Κεφάλαιο 39 In vitro έλεγχος ευαισθησίας στα κυτταροτοξικά φάρμακα



Σχετικά έγγραφα
Αναγνώριση Προτύπων. Σημερινό Μάθημα

ΣΤΟ ΙΑΤΡΕΙΟ. Με την πιστοποίηση του αποκτά πρόσβαση στο περιβάλλον του ιατρού που παρέχει η εφαρμογή.

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ. Πραγματοποιούν Χειμερινό Σχολείο με Θέμα: «Υποστήριξη ασθενών με καρκίνο και των φροντιστών τους»

Κεφάλαιο 40 Ένταση και πυκνότητα χορήγησης χημειοθεραπείας

Κεφάλαιο 52 Ανακάλυψη και ανάπτυξη νέων. νέων αντινεοπλασματικών φαρμάκων

Αποδεικτικές Διαδικασίες και Μαθηματική Επαγωγή.

Κεφάλαιο 41 Γενικές παράμετροι τελικού ελέγχου αξιολόγησης της ανταπόκρισης στη θεραπεία

Ας υποθέσουμε ότι ο παίκτης Ι διαλέγει πρώτος την τυχαιοποιημένη στρατηγική (x 1, x 2 ), x 1, x2 0,

ΣΤΟ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ. Με την πιστοποίηση του έχει πρόσβαση στο περιβάλλον του φαρμακείου που παρέχει η εφαρμογή.

Κεφάλαιο 50 Η χημειοθεραπεία σαν μέρος της αρχικής αντιμετώπισης του καρκίνου

Κεφάλαιο 59 Ο ρόλος των μονοκλωνικών αντισωμάτων στην αντιμετώπιση συμπαγών όγκων

Έννοια. Η αποδοχή της κληρονομίας αποτελεί δικαίωμα του κληρονόμου, άρα δεν

ΜΑΘΗΜΑ: ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ

Αναγνώριση Προτύπων. Σημερινό Μάθημα

Τα αυξηµένα επίπεδα του microrna-146a υποστηρίζουν το σηµαντικό ρόλο του οξειδωτικού στρες κατά την αρχική φάση του εµφράγµατος του µυοκαρδίου

Αναγνώριση Προτύπων. Σημερινό Μάθημα

Κεφάλαιο 68 Σχεδιασμός κλινικών μελετών και διαχείριση δεδομένων έρευνας

Κεφάλαιο 22 Πολυσυστηματική πολυπαραγοντική προσέγγιση του καρκίνου

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ Γ ΤΑΞΗ

ΜΑΘΗΜΑ: ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ-ΔΗΜΟΣΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ

Η χρήση της Λεβοσιµεντάνης κατά τη διαδικασία τιτλοποίησης των β- αποκλειστών σε ασθενείς µε καρδιακή ανεπάρκεια

ΜΕΙΖΩΝ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ. Από τι προκαλείται η κατάθλιψη?

Οι γέφυρες του ποταμού... Pregel (Konigsberg)

Κεφάλαιο 60 Οι αυξητικοί παράγοντες της ερυθράς σειράς

Κεφάλαιο 29 Βασικές αρχές ακτινοβιολογίας

Κεφάλαιο 25 Γενικές αρχές παρηγορητικής και θεραπευτικής χειρουργικής στην ογκολογία

ΜΑΘΗΜΑ: ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ

Συμπεριφοριακή Επιχειρηματικότητα

Κεφάλαιο 15 Ανοσοϊστοχημεία

ΜΑΘΗΜΑ: ΓΕΝΙΚΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ ΔΙΚΑΣΤΩΝ

ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ ΕΥΘΥΓΡΑΜΜΗ ΟΜΑΛΗ ΚΙΝΗΣΗ ΤΡΙΩΡΗ ΓΡΑΠΤΗ ΕΞΕΤΑΣΗ ΣΤΗ ΦΥΣΙΚΗ A ΛΥΚΕΙΟΥ. Ονοματεπώνυμο Τμήμα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΑ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΚΟΛΛΙΝΤΖΑ ΜΑΘΗΜΑ: ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ

Αναγνώριση Προτύπων. Σημερινό Μάθημα

ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΠΡΟΣΟΡΜΙΣΗΣ, ΠΑΡΑΒΟΛΗΣ, ΠΡΥΜΝΟΔΕΤΗΣΗΣ ΚΑΙ ΕΛΛΙΜΕΝΙΣΜΟΥ ΣΚΑΦΩΝ ΣΕ ΘΑΛΑΣΣΙΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ. (ΛΙΜΑΝΙΑ κ.λπ.) ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑΣ ΛΙΜΕΝΙΚΩΝ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΑ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΚΟΛΛΙΝΤΖΑ ΜΑΘΗΜΑ: ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ

Κεφάλαιο 11 Επιδημιολογία του καρκίνου

Ποια έντομα είναι εχθροί των φυτών και πώς θα τα αντιμετωπίσετε

Κεφάλαιο 19 Τρέχοντα δεδομένα και προοπτικές στην οστεομυελική βιοψία

Κεφάλαιο 51 Συνδυασμένη ακτινο χημειοθεραπεία

Κεφάλαιο 55 Θεραπεία ναυτίας και εμέτου από χημειοθεραπεία

Κεφάλαιο 35 Εισαγωγική προεγχειρητική ακτινοθεραπεία

Ο Ισχυρός Νόμος των Μεγάλων Αριθμών

Μονάδες α. Να γράψετε στο τετράδιό σας τον παρακάτω πίνακα σωστά συµπληρωµένο.

Κεφάλαιο 21 Ποιότητα ζωής και κατάσταση λειτουργικής ικανότητος

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ. Εαρινό Εξάμηνο

ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ

23/2/07 Sleep out Πλατεία Κλαυθμώνος

Κεφάλαιο 26 Χειρουργική των μεταστάσεων

Opinion Mining. Χριστίνα Αραβαντινού Χριστίνα Αραβαντινού Opinion Mining Μάιος / 26

Κεφάλαιο 38 Κυτταρικός κύκλος, φαρμακευτική αντίσταση και ογκοκατασταλτικό γονίδιο p53

Κεφάλαιο 24 Η χειρουργική στη διάγνωση και σταδιοποίηση του καρκίνου

21/11/2005 Διακριτά Μαθηματικά. Γραφήματα ΒΑΣΙΚΗ ΟΡΟΛΟΓΙΑ : ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ ΚΑΙ ΚΥΚΛΟΙ Δ Ι. Γεώργιος Βούρος Πανεπιστήμιο Αιγαίου

HY 280. θεμελιακές έννοιες της επιστήμης του υπολογισμού ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ. Γεώργιος Φρ.

Ημέρα 3 η. (α) Aπό την εργασιακή διαδικασία στη διαδικασία παραγωγής (β) Αξία του προϊόντος και αξία της εργασιακής δύναμης

Κεφάλαιο 2.6: Η Διαδικασία Εντοπισμού Επιχειρηματικών Ευκαιριών. Το έκτο κεφάλαιο πραγματεύεται την ευρύτερη έννοια της

{ i f i == 0 and p > 0

Κεφάλαιο 2.4: Τα βασικά στοιχεία ενός Επιχειρηματικού Σχεδίου (Business Plan) Μέσα από αυτό το κεφάλαιο φαίνεται ότι αφενός η σωστή δημιουργία και

Κεφάλαιο 36 Μοριακή στοχευμένη θεραπεία με ραδιοϊσότοπα

Συναρτήσεις. Σημερινό μάθημα

Ταξινόμηση των μοντέλων διασποράς ατμοσφαιρικών ρύπων βασισμένη σε μαθηματικά κριτήρια.

Pointers. Σημερινό Μάθημα! Χρήση pointer Τελεστής * Τελεστής & Γενικοί δείκτες Ανάκληση Δέσμευση μνήμης new / delete Pointer σε αντικείμενο 2

Κεφάλαιο 20 Σύστημα σταδιοποίησης ΤΝΜ

Κεφάλαιο 57 Εκλεκτικοί τροποποιητές των ορμονικών υποδοχέων

Κεφάλαιο 7 Ορμόνες και καρκίνος

ΘΕΜΑ: Διαφορές εσωτερικού εξωτερικού δανεισμού. Η διαχρονική κατανομή του βάρους από το δημόσιο δανεισμό.

τους στην Κρυπτογραφία και τα

Κεφάλαιο 8 Τεχνικές μοριακής ιστοπαθολογίας στην Ογκολογία

Projects για το εργαστήριο. των Βάσεων Δεδομένων

Κεφάλαιο 14 Κυτταρολογική εξέταση υλικού εξ αναρροφήσεως διά λεπτής βελόνης

Αναγνώριση Προτύπων 1

ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: Διοικητικής Δικαιοσύνης

Εργαστηριακή Άσκηση Θερμομόρφωση (Thermoforming)

Εξαναγκασμένες ταλαντώσεις, Ιδιοτιμές με πολλαπλότητα, Εκθετικά πινάκων. 9 Απριλίου 2013, Βόλος

ΑΣΕΠ 2000 ΑΣΕΠ 2000 Εμπορική Τράπεζα 1983 Υπουργείο Κοιν. Υπηρ. 1983

Επίλυση ειδικών μορφών ΣΔΕ

Κεφάλαιο 48 Ανοσοτρποποιητικά αντινεοπλασματικά φάρμακα, αναστολείς της τυροσινικής κινάσης, και αναστολείς του πρωτεοσωματίου

Κεφάλαιο 43 Αλκαλοειδή της βίνκα ρόζεα

ΕΚΦΡΑΣΗ ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΩΡΙΑ 1

Προτεινόμενα θέματα. στο μάθημα. Αρχές οργάνωσης και διοίκησης επιχειρήσεων. ΟΜΑΔΑ Α: Ερωτήσεις Σωστού Λάθους.

