ΟΜΙΛΙΑ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗ ΚΕ.ΜΕ.Α.- ΗΜΕΡΙΔΑ ISEC BALLISTICS Το Κέντρο Μελετών Ασφαλείας (ΚΕ.ΜΕ.Α.) είναι επιστημονικός, ερευνητικός και συμβουλευτικός φορέας με σκοπό τη διεξαγωγή θεωρητικής και εφαρμοσμένης έρευνας σε θέματα πολιτικής ασφάλειας, σε εθνικό και διεθνές επίπεδο, καθώς και την παροχή συναφούς περιεχομένου υπηρεσιών γνωμοδοτικού χαρακτήρα. Το ΚΕ.ΜΕ.Α. είναι το Εθνικό Σημείο Επαφής με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη - μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την προστασία των Ευρωπαϊκών Υποδομών Ζωτικής Σημασίας (ΕCIs), σύμφωνα με την ενσωματωμένη στην ελληνική έννομη τάξη Οδηγία 2008/114/ΕC του Συμβουλίου (Π.Δ. 39/2011). Συμμετέχει ως ιδρυτικό μέλος στο Διοικητικό Συμβούλιο του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Ασφάλειας (EOS). Διετέλεσε μέλος, ως εκπρόσωπος της Ελλάδας, του Ευρωπαϊκού Forum για την Έρευνα και την Καινοτομία στον τομέα της Ασφάλειας (ESRIF). Ανέλαβε την πρωτοβουλία για τη δημιουργία μιας συνεργατικής δομής για την έρευνα και την καινοτομία στον χώρο της εσωτερικής ασφάλειας (Ελληνικός Οργανισμός για την Έρευνα και την Καινοτομία της Εσωτερικής Ασφάλειας). Στο πλαίσιο της αποστολής του, οι ερευνητικές του δράσεις αναπτύσσονται, κυρίως, σε τομείς όπως η ασφάλεια τηλεπικοινωνιών και δικτύων, η προστασία εγκαταστάσεων και κρίσιμων υποδομών, η διαχείριση και η επιτήρηση συνόρων, η ασφάλεια μεγάλων γεγονότων και, εν γένει, η εκτίμηση ανθρωπογενών και μη απειλών και κινδύνων και η αντιμετώπιση κρίσεων. Προς αυτή την κατεύθυνση, το ΚΕ.ΜΕ.Α. αναπτύσσει εθνικές και διεθνείς συνεργασίες με πανεπιστημιακά ιδρύματα, ερευνητικά κέντρα και επιστημονικούς, κοινωνικούς και παραγωγικούς φορείς του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. Το ΚΕ.ΜΕ.Α. συμμετέχει στην υλοποίηση ενός μεγάλου αριθμού ερευνητικών έργων χρηματοδοτούμενων από το 7ο Πρόγραμμα Πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (FP-7) και διεκδικεί τη συμμετοχή του στο 1
πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πρόκλησης «Ασφαλείς Κοινωνίες» του ενιαίου Προγράμματος «Ορίζοντας 2020» για την περίοδο 2014 2020. Το Πρόγραμμα ISEC, είναι ένας από τους χρηματοδοτικούς μηχανισμούς που έχει αξιοποιήσει το ΚΕ.ΜΕ.Α., ιδιαίτερα προς την κατεύθυνση της αύξηση των επιχειρησιακών δυνατοτήτων υπηρεσιών της Ελληνικής Αστυνομίας. Το Πρόγραμμα Πλαίσιο Ασφάλεια και Προστασία Ελευθεριών 2007-2013 είναι ένα από τα βασικά χρηματοδοτικά εργαλεία της Ε.Ε. για την ενίσχυση της ασφάλειας των πολιτών και την καταπολέμηση του εγκλήματος. Το Πλαίσιο εξειδικεύεται σε δύο συγκεκριμένα προγράμματα. Το Πρόγραμμα ISEC για την «Πρόληψη και την Αντιμετώπιση του Εγκλήματος» και το CIPS για «την Πρόληψη, την ετοιμότητα και την διαχείριση των επιπτώσεων της τρομοκρατίας και άλλων σχετικών κινδύνων ασφάλειας». Το ISEC εστιάζει στην πρόληψη και στην αντιμετώπιση του οργανωμένου εγκλήματος και ειδικότερα στην τρομοκρατία, στην εμπορία ανθρώπων, στις επιθέσεις κατά παιδιών, στο παράνομο εμπόριο ναρκωτικών και όπλων, στη διαφθορά και στην απάτη. Για την περίοδο 2007-2013 για το ISEC προβλέφθηκε συνολικός προϋπολογισμός ύψους 600 εκατομμυρίων ευρώ. Οι δραστηριότητες που υποστηρίζονται καλύπτουν ένα μεγάλο εύρος και εκτείνονται από τις εκπαιδεύσεις έως την προμήθεια εξοπλισμού, και από την προετοιμασία τεχνολογικών έργων έως την ενίσχυση της διασυνοριακής αστυνομικής συνεργασίας. Ειδικότερα, για την περίοδο που ολοκληρώθηκε, τα έργα που υλοποιήθηκαν μέσω της χρηματοδότησης του ISEC μπορούν να σχηματοποιηθούν σε πέντε κατηγορίες: 1. 22% σε εργαλεία και υποδομές, 2. 18% στην ενίσχυση στις επιχειρήσεις επιβολής του νόμου, 3. 17% σε εκπαιδευτικά προγράμματα, 4. 17% σε εκδόσεις 5. Και 14% στη διοργάνωση συνεδρίων. 2
