Ευρωπαϊκά Βραβεία Καλής Πρακτικής 2010-2011 «ΑΑΣΣΦΑΑΛΛΕΕΙΙΣΣ ΚΚΑΑΙΙ ΥΥΓΓΙΙΕΕΙΙΣΣ ΧΧΩΡΡΟΙΙ ΕΕΡΡΓΓΑΑΣΣΙΙΑΑΣΣ» 22001100--22001111 Μιαα δδι ιεε ττήήςς εε υυρρωππααϊ ϊκκ ήή εεκκσσττρρααττεε ίαα ί γγι ιαα ττι ιςς ΑΑΣΣΦΑΑΛΛΕΕΙΙΣΣ ΕΕΡΡΓΓΑΑΣΣΙΙΕΕΣΣ ΣΣΥΥΝΤΤΗΡΡΗΣΣΗΣΣ Πληροφόρηση για τη διαδικασία υποβολής υποψηφιοτήτων και τη διαδικασία επιλογής Γενικό πλαίσιο Η Ευρωπαϊκή Εκστρατεία για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία διοργανώνεται από τον Ευρωπαϊκό Οργανισµό για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία σε συνεργασία µε τα κράτη µέλη και την προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Μία από τις δραστηριότητες για την υποστήριξη της εκστρατείας είναι τα Ευρωπαϊκά Βραβεία Καλής Πρακτικής που απονέµονται σε περιπτώσεις παραδειγµάτων καλής πρακτικής για την πρόληψη των κινδύνων στον χώρο εργασίας σε σχέση µε το θέµα που έχει επιλεχθεί (ασφαλείς εργασίες συντήρησης). 1
Στόχοι και σκοποί Οι στόχοι και οι σκοποί των βραβείων καλής πρακτικής είναι οι εξής: Υποστήριξη και προώθηση της ευρωπαϊκής εκστρατείας και της Ευρωπαϊκής Εβδοµάδας για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία. Τα βραβεία αποσκοπούν να καταδείξουν, µέσω παραδειγµάτων, σε όλους τους Ευρωπαίους εργοδότες και εργαζοµένους, καθώς και στους διαµεσολαβούντες, συµπεριλαµβανοµένων κοινωνικών εταίρων, επαγγελµατιών του κλάδου της ΕΑΥ και λοιπών φορέων που παρέχουν συνδροµή και πληροφορίες στον χώρο εργασίας, τα οφέλη που απορρέουν από την τήρηση καλών πρακτικών ασφάλειας και υγείας. Αύξηση της διαθεσιµότητας και της υποστήριξης της ανταλλαγής και διάδοσης των πληροφοριών καλής πρακτικής. Ενίσχυση του στόχου της ανάπτυξης νοοτροπίας (κουλτούρας) για την εφαρµογή πρακτικών που διασφαλίζουν ασφαλείς εργασίες συντήρησης, µέσω της ανάδειξης στοιχείων που αποδεικνύουν σαφή µείωση των κινδύνων στην εργασία, εξαιτίας της εφαρµογής µιας δοµηµένης προσέγγισης για την συντήρηση η οποία βασίζεται στην σωστή διενέργεια εκτίµησης των κινδύνων, αλλά και της εξασφάλισης ασφαλών συνθηκών εργασίας τόσο για τους εργαζόµενους στις εργασίας συντήρησης όσο και για τους λοιπούς εργαζόµενους στον ίδιο χώρο εργασίας. Προσδιορισµός δράσεων εντός των επιχειρήσεων ώστε να προωθηθεί η ασφαλής συντήρηση. Αναγνώριση επιχειρήσεων ή οργανισµών, που έχουν συµβάλει µε εξαιρετικό και καινοτόµο τρόπο στην εφαρµογή πρακτικών που διασφαλίζουν ασφαλείς εργασίες συντήρησης. 2
Οργάνωση της διαδικασίας Ο διαγωνισµός για την απονοµή βραβείων καλής πρακτικής στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Εκστρατείας διεξάγεται σε δύο στάδια. Αρχικά, κατά το 1 ο στάδιο, οι εστιακοί πόλοι συλλέγουν εθνικά παραδείγµατα καλής πρακτικής που εφαρµόζονται ήδη και έχουν σχέση µε το θέµα στο οποίο είναι αφιερωµένη η εκστρατεία. Στη συνέχεια, οι εστιακοί πόλοι οργανώνουν τη διαδικασία αξιολόγηση για την επιλογή των δύο καλύτερων εθνικών παραδειγµάτων ένα από τις υποψηφιότητες για χώρους εργασίας µε λιγότερους από 100 εργαζόµενους και ένα από τις υποψηφιότητες για χώρους εργασίας µε 100 ή και περισσότερους εργαζόµενους- τα οποία και προκρίνονται για τη διαδικασία επιλογής σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Έπειτα από τη διεξαγωγή διαδικασίας επιλογής σε εθνικό επίπεδο κατά το 1ο στάδιο, στο 2ο στάδιο µια ευρωπαϊκή κριτική επιτροπή επικυρώνει και αξιολογεί τα παραδείγµατα που υποβάλλονται στον Ευρωπαϊκό Οργανισµό. Ειδικότερα, η επιτροπή αξιολόγησης, η οποία απαρτίζεται από εκπροσώπους των 4 οµάδων που συνθέτουν το ιοικητικό Συµβούλιο του Ευρωπαϊκού Οργανισµού και έναν εµπειρογνώµονα σχετικά µε το θέµα, επικυρώνει και αξιολογεί τα υποβληθέντα εθνικά παραδείγµατα και επιλέγει τα «βραβευθέντα»-(awarded) και τα «αξιέπαινα»-(commended) παραδείγµατα. Ο Ευρωπαϊκός Οργανισµός καλύπτει στην τελετή απονοµής, η οποία θα πραγµατοποιηθεί την άνοιξη του 2011, τα έξοδα προσέλευσης ενός εκπροσώπου µόνο από κάθε ένα «βραβευθέντα» οργανισµό. Όλα τα παραδείγµατα καλής πρακτικής, τόσο τα «βραβευθέντα»-(awarded) όσο και τα «αξιέπαινα»-(commended) θα παρουσιαστούν σε έκθεση του Οργανισµού που θα δηµοσιευθεί µετά την τελετή απονοµής των βραβείων και θα διανεµηθεί ευρέως σε ολόκληρη την Ευρώπη, καθώς και στην ηλεκτρονική πύλη του Ευρωπαϊκού Οργανισµού στο ιαδίκτυο. Σηµειώνεται ότι ο ακριβής αριθµός των βραβείων δεν είναι προκαθορισµένος και δεν µπορεί να προσδιοριστεί πριν από τη συνεδρίαση της επιτροπής αξιολόγησης, εξαρτάται δε κάθε φορά από την ποιότητα των υποβληθέντων υποψηφιοτήτων. 3
ιαδικασία Υποβολής παραδειγµάτων Για κάθε παράδειγµα πρέπει: α) να υποβάλλεται σχετικό κείµενο παρουσίασης (περιγραφή) και β) να συµπληρώνεται ξεχωριστό συνοπτικό έντυπο, (το οποίο παρατίθεται στο Παράρτηµα B). λαµβάνοντας υπόψη και τα παρακάτω: Η παρουσίαση του παραδείγµατος (περιγραφή) πρέπει είναι υποβάλλεται στα ελληνικά και τα αγγλικά. Η παρουσίαση πρέπει να συντάσσεται σε έγγραφο αποθηκευµένο σε αρχείο MS Word και να υποβάλλεται σε ηλεκτρονική µορφή. Η παρουσίαση δεν πρέπει να υπερβαίνει τους 9.000 χαρακτήρες (5 σελίδες περίπου). Το κείµενο της παρουσίασης πρέπει είναι σαφές και απλό, έτσι ώστε να είναι κατανοητό από τον αναγνώστη ο οποίος επιθυµεί να εφαρµόσει το παράδειγµα στον χώρο εργασίας του. Το συνοπτικό έντυπο (Παράρτηµα B) πρέπει επίσης να υποβάλλεται στα ελληνικά και τα αγγλικά. Το συνοπτικό έντυπο (Παράρτηµα B) πρέπει να περιέχει µόνο κείµενο και όχι φωτογραφίες, γραφικές παραστάσεις, κ.λπ. (βλέπε συµπληρωµατικές πληροφορίες παρακάτω). Συµπληρωµατικές πληροφορίες Κάθε συµπληρωµατικό δικαιολογητικό που µπορεί να φανεί χρήσιµο στην επιτροπή αξιολόγησης για την αξιολόγηση της ποιότητας και του φάσµατος της παρέµβασης γίνεται δεκτό. 4
Τα εν λόγω δικαιολογητικά µπορούν να περιλαµβάνουν, για παράδειγµα: Εγχειρίδια ή άλλα έγγραφα που αποτελούν µέρος του παραδείγµατος. Φωτογραφίες, εικονογραφήσεις, άλλες γραφικές παραστάσεις, διαγράµµατα που επεξηγούν το παράδειγµα (η φωτογραφία ενός ανασχεδιασµένου εργασιακού περιβάλλοντος συχνά είναι ιδιαίτερα χρήσιµη). Οι φωτογραφίες πρέπει να υποβάλλονται ξεχωριστά σε µορφότυπο.jpeg ή.gif Ενδέχεται επίσης να φανεί χρήσιµη η επισύναψη εικονογραφηµένου υλικού από τις εφαρµοζόµενες µεθόδους ή από το υλικό της κατάρτισης. Το συµπληρωµατικό υλικό είναι προτιµότερο να σταλεί σε ηλεκτρονική µορφή, όµως µπορεί να γίνει δεκτό και σε έντυπη µορφή. Το συµπληρωµατικό υλικό δεν µεταφράζεται. Το συµπληρωµατικό υλικό που θα παραληφθεί µετά τη λήξη της τελικής προθεσµίας, είτε είναι συνταγµένο στα αγγλικά είτε σε άλλη γλώσσα, ενδέχεται να µην είναι στη διάθεση των µελών της ευρωπαϊκής κριτικής επιτροπής πριν από την ηµεροµηνία συνεδρίασής τους. Παράρτηµα A: Τι σηµαίνει καλή πρακτική; Το επιλεγµένο παράδειγµα καλής πρακτικής πρέπει, στο µέτρο του εφικτού, να καταδεικνύει µια πραγµατική (όχι θεωρητική ή υποθετική), αναγνωρίσιµη παρέµβαση για την πρόληψη των κινδύνων. Η εν λόγω παρέµβαση πρέπει: να βελτιώνει τις συνθήκες εργασίας εν γένει, να προάγει αποτελεσµατικά την υγεία, την ασφάλεια και την αποδοτικότητα, να επικεντρώνεται στην κατάργηση ή πρόληψη του προσδιορισµένου κινδύνου στην πηγή, να αναλαµβάνεται από την ίδια την επιχείρηση, αναπτύσσοντας τις δικές της διαδικασίες για ασφαλείς εργασίες συντήρησης, αλλά περιλαµβάνοντας ωστόσο και διαδικασίες που αφορούν εργασίες συντήρησης που ανατίθενται σε υπεργολάβους ή διαδικασίες προµήθειας ή και σχεδιασµού εξοπλισµού και χώρων εργασίας όπου και λαµβάνεται υπόψη ο στόχος για διασφάλιση ασφαλών εργασιών συντήρησης, 5
να προωθεί την ιδέα ότι η συντήρηση είναι µια διεργασία που εγκυµονεί κινδύνους όχι µόνο για τους εργαζόµενους αποκλειστικά στις εργασίες συντήρησης αλλά αφορά όλους τους εργαζόµενους, θα πρέπει να αρχίζει προτού καν ξεκινήσει οποιαδήποτε άλλη διαδικασία και θα πρέπει να ολοκληρώνεται ύστερα από τη διενέργεια σχετικού ελέγχου, καθώς επίσης και ότι ο κατάλληλος σχεδιασµός του εξοπλισµού και των χώρων εργασίας παίζει σηµαντικό ρόλο στην εξασφάλιση ασφαλών συνθηκών κατά τις εργασίες συντήρησης, να διακρίνεται σαφώς ότι αποτελεί την ενέργεια που προκάλεσε τη µείωση της επικινδυνότητας, να επιφέρει ένα ευδιάκριτο και µόνιµο όφελος, να πληροί τουλάχιστον τις σχετικές νοµοθετικές απαιτήσεις του κράτους µέλους στο οποίο έχει εφαρµοστεί και πρέπει, κατά προτίµηση, να εκτείνεται και πέρα από τις ελάχιστες προδιαγραφές, να περιλαµβάνει συµµετοχική προσέγγιση ανάµεσα σε εργοδότες και εργαζοµένους, να έχει την πλήρη στήριξη της ανώτερης διοίκησης. Πρέπει τέλος να έχει γίνει κοινά παραδεκτό από αναγνωρισµένους εµπειρογνώµονες ότι η παρέµβαση είναι αποτελεσµατική καθώς και να καταδεικνύεται ένα ενδιαφέρον πλαίσιο για τις ΜΜΕ (άµεσα σχετιζόµενο ή µε δυνατότητα µεταφοράς σε άλλους χώρους εργασίας) σε συνδυασµό µε τη συµµετοχή του εργατικού δυναµικού και τη συνεργασία µε αυτό. Ο ορισµός της καλής πρακτικής από τον Οργανισµό διατίθεται στην ηλεκτρονική διεύθυνση: http://osha.europa.eu/en/practical-solutions Οι προηγούµενοι νικητές των ευρωπαϊκών βραβείων καλής πρακτικής αναφέρονται στις εκθέσεις που διατίθενται στην ηλεκτρονική διεύθυνση: http://osha.europa.eu/en/publications/reports 6