Εφαρμογές στην κίνηση Brown

1. Σε περίπτωση κατά την οποία η τιμή ενός αγαθού μειωθεί κατά 2% και η ζητούμενη

ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΙΑΚΥΜΑΝΣΗΣ. Επικ. Καθ. Στέλιος Ζήμερας. Τμήμα Μαθηματικών Κατεύθυνση Στατιστικής και Αναλογιστικά Χρηματοοικονομικά Μαθηματικά

Κεφάλαιο 13 Χειρισμός χειρουργικού παρασκευάσματος ταχεία βιοψία

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ. Εαρινό Εξάμηνο

Το κράτος είναι φτιαγμένο για τον άνθρωπο και όχι ο άνθρωπος για το κράτος. A. Einstein Πηγή:

ΘΕΜΑ: Aποτελεσματικότητα της νομισματικής και δημοσιονομικής πολιτικής σε μια ανοικτή οικονομία

ΨΗΦΙΑΚΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΑ Σχεδίαση Λογικών Κυκλωμάτων

Κείµενο διδαγµένο Κείµενο από το πρωτότυπο

Η ανισότητα α β α±β α + β με α, β C και η χρήση της στην εύρεση ακροτάτων.

ΘΕΜΑ: Μελέτες Περιβαλλοντικών επιπτώσεων

Κεφάλαιο 63 Μη στερινοειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα στην ογκολογία

Κεφάλαιο 28 Η σύγχρονη θεραπευτική αντιμετώπιση των μεταστάσεων του κεντρικού νευρικού συστήματος

Το υπόδειγμα IS-LM: Εισαγωγικά

Κεφάλαιο 32 Ακτινοθεραπεία με ηλεκτρόνια

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ & ΠΡΟΝΟΙΑΣ ΣΕΠΕ ΟΑΕ ΙΚΑ ΕΤΑΜ ΡΟΕΣ ΜΙΣΘΩΤΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΣΤΟΝ ΙΔΙΩΤΙΚΟ ΤΟΜΕΑ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2013

ΓΕΝΙΚΗ ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ Ε Π Ε Ι Γ Ο Ν /ΝΣΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΟΧΗΜΑΤΩΝ

Αναγνώριση Προτύπων. Σημερινό Μάθημα

Κεφάλαιο 64 Τα οπιοειδή στην αναλγησία του χρόνιου καρκινικού πόνου

ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ

Κεφάλαιο 23 Η ψυχολογική υποστήριξη του καρκινοπαθούς και της οικογένειάς του

Transcript:

Κεφάλαιο 39 In vitro έλεγχος ευαισθησίας στα κυτταροτοξικά φάρμακα Ε. Μπριασούλης ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ο διαρκώς αυξανόμενος αριθμός διαθέσιμων χημειοθεραπευτικών φαρμάκων την τελευταία δεκαετία, προβάλει ισχυρά το θέμα ύπαρξης και εφαρμογής κριτηρίων επιλογής για εξατομίκευση της θεραπείας κατά περίπτωση ασθενούς 1. Η επιλογή μεταξύ ισοδύναμων χημειοθεραπευτικών συνδυασμών αποτελεί πλέον ένα σημαντικό κλινικό ερώτημα που φέρει συχνά σε αμηχανία τον κλινικό ογκολόγο σε περιπτώσεις ασθενών με μεταστατικούς συμπαγείς όγκους υψηλού πληθυσμιακού επιπολασμού όπως είναι οι καρκίνοι του πνεύμονα, μαστού και εντέρου 2 5. Γενικά Οι in vitro δοκιμασίες ελέγχου ευαισθησίας αντίστασης στη κυτταροτοξική χημειοθεραπεία (CSRAs) αναπτύχθηκαν την δεκαετία του 90 στην προσπάθεια εξατομινευμένης ορθολογικής διαχείρησης της χημειοθεραπείας. Οι δοκιμασίες αυτές στοχεύουν στο να ελέγξουν εάν καρκινικά κύτταρα από ιστικό δείγμα όγκου ενός ασθενούς με καρκίνο εκδηλώνουν ή όχι αναστολή πολλαπλασιαμού ή απόπτωση, όταν εκτίθεται σε συγκεκριμένα χημειοθεραπευτικά φάρμακα σε συνθήκες εργαστηρίου 6, 7. Η εφαρμοζόμενη στην κλινική πράξη συστηματική θεραπευτική αγωγή κατά 683 του καρκίνου με την χορήγηση συνδυασμών χημειοθεραπευτικών φαρμάκων, είναι κατά σύμβαση εμπειρική και βασίζεται σε αποτελέσματα καλά σχεδιασμένων κλινικών μελετών οι οποίες έ χουν τεκμηριώσει κατά αναφοράν όγκου και κλινικού σταδίου νόσου, σαφές κλινικό όφελος 8. Εξ αναγωγής τεκμαίρεται και η πιθανότητα κλινικής ωφέλειας της συμβατικής θεραπείας κατά περίπτωση ασθενούς. Σήμερα, οι αποφάσεις θεραπευτικού σχεδιασμού βασίζονται στην εκτίμηση κλινικών παραμέτρων όπως ο ιστολογικός τύπος, το στάδιο, προγνωστικοί παράγοντες, ιστορικό προηγηθεισών θεραπειών, και ενδεχόμενα ορισμένα μοριοβιολογικά χαρακτηριστικά των ό γκων, και καθοδηγούνται από κατευθυντήριες οδηγίες διεθνών επιστημονικών σωμάτων και οργανισμών (PDQ, ESMO, NCCN). Η κατευθυνόμενη απο δοκιμασίες ε λέγχου ευαισθησίας ή αντοχής χημειοθεραπεία, αποτελεί εναλλακτική ορθολογική πρόταση έναντι της συμβατικής χημειοθεραπείας. Βασίζεται στην λογική της χορήγησης χημειοθεραπευτικής α γωγής τεκμηριωμένης in vitro δραστικότητας η οποία σε θεωρητική βάση έχει αυξημένες πιθανότητες αποτελεσματικότητας. Θετική απάντηση της δοκιμασίας σε συγκεκριμένο φάρμακο ταξινομεί τον όγκο ως «ευαίσθητο» στο συγκεκριμένο χημειοθεραπευτικό παράγοντα

