Φυσική προσανατολισμού ΘΕΜΑ Α Στις προτάσεις από - ναβρείτε την σωστή απάντηση. Α. Σε ένα στάσιμο κύμα: Α. όλα τα σημεία του μέσου εκτελούν ταλάντωση του ίδιου πλάτους Β. την μεγαλύτερη ενέργεια ταλάντωσης απ όλα τα σημεία έχουν οι κοιλίες Γ. η διαφορά φάσης της ταλάντωσης των διαφόρων σημείων μπορεί να πάρει οποιαδήποτε τιμή Δ. μεταφέρεται ενέργεια και ορμή ανάμεσα στα διάφορα σημεία του μέσου Α. Μία πηγή ηχητικών κυμάτων πλησιάζει έναν ακίνητο παρατηρητή,τότε: Α. η ταχύτητα του ήχου που ακούει ο παρατηρητής είναι μεγαλύτερη από την ταχύτητα του ήχου στην περίπτωση που η πηγή ήταν ακίνητη Β. η συχνότητα του ήχου που ακούει ο παρατηρητής είναι μικρότερη από την συχνότητα του ήχου της πηγής Γ. το μήκος κύματος του ήχου που αντιλαμβάνεται ο παρατηρητής είναι μικρότερο από το μήκος κύματος των κυμάτων που εκπέμπει η πηγή Δ. τόσο το μήκος κύματος των κυμάτων που αντιλαμβάνεται ο παρατηρητής όσο και η συχνότητα των κυμάτων είναι μικρότερα από αυτά που εκπέμπει η πηγή Α3. Στο διακρότημα που παράγεται από δύο ηχητικά κύματα: Α. όσο μειώνεται η διαφορά ανάμεσα στις συχνότητες των δύο ηχητικών κυμάτων τόσο λιγότερα διακροτήματα έχουμε σε συγκεκριμένο χρονικό διάστημα Β. η ένταση του ήχου είναι χρονικά σταθερή Γ. η συχνότητα της σύνθετης ταλάντωσης είναι μικρότερη από την συχνότητα του διακροτήματος Δ. το χρονικό διάστημα ανάμεσα σε δύο μηδενισμούς της έντασης του ήχου είναι ίσο με μισή περίοδο διακροτήματος
Α. Το πλάτος ταλάντωσης ενός σημείου εξαιτίας της συμβολής δύο κυμάτων στο σημείο αυτό: Α. είναι μηδενικό εάν η διαφορά των αποστάσεων των δύο πηγών από το σημείο συμβολής είναι ακέραιο πολλαπλάσιο ενός μήκους κύματος Β. είναι μέγιστο εάν η διαφορά φάσης των ταλαντώσεων εξαιτίας των κυμάτων των δύο πηγών στο συγκεκριμένο σημείο, είναι περιττό πολλαπλάσιο του π Γ. εξαρτάται από την συχνότητα ταλάντωσης των δύο πηγών Δ. είναι σταθερό και ανεξάρτητο της απόστασης του εν λόγω σημείου από τις δύο πηγές Α5. Να γράψετε το γράμμα κάθε πρότασης και δίπλα σε κάθε γράμμα τη λέξη Σωστό για τη σωστή πρόταση και τη λέξη Λάθος για τη λανθασμένη. Α. στην φθίνουσα μηχανική ταλάντωση όταν το b γίνεται πολύ μεγάλο η κίνηση του σώματος γίνεται απεριοδική. Β. το ηχητικό φαινόμενο Doppler μας επιτρέπει να προσδιορίσουμε εάν η πηγή κινείται προς τον παρατηρητή ή το αντίστροφο. Γ. οι σύγχρονες πηγές μπορεί να έχουν μεταξύ τους διαφορετική συχνότητα ταλάντωσης. Δ. στο ευθύγραμμο τμήμα ανάμεσα σε δύο σύγχρονες πηγές, μπορεί να μην δημιουργείται σημείο αποσβεστικής συμβολής εάν το μήκος κύματος των κυμάτων είναι πολύ μεγάλο. Ε. τα κύματα που διαδίδονται κατά μήκος ελατηρίων αναρτημένων από το ένα άκρο τους είναι διαμήκη. ΘΕΜΑ B B. Στο παρακάτω σχήμα φαίνεται μία σανίδα πάνω στην οποία είναι προσαρμοσμένα πέντε ελατήρια, διαφορετικής σταθεράς ελατηρίου το κάθε ένα. Στο άκρο κάθε ελατηρίου ξεχωριστά βρίσκεται ένα σώμα μάζας m. Εάν η σανίδα τίθεται σε κατακόρυφη εξαναγκασμένη ταλάντωση με συχνότητα f,τότε το σύστημα μάζας-ελατηρίου που ταλαντώνεται με το 3m μεγαλύτερο πλάτος απ όλα τα άλλα είναι το:
.α.β 3.γ. δ 5.ε Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση. Μονάδες Να αιτιολογήσετε την επιλογή σας. B. Ένα οδεύον κύμα μήκους κύματος λ και πλάτους Α, διαδίδεται προς τα αρνητικά του άξονα χ χ και συναντάει κατά την διάδοση του δύο υλικά σημεία. Πρώτα συναντάει το σημείο Κ με χκ=3λ/ και μετά συναντάει το σημείο Λ με χλ= - 3λ/. Το κύμα κατά την διάδοση του προκαλεί ταλάντωση στο σημείο Ο με χ=0, έτσι ώστε το σημείο αυτό την t=0 να βρίσκεται στην θέση ισορροπίας του και να κινείται προς την θετική του απομάκρυνση. Εάν κάποια χρονική στιγμή το σημείο Λ βρίσκεται στην θέση ισορροπίας του και έχει αρνητική ταχύτητα, τότε την ίδια στιγμή το σημείο Κ έχει: Α. απομάκρυνση μηδενική και μέγιστη θετική ταχύτητα Β. μέγιστη δυναμική ενέργεια ταλάντωσης και αρνητική επιτάχυνση Γ. μηδενική κινητική ενέργεια ταλάντωσης και θετική επιτάχυνση Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση. Μονάδες Να αιτιολογήσετε την επιλογή σας. B3. Δύο σύγχρονες πηγές απέχουν από ένα σημείο συμβολής Σ αποστάσεις r και r, και τα κύματα που δημιουργούν έχουν μήκος κύματος λ. Η συνθήκη που πρέπει να ικανοποιείται έτσι ώστε το συγκεκριμένο σημείο μετά την συμβολή των δύο κυμάτων σε αυτό, να ταλαντώνεται με πλάτος A A όπου Α είναι το πλάτος των οδευόντων κυμάτων, είναι: Α. r r ( ) Β. r r ( ) Γ. Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση. Να αιτιολογήσετε την επιλογή σας. Δίνεται 3, r r Μονάδες Μονάδες 7 3
ΘΕΜΑ Γ Σε μία χορδή δημιουργείται στάσιμο κύμα από την συμβολή δύο οδευόντων κυμάτων που διαδίδονται σε αντίθετες κατευθύνσεις. Στο σημείο της χορδής με x=0 δημιουργείται κοιλία, η οποία την t=0 ξεκινάει να ταλαντώνεται από την θέση ισορροπίας της κινούμενη προς την θετική απομάκρυνση της. Οι ακραίες θέσεις της ταλάντωσης μίας κοιλίας απέχουν μεταξύ τους απόσταση ίση με 0,6m, ενώ το χρονικό διάστημα ανάμεσα σε δύο διαδοχικά περάσματα μίας κοιλίας από την θέση ισορροπίας της είναι sec. Εάν το συνολικό μήκος της χορδής είναι L=0,9m, και το δεξί άκρο της είναι το 5 ο σημείο που είναι διαρκώς ακίνητο, να βρείτε: Α. την εξίσωση του στάσιμου κύματος Μονάδες Β. την ελάχιστη απόσταση ανάμεσα σε δύο διαδοχικά σημεία της χορδής που έχουν πλάτος ίσο με το πλάτος των οδευόντων κυμάτων που δημιουργούν το στάσιμο κύμα Γ. το στιγμιότυπο του στάσιμου κύματος μία χρονική στιγμή κατά την οποία το σημείο της χορδής με x=0,βρίσκεται σε απομάκρυνση 0,5m και κινείται με τέτοιον τρόπο ώστε να ελαττώσει την δυναμική ενέργεια ταλάντωσης του(στο σχήμα να φαίνεται και η φορά κίνησης των διαφόρων σημείων της χορδής) Δ. την ταχύτητα του σημείου της χορδής με χ=0,m, μία χρονική στιγμή που η απομάκρυνση του από την θέση ισορροπίας του είναι 0,3 3/m βρίσκεται στην θέση x=0 κινείται προς την μέγιστη θετική απομάκρυνση της, και ενώ την ίδια στιγμή η κοιλία που Εάν κάποια στιγμή σταθεροποιούσαμε και το αριστερό άκρο της χορδής έτσι ώστε και τα δύο άκρα της χορδής να είναι τώρα ακίνητα και σε αυτήν να δημιουργούνται στάσιμα κύματα, να βρείτε: Ε. την επί τοις εκατό μεταβολή στην συχνότητα ταλάντωσης των σημείων της χορδής σε σχέση με την αρχική τους τιμή, έτσι ώστε πάλι στην χορδή να έχουμε πέντε σημεία της διαρκώς ακίνητα(στα πέντε σημεία συμπεριλαμβάνονται και τα άκρα της χορδής) Δίνονται: / 3 /, /3 /, ΘΕΜΑ Δ Τα σώματα του παρακάτω σχήματος έχουν μάζες m=kgr και m=kgr, και αρχικά βρίσκονται σε επαφή μεταξύ τους ακίνητα σε θέση που και τα δύο ελατήρια έχουν το φυσικό τους μήκος.τα
σώματα είναι δεμένα στα άκρα των ελατηρίων και η σταθερά του ελατηρίου του σχήματος είναι κ=00ν/m. Στο σημείο Λ βρίσκεται ακίνητη ηχητική πηγή που εκπέμπει κύματα συχνότητας fs=680hz ενώ το σημείο Κ είναι σημείο ενός ψηλού κατακόρυφου και λείου τοίχου. Στο σώμα μάζας m είναι προσαρμοσμένος ένας ανιχνευτής ηχητικών κυμάτων αμελητέας μάζας. Εκτρέπουμε το σώμα μάζας m κατά d=m προς τα δεξιά, και την χρονική στιγμή t=0 το αφήνουμε ελεύθερο να κινηθεί, οπότε η κρούση που ακολουθεί είναι μετωπική και πλαστική και το συσσωμάτωμα που προκύπτει εκτελεί ΑΑΤ στο λείο επίπεδο, προσδεμένο στα άκρα και των δύο ελατηρίων. Ο ανιχνευτής των ηχητικών κυμάτων ενεργοποιείται αμέσως μετά την πλαστική κρούση και αντιλαμβάνεται δύο ήχους, έναν που φθάνει απευθείας σε αυτόν από την πηγή και έναν ήχο που φθάνει σε αυτόν αφού πρώτα ανακλαστεί στον τοίχο στο σημείο Κ. Οι συχνότητες των ήχων αυτών γίνονται μεταξύ τους ίσες κάθε 0,π sec. Να βρείτε: Α. την θερμότητα που παράγεται εξαιτίας της πλαστικής κρούσης Β. την σταθερά επαναφοράς D του συστήματος των δύο σωμάτων και την σταθερά του ελατηρίου κ Γ. την μέγιστη δυναμική ενέργεια του ελατηρίου σταθεράς κ, και την χρονική στιγμή από την στιγμή που αφήσαμε ελεύθερο το σώμα m(t=0) που αυτή γίνεται μέγιστη για πρώτη φορά Μονάδες 7 Δ. την συχνότητα των διακροτημάτων που μετρά ο ανιχνευτής την χρονική στιγμή κατά την οποία το ελατήριο σταθεράς κ είναι συσπειρωμένο κατά συσσωματώματος αυξάνεται 0, 3m και το μέτρο της ταχύτητας του Μονάδες 7 Η ταχύτητα του ήχου είναι u=30m/s και οι διαστάσεις των σωμάτων θεωρούνται αμελητέες. 5
ΟΔΗΓΙΕΣ (για τους εξεταζομένους). Στο εξώφυλλο να γράψετε το εξεταζόμενο μάθημα. Στο εσώφυλλο πάνω-πάνω να συμπληρώσετε τα Ατομικά στοιχεία μαθητή. Στην αρχή των απαντήσεών σας να γράψετε πάνω-πάνω την ημερομηνία και το εξεταζόμενο μάθημα). Να μην αντιγράψετε τα θέματα στο τετράδιο και να μη γράψετε πουθενά στις απαντήσεις το όνομά σας.. Να γράψετε το Ονοματεπώνυμό σας στο πάνω μέρος των φωτοαντιγράφων αμέσως μόλις σας παραδοθούν. Τυχόν σημειώσεις σας πάνω στα θέματα δε θα βαθμολογηθούν σε καμία περίπτωση. Κατά την αποχώρησή σας να παραδώσετε μαζί με το τετράδιο και τα φωτοαντίγραφα. 3. Να απαντήσετε στο τετράδιό σας σε όλα τα θέματα μόνο με μπλε ή μόνο με μαύρο στυλό με μελάνι που δε σβήνει.. Κάθε απάντηση τεκμηριωμένη είναι αποδεκτή. 5. Διάρκεια εξέτασης: τρεις(3) ώρες. 6. Χρόνος δυνατής αποχώρησης: μετά τις.00. ΑΠΑΓΟΡΕΥΟΝΤΑΙ ΤΑ ΚΙΝΗΤΑ 6