tefxos-90:tefxos 10/12/2009 12:46 Page 1 ΤΕΙΧΙΩΤΙΚΑ μηνύματα ΠΕΡΙΟΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΤΕΙΧΙΩΤΩΝ ΔΩΡΙΔΑΣ Έτος 24 ο Αρ. φύλλου 90 Οκτώβριος - Δεκέμβριος 2009 Κλειστό - αρ. αδ. 54/09 ΚΩΔΙΚΟΣ: 8407 Να τα πούμε; Καλήν ημέρα, άρχοντες, αν είναι ορισμός σας Χριστού τη θεία γέννηση να ειπώ στ αρχοντικό σας, Χριστός γεννάται σήμερα εν Βηθλεέμ την πόλη, οι ουρανοί αγάλλονται, χαίρετ η κτίση όλη. Εν τω σπηλαίω τίκτεται εν φάτνη των αλόγων ο βασιλεύς των ουρανών και ποιητής των όλων. Πλήθος αγγέλων ψάλλουσι το «δόξα εν υψίστοις» και τούτο άξιον εστί η των ποιμένων πίστη. Σήμερα είν τα φώτα και ο φωτισμός δυο χαρές μεγάλες στον Κύριό μας. Κάτω στον Ιορδάνη τον ποταμό, περπατεί η κυρά μας η Παναγιά με τα θυμιατήρια στα δάχτυλα και τον Αι-Γιάννη παρακαλεί: - Αφέντη μ Αι-Γιάννη και βαπτιστή, δύνασαι βαφτίσεις Θεού παιδί; - Δύναμαι και θέλω και προσκυνώ και τους άγιους όλους παρακαλώ ν ανεβούνε πάνω στους ουρανούς να πετάξουν μόσκο και λίβανο ν αγιαστούν οι βρύσες με τα νερά ν αγιαστεί κι αφέντης με τη κυρά να καταλα άσουν τα παγανά να καταλα άσουν τα ζούζουλα. Αρχιμηνιά κι αρχιχρονιά ψηλή μου δεντρολιβανιά κι αρχή καλός μας χρόνος εκκλησιά μετ άγιο θρόνος. Αρχή που βγήκε ο Χριστός, άγιος και πνευματικός στη γη να περπατήσει και να μας καλοκαρδίσει. Άγιος Βασίλης έρχεται και δε μας καταδέχεται από την Καισαρεία συ σ αρχόντισσα κυρία. Βαστάει πένα και χαρτί ζαχαροκάντιο ζυμωτή χαρτί και καλαμάρι δες κι εμέ το παλικάρι. Το καλαμάρι έγραφε τη μοίρα μου την έλεγε και το χαρτί ομίλει άσπρε μου, χρυσέ μου ήλιε. Χρόνια πολλά & Καλή Χρονιά
tefxos-90:tefxos 10/12/2009 12:46 Page 2 ΤΕΙΧΙΩΤΙΚΑ μηνύματα 2 Οκτώβριος Δεκέμβριος 2009 Χριστούγεννα στο χωριό όταν είμασταν παιδιά Όταν είμασταν παιδιά, τα Χριστούγεννα, είχαμε άλλες συνήθειες και δραστηριότητες. Ο δάσκαλος μας προετοίμαζε για τη Γέννηση του Χριστού, με τη διδασκαλία του και τις χριστουγεννιάτικες ψαλμωδίες και τα κάλαντα. Τις παραμονές των Χριστουγέννων, της Πρωτοχρονιάς και των Φώτων, βγαίναμε από τα χαράματα να προλάβουμε να πούμε τα κάλαντα. Όλα τα σπίτια μας άνοιγαν την πόρτα (πλην ενός που «τρώγαμε πόρτα», κατά τη σημερινή διάλεκτο), να ακούσουν τις παιδικές φωνές μας, να ψάλλουν τα κάλαντα. Όλοι μας φίλευαν τον οβολό τους σύμφωνα με τις δυνατότητές τους ή κανένα γλυκό. Το μεσημέρι κάναμε ταμείο και αν είμαστε τυχεροί, είχαμε στο μερτικό μας 8-10 δραχμές. Παραμονή Χριστουγέννων κοιμόμαστε πολύ νωρίς, γιατί έπρεπε να ξυπνήσουμε στις 5 η ώρα το πρωί, να πάμε στην εκκλησία, να ακούσουμε τη Λειτουργία, να κοινωνήσουμε. Μετά την εκκλησία ακολουθούσε το νυσταγμένο πρω νό τραπέζι και ένας ωραίος ύπνος. ΤΕΙΧΙΩΤΙΚΑ ΜΗΝΥΜΑΤΑ Ιδιοκτησία: ΕΝΩΣΗ ΤΕΙΧΙΩΤΩΝ ΔΩΡΙΔΑΣ Μελίσσου 9, 116 35 Αθήνα, Τηλ.: 210-7518248 Εκδότης: Ευάγγελος Καρα νδρος Συντακτική επιτροπή Αδαμόπουλος Α. Ευάγγελος Fax 210-2409633 Αδαμόπουλος Γ. Ευθύμιος Fax 210-3231902 Ρούμπας Ι. Θωμάς Fax 210-2400489 E-mail: adamopoulosv@dionic.com.gr adamopoulosefth@yahoo.gr thomas.roumbas@dionic.gr Εκτύπωση: Εκδόσεις ΠΑΠΑΖΗΣΗ ΑΕΒΕ Νικηταρά 2, 106 78 Αθήνα, Τηλ.: 210-3822496 Φωτοσύνθεση: Μπακογιάννη Αθ. Ασπασία Τηλ.: 210-3826502 Τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν προσωπικές απόψεις του υπογράφοντα Μετά το μεσημέρι παρέες παιδιών επισκεπτόμασταν όσα σπίτια γιόρταζαν. Μπαίναμε στο σπίτι, όρθιοι στην πόρτα λέγαμε Χρόνια Πολλά. Η νοικοκυρά μας φίλευε. Γνωρίζαμε σε κάθε σπίτι, τί θα μας φίλευαν. Με το γλυκό στο χέρι, λέγαμε «και του χρόνου» και φεύγαμε για την επόμενη επίσκεψη. Για τους μεγάλους υπήρχε μπακλαβάς, για τους μικρούς χαλβάς ή τηγανίτες. Μια φορά, σε ένα σπίτι που έτρωγαν και γλεντούσαν, μας έδωσαν από 5 καρύδια. Μόλις βγήκαμε στην πόρτα, τα πετάξαμε στο πάτωμα και γίναμε καπνός. Στην Ευτυχία, πάντα τρώγαμε κουραμπιέ. Μια φορά μας έδωσε χαλβά και φεύγοντας βουλώσαμε την κλειδαρότρυπα και τις τρύπες του τοίχου δίπλα στην πόρτα με τον χαλβά. Τυχερός ήταν αυτός που θα διάλεγε ο παπάς να σηκώσει τα υψώματα, γιατί θα τσίμπαγε και μερικά ψιλά. Την Πρωτοχρονιά παρακολουθούσαμε το ρολόι, πότε θα πάει 12 να αλλάξει ο Χρόνος, να κτυπήσει η καμπάνα της Εκκλησίας. Βλέπαμε και καμμιά πόκα απ το παράθυρο του καφενείου, για το «καλό» του χρόνου. Μόλις ξημέρωνε, πηγαίναμε για «ποδαρικό» στα σπίτια. «Καλή χρονιά, τα αρνοκάτσικά σας θηλυκά και τα μσκαροπαίδια σας σερνικά» ήταν η ευχή της Πρωτοχρονιάς. Φτάνανε τα Φώτα, πάλι αγωνία ποιόν θα διαλέξει ο παπάς στον αγιασμό του χωριού, για να πάρει κανένα λεφτό. Μετά την εκκλησία αγιάζαμε όλα τα χωράφια, με κρύο ή βροχή, ψάλλοντας το «Εν Ιορδάνη βαφτιζομένου σου Κύριε...». Η τελευταία γιορτή, τ Αγιαννιού, ήταν προετοιμασία για το σχολείο. Αλλά και η σύνταξη ημερολογίου του 15νθημέρου. Αν δεν κάναμε προετοιμασία, την άλλη μέρα μας περίμενε ο χάρακας ή η πλατανίσια λούρα του δάσκαλου. Δεκέμβριος 2009 Kώστας Ι. Κατέλης
tefxos-90:tefxos 10/12/2009 12:46 Page 3 Οκτώβριος Δεκέμβριος 2009 3 ΤΕΙΧΙΩΤΙΚΑ μηνύματα Πρόσκληση σε Τακτική Γενική Συνέλευση και κοπή Πρωτοχρονιάτικης Πίτας Σύμφωνα με το άρθρο 14 του Καταστατικού και μετά από απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου κ α λ ο ύ ν τ α ι όλα τα μέλη της «ΕΝΩΣΗΣ ΤΕΙΧΙΩΤΩΝ» σε Τακτική Γενική Συνέλευση, στις 17.1.2010, ημέρα Κυριακή και ώρα 11.00 π.μ., στην αίθουσα της στέγης μας, Μελίσσου 9 Παγκράτι, για την Κοπή της Πρωτοχρονιάτικης Πίτας και για την τακτική Γενική Συνέλευση με θέματα: 1. Απολογισμός πεπραγμένων απερχόμενου Δ.Σ. 2. Απολογισμός Εσόδων-Εξόδων 3. Αρχαιρεσίες για την ανάδειξη νέου Δ.Σ. Δεν θα σταλούν ιδιαίτερες προσκλήσεις, αλλά ισχύει η παρούσα. Γι αυτό, παρακαλούμε όλα τα μέλη της «ΕΝΩΣΗΣ ΤΕΙΧΙΩΤΩΝ» να παραστούν, ώστε με τις απόψεις τους, τις εποικοδομητικές προτάσεις τους και τη ψήφο τους, να βοηθήσουν το νέο Διοικητικό Συμβούλιο. Επίσης, παρακαλούμε να έχουμε και νέα υποψήφια μέλη, για την ανανέωση του Δ.Σ. Οι ενδιαφερόμενοι οφείλουν να υποβάλλουν σχετική έγγραφη δήλωση μέχρι 13.1.2010, ήτοι τρεις μέρες προ των εκλογών, όπως ορίζεται από το άρθρο 20 του Καταστατικού. Δικαίωμα ψήφου έχουν τα μέλη που έχουν καταβάλει τη συνδρομή του 2010, έστω και την ημέρα των εκλογών. Επίσης, σύμφωνα με το άρθρο 5 του Καταστατικού, δικαίωμα ψήφου έχουν και τα έκτακτα μέλη, που είναι αυτά που δεν κατοικούν στο Λεκανοπέδιο Αττικής, αρκεί να καταβάλουν τη συνδρομή τους. Το Δ.Σ.
