Ευρωπαϊκό Σύστημα Μεταφοράς Πιστωτικών Μονάδων Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης (ECVET)

Transcript

1 ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΓΙΑ ΤΟ ECVET : ΕΝΑΡΞΗ ΤΗΣ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗΣ 2 Οκτωβρίου 2006, Espoo ECVET : Προσχέδιο τεχνικών προδιαγραφών Ευρωπαϊκό Σύστημα Μεταφοράς Πιστωτικών Μονάδων Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης (ECVET) Αυτό το έγγραφο προορίζεται για χρήση κατά τη διάρκεια του σεμιναρίου. Δεν αποτελεί το έγγραφο διαβούλευσης. 1

2 Περιεχόμενα Περίληψη... 3 ECVET: πολιτική εντολή... 3 ECVET: ένας μηχανισμός με συνοχή... 3 Κύριοι σκοποί και προκλήσεις του ECVET... 4 Αρχές του ECVET... 5 Το προς διαβούλευση έγγραφο Τι είναι το ECVET; Τι είναι το ECVET για τα άτομα; Τι είναι το ECVET για τους αρμόδιους φορείς; Η διαδικασία μεταφοράς μαθησιακών αποτελεσμάτων του ECVET Η περιγραφή των επαγγελματικών προσόντων βάσει ψηφίδων μαθησιακών αποτελεσμάτων Κατανομή πιστωτικών μονάδων του ECVET Η εφαρμογή του ECVET Στάδιο 1: η απόφαση για την υιοθέτηση του ECVET Στάδιο 2: η δημιουργία εταίρων Στάδιο 3: η συμφωνία μάθησης Στάδιο 4: απονομή πιστωτικών μονάδων του ECVET Στάδιο 5: Μεταφορά, επικύρωση και συσσώρευση πιστωτικών μονάδων

3 Περίληψη ECVET: πολιτική εντολή Το προτεινόμενο Ευρωπαϊκό Σύστημα Μεταφοράς Πιστωτικών Μονάδων Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης (ECVET) έχει σχεδιαστεί με σκοπό να στηρίξει την εκτός γεωγραφικών συνόρων μεταφορά, συσσώρευση και αναγνώριση των μαθησιακών αποτελεσμάτων των ατόμων. Αναπτύσσεται υπό την αιγίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, με εντολή που δόθηκε από το ψήφισμα του Συμβουλίου Εκπαίδευσης της 12 ης Νοεμβρίου 2002 και από τη Διακήρυξη της Κοπεγχάγης της 30 ης Νοεμβρίου Η εντολή του 2002 ανανεώθηκε και ενισχύθηκε από το Communiqué του Συμβουλίου της Ευρώπης στο Μάαστριχτ της 14 ης Δεκεμβρίου 2004, από 32 Υπουργούς ευρωπαϊκών χωρών αρμόδιων για την Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση, από τους Ευρωπαίους κοινωνικούς εταίρους και από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. ECVET: ένας μηχανισμός με συνοχή Το ECVET αποτελεί μέρος του συνολικού σχεδίου για την ανάπτυξη της συνεργασίας στο χώρο της Ευρωπαϊκής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης. Αποτελεί ένα από τα λειτουργικά εργαλεία. Ως προς αυτή την κατεύθυνση, το ECVET συμπληρώνει το Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Επαγγελματικών Προσόντων (EQF). Πράγματι, το EQF και το ECVET βασίζονται σε κοινές αρχές και αντιλήψεις οι οποίες προκρίνουν προσεγγίσεις που: επικεντρώνονται στα μαθησιακά αποτελέσματα που περιγράφονται με όρους τις γνώσεων, τις δεξιοτήτων και ικανοτήτων επικεντρώνονται στα επαγγελματικά προσόντα προσαρμόζονται σε όλες τις απαιτήσεις της δια βίου μάθησης και σε όλα τα πλαίσια εκπαίδευσης και κατάρτισης, με ισότιμη μεταχείριση ως προς την αξία και το κύρος προσανατολίζονται προς την ενίσχυση της κινητικότητας Συνεπώς, το ECVET θα μπορούσε να υιοθετηθεί ανεξάρτητα από τον τύπο της παρεχόμενης επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης και τα συστήματα επαγγελματικών προσόντων. Επιπλέον, η συγκεκριμένη εφαρμογή του ECVET θα πρέπει να βασιστεί στα κοινά επίπεδα αναφοράς που προτείνονται από το EQF. Το Ευρωπαϊκό πλαίσιο Επαγγελματικών Προσόντων θα πρέπει λοιπόν να αποτελεί ένα δυνατό μοχλό για την υιοθέτηση του ECVET από τους 3

4 διάφορους αρμόδιους φορείς οι οποίοι είναι υπεύθυνοι για την εφαρμογή του σε κάθε χώρα, εντός ή εκτός ενός εθνικού πλαισίου επαγγελματικών προσόντων. Το ECVET στηρίζεται σε αρχές, κανόνες και συμβάσεις και αποτελούν μέρος ενός μηχανισμού που διαθέτει συνοχή και λογική. Το ECVET στοχεύει στο να διευκολύνει: την κινητικότητα των ατόμων που εμπλέκονται σε μια διαδρομή κατάρτισης την αξιολόγηση και την πιστοποίηση μαθησιακών αποτελεσμάτων που επιτεύχθηκαν στο πλαίσιο της δια βίου μάθησης τη διαφάνεια των επαγγελματικών προσόντων την αμοιβαία εμπιστοσύνη και συνεργασία μεταξύ των ενδιαφερόμενων φορέων οι οποίοι εμπλέκονται στην Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση στην Ευρώπη Κύριοι σκοποί και προκλήσεις του ECVET Οι καταρτιζόμενοι στην Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση (π.χ. μαθητευόμενοι, καταρτιζόμενοι στην αρχική Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση, ενήλικες που μαθαίνουν στο χώρο εργασίας) στην Ευρώπη συμμετέχουν ήδη σε διακρατικές μαθησιακές δραστηριότητες. Το ποσοστό όμως της κινητικότητας περιορίζεται από διάφορους παράγοντες, και κυρίως από την έλλειψη κανονιστικών διατάξεων μεταφοράς που επιτρέπουν την επικύρωση και αναγνώριση των μαθησιακών αποτελεσμάτων που επιτεύχθηκαν στις χώρες του εξωτερικού. Είναι επομένως αναγκαίο να οραματισθούμε ένα μηχανισμό που θα έδινε τη δυνατότητα στον καθένα να συνεχίσει το «χτίσιμο»ν των επαγγελματικών του προσόντων καθώς θα περνά από το ένα περιβάλλον κατάρτισης σε ένα άλλο. Το ECVET φιλοδοξεί λοιπόν να αποτελέσει ένα μηχανισμό ανταλλαγής πληροφοριών στοχεύοντας στο να βοηθήσει τα άτομα να αξιοποιήσουν πλήρως ταμαθησιακά αποτελέσματα τα οποία προκύπτουν από μια περίοδο διακρατικής κινητικότητας, ανεξάρτητα από το αν το πλαίσιο μάθησης ήταν τυπικό, μη τυπικό ή άτυπο. Στην Ευρώπη, η ετερογένεια στην επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση, η πολλαπλότητα και η ποικιλία των παραγόντων που εμπλέκονται καθώς επίσης και η διαφορετικότητα των εθνικών ή κλαδικών συστημάτων επαγγελματικών προσόντων αποτελούν πολύ μεγάλες προκλήσεις για το ECVET. 4

5 Αρχές του ECVET Το ECVET είναι ένας μηχανισμός ο οποίος παρέχει τη δυνατότητα να περιγραφεί με μεθοδικότητα ένα επαγγελματικό προσόν με βάση ψηφίδες «unit» μαθησιακών αποτελεσμάτων, που μπορούν να μεταφερθούν και να συσσωρευτούν(γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες) και στις οποίες αντιστοιχούν πιστωτικές μονάδες. Το ECVET αποσκοπεί στο να διευκολύνει τη μεταφορά και συσσώρευσημαθησιακών αποτελεσμάτων μεμονωμένων ατόμων που περνούν από ένα περιβάλλον κατάρτισης σε ένα άλλο, από ένα σύστημα επαγγελματικής πιστοποίησης σε ένα άλλο. Το ECVET θα θεμελιωθεί πάνω στην προαιρετική συμμετοχή των Κρατών Μελών και των ενδιαφερόμενων φορέων των αντίστοιχων συστημάτων επαγγελματικών προσόντων καθώς και επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης. Το ECVET θα αποτελέσει ένα μηχανισμό ο οποίος θα υποστηρίζει τη συνέργια φορέων παροχής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης υποστηρίζοντας τη συνεργασία μεταξύ εταίρων για τη μεταφορά και τη συσσώρευση πιστωτικών μονάδων κατάρτισης. Το προς διαβούλευση έγγραφο Αυτό το έγγραφο περιγράφει σε γενικές γραμμές τα χαρακτηριστικά του Συστήματος Μεταφοράς Πιστωτικών Μονάδων Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης. Αποτελείται από θεματικές ενότητες (οι οποίες θα συμπληρωθούν με παραρτήματα και με μία παρουσίαση ώστε να είναι διαθέσιμα στον δικτυακό τόπο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής) οι οποίες δημιουργούν ένα ολοκληρωμένο σύνολο. Αυτά τα έγγραφα αποτελούν τη βάση για να διεξαχθεί μία ευρεία διαβούλευση με τη συμμετοχή των φορέων που είναι υπεύθυνοι για τη χάραξη πολιτικής, των κοινωνικών εταίρων, των ενδιαφερόμενων φορέων και των εμπειρογνωμόνων των συστημάτων δημιουργίας επαγγελματικών προσόντων και της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης σε όλη την Ευρώπη. 5

6 Τα αποτελέσματα αυτής της διαβούλευσης θα αναλυθούν περαιτέρω εν αναφορά προς ένα Κοινοτικό εργαλείο και θα συζητηθούν σε ένα μείζον συνέδριο ευρωπαϊκού επιπέδου το οποίο θθα διοργανωθεί τον Ιούνιο του 2007 σε συνεργασία με τη γερμανική προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Με το συνέδριο αυτό θα ολοκληρωθεί η διαδικασία διαβούλευσης και θα αρχίσει η διαδικασία έγκρισης. Μετά τη διαβούλευση η Επιτροπή θα αποφασίσει με ποιο τρόπο θα μπορέσει να προωθήσει το σύστημα αυτό. Επιπλέον, πειράματα, μελέτες, περαιτέρω τεστ και πιλοτικά σχέδια στο πλαίσιο του προγράμματος Leonardo da Vinci ήδη διενεργούνται και σχεδιάζονται προκειμένου να επαληθευτούν, υμπληρωθούν και τη βελτιωθούν οι προτεινόμενεςν λύσεις. Με την ολοκλήρωση της διαδικασίας διαβούλευσης και κατά τη διάρκεια της επόμενης φάσης της ανάπτυξης, η Επιτροπή με την υποστήριξη του Cedefop, θα μπορούσε να διασφαλίσει τον εμπλουτισμό και την επέκταση του συστήματος αυτού προκειμένου να παράσχει, επί παραδείγματι, μια εργαλειοθήκη και/ή ένα εγχειρίδιο για το ECVET. 1. Τι είναι το ECVET; Το ECVET είναι: Ένας χρήσιμος και συγκεκριμένος μηχανισμός, ο οποίος αποβλέπει στο να διευκολύνει τη μεταφορά και τη συσσώρευση (κεφαλαιοποίηση) των μαθησιακών αποτελεσμάτων ατόμων τα οποία περνούν από ένα μαθησιακό περιβάλλον σε άλλο και/ ή από ένα πλαίσιο επαγγελματικών προσόντων σε ένα άλλο. Ένας μεθοδικός τρόπος για να περιγραφεί ένα επαγγελματικό προσόν με βάση ψηφίδων ψηφίδες μαθησιακών αποτελεσμάτων που μπορούν να μεταφερθούν και να συσσωρευτούν (γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες) με αντίστοιχες πιστωτικές μονάδες Τι είναι το ECVET για τα άτομα; Το ECVET είναι μία λύση για πολλούς ανθρώπους οι οποίοι μετείχαν σε μία διακρατική κινητικότητα, σε διαφορετικά μαθησιακά περιβάλλοντα, στην προσπάθεια ενίσχυσης της διαδρομής δια βίου μάθησης. Αυτό απεικονίζεται στον ακόλουθο πίνακα. 6

7 Μαθησιακό περιβάλλον Α (Αρμόδιος φορέας/ινστιτούτο Α) Μαθησιακό περιβάλλον Β (Αρμόδιος φορέας/ Ινστιτούτο Β) Ένα άτομο αποκτά συγκεκριμένες γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες Μαθησιακό περιβάλλον Β (Αρμόδιος φορέας/ Ινστιτούτο Επαγγελματικής Εκπαίσευσης και Κατάρτισης Β) Αξιολογούνται τα μαθησιακά αποτελέσματα Οι πιστωτικές μονάδες καταγράφονται σε ένα ατομικό δελτίο αναλυτικής καταγραφής Τα μαθησιακά αποτελέσματα αναγνωρίζονται ως ένα μέρος του επαγγελματικού προσόντος που θα επιτευχθεί και Το άτομο αποκτά πιστωτικές μονάδες Οι πιστωτικές μονάδες μεταφέρονται και πιστοποιούνται. Τι είναι ένας αρμόδιος φορέας όσον αφορά το ECVET ; Μία αρχή, ένα Ινστιτούτο ή ένας οργανισμός σε εθνικό, περιφερειακό, τοπικό ή κλαδικό επίπεδο που, σύμφωνα με εθνικούς κανονισμούς και διαδικασίες, ευθύνεται για και/ ή εμπλέκεται σε μία ή περισσότερες από τις λειτουργίες οι οποίες σχετίζονται με την εφαρμογή του ECVET Τι είναι το ECVET για τους αρμόδιους φορείς; Το είδος και ο τύπος των αρμόδιων φορέων οι οποίοι μπορούν να διαδραματίσουν κάποιο ρόλο στην εφαρμογή του ECVET ποικίλλουν από τη μια χώρα στην άλλη, από το ένα σύστημα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης στο άλλο ή από το ένα σύστημα επαγγελματικών προσόντων στο άλλο. Σε κάθε χώρα, σύμφωνα με τους εθνικούς κανονισμούς, οι αρμόδιοι φορείς, στα αντίστοιχα επίπεδα, είναι υπεύθυνοι για: Το σχεδιασμό κανονιστικών διατάξεων που συνδέονται με την αξιολόγηση, τη μεταφορά την πιστοποίηση και με διαδικασίες αναγνώρισης Την περιγραφή των επαγγελματικών προσόντων με βάση 7

8 ψηφίδες μαθησιακών αποτελεσμάτων (γνώσεων, δεξιοτήτων και ικανοτήτων) Την κατανομή πιστωτικών μονάδων του ECVET σε επαγγελματικά προφίλ και ψηφίδες Η διαδικασία μεταφοράς μαθησιακών αποτελεσμάτων του ECVET. Η διαδικασία μεταφοράς μαθησιακών αποτελεσμάτων του ECVET μπορεί να περιγραφεί ως μία σύμπραξη δύο αρμόδιων φορέων ή αρχών που είναι εξουσιοδοτημένοι να απονέμουν τίτλους επαγγελματικών προσόντων και/ή πιστωτικές μονάδες κατάρτισης για μαθησιακά αποτελέσματα: Ένας φορέας ή ινστιτούτο αξιολογεί συγκεκριμένα μαθησιακά αποτελέσματα που έχουν επιτευχθεί και απονέμει πιστωτικές μονάδες κατάρτισης στον καταρτιζόμενο. Αυτές οι πιστωτικές μονάδες του καταρτιζόμενου καταγράφονται σε ένα προσωπικό δελτίο καταγραφής. Ο δεύτερος φορέας απονομής επικυρώνει (αποδέχεται) τις πιστωτικές μονάδες ως μία έγκυρη καταγραφή αυτού που πέτυχε ο καταρτιζόμενος και τις αναγνωρίζει για την απονομή του επαγγελματικού προσόντος. Αρμόδιος φορέας/ινστιτούτο A Αρμόδιος φορέας/ Ινστιτούτο B Αξιολογεί, συγκεκριμένα μαθησιακά αποτελέσματα του ατόμου Ατομικό δελτίο καταγραφής Επικυρώνει πιστωτικές μονάδες που αποκτήθηκαν και μεταφέρθηκαν από το άτομο. και και Απονέμει πιστωτικές μονάδες στο άτομο Αναγνωρίζει μαθησιακά αποτελέσματα ως τμήμα του υπό απόκτηση προσόντος Χάρη σ αυτήν τη διαδικασία, ένα άτομο μπορεί κατ αυτόν τον τρόπο να μεταφέρει και να συσσωρεύσει μαθησιακά αποτελέσματα ώστε να αποκτήσει ένα επαγγελματικό προσόν. Για να διευκολύνει τη διαδικασία μεταφοράς μαθησιακών αποτελεσμάτων, το ECVET βασίζεται: Στην περιγραφή των επαγγελματικών προσόντων με βάση μαθησιακά αποτελέσματα (γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες) 8

9 Ποιος καθορίζει τις ψηφίδες; Τα χαρακτηριστικά των ψηφίδων που συνθέτουν ένα επαγγελματικό προσόν (περιεχόμενο, μέγεθος, συνολικός αριθμός ψηφίδων κτλ.) καθορίζονται από τον αρμόδιο φορέα που είναι υπεύθυνος για το επαγγελματικό προσόν στο αντίστοιχο επίπεδο. Τι είναι η ψηφίδα; Στην περιγραφή επαγγελματικών προσόντων με ψηφίδες μαθησιακών αποτελεσμάτων που μπορούν να μεταφερθούν και να συσσωρευτούν. Επιπροσθέτως, για να διευκολύνει την κατανόηση των επαγγελματικών προσόντων και των ψηφίδων, οι πιστωτικές μονάδες του ECVET χρησιμοποιούνται για μια αριθμητική απεικόνιση της κάθε ψηφίδας χωριστά διευκολύνοντας έτσι τον προσδιορισμό του βάρους και της αξίας της αναφορικά με το συνολικό επαγγελματικό προσόν Η περιγραφή των επαγγελματικών προσόντων βάσει ψηφίδων μαθησιακών αποτελεσμάτων. Ένα σύνολο μαθησιακών αποτελεσμάτων (γνώσεων, δεξιοτήτων και ικανοτήτων) που κανονικά συνιστούν το πιο μικρό τμήμα ενός επαγγελματικού προσόντος που μπορεί να αξιολογηθεί, να επικυρωθεί και, πιθανώς, να πιστοποιηθεί. Μια ψηφίδα μπορεί να είναι εξειδικευνένη για ένα μόνο επαγγελματικό προσόν ή κοινή σε διάφορα επαγγελματικά προσόντα. Η περιγραφή των επαγγελματικών προσόντων με βάση ψηφίδες μαθησιακών αποτελεσμάτων παρέχει τη δυνατότητα να προσδιοριστούν οι γνώσεις, οι δεξιότητες και οι ικανότητες που χαρακτηρίζουν κάθε επαγγελματικό προσόν και να βελτιωθεί η εγκυρότητα τόσο για τα μεμονωμένα άτομα όσο και για τους αρμόδιους φορείς που είναι υπεύθυνοι για τα επαγγελματικά προσόντα και για τους εργοδότες. Τα μαθησιακά αποτελέσματα που απαιτούνται προκειμένου να απονεμηθεί ένα επαγγελματικό προσόν μπορούν να καταγραφούν σε μία λίστα ψηφίδων, ένα πλαίσιο πρότυπο επαγγελματικούπροσόντος ή οποιοδήποτε άλλο μνημόνιο για επαγγελματικά προσόντα. Αυτή η πρακτική εφαρμόζεται αυτή τη στιγμή σε πολλά συστήματα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης στην Ευρώπη. Ο ορισμός και η περιγραφή των ψηφίδων μπορεί να ποικίλλει ανάλογα με το σύστημα επαγγελματικών προσόντων και τις διαδικασίες του αρμόδιου φορέα. Ωστόσο, για τους σκοπούς του ECVET, οι προδιαγραφές μιας ψηφίδας θα μπορούσαν τυπικά να δίνουν πληροφορίες, όπως: Το γενικό τίτλο της ψηφίδας Τα αναμενόμενα μαθησιακά αποτελέσματα Τα κριτήρια της αξιολόγησης 9

10 Υπάρχει ένα ευρύ φάσμα πιθανών προδιαγραφώνκαι ευέλικτων τρόπων χρησιμοποίησης της ιδέας των ψηφίδων. Ωστόσο, οι ψηφίδες των μαθησιακών αποτελεσμάτων θα πρέπει να είναι: έγκυρες και κατανοητές δομημένες και οργανωμένες με συνοχή αξιολογήσιμες. Η καρδιά του ECVET: Ψηφίδες μαθησιακών αποτελεσμάτων Ο αρμόδιος φορέας αποφασίζει: Προσόν Ψηφίδα Ψηφίδα Ψηφίδα Αριθμό Μέγεθος Χαρακτηριστικά των ψηφίδων Υπάρχουν πολυάριθμες μέθοδοι περιγραφής επαγγελματικών προσόντων βάσει μαθησιακών αποτελεσμάτων. Προκειμένου να υιοθετηθεί το ECVET, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα υποστηρίξει τη διάδοση των πλέον κατάλληλων μεθοδολογιών, καθώς και την ανάπτυξη νέων μεθοδολογιών Κατανομή πιστωτικών μονάδων του ECVET Οι πιστωτικές μονάδες του ECVET προτείνονται ως μία επιπλέον πηγή πληροφόρησης σε αριθμητική μορφή. Εφόσον συσχετιστούν και με τα επαγγελματικά προσόντα και με τις ψηφίδες, οι πιστωτικές μονάδες του ECVET επιτελούν δύο λειτουργίες: δίνουν μια απλή απεικόνιση της σχετικής αξίας μιας ψηφίδας μαθησιακών αποτελεσμάτων σε σχέση με το πλήρες επαγγελματικό προσόν. Απεικονίζουν την αναλογία της ψηφίδας προς το επαγγελματικό προσόν. Διευκολύνουν τη μεταφορά μαθησιακών αποτελεσμάτων με ένα χειροπιαστό τρόπο παρέχοντας ένα κοινό σημείο αναφοράς σε ευρωπαϊκό επίπεδο μεταξύ των συστημάτων επαγγελματικών προσόντων 10

11 Πώς κατανέμονται οι πιστωτικές μονάδες του ECVET; Για τους σκοπούς του ECVET, οι πιστωτικές μονάδες κατανέμονται πρώτα στο συνολικό επαγγελματικό προσόν, στη συνέχεια από αυτό το σύνολο κατανέμονται πιστωτικές μονάδες σε ψηφίδες (του προσόντος), όπως αναλογούν, γιατί οι πιστωτικές μονάδες απεικονίζουν τη βαρύτητα κάθε ψηφίδας χωριστά σε συσχετισμό με το πλήρες επαγγελματικό προσόν. Το ECVET θα κάνει εφικτή την κατανομή πιστωτικών μονάδων μέσω διαφορετικών προσεγγίσεων και εργαλείων. Οι πιστωτικές μονάδες του ECVET θα πρέπει να κατανέμονται βάσει κριτηρίων, όπως: μία εκτίμηση της βαρύτητας του περιεχομένου της κάθε ψηφίδας που έχει οριστεί με βάση τις γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες πραγματική ή θεωρητική κατά μέσο όρο διάρκεια του προγράμματος πραγματικός ή θεωρητικός εργασιακός φόρτος σε ένα τυπικό μαθησιακό περιβάλλον πραγματικός ή θεωρητικός εργασιακός φόρτος σε ένα άτυπο μαθησιακό περιβάλλον συνδυασμός διάφορων κριτηρίων. Πιστωτικές μονάδες Ο αρμόδιος φορέας απονέμει πιστωτικές μονάδες σε: Προσόν X Πιστωτικές μονάδες Επαγγελματικό προσόν Ψηφίδα Ψηφίδα Ψηφίδα a πιστ. μον b πιστ. μον c πιστ. μον Ψηφίδες Οι πιστωτικές μονάδες ενός επαγγελματικού προσόντος συνίστανται από τις συνδθασμένες μονάδες των ψηφίδων που απαρτίζουν το προσόν Οι αρμόδιοι φορείς που είναι εξουσιοδοτημένοι να κατανέμουν πιστωτικές μονάδες του ECVET θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν την ακόλουθη παραδοχή ως έναν πρακτικό δείκτη: 120 πιστωτικές μονάδες του ECVET κατά μέσο όρο μπορούν να σχετιστούν με μαθησιακά αποτελέσματα που έχουν επιτευχθεί από ένα άτομο σε ένα έτος ενός τυπικού πλαισίου Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης πλήρους κατάρτισης. Αυτή η παραδοχή είναι καθαρά ενδεικτική. Δε στοιχειοθετεί ένα απόλυτο και αυστηρό κριτήριο μέτρησης. Δεν 11

12 υπαγορεύει χρονικές διάρκειες κατάρτισης, διδακτικές ώρες ή κάποια αναγκαστική μαθησιακή προσπάθεια. Είναι προορισμένο να χρησιμοποιηθεί ως ένα σημείο αναφοράς για την κατανομή των πιστωτικών μονάδων κατάρτισης σε μαθησιακά αποτελέσματα, επαγγελματικά προσόντα και/ ή σε ψηφίδες. Υπάρχουν πολυάριθμες μέθοδοι περιγραφής επαγγελματικών προσόντων βάσει μαθησιακών αποτελεσμάτων. Για την ώρα της υιοθέτησης του ECVET, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα υποστηρίξει τη διάδοση των πιο κατάλληλων μεθοδολογιών, καθώς και την ανάπτυξη νέων μεθοδολογιών. 2. Η εφαρμογή του ECVET Η εφαρμογή του ECVET θα πρέπει να είναι εφικτή σε ποικίλες μαθησιακές καταστάσεις και πλαίσια. Κατά συνέπεια, η εφαρμογή που περιγράφεται παρακάτω δίνεται ως παράδειγμα, ακολουθώντας τη χρονολογική σειρά των κύριων σταδίων Στάδιο 1: η απόφαση για την υιοθέτηση του ECVET Η απόφαση για το πώς πρέπει τα επαγγελματικά προσόντα να συνδεθούν με το ECVET (ιδιαιτέρως η περιγραφή τους βάσει ψηφίδων μαθησιακών αποτελεσμάτων και η κατανομή πιστωτικών μονάδων του ECVET) είναι ένα σημαντικό ζήτημα για την αποτελεσματική και αέναη/συνεχή εφαρμογή του ECVET. Η εφαρμογή του ECVET απαιτεί σαφείς δεσμεύσεις εκ μέρους των αρμόδιων φορέων και των ινστιτούτων παροχής κατάρτισης, σχηματοποιημένων στα αντίστοιχα επίπεδα σε κάθε χώρα. Αυτή η απαίτηση έχει καταδειχτεί στη διαδικασία της Bologna για την Ανώτατη Εκπαίδευση, όπου οικειοθελείς δεσμεύσεις έχουν συμβάλει στην εκτεταμένη εφαρμογή του ECTS. Προκειμένου να εφαρμοστεί σωστά το ECVET ο αρμόδιος φορέας που είναι υπεύθυνος για τα επαγγελματικά προσόντα ή τις ψηφίδες, ή γενικότερα ο φορέας που είναι εξουσιοδοτημένος να εφαρμόσει το ECVET θα πρέπει να καθορίσει και να αποφασίσει το πλαίσιο της εφαρμογής του και να υλοποιήσει αυτή την απόφασή του στο αντίστοιχο επίπεδο, σύμφωνα με τους εθνικούς κανονισμούς. 12

13 2.2. Στάδιο 2: η δημιουργία εταίρων. Προκειμένου να διευκολυνθεί η συγκεκριμένη εφαρμογή του ECVET, οι παροχείς και/ή οι αρμόδιοι φορείς της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης στο αντίστοιχο επίπεδο θα μπορούσαν να συνάψουν συμφωνίες εταίρων ή μνημόνια κατανόησης (MoU), τα οποία θα μπορούσαν να συμβάλουν στη δημιουργία ενός κλίματος εμπιστοσύνης μέσα στο οποίο μπορεί να λειτουργήσει η μεταφορά πιστωτικών μονάδων. Στα MoU οι εταίροι θα μπορούσαν να καθορίσουν: - Την αντιστοιχία μεταξύ επαγγελματικών προσόντων (ψηφίδων και πιστωτικών μονάδων) και/ ή μαθησιακών αποτελεσμάτων που εμπλέκονται στη μεταφορά. Τα επίπεδα του EQF θα μπορούσαν να συμβάλουν στον καθορισμό μιας τέτοιας αντιστοιχίας. - Τις διαδικασίες αξιολόγησης, μεταφοράς και πιστοποίησης (ψηφίδων ή τμημάτων ψηφίδων) - Τα κριτήρια για τη διασφάλιση της ποιότητας. Το στοιχείο κλειδί των MoU είναι ότι τα μαθησιακά αποτελέσματα για τα οποία απονέμονται πιστωτικές μονάδες από τον έναν ή τον άλλο εταίρο μπορούν να αναγνωριστούν αναντίρρητα. Θα μπορούσαν να συναφθούν συμφωνίες μεταξύ εταίρων μεταξύ διαφορετικών αρχών ή οργανισμών, σύμφωνα με τον τύπο και τον επιθυμητό βαθμό συνεργασίας. Έτσι, τα MoU μπορούν να δημιουργηθούν μεταξύ αρχών υπεύθυνων για τα επαγγελματικά προσόντα (υπουργεία, παραρτήματα ) και/ή δίκτυα παροχέων Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης (Εμπορικά και Βιομηχανικά Επιμελητήρια ) και/ή παροχείς Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης ή άλλους ενδιαφερόμενους φορείς στην Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση (ινστιτούτα κατάρτισης, σχολεία, εταιρείες ). Ένα μοντέλο MoU θα μπορούσε να αναπτυχθεί σε Ευρωπαϊκό επίπεδο Στάδιο 3: η συμφωνία μάθησης Ίσως θα ήταν απαραίτητο να συνταχθεί μία εξατομικευμένη συμφωνία μάθησης για κάθε άτομο, κυρίως εντός του τυπικού πλαισίου μάθησης. Αυτό το έγγραφο θα προσδιορίζει τα 13

14 μαθησιακά αποτελέσματα που αναμένονται μετά την ολοκλήρωση της περιόδου κινητικότητας (ψηφίδες ή τμήματα ψηφίδων) και τις αντίστοιχες πιστωτικές μονάδες. Αυτή η ατομική συμφωνία μάθησης θα πρέπει να συντάσσεται μεταξύ του ατόμου και των δύο εταίρων. Ένα πρότυπο συμφωνίας μάθησης θα μπορούσε να αναπτυχθεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο Στάδιο 4: απονομή πιστωτικών μονάδων του ECVET Πιστωτικές μονάδες του ECVET απονέμονται (ψηφίδες ή, σε τελική ανάλυση, τμήματα ψηφίδων και αντίστοιχες πιστωτικές μονάδες του ECVET) μετά την αξιολόγηση των μαθησιακών αποτελεσμάτων. Οι πιστωτικές μονάδες καταγράφονται στο ατομικό αντίγραφο καταγραφής που δίνει διευκρινήσεις σχετικά με: γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες που αποκτώνται τις πιστωτικές μονάδες που αντιστοιχούν στα μαθησιακά αποτελέσματα τα οποία έχουν επιτευχθεί Ένα πρότυπο αναλυτικής καταγραφής θα μπορούσε να σχεδιαστεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Επιπλέον, τα έγγραφα Europass θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για να καταγράψουν τις πιστωτικές μονάδες και για διαφάνεια Στάδιο 5: Μεταφορά, επικύρωση και συσσώρευση πιστωτικών μονάδων Σε συμφωνία με το MoU και τη συμφωνία μάθησης, οι πιστωτικές μονάδες θα πρέπει να μεταφέρονται, μετά να επικυρώνονται από το φορέα αποστολής και να αναγνωρίζονται για την απόκτηση του σχετικού επαγγελματικού προσόντος, συσσωρευτικά, σύμφωνα με τους κανονισμούς. 14