Μάρτιος 2011 ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΠΡΟΦΙΛ ΤΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥ ΠΕΑΠ Η παρούσα έκθεση είναι μια αποτύπωση του «προφίλ» των εκπαιδευτικών που διδάσκουν Α & Β τάξεις στα 800 ολοήμερα Δημοτικά σχολεία με αναμορφωμένο πρόγραμμα σπουδών. Στο σύνολό τους οι εκπαιδευτικοί αυτοί υπολογίζονται 2.000. Στοιχεία για τους εκπαιδευτικούς αυτούς ζητήσαμε μέσω ερωτηματολογίου, το οποίο απάντησε ένας σημαντικός αριθμός εκπαιδευτικών. Συγκεκριμένα απάντησαν 897 εκπαιδευτικοί από τους οποίους οι 163 συμπλήρωσαν το ερωτηματολόγιο online μέσω της ιστοσελίδας του ΠΕΑΠ και οι 734 στις επιμορφωτικές συναντήσεις με τους Σχολικούς Συμβούλους Αγγλικής. ΤΑ ΒΑΣΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΤΑΞΕΩΝ ΤΟΥΣ Από την ανάλυση των απαντήσεών τους προκύπτουν τα εξής δεδομένα: 1. Ηλικία: Η ηλικία των εκπαιδευτικών ποικίλει. Το 29,77% είναι έως 35 ετών, ενώ το 38,02% από 36 έως 45 ετών και το 29,32% των εκπαιδευτικών είναι άνω των 46 ετών. 2. Υπηρεσιακή κατάσταση: Ένα μεγάλο ποσοστό των εκπαιδευτικών αυτών κατέχει οργανική θέση στο σχολείο που διδάσκουν και συγκεκριμένα το 41,67%. Όμως δεν είναι λίγοι οι εκπαιδευτικοί που δεν κατέχουν οργανική θέση στο σχολείο τους (αποσπασμένοι), οι οποίοι ανέρχονται σε 22,57%, ενώ το 17,13% είναι αναπληρωτές. Με διάθεση από την δευτεροβάθμια εκπαίδευση είναι το 13,66% και τέλος το 4.05% είναι με συμπλήρωση ωραρίου, διάθεση από το ΠΥΣΔΕ ή το ΠΥΣΠΕ, με προσωρινή τοποθέτηση ή διάθεση επειδή ήταν υπεράριθμοι. 3. Σπουδές: Το 80,16% έχει μόνο το βασικό πτυχίο πτυχίο Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας ενώ το 16.17 έχει και Μεταπτυχιακό τίτλο σπουδών. Το 11,26% έχει τίτλο που σχετίζεται με την διδακτική της ξένης γλώσσας, ενώ το 4,91% έχει τίτλο σε άλλο αντικείμενο που δεν είναι στη διδακτική της ξένης γλώσσας. Υπάρχει και ένα μικρό ποσοστό 1,22% που έχει ή πρόκειται να αποκτήσει Διδακτορικό Δίπλωμα Σπουδών. Από τους ερωτηθέντες 8 είναι ήδη Διδάκτορες στο χώρο της διδακτικής της ξένης γλώσσας και 3 είναι Υποψήφιοι Διδάκτορες. 4. Διδακτική προϋπηρεσία και διδακτική εμπειρία: Το 45,37% των εκπαιδευτικών έχουν από 11 έως 20 χρόνια διδακτική προϋπηρεσία ενώ το 29,21% έχει από 1 έως 5 χρόνια. Το 19,84% έχει από 6 έως 10 χρόνια και το 5,46% έχει περισσότερα από 20 χρόνια διδακτικής προϋπηρεσίας. Στην ερώτηση αν έχουν άλλη εμπειρία σε σχέση με το αντικείμενο σπουδών τους το 71,13% απάντησε ότι έχει δουλέψει σε κέντρα ξένων γλωσσών, το 17,06% ότι έχει δουλέψει στην μεταλυκειακή εκπαίδευση, στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και σε ΙΕΚ. Το 12,49% έχει δουλέψει σε ιδιωτικά σχολεία. Το 9,48% έχει ασχοληθεί με ιδιαίτερα μαθήματα και το 7,02% έχει απασχοληθεί στον μεταφραστικό τομέα και ως εξεταστής σε εξετάσεις πτυχίων αγγλικής γλώσσας. Περίπου το 40,00% των εκπαιδευτικών έχει διδακτική εμπειρία σε παιδιά κάτω των 8 ετών ενώ το 60,00% μας απάντησε ότι δεν έχει δουλέψει με αυτές τις ηλικίες.
