_Simerini Cyprus, Συνέντευξη της ΥΠΕΞ της Ελλάδος, κας Ντ. Μπακογιάννη στην ε/φ «Η ΣΗΜΕΡΙΝΗ» Η ε/φ «Η ΣΗΜΕΡΙΝΗ», µε πρωτοσέλιδο τίτλο «Τρίζει τα δόντια η Ντόρα Μπακογιάννη», δηµοσιεύει συνέντευξη της ΥΠΕΞ της Ελλάδας στο δηµοσιογράφο Κ. Χατζηκώστα, σηµειώνοντας ότι «σε βαρυσήµαντη συνέντευξή της στη Σ η ΥΠΕΞ της Ελλάδος, Ντόρα Μπακογιάννη, προειδοποιεί την Τουρκία µε επιπτώσεις και κυρώσεις, στην περίπτωση που δεν ανταποκριθεί στις ευρωπαϊκές της υποχρεώσεις. Εάν η Τουρκία δεν εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της έναντι των 25, εξέλιξη την οποία απεύχοµαι, σίγουρα η κατάσταση θα είναι σοβαρή, τονίζει η Ελληνίδα ΥΠ.ΕΞ. Η επικεφαλής της ελληνικής διπλωµατίας αναφέρεται, επίσης, στη στάση της Ε. Ε. έναντι της Τουρκίας. εν νοείται η Ε. Ε., σηµειώνει, να αρνηθεί τον εαυτό της, να θυσιάσει την αξιοπιστία της ή να συµβιβάσει τις αρχές και τις αξίες της. Ταυτόχρονα, η κ. Μπακογιάννη τονίζει ότι η Ελλάδα δεν φοβάται απολύτως τίποτα και κανέναν, εκφράζοντας παράλληλα την πεποίθηση ότι τα θερµά επεισόδια στο Αιγαίο ανήκουν πλέον στο παρελθόν. Εργαζόµαστε παραλλήλως, προσθέτει, και για την αντιµετώπιση θεµάτων που επηρεάζουν τις σχέσεις Ελλάδος - Τουρκίας και ευελπιστεί ότι, κατά την προσεχή επίσκεψη του Τούρκου ΥΠΕΞ, Α. Γκιούλ στην Αθήνα θα επιτευχθεί ακόµη µεγαλύτερη πρόοδος». «Η ΣΗΜΕΡΙΝΗ», 12-11-2006 «Η Ελλάδα δεν φοβάται απολύτως τίποτα και κανέναν- Βαρυσήµαντη συνέντευξη της Υπουργού Εξωτερικών της Ελλάδος Ντόρας Μπακογιάννη στη Σ, για τα ευρωτουρκικά, τα ελληνοτουρκικά και το Κυπριακό», του Κ. Χατζηκώστα //Η Ελληνίδα ΥΠΕΞ θεωρεί αβάσιµους τους φόβους ότι η Τουρκία θα συνεχίσει την ενταξιακή της πορεία χωρίς να πράξει ό,τι απαιτείται για την Κύπρο. Η Ε.Ε. δεν θα αρνηθεί τον εαυτό της, τονίζει. Η Ελλάδα δεν φοβάται απολύτως τίποτα και κανέναν. Στην κατηγορηµατική αυτή δήλωση προέβη σε αποκλειστική συνέντευξή της στη Σ η Υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδος Ντόρα Μπακογιάννη, εκφράζοντας ταυτοχρόνως την πεποίθηση ότι τα θερµά επεισόδια στο Αιγαίο ανήκουν πλέον στο παρελθόν. Εργαζόµαστε παραλλήλως, προσθέτει, και για την
αντιµετώπιση θεµάτων που επηρεάζουν τις σχέσεις Ελλάδος - Τουρκίας και ευελπιστεί ότι κατά την προσεχή επίσκεψη του Τούρκου ΥΠΕΞ Αµπντουλάχ Γκιουλ στην Αθήνα, θα επιτευχθεί ακόµα µεγαλύτερη πρόοδος. Η επικεφαλής της ελληνικής διπλωµατίας θεωρεί, επίσης, αβάσιµους τους φόβους ότι η Άγκυρα θα συνεχίσει αβρόχοις ποσί την πορεία της προς την Ε.