Eπίδξαζε ηεο δηαηξνθήο ηνπ παηδηνύ ζηελ πγεία θαηά ηελ ελήιηθε δσή Καπαγκιόζογλος-Λαμπούδη Θυμαή Παιδίαηπορ Γαζηπενηεπολόγορ Καθηγήηπια Κλινικήρ Διαηποθήρ Τμήμα Διαηποθήρ ΑΤΕΙ Θεζζαλονίκηρ
Η εηζήγεζε απηή αθνξά κηα πξνλνκηνύρα κεξίδα παηδηώλ πνπ : ζα δήζνπλ σο ηελ ελειηθίσζε θαη πνπ έρνπλ απεξηόξηζηεο επηινγέο δηαηξνθήο. ε πιεηνλόηεηα ησλ παηδηώλ ηνπ πιαλήηε δελ ζα επσθειεζνύλ από ηηο πιεξνθνξίεο πνπ κνηξαδόκαζηε εδώ παξόιν πνπ είλαη δηαζέζηκεο παληνύ H ζημεπινή μέπα μαρ καλεί να ζηπέτοςμε για μια ζηιγμή ηην ζκέτη μαρ ζηα μη ππονομιούσα παιδιά
Ανπηςζζόμενερ σώπερ Αναπηςγμένερ σώπερ ςποζιηιζμόρ λοιμώδη νοζήμαηα ςπεπζιηιζμόρ σπόνια μη λοιμώδη νοζήμαηα
Αλαπηπγκέλεο ρώξεο Σύξζεθαλ ζ έλα ηεξάζηην δηαηξνθηθό πείξακα πνπ πξνέθπςε από ηηο αιιαγέο πνπ πνπ επέθεξε ε βηνκεραλνπνίεζε. Jean Bogert (1939)
Σρέζε κε ηε δηαηξνθή παρπζαξθία ππεξιηπηδαηκία ππέξηαζε δηαβήηεο αιιεξγίεο θαξθίλνο νζηενπόξσζε ππεξνκνθπζηεηλαηκία
Σσέζη με διαηποθικούρ παπάγονηερ πος έδπαζαν ππίν ηην ενηλικίυζη παρπζαξθία ππεξιηπηδαηκία ππέξηαζε δηαβήηεο θαξδηνπάζεηεο αιιεξγίεο θαξθίλνο νζηενπόξσζε ππεξνκνθπζηεηλαηκία Σηοισεία από: Επιδημιολογικέρ μελέηερ πειπαμαηικέρ μελέηερ (πειπαμαηόζυα)
Παρπζαξθία: επηδεκηνινγηθά δεδνκέλα πτθμοί αύξηςηρ κασά σον ππώσο φπόνο και παφτςαπκία (N Stettler et al. Pediatrics 109:194,2002) Πποοπσική μελέση (n = 19.397, παπακολούθηςη από σην γέννηςη μέφπι σην ηλικία σψν 7 επσά εσών) σαφεία ππόςληχη βάποτρ κασά σοτρ 4ππώσοτρ μήνερ ζψήρ ςφεσίζεσαι με ατξημένο κίνδτνο παφτςαπκίαρ (BMI >95 η ΕΘ) ςσην ηλικία σψν 7 εσών ανεξάπσησα από: σο βάπορ γέννηςηρ και σο βάπορ ςσο σέλορ σοτ 1οτ έσοτρ
Παρπζαξθία: επηδεκηνινγηθά δεδνκέλα Dewey KG. Is breastfeeding protective against child obesity? J Hum Lact 2003 Feb;19(1):9-18 Μεηααλάιπζε 11 κειεηώλ ηα επξήκαηα ησλ 8/11 νδεγνύλ ζην ζπκπέξαζκα νηη ηα παηδηά πνπ ζειάδνπλ ζπαληόηεξα αλαπηύζζνπλ παρπζαξθία
Παρπζαξθία: πεηξακαηηθά δεδνκέλα Srinivasan M, Laychock SG, Hill DJ, Patel MS. Neonatal nutrition: metabolic programming of pancreatic islets and obesity Exp Biol Med 2003 Jan;228(1):15-23 "Overfeeding of formula and early introduction of supplemental weaning foods such as cereals, fruits, and juices that are high in carbohydrates may be the culprits," says Patel
Berenson GS, Srinivasan SR, Nicklas TA., Atherosclerosis: a nutritional disease of childhood. Am J Cardiol 1998 Nov 26;82(10B):22T-29T Bogalusa Heart Study.
Rate of diabetes Adjusted for age and sex (%) Σαθραξώδεο δηαβήηεο : First year Breastfeeding and Type 2 diabetes ( Pettit et al Lancet 350:166,1997) 30 25 20 15 10 5 0 <120 120-139 > 140 Relative weight (%) Feeding groups Breast only Br & Bottle Bottle only Odds Ratio for Breast v Bottle: 0.41 (p = 0.03)
Υπέξηαζε: επηδεκηνινγηθά δεδνκέλα Singhal A, Cole TJ, Lucas A. Early nutrition in preterm infants and later blood pressure: two cohorts after randomised trials. Lancet. 2001 Feb 10;357(9254):413-9.
Καξδηαγγεηαθά επηδεκηνινγηθά δεδνκέλα Gunnell DJ, Frankel SJ, Nanchahal K, Peters TJ, Davey Smith G. Childhood obesity and adult cardiovascular mortality: a 57-y followup study based on the Boyd Orr cohort. Am J Clin Nutr. 1998 Jun;67(6):1111-8.
Οζηενπόξσζε: επηδεκηνινγηθά δεδνκέλα
Law M. Dietary fat and adult diseases and the implications for childhood nutrition: an epidemiologic approach. Am J Clin Nutr. 2000 Nov;72(5 Suppl):1291S-1296S Maynard M, Gunnell D, Emmett P, Frankel S, Davey Smith G. Fruit, vegetables, and antioxidants in childhood and risk of adult cancer: the Boyd Orr cohort. J Epidemiol Community Health 2003 Mar;57(3):218-25 Φπηηθή ίλα?
Αιιεξγία επηδεκηνινγηθά δεδνκέλα
Αλνζνινγηθό ζύζηεκα Οη πιεξνθνξίεο πξνέξρνληαη από πιεζπζκνύο κε αθξαία ππνζξεςία εθηεηακέλεο κειέηεο πεηξακαηηθέο βξίζθνληαη ζε εμέιημε Αθνξνύλ: αλνζνινγηθή αλνρή ηξνθηθώλ αιιεξγηνγόλσλ αλανζνδηακόξθσζε κέζσ δηαηξνθήο αλνζνεπίβιεςε
KNΣ J Neurochem 2003 Feb;84(3):417-31 Meal size and frequency affect neuronal plasticity and vulnerability to disease: cellular and molecular mechanisms. Mattson MP, Duan W, Guo Z. Laboratory of Neurosciences, National Institute on Aging, Gerontology Research Center, Baltimore, Maryland 21224, USA.
γενεσικήπποδιάθεςη για ση νόςο οπγανογένεςη Δομή και λεισοτπγία οπγάνψν κασά ση γέννηςη Ενδομήσπια (οπμονικά /μεσαβολικά) πεπιβάλλονκίνδτνορ έκυπαςηρ σηρ νόςοτ Οπμονικό και μεσαβολικό ππουίλ Παιδική ηλικία (διασπουή) Μεσαβολέρ ςση δομή και ση λεισοτπγία οπγάνψν Έκυπαςη σηρ νόςοτ
Δηαηξνθή Διασπουικόρ-Μεσαβολικόρ Ππογπαμμασιςμόρ (Nutrition-Metabolic Programming) μεσαβολέρ ςση δομή και σην λεισοτπγία οπγάνψν ποτ πποκαλούνσαι από σην έκθεςη ςε πεπιβαλλονσικέρ επιδπάςειρ κασά ση διάπκεια κπίςιμψν πεπιόδψν σηρ ανάπστξηρ έφοτν ςε πολλέρ πεπιπσώςειρ φαπακσήπα πποςαπμογήρ ςε ανσίξοερ πεποβαλλονσικέρ ςτνθήκερ παπαμένοτν δημιοτπγούν τχηλόσεπο κίνδτνο για ανάπστξη φπόνιψν νοςημάσψν ςσην ενήλικο ζψή
Αγγείσζε λεύξσζε κεηαβνιέο ζηνλ αξηζκό ησλ θπηηάξσλ επηινγή θιόλσλ κεηαβνιηθή δηαθνξνπνίεζε Μόνιμες βλάβες
(i) ππογπαμμαηιζμόρ ζύνθεζηρ ζώμαηορ; (ii) ππογπαμμαηιζμόρ ανοζολογικήρ απάνηηζηρ (iii) ππογπαμμαηιζμόρ ηηρ ανάπηςξηρ ηυν νεθπών καπδιαγγειακή νόζορ (iv) ππογπαμμαηιζμόρ όλυν ηυν πςθμιζηικών μησανιζμών πος εμπλέκονηαι
Επίδπαςη πεπιβαλλονσικών παπαγόνσψν ςση γενεσική έκυπαςη σοτ διαβήση ενδομήσπια (LGA,SGA) Οτδόρ εμυάνιςηρ σηρ νόςοτ Παιδική παφτςαπκία Παφτςαπκία ενηλίκψν Γενεσικόρ παπάγψν κινδύνοτ απνησικοί παπάγονσερ επισαφύνοτν σην εκυπαςη σηρ νόςοτ
Επίδπαςη πεπιβαλλονσικών παπαγόνσψν ςση γενεσική έκυπαςη σοτ διαβήση.ςτνέφεια θεηικοί παπάγονηερ καθςζηεπούν ηην εκδήλυζη ηηρ νόζος θηλαςμόρ Γενεσικόρ παπάγψν κινδύνοτ Αςκηςη,διασπουή - ενήλ Αςκηςη,διασπουή ενήλ +Θ Αςκηςη,διασπουή - παιδική ηλικία Αςκηςη,διασπουή παιδικήηλικία + θηλαςμόρ
Επίδπαςη πεπιβαλλονσικών παπαγόνσψν ςση γενεσική έκυπαςη σοτ διαβήση.ςτνέφεια ενδομήσπια (LGA,SGA) Γενεσικόρ παπάγψν κινδύνοτ θηλαςμόρ
Θειαζκόο
Η ςημαςία σοτ διασπουικούμεσαβολικού ππογπαμμασιςμού Διασπουικέρ πποςεγγίςειρ κασά σην παιδική ηλικία βαςιςμένερ ςσα ςτμπεπάςμασα σψν μελεσών είναι δτνασόν να διαμοπυώςοτν σην δομή και σην λεισοτπγία σψν οπγάνψν ετνοωκό μεσαβολικό ππουιλ ατσό μποπεί να είναι ιδιαίσεπα ετνοωκό για σιρ ομάδερ τχηλού κινδύνοτ
Σπζηάζεηο Θειαζκνο όρη πξώηκε εηζαγσγή ηξνθώλ κε πςειά πνζά πδαηαλζξάθσλ απνθπγή ηξνθηθώλ αιιεξγηνγόλσλ ιηπίδηα<30% ηεο εκεξήζηαο πξόζιεςεο ελέξγεηαο θαηαλάισζε θξνύησλ θαη ιαραληθώλ θαηαλάισζε πνηθηιιίαο ηξνθίκσλ έιεγρνο ηνπ βάξνπο (Ειαηησζε ηεο ζπλνιηθήο πνζόηεηαο πξνζιακβαλόκελεο ελέξγεηαο)
% of children (1995-2001*) who are: exclusively breastfed (<6 months) breastfed with complementary food (6-9 months) still breastfeeding (20-23 months) - - - % of underfives (1995-2001*) suffering from: underweight moderate & severe underweight severe wasting moderate & severe stunting moderate & severe - - - -
DOMESTIC SUPPLY DOMESTIC UTILIZATION PER CAPUT SUPPLY COUNTRIES PRO- IM- STOCK EX- TOTAL FEED SEED PRO- WASTE OTHER FOOD KILO- PER DAY DUC- PORTS CHAN- PORTS CESS- USES GRAMS TION GES ING PER CALO PRO- FAT YEAR RIES TEIN GRAMS GRAMS - 1000 METRIC TONS - Austria 4 0 5-1 0 0.0 0 0.0 0.0 Bel-Lux 4 11-7 0 0.0 0 0.0 0.0 Belarus 0 0 0 0 0.1 0 0.0 Bulgaria 1 0 1 1 0.1 1 0.0 0.1 Bosnia Herzg 1 1 1 0.2 2 0.1 0.0 Croatia 1 1-1 Czech Rep 3 1 1 1 0.1 1 0.1 0.0 Denmark 1 26-25 0 0.0 0 0.0 0.0 Estonia 1 0 0 0 0.2 2 0.1 0.0 Finland 2 2 0 0 0.0 0 0.1 0.0 France 10 42-31 0 0.0 0 0.0 0.0 Germany 8 39-30 0 0.0 0 0.0 0.0 Greece 29 0 29 29 2.7 27 1.1 0.2 Hungary 3 0 3 3 0.3 3 0.1 0.0 Iceland 0 0 0 0.4 4 0.2 0.0 Ireland 2 87-85 Italy 24 0 24 24 0.4 4 0.2 0.0 Latvia 1 0 1 1 0.3 3 0.1 0.0 Lithuania 1 0 0 0 0.1 1 0.0 0.1 Macedonia 0 0 0 0 0.1 1 0.0 0.1 Malta 0 0 0 0 0.8 8 0.3 0.1 Moldova Rep 0 0 0 0 0.0 0 0.0 0.0 Netherlands 9 76-67 Norway 0 0 0 0 0.0 0 0.0 0.0 Poland 2 1 1 1 0.0 0 0.1 0.0 Portugal 15 2 13 13 1.3 13 0.5 0.1 Russian Fed 12 1 11 11 0.1 1 0.0 0.1 Romania 1 1 1 0.0 1 0.0 0.0 Slovakia 2 0 2 2 0.5 5 0.2 0.0 Slovenia 1 2-1 0 0.0 0 0.0 0.0 Spain 14 50-35 Sweden 0 1-0 0 0.0 0 0.0 0.0 Switzerland 2 14-12 0 0.0 0 0.0 0.0 UK 27 5 22 22 0.4 4 0.2 0.0