ΑΝΟΙΞΗ 2014 ΠΕΡΙΟΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΟΜΙΛΟΥ ΙΑΣΩ 21 Τα αθώα Καρδιακά Φυσήματα της παιδικής ηλικίας Σακχαρώδης ιαβήτης Διάγνωση & Αντιμετώπιση Τροφική Αλλεργία Κοιλιοκάκη: ένα συχνό "άγνωστο" νόσημα ΗPV Mύθοι & Αλήθειες Οι καρδιοπάθειες στα παιδιά Κληρονομικός Καρκίνος του Μαστού Μαιευτική & Επισκληρίδιος Αναισθησία Ορθοβιολογικές Θεραπείες Επανορθωτική Πλαστική Χειρουργική
ΑΝΟΙΞΗ 2014 ΠΕΡΙΟΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΟΜΙΛΟΥ ΙΑΣΩ 21 INDEX περιεχόμενα ΙΑΣΩ Παίδων 02 ΙΑΣΩ Παίδων 04 ΙΑΣΩ Παίδων 12 Τα αθώα καρδιακά φυσήματα της παιδικής ηλικίας ΤΡΟΦΙΚΗ ΑΛΛΕΡΓΙΑ (Β μέρος) Κοιλιοκάκη: ένα συχνό "άγνωστο" νόσημα Τα αθώα Καρδιακά Φυσήματα της παιδικής ηλικίας Σακχαρώδης ιαβήτης Διάγνωση & Αντιμετώπιση Τροφική Αλλεργία Κοιλιοκάκη: ένα συχνό "άγνωστο" νόσημα ΗPV Mύθοι & Αλήθειες Οι καρδιοπάθειες στα παιδιά Κληρονομικός Καρκίνος του Μαστού Μαιευτική & Επισκληρίδιος Αναισθησία Ορθοβιολογικές Θεραπείες Επανορθωτική Πλαστική Χειρουργική Περιοδική έκδοση του Ομίλου ΙΑΣΩ Τεύχος: 21 Άνοιξη 2014 Εκδότης MedStem Services Λ. Κηφισίας 37-39, Μαρούσι Τηλ: 210 6184000 Fax: 210 6184158 www.iaso.gr Πρόεδρος: Γεώργιος Σταματίου 02 ΙΑΣΩ 18 ΙΑΣΩ 26 ΙΑΣΩ Θεσσαλίας 28 ΙΑΣΩ Παίδων 34 ΙΑΣΩ 38 Κ.Α.Α. ΦΙΛΟΚΤΗΤΗΣ 42 ΙΑΣΩ General 44 04 12 ΗPV: Mύθοι & Αλήθειες Κληρονομικός ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΜΑΣΤΟΥ Μαιευτική & Επισκληρίδιος Αναισθησία Οι καρδιοπάθειες στα παιδιά και η αντιμετώπιση τους 18 26 28 Σακχαρώδης Διαβήτης: Διάγνωση & Αντιμετώπιση Ορθοβιολογικές Θεραπείες Οι θεραπείες του μέλλοντος, σήμερα H Μικροχειρουργική και ο ρόλος της στην Επανορθωτική Πλαστική Χειρουργική Αντιπρόεδρος: Αντώνιος Βλαχούσης Διεύθυνση Σύνταξης & Διαφήμισης: Έλενα Φίλλιπς Πρόεδρος Συντακτικής Επιτροπής: Διακομανώλης Εμμανουήλ Υπεύθυνοι Συντακτικής Επιτροπής κλινικών Ομίλου ΙΑΣΩ: ΙΑΣΩ: Διακομανώλης Εμμανουήλ Μαιευτήρας Γυναικολόγος, Καθηγητής Μ./Γ. Πανεπιστημίου Αθηνών ΙΑΣΩ General: Βασίλειος Χ. Γολεμάτης Ομότιμος Καθηγητής Χειρουργικής Πανεπιστημίου Αθηνών ΙΑΣΩ Παίδων: Παναγιώτης Σπ. Λαγός Ε. Καθηγητής Παιδιατρικής, Διευθυντής Ιατρικής Υπηρεσίας ΙΑΣΩ Παίδων ΙΑΣΩ Θεσσαλίας: Κωνσταντίνος Χατζηθεοφίλου Καθηγητής Γενικής Χειρουργικής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας Κ.Α.Α Φιλοκτήτης: Γ. Βησσαράκης Ιατρός Αποκατάστασης, Επιστημονικός Διευθυντής Φιλοκτήτη Σχεδίαση - Δημιουργικό Α. Δεκαβάλλας I 10 DESIGN 38 Το περιοδικό διατίθεται δωρεάν επιπλέον... 48- Ευχαριστήριες Επιστολές 51- Τα Νέα του Ομίλου ΙΑΣΩ 57- Τα Τμήματα του Ομίλου ΙΑΣΩ 58- My Club Card VISA 62- Ρεπορτάζ Αγοράς Μy Life Μagazine 1
ΠΑΙΔΙ & ΥΓΕΙΑ ΤΑ ΑΘΩΑ ΚΑΡΔΙΑΚΑ ΦΥΣΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΠΑΙΔΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ ΤΑ ΑΘΩΑ ΚΑΡΔΙΑΚΑ ΦΥΣΗΜΑΤΑ της παιδικής ηλικίας Δρ Γεώργιος Σ.Τσαούσης Παιδοκαρδιολόγος Δ/ντης Παιδοκαρδιολογικού Τμήματος ΙΑΣΩ Παίδων Μία ιδιαίτερη κατηγορία φυσημάτων με αυξημένη συχνότητα εμφάνισης στην παιδική ηλικία είναι τα αθώα ή φυσιολογικά φυσήματα. Τα φυσήματα αυτά οφείλονται σε δονήσεις του καρδιαγγειακού χώρου απότοκες φυσιολογικής στροβιλώδους ροής και όχι σε οργανική καρδιοπάθεια. Σ υχνά τα αθώα φυσήματα καλούνται «λειτουργικά», αλλά ο όρος αυτός δημιουργεί σύγχυση, διότι σε τελευταία ανάλυση όλα τα καρδιακά φυσήματα σχετίζονται με την καρδιακή λειτουργία. Λειτουργικά φυσήματα ονομάζονται τα φυσήματα που εμφανίζονται σε άτομα κάθε ηλικίας με την παρουσία παραγόντων (π.χ. πυρετός, αναιμία, υπερθυροειδισμός) που ευνοούν την εμφάνιση στροβιλώδους ροής και δονήσεων στο φυσιολογικό καρδιαγγειακό χώρο. Αθώα ή παθολογικά φυσήματα μπορεί να εμφανίζουν ελαφρά αύξηση της έντασής τους (λειτουργική επίταση) σε αυτές τις καταστάσεις. Η επίταση αυτή σε καμία περίπτωση δεν αλλάζει την αιτιολογία τους. Τα αθώα παραμένουν αθώα. Ένα ή και περισσότερα αθώα φυσήματα μπορεί να ακουστούν σε κάθε σχεδόν παιδί στη διάρκεια μιας προσεχτικής ακρόασης της καρδιάς, αν το παιδί συνεργάζεται και ο εξεταστικός χώρος είναι ήσυχος. Η συχνότητα ακρόασης των αθώων φυσημάτων μειώνεται προοδευτικά με την ηλικία του παιδιού, την αύξηση του θωρακικού τοιχώματος και τη φυσιολογική μεταβολή των αιμοδυναμικών συνθηκών. 2 Μy Life Μagazine
