Εβδοµαδιαίο ελτίο Οικονοµικών Εξελίξεων ιεύθυνση Οικονοµικών Μελετών Πέµπτη 16 Αυγούστου Ελληνική Οικονοµία ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ

Εβδοµαδιαίο ελτίο Οικονοµικών Εξελίξεων ιεύθυνση Οικονοµικών Μελετών Πέµπτη 16 Αυγούστου 2012 ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ Ελληνική Οικονοµία ΑΕΠ: Η πτώση του ΑΕΠ στο 2 ο 3µηνο. 12 εκτιµήθηκε τελικά στο -6,2% (σε σταθερές τιµές του 2005) και στο -6,6% σε τρέχουσες τιµές, ενώ στο 1 ο 6µηνο. 12 η πτώση ήταν -6,4% (σε σταθερές τιµές 2005) και -6,3% σε τρέχουσες τιµές. Γενικά, η πτώση του ΑΕΠ στο 2 ο 3µηνο. 12 ήταν µάλλον χαµηλότερη του προβλεποµένου. Άνω των 2,0 ποσοστιαίων µονάδων της πτώσης ΑΕΠ στο 1 ο 6µηνο του 2012 οφείλεται στην υστέρηση των δαπανών και των εσόδων του Προϋπολογισµού ηµοσίων Επενδύσεων (Π Ε) σε σχέση µε τους στόχους που είχαν τεθεί για τα µεγέθη αυτά στο 1 ο 6µηνο του 2012. Οι έµµεσες αρνητικές επιπτώσεις στην ανάπτυξη από αυτή την υστέρηση είναι επίσης σηµαντικές. Επιπλέον, πολύ σηµαντική αρνητική επίπτωση στην εγχώρια οικονοµική δραστηριότητα είχε και η φυγή των επενδυτικών και καταθετικών κεφαλαίων από την Ελλάδα στο 1 ο 6µηνο. 12, λόγω της έξαρσης στη δραστηριοποίηση του «λόµπυ της δραχµής» στην περίοδο Σεπτεµβρίου 2011 - Ιουνίου 2012. Από την άλλη πλευρά, είναι αξιοσηµείωτο ότι παρά το εξαιρετικά αρνητικό κλίµα που επικράτησε εγχωρίως και διεθνώς για την Ελλάδα στο 1 ο 6µηνο. 12, οι εξαγωγές αγαθών χωρίς πετρελαιοειδή συνεχίζουν να αυξάνουν (1 ο 6µηνο. 12: 4,1%, 1 ο 6µηνο. 11: 14,3%), µε ταυτόχρονη σηµαντική πτώση των εισαγωγών αγαθών και υπηρεσιών, ενώ από τον Ιούλ. 12 αναµένεται σταδιακή ανάκαµψη και του εξωτερικού τουρισµού, που υστέρησε σηµαντικά, για τους γνωστούς λόγους, στο 1 ο 6µηνο. 12. Εποµένως, υπάρχουν τώρα οι προοπτικές για ουσιαστικό περιορισµό της ύφεσης στην ελληνική οικονοµία στο 2 ο 6µηνο. 12, µε: α) την εξασφάλιση της συνέχισης της χρηµατοδότησης της χώρας από το 1 ο και το 2 ο Πακέτο Χρηµατοδοτικής Ενίσχυσης από τη Ζώνη του Ευρώ και το ΝΤ, β) µε τη συνεπαγόµενη επιστροφή των καταθέσεων στις τράπεζες και την ενίσχυση της ρευστότητας στην οικονοµία, γ) µε την πλήρη υλοποίηση του Π Ε και είσπραξη των πόρων από τα διαρθρωτικά ταµεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την αξιοποίηση των δυνατοτήτων χρηµατοδότησης από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, δ) µε την πραγµατική επιτάχυνση των αποκρατικοποιήσεων και την προσέλκυση ξένων κεφαλαίων, ε) µε την πλήρη εξουδετέρωση κάθε σκέψης ή επιδίωξης ή συζήτησης για έξοδο της Ελλάδος από το ευρώ, ή οποία έτσι κι αλλιώς δεν αφορά την Ελλάδα, κ.ά. Στη συνέχεια, αφού υπάρχουν οι προοπτικές για σηµαντικό περιορισµό της ύφεσης στο 2 ο 6µηνο. 12, µπορεί να εξασφαλιστούν και οι προϋποθέσεις για πραγµατική ανάκαµψη της ελληνικής οικονοµίας από το 2 ο 6µηνο του 2013 και για πραγµατική ανάπτυξη από το 2014. Σηµειώνεται τέλος ότι η µεταβολή του µετρούµενου ΑΕΠ στην Ελλάδα µπορεί να γίνει γρηγορότερα θετική αν η προστιθέµενη αξία που πραγµατοποιείται στη χώρα αρχίσει να καταγράφεται περισσότερο στην επίσηµη οικονοµία της αντί για την παράλληλη οικονοµία που στη διετία 2011-2012 έχει σηµειώσει ταχεία ανάπτυξη. ηµοσιονοµική Προσαρµογή: Συνεχίζεται η ικανοποιητική εκτέλεση του Προϋπολογισµού της Κεντρικής Κυβέρνησης (ΓΚ) στο 1 ο 7µηνο του 2012, αφού το πρωτογενές έλλειµµα της Κεντρικής Κυβέρνησης ήταν κατά 2,7 δις χαµηλότερο από το 1 ο 7µηνο. 11 και κατά 1,47 δις χαµηλότερο από τον στόχο που είχε τεθεί από την Τρόικα για το 1 ο 7µηνο. 12. Είναι αξιοσηµείωτο ότι το ανωτέρω αποτέλεσµα επιτεύχθηκε παρά το ότι τα καθαρά έσοδα του Τακτικού Προϋπολογισµού (Τ.Π.) ήταν µειωµένα στο 1 ο 7µηνο. 12 κατά 1,0 δις έναντι του 1 ου 7µήνου του 2011 και κατά 2,23 δις από τον στόχο που είχε τεθεί για το 7µηνο αυτό. Από την άλλη πλευρά το έλλειµµα του Π Ε ήταν κατά 1,41 δις χαµηλότερο από τον στόχο, µε πτώση των δαπανών του Π Ε κατά 1,98 δις έναντι του στόχου και πτώση των εσόδων του Π Ε κατά 0,6 δις έναντι του στόχου. Η διαµόρφωση των δαπανών και των εσόδων του Π Ε σε πολύ χαµηλότερα επίπεδα από τους στόχους που είχαν τεθεί συνέβαλε στην πτώση του ΑΕΠ στο 1 ο 6µηνο. 12, όπως προαναφέρθηκε. Γενικά, τα συµπεράσµατα που προκύπτουν από την εκτέλεση του Προϋπολογισµού της Κεντρικής Κυβέρνησης στο 7µηνο του 2012 είναι τα ακόλουθα: Πρώτον, η δηµοσιονοµική προσαρµογή στη χώρα σηµειώνει σηµαντική πρόοδο αποκλειστικά και µόνο λόγω της περικοπής των πρωτογενών δαπανών του Τ.Π. Η πραγµατικότητα αυτή ισχύει και για τη σηµαντική δηµοσιονοµική προσαρµογή που επιτεύχθηκε το 2010 και το 2011. Ειδικότερα, η πτώση των πρωτογενών δαπανών του Τ.Π. στο 1 ο 7µηνο του 2012 ανήλθε στο -8,6%, έναντι στόχου του Π2012 για µείωσή τους κατά -7,5%. Μάλιστα, στο 1 ο 7µηνο. 12 ήταν χαµηλότερες κατά 1,98 δις από τον στόχο που είχε τεθεί για το 7µηνο αυτό. Σηµειώνεται ότι ο ρυθµός πτώσης των πρωτογενών δαπανών του Τ.Π. αυξάνεται µήνα µε το µήνα το 2012 (7µηνο. 12: -8,6%, 1 ο 6µηνο. 12: -7,1%, 1 ο 5µηνο. 12: -5,6%), αντίθετα µε τις αιτιάσεις διαφόρων σχολιαστών που υποστηρίζουν κάθε φορά ότι η πτώση των πρωτογενών δαπανών οφείλεται σε αναβολή δαπανών για να πληρωθούν στους επόµενους µήνες. Όπως έχει αναλυθεί στο παρόν δελτίο η πτώση των πρωτογενών δαπανών του Τ.Π. το 2012 οφείλεται κατά κύριο λόγο στην πτώση των δαπανών για µισθούς και συντάξεις (λόγω των πολύ οδυνηρών µέτρων που έχουν ληφθεί για το σκοπό αυτό) και όχι σε µείωση δαπανών λόγω αναβολής της πληρωµής τους για τους επόµενους µήνες.

εύτερον, σηµειώνεται η µεγάλη πτώση των καθαρών εσόδων του Τ.Π. κατά -17,3% τον Ιούλ. 12 και επίσης κατά -3,7% στο 7µηνο. 12, µετά την πτώση τους κατά -6,4% στο 7µηνο. 11. Η πτώση αυτή των καθαρών εσόδων του Τ.Π. αναµένεται να αντιστραφεί στο τελευταίο 5µηνο του 2012 και τα έσοδα αυτά να διαµορφωθούν τελικά γύρω στα 50,8 δις το 2012, έναντι 51,4 δις που προβλέπει ο επικαιροποιηµένος Π2012. Υπάρχουν σηµαντικά έσοδα που αναµένεται να εισπραχθούν στο τελευταίο 5µηνο του 2012 και στις αρχές του 2013, τα οποία αν εισπράττονταν στο σύνολό τους θα µπορούσαν να αυξήσουν τα καθαρά έσοδα του Τ.Π. σε επίπεδα πολύ υψηλότερα από το ποσό που έχει προϋπολογιστεί, συµβάλλοντας στη δηµιουργία ενός σηµαντικού πρωτογενούς πλεονάσµατος στο Π2012. Ωστόσο, οι έως τώρα εξελίξεις δείχνουν ότι και κατά το 2012 η εξέλιξη των εσόδων του Τ.Π. προκύπτει ως συνδυασµός µιας νέας µεγάλης επιβάρυνσης των συνεπών φορολογουµένων και µιας νέας έξαρσης της φοροδιαφυγής των ίδιων ευρέων κατηγοριών φορολογουµένων που συστηµατικά φοροδιαφεύγουν. Οι συνεπείς φορολογούµενοι πλήρωσαν αυξηµένο φόρο από τη µείωση του αφορολόγητου, από την έκτακτη εισφορά 1%-4%, από τον ειδικό φόρο στα ηλεκτροδοτούµενα ακίνητα, από τον φόρο επιτηδεύµατος, από τον αυξηµένο ΦΠΑ στην εστίαση και σε άλλα προϊόντα, από τον αυξηµένο φόρο στο πετρέλαιο θέρµανσης, κ.ά., από τα οποία, εάν πλήρωναν όλοι οι υπόχρεοι, το κράτος θα έπρεπε να εισπράξει επιπλέον άνω των 6,5 δις το 2012. Επίσης, υπήρχαν εκτιµήσεις για είσπραξη ενός µέρους των εσόδων που χάθηκαν τα προηγούµενα έτη από τον µεγάλο όγκο των βεβαιωµένων ληξιπρόθεσµων απαιτήσεων του δηµοσίου και από τον επίσης µεγάλο όγκο των ανέλεγκτων φορολογικών υποθέσεων. Αντί αυτών τα καθαρά έσοδα του Τ.Π., που παρουσιάζονται σηµαντικά µειωµένα κατά -3,7% στο 7µηνο. 12, εκτιµάται τώρα ότι θα είναι ελαφρά µόνο αυξηµένα το 2012 ως σύνολο. εδοµένου ότι το ονοµαστικό ΑΕΠ της χώρας αναµένεται να µειωθεί κατά περίπου 11 δις το 2012, η απώλεια εσόδων λόγω της ύφεσης δεν θα υπερβαίνει τα 3,3 δις (µε 30% µέσο φορολογικό συντελεστή). Επίσης, η επίπτωση της ύφεσης είχε ληφθεί υπόψη στα προϋπολογισθέντα ποσά των εσόδων, που είχαν αναθεωρηθεί εκ νέου σηµαντικά προς τα κάτω στον επικαιροποιηµένο Π2012 τον Φεβ. 12. Εποµένως, αν τα καθαρά έσοδα του Τ.Π. δεν καταγράψουν σηµαντική αύξηση το 2012, παρά τις πολλές σηµαντικές νέες φορολογικές επιβαρύνσεις, αυτό θα οφείλεται σε νέα επιτάχυνση της φοροδιαφυγής αυτών που συστηµατικά φοροδιαφεύγουν. Άλλωστε, σύµφωνα µε το Σ ΟΕ το ποσοστό παραβατικότητας στο τοµέα των επιχειρήσεων σε τουριστικές περιοχές, σε ελέγχους που πραγµατοποιήθηκαν από 10-13 Αυγούστου 2012, ανήλθε στο 52,76%, αφού από τον έλεγχο 707 επιχειρήσεων βρέθηκαν 373 επιχειρήσεις που βαρύνονται µε 1.631 παραβάσεις. Τρίτον, τα ανωτέρω ρίχνουν περισσότερο φως στο πώς προκύπτει η αναγκαιότητα της πρόσθετης περικοπής των µισθών και των συντάξεων των εργαζοµένων στο δηµόσιο τοµέα, αλλά και των συντάξεων που παρέχονται από τα ασφαλιστικά ταµεία στους εργαζόµενους του ιδιωτικού τοµέα. Στη νέα περίοδο που διανύουµε, χωρίς δυνατότητα δανεισµού από το εξωτερικό, το µέγεθος του δηµόσιου τοµέα στην Ελλάδα και ειδικότερα οι πληρωµές µισθών και συντάξεων σε αυτόν τον τοµέα προσδιορίζεται αναγκαστικά από το ύψος των φορολογικών και άλλων εσόδων που πράγµατι εισπράττονται, ενώ και οι πληρωµές συντάξεων στον ιδιωτικό τοµέα προσδιορίζεται σε µεγάλο βαθµό από το ύψος των εισφορών που εισπράττονται από τα Ασφαλιστικά Ταµεία (ΑΤ) σε αυτόν τον τοµέα. Σηµειώνεται σχετικά ότι από τα 48,09 δις που αναµένεται να ανέλθουν οι πρωτογενείς δαπάνες του Τ.Π. το 2012, τα 36,1 δις θα είναι µισθοί και συντάξεις του δηµοσίου ( 20,5 δις) και επιχορηγήσεις για ασφάλιση και περίθαλψη ( 15,6 δις). Από τα υπόλοιπα δε 12 δις, άνω του 60% είναι και πάλι πληρωµές για µισθούς υπαλλήλων, των ΟΤΑ, των ΕΚΟ, κ.ά. Ειδικότερα, η επιχορήγηση των ΑΤ από τον Τ.Π., ανήλθε ήδη στα 8,68 δις στο 1 ο 6µηνο. 12, έναντι 8,66 δις στο 1 ο 6µηνο. 11 και 6,65 δις στο 1 ο 6µηνο. 10. Για το σύνολο δε του 2012 οι επιχορηγήσεις αυτές αναµένεται να ανέλθουν στα 13,12 δις (6,47% του ΑΕΠ), έναντι 13,28 δις (5,74% του ΑΕΠ) το 2009. Από τα στοιχεία αυτά προκύπτουν τα ακόλουθα: (i) εδοµένου ότι οι επιχορηγήσεις από τον Τ.Π. δεν είναι δυνατό να αυξηθούν πάνω από το 6,5% του ΑΕΠ, ιδιαίτερα όταν τα καθαρά έσοδα του Τ.Π. υστερούν σηµαντικά (παρά την µεγάλη αύξηση της επιβάρυνσης των συνεπών φορολογουµένων), είναι επόµενο ότι κάθε νέα πτώση των εισφορών στα ΑΤ θα συνεπάγεται και νέα περικοπή των συντάξεων του ιδιωτικού τοµέα. (ii) Η αδυναµία είσπραξης των καθαρών εσόδων του ΤΠ, επιβάλει τις περικοπές στους µισθούς και τις συντάξεις και του δηµοσίου. Η Τρόικα, από την πλευρά της, εκτιµά την ανάγκη λήψης πρόσθετων µέτρων ύψους 11,7 δις για την υλοποίηση των Προϋπολογισµών το 2013 και το 2014, ως ακολούθως: Λαµβάνοντας υπόψη την εµπειρία όσον αφορά την αδυναµία είσπραξης (από τις κρατικές υπηρεσίες) των καθαρών εσόδων του Τ.Π., αλλά και των εσόδων από εργοδοτικές εισφορές, προβλέπει ότι τα έσοδα της γενικής κυβέρνησης (δηλαδή τα έσοδα του κρατικού προϋπολογισµού και οι εισφορές στα ασφαλιστικά ταµεία) θα µειωθούν στα 86 δις το 2012 και στα 85,7 δις το 2013, από 88,3 δις το 2011. Με αυτή την υπόθεση, η επίτευξη του στόχου για πρωτογενές πλεόνασµα ύψους 3,7 δις το 2013 απαιτεί πρόσθετα µέτρα µείωσης των δαπανών 7,8 δις κατά το έτος αυτό. Επίσης, µε την ίδια πρακτική η Τρόικα προβλέπει την ανάγκη για λήψη πρόσθετων µέτρων µείωσης των δαπανών της ΓΚ κατά 3,9 δις το 2014. Σύνολο, 11,7 δις. Αυτές οι περικοπές οφείλονται στη εκτίµηση για µείωση των εσόδων, όπως προαναφέρθηκε. εδοµένου ότι δεν υπάρχει για την Ελλάδα η δυνατότητα δανεισµού από το εξωτερικό για πληρωµή µισθών και συντάξεων από 2

εδώ και πέρα, το ύψος των µισθών και των συντάξεων του δηµόσιου τοµέα και των συντάξεων του ιδιωτικού τοµέα θα προσδιορίζεται από τα έσοδα του κράτους και των ΑΤ, δηλαδή από τα έσοδα της ΓΚ. Για παράδειγµα, αν τα έσοδα της ΓΚ διαµορφώνονταν στα 90 δις το 2012 (όπως είναι πολύ πιθανό να συµβεί αφού στο 1 ο 6µηνο. 12 ήταν αυξηµένα κατά 3,1%, έναντι -2,6% που προέβλεπε η Τρόικα) και στα 92 δις το 2013 (µε µια πραγµατική προσπάθεια για είσπραξη των φόρων από όλους τους φορολογούµενους), τότε τα αναγκαία πρόσθετα µέτρα µείωσης των δαπανών το 2013 δεν θα ξεπερνούσαν τα 1,7 δις. Κατά συνέπεια, τα εισοδήµατα των µισθωτών και των συνταξιούχων του δηµόσιου τοµέα και εκείνα των συνταξιούχων του ιδιωτικού τοµέα µπορεί να προστατευτούν αν περιοριστεί η εκτεταµένη φοροδιαφυγή που επιβαρύνει τη χώρα µας σε συνεχώς αυξανόµενη έκταση τουλάχιστον την τελευταία δεκαετία. Επιπλέον, οι µισθοί και οι συντάξεις, αλλά και η απασχόληση των εργαζοµένων στο δηµόσιο τοµέα µπορεί να προστατευτούν,, αν αυξηθεί ουσιαστικά το ποσοστό ανάκτησης του κόστους πολλών δηµοσίων οργανισµών από τους χρήστες των υπηρεσιών που προσφέρουν αυτοί οι οργανισµοί. Παγκόσµια Οικονοµία Οι κυριότερες εξελίξεις στο προηγούµενο 7ήµερο ήταν οι ακόλουθες: α) Η ανακοίνωση της πτώσης του ΑΕΠ της ΖτΕ κατά - 0,2% σε 3µηνιαία βάση και κατά -0,4% σε ετήσια βάση στο 2 ο 3µηνο. 12, έναντι της αύξησής του κατά 0,0% σε 3µηνιαία και σε ετήσια βάση στο 1 ο 3µηνο. 12. Η εξέλιξη αυτή ήταν ελαφρά καλύτερη του αναµενοµένου κυρίως λόγω της νέας αύξησης του ΑΕΠ της Γερµανίας κατά 0,3% σε 3µηνιαία βάση και κατά 1,0% σε ετήσια βάση στο 2 ο 3µηνο. 12, µετά την αύξησή του κατά 0,5% σε 3µηνιαία βάση και κατά 1,2% σε ετήσια βάση στο 1 ο 3µηνο. 12. Επίσης, καλύτερη του αναµενοµένου ήταν η αύξηση του ΑΕΠ της Γαλλίας κατά 0,0% σε 3µηνιαία βάση και κατά 0,3% σε ετήσια βάση στο 1 ο 3µηνο. 12, ακριβώς όπως και στο 1 ο 3µηνο. 12. Αξιοσηµείωτη ήταν η πτώση του ΑΕΠ του Ην. Βασιλείου κατά -0,7% σε 3µηνιαία βάση και κατά -0,8% σε ετήσια βάση στο 1 ο 3µηνο. 12, µετά την πτώση του κατά -0,3% σε 3µηνιαία βάση και κατά -0,2% σε ετήσια βάση στο 1 ο 3µηνο. 12, πράγµα που σηµαίνει ότι και το Ην. Βασίλειο βρίσκεται ήδη σε ύφεση από το 4 ο 3µηνο του 2011. Τέλος, αναµενόµενη ήταν η πτώση του ΑΕΠ κατά -0,4% και κατά -0,7% σε 3µηνιαία βάση στην Ισπανία και την Ιταλία αντίστοιχα, ενώ πολύ µεγαλύτερη, κατά -1,2% σε 3µηνιαία βάση, ήταν η πτώση του ΑΕΠ στην Πορτογαλία στο 2 ο 3µηνο. 12. β) Αξιοσηµείωτη ήταν η νέα αύξηση του πλεονάσµατος του εµπορικού ισοζυγίου στη Γερµανία στα 16,2 δις τον Ιούν. 12, έναντι του επίσης υψηλού πλεονάσµατος 15,3 δις τον Μάιο 12. Η αύξηση αυτή οφείλεται στην µείωση των εισαγωγών της Γερµανίας κατά -3,0% σε µηνιαία βάση τον Ιούν. 12, µε µείωση των εξαγωγών της κατά -1,5%. Σε ετήσια βάση, οι εξαγωγές αυξήθηκαν κατά 4,8% τον Ιούν. 12, από 5,4% τον Μάιο 12, ενώ οι εισαγωγές µειώθηκαν κατά -1,3%, από +2,8% τον Μάιο 12. Το 1 ο 6µηνο. 12 το εµπορικό πλεόνασµα αυξήθηκε κατά 18,4% στα 93,3 δις, λόγω της αύξησης των εξαγωγών κατά 4,8% και της περιορισµένης αύξησης των εισαγωγών κατά 2,4%. Η εξέλιξη αυτή του εξωτερικού τοµέα της Γερµανίας συνέβαλε κατά κύριο λόγο στην προαναφερθείσα σηµαντική αύξηση του ΑΕΠ της Γερµανίας κατά 0,5% και 0,3% σε 3µηνιαία βάση στο 1 ο και το 2 ο 3µηνο. 12 αντίστοιχα. Αυτό σηµαίνει ότι η Γερµανία επωφελείται τα µέγιστα από το υποτιµηµένο Ευρώ λόγω της κρίσης χρέους στη Ζώνη του Ευρώ, για να συνεχίσει την αναπτυξιακή της πορεία µέσω της αύξησης των καθαρών εξαγωγών της, ενώ η συµβολή της χώρας αυτής στον περιορισµό της ύφεσης των χωρών που εφαρµόζουν αυστηρά προγράµµατα δηµοσιονοµικής προσαρµογής είναι ουσιαστικά µηδενική. Με αυτά τα δεδοµένα, δυσκολεύεται ουσιαστικά κάθε προσπάθεια για την αντιµετώπιση της κρίσης χρέους και για την αποτροπή της ύφεσης στη Ζώνη του Ευρώ. γ) Αξιοσηµείωτη ήταν επίσης και η πτώση του ελλείµµατος του ισοζυγίου αγαθών και υπηρεσιών των ΗΠΑ στα $ 42,9 δις (χαµηλότερο επίπεδο από τον εκ. 10) τον Ιούν. 12, από $ 48,0 δις τον Μάιο 12 και $ 50,32 δις τον Ιούν. 11. Η βελτίωση αυτή αποδίδεται κυρίως στην µεγάλη πτώση των εισαγωγών πετρελαίου, ενώ και οι εισαγωγές εξαιρουµένων των πετρελαιοειδών επίσης µειώθηκαν κατά -0,9% σε µηνιαία βάση τον Ιούν. 12 και συνέβαλαν στην πτώση του ελλείµµατος. Οι εξαγωγές αυξήθηκαν κατά 0,9% σε µηνιαία βάση τον Ιούν. 12. Ειδικότερα, οι εξαγωγές των ΗΠΑ προς την Κίνα µειώθηκαν κατά -4,3% σε ετήσια βάση τον Ιούν. 12, ενώ οι εξαγωγές προς την ΕΕ-27 και την Ιαπωνία αυξήθηκαν κατά 1,7% και 4,6% αντίστοιχα. Σε ετήσια βάση, οι εξαγωγές των ΗΠΑ αυξήθηκαν πολύ ικανοποιητικά κατά 7,1% τον Ιούν. 12, ενώ οι εισαγωγές αυξήθηκαν κατά 2,2%. Ως εκ τούτου, εκτιµάται ότι ο εξαγωγικός τοµέας συνέβαλε τελικά θετικά στην αύξηση του ΑΕΠ στο 2 ο 3µηνο. 12, έναντι αρνητικής συµβολής που είχε αρχικά υπολογισθεί και συνεπώς η αύξηση του ΑΕΠ των ΗΠΑ στο 2 ο 3µηνο. 12 θα αναθεωρηθεί πιθανώς ελαφρά προς τα πάνω, από αρχική πρόβλεψη για αύξησή του κατά 1,5% σε ετησιοποιηµένη βάση. Πάντως, το σωρευτικό έλλειµµα το 1 ο 6µηνο. 12 διαµορφώθηκε στα $ 292,56 δις, έναντι $ 278,78 δις στο 1 ο 6µηνο. 11, µε αύξηση των εξαγωγών αγαθών και υπηρεσιών κατά 5,9% και των αντίστοιχων εισαγωγών κατά 5,7%. Η µείωση των εξαγωγών προς την Κίνα φαίνεται να περιορίζει τη δυνατότητα περαιτέρω βελτίωσης του Ισοζυγίου αγαθών και υπηρεσιών των ΗΠΑ στα επόµενα 3µηνα. δ) Αντίθετα µε τη Γερµανία, το εµπορικό πλεόνασµα της Κίνας περιορίσθηκε τον Ιούλ. 12 στα $ 25,1 δις, από $ 31,7 δις τον Ιούν. 12 και $ 31,5 δις τον Ιούλ. 11. Ο περιορισµός του πλεονάσµατος οφείλεται στην αύξηση των εξαγωγών µόλις κατά 1,0% σε ετήσια 3

βάση τον Ιούλ. 12, έναντι δυναµικής αύξησής τους κατά 11,2% τον Ιούν. 12. Η επιβράδυνση των εξαγωγών οφείλεται στην ύφεση στη ΖτΕ, ωστόσο ανησυχητική είναι και η εξέλιξη των εξαγωγών προς τις ΗΠΑ. Συνολικά οι εξαγωγές της Κίνας προς την Ευρώπη µειώθηκαν κατά -1,1% και -16,2% σε ετήσια βάση τον Ιούν. 12 και τον Ιούλ 12 αντίστοιχα, ενώ οι εξαγωγές προς τις ΗΠΑ, αυξήθηκαν µόλις κατά 0,6% τον Ιούλ. 12, από 10,6% τον Ιούν. 12 Οι εισαγωγές της Κίνας αυξήθηκαν κατά 5,7% σε ετήσια βάση τον Ιούλ. 12, έναντι 6,3% τον Ιούν. 12 και 12,7% τον Μάιο 12, ωστόσο σε µηνιαία βάση η αύξηση των εισαγωγών ήταν +2,2% τον Ιούλ. 12, έναντι της πτώσης τους κατά -8,6% τον Ιούν. 12. Στο 7µηνο Ιαν-Ιούλ. 12, το εµπορικό ισοζύγιο ήταν πλεονασµατικό στα $ 95,1 δις, από $ 77,5 δις το αντίστοιχο διάστηµα 2011, λόγω αύξησης των εξαγωγών κατά 7,8% και της µικρότερης αύξησης των εισαγωγών κατά 6,6%. Και στην περίπτωση της Κίνας δεν υπάρχουν ενδείξεις για αντιστάθµιση της τυχόν αρνητικής επίπτωσης στην αύξηση του ΑΕΠ από τις καθαρές εξαγωγές και αύξηση της θετικής επίπτωσης στο ΑΕΠ από την εγχώρια ζήτηση. ε) Στην Ιαπωνία το ΑΕΠ αυξήθηκε λιγότερο του αναµενοµένου, κατά +0,3% σε 3µηνιαία βάση (1,4% σε ετησιοποιηµένη βάση) στο 2 ο 3µηνο. 12, από +1,3% σε 3µηνιαία βάση στο 1 ο 3µηνο. 12. Σε ετήσια βάση το ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 3,5%, από +2,9% το 1 ο 3µηνο. 12. Αυτή η επιβράδυνση της ανάπτυξης οφείλεται στην αρνητική συµβολή που είχε ο εξωτερικός τοµέας στην αύξηση του ΑΕΠ της Ιαπωνίας, αφού η ανατίµηση του γιέν έπληξε τις εξαγωγές αυτοκινήτων και ηλεκτρονικών συσκευών. Επίσης, η ιδιωτική κατανάλωση, η οποία αποτελεί το 60% του συνολικού ΑΕΠ, έµεινε σχεδόν στάσιµη στο 2 ο 3µηνο. 12. Στο 2 ο 6µηνο. 12 αναµένεται µεγαλύτερη επιβράδυνση της οικονοµικής δραστηριότητας και στην Ιαπωνία, ειδικότερα αν δεν υιοθετηθούν αποφασιστικά µέτρα για την επίλυση της κρίσης στη ΖτΕ, η οποία ήδη επηρεάζει την παγκόσµια οικονοµία. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ Ελληνική Οικονοµία Εκτέλεση του Προϋπολογισµού του 2012: Σύµφωνα µε τα στοιχεία του Γενικού Λογιστηρίου, ο Προϋπολογισµός σε δηµοσιονοµική βάση είχε έλλειµµα 13,2 δις στο 7µηνο Ιαν-Ιούλιος 2012, έναντι ελλείµµατος 15,98 δις στο αντίστοιχο διάστηµα 2011. Το έλλειµµα στο 7µηνο. Ιαν-Ιούλ. 12 ήταν σηµαντικά χαµηλότερο έναντι του στόχου για έλλειµµα 14,83. Επίσης, ήταν πολύ χαµηλότερο από το έλλειµµα του 7µήνου. 11, µε τις δαπάνες για τόκους ελαφρά περιορισµένες, κατά 85 εκατ. στο 7µηνο. 12, µετά την ολοκλήρωση του PSI plus. Σηµειώνεται ότι οι δαπάνες για τόκους αναµένεται να περιορισθούν περαιτέρω στους επόµενους µήνες και να διαµορφωθούν συνολικά το 2012 στα 13,05 δις, έναντι 16,35 δις το 2011. Χωρίς τις δαπάνες για τόκους το πρωτογενές έλλειµµα της κεντρικής κυβέρνησης διαµορφώθηκε στα 3,07 δις στο 7µηνο. 12, έναντι 5,77 δις στο 7µηνο. 11 σηµειώνοντας µεγάλη πτώση κατά -46,8% σε ετήσια βάση. Επίσης, το πρωτογενές έλλειµµα της κεντρικής κυβέρνησης ήταν χαµηλότερο έναντι του στόχου που είχε τεθεί για το 7µηνο ( 4,54 δις) κατά 1,47 δις. Η µεγάλη βελτίωση στο πρωτογενές έλλειµµα της Κεντρικής Κυβέρνησης σηµειώθηκε παρά τη µεγάλη πτώση στα καθαρά έσοδα του Τ.