ενώ απουσία κυτταρικής απάντησης ως «ανθεκτικό». Υπάρχει επίσης ο χαρακτηρισμός ως «διάμεσης ευαισθησίας». Σε θεωρητική βάση, θετική δοκιμασία σε ένα φάρμακο υποδηλεί δυνητικό όφελος από την κλινική του εφαρμογή και δικαιολογεί την χρήση του στην θεραπεία του ασθενούς με τον συγκεκριμένο ό γκο. Αντίθετα, αρνητική δοκιμασία χαρακτηρίζει τον όγκο ως ανθεκτικό στο δοκιμασθέν φάρμακο το οποίο θα πρέπει να εξαιρεθεί και από το θεραπευτικό σχήμα ως πιθανά ατελέσφορο 9. Η θεραπευτική αγωγή που θα επιλεγεί βάσει των αποτελεσμάτων in vitro δοκιμασιών θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει συνδυασμό φαρμάκων που τεκμηριώσαν in vitro δραστικότητα (IVBR, in vitro best regimen). Ελπίζεται ότι in vitro έλεγχος χημειοευαισθησίας των όγκων θα μπορούσε να αξιοποιηθεί ως επιπρόσθετη πλήροφορία σε θεραπείες καθοδηγούμενες από κατευθυντήριες θεραπευτικές οδηγίες επιστημονικών οργανισμών (NCI, EORTC). Μέθοδοι Ποικίλες δοκιμασίες ελέγχου ευαισθησίας στα κυτταροτοξικά φάρμακα έχουν ιστορικά αναπτυχθεί, δοκιμασθεί και εφαρμοσθεί. Οι διάφοροι μέθοδοι έχουν σημαντικές τεχνικές διαφορές μεταξύ των αλλά και κάποια βήματα που είναι κοινά σε όλες. Αυτά είναι 6 : 1. η λήψη βιοπτικού δείγματος του ό γκου, 2. η επεξεργασία και απομόνωση νεοπλασματικών κυττάρων, 3. η επώαση των κυττάρων με και χωρίς συγκεκριμένο χημειοθεραπευτικό, 4. η αξιολόγηση του κυτταρικού θανάτου ή της επιβίωσης των κυττάρων. Υπάρχει αριθμός δημοσιευμένων μελετών που αφορούν σε χημειοθεραπείες 684 καθοδηγούμενες από in vitro αξιολογόγηση της αντινεοπλασματικής δραστικότητας φαρμάκων. Σε αυτές τις μελέτες αξιολογήθηκε ποικιλία μεθόδων που ταξινομούνται αδρά ως ακόλουθα: i. Κλωνογόνοι μέθοδοι: Μέθοδος κλωνοποίησης καρκινικών κυττάρων (HTCA: human tumor cloning assay), Μέθοδος κλωνοποίησης τριχοειδών (CCSA: capillary cloning system assay). ii. Μέθοδοι αξιολόγησης κυτταρικού θανάτου: μέθοδος διαφορικής χρώσης κυτταροτοξικότητας (differential staining cytotoxicity, DiSC), μέθοδος της methylthiazolyl diphenyltetrazolium bromide (MTT), μέθοδος της τριφωσφορικής αδενοσίνης (adenosine triphosphate, ATP), και μέθοδος ακραίας αντίστασης στο φάρμακο (extreme drug resistance, EDR). iii. Η μέθοδος υπονεφρικής κάψης: subrenal capsule assay (SRCA). Από πλευράς τεχνικής αξιολόγησης οι δοκιμασίες in vitro ελέχου της χημειοευαισθησίας έχουν εκτιμηθεί από τον Οργανισμό Τροφών και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA) ότι εμπίπτουν στην ομάδα βιολογικών εργαστηριακών εφαρμογών υψηλής τεχνολογικής πολυπλοκότητας οι οποίες δεν είναι εφικτό να εκτελούνται σε σταθερή βάση με ασφάλεια και αξιοπιστία απο κάθε κλινικό εργαστήριο. Σε συνάφεια με την FDA αξιολόγηση οι κλωνογόνοι μέθοδοι έχουν αποσυρθεί από εμπορική χρήση λόγω τεχνικών προβλημάτων πολυπλοκότητας και έλλειψης επικύρωσης. Για παρόμοιους λόγους απεσύρθησαν επίσης η μέθοδος αλλαγής χρώσης methyluthiazol diphenyl tetrazolium chloride, και η μέθο

δος ΑΤΡ. Σήμερα τείνουν να επικρατήσουν μέθοδοι ελέγχου της φαρμακευτικής αντοχής μάλλον παρά της εκτίμησης χημειοευαισθησίας λόγω πλεονεκτήματος προβλεπτικής ακριβείας (90% vs 70%, Blue Cross Blue Shield Association Technology Evaluation Center) 10 αλλά και βιολογικής λογικής (αρκεί η διαπίστωση αντοχής ενός κλώνου για να θεωρηθεί ο συμπαγής όγκος ανθεκτικός στο συγκεκριμένο φάρμακο) 11, 12. Στις ΗΠΑ σήμερα, μόνο μια εταιρεία έχει πάρει κρατική πιστοποίηση για προώθηση προς εμπορική χρήση της δοκιμασίας EDR (Oncotech, Irvine, CA) 13,14 (σχήμα 1). Σχήμα 1: Διαγραμματική απεικόνιση μεθόδου EDR Ισχυρά σημεία Ο έλεγχος της χημειαντοχής των ό γκων παρουσιάζει σημαντικό κλινικό ενδιαφέρον και δυνητικά πλεονεκτήματα στην περίπτωση adjuvant χημειοθεραπείας επί χειρουργηθέντων καρκίνων και επίσης σε αιματολογικές νεοπλασματικές νόσους. Για παράδειγμα αναφέρεται η περίπτωση του μη μικροκυτταρικού καρκίνου του πνεύμονα (NSCLC): η μεν adjuvant χημειοθεραπεία υποστηρίζεται με βάση τελευταία κλινικά δεδομένα, αλλά 685 το σύνολο των διαθέσιμων συνδυασμών χημειοθεραπείας δεν έχει δείξει να διαφοροποιείται ως προς την κλινική δραστικότητα. Mελέτες με χρήση μεθόδου EDR έδειξαν ότι η in vitro διαπίπστωση αντοχής ενός χημειοθεραπευτικού δικαιολογεί την απόρριψη της κλινικής του χρήσης στον πάσχοντα από τον συγκεκριμένο καρκίνο ασθενή, επειδή αποτελεί ισχυρό προβλεπτικό στοιχείο έλλειψης δραστικότητας σε χειρουργημένο καρκίνο του πνεύμονα 15,16.