ΤΑ ΑΘΩΑ ΚΑΡΔΙΑΚΑ ΦΥΣΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΠΑΙΔΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ ΠΑιΔΙ & ΥΓΕΙΑ Η διάκριση μεταξύ του αθώου και του οργανικού φυσήματος θα γίνει με βάση το ιστορικό, την κλινική εξέταση και τον εργαστηριακό έλεγχο. Παιδιά που έχουν αθώο φύσημα είναι βασικά υγιή χωρίς συμπτώματα. Κλινική εξέταση: Τα αθώα φυσήματα συμβαίνουν στην αρχή της συστολής, αμέσως μετά τον πρώτο καρδιακό τόνο. Είναι χαμηλής συχνότητας, έχουν βραχεία διάρκεια και ακούγονται συνήθως κατά μήκος του αριστερού κάτω χείλους του στέρνου και την κορυφή. Μερικές φορές είναι δυνατόν να ακούγονται και στην περιοχή της πνευμονικής αρτηρίας. Η ένταση των αθώων φυσημάτων ποικίλει από εξέταση σε εξέταση και είναι συνήθως λιγότερο από 3/6. Η αλλαγή της θέσης του ατόμου, όπως και οι διάφοροι χειρισμοί (π.χ. δοκιμασία Valsalva) επηρεάζουν την ένταση του φυσήματος (μείωση, εξαφάνιση), ενώ οι αναπνευστικές κινήσεις δεν προκαλούν καμιά συγκεκριμένη μεταβολή. Τα αθώα φυσήματα έχουν μουσική χροιά και δεν συνοδεύονται από ροίζο. Εργαστηριακός έλεγχος: Το ΗΚΓ, η ακτινογραφία θώρακος (τηλεκαρδίας) και το υπερηχοκαρδιογράφημα είναι φυσιολογικά. Τα πιο συχνά αθώα φυσήματα είναι: Το δονητικό συστολικό ή μουσικό φύσημα του Still: Αποτελεί και τον πιο συχνό τύπο αθώου φυσήματος στην παιδική ηλικία. Το φύσημα αυτό που ακροαστικά μοιάζει με βόμβο μέλισσας είναι ακουστικό κατά μήκος του αριστερού κάτω χείλους του στέρνου ή στην έσω περιοχή της κορυφής της καρδιάς και σπανιότερα στην ίδια την κορυφή. Το αθώο συστολικό φύσημα της πνευμονικής: Αποτελεί το δεύτερο πιο συνηθισμένο τύπο σε σύγκριση με το δονητικό φύσημα. Εντοπίζεται στο 2 ο -3 ο αριστερό μεσοπλεύριο διάστημα (περιοχή πνευμονικής) παραστερνικά και ακούγεται περισσότερο στην ύπτια θέση παρά στην όρθια. Η διαφορική του διάγνωση θα γίνει από ελαφρού βαθμού στένωση της πνευμονικής και μικρή μεσοκολπική επικοινωνία. Το φύσημα περιφερικής στένωσης της πνευμονικής αρτηρίας: Ακούγεται σε φυσιολογικά νεογνά και ιδιαίτερα στα πρόωρα από τις 2 πρώτες εβδομάδες της ζωής μέχρι τον 3-6ο μήνα. Έχει υψηλή συχνότητα, ένταση μεταξύ 1-2/6 και ακούγεται το ίδιο καλά σε όλο το προκάρδιο, τις μασχάλες και την μεσοπλάτιο χώρα. Διαφορική διάγνωση θα γίνει από ελαφρού βαθμού στένωση της πνευμονικής. Ο φλεβικός βόμβος: Είναι ένας συχνός τύπος αθώου συνεχούς φυσήματος που ακούγεται στην υποκλείδια και υπερκλείδια περιοχή συνήθως δεξιά, αλλά και αριστερά. Ένας αριθμός απλών χειρισμών όπως δακτυλική πίεση της σύστοιχης έσω σφαγίτιδας, στροφή ή κάμψη του κεφαλιού και ύπτια θέση μειώνει ή καταργεί τον βόμβο. Διαφορική διάγνωση θα γίνει από το συνεχές φύσημα του ανοιχτού βοτάλειου πόρου. Πρέπει να καθησυχάζονται οι γονείς ότι τα αθώα φυσήματα, αποκαλούνται ακριβώς έτσι, διότι δεν συνοδεύουν κάποια πάθηση. Και επομένως η απουσία πάθησης δεν συνιστά ένδειξη για περαιτέρω παρακολούθηση. Τα παιδιά με αθώο φύσημα είναι απόλυτα υγιή και δεν χρειάζονται συχνότερη παρακολούθηση από Παιδίατρο ή Παιδοκαρδιολόγο σε σχέση με όλα τα υπόλοιπα. Βιβλιογραφία 1. Braudo M, Rowe RD: Auscultation of the heart - Early neonatal period. Am J Dis Child 101:575, 1961. 2. Castle RF, Graig E: Auscultation of the heart in infants and Children. Pediatrics 26:511, 1960. 3. DeMonchy C, Van Der Hoeven GMA, Beneken JEW: Studies on innocent vibratory murmurs in Children. Br Heart J 35:685, 1973. 4. Goldblatt E: Innocent systolic murmurs in childhood. Br Med J 2:95, 1966. 5. Perloff JK: Normal or innocent murmurs in "The Clinical Recognition of Congenital Heart Disease". Philadelphia PA, WB Saunders Company, 1987. My Life Magazine 3
ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΤΡΟΦΙΚΗ ΑΛΛΕΡΓΙΑ Τροφική Αλλεργία Μέρος B Φωτεινή Σαξώνη - Παπαγεωργίου Παιδίατρος - Αλλεργιολόγος Συνεργάτης ΙΑΣΩ Παίδων Aπό την πρώτη στιγμή της ύπαρξης μας, το φαγητό αποτελεί βασική προϋπόθεση για την επιβίωσή μας. Ωστόσο, τώρα πια η επιβίωση συμπληρώνεται και από την απόλαυση που μας προσφέρει το φαγητό. Σύμφωνα όμως με πρόσφατες μελέτες σχεδόν 1 στα 15 παιδιά κάτω των 5 ετών και 1 στους 25 ενηλίκους παρουσιάζουν αλλεργία σε τουλάχιστον μία τροφή. Άλλες μελέτες επισημαίνουν ότι η τροφική αλλεργία είναι σε αύξηση με όλο και περισσότερους ανθρώπους να επηρεάζονται, πράγμα που κάνει την τροφική αλλεργία πρόβλημα δημόσιας υγείας. Όταν ένα μέλος της οικογένειας πάσχει από τροφική αλλεργία, η ποιότητα ζωής ολόκληρης της οικογένειας επηρεάζεται καθώς ζουν καθημερινά με την αγωνία μήπως κάποιο από τα αγαπημένα τους πρόσωπα παρουσιάσει αναφυλαξία, μία επικίνδυνη αλλεργική αντίδραση. Tο άρθρο αναφέρεται στις αλλεργικές αντιδράσεις που προκαλούν ορισμένες τροφές, στα συμπτώματά τους, στις αιτίες τους και εξηγεί λεπτομερώς ποια είναι η διαγνωστική και θεραπευτική αντιμετώπισή τους. Διάγνωση τροφικής αλλεργίας Λεπτομερές ιστορικό Ο ιατρός θα αρχίσει τη διερεύνηση για τη διάγνωση της τροφικής αλλεργίας παίρνοντας ένα λεπτομερές ιστορικό προκειμένου να διαπιστώσει αν τα αναφερόμενα συμπτώματα τα οποία προκαλούνται από αλλεργία στη συγκεκριμένη τροφή, οφείλονται σε τροφική δυσανεξία ή σε άλλο πρόβλημα υγείας. Ο ιατρός θα ακούσει το ιστορικό του ασθενή και θα του θέσει αρκετές ερωτήσεις έτσι ώστε να αποφασίσει αν τα συμπτώματα ταιριάζουν με τη διάγνωση της τροφικής αλλεργίας. Μερικές σημαντικές ερωτήσεις: Πόσο σύντομα από τη στιγμή που λαμβάνεται η τροφή εμφανίζονται τα συμπτώματα; Οι αντιδράσεις συνδέονται πάντα με κάποια συγκεκριμένη τροφή; Πόση ποσότητα από την ύποπτη τροφή καταναλώθηκε πριν την αντίδραση; Αρρώστησε κανείς άλλος που έφαγε από την ίδια τροφή; Μετά την αντίδραση χορηγήθηκαν κάποια φάρμακα και πόσο βοήθησαν; 4 Μy Life Μagazine
ΤΡΟΦΙΚΗ ΑΛΛΕΡΓΙΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗ Ημερολόγιο διαιτολογίου Μερικές φορές η διάγνωση μπορεί να είναι δύσκολη αν βασιστούμε μόνο στο ιστορικό του ασθενή. Στην περίπτωση αυτή μπορεί να γίνει λεπτομερής καταγραφή του ημερήσιου διαιτολογίου για να διαπιστωθεί κατά πόσο υπάρχει συσχέτιση με κάποια τροφή. Διαιτολόγιο αποφυγής Το επόμενο βήμα της διάγνωσης, που μπορεί και πρέπει να κάνει ο ιατρός, είναι το περιορισμένο διαιτολόγιο αποφυγής. Να απομακρύνει δηλαδή παροδικά την ύποπτη ή ύποπτες τροφές από το διαιτολόγιο και να τις επανεισάγει. Αυτή η διαδικασία πρέπει να γίνει κάτω από την κατεύθυνση του ιατρού. Δερματικές δοκιμασίες νυγμού (αλλεργικά τεστ) Εάν το ιστορικό, το ημερολόγιο διαιτολογίου ή το διαιτολόγιο αποφυγής δείχνουν πιθανότητα αλλεργίας σε κάποια συγκεκριμένη τροφή, τότε ο ιατρός θα χρησιμοποιήσει τις δερματικές δοκιμασίες νυγμού για την επιβεβαίωση της διάγνωσης. Για τη διενέργεια της δερματικής δοκιμασίας, ο ιατρός χρησιμοποιεί ένα εργαλείο με αιχμή ή ακόμη μία βελόνα ενέσεων για να τοποθετήσει ένα απειροελάχιστο ποσό του αλλεργικού εκχυλίσματος της ύποπτης τροφής ή ακόμη και της ωμής τροφής, ακριβώς κάτω από την επιφάνεια του δέρματος στην πρόσθια επιφάνεια του αντιβραχίου ή της πλάτης. Εάν ένα άτομο είναι αλλεργικό, θα εμφανίσει οίδημα και ερυθρότητα στο σημείο του τεστ. Αυτό είναι το θετικό τεστ και σημαίνει ότι υπάρχουν μόρια της IgE, ειδικά για τη συγκεκριμένη τροφή, πάνω στα σιτευτικά κύτταρα (μαστοκύτταρα) του δέρματος στο σημείο του τεστ. Η δερματική δοκιμασία νυγμού είναι απλή, ασφαλής και τα αποτελέσματα είναι έτοιμα μέσα σε λίγα λεπτά. Χρειάζεται όμως προσοχή στην ερμηνεία αυτών των δοκιμασιών. Είναι δυνατόν να έχει κανείς θετικό τεστ σε κάποια τροφή χωρίς να κάνει αλλεργική αντίδραση, δηλαδή να ανέχεται την συγκεκριμένη τροφή. Ο ιατρός συχνά κάνει τη διάγνωση της τροφικής αλλεργίας όταν ένα άτομο έχει και τα δύο: δηλαδή θετικό τεστ σε μια τροφή και ιστορικό αντίδρασης στην ίδια. Η δερματική δοκιμασία νυγμού είναι απλή, ασφαλής και τα αποτελέσματα είναι έτοιμα μέσα σε λίγα λεπτά. Αιματολογικές εξετάσεις Αντί για τα δερματικά τεστ νυγμού, ο ιατρός μπορεί να πάρει δείγμα αίματος για μέτρηση των επιπέδων του ειδικού για την ύποπτη τροφή IgE αντισώματος. Όπως και με τα δερματικά τεστ, το θετικό τεστ στο αίμα δεν σημαίνει απαραίτητα ότι το άτομο έχει και αλλεργία στη συγκεκριμένη τροφή. Ο ιατρός, πρέπει να συνδυάσει αυτά τα αποτελέσματα με την πληροφορία από το ιστορικό της αντίδρασης στις τροφές, για να κάνει την ακριβή διάγνωση της τροφικής αλλεργίας. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι τόσο οι δερματικές δοκιμασίες όσο και οι αιματολογικές εξετάσεις είναι δυνατόν να είναι ψευδώς αρνητικές δηλαδή να υπάρχει αλλεργία σε μία τροφή και να μην τη δείξουν. Γι αυτό και χρειάζεται προσεκτική αξιολόγηση των εξετάσεων αυτών που προσδιορίζουν ευαισθητοποίηση σε μία τροφή και όχι απαραίτητα κλινική αλλεργία. My Life Magazine 5
ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΤΡΟΦΙΚΗ ΑΛΛΕΡΓΙΑ Πρόκειται για τροφική αλλεργία ή δυσανεξία; Προσοχή! Επειδή οι τροφικές προκλήσεις μπορεί να προκαλέσουν σοβαρή αλλεργική αντίδραση, θα πρέπει να γίνονται από εκπαιδευμένο ιατρό. Τροφική πρόκληση από το στόμα Η τροφική πρόκληση είναι η καθοριστική μέθοδος που χρησιμοποιεί ο ιατρός για τη διάγνωση της τροφικής αλλεργίας. Η μέθοδος αυτή χαρακτηρίζεται από τα ακόλουθα στάδια: Ο ιατρός χορηγεί εξατομικευμένες δόσεις (ποσότητες) της ύποπτης τροφής. Αρχικά, η δόση της τροφής είναι πολύ μικρή, αλλά η ποσότητα αυξάνεται βαθμιαία κατά τη διάρκεια της πρόκλησης. Μετά την εκάστοτε δόση ο ασθενής παρακολουθείται προσεκτικά για τυχόν εμφάνιση αντίδρασης. Για την αποφυγή ψευδώς θετικής αντίδρασης, λόγω άγχους του ασθενούς, συχνά οι τροφικές προκλήσεις γίνονται με διπλό ή μονό τυφλό σχήμα. Δηλαδή ούτε ο ιατρός ούτε ο ασθενής γνωρίζουν την συγκεκαλυμμένη ύποπτη τροφή που χορηγείται στη διπλή τυφλή δοκιμασία, ενώ στη μονή τυφλή ο ιατρός γνωρίζει τί χορηγείται χωρίς να γνωρίζει ο ασθενής. Συνήθως αυτή η διαδικασία είναι απαραίτητη στα μεγαλύτερα παιδιά και στους ενηλίκους. Η αντίδραση στην ύποπτη τροφή και όχι στην εικονική τροφή (placebo) επιβεβαιώνει την διάγνωση της τροφικής αλλεργίας. Η τροφική αλλεργία μερικές φορές συγχέεται με την τροφική δυσανεξία. Οι κυριότερες μορφές της τροφικής δυσανεξίας είναι η δυσανεξία στη λακτόζη και στα πρόσθετα τροφών. Ο μηχανισμός που προκαλούνται τα συμπτώματα είναι διαφορετικός από αυτόν της τροφικής αλλεργίας. Δυσανεξία στη λακτόζη Θα αναφερθούμε σύντομα στη δυσανεξία της λακτόζης. Η λακτόζη είναι ένα σάκχαρο που βρίσκεται στο γάλα και στα περισσότερα γαλακτοκομικά. Η λακτάση είναι ένα ένζυμο στο βλεννογόνο του εντέρου ικανό να διασπάσει τη λακτόζη. Η δυσανεξία στη λακτόζη προκύπτει όταν δεν υπάρχει η λακτάση. Στη περίπτωση αυτή αντί το σάκχαρο λακτόζης να διασπασθεί από το ένζυμο διασπάται από τα μικρόβια τού εντέρου με αποτέλεσμα να παράγονται αέρια που με τη σειρά τους προκαλούν φούσκωμα, κοιλιακό άλγος και μερικές φορές διάρροια. Η δυσανεξία στη λακτόζη δεν είναι συνήθης στα βρέφη και σε παιδιά κάτω των 5 ετών. Αυτό συμβαίνει γιατί τα επίπεδα της λακτάσης μειώνονται με την ηλικία και έτσι η δυσανεξία στη λακτόζη γίνεται πιο συχνή με την πάροδο της ηλικίας. Επίσης, η δυσανεξία στη λακτόζη διαφέρει ανάλογα με την φυλή και την εθνικότητα. Ο ιατρός μπορεί να χρησιμοποιήσει εργαστηριακές εξετάσεις για να διαπιστώσει κατά πόσο ο οργανισμός μπορεί να ανεχθεί τη λακτόζη. Πρόσθετα τροφών Ένας άλλος τύπος δυσανεξίας είναι η αντίδραση σε ορισμένες ουσίες που προστίθενται στις τροφές για να ενισχύσουν τη γεύση τους, να προσθέσουν χρώμα ή να προστατεύσουν από την ανάπτυξη μικροβίων. Πολλές τέτοιες ουσίες όπως το γλουταμικό νάτριο ( monosodium glutamate, MSG) και τα θειώδη άλατα έχουν συνδεθεί με αντιδράσεις που μπορεί να μοιάζουν με τροφική αλλεργία. 6 Μy Life Μagazine
Μy Life Μagazine 7
ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΤΡΟΦΙΚΗ ΑΛΛΕΡΓΙΑ Πολλές άλλες καταστάσεις, όπως γαστρίτιδα, έλκος στομάχου, φλεγμονώδης νόσος του εντέρου μπορεί να προκαλέσουν τα ίδια συμπτώματα με την τροφική αλλεργία. Το MSG είναι ένας ενισχυτής του αρώματος και της γεύσης της τροφής. Όταν λαμβάνεται σε μεγάλη ποσότητα μπορεί να προκαλέσει τα ακόλουθα: ερυθρότητα προσώπου (έξαψη) αίσθημα ζέστης κεφαλαλγία δυσφορία στο στήθος Αυτά τα συμπτώματα, που είναι παροδικά εμφανίζονται πολύ γρήγορα μετά τη λήψη τροφής που περιέχει μεγάλες ποσότητες MSG. Τα θειώδη βρίσκονται στις τροφές για διάφορους λόγους: έχουν προστεθεί για να παρεμποδίσουν την ανάπτυξη μικροβίων ή για να αυξήσουν την "τραγανότητα" της τροφής υπάρχουν φυσικά στην τροφή έχουν παραχθεί κατά τη διαδικασία παραγωγής του κρασιού Τα θειώδη μπορεί να προκαλέσουν κυρίως σοβαρά προβλήματα σε άτομα με άσθμα. Η περιεκτικότητα των ουσιών αυτών πρέπει να αναγράφεται στην ετικέτα. Δυσανεξία στη γλουτένη (κοιλιοκάκη) Η γλουτένη είναι συστατικό των σιτηρών, δημητριακών και της σίκαλης. Η