Από τους εκπαιδευτικούς που μας απάντησαν στο ερωτηματολόγιο το 59,75% έχει την μεγαλύτερη διδακτική εμπειρία γενικά σε τάξεις της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης και το 12,15% έχει μεγαλύτερη διδακτική εμπειρία στην δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Με διαφορετικές ηλικίες μαθητών έχει εμπειρία το 21% των εκπαιδευτικών, ενώ δεν μας απάντησε στο συγκεκριμένο ερώτημα το 7% των ερωτηθέντων εκπαιδευτικών. 5. Η γνώμη των εκπαιδευτικών για το ΠΕΑΠ: Για την εισαγωγή της αγγλικής γλώσσας στην Α και Β τάξη το 40,91% των ερωτηθέντων μας απάντησε ότι είναι πολύ θετική και το 47,60% ότι είναι μάλλον θετική. Μικρότερα είναι τα ποσοστά των εκπαιδευτικών που έχουν αρνητική άποψη για την εισαγωγή της αγγλικής γλώσσας στις πρώτες τάξεις του Δημοτικού καθώς το 5,91% απάντησε ότι έχει μάλλον αρνητική γνώμη και το 1,56% ότι έχει αρνητική. Το 2,34% μας απάντησε ότι δεν έχει ακόμη άποψη και το 1,67% δεν μας έδωσε καμία απάντηση. 6. Ψηφιακός γραμματισμός: Αν και δεν ερωτήθηκαν κατά πόσον έχουν αναπτύξει ψηφιακό γραμματισμό, υπολογίζουμε πως το ποσοστό των εκπαιδευτικών αυτών που έχουν αναπτύξει κάποιας μορφής οικειότητα με Η/Υ είναι περισσότεροι από μισοί αφού το 54,63% χρησιμοποιούν συχνά το email τους. 7. Τάξεις στις οποίες διδάσκουν αγγλικά οι εκπαιδευτικοί του ΠΕΑΠ: Οι εκπαιδευτικοί που διδάσκουν Α ή Β τάξη και άλλες τάξεις στο Δημοτικό είναι το 44,59%. Αυτοί που δήλωσαν ότι διδάσκουν Α και Β καθώς και άλλες τάξεις στο Δημοτικό είναι το 45,15%. Οι εκπαιδευτικοί που δεν διδάσκουν φέτος Α ή/και Β ή είναι αποσπασμένοι σε φορείς είναι το 6,58%. Στη συγκεκριμένη ερώτηση δεν μας απάντησε καθόλου το 3,68%. 8. Η διδασκαλία μάθηση της αγγλικής και εκτός σχολείου στις Α και Β τάξεις: Η πλειοψηφία των μαθητών δεν ξέρουν καθόλου αγγλικά πριν πάνε στην Α τάξη και δεν παρακολουθούν μαθήματα αγγλικής σε Κέντρα Ξένων Γλωσσών παράλληλα. Συγκεκριμένα, το 17,4% από τους 513 που απάντησαν στο σχετικό ερώτημα δήλωσαν πως κανένας μαθητής τους δεν μαθαίνει αγγλικά και εκτός σχολείου, ενώ το 62% δήλωσαν πως έχουν στην τάξη τους από 1 5 μαθητές που μαθαίνει αγγλικά και εκτός σχολείου. Το 15% έχει 6 10 μαθητές που κάνουν αγγλικά παράλληλα με το ΠΕΑΠ. Τέλος, μικρό ποσοστό εκπαιδευτικών (5,3%) έχει μεγάλο αριθμό μαθητών που κάνουν αγγλικά και εκτός σχολείου. Συγκεκριμένα, σε 14 τμήματα της Α τάξης υπάρχουν 11 15 μαθητές, σε 6 τμήματα της Α τάξης δηλώνονται 16 20 μαθητές και μόνο σε 1 τμήμα της Α τάξης υπάρχουν από 20 μαθητές που κάνουν αγγλικά και εκτός σχολείου. Στο δείγμα μας παρατηρείται ότι ο μεγαλύτερος αριθμός μαθητών που στην Α τάξη διδάσκονται παράλληλα Αγγλικά και εκτός σχολείου είναι στην Αττική. Οι εκπαιδευτικοί μας έχουν δηλώσει ότι έχουν από 15 20 μαθητές που παρακολουθούν και εκτός σχολείου μαθήματα Αγγλικών. Συγκεκριμένα πρόκειται για 7 σχολεία στην Αττική και ένα στην Κορινθία. Λίγο διαφορετική είναι η εικόνα στη Β τάξη. Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουμε από 407 εκπαιδευτικούς που απάντησαν την ερώτηση το 3,1% των εκπαιδευτικών δεν έχουν ούτε ένα μαθητή που να μαθαίνει αγγλικά και εκτός σχολείου. Η πλειοψηφία των εκπαιδευτικών αυτών και συγκεκριμένα το 43% έχει 1 5 μαθητές που κάνουν αγγλικά και εκτός, ενώ το 36% έχει 6 10. Το 12,5% έχει 11 15 μαθητές που κάνουν μαθήματα αγγλικής και εκτός ενώ το 4,5% έχει 16 20 μαθητές. Πάνω από 20 μαθητές που κάνουν μαθήματα αγγλικών και εκτός σχολείου έχει μόνο το 0,8%.
Τα σχολεία που βρέθηκε ο μεγαλύτερος αριθμός μαθητών που στην Β τάξη διδάσκονται Αγγλικά και εκτός σχολείου είναι στην Αττική και στη Θεσσαλονίκη (21 τον αριθμό). Σε αυτά τα σχολεία μας δηλώθηκε ότι υπάρχουν 15 20 μαθητές ανά τμήμα καθώς και άνω των 20 μαθητών που κάνουν Αγγλικά και εκτός σχολείου. Πιο συγκεκριμένα είχαμε 16 σχολεία στην Αττική, 5 στη Θεσσαλονίκη και 1 στην Κοζάνη. Πάντως πάνω από 20 μαθητές που κάνουν Αγγλικά και εκτός σχολείου είναι μόνο σε 4 σχολεία (στην Καλαμαριά, στην Γλυφάδα και στην Άνοιξη). 9. Αλλόγλωσσα παιδιά στις Α και Β τάξεις Στις ερωτήσεις σχετικά με το ποσοστό αλλόγλωσσων μαθητών στις τάξεις τους απάντησαν οι μισοί περίπου ( 474 για την Α τάξη και 517 για την Β τάξη) από τους εκπαιδευτικούς και γι αυτό το λόγο το συγκεκριμένο ζήτημα πρέπει να διερευνηθεί περαιτέρω. Από τις απαντήσεις των εκπαιδευτικών μαθαίνουμε ότι ο μέσος όρος των αλλόγλωσσων μαθητών στην Α τάξη είναι 4,6 και στην Β τάξη είναι 4,2. Ο μέσος όρος των αλλόγλωσσων μαθητών της Α τάξης που παρακολουθεί μαθήματα αγγλικής και εκτός σχολείου είναι 3,9 στην Α τάξη και 7,4 στην Β. Πιο αναλυτικά, στα τμήματα της Α τάξης το 5,5% δήλωσαν ότι δεν έχουν κανέναν αλλόγλωσσο μαθητή. Το 66,9% έχει 1 5 αλλόγλωσσους μαθητές και το 21,7% έχει 6 10. Το 1,5% έχει 11 15 και το 4% 16 20 έχει. Πάνω από 20 αλλόγλωσσους μαθητές έχει το 0,4%. Αντίστοιχα, το 5% των εκπαιδευτικών της Β τάξης δήλωσαν ότι δεν έχουν κανέναν αλλόγλωσσο μαθητή, το 73% έχει 1 5 και το 19% 6 10. Από τους ερωτηθέντες εκπαιδευτικούς οι 9 μας δήλωσαν ότι έχουν 11 15 αλλόγλωσσους μαθητές, ενώ 6 έχουν 16 20 μαθητές. Πάνω από 20 αλλόγλωσσους μαθητές μας δήλωσαν ότι έχουν μόνο 2 εκπαιδευτικοί. 10. Η υλικοτεχνική υποδομή του σχολείου: Το εργαστήριο Η/Υ: Το 49,16% αναφέρει ότι είναι σε καλή κατάσταση, το 24,41% δηλώνει ότι είναι κακή, ενώ το 26,42% δεν δίνει καμία απάντηση. Γραφείο καθηγητών με Η/Υ: το 46,38% μας δήλωσε ότι είναι σε καλή κατάσταση, το 24,30% ότι είναι σε κακή κατάσταση ενώ το 29,32% δεν μας έδωσε καμία απάντηση. Αίθουσα ξένων γλωσσών: το 67,78% των εκπαιδευτικών δεν μας απάντησε καθόλου αν διαθέτει τέτοια αίθουσα. Μόλις το 7,69% μας δηλώνει ότι η αίθουσα ξένων γλωσσών είναι σε καλή κατάσταση ενώ το 24,53% δηλώνει ότι η κατάσταση της είναι κακή. Αίθουσα βιβλιοθήκης: Το 42,47% δεν μας απαντά καθόλου αν διαθέτει την συγκεκριμένη αίθουσα στο σχολείο τους, το 33,33% λέει ότι είναι σε καλή κατάσταση και το 24,19% ότι είναι σε κακή κατάσταση. Φωτοτυπικό μηχάνημα: το 77,15% δηλώνει ότι είναι σε καλή κατάσταση ενώ το 16,28% ότι είναι σε κακή κατάσταση. Μόλις το 6,58% δεν μας απαντά καθόλου. Κασετόφωνο: το 79,82% λέει ότι είναι σε καλή κατάσταση, το 16,28% ότι είναι σε κακή κατάσταση ενώ το 6,69% δεν μας απαντά καθόλου. Βίντεο και dvd player: το 57,41% μας απαντά ότι είναι σε καλή κατάσταση, το 17,73% ότι είναι σε κακή κατάσταση, αλλά το 24,86% δεν μας απαντά καθόλου. Επιδιασκόπιο (ΟΗΡ): το 22,52% δηλώνει ότι είναι σε καλή κατάσταση, το 18,84% ότι είναι σε κακή κατάσταση, ενώ το 58,64% δεν μας απαντά καθόλου. Βιντεοπροβολέας: το 38,57% λέει ότι είναι σε καλή κατάσταση, το 14,83% ότι είναι σε κακή κατάσταση, ενώ το 46,60% δεν μας απαντά καθόλου.
Διαδραστικός πίνακας: το 10,37% μας δηλώνει ότι είναι σε καλή κατάσταση, το 20,62% ότι είναι σε κακή κατάσταση ενώ το 69,01% δεν απαντά την ερώτηση. Θα μπορούσαμε να εικάσουμε ότι ο λόγος που πολλοί εκπαιδευτικοί δεν μας έχουν απαντήσει σε ερωτήσεις για την υλικοτεχνική υποδομή είναι επειδή δεν υπάρχει ο συγκεκριμένος εξοπλισμός στη σχολική μονάδα που υπηρετούν. 11. Δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι εκπαιδευτικοί με παιδιά κυρίως της Α Δημοτικού Καταρχάς να σημειωθεί ότι το συγκεκριμένο ερωτηματολόγιο το απάντησαν οι εκπαιδευτικοί όταν ξεκινούσε η εφαρμογή του ΠΕΑΠ (Οκτώβρη Νοέμβρη 2010). Στα ερωτήματα που τους τέθηκαν σχετικά με το αν αντιμετωπίζουν δυσκολίες με τα «πρωτάκια» και ποιες είναι αυτές, οι εκπαιδευτικοί απάντησαν: Συγκέντρωση των παιδιών σε αυτό που κάνουν στην τάξη: Το 68,90% δήλωσαν ότι υπάρχουν κάποιες αλλά αντιμετωπίσιμες δυσκολίες. Το 16,61% μας είπε ότι συναντά μεγάλες δυσκολίες, ενώ καμία δυσκολία μας δήλωσε το 6,02%. Ανταπόκριση των παιδιών στους κανόνες της τάξης, το 63,32% είπε ότι υπάρχουν κάποιες αλλά αντιμετωπίσιμες δυσκολίες, το 22,19% ότι συναντά μεγάλες δυσκολίες, το 5,80% ότι δεν συναντά καμία