Δομές Δεδομένων και Τεχνικές Προγραμματισμού Ενότητα 1: Εισαγωγικές Έννοιες

Σχετικά έγγραφα
ΑΦAΙΡΕΤΙΚΟΣ (ή ΑΦΗΡΗΜΕΝΟΣ) ΤΥΠΟΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ (ΑΤΔ) (Abstract Data Type-ADT) - σύνολο δεδομένων (data, objects) - σύνολο πράξεων στα δεδομένα

ΤΥΠΟΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ (ΑΤΔ) (Abstract Data Type-ADT)

Ενότητες στην C Τεχνική Υλοποίησης Αφαιρετικών Τύπων Δεδομένων στην C

Σήμερα. Εργαστήρια Τεχνικών Προγραμματισμού. Διαδικαστικά 19/3/2015. ΔΟΜΕΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ και Τεχνικές Προγραμματισμού

ΔΟΜΕΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ και Τεχνικές Προγραμματισμού

Περίγραμμα. Διαδικαστικά. Εργαστήρια Τεχνικών Προγραμματισμού 21/2/2017. ΔΟΜΕΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ και Τεχνικές Προγραμματισμού

ύο βασικές ιδέες Ενότητες Απόκρυψη Πληροφορίας, Αφηρηµένοι Τύποι εδοµένων 1) ιαχώρισε το πρόβληµα σεµικρότερα καλώς καθορισµένα υπο-προβλήµατα

Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Αθήνας. Βιοστατιστική (Ε) Ενότητα 1: Καταχώρηση δεδομένων

Διοικητική Λογιστική

Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Αθήνας. Βιοστατιστική (Ε) Ενότητα 3: Έλεγχοι στατιστικών υποθέσεων

Έλεγχος και Διασφάλιση Ποιότητας Ενότητα 4: Μελέτη ISO Κουππάρης Μιχαήλ Τμήμα Χημείας Εργαστήριο Αναλυτικής Χημείας

Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Αθήνας. Βιοστατιστική (Ε) Ενότητα 2: Περιγραφική στατιστική

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ Ι Ενότητα 4: Συναρτήσεις

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους

Βάσεις Περιβαλλοντικών Δεδομένων

Θερμοδυναμική. Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα. Πίνακες Νερού σε κατάσταση Κορεσμού. Γεώργιος Κ. Χατζηκωνσταντής Επίκουρος Καθηγητής

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους Φροντιστήριο 1

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΣΤΡΑΦΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ

Λογιστική Κόστους Ενότητα 12: Λογισμός Κόστους (2)

Δομημένος Προγραμματισμός

Διδακτική των εικαστικών τεχνών Ενότητα 1

Θεατρικές Εφαρμογές και Διδακτική της Φυσικής Ι

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους

Γενική Φυσική Ενότητα: Εισαγωγή στην Ειδική Θεωρία της Σχετικότητας

Μηχανολογικό Σχέδιο Ι

Εισαγωγή στην Πληροφορική

Τίτλος Μαθήματος: Μαθηματική Ανάλυση Ενότητα Γ. Ολοκληρωτικός Λογισμός

Ενότητα. Εισαγωγή στις βάσεις δεδομένων

Πληροφορική ΙΙ Θεματική Ενότητα 5

Διδακτική των εικαστικών τεχνών Ενότητα 2

Διδακτική των εικαστικών τεχνών Ενότητα 2

Διδακτική των εικαστικών τεχνών Ενότητα 2

Διδακτική των εικαστικών τεχνών Ενότητα 2

Προγραμματισμός Η/Υ. Βασικές Προγραμματιστικές Δομές. ΤΕΙ Ιονίων Νήσων Τμήμα Τεχνολόγων Περιβάλλοντος Κατεύθυνση Τεχνολογιών Φυσικού Περιβάλλοντος

Βέλτιστος Έλεγχος Συστημάτων

1 η Διάλεξη. Ενδεικτικές λύσεις ασκήσεων

Μαθηματικά Διοικητικών & Οικονομικών Επιστημών

Προγραμματισμός Η/Υ. Ενότητα 3: Top Down Σχεδιασμός

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ Ι Ενότητα 7: Αλγόριθμοι γραμμικής άλγεβρας

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ Ι Ενότητα 3: Συναρτήσεις

Διδακτική των εικαστικών τεχνών Ενότητα 2

Διδακτική Πληροφορικής

Κβαντική Επεξεργασία Πληροφορίας

Διοικητική Λογιστική

Διδακτική των εικαστικών τεχνών Ενότητα 3

ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΙIΙ

ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΙIΙ

ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΙIΙ

Γενική Φυσική Ενότητα: Ταλαντώσεις

Γενική Φυσική Ενότητα: Δυναμική Άκαμπτου Σώματος

Εισαγωγή στους Υπολογιστές

Γραμμική Άλγεβρα και Μαθηματικός Λογισμός για Οικονομικά και Επιχειρησιακά Προβλήματα

Ενδεικτικές λύσεις ασκήσεων διαχείρισης έργου υπό συνθήκες αβεβαιότητας

Διδακτική Μαθηματικών Ι Ενδεικτικές οδηγίες για τη δραστηριότητα

Οντοκεντρικός Προγραμματισμός

Πρακτική Άσκηση σε σχολεία της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης

Προγραμματισμός H/Y Ενότητα 1: Εισαγωγή. Επικ. Καθηγητής Συνδουκάς Δημήτριος Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (Γρεβενά)

Δομημένος Προγραμματισμός

Το Εικονογραφημένο Βιβλίο στην Προσχολική Εκπαίδευση

Οντοκεντρικός Προγραμματισμός

Κβαντική Επεξεργασία Πληροφορίας

Μυελού των Οστών Ενότητα #1: Ερωτήσεις κατανόησης και αυτόαξιολόγησης

Διεθνείς Οικονομικές Σχέσεις και Ανάπτυξη

Λογιστική Κόστους Ενότητα 8: Κοστολογική διάρθρωση Κύρια / Βοηθητικά Κέντρα Κόστους.

Φιλοσοφία της Ιστορίας και του Πολιτισμού

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους Ενότητα 9η Άσκηση - Αλγόριθμος Prim

ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους Ενότητα 9η Άσκηση - Αλγόριθμος Kruskal

Ηλεκτρονική. Ενότητα 9: Τρανζίστορ Επίδρασης Πεδίου (FET) Αγγελική Αραπογιάννη Τμήμα Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών

Διδακτική των εικαστικών τεχνών Ενότητα 2

Σχεδίαση CMOS Ψηφιακών Ολοκληρωμένων Κυκλωμάτων

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ

Τεχνικό Σχέδιο - CAD

Εφαρμοσμένη Βελτιστοποίηση

Μεθοδολογία Έρευνας Κοινωνικών Επιστημών Ενότητα 2: ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ Λοίζου Ευστράτιος Τμήμα Τεχνολόγων Γεωπόνων-Kατεύθυνση

Έλεγχος Ποιότητας Φαρμάκων

Ποιοτική μεθοδολογία έρευνας στη Διδακτική των Μαθηματικών Ενότητα 7: Συγγραφή μιας εργασίας

Θερμοδυναμική. Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα. Πίνακες Νερού Υπέρθερμου Ατμού. Γεώργιος Κ. Χατζηκωνσταντής Επίκουρος Καθηγητής

Εισαγωγή στην Διοίκηση Επιχειρήσεων

Διοίκηση Εξωτερικής Εμπορικής Δραστηριότητας

ΛΟΓΙΚΟ-ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ & ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

Τίτλος Μαθήματος. Ενότητα 1: Γενικά περί λογικού προγραμματισμού

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους Ενότητα 10η Άσκηση Αλγόριθμος Dijkstra

Ηλεκτρομαγνητισμός - Οπτική - Σύγχρονη Φυσική Ενότητα: Οπτική. Βαρουτάς Δημήτρης Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών

Αρχές Γλωσσών Προγραμματισμού και Μεταφραστών

Σχεδίαση Ολοκληρωμένων Κυκλωμάτων Ενότητα Α-Κεφάλαιο 3: Οξείδωση του πυριτίου. Αγγελική Αραπογιάννη Τμήμα Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών

Διδακτική Πληροφορικής

Διδακτική Πληροφορικής

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ ΙI Ενότητα 3: Έλεγχος ροής προγράμματος

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ Ι Ενότητα 8: Συστήματα αρίθμησης

Ορισμός κανονικής τ.μ.

Εφαρμογές των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών στη διδασκαλία και τη μάθηση

Εφαρμογές των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών στη διδασκαλία και τη μάθηση

Οντοκεντρικός Προγραμματισμός

Εισαγωγή στις Επιστήμες της Αγωγής

Εισαγωγή στην Διοίκηση Επιχειρήσεων

Εισαγωγή στη Μουσική Τεχνολογία Ενότητα: Ελεγκτές MIDI μηνυμάτων (Midi Controllers)

Αρχές Προγραμματισμού

Έννοιες Φυσικών Επιστημών Ι

Transcript:

Δομές Δεδομένων και Τεχνικές Προγραμματισμού Ενότητα 1: Εισαγωγικές Έννοιες Ιωάννης Κοτρώνης Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών

Σκοποί ενότητας Να εισάγει βασικές έννοιες, όπως αφαίρεση και απεικόνιση δεδομένων. Να εισάγει τον Αφαιρετικό Τύπο Δεδομένων (ΑΤΔ) και πώς υλοποιείται με ενότητες στην C. Να εισάγει στην αξιολόγηση αλγορίθμων με τον συμβολισμό Ο( ). ΕΝΟΤΗΤΑ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ 2

Περιεχόμενα ενότητας Εισαγωγή Επισκόπιση Μαθήματος Αφαιρετικοί Τύποι Δεδομένων (ΑΤΔ) Ενότητες στην C Αξιολόγηση Αλγορίθμων Συμβολισμός Ο( ) ΕΝΟΤΗΤΑ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ 3

Ενότητα 1 Εισαγωγικές Εννοιες

Αναζήτηση Αρχών στην Πληροφορική (Αφαίρεση- Απεικόνιση ) Δύσκολη Πρόβλεψη για το μέλλον Όμως η Ανασκόπηση βοηθά Π.χ. Hardware Παρελθόν (ηλεκτρομηχανικά συστήματα, λυχνίες, transistors, chips) Μέλλον ;; (οπτικοί, βιολογικοί,...) ΕΝΟΤΗΤΑ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ 5

Επιβίωση Αρχών (1) Παρόλες τις αλλαγές στο H/W οι βασικές εντολές μηχανής απόδοση τιμής, test, branch, τα βασικά δομικά στοιχεία δεδομένων Bits, bytes, words παρέμειναν τα ίδια. Οι νόμοι της αριθμητικής και λογικής παρέμειναν αναλλοίωτοι ΕΝΟΤΗΤΑ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ 6

Επιβίωση Αρχών (2) Ότι έχει αναπτυχθεί πάνω από αναλλοίωτα στοιχεία επιβιώνουν Γλώσσες Προγραμματισμού (Cobol, Fortran, Lisp, C, Pascal). Οι μεταγλωττιστές τους αποδείχτηκαν μεταφέρσιμοι. Οι βασικές αρχές οργάνωσης τους (αλγόριθμοι, δομές δεδομένων) παρέμειναν ίδιες. Επιβίωσαν επειδή είχαν σωστό επίπεδο αφαίρεσης ΕΝΟΤΗΤΑ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ 7

Η αρχή της Αφαίρεσης Κρατάμε μόνο τα χαρακτηριστικά από αντικείμενα που μας ενδιαφέρουν Αγνοούμε δευτερεύοντα χαρακτηριστικά ιδιαίτερα για το κάθε αντικείμενο. Π.χ. «Αυτοκίνητο» Πάρκινγκ αριθμός κυκλοφορίας αυτοκινήτου Υπουργείο Συγκοινωνιών Πολλά άλλα στοιχεία, Προσωπικά στοιχεία «πόσα καίει», service, ΚΤΕΟ κλπ ΕΝΟΤΗΤΑ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ 8

Οι σωστές Αφαιρέσεις επιβιώνουν Αφαιρέσεις που επέδειξαν Αξία και Χρησιμότητα στο χρόνο (παρόλες τις αλλαγές) τις δεχόμαστε ως θεμελιώδεις Πληροφορική (μια άποψη): Η αναζήτηση θεμελιακών αρχών υπολογισμού και η εφαρμογή τους. ΕΝΟΤΗΤΑ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ 9

Αρχές Δόμησης Λογισμικού Τι άλλες αρχές μπορούμε να «ανακαλύψουμε»; Π.χ. Αεροπορικές Πτήσεις Πτήσεις, Ημερομηνίες, κρατήσεις Αρχεία, Πίνακες, λίστες, εγγραφές, συμβολοσειρές Η ανάπτυξη προγραμμάτων εμπεριέχει την Απεικόνιση Οντοτήτων, αντικειμένων, και συμπεριφοράς που απαιτούνται από την εφαρμογή χρησιμοποιώντας βασικά στοιχεία. Bits, bytes, ακολουθίες λέξεων Ο Υπολογιστής είναι μια μηχανή απεικόνισης (Εικονική Πραγματικότητα) ΕΝΟΤΗΤΑ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ 10

Γιατί ενδιάμεσα επίπεδα; Τελικά όλα καταλήγουν σε «bits» και «bytes» Οι απαντήσεις είναι ακριβώς οι λόγοι ύπαρξης του μαθήματος και είναι πρωταρχικής σημασίας στην Πληροφορική. Στόχος η ανάπτυξη αξιόπιστων, αποδοτικών συστημάτων με ταχύτητα και οικονομία ΕΝΟΤΗΤΑ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ 11

Λόγοι για ενδιάμεσα επίπεδα Οικονομία. Κτίζουμε συστήματα από έτοιμα συστατικά (επαναχρησιμοποίηση) Καλύτερη Διαχείριση. Διασπούμε ένα μεγάλο πρόβλημα σε μικρότερα μέρη. Ιδανικά τα μέρη είναι υποσυστήματα που αλληλοεπιδρούν απλά, σύντομα και με διαυγή τρόπο. Υψηλή χρηστικότητα. Άθροιση εμπειρίας σε ρεπερτόρια ενδιάμεσων δομών. ΕΝΟΤΗΤΑ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ 12

Αφαιρετικοί Τύποι Δεδομένων (ΑΤΔ) Στην Πληροφορική έχουμε πλήθος ενδιάμεσων Δομών Δεδομένων (συμβολοσειρές, πίνακες, εγγραφές, λίστες, δένδρα, ουρές, στοίβες, γράφους). Ο ΑΤΔ αναφέρεται στον τρόπο που «περιτυλίγουμε» (ορίζουμε και υλοποιούμε) τα Δεδομένα μαζί με τις επιτρεπτές πράξεις σε αυτά σε μια χρήσιμη ενότητα. Οι ΑΤΔ έχουν καθαρές διεπαφές («Τι κάνει») και χαμηλού επιπέδου απεικονίσεις («Πώς το κάνει»). Σας θυμίζει κάτι; (τύποι δεδομένων, συναρτήσεις) ΕΝΟΤΗΤΑ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ 13

Πολυπλοκότητα Οι πράξεις των ΑΤΔ υποστηρίζονται από αλγορίθμους. Η έννοια της πολυπλοκότητας των αλγορίθμων είναι σημαντική και θα μας απασχολήσει. «Πόσο καλός είναι;» Εκφράζουμε αυτή την πολυπλοκότητα με μαθηματικούς τύπους Κριτήρια μνήμης ταχύτητας (συμβιβασμοί) ΕΝΟΤΗΤΑ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ 14

ΕΝΟΤΗΤΑ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ 15............ - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - ) O(n n 2 n n] 1)) (n [(n T(n) 2 2 Y = A x 1(1)n i, x a y Ax, y n 1 j j ij i

Πολυπλοκότητα Αλγορίθμων ο συμβολισμός Ο( ) Χρόνος Ο(n 3 ) Ο(n 2 ) Ο(n) Ο(log 2 n) Μέγεθος προβλήματος n ΕΝΟΤΗΤΑ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ 16

Κύριο Αντικείμενο Μαθήματος ΑΤΔ και Υλοποιήσεις στην C Boolean Στοίβα (Stack) Ουρά (Queue) Λίστες (Lists) Δένδρα (Trees) Γραφήματα (Graphs) ΕΝΟΤΗΤΑ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ 17

Εξίσου Σημαντικοί Άξονες (1) Εργαστήρια Προγραμματισμός Εμπέδωση, εμβάθυνση στην C Π.χ. Δυναμική Διαχείριση Μνήμης-δείκτες, Αναδρομή Τεχνικές Προγραμματισμού Ενότητες (modules.h +.c) Δοκιμή και Εκσφαλμάτωση ΕΝΟΤΗΤΑ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ 18

Εξίσου Σημαντικοί Άξονες (2) Εισαγωγή στην Αξιολόγηση Αλγορίθμων Πολυπλοκότητα Χρόνου-Μνήμης Γενικές Αρχές Πληροφορικής Απεικόνιση-Αφαίρεση Διεπαφές-Απόκρυψη Πληροφορίας Επαναχρησιμοποίηση Κώδικα κλπ ΕΝΟΤΗΤΑ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ 19

Ενότητες στην C Αφαιρετικοί Τύποι Δεδομένων και Υλοποποίηση τους στην C

Τύπος Δεδομένων: ΑΦAΙΡΕΤΙΚΟΣ (ή ΑΦΗΡΗΜΕΝΟΣ) ΤΥΠΟΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ (ΑΤΔ) (Abstract Data Type-ADT) - σύνολο δεδομένων (data, objects) - σύνολο πράξεων στα δεδομένα ΕΝΟΤΗΤΑ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ 21

- Ένας ΑΤΔ είναι ένα μαθηματικό μοντέλο (οντότητα) που ορίζει ένα τύπο δεδομένων. -Η έννοια του ΑΤΔ είναι θεωρητική (αφαιρετική) και έχει σαν σκοπό τον ορισμό -των δεδομένων και -των μεταξύ αυτών πράξεων αγνοώντας τις λεπτομέρειες υλοποίησης του. ΕΝΟΤΗΤΑ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ 22

Βασικός τύπος (boolean, int, float, ) σύνολο (set) δομική σχέση στοιχείων ΑΤΔ γραμμική (linear) (στοίβα, ουρά, λίστα) ιεραρχική (hierarchical) (δένδρο, δυαδικό δένδρο) δίκτυο (network) (γράφημα) ΕΝΟΤΗΤΑ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ 23

Υλοποίηση του ΑΤΔ Απεικόνιση σε κάποια γλώσσα προγραμματισμού του τύπου που ορίζει μια μεταβλητή του ΑΤΔ (typedef <new name>) υποπρογράμματα (συναρτήσεις) για κάθε πράξη του Πλεονεκτήματα του ΑΤΔ Ορισμός της επεξεργασία δεδομένων σε ένα αφηρημένο επίπεδο (τι κάνει) Απόκρυψη πληροφορίας υλοποίησης (πώς το κάνει) Μελλοντικές αλλαγές στην υλοποίηση μπορούν να γίνουν ανεξάρτητα από το υπόλοιπο πρόγραμμα που χρησιμοποιεί τον ΑΤΔ ΕΝΟΤΗΤΑ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ 24

Παράδειγμα: Ο ΑΤΔ Λογικός (Boolean) Δύο είναι οι τιμές του ΑΤΔ Λογικός οι : true και false. Οι βασικές του πράξεις είναι : Καταχώρηση Και Η (διεζευκτικό) Μη Assign AND OR NOT Πιθανά και άλλες (π.χ. XOR, NAND) ΕΝΟΤΗΤΑ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ 25

Ο τύπος δεδομένων typedef enum _BOOLEAN_ {F=0, T} BOOLEAN; Οι πράξεις (επικεφαλίδες) BOOLEAN OR BOOLEAN AND BOOLEAN NOT (BOOLEAN b1, BOOLEAN b2); (BOOLEAN b1, BOOLEAN b2); (BOOLEAN b); Και οι υλοποιήσεις τους... ΕΝΟΤΗΤΑ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ 26

BOOLEAN OR (BOOLEAN b1, BOOLEAN b2) { if ((b1==t) (b2==t)) return T; else return F; } BOOLEAN AND (BOOLEAN b1, BOOLEAN b2) { if ((b1==t) && (b2==t)) return T; else return F; } BOOLEAN NOT (BOOLEAN b) { if ((b==t)) return F; else return T; ΕΝΟΤΗΤΑ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ 27

Ενότητες στην C Τεχνική Υλοποίησης Αφαιρετικών Τύπων Δεδομένων στην C Δυσκολία: Προγράμματα που λύνουν «πραγματικά προβλήματα» μπορεί να είναι μεγάλα (χιλιάδες ή εκατομμύρια γραμμές κώδικα). Κανείς δεν καταλαβαίνει ή θυμάται τόσο μεγάλα προγράμματα. Πρόβλημα: Πώς ξεπερνάμε τις δυσκολίες; ΕΝΟΤΗΤΑ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ 28

Δύο βασικές ιδέες 1. Διαχώρισε το πρόβλημα σε μικρότερα καλώς καθορισμένα υπο-προβλήματα 2. Απόκρυψε πληροφορίες υλοποίησης, όπου είναι δυνατόν Τι σημαίνουν; ΕΝΟΤΗΤΑ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ 29

Διαχωρισμός (ΤΙ κάνει το κάθε τμήμα) Η πρώτη ιδέα απαιτεί να μπορούμε να κολλήσουμε τα κομμάτια στα οποία έχουμε χωρίσει το μεγάλο πρόβλημα. Τα μικρότερα κομμάτια πρέπει να «μπουν μαζί» για να κατασκευάσουμε μεγαλύτερα κομμάτια ή και το τελικό πρόγραμμα. Απόκρυψη υλοποίησης (ΠΩΣ το κάνει) Η δεύτερη ιδέα μας επιτρέπει να ανακάμψουμε από μια ενδεχομένως κακή απόφαση υλοποίησης χωρίς να χρειάζεται να ξεκινήσουμε από την αρχή. Από την άλλη πλευρά μια καλή υλοποίηση μπορεί να ξανα-χρησιμοποιηθεί σε άλλα προγράμματα μειώνοντας τον χρόνο και το κόστος. ΕΝΟΤΗΤΑ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ 30

Ο μηχανισμός της C για να υλοποιήσουμε τις δύο πολιτικές είναι η Ενότητα (MODULE) Σε φυσικό επίπεδο αποτελείται από δύο αρχεία: Διεπαφής (InterfaceFile.h) Αρχείο Υλοποίησης (ImplementationFile.c) Αρχείο Το αρχείο Διεπαφής διαθέτει την Δημόσια (PUBLIC) πληροφορία, δηλαδή την πληροφορία που χρειάζεται ο Χρήστης για να χρησιμοποιήσει την λειτουργικότητα. Το αρχείο Υλοποίησης περιλαμβάνει την ιδιωτική πληροφορία, δηλαδή την υλοποίηση της λειτουργικότητας την οποία «δημοσιεύει» το αρχείο Διεπαφής. ΕΝΟΤΗΤΑ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ 31

Οργάνωση Προγράμματος σε Ενότητες (Πολλαπλά αρχεία) Interface Δημόσια Πληροφορία Header File υλοποιεί χρησιμοποιεί Πρόγραμμα Χρήστη ή Άλλη Ενότητα (Client/Driver) Implementation Ιδιωτική Πληροφορία Code File ΕΝΟΤΗΤΑ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ 32

Τι Είναι μια Ενότητα (Module) Ένα σύνολο δηλώσεων που μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε ένα πρόγραμμα. που Είναι μια μονάδα οργάνωσης ενός λογισμικού συστήματατος A) Έχει αυτοτέλεια. Tοποθετούνται μαζί μια συλλογή από οντότητες (δεδομένα και πράξεις-συναρτήσεις) που ορίζουν ένα σύνολο δυνατοτήτων χρήσιμο στο να λύνει κάποια προβλήματα. (encapsulation ενθυλάκωση) B) Διαχωρίζει το Τι από το Πώς. Προσδιορίζει τι δεδομένα ή πράξεις επιτρέπεται να βλέπουν και να χρησιμοποιούν οι εξωτερικοί χρήστες. ΕΝΟΤΗΤΑ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ 33

Πώς δημιουργούμε μια ενότητα Διεπαφή Module.h Ένα αρχείο που περιλαμβάνει όλες τις οντότητες που πρέπει να είναι ορατές: constants, type definitions, variable definitions, and functions (i.e., function prototypes) που ο χρήστης επιτρέπεται να χρησιμοποιήσει (συνάρτηση) ή αλλάξει (μεταβλητή). Υλοποίηση Module.c Ένα αρχείο που περιλαμβάνει όλες τις ιδιωτικές οντότητες: τον κώδικα υλοποίησης των συναρτήσεων και όλες τις σταθερές, μεταβλητές και συναρτήσεις που ο χρήστης της ενότητας δεν επιτρέπεται να έχει άμεση πρόσβαση. ΕΝΟΤΗΤΑ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ 34

Module.h Module.c Δημόσια Πρόσβαση client.c #include "Module.h" User program #include "Module.h Υλοποίηση Ιδιωτικές Μεταβλητές ΕΝΟΤΗΤΑ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ 35

#ifndef CH2_BOOLEAN #define CH2_BOOLEAN Παράδειγμα Boolean Interface file: Boolean.h typedef enum BOOLEAN {F=0, T} BOOLEAN; void kataxorisi (BOOLEAN * const bptr, BOOLEAN bexpr); BOOLEAN OR (BOOLEAN b1, BOOLEAN b2); BOOLEAN AND (BOOLEAN b1, BOOLEAN b2); BOOLEAN NOT (BOOLEAN b); int diabasma (BOOLEAN *bptr); void grapsimo (BOOLEAN b); #endif ΕΝΟΤΗΤΑ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ 36

Implementation file: Boolean.c #include <stdio.h> #include "Boolean.h" void kataxorisi (BOOLEAN * const bptr, BOOLEAN bexpr) { *bptr=bexpr; } BOOLEAN OR (BOOLEAN b1, BOOLEAN b2) { if ((b1==t) (b2==t)) return T; else return F; } BOOLEAN AND (BOOLEAN b1, BOOLEAN b2) { if ((b1==t) && (b2==t)) return T; else return F; } BOOLEAN NOT (BOOLEAN b) { if ((b==t)) return F; else return T; } ΕΝΟΤΗΤΑ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ 37

Πώς χρησιμοποιούμε μια ενότητα (Module): Το πρόγραμμα πελάτης (client) του Χρήστη κάνει δήλωση χρήσης μέσω include directive. #include <stdio.h> /* include system file */ /*. Other system inclusions. */ #include Module.h /* include non-system module */ /*. Other modules. */ /*. User Program. */ ΕΝΟΤΗΤΑ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ 38

Παράδειγμα Χρήσης Boolean #include <stdio.h> #include <stdlib.h> #include "Boolean.h" int main( ) { BOOLEAN a=t, b=f, c; // μεταβλητές και αρχικοποίηση kataxorish(&c, OR(a,b)); kataxorish(&c, AND(a,b); a=f; kataxorisi(&a, T); kataxorisi(&c, AND ( OR(a, NOT(b)), OR (NOT(a), b)); } ΕΝΟΤΗΤΑ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ 39

Πλεονεκτήματα Ξεχωριστή μεταγλώττιση Ενότητας και Προγράμματος Χρήσης (όχι άμεσα ορατό με την χρήση Dev C++ ή VisualStudio) gcc.exe -c Boolean.c -o ch2_boolean.o gcc.exe -c main.c -o main.o gcc.exe Boolean.o main.o -o "Project1.exe" ΕΝΟΤΗΤΑ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ 40

Κοινό χαρακτηριστικό των ενοτήτων σε όλες τις γλώσσες που υποστηρίζουν αυτό τον μηχανισμό είναι η ξεχωριστή μεταγλώττιση (Separate Compilation) Απλά σημαίνει ότι η συλλογή δεδομένων και συναρτήσεων μπορεί να μεταγλωττιστεί αυτόνομα από άλλες και από άλλα προγράμματα που την χρησιμοποιούν. Αλλαγές στο πρόγραμμα του χρήστη ή σε μια από τις συλλογές απαιτεί την μεταγλώττιση ενός μικρού αριθμού ενοτήτων. Αυτό μπορεί να μην είναι σημαντικό για προγράμματα των Χ100 ή Χ1000 γραμμών, αλλά είναι κρίσιμο για προγράμματα Χ1.000.000 ΕΝΟΤΗΤΑ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ 41

Αφαίρεση (Abstraction): Αφαίρεση Διαδικασιών (Procedural Abstraction) Πώς να αντικαταστήσουμε μια (μεγάλη) ακολουθία εντολών (πώς το κάνει) με ένα Όνομα και μια διεπαφή (τί κάνει). Ενσωματώνεται στις Συναρτήσεις (FUNCTION) με καλά καθορισμένες παραμέτρους και τύπο επιστροφής (return) Απόκρυψη Πληροφορίας (τοπικές μεταβλητές) ΕΝΟΤΗΤΑ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ 42

Αλλαγή Υλοποίησης (Αλλαγές μόνο στο boolean.c) #include <stdio.h> #include "Boolean.h" void kataxorisi (BOOLEAN * const bptr, BOOLEAN bexpr) { *bptr=bexpr; } BOOLEAN OR (BOOLEAN b1, BOOLEAN b2) { return (b1 b2); /* πριν if ((b1==t) (b2==t)) return T; else return F; */ } BOOLEAN AND (BOOLEAN b1, BOOLEAN b2) { return (b1&&b2); } BOOLEAN NOT (BOOLEAN b) { return (!b); } ΕΝΟΤΗΤΑ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ 43

Τέλος Ενότητας

Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στo πλαίσιo του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Αθηνών» έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους. ΕΝΟΤΗΤΑ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ 45

Σημειώματα

Σημείωμα Αναφοράς Copyright Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών, Κοτρώνης Ιωάννης. «Δομές Δεδομένων και Τεχνικές Προγραμματισμού. Ενότητα 1: Εισαγωγικές Έννοιες». Έκδοση: 1.01. Αθήνα 2015. Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση: http://opencourses.uoa.gr/courses/di105/. ΕΝΟΤΗΤΑ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ 47

Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά, Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 4.0 [1] ή μεταγενέστερη, Διεθνής Έκδοση. Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων π.χ. φωτογραφίες, διαγράμματα κ.λ.π., τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο «Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων». [1] http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/ Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση: που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου, για το διανομέα του έργου και αδειοδόχο που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση στο έργο που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος (π.χ. διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση, εφόσον αυτό του ζητηθεί. ΕΝΟΤΗΤΑ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ 48

Διατήρηση Σημειωμάτων Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει: το Σημείωμα Αναφοράς το Σημείωμα Αδειοδότησης τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει) μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους. ΕΝΟΤΗΤΑ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ 49