ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Γεωργική Εκπαίδευση και Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης Ενότητα 3: Δια βίου και Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση στην Ελλάδα Αφροδίτη Παπαδάκη-Κλαυδιανού
Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται σε άλλου τύπου άδειας χρήσης, η άδεια χρήσης αναφέρεται ρητώς. 2
Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο» έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους. 3
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Δια βίου και Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση στην Ελλάδα
Περιεχόμενα ενότητας (1) 1. Φορείς Δια Βίου και Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης στην Ελλάδα. 2. Εθνικό Κέντρο Πιστοποίησης Δομών Συνεχιζόμενης Επαγγελματικής Κατάρτισης. 3. Εθνικό Σύστημα Πιστοποίησης της Συνεχιζόμενης Επαγγελματικής Κατάρτισης. 4. Γενική Γραμματεία Δια Βίου Μάθησης. 5. Η Δια Βίου Μάθηση στην Ελλάδα σήμερα. 5
Περιεχόμενα ενότητας (2) 6. Στατιστικά στοιχεία της Δια Βίου Μάθησης στην Ελλάδα. 7. Η Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση στην Ελλάδα. 8. Ελληνικό Ανοικτό (ΕΑΠ). 9. Οι σπουδές στο ΕΑΠ. 10.Το ΕΑΠ σε αριθμούς. 11.Μέθοδοι και μέσα εκπαίδευσης στο ΕΑΠ. 12.Η Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση στα Ιδρύματα Ανώτατης Εκπαίδευσης. 6
Περιεχόμενα ενότητας (3) 13.Ιδρύματα Ανώτατης Εκπαίδευσης που προσφέρουν εξ αποστάσεως εκπαίδευση. 14.Διαπανεπιστημιακό Δίκτυο. 7
Σκοποί ενότητας Καταγραφή των φορέων παροχής εξ Αποστάσεως εκπαίδευσης στην Ελλάδα. Παρουσίαση του κατεξοχήν φορέα προσφοράς εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου (ΕΑΠ). Παρουσίαση του Εθνικού Κέντρου Πιστοποίησης Δομών Συνεχιζόμενης Επαγγελματικής Κατάρτισης και του Εθνικού Συστήματος Πιστοποίησης της Συνεχιζόμενης Επαγγελματικής Κατάρτισης. 8
Φορείς Δια Βίου και Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης στην Ελλάδα (1) Οι πολιτικές που αφορούν την τυπική επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση διαμορφώνονται από το Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων. Οι πολιτικές που αφορούν τη μη τυπική συνεχιζόμενη επαγγελματική κατάρτιση διαμορφώνονται από το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων. 9
Φορείς Δια Βίου και Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης στην Ελλάδα (2) Παρότι οι στόχοι των δύο Υπουργείων στο θέμα της προώθησης της δια βίου μάθησης και της σύνδεσης της επαγγελματικής εκπαίδευσης με την απασχόληση συμπίπτουν, η εφαρμογή των πολιτικών τους δεν υλοποιείται μέσα από ένα ενιαίο θεσμικό πλαίσιο ή φορέα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την έλλειψη συντονισμού, την αλληλοεπικάλυψη των προγραμμάτων και τα διαφορετική υποστήριξή τους. 10
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Εθνικός Οργανισμός Πιστοποίησης Προσόντων και Επαγγελματικού Προσανατολισμού (ΕΟΠΠΕΠ)
Εθνικός Οργανισμός Πιστοποίησης Προσόντων & Επαγγελματικού Προσανατολισμού (ΕΟΠΠΕΠ) Ο ΕΟΠΠΕΠ (πρώην ΕΚΕΠΙΣ) ιδρύθηκε το 1997, εποπτευόμενο από το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων με σκοπό: Τη διασφάλιση και προώθηση της ποιότητας της παρεχόμενης επαγγελματικής κατάρτισης στην Ελλάδα. 12
Εθνικό Σύστημα Πιστοποίησης της Συνεχιζόμενης Επαγγελματικής Κατάρτισης (1) Ο ΕΟΠΠΕΠσχεδιάζει, αναπτύσσει και εφαρμόζει το Εθνικό Σύστημα Πιστοποίησης της Συνεχιζόμενης Επαγγελματικής Κατάρτισης, το οποίο στοχεύει: Στην προώθηση της ποιότητας στη συνεχιζόμενη επαγγελματική κατάρτιση. Στη διασφάλιση της διαφάνειας και ενίσχυση της αξιοπιστίας. 13