Ε., χωρίς να πράξει ό,τι απαιτείται για την Κύπρο. εν νοείται η Ευρωπαϊκή Ένωση, σηµειώνει, να αρνηθεί τον εαυτό της, να θυσιάσει την αξιοπιστία της ή να συµβιβάσει τις αρχές και τις αξίες της. Επαναλαµβάνει ότι δεν υπάρχει Ευρώπη a la carte, δηλαδή κοµµένη και ραµµένη στα µέτρα της Τουρκίας. Καθιστά, επίσης, σαφές ότι αν η Τουρκία δεν εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της έναντι των 25, εξέλιξη την οποία απεύχεται, σίγουρα η κατάσταση θα είναι σοβαρή. Εµείς κινούµαστε µε αποφασιστικότητα, τονίζει ακόµα η κ. Μπακογιάννη, στη βάση συµφωνηµένων ευρωπαϊκών κειµένων, που προβλέπουν επιπτώσεις και κυρώσεις για εκείνες τις υποψήφιες χώρες που αδυνατούν ή αρνούνται να ανταποκριθούν σε ειληµµένες δεσµεύσεις και υποχρεώσεις τους. Στη βαρυσήµαντη συνέντευξή της η Υπουργός Εξωτερικών αναφέρεται, επίσης, στα δηµοσιεύµατα περί διαφωνιών µεταξύ Αθηνών και Λευκωσίας και σηµειώνει σαφώς: εν συγκρούονται τα συµφέροντα της Ελλάδας και της Κύπρου, γι αυτό και ο στρατηγικός µας στόχος είναι κοινός. Προσθέτει, ωστόσο, ότι µπορεί και να υπάρξουν διαφορετικές τακτικές προσεγγίσεις µεταξύ των δύο κυβερνήσεων. Αυτό, όµως, δεν σηµαίνει µε κανέναν τρόπο ότι υπάρχει έλλειψη επαφής ή έλλειψη συνεργασίας ή συντονισµού. - Kυρία Υπουργέ, ποια εθνικά συµφέροντα εξυπηρετεί η υποστήριξη της ενταξιακής πορείας της Τουρκίας από µέρους της Ελλάδας; - εν θα κουραστώ να λέω ότι είναι προς όφελος της Ελλάδος και βεβαίως της Κύπρου µια ευρωπαϊκή Τουρκία. Αυτή είναι στρατηγική επιλογή για την Ελλάδα και για την Κύπρο. Σ αυτή συµφωνεί η µεγάλη πλειοψηφία των πολιτικών δυνάµεων και στις δύο χώρες. Και συµφωνούµε σχεδόν όλοι, κύριε Χατζηκώστα, διότι έχουµε καταλήξει στο συµπέρασµα ότι µέσω των συνεχών επαφών και πιέσεων που διασφαλίζει το διαπραγµατευτικό πλαίσιο, µπορούµε να προσδοκούµε σε απτά αποτελέσµατα για την εµπέδωση της ειρήνης και της σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή µας. Πιστεύουµε ότι µπορούµε να αντιµετωπίσουµε καλύτερα, πιο αποτελεσµατικά, τα 2
θέµατα που επηρεάζουν τις σχέσεις µας µε την Τουρκία µέσα σε ένα ευρωπαϊκό πλαίσιο. Τα πρώτα αποτελέσµατα; Έχουµε, πλέον, µετατρέψει µια σειρά από κρίσιµα θέµατα ελληνοτουρκικού ενδιαφέροντος σε ευρωτουρκικά. Επίσης έχουµε αναδείξει θέµατα, όπως είναι η θέση και ο χαρακτήρας του Οικουµενικού Πατριαρχείου, η µη λειτουργία της Σχολής της Χάλκης, η προστασία των ιδρυµατικών και µειονοτικών περιουσιών. Αυτό καταγράφεται ξεκάθαρα στην Έκθεση της Επιτροπής, που δηµοσιεύτηκε αυτήν την εβδοµάδα. εν νοµίζω, όµως, ότι υπήρχε κανείς που να πίστευε ότι η Τουρκία θα υφίστατο µια αυτόµατη µετάλλαξη αµέσως µόλις θα ξεκινούσε η ενταξιακή διαδικασία. Γνωρίζαµε τότε, όπως το γνωρίζουµε και τώρα, ότι ο δρόµος της ευρωπαϊκής προσαρµογής είναι και θα είναι µακρύς και δύσκολος για τη γειτονική µας χώρα. Επιτρέψτε µου συνεπώς να σας πω ότι δεν φερόµαστε υπεύθυνα είτε οι πολιτικοί είτε οι δηµοσιογράφοι, αν -σε κάθε στροφή, σε κάθε δυσκολία αυτής της µακράς διαδροµής- σπεύδουµε να αµφισβητούµε την ορθότητα της στρατηγικής για λόγους µικροπολιτικής σκοπιµότητας ή εντυπωσιασµού. Ελλάδα Κύπρος - Γιατί συγκρούονται τα συµφέροντα της Ελλάδας και της Κύπρου σε ό,τι αφορά την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας; - Με εκπλήσσει η λογική αυτής της προσέγγισης, η οποία, άλλωστε, επιτρέψτε µου να πω, δεν προσφέρει στην αποτελεσµατική προάσπιση των κοινών µας συµφερόντων. Ασφαλώς και δεν συγκρούονται τα συµφέροντα της Ελλάδας και της Κύπρου, γι αυτό και ο στρατηγικός µας στόχος είναι κοινός. Και σ αυτήν τη γραµµή, σ αυτήν την πορεία εργαζόµαστε από κοινού Λευκωσία και Αθήνα. - Θεωρείτε ότι τα κατά καιρούς δηµοσιεύµατα περί κρίσεως στις σχέσεις µεταξύ Αθηνών και Λευκωσίας είναι εκ του µη όντος; - Μου δίνετε άλλη µια ευκαιρία να ξεκαθαρίσω ότι οι σχέσεις Αθήνας - Λευκωσίας είναι πάρα πολύ καλές και πολύ στενές. Έχουµε κοινούς στόχους, η Ελλάδα και η Κύπρος, και δεν είναι νοητό να πάρουµε διαφορετικούς δρόµους. Απ εκεί και πέρα έχω επίσης πολλές φορές πει ότι µπορεί και να υπάρξουν διαφορετικές τακτικές προσεγγίσεις µεταξύ των δύο κυβερνήσεων. Αυτό, όµως, δεν σηµαίνει µε κανέναν 3
τρόπο ότι υπάρχει έλλειψη επαφής ή έλλειψη συνεργασίας ή συντονισµού. Όσο για τα δηµοσιεύµατα, µάλλον θα ήταν καλύτερα να διατυπώνατε το ερώτηµα στους συναδέλφους σας. Το Κυπριακό - Ενώ έπρεπε να θεωρείται εκ των ων ουκ άνευ δεδοµένη η συµµόρφωση της Τουρκίας στα θέµατα της Κύπρου και άλλα, ωστόσο, ακόµα δεν έχει συµµορφωθεί, παρά την παρέλευση του χρόνου δοκιµασίας της; εδοµένης της άρνησής της δεν θα ήταν ορθό και πρέπον να διακοπούν οι ενταξιακές διαπραγµατεύσεις; - Κατ αρχήν επιτρέψτε µου να θυµίσω ότι δεν κρίνεται µέχρι το εκέµβριο η ένταξη της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, για την οποία πιθανώς υπάρχουν διαφωνίες µεταξύ των 25. Αυτή θα κριθεί πολύ αργότερα, µετά από αρκετά χρόνια, όταν και αν η Τουρκία έχει προχωρήσει σε όλες αυτές τις προσαρµογές και µεταρρυθµίσεις, οι οποίες είναι αναγκαίες στην εσωτερική και εξωτερική πολιτική της. Ούτε και κρίνεται, όπως έχει πει και ο συνάδελφός µου ο Γιώργος ο Λιλλήκας, και η λύση του Κυπριακού. Η Ευρωπαϊκή Ένωση σήµερα δεν καλείται και ούτε έχει αποφασίσει ότι θα ασχοληθεί σήµερα µε τη λύση του κυπριακού προβλήµατος. Αυτό που κρίνεται, είναι το αν θα συνεχιστεί η διαδικασία της διαπραγµάτευσης για την ενταξιακή προσαρµογή της Τουρκίας στις αρχές και στους κανόνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Επί της διαδικασίας, λοιπόν: Σήµερα αντιµετωπίζουµε µια κρίσιµη καµπή, µε την έως τώρα άρνηση της Τουρκίας να τηρήσει τη δέσµευση που έχει αναλάβει έναντι της Ε.Ε. να εφαρµόσει το πρωτόκολλο της Άγκυρας. Εµείς κινούµαστε µε αποφασιστικότητα, στη βάση συµφωνηµένων ευρωπαϊκών κειµένων που προβλέπουν επιπτώσεις και κυρώσεις για εκείνες τις υποψήφιες χώρες, που αδυνατούν ή αρνούνται να ανταποκριθούν σε ειληµµένες δεσµεύσεις και υποχρεώσεις τους. Όπως ξέρετε, στηρίξαµε τις προσπάθειες που καταβάλλει η φινλανδική Προεδρία για τη λύση του θέµατος του Κανονισµού Εµπορίου, σε συνεργασία µε όλους τους εταίρους µας και βεβαίως σε αγαστή συνεργασία µε την Κυπριακή ηµοκρατία. 4
Ελπίζαµε ειλικρινά η προσπάθεια αυτή να έχει αίσια έκβαση. Λυπούµαστε που η Τουρκία επέλεξε να µη συµµετάσχει στη συνάντηση που σχεδίαζε η Προεδρία το περασµένο Σαββατοκύριακο στη Φινλανδία. Σε κάθε περίπτωση -παρά τη σηµασία του- το κύριο ζήτηµα για όλους στην Ευρωπαϊκή Ένωση δεν είναι ο κανονισµός εµπορίου. Είναι οι ανειληµµένες συµβατικές υποχρεώσεις της Τουρκίας. Σε τελική ανάλυση, εάν η Τουρκία επιµείνει στη άρνησή της να εφαρµόσει το Πρωτόκολλο της Άγκυρας, τότε δεν θα έχει τιµήσει την υπογραφή της. Θα έχει παραβεί τις ευρωπαϊκές υποχρεώσεις της. Και η Ευρώπη θα κινηθεί µε βάση τα συµφωνηµένα κείµενα. Έχουµε πει πολλές φορές ότι δεν υπάρχει Ευρώπη a la carte για κανένα υποψήφιο κράτος-µέλος ούτε, βεβαίως, για την Τουρκία. Η ευθύνη βαραίνει την Τουρκία - ΚΑΤΩ από ποιες προϋποθέσεις θεωρείτε ότι πρέπει να διακοπούν οι ενταξιακές διαπραγµατεύσεις της Τουρκίας µε την Ευρωπαϊκή Ένωση; - Ακούστε, η τελική ευθύνη βαραίνει την Τουρκία. Η Ευρώπη είναι σαφής. Όλα µας τα χαρτιά είναι πάνω στο τραπέζι. Εάν η Τουρκία θέλει, πράγµατι, να προχωρήσει προς την Ευρώπη, οφείλει να συνειδητοποιήσει τις δεσµεύσεις που ανέλαβε απέναντι στους 25. Εµείς πιστεύουµε ότι το µέλλον της είναι η ευρωπαϊκή της προοπτική και όχι η εγκατάλειψή της. Ελπίζουµε ότι η σηµερινή Τουρκία θα επιδείξει την πολιτική βούληση να ακολουθήσει την παρακαταθήκη που της άφησε ο Κεµάλ Ατατούρκ, όταν έλεγε ότι ερχόµαστε από την Ανατολή και πηγαίνουµε στη ύση. Παρελθόν τα θερµά επεισόδια - ΠΟΣΟ ικανή είναι η Ελλάδα ν αντιµετωπίσει τις τουρκικές απειλές ή και τυχόν θερµό επεισόδιο; Προβλέπετε θερµό επεισόδιο; - Κατ αρχήν να ξεκαθαρίσω ότι η Ελλάδα δεν φοβάται απολύτως τίποτα και κανέναν. Θέλουµε, όµως, να πιστεύουµε ότι τα θερµά επεισόδια ανήκουν στο παρελθόν και εργαζόµαστε γι αυτό. Βασικός άξονας της πολιτικής µας αφορά στη δηµιουργία συνθηκών ηρεµίας και αποφυγής προκλήσεων. Εργαζόµαστε, παραλλήλως, και για την αντιµετώπιση των θεµάτων που επηρεάζουν τις σχέσεις µας. Τον Ιούνιο, στην Κωνσταντινούπολη, πετύχαµε όπως ξέρετε την 5