δυσανεξία στη γλουτένη συνδέεται με τη κολιοκάκη, αποκαλούμενη και ως εντεροπάθεια με ευαισθησία στη γλουτένη. Αυτή η νόσος εμφανίζεται όταν το ανοσοποιητικό σύστημα αντιδρά στη γλουτένη. Η αντίδραση αυτή δεν εμπλέκει IgE αντισώματα και, αν και περιλαμβάνεται με την ευρεία έννοια στην τροφική αλλεργία, στην καθημερινή πράξη δε θεωρείται τροφική αλλεργία. Τροφική δηλητηρίαση Μερικά από τα συμπτώματα της τροφικής αλλεργίας, όπως το κολικοειδές κοιλιακό άλγος, είναι συνήθη και στην τροφική δηλητηρίαση. Η τροφική δηλητηρίαση όμως προκαλείται από μικρόβια ή/και μικροβιακά προϊόντα όπως οι μικροβιακές τοξίνες που μπορεί να επιμολύνουν κρέατα και γαλακτοκομικά προϊόντα. Ισταμινική τοξίκωση Μερικά ψάρια, όπως ο τόνος και το σκουμπρί, αν δεν διατηρηθούν κατάλληλα στο ψυγείο και μολυνθούν με μικρόβια, μπορεί να περιέχουν πολύ υψηλά επίπεδα ισταμίνης. Το άτομο που καταναλώνει τέτοια ψάρια μπορεί να παρουσιάσει συμπτώματα όμοια με αυτά της τροφικής αλλεργίας. Όμως, η αντίδραση αυτή δεν είναι πραγματική αλλεργική αντίδραση και λέγεται ισταμινική τοξίκωση ή δηλητηρίαση στα σκρομβοειδή. Άλλα νοσήματα Πολλές άλλες καταστάσεις, όπως γαστρίτιδα, έλκος στομάχου, φλεγμονώδης νόσος του εντέρου μπορεί να προκαλέσουν τα ίδια συμπτώματα με την τροφική αλλεργία. Τα συμπτώματα αυτά που περιλαμβάνουν εμετό, διάρροια, κολικοειδές κοιλιακό άλγος, γίνονται συνήθως χειρότερα μετά το φαγητό. 8 Μy Life Μagazine
ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΤΡΟΦΙΚΗ ΑΛΛΕΡΓΙΑ Πρόληψη της τροφικής αλλεργίας Προς το παρόν δεν υπάρχει ίαση για τις τροφικές αλλεργίες. Μπορεί κανείς μόνο να προλάβει την εμφάνιση των συμπτωμάτων αποφεύγοντας την αλλεργιογόνο τροφή. Μετά την ταυτοποίηση της τροφής, στην οποία ένα άτομο είναι αλλεργικό, αυτή η τροφή αφαιρείται από το διαιτολόγιο. Προσοχή στις ετικέτες Πάντα πρέπει να αναζητείται ο κατάλογος των συστατικών στις ετικέτες των τυποποιημένων ή προπαρασκευασμένων τροφίμων πριν την κατανάλωσή τους. Πολλά τροφικά αλλεργιογόνα όπως το γάλα, το αυγό και οι ξηροί καρποί υπάρχουν σε τυποποιημένες τροφές που λογικά δεν θα μπορούσαν να συσχετισθούν με αυτές τις τροφές. Την τελευταία πενταετία στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη οι κατασκευαστές τροφίμων υποχρεούνται διά νόμου να αναγράφουν λεπτομερώς όλα τα συστατικά των τυποποιημένων τροφίμων. Επιπλέον, προς αποφυγή κάθε παρεξήγησης, oι κατασκευαστές υποχρεούνται στην αναφορά να χρησιμοποιούν τη γνωστή και όχι τη συγκεκαλυμμένη ονομασία για τις οκτώ πιο συνήθεις αλλεργιογονικές (ή αλλεργιογόνες) τροφές αυγό, γάλα, ξηροί καρποί, φιστίκι αράπικο, σόγια, σιτηρά, ψάρι, οστρακοειδή. Επίσης υποχρεούται η καταγραφή των συστατικών αυτών σε δερματικά προϊόντα (καλλυντικά, φάρμακα) και ζωικές τροφές. Αυστηρή καθαριότητα Απλά μέτρα καθαριότητας μπορούν να αφαιρέσουν τα περισσότερα αλλεργιογόνα από το περιβάλλον του ατόμου με τροφική αλλεργία. Για παράδειγμα, απλό πλύσιμο των χεριών με νερό και σαπούνι απομακρύνει αλλεργιογόνα ξηρών καρπών και το πλείστο των οικιακών καθαριστικών απομακρύνουν τα αλλεργιογόνα από την επιφάνεια της κουζίνας κ.λ.π. Θεραπεία των συμπτωμάτων της τροφικής αλλεργίας Τυχαία έκθεση Το άτομο με τροφική αλλεργία, πρέπει να είναι προετοιμασμένο να αντιμετωπίσει την μη αναμενόμενη έκθεση. Θα πρέπει να έχει από τον ιατρό του ένα σχέδιο για την αντιμετώπιση μιας τυχαίας έκθεσης στην αλλεργιογόνο τροφή. Θα πρέπει για παράδειγμα να είναι εφοδιασμένος με αυτοενιέμενη ένεση αδρεναλίνης και να έχει την ετοιμότητα επικοινωνίας με ιατρική βοήθεια. Ήπια συμπτώματα Ο ιατρός θα καθορίσει ποια φάρμακα μπορούν να ανακουφίσουν τα ήπια συμπτώματα της τροφικής αλλεργίας, τα οποία δεν είναι μέρος μιας συστηματικής αναφυλακικής αντίδρασης. Όμως θα πρέπει να επισημανθεί ότι είναι πολύ δύσκολο να γνωρίζει κανείς ποιες αντιδράσεις είναι ήπιες και ποιες μπορεί να οδηγήσουν στην αναφυλαξία. Η πρόληψη και η ετοιμότητα είναι τα πιο σημαντικά μέτρα για την επιτυχή αντιμετώπιση της τροφικής αλλεργίας, όπως τονίζεται και σε ένα σύντομο πρακτικό οδηγό χειρισμού της τροφικής αλλεργίας, διαθέσιμο στο διαδίκτυο (www.kidswithfoodallergies.org) 10 Μy Life Μagazine