tefxos-90:tefxos 10/12/2009 12:46 Page 4 ΤΕΙΧΙΩΤΙΚΑ μηνύματα 4 Οκτώβριος Δεκέμβριος 2009 Οι Καλικάντζαροι Από την παραμονή των Χριστουγέννων έως τα Θεοφάνεια (όσο δηλαδή το Δωδεκαήμερο), όταν κατά τη λα κή πίστη τα νερά είναι αβάπτιστα, έρχονται οι Καλικάντζαροι και πειράζουν τους ανθρώπους, προφανώς επειδή ο Χριστός δεν έχει ακόμη βαπτιστεί. Αλλά τί είναι οι καλικάντζαροι; Είναι ειδικά δαιμόνια που εμφανίζονται μόνο το δωδεκαήμερο. Έρχονται από τη γη από κάτω. Όλο το χρόνο πελεκούν με τα τσεκούρια να κόψουν το δέντρο που βαστάει τη γη, αλλά όταν κοντεύουν να το κόψουν έρχεται ο Χριστός και μονομιάς ξαναγίνεται το δέντρο και τότε τα δαιμόνια χυμούν στη γη επάνω και πειράζουν τους ανθρώπους. Ο λαός φαντάζεται τους καλικάντζαρους με διάφορες μορφές, για μερικούς είναι σαν τους ανθρώπους, όμως μαύροι, άσχημοι, πολύ ψηλοί και φορούν σιδεροπάπουτσα. Για άλλους, είναι μαυριδεροί, με κόκκινα μάτια, τράγινα πόδια, με χέρια σαν της μα μούς και με τριχωτό όλο το σώμα. Για άλλους πάλι, είναι κουτσοί, στραβοί, μονόματοι, μονοπόδαροι και πολύ κοντοί. Οι καλικάντζαροι μπαίνουν στα σπίτια από την καπνοδόχο και κατουρούν τη φωτιά, καβαλικεύουν στους ώμους τους διαβάτες, τους πιάνουν το χορό κ.λπ. Για τον Νικόλαο Πολίτη, πατέρα της Ελληνικής Λαογραφίας, οι καλικάντζαροι είναι πλάσματα της νεοελληνικής μυθολογίας. Αφορμή για τη δημιουργία τους έδωσαν οι μεταμφιέσεις που γίνονταν τις ημέρες του Δωδεκαημέρου. Οι άνθρωποι πιστεύουν ότι οι καλικάντζαροι έρχονται από τον κάτω κόσμο, όπου κατοικούν όλο τον υπόλοιπο χρόνο και εμφανίζονται με διάφορες μορφές, όπως όντα μαλλιαρά, αράπηδες, ότι θορυβούν, τριγυρίζουν εδώ κι εκεί, πηδούν, χορεύουν, ενοχλούν και μολύνουν τα τρόφιμα, αλλά δεν κακοποιούν τους ανθρώπους. Πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι αυτό το δωδεκαήμερο έρχονται σε επικοινωνία με αυτά τα φανταστικά πλάσματα στα όνειρά
tefxos-90:tefxos 10/12/2009 12:46 Page 5 Οκτώβριος Δεκέμβριος 2009 5 ΤΕΙΧΙΩΤΙΚΑ μηνύματα τους. Όταν τυχαίνει να θέλουν να μάθουν για κάποιον από τους νεκρούς τους, ρωτούν τους καλικάντζαρους. Λένε ότι κάποτε, μια γυναίκα που είχε την ατυχία να μείνει χήρα, ρώτησε μια νύχτα στον ύπνο της έναν καλικάντζαρο για να μάθει νέα του άντρα της και έλαβε χώρα η εξής συνομιλία. Μήπως γνώρισες τον άνδρα μου στον κάτω κόσμο και ξέρεις να μου πεις πώς τα περνάει; Πώς ονομάζεται ο άντρας σου; Εδώ επάνω Γιάννη τον λέγαμε. Γιάννηδες έχουμε πολλούς εκεί κάτω, έχει κανένα άλλο χαρακτηριστικό; Να, πριν πεθάνει μου είπε ότι αν πάω με άλλον άντρα, αυτός θα κάνει μια στροφή γύρω από τον άξονά του εκεί κάτω. Εγώ δεν μπόρεσα να κρατηθώ και πήγα με τον κουμπάρο μας, είδες κανέναν να κάνει στροφές; Ε, δε μου λες κυρά μου ότι ρωτάς για τον Γιάννη τον Σβούρα!!! τα γενήματα από τους καλικάντζαρους. Στα Άγραφα, οι γείτονες παντρεύουν τη φωτιά τους. Στην Κέρκυρα, επειδή ο καπνός θεωρείται ότι αποτρέπει τα δαιμόνια, καίνε στη φωτιά μια σπαραγγιά. Την ολοκληρωτική απαλλαγή από την επίδραση των καλικαντζάρων τη βρίσκουν οι άνθρωποι μόνο τα Φώτα, με τον Αγιασμό των υδάτων. Τότε τα δαιμόνια σπεύδουν να εξαφανιστούν. Τα κυνηγά η αγιαστούρα του παπά. Όταν φεύγουν λένε αναμεταξύ τους: Ο φόβος για τους καλικάντζαρους υποβάλει στους ανθρώπους να αντιδρούν αποτρεπτικά, όπως: Μερικοί κρεμούν πίσω από την πόρτα του σπιτιού ή μέσα στην καμινάδα ένα κατωσάγονο χοίρου, άλλοι καίνε αλάτι ή παλιοπάπουτσο, άλλοι τους προσφέρουν γλυκά και τηγανίτες, έτσι κατά περιοχές έχουμε: Στην Αγχίαλο προσφέρουν γλυκά με στάρι, στραφίδες και ζάχαρη. Στην Κύπρο, την τελευταία ημέρα τους κάνουν ξεροτήγανα. Στη Χίο ανάβουν το χριστόψωμο για δώδεκα μέρες. Στα Μάγδαλα της Θράκης, τα ξύλα που απομένουν στη φωτιά τα παίρνει ο σπιτονοικοκύρης την παραμονή των Φώτων και τα μπήγουν στα χωράφια για να προστατευτούν Φεύγετε να φεύγουμε γιατ ήρθε ο διαβολόπαπας με την αγιαστούρα του και με τη βρεχτούρα του. Σωτήρης Αντωνόπουλος
tefxos-90:tefxos 10/12/2009 12:46 Page 6 ΤΕΙΧΙΩΤΙΚΑ μηνύματα 6 Οκτώβριος Δεκέμβριος 2009
tefxos-90:tefxos 10/12/2009 12:46 Page 7 Οκτώβριος Δεκέμβριος 2009 7 ΤΕΙΧΙΩΤΙΚΑ μηνύματα Κυνήγι Μια αμφιλεγόμενη δραστηριότητα του Βαγγέλη Αδαμόπουλου Η υποκειμενική άποψη ενός κυνηγού, για ένα θέμα που έχει προκαλέσει και προκαλεί συχνά τριβές, ίσως θεωρηθεί προσπάθεια απολογίας. Πιστεύω όμως ότι μέσα στην μεγάλη κυνηγετική οικογένεια η οποία είναι ένας χώρος πολυσυλλεκτικός, υπάρχουν και άνθρωποι που κάθε άλλο παρά την καταστροφή του περιβάλλοντος επιδιώκουν. Κάτω λοιπόν από το πρίσμα της μετριοπάθειας και της ειλικρινούς αγάπης για τη φύση, θεωρώ ότι οι περισσότεροι κυνηγοί είμαστε σε θέση να συζητήσουμε και να εξετάσουμε κάθε αρνητική παράμετρο και κάθε αρνητική δράση που μπορεί να απορρέει από το κυνήγι. Γνωρίζω πολύ καλά τις απόψεις των πολέμιων του κυνηγίου και εκείνο που θα προσπαθήσω να κάνω κάθε άλλο παρά απολογία μπορεί να είναι. Απολογείται κάποιος που ενδεχομένως αισθάνεται ενοχές και προσωπικά δεν αισθάνομαι καμία ενοχή όταν κυνηγώ. Αντίθετα θεωρώ ότι το περιβάλλον μπορούν να το βοηθήσουν μόνο όσοι το βιώνουν και είναι σε θέση να εκτιμούν κάθε φορά τι είναι σωστό και τι είναι λάθος. Μόνο η γνώση μπορεί να βοηθήσει και όχι η θεωρία και η κρίση εκ του ασφαλούς, εκείνων που καθισμένοι στην πολυθρόνα εξαπολύουν κατηγορίες προς κάθε κατεύθυνση, θεωρώντας ότι η μη συμμετοχή τους είναι προσφορά. Το κυνήγι λοιπόν επιστημονικά, είναι μια απόλυτα αποδεκτή δραστηριότητα, αναγκαία τις περισσότερες φορές, για να ρυθμίζονται οι ισορροπίες ανάμεσα στους πληθυσμούς των θηραμάτων που σε διαφορετική περίπτωση είναι αδύνατο να αυτορυθμιστούν. Αυτή λοιπόν η ισορροπία, εξαρτάται πάντοτε από τους πληθυσμούς και το κυνήγι είναι μια επιλεκτική μέθοδος αφαίρεσης ενός αριθμού ατόμων, από ορισμένα είδη τα οποία αν δεν αφαιρεθούν, θα πολλαπλασιαστούν ανεξέλεγκτα και θα επιδράσουν αρνητικά πάνω σε άλλα είδη της πανίδας, διότι θα τα ανταγωνισθούν, αλλά και πάνω σε είδη της χλωρίδας, την οποία σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να καταστρέψουν στην προσπάθειά τους να τραφούν. Αυτός είναι και ο λόγος που η πολιτεία έχει φροντίσει να ρυθμίζει, μόνο μέσω του κυνηγίου αυτές τις ισορροπίες, νομοθετώντας σε κάθε περίπτωση και αποφασίζοντας κατά περίσταση. Το κυνήγι, κατ αυτή την έννοια επιτρέπεται μόνο μετά την περίοδο πλήρους ανάπτυξης των νεοσσών των θηραμάτων και σταματά πριν από την έναρξη της αναπαραγωγικής περιόδου. Κάθε θηρεύσιμο είδος (επιτρέπεται το κυνήγι μόνο 32 πουλιών από τα 400 περίπου που συναντώνται στη χώρα μας και 5 είδη θηλαστικών από 160), έχει διαφορετική ημερομηνία έναρξης και λήξης. Παράλληλα, υπάρχει όριο κάρπωσης ανά κυνηγό και ημερήσια έξοδο, έτσι που να περιορίζεται αφ ενός η συνολική κάρπωση και να ελέγχεται αφ ετέρου, η ευκαιριακή απόκτηση υπερβολικού αριθμού θηραμάτων. Ένας κυνηγός για παράδειγμα, δικαιούται να πάρει μόνο ένα λαγό την ημέρα τη στιγμή που το κυνήγι του λαγού, επιτρέπεται μόνο τρεις φορές την εβδομάδα από 15 Σεπτεμβρίου έως 10 Ιανουαρίου. Κάτι ανάλογο συμβαίνει με όλα τα είδη των οποίων επιτρέπεται το κυνήγι. Υπάρχει κατά συνέπεια, ένα σαφές νομικό πλαίσιο μέσα στο οποίο μπορούν να κινηθούν οι κυνηγοί και κάθε παρέκκλιση ελέγχεται από το νόμο. Ο νόμος λοιπόν καθορίζει ξεκάθαρα, το χρόνο κυνηγίου, τα είδη που επιτρέπεται να κυνηγηθούν, τα μέσα και τις μεθόδους και βέβαια τις περιοχές
tefxos-90:tefxos 10/12/2009 12:47 Page 8 ΤΕΙΧΙΩΤΙΚΑ μηνύματα 8 Οκτώβριος Δεκέμβριος 2009 Ο Κεμάλ μόλις γύρισε απ το κυνήγι με το λαγό και τα ζαγάρια του όπου μπορεί να ασκείται η κυνηγετική δραστηριότητα. Πέρα όμως από τη νομιμότητα και τις ρυθμίσεις της πολιτείας υπάρχει και ο παράγων «δεοντολογία». Καλά όλα αυτά, απαντούν εκείνοι που δεν συμπαθούν το κυνήγι, όμως γιατί κυνηγούν σήμερα οι άνθρωποι; Εφόσον δεν έχουν πρόβλημα να τραφούν και να αθληθούν όπως έκαναν οι άνθρωποι στην αρχαιότητα, για πιο λόγο αφαιρούν ζωές μόνο και μόνο για να διασκεδάσουν; Η θέση των κυνηγών είναι ξεκάθαρη. Κυνήγι δεν είναι ο φόνος του θηράματος. Αν αυ τό ήταν το κυνήγι ίσως να μην κυνηγούσε κανείς σήμερα πλέ ον. Το κυνήγι είναι μια δραστηριότητα που συνδέεται με την κουλτούρα των λαών, με τις παραδόσεις και την αγάπη για τη ζωή στην ύπαιθρο. Η απόκτηση του θηράματος δεν είναι αυτοσκοπός και κανένας πολιτισμένος άνθρωπος δεν βγαίνει στην ύπαιθρο μόνο και μόνο για να σκοτώσει. Το
tefxos-90:tefxos 10/12/2009 12:47 Page 9 Οκτώβριος Δεκέμβριος 2009 9 ΤΕΙΧΙΩΤΙΚΑ μηνύματα πράξη αγριότητας. Προσωπικά πιστεύω, ότι η σημερινή κοινωνία, μας έχει απομακρύνει από το φυσικό τρόπο ζωής και έχει κάνει το σύγχρονο άνθρωπο αποδέκτη νέων μεθόδων διατροφής και νέων τρόπων διαβίωσης. Η θανάτωση ενός ζώου, θεωρείται αγριότητα, τη στιγμή που χιλιάδες εκτρεφομένων ζώων, φονεύονται καθημερινά για να τραφούμε. Ορισμένοι θεωρούν, υποκριτική τη θέση όσων μέμφονται αυτούς που ασχολούνται με τη σφαγή των ζώων, αλλά καθημερινά οι ίδιοι τρέφονται με κρέας από αυτά τα ζώα. Θα έλεγα ότι, όσοι έχουν ζήσει έστω και περιστασιακά, σε αγροτοκτηνοτροφικές περιοχές, έχουν εξοικειωθεί με αυτές τις διαδικασίες και γνωρίζουν ότι η θανάτωση ενός ζώου, δεν μπορεί να υπόκειται σε συναισθηματικές κριτικές. τελευταίο που ενδιαφέρει το σοβαρό κυνηγό, είναι η ποσότητα των θηραμάτων και το αποτέλεσμα μιας κυνηγετικής εξόρμησης. Το θήραμα δεν είναι τίποτε περισσότερο από ένα κίνητρο, για να μπορέσουν οι άνθρωποι να ακολουθήσουν τους δρόμους των προγόνων τους και να βιώσουν έστω για λίγο, την ικανοποίηση που ένοιωθαν εκείνοι όταν πάλευαν με τα στοιχεία της φύσης. Όσο κι αν σε μερικούς ακούγεται παράδοξο, η σωματική κόπωση, η ταλαιπωρία στο κρύο ή τη ζέστη, η δυσκολία της προσέγγισης του θηράματος είναι η μεγαλύτερη πρόκληση. Πρόκληση δεν είναι το θήραμα αλλά η προσέγγισή του. Θήραμα χωρίς άμυνα, δεν έχει καμία κυνηγετική αξία και η κάρπωση θηραμάτων χωρίς άμυνα δεν τιμά κανένα. Επίσης άσκοποι και επιπόλαιοι τουφεκισμοί δεν έχουν νόημα και μόνο κακό κάνουν στο περιβάλλον (φυσίγγια, σκάγια, δυνατοί ήχοι κ.λπ.). Αναμφισβήτητα εν έτει 2009 κανένας δεν κυνηγά για να τραφεί. Θα πρέπει λοιπόν να προσδιορίσουμε ότι το κυνήγι δεν είναι ούτε χόμπι ούτε σπορ, αλλά τρόπος ζωής και απορρέει κυρίως από τα αρχέγονα ένστικτα του ανθρώπου και από τις παραδόσεις του. Απορούν μερικοί, πως οι κυνηγοί αφαιρούν τη ζωή των θηραμάτων και θεωρούν ότι αυτό είναι Προσωπικά, νοσταλγώ τις ημέρες που ζούσα κοντά σους παππούδες και τις γιαγιάδες στο χωριό, τότε που κανένας δεν ένοιωθε ενοχή όταν έσφαζε μια κότα, ή πυροβολούσε έναν αγριόχοιρο. Κάθε διαδικασία του χωριού ήταν για μένα ιεροτελεστία και το κυνήγι ήταν μια από αυτές τις διαδικασίες. Μέσα από το κυνήγι έμαθα την ύπαιθρο και είμαι υπερήφανος γι αυτό και μέσα από το κυνήγι επιστρέφω στα χρόνια της αθωότητας όποτε μπορώ. Θα ήμουν ευτυχής αν μπορούσα αυτές τις αξίες που κληρονόμησα από τους γονείς μου να τις μεταφέρω και στα δικά μου παιδιά. Χρέος όλων μας είναι να κρατήσουμε αλώβητες τις παραδόσεις μας και να περισώσουμε έτσι αξίες και αρετές, που έχουμε παραλάβει από γονείς και παππούδες με την υποχρέωση να τις παραδώσουμε στα παιδιά μας. Μήπως όμως κυνηγοί και αντικυνηγοί έχουμε τον ίδιο στόχο; Μήπως τελικά αν ενώσουμε τις δυνάμεις μας βγει κερδισμένο το περιβάλλον και η φύση. Μήπως πρέπει να σταθούμε στην ίδια πλευρά και όχι απέναντι; Διότι ο στόχος όλων μας, είναι να διατηρήσουμε το περιβάλλον σε άριστη κατάσταση και να το παραδώσουμε στα παιδιά μας καλύτερο από ότι το παραλάβαμε.
tefxos-90:tefxos 10/12/2009 12:47 Page 10 ΤΕΙΧΙΩΤΙΚΑ μηνύματα 10 Οκτώβριος Δεκέμβριος 2009 Από τη λαογραφική συλλογή της Κατερίνας Γ. Κυττέα Όσο μακραίνει η απόσταση από το 1974-75, τόσο μεγαλώνει η αξία της συλλογής του λαογραφικού υλικού της Κατερίνας Γ. Κυττέα για το χωριό μας. Ιδού μερικά αποσπάσματα της συλλογής αυτής, από μαρτυρίες των: 1. Ρούμπα Χρυσούλας Ρούμπενας 2. Καλλίγα Βασιλικής Λίινας 3. Χριστόπουλου Ιωάννη Κεμάλ 4. Χριστοπούλου Μαρίας Κεμάλαινας 5. Αδαμοπούλου Σταυρούλας Κτσίνας 6. Μπατσαλιά Βασιλικής «Φκιάναμε φλογέρα από σκέτο καλάμ. Αλλά η καλύτερ γένηταν απ το κόκκαλο απ τ φτερούγα τ αητού». Τσ Παπαντής λέγαμε «Παπαντούλα χιονισμένη Κουφινούλα γιομισμένη» Όταν χιόνιζ(ι) τσ Παπαντής τα κβέλια θάηταν γιομάτα στάρ και κακαλα-μπόκ (ι).