δυσκολία. Σεβασμός των παιδιών στους άλλους: Στην ερώτηση αν αντιμετωπίζουν δυσκολίες σε αυτόν τον τομέα το 63,43% δήλωσε ότι υπάρχουν κάποιες αλλά αντιμετωπίσιμες δυσκολίες, το 13,71% ότι συναντά μεγάλες δυσκολίες, το 13,38% ότι δεν έχουν καμία δυσκολία στο να σέβονται τα παιδιά τους άλλους, αλλά το 9,48% δεν απάντησε καθόλου σ αυτή την ερώτηση. Προσαρμογή των δραστηριοτήτων στις ανάγκες των μαθητών τους: το 44,26% των εκπαιδευτικών απάντησαν ότι υπάρχουν κάποιες αλλά αντιμετωπίσιμες δυσκολίες, το 41,47% ότι δεν έχουν καμία δυσκολία, το 10,14% δεν απάντησε καθόλου, ενώ το 4,12% μας λέει ότι συναντά μεγάλες δυσκολίες σ αυτό το θέμα. Σχεδιασμός του μαθήματος ή των δραστηριοτήτων από μόνοι τους: Το 46,04% μας δηλώνει ότι οι δυσκολίες που έχουν είναι κάποιες αλλά αντιμετωπίσιμες. Το 37,68% δήλωσε ότι δεν έχει σ αυτό το ζήτημα καμία δυσκολία ενώ μεγάλες δυσκολίες λέει ότι έχει το 6,91% των εκπαιδευτικών. Αντιμετώπιση των προβληματισμών και των ανησυχιών των γονέων: Το 55,63% απαντά ότι δεν έχει καμία δυσκολία ενώ το 29,10% ότι συναντά κάποιες αλλά αντιμετωπίσιμες δυσκολίες. Σ αυτή την ερώτηση δεν μας έδωσε καμία απάντηση το 12,49%. Αυτοί που συναντούν μεγάλες δυσκολίες είναι το 2,79%. Συνεργασία με τον δάσκαλο της τάξης: Το 70,35% δήλωσε ότι δεν συναντά καμία δυσκολία, το 15,72% δήλωσε ότι συναντά κάποιες αλλά αντιμετωπίσιμες δυσκολίες ενώ το 9,92% δεν απάντησε καθόλου στην ερώτηση. Να δουν οι υπόλοιποι εκπαιδευτικοί στο σχολείο τους το μάθημα των αγγλικών ως ισότιμο με τα άλλα μαθήματα: Το 37,35% είπε ότι συναντά κάποιες αλλά αντιμετωπίσιμες δυσκολίες. Το 36,23% είπε ότι δεν συναντά καμία δυσκολία ενώ μεγάλες δυσκολίες μας είπε ότι συναντά το 16,39%. Το 10% δεν απάντησε καθόλου. Εξασφάλιση της γραφικής ύλης για το μάθημα των Αγγλικών: το 43,81% δήλωσε ότι συναντά κάποιες αλλά αντιμετωπίσιμες δυσκολίες, μεγάλες δυσκολίες συναντά το 25,53% και καμία δυσκολία το 21%. Στα παραπάνω ερωτήματα το ποσοστό όσων δεν απάντησαν κυμαίνεται από 8 13%.
Αφού είδαμε τα γενικά αποτελέσματα που διαμορφώθηκαν στο σύνολο των εκπαιδευτικών αναρωτηθήκαμε αν οι εκπαιδευτικοί συναντούν στα πιο πάνω ερωτήματα μεγαλύτερες δυσκολίες ανάλογα με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά. Θελήσαμε λοιπόν να εξετάσουμε τις εξής παραμέτρους: την ηλικιακή ομάδα των εκπαιδευτικών, τις σπουδές τους, την διδακτική εμπειρία τους, την εμπειρία τους με παιδιά κάτω των 8 ετών, καθώς και την υπηρεσιακή τους κατάσταση. Η ΗΛΙΚΙΑ ΤΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ Σε σχέση με την ηλιακή ομάδα των εκπαιδευτικών : Παρατηρήθηκε ότι υπήρχε αισθητή διαφορά ανάμεσα στους εκπαιδευτικούς μέχρι 35 ετών, σε εκείνους που είναι ανάμεσα από 36 45 ετών και σε εκείνους που είναι άνω των 46 που δήλωσαν ότι δεν αντιμετωπίζουν καμία δυσκολία στο να δουν οι εκπαιδευτικοί άλλων ειδικοτήτων το μάθημα των Αγγλικών ως ισότιμο με τα άλλα. Συγκεκριμένα οι εκπαιδευτικοί μέχρι 35 ετών δήλωσαν σε ποσοστό 33,2% ότι δεν έχουν καμία δυσκολία ενώ οι εκπαιδευτικοί από 36 45 ετών καθώς και εκείνοι που είναι άνω των 46 ετών δήλωσαν σε ποσοστό 43% ότι δεν έχουν καμία δυσκολία. Φαίνεται ότι λόγω της εμπειρίας τους και της λεγόμενης «αρχαιότητας» τους νοιώθουν ότι έχουν κερδίσει πλέον τον σεβασμό των συναδέλφων τους στο σχολείο. Λαμβάνοντας υπόψη την ηλικία των εκπαιδευτικών παρατηρήθηκε μεγάλη απόκλιση στα αποτελέσματα μας σε σχέση με την ευκολία να εξασφαλίζουν γραφική ύλη για το μάθημα των Αγγλικών. Οι εκπαιδευτικοί που είναι μέχρι 35 ετών δηλώνουν ότι δεν αντιμετωπίζουν καμία δυσκολία σε ποσοστό 15,5% ενώ οι μεγαλύτεροι σε ηλικία εκπαιδευτικοί, (από 36 45 ετών και οι άνω των 46 ετών) δηλώνουν σε ποσοστό 30,4% ότι δεν είναι πρόβλημα για αυτούς η εξασφάλιση της γραφικής ύλης. Αυτό έρχεται σε συμφωνία με το προηγούμενο συμπέρασμα ότι οι «παλαιότεροι» ή και οι μεγαλύτεροι σε ηλικία εκπαιδευτικοί συναντούν λιγότερες δυσκολίες ακόμη και λόγω σεβασμού.
Γράφημα: Συσχετισμός της ευκολίας των εκπαιδευτικών να εξασφαλίζουν γραφική ύλη για το μάθημα τους με την ηλικιακή ομάδα που ανήκουν. ΟΙ ΣΠΟΥΔΕΣ ΤΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ Σε σχέση με τις σπουδές των εκπαιδευτικών τους χωρίσαμε σε τρεις ομάδες: 1. Η πρώτη συμπεριλάμβανε τους εκπαιδευτικούς που έχουν το πτυχίο της Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας. 2. Η δεύτερη αφορά τους εκπαιδευτικούς που έχουν προχωρήσει σε περαιτέρω σπουδές (δεύτερο πτυχίο, Μεταπτυχιακό σε τομέα άσχετο με την διδακτική, ή που έχουν σε εξέλιξη ένα μεταπτυχιακό η διδακτορικό). 3. Στην τρίτη ομάδα είναι οι εκπαιδευτικοί που έχουν μεταπτυχιακό δίπλωμα ή διδακτορικό στην διδακτική της Αγγλικής ως ξένη γλώσσα. Μεγάλη διαφορά ανάμεσα στις τρεις ομάδες παρατηρήθηκε στο ερώτημα αν αντιμετωπίζουν δυσκολία στην προσαρμογή των δραστηριοτήτων στις ανάγκες των μαθητών τους. Συγκεκριμένα η πρώτη ομάδα των εκπαιδευτικών απάντησε ότι σε ποσοστό 43,50% δεν συναντά καμία δυσκολία στο να προσαρμόζει τις δραστηριότητες στις ανάγκες των μαθητών της, αλλά σε μεγαλύτερο ποσοστό φαίνεται ότι θεωρούν ότι οι όποιες δυσκολίες είναι αντιμετωπίσιμες. Η δεύτερη ομάδα που έχει προχωρήσει σε περαιτέρω σπουδές απάντησε σε ποσοστό 54,8% ότι δεν συναντά καμία δυσκολία. Η τρίτη ομάδα που έχει μεταπτυχιακό ή διδακτορικό στην διδακτική της Αγγλικής ως ξένη γλώσσα μας απάντησε σε ποσοστό 58,3% ότι δεν συναντά καμία δυσκολία. Φαίνεται να μπορούμε να συμπεράνουμε από τα ανωτέρα αποτελέσματα ότι λόγω των εξειδικευμένων σπουδών τους στην διδακτική οι συγκεκριμένοι εκπαιδευτικοί είναι πιο καταρτισμένοι και νοιώθουν περισσότερη αυτοπεποίθηση.
Γράφημα: Συσχετισμός σπουδών των εκπαιδευτικών με τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν να προσαρμόζουν το μάθημα τους ανάλογα με τις ανάγκες των μαθητών τους. Αναζητήσαμε και την σχέση ανάμεσα στις σπουδές των εκπαιδευτικών με το πόσο εύκολο τους είναι να δουν οι εκπαιδευτικοί άλλων ειδικοτήτων το μάθημα των Αγγλικών ως ισότιμο με τα υπόλοιπα στο σχολείο. Διαπιστώσαμε λοιπόν ότι οι εκπαιδευτικοί που έχουν μόνο το πτυχίο τους έχουν αντιμετωπίσιμες δυσκολίες σε ποσοστό 43% ενώ στη δεύτερη ομάδα που έχει κάνει εν γένει περαιτέρω σπουδές βλέπουμε και στο γράφημα παρακάτω δεν παρουσιάζεται διαφοροποίηση στα ποσοστά του βαθμού δυσκολίας. Η τρίτη ομάδα που έχει μεταπτυχιακές σπουδές ή διδακτορικό στην διδακτική φαίνεται να αντιμετωπίζει δυσκολίες αλλά αντιμετωπίσιμες, παρόλο που λόγω των σπουδών τους θα περίμενε κανείς να έχουν αυξημένη αυτοπεποίθηση.
Γράφημα: Συσχετισμός των σπουδών των εκπαιδευτικών με την δυσκολία τους να καταφέρουν να βλέπουν εκπαιδευτικοί άλλων ειδικοτήτων το μάθημα των Αγγλικών ως ισότιμο με τα υπόλοιπα στο σχολείο. Διαφορές παρατηρούνται και στο ερώτημα σχετικά με τον σχεδιασμό νέων δραστηριοτήτων. Συγκεκριμένα οι εκπαιδευτικοί της πρώτης ομάδας δηλώνουν σε ποσοστό 52,7% ότι οι δυσκολίες που συναντούν είναι αντιμετωπίσιμες σε αυτό το θέμα και η δεύτερη ομάδα που έχει προχωρήσει σε εν γένει περαιτέρω σπουδές δηλώνει ότι δεν συναντά καμία δυσκολία σε ποσοστό 51,6%. Η τρίτη ομάδα που έχει μεταπτυχιακό ή διδακτορικό στην διδακτική μας δηλώνει ότι μπορεί να ανταπεξέλθει σε αυτό το ζήτημα χωρίς καμία δυσκολία σε ποσοστό 49,47%. Αυτό προκάλεσε εύλογη απορία και γι αυτό θελήσαμε να δούμε αν οι συγκεκριμένοι εκπαιδευτικοί είχαν εμπειρία με παιδιά κάτω των 8 ετών. Αυτό θεωρήσαμε ότι θα έδινε περισσότερες εξηγήσεις. Έτσι διαπιστώσαμε ότι από τους 9 εκπαιδευτικούς με μεταπτυχιακό ή διδακτορικό στην διδακτική οι 7 δεν έχουν εμπειρία με παιδιά κάτω των 8 ετών. Επομένως η έλλειψη εμπειρίας με πολύ μικρά παιδιά είναι καθοριστικής σημασίας. Γράφημα: Συσχετισμός των σπουδών των εκπαιδευτικών με την δυσκολία τους να σχεδιάζουν από μόνοι τους δραστηριότητες ή/και το μάθημά τους. ΣΠΟΥΔΕΣ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟΥ ΕΠΙΠΕΔΟΥ ΣΤΗΝ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΤΗΣ ΑΓΓΛΙΚΗΣ ΩΣ ΞΕΝΗ ΓΛΩΣΣΑ Η διερεύνηση του κατά πόσο η εξειδίκευση στην διδακτική με μεταπτυχιακό ή διδακτορικό δίπλωμα στην διδακτική των Αγγλικών ως ξένη γλώσσα μπορεί να παίζει θετικό ρόλο στην ευκολία του εκπαιδευτικού να προσαρμόζει τις δραστηριότητες ανάλογα με τις ανάγκες των μαθητών του είχε ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Έτσι είδαμε ότι όσοι εκπαιδευτικοί έχουν μεταπτυχιακό ή διδακτορικό δίπλωμα στην διδακτική δήλωσαν σε ποσοστό 58,3% δεν έχουν καμία δυσκολία σε αυτό το θέμα ενώ όσοι δεν έχουν κάνει αντίστοιχες σπουδές δήλωσαν ότι δεν αντιμετωπίζουν καμία δυσκολία σε ποσοστό 44,5%. Πάντως η τελευταία ομάδα θεωρεί ότι οι δυσκολίες που έχει είναι αντιμετωπίσιμες σε ποσοστό 51,5%.
Γράφημα: Συσχετισμός των μεταπτυχιακών σπουδών των εκπαιδευτικών στην διδακτική της Αγγλικής ως ξένη γλώσσα με την δυσκολία τους να προσαρμόζουν τις δραστηριότητες σύμφωνα με τις ανάγκες των μαθητών τους. Στο θέμα της δυσκολίας των σχεδιασμών νέων δραστηριοτήτων για το μάθημα οι εκπαιδευτικοί που έχουν μεταπτυχιακό ή διδακτορικό δίπλωμα στην διδακτική της Αγγλικής ως ξένη γλώσσα αυθόρμητα μας είπαν σε ποσοστό 49,5% ότι δεν συναντούν καμία δυσκολία ενώ όσοι δεν έχουν κάνει αντίστοιχες σπουδές σε ποσοστό 40,5% δήλωσαν ότι δεν δυσκολεύονται σε αυτό το θέμα. Και σε αυτόν τον συσχετισμό παρατηρήσαμε ότι η τελευταία ομάδα δηλώνει ότι οι δυσκολίες είναι αντιμετωπίσιμες σε ποσοστό 51,5%. Γράφημα: Συσχετισμός των μεταπτυχιακών σπουδών των εκπαιδευτικών στην διδακτική της Αγγλικής ως ξένη γλώσσα με την δυσκολία να σχεδιάζουν νέες δραστηριότητες από μόνοι τους.
Η ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΤΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ Αναζητήθηκε ακόμη η σχέση της διδακτικής εμπειρίας των εκπαιδευτικών με την δυσκολία που μπορεί να αντιμετωπίζουν στο μάθημα τους. Συγκεκριμένα, διαπιστώσαμε ότι οι εκπαιδευτικοί που διδάσκουν από 1 5 χρόνια δήλωσαν σε ποσοστό 40,3% ότι δεν δυσκολεύονται καθόλου στην προσαρμογή των δραστηριοτήτων στις ανάγκες των μαθητών τους. Το 47% των εκπαιδευτικών με διδακτική εμπειρία από 6 10 χρόνια δήλωσαν ότι δεν έχουν καμία δυσκολία. Την μεγαλύτερη άνεση σε αυτό το ζήτημα φαίνεται να την έχουν όσοι διδάσκουν από 11 20 χρόνια αφού το 50% μας απάντησε ότι δεν δυσκολεύεται καθόλου να προσαρμόσει τις δραστηριότητες ανάλογα με τις ανάγκες των μαθητών τους. Όσοι έχουν διδακτική εμπειρία πάνω από 20 χρόνια σε ποσοστό 35% των εκπαιδευτικών σημαίωσαν ότι δεν έχουν δυσκολία στην προσαρμογή. Γράφημα: Συσχετισμός της διδακτικής εμπειρίας των εκπαιδευτικών με την δυσκολία τους να προσαρμόζουν το μάθημα τους σύμφωνα με τις ανάγκες των μαθητών τους. Την μικρότερη δυσκολία στο να αντιμετωπίζουν τις ανησυχίες των γονέων φαίνεται να έχουν οι εκπαιδευτικοί με διδακτική εμπειρία πάνω από 20 χρόνια σε ποσοστό 69%. Επίσης το 67% των εκπαιδευτικών με διδακτική εμπειρία από 6 10 χρόνια μας είπε ότι δεν αντιμετωπίζει πρόβλημα σε αυτόν τον τομέα.
Γράφημα: Συσχετισμός της δυσκολίας των εκπαιδευτικών να αντιμετωπίζουν τις ανησυχίες των γονέων με την διδακτική εμπειρία τους. Το 42,5% των εκπαιδευτικών που έχουν διδακτική εμπειρία από 11 20 χρόνια δήλωσαν ότι δεν αντιμετωπίζουν καμία δυσκολία στο να βλέπουν οι συνάδελφοι τους στο σχολείο το μάθημα των Αγγλικών ως ισότιμο με τα υπόλοιπα. Όσοι έχουν διδακτική εμπειρία πάνω από 20 χρόνια δηλώνουν σε ποσοστό 55.8% ότι δεν αντιμετωπίζουν καμία δυσκολία σε αυτό το θέμα. Γράφημα: Συσχετισμός της διδακτικής εμπειρίας των εκπαιδευτικών με τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν να δουν οι εκπαιδευτικοί άλλων ειδικοτήτων το μάθημα των Αγγλικών ως ισότιμο με τα υπόλοιπα μαθήματα στο σχολείο.
Στο ζήτημα της εξασφάλισης της γραφικής ύλης για το μάθημα των Αγγλικών τις μεγαλύτερες δυσκολίες φαίνεται να αντιμετωπίζουν οι εκπαιδευτικοί που έχουν την μικρότερη διδακτική εμπειρία. Παρατηρείται ότι όσο αυξάνεται η διδακτική εμπειρία παρατηρούμε ότι οι εκπαιδευτικοί μπορούν να εξασφαλίσουν ευκολότερα την γραφική ύλη για το μάθημα τους. Τα αποτελέσματα αποτυπώνονται στο παρακάτω γράφημα. Γράφημα: Συσχετισμός της δυσκολίας που αντιμετωπίζουν οι εκπαιδευτικοί στην εξασφάλιση της γραφικής ύλης για το μάθημα των Αγγλικών με την διδακτική εμπειρία τους. Η ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΣΕ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΤΩ ΤΩΝ 8 ΕΤΩΝ Αυτό που επίσης διερευνήθηκε στα πλαίσια της παρούσας έρευνας είναι ο συσχετισμός μεταξύ της διδακτικής εμπειρίας σε παιδιά κάτω των 8 ετών και των δυσκολιών που μπορεί να αντιμετωπίζουν οι εκπαιδευτικοί. Η ανάλυση των δεδομένων δείχνει ότι οι εκπαιδευτικοί που δεν έχουν εμπειρία σε παιδιά κάτω των 8 ετών μας δήλωσαν σε ποσοστό 20,4% ότι αντιμετωπίζουν μεγάλες δυσκολίες στο να καταφέρουν να συγκεντρώνονται τα παιδιά σε ό,τι κάνουν στην τάξη, ενώ μικρότερη είναι η δυσκολία σε αυτό το θέμα των εκπαιδευτικών που έχουν εμπειρία σε παιδιά κάτω των 8 ετών σε ποσοστό 14,6%.