Π. κατά -17,3% τον Ιούλ. 12 και κατά -3,7% στο 7µηνο. 12, µετά την πτώση τους κατά -6,4% στο 7µηνο. 11. Ειδικότερα, οι εξελίξεις στα βασικά µεγέθη του προϋπολογισµού της κεντρικής κυβέρνησης ήταν οι ακόλουθες: Τα καθαρά έσοδα του Τ.Π. ήταν σηµαντικά µειωµένα κατά -3,7% στο 7µηνο. 12, µετά την πτώση τους κατά -6,4% και στο 7µηνο. 11, ενώ µόνο τον Ιούλ. 12 µειώθηκαν κατά -17,3% σε ετήσια βάση, από αύξησή τους κατά 1,6% τον Ιούν. 12 και κατά 3,12% τον Ιούλ. 11. Συνολικά στο 7µηνο. 12 τα συνολικά καθαρά έσοδα του Τ.Π. υπολείπονται του στόχου για το 7µηνο αυτό κατά 2,234 δις. Ωστόσο, το αποτέλεσµα αυτό οφείλεται σε µεγάλο βαθµό στην παράταση που δόθηκε στις δηλώσεις του Φόρου Εισοδήµατος Φυσικών και Νοµικών Προσώπων (ΦΕΦΠ), µε αποτέλεσµα τα αναµενόµενα έσοδα ύψους 1,26 δις να µετατεθούν στους επόµενους µήνες, ενώ τα προηγούµενα έτη εισπράττονταν τον Μάιο-Ιούλιο. Επιπλέον, βασικά µέτρα αύξησης των εσόδων το 2012 θα εφαρµοστούν τους επόµενους µήνες. Ειδικότερα, στο τελευταίο 5µηνο του 2012 αναµένεται να εισπραχθούν επιπλέον έσοδα έναντι του τελευταίου 5µήνου του 2011 ως ακολούθως: α) Από τον σηµαντικά αυξηµένο ΦΕΦΠ, λόγω: (1) της µείωση του αφορολογήτου ορίου εισοδήµατος στα 5.000, από άνω των 12.000, (2) του αντικειµενικού προσδιορισµού του φορολογητέου εισοδήµατος των µη µισθωτών και (3) της έκτακτης εισφοράς 1%-4% για τα εισοδήµατα άνω των 12.000 του 2011 και του 2012 (παρακράτηση σε µηνιαία βάση για τους µισθωτούς). (β) Από τους φόρους στην περιουσία, δηλαδή το έκτακτο ειδικό τέλος ηλεκτροδοτούµενων ακινήτων µέσω ΕΗ (ΕΕΤΗ Ε), το ΕΤΑΚ, τον Φόρο Μεγάλης Ακίνητης Περιουσίας, κ.ά., από τους οποίους έχουν είδη εισπραχθεί 1,94 δις στο 1 ο 6µηνο. 12, έναντι 2,9 δις που προβλέπει ο Π2012 για το σύνολο του 2012. Σηµειώνεται ότι µόνο από το ΕΕΤΗ Ε του 2012 αναµένεται να εισπραχθούν 2,2 δις περίπου στο υπόλοιπο του 2012 και στο 1 ο 6µηνο. 2013, ενώ στο 2 ο 6µηνο. 12 θα εισπραχθούν και τα έσοδα από το ΕΤΑΚ και οι υπόλοιποι φόροι περιουσίας. (γ) Από την εξίσωση του φόρου στο πετρέλαιο θέρµανσης µε το πετρέλαιο κίνησης, που µπορεί να εξασφαλίσει αύξηση των εσόδων από τον ΕΦΚ καυσίµων µεγαλύτερη από το 1,6% που προβλέπει ο Π2012, µετά την µεγάλη πτώση αυτών των εσόδων κατά 1,0 δις περίπου ή κατά -18,3% το 2011. Στο 1 ο 6µηνο. 12 τα έσοδα από αυτήν την πηγή ήταν µειωµένα κατά -2,2% και υπάρχουν οι προϋποθέσεις για αύξησή τους κατά 500 εκατ. το 2012. (δ) Από την επαναλειτουργία µε πιο αποτελεσµατικό τρόπο του φοροεισπρακτικού µηχανισµού που αδράνησε στην περίοδο Μαΐου- Ιουλίου 2012, αλλά µπορεί να εξασφαλίσει την 4

αναγκαία αύξηση των Άµεσων και Έµµεσων Φόρων Παρελθόντων Ετών (ΠΟΕ) κατά 300 εκατ. περίπου το 2012 έναντι του 2011. ε) Από την αναµενόµενη σηµαντική βελτίωση στην είσπραξη των εσόδων από το ΦΠΑ, µε την ενεργοποίηση των αρµόδιων υπηρεσιών του Υπ. Οικονοµικών. Τα έσοδα από την πηγή αυτή µπορεί κάλλιστα να υπερβούν σηµαντικά τα 15,6 δις που προβλέπει ο Π2012. στ) Από τη διαµόρφωση των επιστροφών φόρων στα 3,85 δις το 2012, από 5,28 δις το 2011. Σηµειώνεται ότι στο 7µηνο. 12 οι επιστροφές φόρων ήταν σηµαντικά µειωµένες κατά -34,6% (ή κατά περίπου 1,08 δις) έναντι του 7µήνου. 11 (όπου ήταν διογκωµένες κατά 15,8% λόγω έκτακτων επιστροφών φόρων προηγούµενων ετών). Με αυτά τα δεδοµένα, εκτιµάται τώρα ότι τα συνολικά καθαρά έσοδα του Τ.Π. θα ανέλθουν στα 50,9 δις το 2012 (από 51,4 δις που προβλέπει ο Π2012), και θα είναι αυξηµένα κατά 1,6% έναντι του 2011, αντί του 2,6% που προβλέπει ο Π2012. Το αποτέλεσµα αυτό µπορεί να επιτευχθεί ακόµη και µε την προωθούµενη σηµαντική αύξηση των δόσεων για την καταβολή του σηµαντικά αυξηµένου ΦΕΦΠ και ακόµη και µε την υπόθεση ότι ένα µεγάλο µέρος από τα έσοδα του ΕΕΤΗ Ε του 2012 και του ΦΕΦΠ του 2012 θα εισπραχθούν τελικά το 2013. Οι πρωτογενείς δαπάνες του Τ.Π. ήταν σηµαντικά µειωµένες κατά -8,6% σε ετήσια βάση, στα 27,58 δις στο 7µηνο. 12, έναντι του στόχου για το 7µηνο αυτό για διαµόρφωσή τους στα 29,56 δις. Οι δαπάνες αυτές έχουν προϋπολογιστεί να διαµορφωθούν στα 49,95 δις το 2012, παρά την αύξηση στις επιχορηγήσεις των ασφαλιστικών ταµείων που σύµφωνα µε τον Π2012 θα διαµορφωθούν στα 13,12 δις το 2012 (αύξηση κατά 7,0%), από 12,26 δις το 2011 και 11,46 δις το 2010. Η αύξηση αυτών των επιχορηγήσεων προκύπτει κατά κύριο λόγο από την πτώση των εσόδων των ασφαλιστικών ταµείων από εισφορές, καθώς και από την αύξηση των συνταξιοδοτήσεων στη µεταβατική περίοδο 2010-2012, πριν τη µετάβαση στο νέο ασφαλιστικό σύστηµα που προέκυψε από τις µεταρρυθµίσεις των τελευταίων ετών. Οι επιχορηγήσεις στα ασφαλιστικά ταµεία θα µειωθούν σηµαντικά στα επόµενα έτη όταν θα λήξει η µεταβατική περίοδος για τη µετάβαση στο νέο σύστηµα και θα ανακάµψουν οι εισφορές στα ασφαλιστικά ταµεία µε την ανάκαµψη της οικονοµίας. Μετά τη µεγάλη πτώση των πρωτογενών δαπανών του Τ.Π. στο 7µηνο. 12 (-8,6%), η πτώση τους για το 2012 εκτιµάται τώρα στο -7,7%. Επίσης, η πτώση των συνολικών πρωτογενών δαπανών του Τ.Π. αναµένεται τώρα στο -7,2% (Π2012: -7,1%). Το αποτέλεσµα αυτό υποθέτει ότι οι καταπτώσεις εγγυήσεων θα διαµορφωθούν στα 1,2 δις το 2012, έναντι 321 εκατ. στο 7µηνο. 12 και οι πληρωµές για εξοπλιστικά προγράµµατα θα διαµορφωθούν στα 700 εκατ. το 2012, από 143 εκατ. στο 7µηνο. 12. Επίσης, γίνεται η υπόθεση ότι θα εξοικονοµηθούν πράγµατι 200 εκατ. από τη µείωση των µισθολογικών αµοιβών των αµειβοµένων µε ειδικά µισθολόγια ή µε ισοδύναµα µέτρα και ότι οι επιχορηγήσεις στα ασφαλιστικά ταµεία θα ανέλθουν κοντά στα επίπεδα που έχει προϋπολογιστεί µε εντατικοποίηση των προσπαθειών για είσπραξη των εσόδων από εισφορές και για µείωση των δαπανών για φάρµακα και υγεία γενικότερα. Η επιπλέον µείωση των επικουρικών και των κύριων συντάξεων (για το ποσό άνω των 1.300) θα συµβάλλει επίσης στη µείωση της ανάγκης για αυξηµένες επιχορηγήσεις στα ασφαλιστικά ταµεία. Το έλλειµµα του Π Ε περιορίσθηκε στα 484 εκατ. στο 7µηνο. 12, από 1,45 δις στο 7µηνο του 2011. Το αποτέλεσµα αυτό οφείλεται στη µεγάλη αύξηση των εισπράξεων από τα διαρθρωτικά ταµεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης που συνέβαλαν στην αύξηση των εσόδων του Π Ε στα 1,8 δις στο 7µηνο του 2012, από 1,17 δις στο 7µηνο. 11. Ωστόσο, οφείλεται και στη νέα µεγάλη πτώση των δαπανών του Π Ε στα 2,28 δις, έναντι 2,62 δις στο 7µηνο. 11 και στόχου για 4,26 δις στο 7µηνο. 12. Συνολικά το 2012 αναµένεται τώρα αύξηση των εσόδων του Π Ε το 2012 στα 4,8 δις (Π2012: 4,75 δις) και νέα µείωση των δαπανών του Π Ε στα 6,5 δις (Π2012: 7,3 δις). Η νέα σηµαντική µείωση των δαπανών του Π Ε συνέβαλε στην πτώση του ΑΕΠ κατά περίπου -2,0 ποσοστιαίες µονάδες στο 1 ο 6µηνο του 2012 και αναµένεται να συµβάλλει σηµαντικά στην εκτιµώµενη νέα πτώση του ΑΕΠ κατά -5,7% το 2012 ως σύνολο. Συνολικά, το έλλειµµα του Προϋπολογισµού της Κεντρικής Κυβέρνησης αναµένεται τώρα να µειωθεί στα 13,9 δις το 2012, από 22,88 δις το 2011 και έναντι στόχου του επικαιροποιηµένου Π2012 για έλλειµµα 14,14 δις. Απασχόληση-Ανεργία µε βάση την έρευνα εργατικού δυναµικού (ΕΕ ) της ΕΛΣΤΑΤ: Σύµφωνα µε τα µη εποχικά προσαρµοσµένα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, ο αριθµός των απασχολουµένων (15-74 ετών) σηµείωσε πτώση 31,2 χιλ. άτοµα τον Μάιο του 2012, µετά την αύξησή της κατά 36.0 χιλ. άτοµα τον Απρ. 12 και διαµορφώθηκε στις 3.813,5 χιλ. τον Μάιο του 2012, από 3.844,7 χιλ. τον Απρ. 12, 3.808,7 χιλ. τον Μάρτ. 12, 3.804,2 τον Φεβρ. 12 και 4.118,3 χιλ. τον Μάι. 11. Σε ετήσια βάση, ο αριθµός των απασχολουµένων ήταν µειωµένος κατά -7,4% τον Μάι. 12, -7,8% τον Απρ. 12, µετά τη µείωσή του κατά -6,8% τον Μάιο. 11. Επίσης, σύµφωνα µε την έρευνα της ΕΛΣΤΑΤ, το εργατικό δυναµικό (απασχολούµενοι και άνεργοι) µειώθηκε κατά 20 χιλ. τον Μάιο. 12, µετά την αύξησή του κατά 38,2 χιλ. άτοµα τον Απρ. 12, στα 4.944,9 χιλ. άτοµα, τον Μάιο. 12, από 4.926,6 χιλ. άτοµα τον Μάρτ. 12 και 4.941,0 χιλ. τον Μάιο. 11. Άρα, το εργατικό δυναµικό της χώρας ήταν αυξηµένο σε ετήσια βάση, παρά την µεγάλη οικονοµική κρίση, κατά 0,1% τον Μαιο. 12. Ο συνδυασµός των δύο ανωτέρω τάσεων, δηλαδή η µικρότερη πτώση του εργατικού δυναµικού από την πτώση της απασχόλησης τον Μάιο. 12 έναντι του Απρ. 12, οδήγησε σε νέα άνοδο του αριθµού των ανέργων στα 1.131,4 χιλ. άτοµα, από 1.120,1 χιλ. άτοµα τον Απρ. 12, από 1.117,9 χιλ. άτοµα τον Μάρτ. 12 και έναντι 822,7 χιλ. τον Μάιο. 11. Ως αποτέλεσµα, το ποσοστό ανεργίας αυξήθηκε στο 22,9% του εργατικού δυναµικού τον Μάιο. 12, από 5

22,6% τον Απρ. 12, 22,7% τον Μάρτ. 12 και 22,6% τον Φεβρ. 12, έναντι 16,7% τον Μάιο. 11. Για το έτος 2012 ως σύνολο το µέσο ποσοστό ανεργίας µε βάση τις ΕΕ εκτιµάται τώρα στο 22,5% του εργατικού δυναµικού. Βιοµηχανική Παραγωγή: Επιβραδύνθηκε αισθητά η καθοδική τάση της παραγωγής της µεταποιητικής βιοµηχανίας το 2012 στο 2 ο 3µηνο. 12, σύµφωνα µε τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ. Συγκεκριµένα, η µείωση της παραγωγής της µεταποιητικής βιοµηχανίας υποχώρησε κατά -3,5% σε ετήσια βάση στο 2 ο 3µηνο. 12, έναντι της πτώσης της κατά -9,5% στο 1 ο 3µηνο. 12 και κατά -10,9% στο 2 ο 3µηνο 11. Μάλιστα τον Ιούν. 12 ο δείκτης παραγωγής της µεταποίησης ανήλθε στις 78,0 µονάδες (2005=100) από 68,3 µονάδες τον εκέµβριο του 2011, σηµειώνοντας σηµαντική αύξηση κατά +14,1%, έναντι οριακής ανόδου του κατά +0,8% στην ίδια περίοδο του 2011. Γενικά, ο δείκτης της µεταποιητικής παραγωγής παρουσιάζει αυξητική πορεία από τον Φεβρουάριο του τρέχοντος έτους. Ειδικότερα, ο δείκτης παραγωγή της µεταποιητικής βιοµηχανίας µειώθηκε κατά -4,3% σε ετήσια βάση τον Ιούν. 12, µετά την πτώση του κατά 3,0% τον Μάιο και τον Απρίλιο του 2012, κατά -8,6% τον Μάρτ. 12 και κατά -12,3% τον Ιούν. 11. Όπως αναλύεται και σε προηγούµενα ελτία, η πτώση της παραγωγής της µεταποιητικής βιοµηχανίας στο 1 ο 6µηνο 12 σε ετήσια βάση οφείλεται κυρίως στους ακόλουθους κλάδους: α) Στους παραδοσιακούς κλάδους που σηµειώνουν από καιρό ταχεία πτωτική πορεία, όπως η κλωστοϋφαντουργία (1 ο 6µηνο. 12: -22,0%, 1 ο 6µηνο. 11: -19,8%), τα είδη ένδυσης µε νέα πτώση της παραγωγής κατά -14,4% στο 1 ο 6µηνο 12 µετά την µεγάλη πτώση της κατά -26,2% στο 1 ο 6µηνο. 11 και τα δέρµατα είδη υπόδησης µε πτώση της παραγωγής κατά -37,0% στο 1 ο 6µηνο 12, µετά την πτώση της κατά -17,2% στο 10 6µηνο. 11. Οι κλάδοι αυτοί εκτοπίζονται από τις αρχές της δεκαετίας του 2000 εξαιτίας του έντονου ανταγωνισµού που υφίστανται από χώρες χαµηλού κόστους. Σηµειώνεται ωστόσο ότι εξακολουθούν να λειτουργούν επιτυχώς 5 επιχειρήσεις παραγωγής νηµάτων που παράγουν το 95% της συνολικής παραγωγής του προϊόντος στην Ελλάδα και 4 επιχειρήσεις παραγωγής υφασµάτων που παράγουν το 95% της συνολικής παραγωγής του κλάδου. β) Στους κλάδους που σχετίζονται µε τις κατασκευές και ιδιαίτερα µε την οικοδοµική δραστηριότητα. Παρατηρείται πάντως σηµαντική ανάσχεση της πτωτικής τάσης της παραγωγής των µη µεταλλικών ορυκτών (1 ο 6µηνο 12: -6,0%, 1 ο 6µηνο. 11:-40,4%), λόγω κυρίως των σηµαντικών εξαγωγών τσιµέντου σε τρίτες χώρες από τις 3 εταιρίες παραγωγής τσιµέντου στην Ελλάδα. γ) Στη σηµαντική πτώση της παραγωγής επίπλων (1 ο 6µηνο. 12:-.32,6%, 1 ο 6µηνο. 11: -20,9%) και πάλι λόγω της πτώσης της οικοδοµικής δραστηριότητας σε εξαιρετικά χαµηλά επίπεδα. Μεταβολή (%, σε ετήσια βάση) της παραγωγής της µεταποιητικής βιοµηχανίας κατά κλάδο Στάθµιση στο ΠΜΒ Ιαν.-Ιούνιος '12 Ιαν.-Ιούνιος '11 Τρόφιµα 18,23% -6,0% -0,2% Φαρµακευτικά προϊόντα και σκευάσµατα 1,74% -4,9% 0,5% Παράγωγα πετρελαίου και άνθρακα 11,30% 21,0% -19,3% Καπνός 1,90% -2,0% 9,8% Κλωστοϋφαντουργικές ύλες 3,10% -22,0% -19,8% Είδη Ένδυσης 3,40% -14,4% -26,2% Ξύλο και φελός 1,20% -16,2% 15,7% Χηµικά προϊόντα 5,34% -13,4% -3,3% Μη µεταλλικά ορυκτά 10,30% -23,7% -35,0% Βασικά µέταλλα 8,00% -7,7% 10,2% Κατασκευή µεταλλικών προϊόντων 5,10% -10,2% -2,5% Έπιπλα 1,54% -32,6% -20,9% Ηλεκτρ.Υπολ.-Ηλεκτρον. & Οπτικά προϊόντα 1,21% -0,1% -16,1% Μηχανήµατα και είδη εξοπλισµού 2,05% -27,0% 2,5% είκτης Παραγ. Μεταποιητικής Βιοµηχανίας 100,00% -6,4% -8,6% Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ. δ) Στους κλάδους που συνδέονται µε τις κρατικές προµήθειες, των οποίων η λειτουργία στηρίζονταν έως πρόσφατα σε µη ανταγωνιστικές κρατικές παραγγελίες. Ειδικότερα, ο κλάδος του λοιπού εξοπλισµού µεταφορών (στον οποίο εντάσσονται και τα ναυπηγεία) σηµείωσε νέα πτώση της παραγωγής του κατά -21,0% στο 1 ο 6µηνο. 12, έναντι πτώσης της κατά -23,2% στο 1 ο 6µηνο. 11. Ειδικότερα, ο δείκτης παραγωγής του κλάδου αυτού διαµορφωνόταν στο 1 ο 6µηνο. 12 στο 26,7, όταν το 2005 ήταν 100 και στο 1 ο 6µηνο. 10 ήταν στο 44,1. Σηµειώνεται ότι στα Ναυπηγεία Σκαραµαγκά (ΕΝΑΕ) υπάρχουν ακόµη 3 υποβρύχια για τις ελληνικές ένοπλες δυνάµεις στα οποία οι ναυπηγικές εργασίες έχουν ολοκληρωθεί κατά 90%, αλλά παρόλα αυτά δεν είναι δυνατό να παραδοθούν διότι οι εναποµένουσες εργασίας δεν προωθούνται λόγω σηµαντικών διενέξεων µεταξύ της ελληνικής πλευράς και της ιδιοκτησίας των ναυπηγείων. Όσον αφορά στους υπόλοιπους κλάδους της µεταποιητικής βιοµηχανίας παρατηρούνται τα εξής: α) Η πτώση της παραγωγής κατά -13,4% στον κλάδο των χηµικών προϊόντων που αποτελεί το 5,3% της ελληνικής µεταποίησης, έναντι µικρής σχετικά µείωσής της κατά -3,3% στο 1 ο 6µηνο 11.. Η µείωση της παραγωγής κατά -4,9% στο 1 ο 6µηνο 12 που σηµειώθηκε στον κλάδο των φαρµακευτικών προϊόντων και σκευασµάτων, έναντι οριακής αύξησης κατά 0,5% στο 1 ο 6µηνο 11.. β) Η πτώση της παραγωγής τροφίµων κατά -6,0% στο 1 ο 6µηνο. 12, µετά την οριακή µείωση της παραγωγής κατά -0,2% στο 1 ο 6µηνο.11. Ωστόσο, σηµειώνεται η οριακή υποχώρηση της παραγωγής του κλάδου κατά -0,2% τον Ιούν. 12, έναντι µείωσης κατά -3,6% τον Ιούν. 11. γ) Η µείωση της παραγωγής και του κλάδου κατασκευής µεταλλικών προϊόντων κατά -10,2% (1 ο 6µηνο. 11: 2,5%) και των προϊόντων από ελαστική και πλαστική ύλη κατά -12,3% (1 ο 6µνο. 11: -7,7%). δ) Η µείωση της παραγωγής βασικών µετάλλων στο 1 ο 6αµηνο. 12 κατά -7,7%, µετά την πορεία αύξησης της παραγωγής του κλάδου τα προηγούµενα έτη (1 ο 6µηνο 11:+10,2%). Σηµειώνεται ότι µία από τα τις 5 επιχειρήσεις του κλάδου που επλήγη από παρατεταµένη απεργία στο 1 ο 6µηνο. 12. Πάντως, ο 6

δείκτης παραγωγής του κλάδου διαµορφώθηκε στο 94,4 στο 1 ο 6µηνο. 12, από 102,2 στο 1 ο 6µηνο. 11 και από 92,8 στο 1 ο 6µηνο. 10. Παρατηρείται ήδη σηµαντική αύξηση των εξαγωγών του κλάδου προς τρίτες χώρες. Αντίθετα, σηµαντική αύξηση της παραγωγής σηµείωσε ο κλάδος των παράγωγων πετρελαίου και άνθρακα (1 ο 6µηνο. 12: +21,0%, 1 ο 6µηνο 11: -19,3%), γεγονός που οφείλεται στην υπολειτουργία πέρυσι ενός διυλιστηρίου και αφετέρου της υπερπαραγωγής εφέτος και των δύο διυλιστηρίων της χώρας και των σηµαντικών εξαγωγών που πραγµατοποιεί ένα εξ αυτών. Επίσης, αύξηση παραγωγής σηµειώθηκε και στον κλάδο των µηχανοκίνητων οχηµάτων και ρυµουλκούµενων, ηµι-ρυµουλκούµενων οχηµάτων κατά 14,2% στο 1 ο 6µηνο. 12, µετά την πτώση της κατά -22,9% στο 1 ο 6µηνο. 11. Όσον αφορά στον Γενικό είκτη της Βιοµηχανικής Παραγωγής, µειώθηκε κατά -4,8% σε ετήσια βάση στο 1 ο 6µηνο. 12, έναντι πτώσης του κατά - 8,2% στο 1 ο 6µηνο 11. Η µείωση του Γενικού είκτη προήλθε κυρίως από: 1. Την υποχώρηση της µεταποιητικής παραγωγής (-6,4%). 2. Την αύξηση της εξόρυξης λιγνίτη λόγω αποτελέσµατος βάσης, δεδοµένου ότι το 2011 σηµειώθηκε σηµαντική πτώση της παραγωγής, εξαιτίας απεργιών που καθήλωσαν τον κλάδο. Είναι ενδεικτικό ότι ο σχετικός δείκτης ανήλθε τον Ιούν. 12 στις 88,8 µονάδες, έναντι 65,4 τον Ιούν. 11 και 3. Τη µείωση της παραγωγής ηλεκτρικού ρεύµατος, λόγω κυρίως (πάλι) απεργιών και αναστατώσεων στη ΕΗ τους πρώτους µήνες του 2012 και όλο το 2011. Σηµειώνεται, τέλος, νέα πτώση κατά -2,5% της παραγωγής ηλεκτρικού ρεύµατος µετά την πτώση της κατά 9,0% στο 1 ο 6µηνο. 11. Οικοδοµική ραστηριότητα: Ο όγκος της ιδιωτικής οικοδοµικής δραστηριότητας, βάσει αδειών (που αποτελεί προπορευόµενο δείκτη της ιδιωτικής κατασκευαστικής δραστηριότητας), παρουσίασε περιορισµένη µείωση κατά -7,9% τον Μάιο 12 σε ετήσια βάση, έναντι πτώσης κατά -31,8% τον Απρ. 12 και πτώσης κατά -29,3% τον Μάιο 11. Η περιορισµένη κάµψη του όγκου της ιδιωτικής κατασκευαστικής δραστηριότητας σε συνδυασµό µε την µεγάλη πτώση του αριθµού των αδειών (Μάιος 12: -31,1%), οφείλονται την αδειοδότηση ενός µεγάλου συγκροτήµατος γραφείων και καταστηµάτων στην περιοχή του Πειραιά. Το γεγονός αυτό επιβεβαιώνεται και από την αύξηση του όγκου της οικοδοµικής δραστηριότητας στην Αττική κατά +15,4% τον Μάιο 12 σε ετήσια βάση. Πάντως, η αρνητική διαµόρφωση της οικοδοµικής δραστηριότητας συνεχίσθηκε στο 1 ο 5µηνο 12 σε µικρότερο όµως ποσοστό από ό,τι στο 1 ο 5µηνο.11 (1 ο 5µηνο. 12: -25,1%, 1 ο 5µηνο. 11: -46,1%). Επιπλέον, διαφαίνονται και οι πρώτες ενδείξεις πιθανής σταθεροποίησης της δραστηριότητας στον κλάδο, καθώς ο αριθµός αδειών οικοδοµών που θα εκδοθούν κατά το 2012 ως σύνολο εκτιµάται ότι θα σηµειώσουν περιορισµένη µείωση κατά -2,0%, έναντι πτώσης της κατά -37,5% το 2011. Ειδικότερα, ο όγκος των αδειών οικοδοµών που θα εκδοθούν αναµένεται να µειωθεί στα 22,18 εκατ. m 3 το 2012, από 102,24 εκατ. m 3 το 2005, και 47,32 m 3 το 2009. Επιπρόσθετα βελτίωση σηµειώνει ο δείκτης επιχειρηµατικών προσδοκιών στην κατασκευή κατοικιών (ΙΟΒΕ), ο οποίος µολονότι διαµορφώνεται ακόµα σε χαµηλό επίπεδο, σηµειώνει τους τελευταίους µήνες συνεχή άνοδο (Ιούλ. 12: 40,9, Ιούν. 12: 38,0, Μάιος 12: 20,2). Αναφορικά µε τις επενδύσεις σε κατοικίες, µειώθηκαν κατά -23,6% και το 2011 (2010: -18,0%) και αναµένεται να µειωθούν επίσης κατά -20% και το 2012. Ωστόσο, η πτώση αναµένεται να περιοριστεί σηµαντικά στο -3,5% - 5,5% το 2013. Ο αριθµός των νέων κατοικιών, που κατασκευάστηκαν το 2011, ήταν µειωµένος κατά 22.494 κατοικίες ή κατά -42,9% έναντι του 2010. ιαµορφώθηκε στις 29,96 χιλ. κατοικίες, έναντι 103,87 χιλ. κατοικίες που κατασκευάστηκαν το 2007, Η πτώση είναι πολύ µεγάλη και αναµένεται να συνεχιστεί και το 2012, όπου αναµένεται να κατασκευαστούν περίπου 25,0 χιλ. κατοικίες, ενώ ο αριθµός των κατοικιών που κατασκευάστηκαν στο 1 ο 2µηνο 12 (τελευταία διαθέσιµα στοιχειά) είναι όσος περίπου και κατά το 1 ο 2µηνο. 11, όπως προκύπτει από τον σχετικό Πίνακα που ακολουθεί. Αριθµός νέων κατοικιών 2007 2010 2011 2012 Ιανουάριος 7.938 7.022 1.374 1.374 Φεβρουάριος 7.988 3.104 1.840 1.822 Μάρτιος 10.054 4.452 2.402 Απρίλιος 8.987 4.327 2.229 Μάιος 10.096 3.950 2.822 Ιούνιος 9.931 4.331 2.782 Ιούλιος 11.168 4.930 3.624 Αύγουστος 5.774 2.837 2.003 Σεπτέµβριος 7.085 4.702 3.353 Οκτώβριος 9.054 4.144 2.071 Νοέµβριος 8.656 3.425 2.871 εκέµβριος 7.134 5.101 2.593 ΣΥΝΟΛΟ 103.865 52.325 29.964 Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ Είναι γεγονός ότι ο σχηµατισµός της νέας Κυβέρνησης έχει βελτιώσει τις προοπτικές ανάκαµψης και του κλάδου των ιδιωτικών κατασκευών, καθώς δηµιουργούνται οι προϋποθέσεις σταθεροποίησης της θέσης της χώρας στη Ζώνη του Ευρώ, επιστροφής των καταθέσεων στις ελληνικές τράπεζες, ενδυνάµωσης της καταναλωτικής και επιχειρηµατικής εµπιστοσύνης και σταδιακής επανεκκίνησης και της οικοδοµικής δραστηριότητας. Γενικότερα, ενισχύονται τα κίνητρα για νέες επενδύσεις, λόγω αφενός του πολύ χαµηλού επιπέδου τους τα τελευταία έτη και της συµπίεσης του κόστους εργασίας µε σηµαντική αύξηση της προσφοράς διαθέσιµης εργασίας λόγω της διόγκωσης της ανεργίας. Συµβολή στην ανάκαµψη µπορεί να έχουν επίσης και οι ουσιαστικές µεταρρυθµίσεις και η αποκατάσταση της αναγκαίας ευελιξίας στην αγορά εργασίας. 7

Ώθηση στην κατασκευαστική δραστηριότητα γενικότερα µπορεί να προσδώσει η υλοποίηση των 10 προτεραιοτήτων για την ανάπτυξη που εξήγγειλε ο Υπουργός Ανάπτυξης, που θα υλοποιηθούν υπό την εποπτεία και την τεχνική υποστήριξη της Task Force. Ιδιαίτερα σηµαντική είναι η επανεκκίνηση της κατασκευαστικής δραστηριότητας στα µεγάλα οδικά έργα, η επανεκκίνηση του ΕΣΠΑ και η ταχύτερη απορρόφηση των διαθεσίµων κεφαλαίων από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ο νέος επενδυτικός νόµος, η απελευθέρωση των τεχνικών επαγγελµάτων και η ιδιωτικοποίηση των περιφερειακών αεροδροµίων. Εµπορευµατικές Συναλλαγές (ΕΛΣΤΑΤ): Συνεχίζεται η αυξητική πορεία των εξαγωγών αγαθών χωρίς πετρελαιοειδή, οι οποίες αυξήθηκαν κατά 3,3% τον Ιούν. 12, µετά από αύξησή τους κατά 6,4% τον Ιουν.11 και κατά 9,6% τον Ιούν. 10. Επίσης αυξήθηκαν κατά 4,1% στο 1 ο 6µηνο. 12, µετά τη µεγάλη αύξησή τους κατά 14,3% στο 1 ο 6µηνο. 11 και κατά 5,4% στο 1 ο 6µηνο. 10. ηλαδή οι εξαγωγές αγαθών χωρίς πετρελαιοειδή ανήλθαν στα 8,19 δις στο 1 ο 6µηνο. 12, από 6,43 δις στο 1 ο 6µηνο. 09. Ειδικότερα, το 2012 σηµειώνεται µεγάλη αύξηση των εξαγωγές αγαθών χωρίς πετρελαιοειδή προς τις τρίτες χώρες εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά 25,1% σε ετήσια βάση στο 1 ο 6µηνο 12, από αύξησή τους κατά 13,2% σε ετήσια βάση και στο 1 ο 6µηνο 11, µε ταυτόχρονη πτώση των εξαγωγών προς τις χώρες της ΕΕ-27 κατά -5,7% το 1 ο 6µηνο 12, µετά τη µεγάλη αύξησή τους κατά 16,6% στο 1 ο 6µηνο. 11.. Στο πεδίο των εισαγωγών, οι εισαγωγές χωρίς πετρελαιοειδή σηµείωσαν σηµαντική πτώση στο 1 ο 6µηνο 12 κατά -10,5% σε ετήσια βάση, έναντι της πτώσης τους κατά -13,1% στο 1 ο 6µηνο. 11. Εξαγωγές αγαθών χωρίς πετρελαιοειδή 2010 2011 2012 %Δ 2011 %Δ 2012 1ο 5μηνο 5.588,2 6.489,7 6.770,2 16,1% 4,3% Ιούνιος 1.290,5 1.373,0 1.418,7 6,4% 3,3% 1ο 6μηνο 6.878,7 7.862,7 8.188,9 14,3% 4,1% Εισαγωγές αγαθών χωρίς πετρελαιοειδή 2010 2011 2012 %Δ 2011 %Δ 2012 1ο 5μηνο 16.076,8 13.861,6 12.640,7-13,8% -8,8% Ιούνιος 3.372,2 3.030,8 2.479,0-10,1% -18,2% 1ο 6μηνο 19.449,0 16.892,4 15.119,7-13,1% -10,5% Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ Από τα ανωτέρω προκύπτει ότι οι καθαρές εξαγωγές, δηλαδή η µεγάλη πτώση του εµπορικού ισοζυγίου χωρίς πετρελαιοειδή κατά -23,2% στο 1 ο 6µηνο. 12, µετά την πτώση του κατά -28,2% στο 1 ο 6µηνο. 11, είχε σηµαντική επίπτωση στην αύξηση του ΑΕΠ κατά +2,3 ποσοστιαίες µονάδες στο 1 ο 6µηνο. 12, έναντι +3,5 π.µ. στο 1 ο 6µηνο. 11. Παγκόσµια Οικονοµία ΗΠΑ: Tο έλλειµµα του ισοζυγίου αγαθών και υπηρεσιών περιορίσθηκε αισθητά και διαµορφώθηκε στο χαµηλότερο επίπεδο από τον εκ. 10, στα $ 42,9 δις τον Ιούν. 12, από $ 48,0 δις τον Μάιο 12 και $ 50,32 δις τον Ιούν. 11. Η σηµαντική µείωση του ελλείµµατος συνέβη παρά την ανατίµηση του δολαρίου έναντι των βασικών νοµισµάτων και παρά την επιβράδυνση της παγκόσµιας οικονοµίας και της πτώσης του ΑΕΠ στη ΖτΕ. Η βελτίωση αυτή αποδίδεται κυρίως στην µεγάλη πτώση των εισαγωγών πετρελαίου, κατά -1,5% σε µηνιαία βάση τον Ιούν. 12, στα $ 227,9 δις, εξαιτίας της µείωσης της τιµής του πετρελαίου. Οι εισαγωγές εξαιρουµένων των πετρελαιοειδών επίσης µειώθηκαν κατά -0,9% σε µηνιαία βάση τον Ιούν. 12 και είχαν ως αποτέλεσµα την πτώση του ελλείµµατος χωρίς πετρελαιοειδή στα $ 20,4 δις τον Ιούν. 12, από $ 23,2 δις τον Μάιο 12. Οι εξαγωγές αυξήθηκαν κατά 0,9% σε µηνιαία βάση τον Ιούν. 12, αντίθετα µε τη Γερµανία, όπου οι εξαγωγές µειώθηκαν σε µηνιαία βάση τον ίδιο µήνα. Οι εξαγωγές των ΗΠΑ προς την Κίνα µειώθηκαν κατά -4,3% σε ετήσια βάση τον Ιούν. 12, ενώ οι εξαγωγές προς την ΕΕ-27 και την Ιαπωνία αυξήθηκαν κατά 1,7% και 4,6% αντίστοιχα. Σε ετήσια βάση, οι εξαγωγές των ΗΠΑ αυξήθηκαν πολύ ικανοποιητικά κατά 7,1% τον Ιούν. 12, ενώ οι εισαγωγές αυξήθηκαν κατά 2,2%. Ως εκ τούτου, εκτιµάται ότι ο εξαγωγικός τοµέας συνέβαλε τελικά θετικά στην αύξηση του ΑΕΠ, έναντι αρνητικής συµβολής που είχε αρχικά υπολογισθεί και συνεπώς η αύξηση του ΑΕΠ των ΗΠΑ στο 2 ο 3µηνο. 12 θα αναθεωρηθεί πιθανώς ελαφρά προς τα πάνω, από αρχική πρόβλεψη για αύξησή του κατά 1,5% σε ετησιοποιηµένη βάση. Πάντως, το σωρευτικό έλλειµµα το 1 ο 6µηνο. 12 διαµορφώθηκε στα $ 292,56 δις, έναντι $ 278,78 δις στο 1 ο 6µηνο. 11. Θετική εξέλιξη αποτελεί η αύξηση των εξαγωγών αγαθών και υπηρεσιών το 1 ο 6µηνο. 12 κατά 5,9%, ενώ οι αντίστοιχες εισαγωγές αυξήθηκαν κατά 5,7%. Το εµπορικό έλλειµµα των ΗΠΑ µε την Κίνα διευρύνθηκε στα $ 145,1 δις το 1 ο 6µηνο. 12, από $ 133,4 δις το αντίστοιχο χρονικό διάστηµα 2011, ενώ µε την ΕΕ-27 το έλλειµµα διαµορφώθηκε στα 51,87 δις, από $ 48,2 δις το 1 ο 6µηνο. 11. Ωστόσο, η µείωση των εξαγωγών προς την Κίνα, που αποτελεί τον µεγαλύτερο εµπορικό εταίρο των ΗΠΑ, η ύφεση στις περισσότερες οικονοµίες στη ΖτΕ και η έντονη ξηρασία σε πολλές περιοχές που επηρεάζει αρνητικά τις εξαγωγές του γεωργικού τοµέα εκτιµάται ότι θα εµποδίσουν µια περαιτέρω ουσιαστική βελτίωση του εµπορικού ισοζυγίου των ΗΠΑ. Στην αγορά εργασίας, οι αιτήσεις για εγγραφή στα ταµεία ανεργίας µειώθηκαν κατά 6 χιλ. την εβδοµάδα που έκλεισε την 04.08.12, σε σχέση µε την προηγούµενη εβδοµάδα και διαµορφώθηκαν στις 361 χιλ. (παρά τις εκτιµήσεις για αύξησή τους στις 370 χιλ.). Επίσης, ο µέσος 4 εβδοµάδων διαµορφώθηκε στις 368,25 χιλ., κάτω από το κρίσιµο όριο των 400 χιλ., που σηµατοδοτεί βιώσιµη ανάπτυξη στην οικονοµία. Ο πληθωρισµός µε βάση το ΤΚ υποχώρησε στο 1,4% τον Ιούλ. 12 (χαµηλό επίπεδο 20 µηνών), από 1,7% τον Ιούν. 12 και τον Μάιο 12. Επίσης, ο 8

δοµικός πληθωρισµός µε βάση το ΤΚ υποχώρησε στο 2,1% τον Ιούλ. 12, από 2,2% τον Ιούν. 12 και 2,3% τον Μάιο 12 ενώ αναµένεται περαιτέρω υποχώρηση τους επόµενους µήνες. Οι εξελίξεις αυτές επιτρέπουν στην FED να προχωρήσει σε νέο πακέτο ποσοτικής ενίσχυσης για την τόνωση της ρευστότητας της οικονοµίας, σε περίπτωση που χειροτερεύσουν οι οικονοµικές συνθήκες. Η τιµή της ενέργειας µειώθηκε κατά -0,3% σε µηνιαία βάση τον Ιούλ. 12, έναντι πτώσης κατά -1,4% τον Ιούν. 12, µε πτώση κατά -5,0% σε ετήσια βάση. Ωστόσο, η τιµή της βενζίνης αυξήθηκε κατά 0,3% σε µηνιαία βάση, από -2,0% τον Ιούν. 12, ενώ σε ετήσια βάση µειώθηκε κατά -5,5%. Επίσης, η τιµή των τροφίµων αυξήθηκε ελαφρά κατά 0,1% σε µηνιαία βάση τον Ιούλ. 12, από 0,2% σε µηνιαία βάση τον Ιούν. 12, αν και αναµένεται µεγαλύτερη αύξηση το νέο έτος, εξαιτίας της αναµενόµενης αύξησης στις τιµές των γεωργικών προϊόντων, λόγω της ξηρασίας που έπληξε την παραγωγή στις ΗΠΑ. Μείωση τιµών σε µηνιαία βάση σηµειώθηκε στις µεταφορές, αν και πολύ περιορισµένη έναντι του Ιουν. 12 (Ιούλ. 12: - 0,1%, Ιούν. 12: -0,7%), στα αεροπορικά εισιτήρια (Ιούλ. 12: -2,7%, Ιούν. 12: -2,5%), και στον οικιακό εφοδιασµό (Ιούλ. 12: -0,8%, Ιούν. 12: -0,3%). Αντίθετα, αυξήσεις σηµειώθηκαν σε αρκετούς κλάδους όπως ο καπνός (Ιούλ. 12: +1,1%, Ιούν. 12: +0,4%), τα ενοίκια (Ιούλ. 12: +0,3%, Ιούν. 12: +0,1%), τα φάρµακα (Ιούλ. 12: 0,7%, Ιούν. 12: +0,4%) και η ιατροφαρµακευτική περίθαλψη (Ιούλ. 12: 0,4%, Ιούν. 12: +0,6%). Οι λιανικές πωλήσεις ανέκαµψαν και αυξήθηκαν κατά 0,8% σε µηνιαία βάση τον Ιούλ. 12, µετά από 3 συνεχείς µήνες πτώσης τους, κατά -0,7% τον Ιούν. 12 και -0,1% τον Μάιο 12, ενώ σε ετήσια βάση σηµείωσαν αύξηση κατά 4,1%, από 3,5% τον Ιούν. 12. Η εξέλιξη αυτή είναι ενθαρρυντική και σε συνδυασµό µε την ικανοποιητική αύξηση της απασχόλησης στις 163 χιλ. τον Ιούλ. 12, έναντι µόλις 64 χιλ. τον Ιούν. 12, πιθανώς να ενισχύσουν την κατανάλωση το 3 ο 3µηνο. 12, µετά την αύξησή της κατά 1,5% σε ετησιοποιηµένη βάση το 2 ο 3µηνο. 12. Ωστόσο, η πορεία της καταναλωτικής δαπάνης θα εξαρτηθεί σε µεγάλο βαθµό από την πορεία της αγοράς εργασίας και την τιµή της βενζίνης τους επόµενους µήνες. Ειδικότερα, οι λιανικές πωλήσεις εξαιρουµένων των αυτοκινήτων επίσης σηµείωσαν υψηλή αύξηση κατά 0,8% σε µηνιαία βάση τον Ιούλ. 12, έναντι πτώσης κατά -0,8% τον Ιούν. 12 (+3,2% σε ετήσια βάση τον Ιούλ. 12), ενώ περιορισµένη ήταν η αύξηση των πωλήσεων στα πρατήρια βενζίνης κατά +0,5%, από -3,4% τον Ιούν. 12, αν και η αύξηση στην τιµή της βενζίνης στα $ 3,8 / γαλόνι τον Αύγ.12 εκτιµάται ότι θα αυξήσει περαιτέρω τις πωλήσεις τον Αύγ. 12. Τέλος, υψηλή ήταν η αύξηση των πωλήσεων και στα υλικά οικοδοµής κατά 1,1% σε µηνιαία βάση τον Ιούλ. 12, από µείωση -2,3% τον Ιούν. 12, ενώ οι συνολικές πωλήσεις εξαιρουµένων των αυτοκινήτων και της βενζίνης αυξήθηκαν πολύ ικανοποιητικά κατά 0,9% (Ιούν. 12: -0,9%). Τέλος, στον τοµέα της παραγωγής, η βιοµηχανική παραγωγή συνεχίζει να αυξάνεται µε ικανοποιητικό ρυθµό κατά 0,6% σε µηνιαία βάση τον Ιούλ. 12, από 0,1% τον Ιούν. 12, ενώ σε ετήσια βάση η αύξηση ήταν 4,4%. Η βελτίωση αυτή οφείλεται κυρίως στην αύξηση της παραγωγής εξαρτηµάτων οχηµάτων κατά 3,3% σε µηνιαία βάση τον Ιούλ. 12, από +1,9% τον Ιούν. 12 και την παραγωγή υλικών κατασκευής κατά 1,0% σε µηνιαία βάση τον Ιούλ. 12. Συνεπώς, φαίνεται ότι η βιοµηχανική παραγωγή στηρίζει την ανάκαµψη της οικονοµίας µέχρι στιγµής, όπως δείχνει και η βελτίωση του δείκτη ISM στη µεταποιητική βιοµηχανία τον Ιούλ. 12. Οι ανωτέρω εξελίξεις επιβεβαιώνουν την υπόθεση περί αργής, αλλά σταθερής ανάπτυξης της οικονοµίας των ΗΠΑ.Τέλος, όσον αφορά στον δηµοσιονοµικό τοµέα, το έλλειµµα της γενικής κυβέρνησης περιορίσθηκε αισθητά τον Ιούλ. 12 στα $ 69,6 δις, παρά τις εκτιµήσεις ότι θα υπερβεί τα $ 100 δις, έναντι ελλείµµατος $ 129,4 δις τον Ιούλ. 11. Η βελτίωση αυτή οφείλεται στην πολύ ικανοποιητική αύξηση των εσόδων κατά 16% σε ετήσια βάση τον Ιούλ. 12 και στην πτώση των δαπανών της γενικής κυβέρνησης κατά 11,8%. Η µείωση των δαπανών κατά $ 35 δις οφείλεται στον περιορισµό της δαπάνης τακτικών παροχών που τέθηκε σε ισχύ από την 1 η Ιουλίου 2012. Ωστόσο, το 10µηνο Σεπτ.-Ιούλ. 12 του δηµοσιονοµικού έτους 2012 το έλλειµµα ανήλθε στα $ 974 δις, µειωµένο κατά 11,5% το αντίστοιχο διάστηµα του προηγούµενου δηµοσιονοµικού έτους. Η αποφυγή της επιβράδυνσης της οικονοµίας των ΗΠΑ, σε αντίθεση µε την ΖτΕ, οδήγησε σε αύξηση των φορολογικών εσόδων κατά 6,0%. Παρ όλα αυτά, το δηµοσιονοµικό έλλειµµα εκτιµάται ότι θα ανέλθει σε επίπεδα άνω των $ 1,0 τρις, στο 7,8% του ΑΕΠ, έναντι 8,5% του ΑΕΠ το προηγούµενο έτος. Στόχος της κυβέρνησης είναι ο περιορισµός του ελλείµµατος κάτω του $ 1 τρις, που δεν φαίνεται να πραγµατοποιείται, παρά τη σηµαντική βελτίωση που σηµειώνεται. Ειδικότερα, η πρόταση της Κυβέρνησης για αύξηση της φορολόγησης, κυρίως των φυσικών προσώπων µε υψηλά εισοδήµατα (και ιδιαίτερα η φορολόγηση µε συντελεστή 30% των φορολογουµένων µε ετήσιο εισόδηµα άνω του $ 1 εκατ., που θα οδηγούσε σε αύξηση των εσόδων κατά $ 47 δις την επόµενη δεκαετία) δεν προωθείται από το Κογκρέσο. Το κόµµα των Ρεπουµπλικάνων εξακολουθεί να υποστηρίζει την δηµοσιονοµική εξυγίανση µέσω περικοπής δαπανών. Πάντως, το ΝΤ στην αναθεωρηµένη έκθεση για την παγκόσµια οικονοµία τον Ιούλ. 12 είχε προειδοποιήσει ότι σε περίπτωση προσπάθειας ταχείας µείωσης του δηµοσιονοµικού ελλείµµατος στις ΗΠΑ το 2013 (π.χ., κατά 4 π.µ. του ΑΕΠ), η οποία συνεπάγεται απότοµη περικοπή των δηµοσίων δαπανών, θα συνεπαγόταν την είσοδο της οικονοµίας των ΗΠΑ σε στασιµότητα το 2013, µε απρόβλεπτες συνέπειες για την παγκόσµια οικονοµία. Έτσι, το ΝΤ προβλέπει µείωση του δηµοσιονοµικού ελλείµµατος στο 8,2% του ΑΕΠ το 2012 και στο 6,8% του ΑΕΠ το 2013, από 9,6% του ΑΕΠ το 2011. 9

ΖτΕ: Το ΑΕΠ το 2 ο 3µηνο. 12 µειώθηκε κατά -0,2% σε 3µηνιαία βάση, έναντι µηδενικής µεταβολής το 1 ο 3µηνο. 12, ενισχύοντας την πιθανότητα η οικονοµία στη ΖτΕ να εισέλθει σε ύφεση από το 3 ο 3µηνο. 12. Η πτώση του ΑΕΠ στο 3µηνο αυτό ήταν ελαφρά µικρότερη της αναµενόµενης, εξαιτίας την µεγαλύτερης από την προσδοκώµενη αύξηση του ΑΕΠ της Γερµανίας. Σε ετήσια βάση, το ΑΕΠ της ΖτΕ µειώθηκε κατά -0,4%, έναντι µηδενικής µεταβολής το 1 ο 3µηνο. 12. Σηµειώνεται ότι στις ΗΠΑ το ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 0,4% σε 3µηνιαία βάση και κατά 2,2% σε ετήσια βάση το 2 ο 3µηνο. 12, ενώ στο Ην. Βασίλειο το ΑΕΠ µειώθηκε σηµαντικά κατά -0,7% σε 3µηνιαία βάση (-0,8% σε ετήσια βάση). % µεταβολή ΑΕΠ στη ΖτΕ και σε επιλεγµένες οικονοµίες 2ο 3µηνο. 12 3µηνιαία βάση 1ο 3µηνο. 12 4ο 3µηνο. 11 3ο 3µηνο. 11 ΖτΕ -0,2 0,0-0,3 0,1 Γερµανία 0,3 0,5-0,1 0,4 Γαλλία 0,0 0,0 0,0 0,3 Ιταλία -0,7-0,8-0,7-0,2 Oλλανδία 0,2 0,2-0,6-0,3 Ισπανία -0,4-0,3-0,3 0,0 Πορτογαλία -1,2-0,1-1,4-0,6 Ην. Βασίλειο -0,7-0,3-0,4 0,6 ΗΠΑ 0,4 0,5 1,0 0,3 ετήσια βάση 2ο 3µηνο. 12 1ο 3µηνο. 12 4ο 3µηνο. 11 3ο 3µηνο. 11 ΖτΕ -0,4 0,0 0,7 1,3 Γερµανία 1,0 1,2 1,9 2,7 Γαλλία 0,3 0,3 1,2 1,5 Ιταλία -2,5-1,4-0,5 0,4 Oλλανδία -0,5-1,0-0,4 0,9 Ισπανία -1,0-0,4 0,3 0,8 Πορτογαλία -1,2-0,1-1,4-0,6 Ελλάδα -6,2-6,5-7,5-5,0 Ην. Βασίλειο -0,8-0,2 0,6 0,5 ΗΠΑ 2,2 2,4 2,0 1,6 Πηγή: Eurostat Όσον αφορά στις επιµέρους οικονοµίες, στη Γερµανία το ΑΕΠ αυξήθηκε κατά +0,3% σε 3µηνιαία βάση (1,0% σε ετήσια βάση), ενώ στη Γαλλία έµεινε αµετάβλητο σε 3µηνιαία βάση, παρά τις εκτιµήσεις για πτώση. Τέλος, αύξηση του ΑΕΠ σηµειώθηκε και στην Ολλανδία κατά 0,2% σε 3µηνιαία βάση αλλά και την Αυστρία (0,2% σε 3µηνιαία βάση). Αντίθετα, κυρίως στις χώρες της περιφέρειας, όπου εφαρµόζονται αυστηρά προγράµµατα δηµοσιονοµικής προσαρµογής, παρατηρείται έντονη πτώση της οικονοµικής δραστηριότητας, χωρίς ενδείξεις ανάκαµψης τα επόµενα 3µηνα. Ειδικότερα, στην Ισπανία, το ΑΕΠ µειώθηκε για 3 ο συνεχές 3µηνο, κατά -0,4% σε 3µηνιαία βάση και -1,0% σε ετήσια βάση, ενώ στην Πορτογαλία επιταχύνθηκε η πτώση του ΑΕΠ στο - 1,2% σε 3µηνιαία βάση, από -0,1% το 1 ο 3µηνο. 12. Έντονη ήταν η υποχώρηση του ΑΕΠ της Ιταλίας για 4 ο συνεχόµενο 3µηνο κατά -0,7% σε 3µηνιαία βάση το 2 ο 3µηνο. 12, από µείωση -0,8% το 1 ο 3µηνο. 12. Η εξέλιξη των δεικτών της οικονοµικής συγκυρίας στη ΖτΕ, η επιδείνωση της ύφεσης στις χώρες της περιφέρειας και η αναµενόµενη επιβράδυνση της οικονοµίας της Γερµανίας, το 2 ο 6µηνο. 12, όπως αναλύεται στη συνέχεια, σηµατοδοτούν νέα πτώση του ΑΕΠ το 2 ο 6µηνο. 12. Ωστόσο, η αύξηση του ΑΕΠ της Γερµανίας το 1 ο 6µηνο. 12 δείχνει ότι η πτώση του ΑΕΠ στη ΖτΕ το 2012 θα περιορισθεί κάτω του -0,5%, ενώ το 2013 δεν αναµένεται ανάκαµψη, µε το ΑΕΠ να αυξάνει µόλις κατά 0,7%. Η βιοµηχανική παραγωγή στη ΖτΕ κατέγραψε πτώση κατά -0,6% σε µηνιαία βάση τον Ιούν. 12, έναντι αύξησης κατά 0,9% τον Μάιο 12 και πτώση σε ετήσια βάση κατά -2,1% τον Ιούν. 12, από -2,6% τον Μάιο 12. Πτώση της παραγωγής σε ετήσια βάση σηµειώθηκε στη Γερµανία (Ιούν. 12: -0,4%), τη Γαλλία (-2,6%), στην Ιταλία κατά -8,2%, στην Ισπανία κατά -6,3% και την Πορτογαλία (-4,4%). Αντίθετα, η βιοµηχανική παραγωγή αυξήθηκε στην Ιρλανδία για 2 ο συνεχή µήνα, κατά 9,5% σε ετήσια βάση τον Ιούν. 12, από 4,5% τον Μάιο 12, ενώ στην Ελλάδα η παραγωγή έµεινε στάσιµη τον Ιούν. 12, από µείωση κατά -3,1% τον Μάιο 12. Γερµανία: Το πλεόνασµα στο εµπορικό ισοζύγιο αυξήθηκε και πάλι, περισσότερο του αναµενοµένου, στα 16,2 δις τον Ιούν. 12, έναντι του αναθεωρηµένου προς τα πάνω πλεονάσµατος 15,3 δις τον Μάιο 12 και 11,9 δις τον Ιούν. 11. Η βελτίωση αυτή οφείλεται στην µείωση των εισαγωγών κατά -3,0% σε µηνιαία βάση τον Ιούν. 12, καθώς και οι εξαγωγές µειώθηκαν κατά -1,5%. Σηµειώνεται ότι τον Μάιο 12, οι εξαγωγές αυξήθηκαν κατά 3,9% σε µηνιαία βάση, ενώ και οι εισαγωγές είχαν αυξηθεί κατά 6,3%. Σε ετήσια βάση, οι εξαγωγές αυξήθηκαν, κατά 4,8% τον Ιούν. 12, από 5,4% τον Μάιο 12, ενώ οι εισαγωγές µειώθηκαν κατά 1,3%, από αύξηση κατά 2,8% τον Μάιο 12. Το 1 ο 6µηνο. 12 το εµπορικό πλεόνασµα αυξήθηκε κατά 18,4% στα 93,3 δις, λόγω της αύξησης των εξαγωγών κατά 4,8% και της περιορισµένης αύξησης των εισαγωγών κατά 2,4%. Η εξέλιξη του εξωτερικού τοµέα της Γερµανίας θα εξαρτηθεί σε µεγάλο βαθµό από την περίοδο που θα διαρκέσει η ύφεση στη ΖτΕ, δεδοµένου ότι το 60% των εξαγωγών της χώρας κατευθύνεται στην ΕΕ, αλλά και από την ζήτηση των αναπτυσσόµενων οικονοµιών, και κυρίως της Κίνας, καθώς υπολογίζεται ότι οι εξαγωγές προς την Κίνα αντανακλούν το 7% των εξαγωγών της Γερµανίας. Ωστόσο η υποτίµηση του ευρώ έναντι βασικών νοµισµάτων µπορεί να ανατρέψει την πτώση των εξαγωγών. Παρά τη µεγαλύτερη της αναµενόµενης αύξησης του ΑΕΠ κατά 0,3% σε 3µηνιαία βάση το 2 ο 3µηνο. 12 (κυρίως από την προαναφερθείσα θετική καθαρή επίπτωση από την αύξηση των καθαρών εξαγωγών της Γερµανίας), η Bundesbank αναµένει επιβράδυνση της ανάπτυξης οικονοµίας από το 2 ο 6µηνο. 12. Η βελτίωση του δείκτη ΡΜΙ στις υπηρεσίες στο 50,3 τον Ιούλ. 12 ήταν ενθαρρυντική όσον αφορά την ενίσχυση και της εγχώριας ζήτησης, αλλά δεν φαίνεται να είναι ικανή εξέλιξη η οποία να µπορεί να οδηγήσει σε εκτιµήσεις για αποτροπή µιας σηµαντικής επιβράδυνσης της οικονοµίας της Γερµανίας στο 2 ο 6µηνο. 12.. Έτσι, αναµενόµενη ήταν η πτώση της βιοµηχανικής παραγωγής, κατά -0,9% σε µηνιαία βάση τον Ιούν. 12, έναντι της µεγάλης αύξησής της κατά 1,7% τον Μάιο 12, ενώ σε ετήσια βάση η παραγωγή µειώθηκε 10