tefxos-90:tefxos 10/12/2009 12:47 Page 11 Οκτώβριος Δεκέμβριος 2009 11 ΤΕΙΧΙΩΤΙΚΑ μηνύματα
tefxos-90:tefxos 10/12/2009 12:47 Page 12 ΤΕΙΧΙΩΤΙΚΑ μηνύματα 12 Οκτώβριος Δεκέμβριος 2009 Δεν κληρονομούμε τη γη από τους προγόνους μας, τη δανειζόμαστε από τα παιδιά μας Παροιμία των Ινδιάνων 1. Αποφεύγετε τις συσκευασίες μιας χρήσης 2. Χρησιμοποιήστε επαναφορτιζόμενες μπαταρίες, 3. Αντικαταστήστε τους κοινούς λαμπτήρες πυρακτώσεως με νέους λαμπτήρες χαμηλής κατανάλωσης. 4. Προτιμήστε ανεμιστήρες ορσφής αντί των ενεργοβόρων κλιματιστικών. 5. Χρησιμοποιήστε στα ψώνια σας μία πάνινη τσάντα αντί για πλαστική, 6. Ανακυκλώστε το λάδι μηχανής του αυτοκινήτου σας. Δώστε το στο συνεργείο και μην το ρίχνετε στην αποχέτευση. 7. Να αγοράζετε αναψυκτικά σε επιστρεφόμενα γυάλινα μπουκάλια. 8. Αν χρειάζεστε είδη ξυλείας απαιτείστε πιστοποιητικά που να βεβαιώνουν ότι δεν προέρχονται από αρχέγονα δάση. 9. Χρησιμοποιήστε απορρυπαντικά που δεν περιέχουν φωσφορικά άλατα. 10. Προτιμήστε τα καταστήματα που προωθούν συ - γκεκριμένα προγράμματα ανακύκλωσης. 11. Βάλτε ηλιακό θερμοσίφωνα. 12. Χρησιμοποιείτε εναλλακτικούς τρόπους μετακίνησης: λεωφορεία, τρένα, μετρό, τραμ, τρόλε, ποδήλατα ή περπάτημα. 13. Υποστηρίξτε τις τοπικές αγορές αγροτικών προ - όντων. 14. Χρησιμοποιήστε μη λευκασμένα φίλτρα καφέ. 15. Πειραματισθείτε με τα χορτοφαγικά γεύματα κατά προτίμηση βιολογικής προέλευσης, 16. Μειώστε τα απορρίμματα προτού ακόμη αγοράσετε τα προιόντα, προτιμώντας αυτά με μικρή και φιλική προς το περιβάλλον συσκευασία. 17. Προτιμήστε τα οικονομικά «πράσινα» ψυγεία. 18. Εάν σχεδιάζετε ένα καινούργιο σπίτι, συμπεριλάβετε στα κατασκευαστικά σχέδια συστή - ματα εξοικονόμησης ενέργειας, 19. Αναζητήστε το λογότυπο της ανακύκλωσης στα προ όντα που αγοράζετε. 20. Μαζέψτε το νερό της βροχής σε κουβάδες και χρησιμοποιήστε το για πότισμα των φυτών σας. 21. Μην αγοράζετε προ όντα που προέρχονται α - πό ζώα ή φυτά που κινδυνεύουν με εξαφάνιση. 22. Τα βράδια του χειμώνα κλείνετε τα πατζούρια και τις κουρτίνες για να κρατήσετε τη ζέστη στο χώρο σας. 23. Χρησιμοποιήστε επαναχρησιμοποιούμενα δοχεία για την αποθήκευοη τροφών στο ψυγείο σας αντί να τις καλύπτετε με αλουμινόχαρτο, 24. Η ποδηλασία βοηθάει στη διατήρηση καλής φυσικής κατάστασης, συμβάλλει στη μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και επιβραδύνει το «φαινόμενο του θερμοκηπίου». 25. Φυτέψτε ένα δέντρο. 26. Ανακυκλώστε τις εφημερίδες και τα περιοδικά. 27. Επιλέξτε, όπου είναι δυνατόν, υδροχρώματα και όχι λαδομπογιές. 28. Αποφύγετε τα χημικά εντομοκτόνα. Χρησιμοποιείστε λεβάντα για την καταπολέμηση του σκώρου. 29. Μη ξεχνάτε να σβήνετε όσα φώτα δεν σας χρειάζονται. 30. Αντί για κλιματιστικές συσκευές, αξιοποιήστε τις δυνατότητες φυσικού δροσισμού. 31. Προτιμάτε χαρτιά που δεν έχουν προηγουμένως υποστεί λεύκανση με χλώριο. 32. Προτιμάτε να αγοράζετε πιστοποιημένα βιολογικό προ όντα. 33. Μην αφήνετε άσκοπα τις εστίες της ηλεκτρικής κουζίνας ανοιχτές. 34. Mnv αφήνετε την τηλεόραση, το στερεοφωνικό ή άλλες ηλεκτρικές συσκευές σε κατάσταση αναμονής. Θα εκπλαγείτε εάν μάθετε πόση ενέργεια καταναλώνουν σε αυτή την κατάσταση. 35. Μην αγοράζετε Ψάρια πολύ μικρού μεγέθους, Δώστε μία ευκαιρία στη φύση να αναπαραχθεί. 36. Φροντίστε για τη συντήρηση του λέβητα-καυστή ρα στο σπίτι σας δυο φορές το χρόνο. Εξοικονομήστε ενέργεια και χρήματα. 37. Μειώστε, όσο αυτό είναι δυνατό. την κατανάλωση χαρτιcύ και υλικών.