Εθνικό Σύστημα Πιστοποίησης της Συνεχιζόμενης Επαγγελματικής Κατάρτισης (2) Στη σύνδεση του συστήματος της συνεχιζόμενης επαγγελματικής κατάρτισης με το σύστημα της αρχικής επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης. Στη σύνδεση της επαγγελματικής κατάρτισης με την αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων που έχουν αποκτηθεί μέσα από το σύστημα της συνεχιζόμενης επαγγελματικής κατάρτισης. 14
Γενική Γραμματεία Δια Βίου Μάθησης Βασικός σκελετός ενός σύγχρονου συστήματος δια βίου μάθησης είναι η εκπαίδευση ενηλίκων. Στην Ελλάδα ο δημόσιος φορέας που σχεδιάζει και αναλαμβάνει δράσεις στον τομέα αυτό είναι η Γενική Γραμματεία Δια Βίου Μάθησης (Γ.Γ.Δ.Β.Μ.) του Υπουργείου Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων. 15
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Δια Βίου Μάθηση και Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση στην Ελλάδα
Η Δια Βίου Μάθηση στην Ελλάδα σήμερα Από τις αρχές του 2010 η Ελλάδα βρίσκεται σε δύσκολη κατάσταση αναφορικά με την πραγματοποίηση της δια βίου μάθησης. Το γεγονός αυτό πιστοποιούν οι εξαιρετικά χαμηλοί δείκτες επίδοσής μας στην εκπαίδευση ενηλίκων και στη δια βίου μάθηση γενικότερα. 17
Στατιστικά στοιχεία της Δια Βίου Μάθησης στην Ελλάδα Ως προς τη συμμετοχή των ενηλίκων σε εκπαιδευτικές δραστηριότητες η Ελλάδα κατέχει την 27 η θέση ανάμεσα στις 33 χώρες που αξιολογήθηκαν. Σε σχέση με τη συμμετοχή στην Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση (ΕΕΚ) η Ελλάδα βρίσκεται στην 4 η θέση από το τέλος. Αναφορικά με το ποσοστό συμμετοχής των εργαζομένων σε σεμινάρια Συνεχιζόμενης Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΣΕΚ) η Ελλάδα βρίσκεται στην τελευταία θέση. Σε σχέση με τη συγκρότηση του Εθνικού Πλαισίου Προσόντων με βάση το σχετικό Ευρωπαϊκό Πλαίσιο, η Ελλάδα καταλαμβάνει την τελευταία θέση. 18
Η Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση στην Ελλάδα Η εξ αποστάσεως εκπαίδευση ως εκπαιδευτική καινοτομία θεσμοθετήθηκε στη χώρα μας με την ίδρυση του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου (ΕΑΠ). Το ΕΑΠ θεσπίστηκε από την Ελληνική Βουλή και άρχισε να λειτουργεί το 1998 ως Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου, αυτοτελές και αυτοδιοικούμενο. Αποτελεί το 20 ο Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα της Ελλάδας. 19
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Το Ελληνικό Ανοικτό (ΕΑΠ)
Ελληνικό Ανοικτό (ΕΑΠ) (1) Παρέχει τη δυνατότητα παρακολούθησης εξ αποστάσεως: Προπτυχιακών και μεταπτυχιακών προγραμμάτων σπουδών. Προγραμμάτων επαγγελματικής κατάρτισης ή μετεκπαίδευσης. Η λειτουργία του ΕΑΠ έδωσε νέες διαστάσεις στην εκπαιδευτική πραγματικότητα της χώρας μας με την προσφορά σπουδών αποκλειστικά με τη μέθοδο της εξ αποστάσεως διδασκαλίας. 21
Ελληνικό Ανοικτό (ΕΑΠ) (2) Στο ΕΑΠ οι υποψήφιοι γίνονται δεκτοί χωρίς εξετάσεις αλλά με δημόσια και ανοικτή ηλεκτρονική διαδικασία (κλήρωση). Προτεραιότητα έχουν όσοι έχουν συμπληρώσει το 23 ο έτος της ηλικίας τους. Οι υποψήφιοι που επιλέγονται συμμετέχουν με δικά τους έξοδα στις δαπάνες των σπουδών. 22
Οι σπουδές στο ΕΑΠ Η πιστοποίηση των σπουδών πραγματοποιείται σε 5 διαφορετικά επίπεδα που καλύπτουν το χώρο από τα μεταδευτεροβάθμια εκπαίδευση ως το διδακτορικό δίπλωμα. Συγκεκριμένα, απονέμονται ακαδημαϊκοί τίτλοι: Πτυχία. Μεταπτυχιακά διπλώματα ειδίκευσης. Διδακτορικά διπλώματα. Πιστοποιητικά προπτυχιακής επιμόρφωσης, μεταπτυχιακής επιμόρφωσης και παρακολούθησης θεματικών ενοτήτων. 23