ΤΡΟΦΙΚΗ ΑΛΛΕΡΓΙΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗ Τροφική αλλεργία: Εγκυμοσύνη, μητρικός θηλασμός και εισαγωγή στερεών τροφών στο βρέφος Προς το παρόν, η επιστήμη δεν είναι απόλυτα ξεκάθαρη στο πώς ο ιατρός πρέπει να συμβουλεύει την έγκυο γυναίκα, την θηλάζουσα μητέρα ή τη μητέρα βρεφών με αυξημένο κίνδυνο στην ανάπτυξη αλλεργίας για να προλάβουν την εμφάνιση τροφικής αλλεργίας. Γενικά όμως αυτά που οι ειδικοί προτείνουν αυτή τη στιγμή είναι τα ακόλουθα: Εγκυμοσύνη Η έγκυος γυναίκα θα πρέπει να έχει ισορροπημένο διαιτολόγιο Εάν είναι αλλεργική σε κάποια τροφή, πρέπει να την αποφύγει Εάν δεν είναι αλλεργική σε καμία τροφή, όπως αυγό, ξηροί καρποί, ψάρι, γάλα (όλες πολύ αλλεργιογονικές (ή αλλεργιογόνες) τροφές), δεν θα πρέπει να τις αποφύγει κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, γιατί δεν υπάρχει σαφής ένδειξη ότι η αποφυγή τους θα προλάβει την ανάπτυξη αλλεργίας στο βρέφος. Μητρικός θηλασμός Οι ειδικοί συνιστούν αποκλειστικά μητρικό θηλασμό τους πρώτους 4 μήνες ζωής, καθώς το μητρικό γάλα παρέχει πολλαπλά οφέλη. Οι μητέρες που θηλάζουν δεν χρειάζεται να αποφεύγουν τροφές που θεωρούνται αλλεργιογονικές (ή αλλεργιογόνες), εφόσον δεν έχει αποδειχθεί ότι η αποφυγή τους θα προλάβει την ανάπτυξη τροφικής αλλεργίας στο βρέφος τους. Εισαγωγή στερεών τροφών στο βρέφος Οι ειδικοί συνιστούν να μην προστεθούν στερεές τροφές στο διαιτολόγιο του βρέφους μέχρι τον 4 ο έως και τον 6 ο μήνα ζωής. Μέχρι τώρα δεν υπάρχουν ενδείξεις που υποστηρίζουν την καθυστέρηση της εισαγωγής των τροφών πέραν από τον 4 ο έως τον 6 ο μήνα ακόμη και αυτών με αυξημένη αλλεργιογονικότητα (αυγό, γάλα, ξηροί καρποί, ψάρι). Η καθυστέρηση εισαγωγής των στερεών τροφών δε φαίνεται να προλαμβάνει μελλοντικά την ανάπτυξη αλλεργίας στα βρέφη. Βιβλιογραφία 1. Guidelines for the Diagnosis and Management of Food Allergy in the United States: Report of the NIAID-Sponsored Expert Panel. www.niaid.n.h.gov/topics/foodallergy/clinical 2. www.foodallergy.org/files/faap.pdf 3. www.kidswithfoodallergies.org My Life Magazine 11
ΠΑΙΔΙ & ΥΓΕΙΑ Η Κοιλιοκάκη: ένα συχνό "άγνωστο" νόσημα Κοιλιοκάκη ένα συχνό "άγνωστο" νόσημα Παναγιώτα Καφρίτσα Παιδογαστρεντερολόγος Συνεργάτης ΙΑΣΩ Παίδων Η κοιλιοκάκη είναι μία χρόνια πάθηση του εντέρου που εμφανίζεται σε άτομα με γενετική προδιάθεση μετά την κατανάλωση προϊόντων που περιέχουν γλουτένη. Ο Έλληνας ιατρός Αρεταίος περιέγραψε για πρώτη φορά τη νόσο, ενώ κατά τον Β Παγκόσμιο Πόλεμο διαγνώστηκαν αρκετά περιστατικά στην Ευρώπη. 12 Μy Life Μagazine
Η Κοιλιοκάκη: ένα συχνό "άγνωστο" νόσημα ΠΑΙΔΙ & υγεια Η κοιλιοκάκη θεωρείται αυτοάνοση νόσος, όπου ο οργανισμός μετά από έκθεση στη γλουτένη ενεργοποιεί ανοσολογικούς μηχανισμούς που προκαλούν βλάβη στην επιφάνεια του λεπτού εντέρου. Η συχνότητα της νόσου Μέχρι πριν από λίγα χρόνια, η κοιλιοκάκη θεωρείτο μία νόσος σπάνια στα παιδιά με συχνότητα που υπολογίζονταν σε ποσοστό 1 : 4.000 παιδιά. Θεωρείται σήμερα όμως η πιο συχνή γενετικά προκαθορισμένη νόσος με συχνότητα 1/100-200 σε αρκετές χώρες της Ευρώπης και Αμερικής. Ακόμη μεγαλύτερη συχνότητα της νόσου παρουσιάζουν συγκεκριμένες ομάδες ασθενών με άλλα νοσήματα, όπως τα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη, αυτοάνοση θυρεοειδίτιδα, σύνδρομο Down ή σύνδρομο Turner καθώς και οι συγγενείς ασθενών με κοιλιοκάκη. Στην Ελλάδα δεν γνωρίζουμε ακριβώς την πραγματική συχνότητα αλλά υπολογίζεται ότι πρέπει να είναι αντίστοιχη με την υπόλοιπη Ευρώπη. Η γλουτένη βρίσκεται κυρίως στα δημητριακά δηλαδή σε ότι παράγεται από σιτάρι, σίκαλη, κριθάρι. Η κοιλιοκάκη θεωρείται αυτοάνοση νόσος, όπου ο οργανισμός μετά από έκθεση στη γλουτένη ενεργοποιεί ανοσολογικούς μηχανισμούς που προκαλούν βλάβη στην επιφάνεια του λεπτού εντέρου, καταστρέφοντας τις λάχνες του κι επηρεάζοντας την σωστή απορρόφηση των θρεπτικών ουσιών. Νεότερες εξελίξεις οδήγησαν στην κατανόηση της νόσου η οποία καλύπτει φάσμα εκδηλώσεων κυρίως από το πεπτικό σύστημα, αλλά και εκδηλώσεις από άλλα συστήματα ή τέλος να είναι ασυμπτωματική. Παρουσιάζει 2 χρονικές "αιχμές" Παιδική ηλικία: 2 έτη Στις μεγαλύτερες ηλικίες: 40 έτη Τα συμπτώματα Τα συμπτώματα της νόσου μπορούν να εμφανιστούν σε οποιαδήποτε ηλικία μετά την ένταξη της γλουτένης στο διαιτολόγιο. Τα συμπτώματα ποικίλλουν ανάλογα με την ηλικία και στα παιδιά: Στα βρέφη παρατηρούνται υποτροπιάζοντα συμπτώματα από το γαστρεντερικό ενώ Στις μεγαλύτερες ηλικίες τα συμπτώματα είναι άτυπα. Μπορεί να υπάρχουν διαταραχές των κενώσεων συχνότερα διαρροϊκές κενώσεις, σπανιότερα δυσκοιλιότητα, ανορεξία, απώλεια βάρους ή ανεπαρκή πρόσληψη βάρους, μετεωρισμό κοιλίας, μειωμένη σωματική ανάπτυξη, καθυστέρηση της ήβης, σιδηροπενική αναιμία, κοιλιακά άλγη, οστεοπενία, δερματίτιδα, διαταραχή ηπατικής λειτουργίας, κ.