tefxos-90:tefxos 10/12/2009 12:47 Page 13 Οκτώβριος Δεκέμβριος 2009 13 ΤΕΙΧΙΩΤΙΚΑ μηνύματα Πλαστικό μπουκάλι: Για να διαλυθεί χρειάζονται 450 χρόνια Γυάλινο μπουκάλι: Για να διαλυθεί χρειάζονται 1.000.000 χρόνια Πίσω από το εκκλησάκι στο Βαθαλώνι. Το Περιβάλλον είναι Υπόθεση όλων μας
tefxos-90:tefxos 10/12/2009 12:47 Page 14 ΤΕΙΧΙΩΤΙΚΑ μηνύματα 14 Οκτώβριος Δεκέμβριος 2009 Ανακαίνιση Μνημείου υπέρ Πατρίδος Πεσόντων στο Τείχιο Δωρίδος Στις 22 Νοεμβρίου, ημέρα Κυριακή, έγιναν με απλή, αλλά μεστή πατριωτισμού τελετή, τα αποκαλυπτήρια του ανακαινισθέντος μνημείου των υπέρ Πατρίδος πεσόντων κατοίκων του Τειχίου Δήμου Ευπαλίου. Μετά τη θεία λειτουργία της Κυριακής, εψάλλη σχετική δοξολογία στον προαύλιο χώρο, όπου είναι εγκατεστημένο το μνημείο και παρουσία αρκετών Τειχιωτών, που επισκέφθηκαν χειμωνιάτικα το χωριό τους, έγιναν τα αποκαλυπτήριά του από τον δωρητή του μνημείου, Τειχιώτη Αθαν. Κ. Καρα νδρο και τον Δήμαρχο Ευπαλίου Αναστάσιο Παγώνη. Πολλά συγχαρητήρια στον εμπνευστή και χρηματοδότη του εν λόγω έργου, η ενέργεια του οποίου επανέφερε στη μνήμη των παρευρισκομένων τους υπέρ Πατρίδος στους διάφορους πολέμους πεσόντες συγχωριανούς μας. Στην φωτογραφία, δίπλα από το μνημείο, ο δωρητής Αθαν. Κ. Καρα νδρος, ο Δήμαρχος Ευπαλίου Αναστάσιος Παγώνης και ο τελετάρχης της εκδήλωσης, Τειχιώτης Βαγγέλης Καρα νδρος, Πρόεδρος του Δ.Σ. Δήμου Ευπαλίου. Επακολούθησε γεύμα που παρέθεσε ο προαναφερόμενος δωρητής. Τείχιο Δωρίδος, 22.11.2009 (Φωτογρ.-Ρεπορτάζ) Δημήτρης-Τάκης Κονιστής
tefxos-90:tefxos 10/12/2009 12:47 Page 15 Οκτώβριος Δεκέμβριος 2009 15 ΤΕΙΧΙΩΤΙΚΑ μηνύματα Βαρνάκοβα Επιτυχίες σε ΑΕΙ και ΤΕΙ Η Στέλλα Τσιλιώνη, κόρη της Γιούλας, εγγονή του Θανάση Παναγιωτόπουλου, επέτυχε στο τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων του ΤΕΙ Πατρών. Θερμά συγχαρητήρια και κάθε επιτυχία! Σωζόμενη αυτόγραφος επιστολή του Αθανασίου Διάκου, που απευθύνει στη Μονή στις 28 Μαρτίου 1821: Αιδεσιμώτατε Άγιε Πρωτόπαπα και Παπά Δημήτρη, ευλαβώς προσκυνώ και αγαπητοί μας Γιωργάκη Σιδερά και Γιάννη Αλεξανδρή. Λαμβάνοντας το παρόν μου, αμέσως να σηκωθείτε, να μαζώξετε όλους τους ραγιάδες, να μου ξημερώσετε Τρίτη πουρνό στη Λυκόβρυση, όπου να έλθετε όλοι διακόσιοι (200) νομάτοι μαζί με τα άρματά σας, να πάρετε και δέκα φορτώματα ψωμί και κρασί και ελιές και όλον τον τσιμπιανέν όπου έχετε, μπαρούτι και κουρσούμια και να μου φέρετε και έξι άλογα καλά, μαξιλάρια και έντζι να με ακολουθήσετε εξ αποστάσεως. Υγιαίνετε Ο αγαπητός σας Αθανάσιος Διάκος (Από την εισήγηση του Ι. Ρούμπα για τη συμμετοχή της Βαρνάκοβας στο Συνέδριο για την οικονομική ανάπτυξη της Δωρίδας). Να μην ξεχάσω Τn συvδρομή μου για τnv εφnμερίδα και το σύλλογο www.tihio.gr Νέοι Επιστήμονες Ο Κώστας Καρα νδρος του Δημητρίου έλαβε το πτυχίο της Ιατρικής. Τον συγχαίρουμε θερμά και του ευχόμαστε καλή σταδιοδρομία. Γεννήσεις Ο Ευθύμιος Β. Τσιατούρας και η Γιώτα Κυριαζή απέκτησαν το δεύτερο παιδί τους και είναι κόρη. Στους πανευτυχείς γονείς και στους παππούδες και γιαγιάδες, ευχόμαστε να τους ζήσει. Συνδρομές 1/10/2009 8/12/2009 ΑΛΕΞΟΠΟΥΛΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ 100 Σημείωμα της Συντακτικής Επιτροπής Φιλοδοξία μας είναι τα ΤΕΙΧΙΩΤΙΚΑ μηνύματα να αποτελο ύν ουσιαστικό μέσο πληροφόρησης και επικοινωνίας των απανταχού Τειχιωτών. Γι αυτό να μας στέλνετε τις ειδήσεις που έχετε για τοπικά θέματα, κοινωνικά κ.λπ. Φυσικά μόνο για θέματα που σχετίζονται με το Τείχιο και την ευρύτερη περιοχή. Υπενθυμίζουμε πως η καλύτερη και ασφαλέστερη επικοινωνία είναι η ηλεκτρονική. Φιλοδοξία μας είναι να γινόμαστε καλύτεροι.
tefxos-90:tefxos 10/12/2009 12:47 Page 16 Χρόνια πολλά Καλή Χρονιά