ΠΕΡΙΦΕΡΙΚΗ ΡΗΞΗ ΔΙΚΕΦΑΛΟΥ ΤΕΝΟΝΤΑ ΑΓΚΩΝΑ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ Δρ Λ. ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, Χειρούργος ορθοπαιδικός Αρεταίειο νοσοκομείο, Κύπρος Ρήξη του δικεφάλου τένοντα στον αγκώνα συμβαίνει τις περισσότερες φορές, στο επικρατούν άνω άκρο σε άντρες σε ηλικία λίγο μεγαλύτερη από 40 χρονών και αναλογεί σε 1-2 περιστατικά/100,000 πληθυσμού. Επίσης αναλογεί στο 3% των συνολικών ρήξεων δικεφαλου τένοντα στο άνω άκρο. Ανατομία και λειτουργία: Ο δικέφαλος μυς αποτελείται από δύο κεφαλές, τη μακριά κεφαλή του δικεφάλου, όπου αρχίζει (εκφύεται) από το υπεργλήνιο φύμα της ωμοπλάτης και την βραχεία κεφαλή του δικεφάλου, όπου εκφύεται από την κορακοειδή απόφυση. Περιφερικά ο δικέφαλος μυς αποτελείται από δύο ανεξάρτητες μονάδες ως συνέχεια και επέκταση της μακράς και βραχείας κεφαλής του δικεφάλου όπου και καταφύονται στο κερκιδικό όγκωμα της κερκίδας στον αγκώνα. Στο σημείο της κατάφυσης η μακρά κεφαλή καταφύεται εγγύς του εδάφους του κερκιδικού
ογκώματος και η βραχεία κεφαλή του δικεφάλου καταφύεται αμέσως περιφερικότερα από τη μακρά κεφαλή. Μηχανισμός του τραυματισμού: Ο μηχανισμός τις πλείστες φορές είναι παρόμοιος, ο ασθενής έχει τον αγκώνα σε περίπου 90 κάμψη με τον πήχη σε υπτιασμό, ενώ προσπαθεί να σηκώσει ή να συγκρατήσει ένα μεγάλο βάρος, προκαλώντας με αυτό το τρόπο έντονη σύσπαση του δικεφαλου τένοντα υπό αντίσταση. Ιστορικό και κλινική εξέταση Ο ασθενής αναφέρει τις πλείστες περιπτώσεις ότι ένιωσε ένα επώδυνο ήχο (pop), ακριβώς την ώρα της αποσπαστικής ρήξης του δικεφάλου τένοντα.
Επισκοπικά, υπάρχει εκχύμωση και διόγκωση στην περιοχή του αγκώνα και κλινικά, ο ασθενής παραπονείται για τοπικό πόνο στο πρόσθιο μέρος του αγκώνα. Μερικές φορές, ο δικέφαλος συρρικνώνεται στο εγγύς τμήμα τoυ βραχιονίου με δυσμορφία. στην περιοχή γνωστή ως Popeye muscle Επίσης κλινικά υπάρχει αδυναμία ψηλάφησης του περιφερικού τένοντα του δικεφάλου στη πρόσθια επιφάνεια του αγκώνα κατά τη κάμψη. Μερικές φορές η διάγνωση της πλήρης ρήξης του δικεφάλου δεν είναι εύκολη λόγω διόγκωσης, αιματώματος και εκχύμωσης στην περιοχή του αγκώνα παρόλη την συρρίκνωση του δικεφάλου τένοντα. Η συρρίκνωση (retraction ) της αποσπαστικής ρήξης του δικεφάλου μπορεί να αποφευχθεί εάν η απονεύρωση του δικεφάλου (lacertus fibrosus) παραμένει ακέραια. Επιπρόσθετα αν η απονεύρωση του δικεφάλου παραμένει ακέραια, μπορεί να περιορίσει τον σχηματισμό της εκχύμωσης και αιματώματος. H ρήξη του δικεφάλου τένοντα οδηγεί σε αδυναμία στον αγκώνα και ο ασθενής έχει δυσκολίες στις καθημερινές δραστηριότητες, όπως χρήση κατσαβιδιού, να στριφογυρίσει κλειδί σε μια πόρτα ή να σηκώνει απλά βάρη. Ο ασθενής έχει μείωση δύναμης της κάμψης γύρω στο 35% με 40%, όπως και μείωση της δύναμης ως προς τον υπτιασμό του πήχη γύρω στο 55% με 60%. Η διάγνωση τις πλείστες φορές είναι κλινική όμως επιβεβαιώνεται με μαγνητική τομογραφία στο MRI scan και συγκεκριμένα στις εγκάρσιες και οβελιαίες τομές
φαίνεται ξεκάθαρα η αποσπαστική ρήξη του δικεφάλου τένοντα από το κερκιδικό όγκωμα της κερκίδας στην περιοχή του αγκώνα. Λόγω των πιο πάνω πιθανών επιπλοκών και συμπτωμάτων υπάρχει ένδειξη για άμεση πρόωρη χειρουργική επέμβαση, προς αποκατάσταση της δύναμης και διόρθωση της παραμόρφωσης. Η πιο πάνω επέμβαση πρέπει να γίνει μέσα στις πρώτες τρείς εβδομάδες από τον τραυματισμό ή όσο πιο γρήγορα γίνεται. Χειρουργικώς, υπό γενική ή περιοχική αναισθησία έχουν περιγραφεί μερικές τεχνικές, ίσως η καλύτερη επέμβαση με λίγες επιπλοκές είναι η πρόσθια προσπέλαση και συρραφή του δικεφάλου τένοντα, είτε με διοστικές άγκυρες, είτε με διοστική οπή και χρήση κουμπιού(endobutton) με απορροφήσιμη βίδα. Ο ασθενής παραμένει στο νοσοκομείο μία μέρα. Άμεσα μετεγχειρητικά, και γίνεται προφύλαξη του άνω άκρου με συνθετικό νάρθηκα για τουλάχιστον τρείς εβδομάδες και στη συνέχεια, σταδιακά, ξεκινά αποθεραπεία με ειδικό πρόγραμμα κινησιοθεραπείας, προς ανάκτηση όλου του εύρους των κινήσεων.
Εξηγείται πάντοτε στον ασθενή ότι θα πρέπει να προσέχει και να αποφεύγει βάρη και άρσεις μεγάλων βαρών για έξι μήνες και αλλά ειδικότερα, τις πρώτες οκτώ εβδομάδες μετεγχειρητικά Συμπέρασμα: Η χειρουργική αποκατάσταση και ανατομική συρραφή οξείας αποσπαστικής ρήξης του δικεφάλου τένοντα, στο κερκιδικό όγκωμα της κερκίδας προσδίδει τα καλύτερα κλινικά μετεγχειρητικά αποτελέσματα. Η χρήση του MRI scan μας βοηθάει στην άμεση διάγνωση αλλά και διαφορική διάγνωση ολικής από μερική ρήξη του δικεφάλου τένοντα..