ά. Τελευταία έχει βρεθεί ότι οι ασθενείς με τα παραπάνω κλινικά συμπτώματα αποτελούν την κορυφή μόνο του "παγόβουνου", διότι οι περισσότεροι ασθενείς με κοιλιοκάκη είναι ασυμπτωματικοί και παραμένουν αδιάγνωστοι επί σειρά ετών, με αποτέλεσμα να έχουν αυξημένο κίνδυνο να παρουσιάσουν τις μακροπρόθεσμες επιπλοκές της νόσου (σιδηροπενική αναιμία, οστεοπόρωση, υπογονιμότητα, λέμφωμα του εντέρου κ.α.). My Life Magazine 13
ΠΑΙΔΙ & ΥΓΕΙΑ Η Κοιλιοκάκη: ένα συχνό "άγνωστο" νόσημα Η κοιλιοκάκη αντιμετωπίζεται με δίαιτα χωρίς γλουτένη εφόρου ζωής. Η τήρηση της δίαιτας φαίνεται πολύ δύσκολη αρχικά, και χρειάζεται συνεργασία ιατρών και των διαιτολόγων με την οικογένεια. Πώς αντιμετωπίζεται η κοιλιοκάκη; Πώς γίνεται η διάγνωση της κοιλιοκάκης; Η υποψία της νόσου τίθεται μετά από την ανίχνευση των ειδικών αντισωμάτων στον ορό του ασθενούς. Τα αντισώματα έναντι της τρανσγλουταμινάσης ιστού (ttg) και του ενδομυΐου (ΕΜΑ), είναι πολύ ειδικά και ευαίσθητα για την ανίχνευση της νόσου. Πρόσφατα έχουν αναπτυχθεί και νέοι μέθοδοι που αφορούν αντισώματα έναντι πεπτιδίων που παράγονται από απαμίνωσης της γλοιαδίνης και αφορούν IgA και IgG αντισώματα (DGP test). Παρ όλα αυτά, τα θετικά αντισώματα από μόνα τους δεν επαρκούν για την επιβεβαίωση της διάγνωσης της κοιλιοκάκης. Η νόσος επιβεβαιώνεται με γαστροσκόπηση και βιοψίες λεπτού εντέρου. Η ανεύρεση των χαρακτηριστικών αλλοιώσεων στον εντερικό βλεννογόνο και η κλινική ανταπόκριση του ασθενούς στη δίαιτα, συνοδευόμενη από την αρνητικοποίηση των ειδικών αντισωμάτων στον ορό και μόνο, θέτουν τη διάγνωση της κοιλιοκάκης. Υπάρχει και γενετικός έλεγχος με μελέτη των αντιγόνων ιστοσυμβατότητας. Τα αποτελέσματα για το HLA-DQ2/ DQ8 χρησιμεύουν για να βοηθήσουν στη διάγνωση της νόσου σε αμφισβητούμενες περιπτώσεις. Η κοιλιοκάκη αντιμετωπίζεται με δίαιτα χωρίς γλουτένη εφόρου ζωής. Η τήρηση της δίαιτας φαίνεται πολύ δύσκολη αρχικά, και χρειάζεται συνεργασία ιατρών και των διαιτολόγων με την οικογένεια. Η δίαιτα περιλαμβάνει αποχή από τροφές που προέρχονται από τα σιτηρά, τη σίκαλη το κριθάρι και τη βρώμη. Υπάρχουν όμως σημαντικές πρακτικές δυσκολίες στην εφαρμογή της καθότι η γλουτένη είναι πολύ διαδεδομένο συστατικό της δίαιτας με αποτέλεσμα να είναι δύσκολη η εφαρμογή διαιτολογίου χωρίς γλουτένη, ιδιαίτερα όταν αυτό θα πρέπει να περιλάβει βιομηχανικά τυποποιημένες τροφές ή να καλύψει ανάγκες μεγαλύτερων παιδιών και εφήβων που περνούν πολλές ώρες μακριά από το σπίτι. Η γλουτένη είναι ένα συστατικό πολύ κοινό σε τυποποιημένα τρόφιμα. Επιπλέον είναι δυνατόν να «επιμολύνει» την τροφή σε οποιαδήποτε φάση της παρασκευής της. Μόνο η αναγραφή στην ετικέτα της συσκευασίας ότι το προϊόν είναι ελεύθερο γλουτένης, εξασφαλίζει τον ασθενή. Ενδεικτικά απαγορεύονται τα προϊόντα που περιέχουν αλεύρι (ψωμί, φρυγανιές, μπισκότα, πίτσες, πίττες, γλυκά, κ.α.), τα ζυμαρικά, κάποια αλλαντικά, πολλά κονσερβοποιημένα προϊόντα, μερικά έτοιμα ροφήματα και κάποια από τα αλκοολούχα ποτά. Επιτρέπονται όλα τα φρούτα, τα λαχανικά, τα φρέσκα κρέατα, ψάρια, πουλερικά, το γάλα και τα προϊόντα του, το καλαμπόκι, το ρύζι, το λάδι. Υπάρχουν επίσης ειδικά προϊόντα ελεύθερα γλουτένης στα φαρμακεία στη διάθεση των ασθενών με κοιλιοκάκη. 14 Μy Life Μagazine
Το μόνο κατάλληλο θήλαστρο για πρόωρα ή πολύδυμα νεογνά, καθώς και για αύξηση παραγωγής ή επαναγαλακτισμό. Symphony Ένα μοναδικό θήλαστρο με τεχνολογία νέας γενιάς 2-Φάσεων, το οποίο μιμείται το φυσικό τρόπο θηλασμού του βρέφους από το στήθος της μητέρας! Το επαγγελματικό θήλαστρο Symphony αντλεί περισσότερο μητρικό γάλα σε λιγότερο χρόνο στην άνεση του σπιτιού σας. Δοκιμάστε το ΔΩΡΕΑΝ στην κλινική (χωρίς καμία επιπλέον υποχρέωση) με ένα τηλεφώνημα στο 210 74 85 752 & 697 9222627 Με την ενοικίαση του θήλαστρου σας παρέχουμε ΔΩΡΕΑΝ τη χρήση του βρεφοζυγού... Παπαδιαμαντοπούλου 65, Ζωγράφου, 115 27, Αθήνα Τηλ: 210 74 85 752, Fax: 210 74 70 417, Ε-mail: info@klinikum.gr