Η οξεία λευχαιμία των παιδιών αποτελεί μιά ακόμη κλινική κατάσταση πού φέρεται επίσης να ευνοείται από την χρήση μεθόδων πειραματικού ελέγχου της χημειοευαισθησίας είναι 17,18. Προβλήματα και μειονεκτήματα Ποικίλοι ποράγοντες είναι δυνατόν να επηρεάσουν τόσο την εκβάση της αντικαρκινικής θεραπείας στην κλινική πράξη όσο και τα αποτελέσματα των δοκιμασιών ελέγχου στο εργαστήριο. Αναφορικά με δοκιμασίες in vitro ελέγχου της χημειοευαισθησίας παρά την ορθολογική θεωρητική τους βάση, δεν έτυχαν κοινής αποδοχής εφαρμογής τους στην λόγω ποικίλων προβλημάτων. Βασικά ερωτήματα που θέτουν τις μεθόδους in vitro ελέγχου της χημειοευαισθησίας σε αμφισβήτηση πρακτικής χησιμότητας είναι τα ακόλουθα: Η διάθεση ζωντανού βιοπτικού υλικού Βασική προϋπόθεση εφαρμογής και εκτιμησιμότητας των μεθόδων in vitro ελέγχου της χημειοευαισθησίας των ό γκων είναι η διάθεση ικανού σε ποσότητα και ποιότητα βιοπτικού υλικού. Στην πράξη η προϋπόθεση αυτή αναιρείται σε περιπτώσεις μικρών βιοπτικών δειγμάτων που λαμβάνονται συχνά με βελόνη ή κατά την διάρκεια ενδοσκοπικών εξετάσεων. Επίσης, η δυνατότητα κατάλληλου άμεσου χειρισμού του δείγματος στις περισσότερες χειρουργικές αίθουσες πρακτικά αμφισβητείται. Η πολυκλωνικότητα των συμπαγών όγκων Στις δοκιμασίες ελέγχου χημειοευαισθησίας, δείγμα όγκου ενός ασθενή μπορεί να δώσει πολλά ιστικά τεμαχίδια ή κυτταρικά εναιωρήματα καθένα από τα οποία θα εκτεθεί σε ποικιλία κυτταροτοξικών παραγόντων και συγκεντρώσεων. Σαν συνέπεια, χρειάζεται συνεκτίμηση όλων των δυνατών πλήροφο 686 ριών πολλαπλών δοκιμασιών επειδή κανένα ιστικό δείγμα δεν μπορεί από μόνο του να είναι αντιπροσωπευτικό της συμπεριφοράς του όγκου του ασθενή δεδομένης της πολυκλωνικότητας των συμπαγών όγκων. Τεχνικές δυσκολίες Στο σύνολο των μεθόδων, οι κλωνογόνες δοκιμασίες και το SRCA απαιτούν εντατική χρονοβόρο εργασία και είναι τεχνικά δύσκολες. Η εκτιμησιμότητα και το χρονικό διάστημα που απαιτείται για την ολοκλήρωση του ελέγχου (μέχρι 2 εβδομάδες) είναι παράγοντες που έ χουν επιπτώσεις στη χρηστικότητα ε λέγχου που θα καθοδηγήσει τη λήψη θεραπευτικής απόφασης. Πτωχή προσομοίωση κλινικών συνθηκών Οι συνθήκες καλλιέργειας των κλωνογόνων μεθόδων δεν μπορούν να αναπαράγουν ικανοποιητικά την in vivo ι στική αρχιτεκτονική και μορφολογία του ιστού κατά τη έκθεση τους στα φάρμακα. Η αδυναμία αναπαραγωγής των κλινικών συνθηκών αποτελεί μειονέκτημα και για τις μεθόδους που ελέγχουν τον κυτταρικό θάνατο (DiSC, MTT, ATP, EDR). Επιγραμματικά: 1. Η DiSC ανιχνεύει άθικτες μεμβράνες κυττάρων με χρήση χρωστικών ουσιών, και μπορεί έτσι να υπερεκτιμήσει τη κυτταρική βιωσιμότητα δεδομένου ότι μερικά νεκρά κύτταρα μπορούν προσωρινά να διατηρήσουν τις άθικτες μεμβράνες. 2. Οι μέθοδοι MTT και ATP εκτιμούν τον αριθμό κυττάρων από τη μεταβολική δραστηριότητα πράγμα που μπορεί να επιφέρει σύγχυση ανάμεσα σε ένα μικρό έντονα ενεργό κυτταρικό πληθυσμό και σε μεγάλο αριθμό λιγότερο ενεργών κυττάρων. 3. Η μέθοδος EDR μετρά τα ποσοστά