Οι στόχοι του ISEC χωρίζονται σε τέσσερις κατηγορίες. Οι δύο από αυτές είναι επιχειρησιακής μορφής και εστιάζουν στην ανάπτυξη οριζόντιων μεθόδων για την καταπολέμηση του εγκλήματος και στην ανάπτυξη συνεργασίας ανάμεσα στους θεσμούς επιβολής του νόμου. Ενώ, οι άλλες δύο σχετίζονται με συγκεκριμένες ομάδες επωφελουμένων όπως είναι η προστασία των μαρτύρων και των θυμάτων των εγκληματικών δραστηριοτήτων. Ο κύριος όγκος των χρηματοδοτούμενων προγραμμάτων αφορά τις επιχειρησιακές οπτικές κατά 79% και κυρίως την ανάπτυξη οριζόντιων μεθόδων για την καταπολέμηση του εγκλήματος και την ενίσχυση της αστυνομικής συνεργασίας και των σχετικών με την επιβολή του νόμου θεσμών. Σχετικά με την γεωγραφική κατανομή των προτάσεων που εγκρίνονται παρατηρείται μία σχετική ισότητα προς τα Κράτη- Μέλη, ωστόσο υπάρχει ένας μικρός πυρήνας χωρών, όπως είναι η Γερμανία, η Ιταλία, η Ολλανδία και το Ηνωμένο Βασίλειο που υλοποιούν το 48% των δράσεων. Τα αποτελέσματα των προγραμμάτων που έχουν υλοποιηθεί αφορούν: Την αστυνομική συνεργασία, Την κοινή κατανόηση, Τη διασυνοριακή συνεργασία, Την ανταλλαγή πληροφοριών, Την υποστήριξη στα θύματα, Την ευαισθητοποίηση των σχεδιαστών πολιτικής. Στο Πλαίσιο αξιοποίησης του ISEC εντάσσεται και η πρωτοβουλία του Κέντρου Μελετών Ασφάλειας, ως συντονιστή φορέα, σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Εγκληματολογικών Ερευνών της Ελληνικής Αστυνομίας για την υλοποίηση έργων για την ενίσχυση των επιχειρησιακών δυνατοτήτων της Διεύθυνσης Εγκληματολογικών Ερευνών. Τα τρία έργα αφορούν στην προμήθεια εξειδικευμένου εργαστηριακού εξοπλισμού για το εργαστήριο Ανάλυσης Βιολογικών Υλικών Ατόμων του Τμήματος Εθνικού Αρχείου Δεδομένων Γενετικών Τύπων και για το εργαστήριο Πυροβόλων όπλων και Ιχνών Εργαλείων. 3
Ειδικότερα, τα τρία έργα είναι τα κάτωθι: 1. Ενίσχυση της επιχειρησιακής δυνατότητας της Ελληνικής Αστυνομίας για την εφαρμογή της Συνθήκης PRUM (Προϋπολογισμός: 644.779,51 ) - Απόκτηση ρομποτικών μηχανημάτων και συνοδευτικού εξοπλισμού για την ανάλυση δειγμάτων DNA. 2. Αύξηση των επιχειρησιακών δυνατοτήτων της ΔΕΕ/ΕΛΑΣ για διερεύνηση σε ΧΒΡΠ περιβάλλον (Προϋπολογισμός: 615.931 ) - Απόκτηση συστημάτων καταγραφής σκηνής, ανάλυσης γυαλιών, φασματογράφο, παλμογράφο, στολές προστασίας ΧΒΡΠ και λοιπό συνοδευτικό εξοπλισμό. 3. Το τρίτο, είναι το έργο το οποίο ολοκληρώθηκε και παρουσιάζεται σήμερα, για την αύξηση των επιχειρησιακών δυνατοτήτων της Δ.Ε.Ε. για την αξιοποίηση των βαλλιστικών δεδομένων πυροβόλων όπλων», συνολικού προϋπολογισμού 332.038,80. Το σημαντικό αυτό έργο δεν αφορά μόνο την προμήθεια ειδικού εξοπλισμού, αλλά και στην εκπαίδευση του προσωπικού στη χρήση του νέου εξοπλισμού, αλλά και στη δημιουργία εγχειριδίου ανάλυσης πυροβόλων όπλων. Έργα, όπως το συγκεκριμένο, βρίσκονται στο πυρήνα της φιλοσοφίας του ISEC και προβλέπουν στην ευρεία διασύνδεση των εργαστηρίων της Δ.Ε.Ε. με αντίστοιχες υπηρεσίες και Αρχές κρατών-μελών της Ε.Ε., μέσω της μεταφοράς τεχνογνωσίας και κοινών δραστηριοτήτων εκπαίδευσης και κατάρτισης. Παράλληλα, για την προβολή των υλοποιούμενων δράσεων και τη διάχυση των αποτελεσμάτων των έργων θα διοργανωθούν συνέδρια και ημερίδες, όπως η σημερινή, με τη συμμετοχή πολιτικών και θεσμικών παραγόντων, αξιωματικών αστυνομικών υπηρεσιών και ειδικών επιστημόνων από όλη την Ευρώπη. Κλείνοντας, θέλω να τονίσω πως το συγκεκριμένο έργο αποτελεί ένα επιτυχημένο παράδειγμα για τον ιδανικό τρόπο συνεργασίας υπηρεσιών της Ελληνικής Αστυνομίας και ερευνητικών και τεχνοκρατικών φορέων, όπως είναι το ΚΕ.ΜΕ.Α. Δείχνοντας με αυτό 4
τον τρόπο, και το δρόμο για το σχεδιασμό και τις μελλοντικές συνεργασίες, σε μία δύσκολη περίοδο, όπου η δημοσιονομική προσαρμογή της χώρας έχει μειώσει τις δυνατότητες δαπανών, ενώ το έγκλημα γίνεται όλο και πιο περίπλοκο και απαιτεί σύγχρονες και τεχνολογικές απαντήσεις. 5