προσθήκη επτά νέων -και θα έλεγα σηµαντικών- µέτρων οικοδόµησης εµπιστοσύνης, τα οποία ήδη εφαρµόζονται. Αισιοδοξώ ότι κατά την προσεχή επίσκεψη του κ. Γκιουλ στην Αθήνα θα επιτύχουµε ακόµα µεγαλύτερη πρόοδο. Παράλληλα, συνεχίζουµε τη διαδικασία των διερευνητικών επαφών, µε σκοπό την επίτευξη προόδου µε πλήρη σεβασµό του ιεθνούς ικαίου και των ιεθνών Συνθηκών. Η δυνατότητα προσφυγής στο ικαστήριο της Χάγης για το νοµικό θέµα της οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας είναι ιδιαίτερης σηµασίας. Η Ντόρα Μπακογιάννη τονίζει: Η Ε. Ένωση δεν θα αρνηθεί τον εαυτό της - Mε την αναβολή για ένα µήνα από µέρους της Επιτροπής για τη συµµόρφωση της Τουρκίας προς τις ευρωπαϊκές της υποχρεώσεις, εκφράζονται φόβοι ότι η Άγκυρα θα συνεχίσει αβρόχοις ποσί την πορεία της, χωρίς να πράξει ό,τι απαιτείται για την Κύπρο. Πώς θα αντιδράσει η Ελλάδα µπροστά σε ένα τέτοιο ενδεχόµενο; - Οι φόβοι αυτοί είναι, πιστεύω, αβάσιµοι. εν νοείται η Ευρωπαϊκή Ένωση να αρνηθεί τον εαυτό της, να θυσιάσει την αξιοπιστία της ή να συµβιβάσει τις αρχές και τις αξίες της. Έχουµε πει πολλές φορές ότι δεν υπάρχει Ευρώπη a la carte. ηλαδή µια Ευρώπη κοµµένη και ραµµένη στα µέτρα της Τουρκίας και µία για τον υπόλοιπο κόσµο. Υπάρχουν συµφωνηµένα ευρωπαϊκά κείµενα, όπως αυτό της αντιδήλωσης, τα οποία θα αποτελέσουν τη βάση για τις συζητήσεις µε τους εταίρους µας. Ελπίζω όµως ότι, έστω και την τελευταία στιγµή, η τουρκική κυβέρνηση θα αντιληφθεί ότι το µακροπρόθεσµο όφελος για την Τουρκία, της προσαρµογής στα συµφωνηθέντα, ξεπερνά κατά πολύ το όποιο βραχυπρόθεσµο πολιτικό κόστος και θα ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της. Μηχανοδηγός η Τουρκία - Είστε υπέρ της αναβολής, του παγώµατος ή της άµεσης προώθησης της ενταξιακής πορείας της Τουρκίας; - Είµαι υπέρ της εκπλήρωσης των υποχρεώσεων της Τουρκίας έναντι της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Όπως είπε και ο Πρωθυπουργός της Ελλάδος στη Βουλή: Οι ευρωπαϊκές γραµµές είναι οι µόνες που 6
εξασφαλίζουν στη γείτονα σταθερή ευρωπαϊκή πορεία. Είναι οι µόνες γραµµές που εγγυώνται πως δεν θα υπάρξει εκτροχιασµός του τρένου στη διαδροµή του προς την Ευρώπη. Το ενδεχόµενο αυτό δεν το θέλουµε. Εναπόκειται, όµως, στην Άγκυρα να το αποκλείσει. Η Ευρώπη έχει τοποθετήσει ξεκάθαρα, όπως και για κάθε άλλη περίπτωση, και τις ράγες και τη σηµατοδότηση, που οδηγούν στην ένταξη. Μηχανοδηγός, όµως, στη δική της πορεία είναι η ίδια η Άγκυρα. Από αυτήν εξαρτώνται τόσο ο ρυθµός όσο και η τελική κατάληξη της ευρωπαϊκής πορείας της. Η ψυχρα ιµία µας - Πού αποδίδετε την επί 33 χρόνια ανοχή της Ελλάδος στις παράνοµες διεκδικήσεις της Τουρκίας στο Αιγαίο; - εν ξέρω πού είδατε την ανοχή. Καµία ανοχή δεν υπάρχει. Έχω την τιµή, κύριε Χατζηκώστα, να ηγούµαι της διπλωµατίας µια χώρας, η οποία αποτελεί βασικό παράγοντα σταθερότητας και ειρήνης. Η ελληνική εξωτερική πολιτική -µε συνέπεια, αποφασιστικότητα και αποτελεσµατικότητα- προασπίζει τα ελληνικά συµφέροντα και ενισχύει το κύρος και τη θέση της χώρας. Η Ελλάδα συµµετέχει στα διεθνή δρώµενα µε κύρος και αυτοπεποίθηση, απελευθερωµένη από όποια φοβικά σύνδροµα ή σύνδροµα κατωτερότητας. Η εξωτερική µας πολιτική εδράζεται στο διεθνές δίκαιο, στηρίζεται στην προώθηση των αµοιβαίων συµφερόντων της Ελλάδος µε τους διεθνείς συνοµιλητές της και στην ενίσχυση των πολιτικών που παράγουν µέρισµα ανάπτυξης και ειρήνης για όλους. εν έχουµε, λοιπόν, την πολυτέλεια να απολέσουµε την ψυχραιµία µας ούτε µια στιγµή. Μήνυµα στην Κύπρο - Ποιο µήνυµα θέλετε να στείλετε, µε τη συνέντευξη αυτή, στον κυπριακό Ελληνισµό, µε αφορµή την Έκθεση Προόδου της Τουρκίας στην Ε.Ε.; - Το µήνυµά µας, το µήνυµα της ελληνικής κυβέρνησης αλλά και του ελληνικού λαού είναι διαχρονικό. εν ξεχνούµε. Στεκόµαστε στο πλευρό των Κυπρίων αδελφών µας. Η Κυπριακή ηµοκρατία, βεβαίως, θέλει και έχει την πλήρη στήριξή µας, την πλήρη συνεργασία µας. εν έχει, όµως, ανάγκη την κηδεµονία µας. 7
Οποιαδήποτε πρόταση έρθει για επίλυση του Κυπριακού, θα προέρχεται από την κυπριακή Κυβέρνηση και καµία λύση του Κυπριακού δεν µπορεί να υπάρξει, ερήµην του κυπριακού λαού. ιεκδικούµε µε όλες µας τις δυνάµεις µια δίκαιη, βιώσιµη και λειτουργική λύση του Κυπριακού. Σοβαρή κατάσταση - Η Γερµανίδα καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ, σε συνέντευξή της στη γερµανική εφηµερίδα «Suendeutshe Zeitung» ( ευτέρα 6 Νοεµβρίου 2006), αναφέρει ότι σε περίπτωση που η Τουρκία δεν εφαρµόσει το πρωτόκολλο για την τελωνειακή ένωση, θα δηµιουργηθεί µια πολύ, πολύ σοβαρή κατάσταση σε ό,τι αφορά τη συνέχιση των διαπραγµατεύσεών της. Συµφωνείτε ότι έτσι πρέπει να γίνει; - Έχω την εντύπωση ότι η κυρία Μέρκελ δεν κάνει τίποτε περισσότερο από το να περιγράφει µια πραγµατικότητα. Εάν η Τουρκία δεν εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της έναντι των 25, εξέλιξη την οποία απεύχοµαι, σίγουρα η κατάσταση θα είναι σοβαρή. // 8