Γράφημα: Συσχετισμός της δυσκολίας να καταφέρνουν οι εκπαιδευτικοί να συγκεντρώνονται τα παιδιά σε ό,τι κάνουν στην τάξη με την εμπειρία τους με παιδιά κάτω των 8 ετών. Η ικανότητα των εκπαιδευτικών να ανταποκρίνονται τα παιδιά στους κανόνες της τάξης είναι μεγαλύτερη όταν έχουν διδακτική εμπειρία με παιδιά κάτω των 8 ετών, ενώ είναι μικρότερη όταν δεν έχουν εμπειρία σε αυτές τις ηλικίες. Γράφημα: συσχετισμός της δυσκολίας που αντιμετωπίζουν οι εκπαιδευτικοί να ανταποκρίνονται τα παιδιά στους κανόνες της τάξης με την εμπειρία τους με παιδιά κάτω των 8 ετών. Οι εκπαιδευτικοί φαίνεται να συναντούν λιγότερες δυσκολίες στην προσαρμογή των δραστηριοτήτων σύμφωνα με τις ανάγκες των μαθητών τους όταν έχουν εμπειρία σε παιδιά κάτω των 8 ετών, ενώ σε αυτόν το ζήτημα πιο πολύ φαίνεται να συναντούν περισσότερες αλλά αντιμετωπίσιμες δυσκολίες οι εκπαιδευτικοί που δεν έχουν εμπειρία με αυτές τις ηλικίες.
Γράφημα: Συσχετισμός της δυσκολίας των εκπαιδευτικών να προσαρμόζουν τις δραστηριότητες σύμφωνα με τις ανάγκες των μαθητών τους με την εμπειρία τους με παιδιά κάτω των 8 ετών. Οι εκπαιδευτικοί που έχουν εμπειρία σε παιδιά κάτω των 8 ετών δηλώνουν σε ποσοστό 51,3% ότι δεν έχουν δυσκολίες στον σχεδιασμό δραστηριοτήτων ή του μαθήματος από μόνοι τους, ενώ όσοι δεν έχουν εμπειρία με αυτές τις ηλικίες δηλώνουν σε ποσοστό 35,5% ότι δεν έχουν δυσκολίες. Γράφημα: Συσχετισμός της δυσκολίας των εκπαιδευτικών να σχεδιάζουν από μόνοι τους δραστηριότητες ή/και το μάθημα τους με την εμπειρία τους με παιδιά κάτω των 8 ετών. Η ΥΠΗΡΕΣΙΑΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ Οι εκπαιδευτικοί που κατέχουν οργανική θέση στο σχολείο τους δηλώνουν σε ποσοστό 44,5% ότι δεν αντιμετωπίζουν καμία δυσκολία στο να αντιμετωπίσουν οι εκπαιδευτικοί άλλων ειδικοτήτων το μάθημα των Αγγλικών ως ισότιμο με τα υπόλοιπα μαθήματα στο σχολείο.
Οι εκπαιδευτικοί που είναι με διάθεση από την δευτεροβάθμια εκπαίδευση σε δημοτικά σχολεία δηλώνουν σε ποσοστό 33,3% ότι συναντούν μεγάλες δυσκολίες στο να δουν το μάθημα τους ως ισότιμο οι εκπαιδευτικοί άλλων ειδικοτήτων στο Δημοτικό σχολείο που αποσπούνται. Κατ επέκταση μπορούμε να εικάσουμε ότι αυτό συνεπάγεται και το να δουν τους ίδιους ως ισότιμους στο σχολείο τους. Αντιμετωπίσιμες δυσκολίες μας απαντούν ότι συναντούν οι εκπαιδευτικοί που είναι αποσπασμένοι από άλλες σχολικές μονάδες καθώς και οι αναπληρωτές. Οι εκπαιδευτικοί που είναι στη διάθεση του ΠΥΣΠΕ σε ποσοστό 48% απαντούν ότι οι δυσκολίες που συναντούν είναι αντιμετωπίσιμες και αυτό ίσως οφείλεται στο γεγονός ότι υπηρεσιακά ανήκουν στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση και άρα δεν αισθάνονται «ξένο σώμα» στα Δημοτικά σχολεία. Γράφημα: Συσχετισμός της υπηρεσιακής κατάστασης των εκπαιδευτικών Αγγλικής με την δυσκολία τους να δουν οι εκπαιδευτικοί άλλων ειδικοτήτων το μάθημά τους ως ισότιμο με τα υπόλοιπα. Οι εκπαιδευτικοί με διάθεση από την δευτεροβάθμια εκπαίδευση μας δηλώνουν ότι συναντούν μεγάλες δυσκολίες να εξασφαλίσουν γραφική ύλη για το μάθημα των Αγγλικών σε ποσοστό 40,7%. Ακολουθούν οι εκπαιδευτικοί που είναι αναπληρωτές (28,4%) και αποσπασμένοι από άλλα σχολεία της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης (27,9%). Φαίνεται ότι παρόλο που οι τελευταίοι είναι διορισμένοι στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση το γεγονός ότι δεν ανήκουν στην εκάστοτε σχολική μονάδα που αποσπώνται τους εξαιρεί από κάποια «προνόμια», όπως είναι αυτό της εξασφάλισης της γραφικής ύλης. Πάντως οι εκπαιδευτικοί που είναι στη διάθεση του ΠΥΣΠΕ και άρα ανήκουν στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση καθώς και οι αναπληρωτές μας δηλώνουν σε ποσοστά 55% και 56% αντίστοιχα ότι συναντούν δυσκολίες που μπορούν να τις αντιμετωπίσουν.