ΠΑΙΔΙ & ΥΓΕΙΑ Η Κοιλιοκάκη: ένα συχνό "άγνωστο" νόσημα Η κλινική ανταπόκριση του ασθενούς στη δίαιτα είναι άμεση και τα κλινικά συμπτώματα υποχωρούν σε μερικές εβδομάδες. Η αντιμετώπιση της κοιλιοκάκης; (συνέχεια) Η κλινική ανταπόκριση του ασθενούς στη δίαιτα είναι άμεση και τα κλινικά συμπτώματα υποχωρούν σε μερικές εβδομάδες ενώ ο βλεννογόνος του εντέρου επανέρχεται στο φυσιολογικό μέσα σε 6-12 μήνες. Το σωματικό βάρος επανέρχεται στο φυσιολογικό, το ίδιο ισχύει και με το ύψος, εφ όσον η νόσος διαγνωσθεί και αντιμετωπιστεί έγκαιρα πριν από την εφηβεία. Η δίαιτα χωρίς γλουτένη πρέπει να είναι αυστηρή και μόνιμη. Χρειάζεται σωστή ιατρική παρακολούθηση του ασθενούς κάθε 6-12 μήνες με: Κλινική εξέταση και καταγραφή της αύξησης του παιδιού. Παρακολούθηση με έλεγχο των ειδικών αντισωμάτων για επιβεβαίωση και εξασφάλιση συμμόρφωσης στη δίαιτα. Έλεγχο για τυχόν ανάπτυξη αυτοάνοσων νοσημάτων σχετιζόμενων με την κοιλιοκάκη, ή άλλων επιπλοκών που σχετίζονται με διατροφικά ελλείμματα όπως η οστεοπόρωση. Συχνά οι ασθενείς δεν συμμορφώνονται στη δίαιτα χωρίς γλουτένη. Η καθυστερημένη διάγνωση, η αδιαφορία και η άγνοια, εξαιτίας της οποίας τα άτομα καταναλώνουν τρόφιμα με προσμίξεις χωρίς να το θέλουν και τέλος η αντικειμενική δυσκολία της εφαρμογής της δίαιτας αποτελούν τα κυριότερα αίτια. Η μη συμμόρφωση όμως προκαλεί βλάβες στο βλεννογόνο του εντέρου με άμεσο αποτέλεσμα τη μείωση της επιφάνειας απορρόφησης θρεπτικών συστατικών. Τα κοινότερα προβλήματα που προκύπτουν είναι η οστεοπενία και η σιδηροπενία ενώ στα παιδιά παρουσιάζεται καθυστέρηση της σωματικής ανάπτυξης. Υπάρχουν επίσης ενδείξεις ότι στα άτομα που δεν ακολουθούν τη δίαιτα είναι αυξημένος ο κίνδυνος εμφάνισης αυτοάνοσων νοσημάτων ή/ και κακοήθειας όπως λέμφωμα εντέρου. Μελλοντικές κατευθύνσεις υπάρχουν στην έρευνα και αφορούν την ενζυμική θεραπεία με βακτηριακές ενδοπεπτιδάσες, φάρμακα όπως ανοσοτροποποιητές για την καταστολή της τρανσγλουταμινάσης, ενώ ελπίδα μπορεί να υπάρχει και από την εφαρμογή της Βιοτεχνολογίας στην αγροκαλλιέργεια. Πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι ο μητρικός θηλασμός μειώνει τον κίνδυνο για ανάπτυξη κοιλιοκάκης και ιδιαίτερα εάν τα σιτηρά εισαχθούν στο διαιτολόγιο του βρέφους κατά τη διάρκεια του μητρικού θηλασμού, και όχι νωρίτερα από τους 5 ή αργότερα από τους 7 πρώτους μήνες της ζωής. Παράλληλα έχει βρεθεί ότι στην μείωση της κοιλιοκάκης βοηθά και η πρόληψη των γαστρεντερικών λοιμώξεων στη βρεφική ηλικία. Χρειάζεται ευαισθητοποίηση τόσο των ιατρών όσο και της κοινωνίας για την πρώιμη ανίχνευση των ατόμων που πάσχουν από κοιλιοκάκη. Βιβλιογραφία 1. Green PH, Cellier C: Celiac disease. N Engl J Med 2007, 357:1731-1743. 2. Di Sabatino A, Corazza GR: Coeliac disease. Lancet 2009, 373:1480-1493. 3. Lohi S, Mustalahti K, Kaukinen K, Laurila K, Collin P, Rissanen H, Lohi O, Bravi E, Gasparin M, Reunanen A, Mäki M: Increasing prevalence of coeliac disease over time. Aliment Pharmacol Ther 2007, 26:1217-1225. 4. Dubé C, Rostom A, Sy R, Cranney A, Saloojee N, Garritty C, Sampson M, Zhang L, Yazdi F, Mamaladze V, Pan I, Macneil J, Mack D, Patel D, Moher D: The prevalence of celiac disease in average-risk and at-risk Western European populations: a systematic review. Gastroenterology 2005, 128(4 Suppl 1):S57-S67. 5. Byass P, Kahn K, Ivarsson A: The global burden of childhood coeliac disease: a neglected component of diarrhoeal mortality? PLoS One 2011, 6:e22774. 16 Μy Life Μagazine
ΥΓΕΙΑ ΗPV: μύθοι & αλήθειες ΗPV Mύθοι & Aλήθειες Αλέξανδρος Καλογερόπουλος, ΜRCOG Μαιευτήρας - Γυναικολόγος, Συνεργάτης ΙΑΣΩ Ο ιός των κονδυλωματων αποτελεί τα τελευταία χρόνια αντικείμενο συζήτησης. Προκαλεί απορία, φόβο, πολλαπλά ερωτηματικά αλλά συχνά εκφράζεται και η υποψία ότι είναι μία περαστική ιατρική μόδα, που τελικά θα αποδειχθεί ασήμαντη. Ας ακολουθήσουμε λοιπόν την προσφιλή μέθοδο "σωστό-λάθος", και με απλά λόγια αλλά με ισχυρή πλέον υποκείμενη βιβλιογραφία να απαντήσουμε όλα τα ερωτήματα, να διασκεδάσουμε τους φόβους και να θέσουμε το ζήτημα στις πραγματικές του διαστάσεις. 18 Μy Life Μagazine