Γεώργιος Κοσροσπέηρογλοσ Αναλσηικές οδηγίες για ηη δημιοσργία προζβάζιμων εγγράθων PDF από προζβάζιμα έγγραθα MS-Word & MS- PowerPoint 2007 Έθδνζε: 1.2 Αζήλα 2013 Έργο «Κενηρικό Μηηρώο Δλληνικών Ανοικηών Μαθημάηων» http://ocw-project.gunet.gr
Σηελ πινπνίεζε ηνπ παξαδνηένπ απηνύ ζπλέβαιαλ νη: Γεώξγηνο Κνπξνππέηξνγινπ Γέζπνηλα Γειεγηώξγε Νηθόιανο Παπαζενδώξνπ Αζεκίλα Σπαλίδνπ Σημείωμα Αναθοράς Copyright Αθαδεκαϊθό Γηαδίθηπν GUnet, Γεώξγηνο Κνπξνππέηξνγινπ 2013. Γεώξγηνο Κνπξνππέηξνγινπ. «Αλαιπηηθέο νδεγίεο γηα ηε δεκηνπξγία πξνζβάζηκωλ PDF από πξνζβάζηκα έγγξαθα MS-Word θαη MS- PowerPoint 2007». Έθδνζε: 1.2. Αζήλα 2013. Γηαζέζηκν από ηε δηθηπαθή δηεύζπλζε http://eclass.gunet.gr/courses/ocgu103/ 23/12/2013. Σημείωμα Αδειοδόηηζης Τν παξόλ πιηθό δηαηίζεηαη κε ηνπο όξνπο ηεο άδεηαο ρξήζεο Creative Commons Αλαθνξά Παξόκνηα Γηαλνκή 4.0 [1] ή κεηαγελέζηεξε, Γηεζλήο Έθδνζε. Η άδεηα απηή αλήθεη ζηηο άδεηεο πνπ αθνινπζνύλ ηηο πξνδηαγξαθέο ηνπ Oξηζκνύ Αλνηθηήο Γλώζεο [2], είλαη αλνηθηό πνιηηηζηηθό έξγν [3] θαη γηα ην ιόγν απηό απνηειεί αλνηθηό πεξηερόκελν [4]. [1] http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/deed.el [2] http://opendefinition.org/od/ellinika/ [3] http://freedomdefined.org/definition/el [4] http://opendefinition.org/buttons/ Γιαηήρηζη Σημειωμάηων Οπνηαδήπνηε αλαπαξαγωγή ή δηαζθεπή ηνπ πιηθνύ ζα πξέπεη λα ζπκπεξηιακβάλεη: - Τν Σεκείωκα Αλαθνξάο - Τν Σεκείωκα Αδεηνδόηεζεο - Τε δήιωζε δηαηήξεζεο Σεκεηωκάηωλ - Τν ζεκείωκα ρξήζεο έξγωλ ηξίηωλ (εθόζνλ ππάξρεη) καδί κε ηνπο ζπλνδεπόκελνπο ππεξζπλδέζκνπο. Τν έξγν Κενηρικό Μηηρώο Δλληνικών Ανοικηών Μαθημάηων πινπνηείηαη ζην πιαίζην ηνπ Δπηρεηξεζηαθνύ Πξνγξάκκαηνο «Δθπαίδεπζε θαη Γηα Βίνπ Μάζεζε» θαη ζπγρξεκαηνδνηείηαη από ηελ Δπξωπαϊθή Έλωζε (Δπξωπαϊθό Κνηλωληθό Τακείν) θαη από εζληθνύο πόξνπο. Έργο: Κεληξηθό Μεηξών Διιεληθώλ Αλνηθηώλ Μαζεκάηωλ Σειίδα 2
Περιεχόμενα 1. Δηζαγωγή... 4 2. Παξαγωγή πξνζβάζηκνπ PDF... 5 2.1 Γεκηνπξγία πξνζβάζηκνπ αξρείνπ MS-Word 2007 ή... 5 2.2 Μεηαηξνπή εγγξάθνπ ζε PDF... 5 3. Έιεγρνο Βαζκνύ Πξνζβαζηκόηεηαο... 9 Δηθόλα 1: Δπηινγή απνζήθεπζεο εγγξάθνπ ωο PDF.... 5 Δηθόλα 2: Δπηινγή PDF ζηελ θαηεγνξία Save As Type.... 6 Δηθόλα 3: Δπηινγή Document structure tags for accessibility.... 6 Δηθόλα 4: Δπηζπκεηή ηνπνζεζία απνζήθεπζεο ηνπ αξρείνπ θαη επηινγή Save.... 7 Δηθόλα 5: Δπηινγή Protection από ηε ζηήιε Tools.... 7 Δηθόλα 6: Δπηινγή Security Properties.... 8 Δηθόλα 7: Security Method Password Security.... 8 Δηθόλα 8: Δπηινγή δπλαηόηεηαο πξόζβαζεο ηνπ θεηκέλνπ από ζπζθεπέο αλάγλωζεο νζόλεο.... 9 Δηθόλα 9: PDF Accessibility Checker.... 10 Δηθόλα 10: Δθθίλεζε ειέγρνπ πξνζβαζηκόηεηαο κε ηελ επηινγή Start Check.... 11 Δηθόλα 11: Δπηινγή Report γηα ηελ εκθάληζε ηεο αλαθνξάο πξνβιεκάηωλ πξνζβαζηκόηεηαο ζην έγγξαθν.... 12 Δηθόλα 12: Σπλδεδεκέλα κελύκαηα ιάζνπο.... 13 Έργο: Κεληξηθό Μεηξών Διιεληθώλ Αλνηθηώλ Μαζεκάηωλ Σειίδα 3
1. Διζαγωγή Τν έγγξαθν απηό απνηειεί έλαλ αλαιπηηθό νδεγό γηα ηελ παξαγωγή πξνζβάζηκωλ εγγξάθωλ PDF από πξνζβάζηκν έγγξαθν Microsoft Office 2007 Word/PowerPoint. Οη νδεγίεο πνπ παξέρνληαη ζε απηό ηνλ νδεγό έξρνληαη λα ζπκπιεξώζνπλ ηηο ζύληνκεο νδεγίεο γηα ηελ παξαγωγή πξνζβάζηκωλ εγγξάθωλ πνπ έρνπλ πξνεγεζεί. Οη ζύληνκεο νδεγίεο έρνπλ ζαλ ζηόρν λα παξέρνπλ ζην ζπληάθηε ηνπ εγγξάθνπ θάπνηεο βαζηθέο θαζνδεγεηηθέο γξακκέο, ηηο νπνίεο πξέπεη λα αθνινπζήζεη, γηα λα δεκηνπξγήζεη πξνζβάζηκα έγγξαθα PDF. Σπγθεθξηκέλα, αθνξνύλ ηελ παξαγωγή πξνζβάζηκωλ εγγξάθωλ PDF θαη ηνλ έιεγρν ηνπ βαζκνύ πξνζβαζηκόηεηαο ηωλ εγγξάθωλ. Δπηπιένλ, δίλνληαη νδεγίεο γηα ηελ παξαγωγή θαη ηελ πξνζηαζία εγγξάθωλ PDF κε ηε ρξήζε ηνπ πξνγξάκκαηνο Adobe Acrobat. Η δεκηνπξγία πξνζβάζηκωλ εγγξάθωλ PDF ζηνρεύεη ζην λα κπνξνύλ λα ηα ρξεζηκνπνηήζνπλ απνηειεζκαηηθά πεξηζζόηεξνη άλζξωπνη ζε πεξηζζόηεξεο πεξηζηάζεηο ή πιαίζηα ρξήζεο. Με ηε θξάζε πεξηζζόηεξνη