Το ΕΑΠ σε αριθμούς Κατά το ακαδημαϊκό έτος 2005-06 το ΕΑΠ προσέφερε: 18 προγράμματα σπουδών. 123 θεματικές ενότητες. Ενώ αριθμούσε: 10.368 προπτυχιακούς φοιτητές. 6.430 μεταπτυχιακούς φοιτητές. 1.100 καθηγητές-συμβούλους. Αναλογία διδασκόντων/διδασκομένων: 1/20. 24
Μέθοδοι και μέσα εκπαίδευσης στο ΕΑΠ (1) Οι τεχνολογίες πληροφόρησης και επικοινωνίας δεν αποτελούν βασικό στοιχείο στην εκπαιδευτική μεθοδολογία του ΕΑΠ, καθώς η διδακτική διαδικασία στηρίζεται σε συμβατικά μέσα: Έντυπο και οπτικοακουστικό υλικό που διανέμεται μέσω αλληλογραφίας. 25
Μέθοδοι και μέσα εκπαίδευσης στο ΕΑΠ (2) Είναι δυνατή όμως η κατά περίπτωση αξιοποίηση εργαλείων όπως: Το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο. Η βιντεοδιάσκεψη. Η χρήση πολυμεσικών εφαρμογών χωρίς υποχρεωτικό χαρακτήρα και ύστερα από τη συμφωνία εκπαιδευτή-εκπαιδευόμενου. 26
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση και Ανώτατα Ιδρύματα
Η Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση στα Ιδρύματα Ανώτατης Εκπαίδευσης (1) Εκτός από τη λειτουργία του ΕΑΠ τα τελευταία χρόνια σημειώθηκε σημαντική αύξηση των φορέων που χρησιμοποιούν τεχνικές εξ αποστάσεως εκπαίδευσης για την οργάνωση προγραμμάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης. 28
Η Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση στα Ιδρύματα Ανώτατης Εκπαίδευσης (2) Η αύξηση αυτή οφείλεται: Στην ανάπτυξη τηλεπικοινωνιακών υποδομών. Στην εκμετάλλευση των δυνατοτήτων των τεχνολογιών πληροφόρησης και επικοινωνίας για την οργάνωση προγραμμάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης με τη μέθοδο της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης. Στη συμμετοχή πολλών ιδρυμάτων ανώτατης εκπαίδευσης σε δίκτυα πληροφόρησης για την ανοικτή και δια βίου μάθηση. 29
Ιδρύματα Ανώτατης Εκπαίδευσης που προσφέρουν εξ αποστάσεως εκπαίδευση Το Εθνικό και Καποδιστριακό Αθηνών. Το Οικονομικό Αθηνών. Το. Το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Το Πατρών. Το Ιωαννίνων. Το Κρήτης. Το Μακεδονίας. Μεγάλος αριθμός ΤΕΙ. 30
Διαπανεπιστημιακό Δίκτυο Με πόρους που διατέθηκαν από το Β και Γ Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης δημιουργήθηκε το Διαπανεπιστημιακό Δίκτυο στο οποίο είναι συνδεδεμένα όλα τα πανεπιστήμια και τεχνολογικά ιδρύματα της χώρας (Greek Universities Network). Οι υποδομές του προσφέρουν σημαντικές δυνατότητες για την προσφορά ευέλικτων εκπαιδευτικών υπηρεσιών εκπαίδευσης και κατάρτισης προσαρμοσμένων στις ανάγκες των εκπαιδευόμενων. 31
Σημείωμα Αναφοράς Copyright, Αφροδίτη Παπαδάκη- Κλαυδιανού. «. Δια βίου και Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση στην Ελλάδα». Έκδοση: 1.0. Θεσσαλονίκη 2014. Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση: http://eclass.auth.gr/courses/ocrs215/
Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά - Παρόμοια Διανομή [1] ή μεταγενέστερη, Διεθνής Έκδοση. Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων π.χ. φωτογραφίες, διαγράμματα κ.λ.π., τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο «Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων». Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση, εφόσον αυτό του ζητηθεί. [1] http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Τέλος ενότητας Επεξεργασία: Χρυσάνθη Χαρατσάρη Θεσσαλονίκη, Εαρινό εξάμηνο 2013-2014
Διατήρηση Σημειωμάτων Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει: το Σημείωμα Αναφοράς το Σημείωμα Αδειοδότησης τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει) μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους.