INTRODUCTION À LA GRAMMAIRE DE L'ÉNONCIATION

Σχετικά έγγραφα
INTRODUCTION À LA GRAMMAIRE DE L'ÉNONCIATION

ΚΕ-ΓΛΩ-21 Αξιολόγηση δεξιοτήτων επικοινωνίας στις ξένες γλώσσες. KE-GLO-21 Évaluation des compétences de communication en langue étrangère

ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΤΩΝ ΞΕΝΩΝ ΓΛΩΣΣΩΝ

Grammaire de l énonciation

Εκκλησιαστικό Δίκαιο. Ενότητα 10η: Ιερά Σύνοδος της Ιεραρχίας και Διαρκής Ιερά Σύνοδος Κυριάκος Κυριαζόπουλος Τμήμα Νομικής Α.Π.Θ.

Ιστορία της μετάφρασης

Γενικά Μαθηματικά Ι. Ενότητα 15: Ολοκληρώματα Με Ρητές Και Τριγωνομετρικές Συναρτήσεις Λουκάς Βλάχος Τμήμα Φυσικής

Θεσμοί Ευρωπαϊκών Λαών Ι 19 ος -20 ος αιώνας

Γενικά Μαθηματικά Ι. Ενότητα 12: Κριτήρια Σύγκλισης Σειρών. Λουκάς Βλάχος Τμήμα Φυσικής ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ

Εκκλησιαστικό Δίκαιο

Θεσμοί Ευρωπαϊκών Λαών Ι 19 ος -20 ος αιώνας

Grammaire de l énonciation

Εκκλησιαστικό Δίκαιο

Χώρος και Διαδικασίες Αγωγής

ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΙIΙ

ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΙIΙ

ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΙIΙ

Grammaire de l énonciation

Παράκτια Τεχνικά Έργα

Ιστορία της μετάφρασης

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους

Λογιστική Κόστους Ενότητα 12: Λογισμός Κόστους (2)

Γενικά Μαθηματικά Ι. Ενότητα 14: Ολοκλήρωση Κατά Παράγοντες, Ολοκλήρωση Ρητών Συναρτήσεων Λουκάς Βλάχος Τμήμα Φυσικής

Θεσμοί Ευρωπαϊκών Λαών Ι 19 ος -20 ος αιώνας

Εκκλησιαστικό Δίκαιο

Οικονομία των ΜΜΕ. Ενότητα 7: Μορφές αγοράς και συγκέντρωση των ΜΜΕ

Θερμοδυναμική. Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα. Πίνακες Νερού σε κατάσταση Κορεσμού. Γεώργιος Κ. Χατζηκωνσταντής Επίκουρος Καθηγητής

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους

Αξιολόγηση μεταφράσεων ιταλικής ελληνικής γλώσσας

Διεθνείς Οικονομικές Σχέσεις και Ανάπτυξη

Φ 619 Προβλήματα Βιοηθικής

ΓΕΝΙΚΗ ΚΑΙ ΑΝΟΡΓΑΝΗ ΧΗΜΕΙΑ

Εργαστήριο Χημείας Ενώσεων Συναρμογής

Γεωργική Εκπαίδευση Ενότητα 9

Μηχανολογικό Σχέδιο Ι

Εργαστήριο Χημείας Ενώσεων Συναρμογής

Διοικητική Λογιστική

Διπλωματική Ιστορία Ενότητα 2η:

Λογισμός 3. Ενότητα 19: Θεώρημα Πεπλεγμένων (γενική μορφή) Μιχ. Γ. Μαριάς Τμήμα Μαθηματικών ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ

Θεσμοί Ευρωπαϊκών Λαών Ι 19 ος -20 ος αιώνας

Εισαγωγή στην Διοίκηση Επιχειρήσεων

Οδοποιία IΙ. Ενότητα 14: Υπόδειγμα σύνταξης τευχών θέματος Οδοποιίας. Γεώργιος Μίντσης ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

INTRODUCTION À LA GRAMMAIRE DE L'ÉNONCIATION

Dramaturgie française contemporaine

Λογιστική Κόστους Ενότητα 8: Κοστολογική διάρθρωση Κύρια / Βοηθητικά Κέντρα Κόστους.