άλζξωπνη ελλννύκε: Άηνκα κε αηζζεηεξηαθή ή θηλεηηθή ή γλωζηαθή/λεπξνινγηθή αλαπεξία ή πνιπαλαπεξίεο. Άηνκα ρωξίο γιωζζηθή επρέξεηα. Άηνκα κε πεξηπηωζηαθή ή πεξηζηαζηαθή αληθαλόηεηα. Χξήζηεο παιαηόηεξεο ηερλνινγίαο. Χξήζηεο λέωλ ζπζθεπώλ πιεξνθνξηθήο. Νένπο ή κε ζπρλνύο ρξήζηεο πιεξνθνξηθήο. Χξήζηεο θηλεηώλ ηειεθώλωλ ή tablets. Ηιηθηωκέλνπο. Με ηε θξάζε πεξηζζόηεξα πιαίζηα ρξήζεο ελλννύκε πεξηπηώζεηο όπνπ νη ρξήζηεο: Ίζωο δελ κπνξνύλ εύθνια ή θαη θαζόινπ λα δνπλ, λα αθνύζνπλ, λα ρεηξηζηνύλ ή λα επεμεξγαζηνύλ θάπνηεο κνξθέο πιεξνθνξίαο. Ίζωο βξίζθνληαη ζε κηα θαηάζηαζε όπνπ ηα κάηηα ηνπο ή θαη ηα ρέξηα ηνπο ή θαη ηα απηηά ηνπο είλαη απαζρνιεκέλα ζε άιιεο θύξηεο δξαζηεξηόηεηεο (π.ρ. ελώ νδεγνύλ, όηαλ εξγάδνληαη ζε έλα ζνξπβώδεο πεξηβάιινλ). Ίζωο δηαζέηνπλ κηθξή νζόλε, ή νζόλε ρωξίο γξαθηθά ή ρακειήο ηαρύηεηαο ζύλδεζε ζην δηαδίθηπν. Ίζωο δελ κηινύλ ή δελ θαηαιαβαίλνπλ κε επρέξεηα ηε γιώζζα ζηελ νπνία είλαη γξακκέλε κηα πιεξνθνξία. Ίζωο έρνπλ δπζθνιία λα δηαβάζνπλ ή λα θαηαλνήζνπλ θείκελα. Ίζωο δελ κπνξνύλ λα ρεηξηζηνύλ ην πιεθηξνιόγην ή ην πνληίθη. Ίζωο δηαζέηνπλ κηα παιαηόηεξε έθδνζε ελόο θπιινκεηξεηή, ή έλαλ εληειώο δηαθνξεηηθό θπιινκεηξεηή, ή έλαλ θωλεηηθό θπιινκεηξεηή ή έλα δηαθνξεηηθό ιεηηνπξγηθό ζύζηεκα. Έργο: Κεληξηθό Μεηξών Διιεληθώλ Αλνηθηώλ Μαζεκάηωλ Σειίδα 4
2. Παραγωγή προζβάζιμοσ PDF 2.1 Γημιοσργία προζβάζιμοσ αρτείοσ MS-Word 2007 ή MS-PowerPoint 2007 2.1.1. Αθνινπζείζηε ηηο ζύληνκεο / αλαιπηηθέο νδεγίεο γηα ηε δεκηνπξγία πξνζβάζηκωλ εγγξάθωλ κε ην Microsoft Word 2007 ή ηηο ζύληνκεο / αλαιπηηθέο νδεγίεο γηα ηε δεκηνπξγία πξνζβάζηκωλ παξνπζηάζεωλ κε ην Microsoft PowerPoint 2007. 2.2 Μεηαηροπή εγγράθοσ ζε PDF 2.2.1. Κάληε θιηθ ζηo θνπκπί Office ηνπ Microsoft Word 2007 ή Microsoft PowerPoint 2007. 2.2.2. Κάληε θιηθ ζηελ επηινγή Save As θαη έπεηηα θάληε θιηθ ζηελ επηινγή Other Formats (Δηθόλα 1). Δικόνα 1: Δπιλογή αποθήκεσζης εγγράθοσ ως PDF. 2.2.3. Σην παξάζπξν δηαιόγνπ πνπ ζα εκθαληζηεί, επηιέμηε ζηελ θαηεγνξία Save as type ηελ επηινγή PDF (Δηθόλα 2). Έργο: Κεληξηθό Μεηξών Διιεληθώλ Αλνηθηώλ Μαζεκάηωλ Σειίδα 5
Δικόνα 2: Δπιλογή PDF ζηην καηηγορία Save As Type. 2.2.4. Σηε ζπλέρεηα θάληε θιηθ ζηελ επηινγή Options θαη έπεηηα ζην παξάζπξν δηαιόγνπ πνπ ζα εκθαληζηεί, βεβαηωζείηε όηη ε επηινγή Document structure tags for accessibility είλαη επηιεγκέλε (Δηθόλα 3). Δικόνα 3: Δπιλογή Document structure tags for accessibility. Έργο: Κεληξηθό Μεηξών Διιεληθώλ Αλνηθηώλ Μαζεκάηωλ Σειίδα 6
2.2.5. Κάληε θιηθ ζηελ επηινγή OK. 2.2.6. Δπηιέμηε ηελ επηζπκεηή ηνπνζεζία απνζήθεπζεο ηνπ αξρείνπ θαη θάληε θιηθ ζηελ επηινγή Save (Δηθόλα 4). Δικόνα 4: Δπιθσμηηή ηοποθεζία αποθήκεσζης ηοσ αρτείοσ και επιλογή Save. Σε περίπτωςη θέλετε να κλειδώςετε με κωδικό το έγγραφό ςασ, με χρήςη του προγράμματοσ Adobe Acrobat, βεβαιωθείτε ότι έχετε επιλεγμένη την επιλογή ενεργοποίηςησ πρόςβαςη κειμένου για ςυςκευέσ ανάγνωςησ οθόνησ, ακολουθώντασ τισ παρακάτω οδηγίεσ: 2.2.7. Κάληε θιηθ ζηελ επηινγή Tools θαη ζηε ζπλέρεηα, ζηε δεμηά ζηήιε ηεο νζόλεο πξνβνιήο ηνπ εγγξάθνπ, θάληε θιηθ ζηo κελνύ Protection (Δηθόλα 5). Δικόνα 5: Δπιλογή Protection από ηη ζηήλη Tools. Έργο: Κεληξηθό Μεηξών Διιεληθώλ Αλνηθηώλ Μαζεκάηωλ Σειίδα 7
2.2.8. Κάληε θιηθ ζηελ επηινγή More Protection θαη έπεηηα ζηελ επηινγή Security Properties (Δηθόλα 6). Δικόνα 6: Δπιλογή Security Properties. 2.2.9. Σηελ θαξηέια Security, θάληε θιηθ ζην κελνύ Security Method θαη επηιέμηε ηελ επηινγή Password Security (Δηθόλα 7). Δικόνα 7: Security Method Password Security. Έργο: Κεληξηθό Μεηξών Διιεληθώλ Αλνηθηώλ Μαζεκάηωλ Σειίδα 8
2.2.10. Σηελ πεξηνρή Permissions, θάληε θιηθ ζηελ επηινγή Restrict editing and printing of the document (Δηθόλα 8). 2.2.11. Βεβαηωζείηε όηη ε επηινγή Enable text access for screen reader devices for the visually impaired είλαη επηιεγκέλε (Δηθόλα 8). Δικόνα 8: Δπιλογή δσναηόηηηας πρόζβαζης ηοσ κειμένοσ από ζσζκεσές ανάγνωζης οθόνης. 3. Έλεγτος Βαθμού Προζβαζιμόηηηας Σε πεξίπηωζε ζέιεηε λα ειέγμεηε ην βαζκό πξνζβαζηκόηεηαο ηνπ PDF έγγξαθνπ ζαο, αθνινπζείζηε ηα παξαθάηω βήκαηα: 3.1 Κάληε θιηθ ζηνλ παξαθάηω ζύλδεζκν : http://access.uoa.gr/athena/gre/pages/download/261 3.2 Καηεβάζηε ην «PAC-PDF Accessibility checker». 3.3 Απνζπκπηέζηε ην αξρείν ζε θάθειν ηεο επηινγήο ζαο. 3.4 Κάληε δηπιό θιηθ ζην εθηειέζηκν αξρείν PAC.exe Σημείωζη: Είναι απαραίηηηο να έχεηε ζηον ίδιο θάκελο ηα αρχεία PAC.exe και paclib.dll. 3.5 Σην παξάζπξν πνπ ζα εκθαληζηεί θάληε θιηθ ζηελ επηινγή Browse (Δηθόλα 9). Έργο: Κεληξηθό Μεηξών Διιεληθώλ Αλνηθηώλ Μαζεκάηωλ Σειίδα 9
Δικόνα 9: PDF Accessibility Checker. 3.6 Δπηιέμηε ην έγγξαθν PDF ζην νπνίν επηζπκείηε λα γίλεη έιεγρνο πξνζβαζηκόηεηαο θαη αθνινύζωο θάληε θιηθ ζηελ επηινγή Open. 3.7 Κάληε θιηθ ζηελ επηινγή Start Check (Δηθόλα 10). Έργο: Κεληξηθό Μεηξών Διιεληθώλ Αλνηθηώλ Μαζεκάηωλ Σειίδα 10
Δικόνα 10: Δκκίνηζη ελέγτοσ προζβαζιμόηηηας με ηην επιλογή Start Check. 3.8 Μεηά ηελ νινθιήξωζε ηνπ ειέγρνπ πξνζβαζηκόηεηαο, θάληε θιηθ ζηελ επηινγή Report όπνπ παξνπζηάδεηαη κία νινθιεξωκέλε αλαιπηηθή αλαθνξά ζρεηηθά κε ηελ πξνζβαζηκόηεηα ηνπ PDF εγγξάθνπ (Δηθόλα 11). Έργο: Κεληξηθό Μεηξών Διιεληθώλ Αλνηθηώλ Μαζεκάηωλ Σειίδα 11
Δικόνα 11: Δπιλογή Report για ηην εμθάνιζη ηης αναθοράς προβλημάηων προζβαζιμόηηηας ζηο έγγραθο. 3.9 Οη ζπλδέζεηο πνπ πεξηιακβάλνληαη θαζηζηνύλ δπλαηή ηελ εύθνιε πινήγεζε κέζα ζηελ αλαιπηηθή αλαθνξά. Κάλνληαο θιηθ ζηα ζπλδεδεκέλα κελύκαηα ιάζνπο, ζα εκθαληζηεί ζηελ νζόλε ην έγγξαθό ζαο, όπνπ ζα είλαη εκθαλήο ε πην πηζαλή ηνπνζεζία ηνπ ιάζνπο (Δηθόλα 12). Έργο: Κεληξηθό Μεηξών Διιεληθώλ Αλνηθηώλ Μαζεκάηωλ Σειίδα 12
Δικόνα 12: Σσνδεδεμένα μηνύμαηα λάθοσς. Σημείωζη: ηα βήμαηα 3.1-3.3 για ηην εγκαηάζηαζη ηου PAC εκηελούνηαι μία θορά. Έργο: Κεληξηθό Μεηξών Διιεληθώλ Αλνηθηώλ Μαζεκάηωλ Σειίδα 13