Γράφημα: Συσχετισμός της υπηρεσιακής κατάστασης των εκπαιδευτικών Αγγλικής με την δυσκολία τους να εξασφαλίσουν γραφική ύλη για το μάθημά τους. Οι εκπαιδευτικοί που συναντούν τις μεγαλύτερες δυσκολίες στον σχεδιασμό νέων δραστηριοτήτων από μόνοι τους σε ποσοστό 10,7% είναι εκείνοι που ανήκουν στην δευτεροβάθμια εκπαίδευση και είναι με διάθεση σε δημοτικά σχολεία και άρα δεν έχουν μεγάλη εμπειρία με παιδιά κάτω των 8 ετών. Παρόλα αυτά οι ίδιοι εκπαιδευτικοί μας απάντησαν ότι οι δυσκολίες νοιώθουν ότι είναι αντιμετωπίσιμες σε ποσοστό 47,3%. Αντιμετωπίσιμες δυσκολίες συναντούν και οι αναπληρωτές σε ποσοστό 52% καθώς και οι αποσπασμένοι αλλά και όσοι έχουν οργανική θέση στο σχολείο με ποσοστά 51,5%. Γράφημα: Συσχετισμός της υπηρεσιακής κατάστασης των εκπαιδευτικών με την δυσκολία τους να σχεδιάσουν δραστηριότητες για το μάθημα από μόνοι τους. Οι εκπαιδευτικοί που είναι στη διάθεση του ΠΥΣΠΕ μας έχουν δηλώσει σε ποσοστό 53% ότι δεν έχουν καμία δυσκολία να προσαρμόζουν τις δραστηριότητες ανάλογα με τις ανάγκες των μαθητών τους και ακολουθούν όσοι έχουν οργανική θέση στο σχολείο τους με 48%. Οι αποσπασμένοι και οι αναπληρωτές με παραπλήσια ποσοστά κοντά στο 50% απάντησαν ότι οι όποιες δυσκολίες που συναντούν είναι αντιμετωπίσιμες. Λίγο παραπάνω φαίνεται να
δυσκολεύονται σε αυτό το θέμα όσοι είναι στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση με διάθεση από την δευτεροβάθμια. Έτσι φαίνεται και εδώ ότι η έλλειψη εμπειρίας τους με μικρότερα παιδιά είναι ένας σημαντικός παράγοντας. Γράφημα: Συσχετισμός της υπηρεσιακής κατάστασης των εκπαιδευτικών με την δυσκολία τους να προσαρμόζουν τις δραστηριότητες σύμφωνα με τις ανάγκες των μαθητών τους. 12. Επισκεψιμότητα της ιστοσελίδας του ΠΕΑΠ Μολονότι, όπως έχει αναφερθεί νωρίτερα, το εν λόγω ερωτηματολόγιο το συμπλήρωσαν οι εκπαιδευτικοί όταν ξεκινούσε η εφαρμογή του ΠΕΑΠ, η συντριπτική πλειοψηφία των εκπαιδευτικών και συγκεκριμένα το 83% από αυτούς δήλωσε ότι έχει επισκεφθεί την ιστοσελίδα του ΠΕΑΠ. Μόνο το 13,71% απάντησε ότι δεν την έχει επισκεφθεί και το 3% των εκπαιδευτικών δεν μας έδωσε καμία απάντηση. Ορισμένοι είχαν ήδη διαμορφώσει άποψη για την ιστοσελίδα και άλλοι ακόμη όχι. Ωστόσο, γενικά, η ιστοσελίδα φαίνεται να έχει δημιουργήσει καλή εντύπωση. Από το 83% που είχε την έχει επισκεφτεί, το 58,26% θεωρεί το περιεχόμενο της καλό και το 34,63% πολύ καλό. Προβληματικό θεωρεί το περιεχόμενο μόνο το 2,15% των εκπαιδευτικών και το 4,97% δεν απαντά καθόλου σχετικά με το αν το βρίσκει καλό ή όχι. Πάντως, το 1,7% θεωρεί ότι η ιστοσελίδα είναι πλήρης και το 0,64% δεν έχει διαμορφώσει ακόμη άποψη. Στο ερώτημα τι άλλο θα ήθελαν οι εκπαιδευτικοί να συμπεριληφθεί στην ιστοσελίδα του ΠΕΑΠ το 47,38% του συνόλου των εκπαιδευτικών που συμπλήρωσαν τα ερωτηματολόγια δεν μας έδωσε καμία απάντηση. Το 60,38% όμως, από αυτούς που απάντησαν στην ερώτηση, θέλει περισσότερο υλικό διδασκαλίας/ δραστηριότητες και το 19,70% ότι θα ήθελε να δει περισσότερο οπτικοακουστικό και διαδραστικό υλικό. Το 5,08% θα ήθελε κλασσικά δομημένα σχέδια μαθήματος (lesson plans), ενώ το 10,17% θα ήθελε προτάσεις συμβουλές για την τάξη. Τέλος, το 8,5% θα ήθελε υποδειγματικές διδασκαλίες. Κάποιες άλλες προσθήκες που θα ήθελαν να δουν είναι οι εξής, ορισμένες εκ των οποίων έχουν ήδη γίνει εν τω μεταξύ ή πρόκειται να γίνουν: 1) ένα φόρουμ για συζήτηση μεταξύ εκπαιδευτικών 2) δείγματα διαθεματικών projects 3) συγκεκριμένα syllabuses για τις δυο τάξεις 4) σχετική βιβλιογραφία 5) άλλες σχετικές πηγές και ιστοσελίδες 6) ενημέρωση για συνέδρια και ημερίδες