Γενικά Μαθηματικά Ι. Ενότητα 16: Ολοκλήρωση Τριγωνομετρικών Συναρτήσεων, Γενικευμένα Ολοκληρώματα Λουκάς Βλάχος Τμήμα Φυσικής

Επιμέλεια μεταφράσεων και εκδοτικός χώρος

Εκκλησιαστικό Δίκαιο

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΙIΙ Ενότητα 6

Έντυπο Καταγραφής Πληροφοριών και Συγκέντρωσης Εκπαιδευτικού Υλικού για τα Ανοικτά Μαθήματα

Στρατηγικό Μάρκετινγκ

Επιμέλεια μεταφράσεων και εκδοτικός χώρος

Οικονομία των ΜΜΕ. Ενότητα 9: Εταιρική διασπορά και στρατηγικές τιμολόγησης

Γενικά Μαθηματικά Ι. Ενότητα 9: Κίνηση Σε Πολικές Συντεταγμένες. Λουκάς Βλάχος Τμήμα Φυσικής ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ

Φ 619 Προβλήματα Βιοηθικής

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους

Γενικά Μαθηματικά Ι. Ενότητα 1: Συναρτήσεις και Γραφικές Παραστάσεις. Λουκάς Βλάχος Τμήμα Φυσικής ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ

Συμπεριφορά Καταναλωτή

Μεθοδολογία Έρευνας Κοινωνικών Επιστημών Ενότητα 2: ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ Λοίζου Ευστράτιος Τμήμα Τεχνολόγων Γεωπόνων-Kατεύθυνση

Γενικά Μαθηματικά Ι. Ενότητα 13: Ακτίνα Σύγκλισης, Αριθμητική Ολοκλήρωση, Ολοκλήρωση Κατά Παράγοντες. Λουκάς Βλάχος Τμήμα Φυσικής

Τίτλος Μαθήματος: Μαθηματική Ανάλυση Ενότητα Γ. Ολοκληρωτικός Λογισμός

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΑΝΟΙΚΤΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Γενικά Μαθηματικά Ι Ενότητα 11 : Ακολουθίες και Σειρές Λουκάς Βλάχος Τμήμα Φυσικής

Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Αθήνας. Βιοστατιστική (Ε) Ενότητα 3: Έλεγχοι στατιστικών υποθέσεων

Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Αθήνας. Βιοστατιστική (Ε) Ενότητα 1: Καταχώρηση δεδομένων

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΓΕΝΙΚΩΝ ΚΕΙΜΕΝΩΝ Ι

Διδακτική της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης

Εργαστήριο Χημείας Ενώσεων Συναρμογής

Συγκριτικό Εκκλησιαστικό Δίκαιο

Γενικά Μαθηματικά Ι. Ενότητα 5: Παράγωγος Πεπλεγμένης Συνάρτησης, Κατασκευή Διαφορικής Εξίσωσης. Λουκάς Βλάχος Τμήμα Φυσικής

Συνταγματικό Δίκαιο Ενότητα 11:Εκτελεστική Λειτουργία

Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Αθήνας. Βιοστατιστική (Ε) Ενότητα 2: Περιγραφική στατιστική

Γενικά Μαθηματικά Ι. Ενότητα 17: Αριθμητική Ολοκλήρωση, Υπολογισμός Μήκους Καμπύλης Λουκάς Βλάχος Τμήμα Φυσικής ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Μάθηση σε νέα τεχνολογικά περιβάλλοντα

Αξιολόγηση και ανάλυση της μυϊκής δύναμης και ισχύος

Εκκλησιαστικό Δίκαιο Ι (Μεταπτυχιακό)

Γενικά Μαθηματικά Ι. Ενότητα 19: Υπολογισμός Εμβαδού και Όγκου Από Περιστροφή (2 ο Μέρος) Λουκάς Βλάχος Τμήμα Φυσικής

Εισαγωγή στην Ιστορία της Τέχνης και του Πολιτισμού

Εκκλησιαστικό Δίκαιο Ι (Μεταπτυχιακό)

Μάρκετινγκ Εξαγωγών. Ενότητα 3 : Το Περιβάλλον και το Διεθνές Μάρκετινγκ Κοινωνικο-Πολιτιστικό Περιβάλλον

Διπλωματική Ιστορία. Ενότητα 12η: Ο Β Παγκόσμιος Πόλεμος Η Ευρώπη. του Hitler Ιωάννης Στεφανίδης, Καθηγητής Τμήμα Νομικής Α.Π.Θ.