σύνθεσης DNA, αλλά είναι χρήσιμο μόνο να να χαρακτηρίσουν «ακραία» αντίσταση σε φάρμακα. ΚΛΙΝΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ Kλινική αξιολόγηση Η κλινική σημασία των μεθόδων in vitro αξιολόγησης της χημειοευαισθησίας των όγκων μπορεί να εκτιμηθεί από την επίδρασή τους στην έκβαση των α σθενών. Ανασκόπηση κλινικών μελετών που συσχέτισαν τα αποτελέσματα in vitro δοκιμής με την in vivo απάντηση δείχνει ότι ένα αρνητικό αποτέλεσμα δοκιμασίας μπορεί να είναι ψευδές σε 20% των περιπτώσεων, ενώ θετικό αποτέλεσμα μπορεί να είναι ψευδές σε 13% των περιπτώσεων 9. Δημοσιευμένη κλινική εμπειρία Σημαντική κλινική εμπειρία στην μελέτη και χρήση in vitro μεθόδων έλεγχου και ευαισθησίας στα κυτταροτοξικά φάρμακα, και ειδικά της HTCA, έχει αρχικά καταγράψει η ομάδα D.Von Hoff et al 19,20. Οι ερευνητές αυτοί χορήγησαν μονοχημειοθεραπεία σε 470 ασθενείς με ποικιλία μεταστατικών καρκίνων μετά από in vitro έλεγχο δραστικότητας 32 αντινεοπλασματικών φαρμάκων. Καθοδηγούμενη θεραπεία με φάρμακα στα οποία απεδείχθησαν in vitro δραστικά απέδωσε στον ετερογενή αυτό πλυθυσμό των ασθενών ποσοστά κλινικής α νταπόκρισης 25% ενώ η εμπειρική θεραπεία που χορηγήθηκε σε ασθενείς για τους όγκους των οποίων απέτυχε να διαπιστωθεί δραστικό φάρμακο είχε στο σύνολό της 14% ποσοστό ανταπόκρισης (p=0,0005). Από την ίδια ομάδα προέρχεται άλλη μια μελέτη που διεξήχθη σε γυναίκες ασθενείς με επιθηλιακό καρκίνο ωοθηκών. Ακολουθώντας την ίδια μέθοδο επιλογής θεραπευτικού σκέλους 687 μετά από in vitro τεκμηρίωση της δραστικότητας οι ερευνητές διαπίστωσαν ποσοστά θεραπευτικής ανταπόκρισης 22% για την καθοδηγούμενη με δοκιμασίες ευασθησίας θεραπεία και 3% για την εμπειρική θεραπεία. Εντούτοις τα φαινομενικά θετικά ευρήματα αυτών των μελετών αμφισβητήθηκαν. Στην αρνητική κριτική των μελετών καταχωρείται η ετερογένεια των ασθενών της μελέτης, η απουσία τυχαιοποίησης και ο εξ ορισμού εξ αρχής διαχωρισμός των δυο ομάδων σε ασθενείς με χημειοευαίσθητους όγκους και χημειοανθεκτικούς (in vitro τεκμηριωμένους). Παρόμοια, και άλλες μελέτες σύγκρισης in vitro καθηδηγούμενης έναντι ε μπειρικής χημειοθεραπείας είχαν στο σύνολό τους κοινές μεθοδολογικές αδυναμίες τον μικρό αριθμό ασθενών, την ελλειπή αναφορά κλινικών στοιχείων, την απουσία τυχαιοποίησης και την επιλογή στην ομάδα της καθοδηγούμενης θεραπείας, ασθενών με τους πλέον χημειοευαίσθητους όγκους 9,21,22. EDR: Σε συγκριτική μη τυχαιοποιημένη μελέτη θεραπείας ασθενών με ευαίσθητο στην πλατίνα καρκίνου της ωοθήκης σε υποτροπή, αναφέρεται υπεροχή της καθοδηγούμενης από test EDR θεραπείας έναντι της εμπειρικής ασθενείς (ποσοστά αντικειμενικής ανταπόκρισης 65% versus 35% (p=0,02) και χρόνος ελεύθερος υποτροπής 24 versus 6 μήνες) 14. Στα αρνητικά της μελέτης καταγράφονται η μη τυχαιοποίηση και η αναδρομικότητα που υποκρύπτει υψηλή πιθανότητα μεροληψίας. Ο in vitro έλεγχος της ευασθησίας των όγκων στα κυτταροτοξικά φάρμακα α ποτελεί μια ορθολογική προσέγγιση ε πιλογής της τεκμηριωμένα πιο δραστικής κατά περίπτωση ασθενούς χημειο

θεραπείας. Εντούτοις, για να υπάρξει κατηγορηματική απάντηση αναφορικά με την κλινική χρησιμότητα των in vitro δοκιμασιών χημειοευαισθησίας χημειοαντοχής στην εξατομικευμένη επιλογή θεραπείας η σχετική έρευνα χρειάζεται σωστά σχεδιασμένες κλινικές μελέτες, σύγκριση πρακτικά εφαρμόσιμων δοκιμασιών με σύχρονα θεραπευτικά σχήματα αναφοράς και ενδεχόμενα παράλληλες φαρμακογονιδιωματικές μελέτες 23 26. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 1. Hamilton A, Hortobagyi G. Chemotherapy: what progress in the last 5 years? J Clin Oncol 2005; 23(8):1760 1775. 2. Georgoulias V, Papadakis E, Alexopoulos A et al. Platinum based and non platinumbased chemotherapy in advanced nonsmall cell lung cancer: a randomised multicentre trial. Lancet 2001; 357(9267):1478 1484. 3. Fountzilas G, Kalofonos HP, Dafni U et al. Paclitaxel and epirubicin versus paclitaxel and carboplatin as first line chemotherapy in patients with advanced breast cancer: a phase III study conducted by the Hellenic Cooperative Oncology Group. Ann Oncol 2004; 15(10):1517 1526. 4. Feliu J, Castanon C, Salud A et al. Phase II randomised trial of raltitrexed oxaliplatin vs raltitrexed irinotecan as first line treatment in advanced colorectal cancer. Br J Cancer 2005; 93(11):1230 1235. 5. Kalofonos HP, Aravantinos G, Kosmidis P et al. Irinotecan or oxaliplatin combined with leucovorin and 5 fluorouracil as firstline treatment in advanced colorectal cancer: a multicenter, randomized, phase II study. Ann Oncol 2005; 16(6):869 877. 6. Mattern J. Testing chemosensitivity of human tumours. Lancet 1983; 1(8316):134. 7. Bertelsen CA, Sondak VK, Mann BD, Korn EL, Kern DH. Chemosensitivity testing of human solid tumors. A review of 1582 assays with 258 clinical correlations. Cancer 688 1984; 53(6):1240 1245. 8. Chabner BA, Roberts TG, Jr. Timeline: Chemotherapy and the war on cancer. Nat Rev Cancer 2005; 5(1):65 72. 9. Samson DJ, Seidenfeld J, Ziegler K, Aronson N. Chemotherapy sensitivity and resistance assays: a systematic review. J Clin Oncol 2004; 22(17):3618 3630. 10. Chemotherapy Sensitivity and Resistance Assays. http://www.bcbs.com/tec/vol17/17 _12.html 17[12]. 2005. Ref Type: Electronic Citation 11. Nagourney R. Chemosensitivity and resistance assays: a systematic review? J Clin Oncol 2005; 23(15):3640 3641. 12. Fruehauf JP, Alberts DS. In vitro drug resistance versus chemosensitivity: two sides of different coins. J Clin Oncol 2005; 23(15):3641 3643. 13. Kern DH, Weisenthal LM. Highly specific prediction of antineoplastic drug resistance with an in vitro assay using suprapharmacologic drug exposures. J Natl Cancer Inst 1990; 82(7):582 588. 14. Holloway RW, Mehta RS, Finkler NJ et al. Association between in vitro platinum resistance in the EDR assay and clinical outcomes for ovarian cancer patients. Gynecol Oncol 2002; 87(1):8 16. 15. Wilbur DW, Camacho ES, Hilliard DA, Dill PL, Weisenthal LM. Chemotherapy of non small cell lung carcinoma guided by an in vitro drug resistance assay measuring total tumour cell kill. Br J Cancer 1992; 65(1):27 32. 16. dʹamato T, Landreneau R, McKenna R, Santos R, Parker R. In Vitro Extreme Chemotherapy Resistance Patterns for Resected Non Small Cell Lung Cancer. Annals of Thoracic Surgery 2005; Abstract 42. 17. Kaspers GJL, Veerman AJP, Pieters R et al. In Vitro Cellular Drug Resistance and Prognosis in Newly Diagnosed Childhood Acute Lymphoblastic Leukemia. Blood 1997; 90(7):2723 2729. 18. Winick NJ, Carroll WL, Hunger SP. Childhood Leukemia New Advances and Challenges. N Engl J Med 2004; 351(6):601

603. 19. Von Hoff DD, Weisenthal L. In vitro methods to predict for patient response to chemotherapy. Adv Pharmacol Chemother 1980; 17:133 156. 20. Von Hoff DD, Sandbach JF, Clark GM et al. Selection of cancer chemotherapy for a patient by an in vitro assay versus a clinician. J Natl Cancer Inst 1990; 82(2):110 116. 21. Cortazar P, Johnson BE. Review of the efficacy of individualized chemotherapy selected by in vitro drug sensitivity testing for patients with cancer. J Clin Oncol 1999; 17(5):1625 1631. 22. Xu JM, Song ST, Tang ZM et al. Predictive chemotherapy of advanced breast cancer directed by MTT assay in vitro. Breast Cancer Res Treat 1999; 53(1):77 85. 23. Ross DD, Doyle LA. Mining our ABCs: pharmacogenomic approach for evaluating transporter function in cancer drug resistance. Cancer Cell 2004; 6(2):105 107. 24. Lievre A, Chapusot C, Bouvier AM et al. Clinical value of mitochondrial mutations in colorectal cancer. J Clin Oncol 2005; 23(15):3517 3525. 25. Garcia Campelo R, onso Curbera G, nton Aparicio LM, Rosell R. Pharmacogenomics in lung cancer: an analysis of DNA repair gene expression in patients treated with platinum based chemotherapy. Expert Opin Pharmacother 2005; 6(12):2015 2026. 26. Huang Y, Sadee W. Drug sensitivity and resistance genes in cancer chemotherapy: a chemogenomics approach. Drug Discov Today 2003; 8(8):356 363. 689