Δομές Δεδομένων Ενότητα 1

Εισαγωγή στην Διοίκηση Επιχειρήσεων

Θερμοδυναμική. Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα. Πίνακες Νερού Υπέρθερμου Ατμού. Γεώργιος Κ. Χατζηκωνσταντής Επίκουρος Καθηγητής

Εισαγωγή στην Διοίκηση Επιχειρήσεων

Εισαγωγή στην Διοίκηση Επιχειρήσεων

Γενικά Μαθηματικά Ι. Ενότητα 8: Εφαρμογές Σειρών Taylor. Λουκάς Βλάχος Τμήμα Φυσικής ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ

ΕΞΕΤΑΣΤΕΑ ΥΛΗ ΣΤΑ ΓΑΛΛΙΚΑ

Χώρος και Διαδικασίες Αγωγής

Επικοινωνία Ανθρώπου- Υπολογιστή Σχεδίαση Αλληλεπίδρασης

Διαγλωσσική μεταφορά και διαμεσολάβηση

Άσκηση και Αποκατάσταση Νευρομυϊκών Προβλημάτων

Διεθνείς Οικονομικές Σχέσεις και Ανάπτυξη

Διαγλωσσική μεταφορά και διαμεσολάβηση

Εισαγωγή στην Διοίκηση Επιχειρήσεων

Συμπεριφορά Καταναλωτή

Λογιστική Κόστους Ενότητα 11: Λογισμός Κόστους (1)

Ιστορία της Αρχιτεκτονικής και των Στυλ

Εκκλησιαστικό Δίκαιο

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους Ενότητα 9η Άσκηση - Αλγόριθμος Prim

Ευαγγελικές αφηγήσεις της Ανάστασης

Transcript:

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ INTRODUCTION À LA GRAMMAIRE DE L'ÉNONCIATION Unité 10 : Les modes et les temps de l indicatif Dr. Simos P. Grammenidis Professeur,

Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται σε άλλου τύπου άδειας χρήσης, η άδεια χρήσης αναφέρεται ρητώς. 2

Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο» έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους. 3

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Les modes et les temps de l indicatif

Sommaire 1. L indicatif. 2. Le subjonctif. 3. L impératif. 4. L infinitif et le participe. 5. Temps de l indicatif et grammaire. 6. Temps et temporalité linguistique. 7. Conclusion. 8. Bibliographie. 5

Objectif de l unité Étudier les spécificités des différents modes verbaux en français. 6

L indicatif I. Spécificité de l indicatif. A. Les informations du verbe : Conjugaisons des verbes : un système d oppositions très fermé. Toute forme verbale porte un nombre bien défini d informations grammaticales. Exemple : Je parlais Tu parlais, il parlait etc. - la personne. J avais parlé - l aspect. Je parlerai et je parle - temps. 7

Les informations du verbe Toute terminaison verbale apporte des informations sur : La personne. L aspect. Le temps. La personne grammaticale repose sur l association avec je, tu ou une non-personne. Le temps : une catégorie déictique qui permet de distribuer le présent, le passé et le futur. L aspect : la manière dont on envisage le déroulement du procès exprimé par le verbe dans le temps. 8

Les modes B. Les modes 5 modes en français : l indicatif, le subjonctif, l impératif, l infinitif et le participe (> gérondif). Les différentes modes s opposent les unes aux autres. Les modes expriment l attitude du sujet parlant à l égard de son énoncé : L indicatif -> dans sa réalité (il est venu). Le subjonctif -> dans sa virtualité (qu il vienne). L impératif -> sous sa forme directive d un ordre ou d une prière (Venez). Les divers modes n apportent pas tous les mêmes informations. 9

Les modes L indicatif : un mode personnel et temporel. 3 informations : personne, temps, aspect. Le subjonctif : 2 informations : personne et aspect. Pas de valeur temporelle : Je regrette J ai regretté Je regretterai que Paul soit là 10

Le subjonctif Le mode subjonctif n est pas un mode temporel. L énonciateur ne se prononce pas sur la validation de la phrase qu il laisse comme suspendue entre virtualité et réalisation : En proposition indépendante, la suspension du jugement est directement exprimée par le subjonctif. Exemple : Qu il vienne! En proposition subordonnée, elle est gouvernée par les verbes qui expriment un souhait, un doute, une crainte, un ordre Exemple : Je souhaite qu il vienne. 11

L impératif L impératif est un mode non temporel. Il renvoie à l avenir par rapport au moment de l énonciation. Il véhicule une information d aspect en opposant forme simple et forme composée. Exemple : Chantez / ayez chanté. Il peut connaître un seul temps (présent) et une seule personne (tu). Il suppose la mise en présence directe de l énonciateur et de l allocutaire au travers d un acte d énonciation. Pas de découpage chronologique. 12

L infinitif et le participe Ils ne connaissent que l opposition d aspect (manger / avoir mangé, mangeant / ayant mangé). Ils empruntent les informations de personne et de temps au contexte linguistique dans lequel ils se trouvent. Des modes non temporels et non personnels. 13

L actualisation (1) C. L actualisation Seul l indicatif peur situer l énoncé par rapport au moment d énonciation. L indicatif peut actualiser le procès, il peut mettre en correspondance toutes les coordonnés de l'énoncé avec T 0. Indicatif = le mode de l actualisation maximale. Indicatif : le seul mode qui permette de situer le procès dans le passé, le présent et l avenir. 14

L actualisation (2) Le subjonctif (personne + aspect), le participe et l infinitif (aspect) = incapables d actualiser l énoncé. Pas de valeur temporelle. Des modes non-temporels. L incapacité du subjonctif d actualiser = absence d autonomie syntaxique. Subjonctif = insuffisance d asserter un énoncé. Exemple : Qu il parte / fermez la porte un ordre, pas une assertion. 15

Le verbe en français Le verbe en français véhicule aussi l élément qui marque l assertion de l énoncé par le locuteur. Cette assertion ne peut être réalisée que par les formes de l indicatif parce que les formes de l indicatif sont les seules susceptibles d un emploi indépendant. 16

Temps de l indicatif et grammaire Temps et temporalité linguistique Temps linguistique temps extralinguistique (physique). Temps linguistique : s ordonne uniquement par rapport à l activité d énonciation. Présent linguistique : le moment où le locuteur parle. 17

Temps et temporalité linguistique (1) Le temps permet de situer le moment du procès (événement) par rapport au moment de l énonciation : Le moment de l énonciation et le moment du procès (événement) coïncident (T 0 = T 1 ). Exemple : En ce moment j écris le chapitre sur l indicatif. Le moment du procès (événement) est antérieur au moment de l énonciation (T 1 < T 0 ). Exemple : J ai écrit le chapitre sur les déictiques. 18

Temps et temporalité linguistique (2) Le moment du procès (événement) est antérieur au moment de l énonciation (T 1 < T 0 ). Exemple : J ai écrit le chapitre sur les déictiques. T 1 T 0 Le moment du procès (événement) est postérieur au moment de l énonciation (T 1 > T 0 ). Exemple : J écrirai demain le chapitre sur l aspect ce soir. T 0 T 1 19

Temps et temporalité linguistique (3) Présent = la catégorie non-marquée du système. Il constitue à la fois le non-passé et le non-futur. Morphologie statut de forme non-marquée : Les conjugaisons des "temps" du passé et du futur sont analysées comme la combinaison de la forme du présent et d un affixe spécifique. 20

Exemple mangeait mange mangera [mãʒ-ε] [mãʒ] [mãʒ-(ə) Ra] mangea [mãʒ-a] va manger [va mãʒ-e] a mangé [a mãʒ-e] 21

Bibliographie Benveniste Emile, (1996, t1, 1974, t2), Problèmes de linguistique générale, Paris : Gallimard. Eluerd Roland, (2004), Grammaire descriptive de la langue française, Paris : Armand Colin. Fuchs Catherine & Le Goffic Pierre, (1992), Les linguistiques contemporaines, Paris : Hachette. Gary-Prieur Marie, (1985), De la grammaire à la linguistique. L étude de la phrase, Paris : Armand Colin. Lévy Maurice, (2000), Grammaire de français. Approche énonciative, Paris : Ophrys. Paveau Marie-Anne & Safrati Georges-Élia, (2003), Les grandes théories de la linguistique. De la grammaire comparée à la pragmatique, Paris : Armand Colin. Perret Michèle, (1994), L énonciation en grammaire du texte, Paris : Nathan. Petiot Geneviève, (2000), Grammaire et linguistique, Paris : Armand Colin. Riegel Martin, Pellat Jean-Christophe & Rioul René, (1994), Grammaire méthodique du français, Paris : PUF. 22

Σημείωμα Αναφοράς Copyright:, Συμεών Γραμμενίδης. «Introduction à la Grammaire d Énonciation. Les modes et les temps de l indicatif». Έκδοση: 1.0. Θεσσαλονίκη 2014. Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση: http://eclass.auth.gr/courses/ocrs213/

Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά - Παρόμοια Διανομή [1] ή μεταγενέστερη, Διεθνής Έκδοση. Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων π.χ. φωτογραφίες, διαγράμματα κ.λ.π., τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο «Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων». Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση, εφόσον αυτό του ζητηθεί. [1] http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Fin de l unité Επεξεργασία: <Βασιλική Φούφη> Θεσσαλονίκη, <Εαρινό Εξάμηνο 2013-2014>

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Σημειώματα

Διατήρηση Σημειωμάτων Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει: το Σημείωμα Αναφοράς το Σημείωμα Αδειοδότησης τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει) μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους.