Μεταβολισμός σιδήρου. Απαρτιωμένη διδασκαλία στην Αιματολογία. Αργύρης Σ. Συμεωνίδης

Σχετικά έγγραφα
ΑΙΜΟΧΡΩΜΑΤΩΣΗ. Αλεξάνδρα Αλεξοπούλου Επίκουρη Καθηγήτρια Παθολογίας

ΣΙΔΗΡΟΣ & ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ

Κωνσταντίνος Π. (Β 2 ) ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ

ΟΡΓΑΝΙΚΕΣ ΟΥΣΙΕΣ. 1. (α) Ποιο μόριο απεικονίζεται στο σχεδιάγραμμα; (β) Ποια είναι η απλούστερη μορφή του R;

1. Να οξειδωθούν και να παράγουν ενέργεια. (ΚΑΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ)

Κεφάλαιο 3 ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΦΥΤΩΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗ. Θερινό εξάμηνο ΔΠΘ - Τμήμα Δασολογίας & Διαχείρισης Περιβάλλοντος & Φυσικών Πόρων

ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΧΗΜΙΚΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΒΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΜΟΡΙΩΝ. Στοιχείο O C H N Ca P K S Na Mg περιεκτικότητα % ,5 1 0,35 0,25 0,15 0,05

ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΑΕΡΙΩΝ ΠΡΟΣ ΚΑΙ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΣΤΟΥΣ ΙΣΤΟΥΣ

ΑΝΑΙΜΙΑ ΧΡΟΝΙΑΣ ΝΟΣΟΥ (σύνδρομο)

Σιδηροπενική Αναιμία Α ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ 15/12/2014. ΣΙΑΚΑΝΤΑΡΗ ΜΑΡΙΝΑ Επίκ. Καθηγήτρια

Επίδραση και άλλων παραγόντων στην Αλλοστερική συμπεριφορά της Αιμοσφαιρίνης

Συστήματα επικοινωνίας Ανθρωπίνου σώματος. ενδοκρινολογικό νευρικό σύστημα

ΕΡΓΑΣΙΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ 3.1 ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ

3.1 ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ

ΑΝΑΙΜΙΑ ΧΡΟΝΙΑΣ ΝΟΣΟΥ - ΟΡΙΣΜΟΣ

ΑΙΜΟΣΦΑΙΡΙΝΗ (ΑΜΦ) ΑΙΜΟΣΦΑΙΡΙΝΗ: Hb, είναι τετραμερής πρωτείνη. ΜΕΤΑΠΤΩΣΗ ΑΠΟ Τ <=> R

Σιδηροπενία / Σιδηροπενική αναιμία

Αλληλεπιδράσεις θρεπτικών συστατικών των τροφίμων

ΒΙΟΛΟΓΙΑ. Παραδόσεις του μαθήματος γενικής παιδείας (Β λυκείου) Επιμέλεια: ΑΡΓΥΡΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Βιολόγος M.Sc. Καθηγητής 3 ου λυκ.

Κεφάλαιο 8 - Σίδηρος και Οξειδωτικό Στρες: Ομοιόσταση του Σιδήρου στα Κύτταρα και τον Οργανισμό

3.2 ΕΝΖΥΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΚΑΤΑΛΥΤΕΣ

Μεταβολισμός του γλυκογόνου. Μεταβολισμός των υδατανθράκων κατά την άσκηση. Από που προέρχεται το μυϊκό και ηπατικό γλυκογόνο;

ΘΕΜΑ 1 ο. 1.2 Όξινο είναι το υδατικό διάλυμα του α. ΝaCl. β. ΝΗ 4 Cl. γ. CH 3 COONa. δ. KOH. Μονάδες 5 ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΤΑΞΗ ΤΕΛΟΣ 1ΗΣ ΑΠΟ 7 ΣΕΛΙ ΕΣ

ΚΥΤΤΑΡΙΚΗ ΑΝΑΠΝΟΗ. Καρβουντζή Ηλιάνα Βιολόγος

εισέρχεται στο φυτό ως ενυδατωµένο κατιόν

Θρέψη Φυτών. Ενότητα 8 η Σίδηρος. Όνομα καθηγητή: Δ. Μπουράνης Όνομα καθηγητή: Σ. Χωριανοπούλου Τμήμα: Επιστήμης Φυτικής Παραγωγής

Τα ορμονικά μόρια και η διαχείριση τους μέσα στο φυτό

3 ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ. Μεταβολισμός του κυττάρου

ΠΕΨΗ & ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ ΥΔΑΤΑΝΘΡΑΚΩΝ (ΣΑΚΧΑΡΩΝ) ΓΛΥΚΟΛΥΣΗ Ι

Εργασία για το μάθημα της Βιολογίας. Περίληψη πάνω στο κεφάλαιο 3 του σχολικού βιβλίου

Πεπτικός σωλήνας Κύρια λειτουργία του είναι η εξασφάλιση του διαρκούς ανεφοδιασμού του οργανισμού με νερό, ηλεκτρολύτες και θρεπτικά συστατικά.

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ. Ομοιοστασία του σιδήρου σε αθλητές υψηλού επιπέδου και σε υπερμαραθώνιους δρομείς. Κατερίνα Σκενδέρη

3.1 Ενέργεια και οργανισμοί..σελίδα Ένζυμα βιολογικοί καταλύτες...σελίδα Φωτοσύνθεση..σελίδα Κυτταρική αναπνοή.

ΣΥΝΟΨΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

BΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΒΙΟΧΗΜΕΙΑΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ ΧΗΜΙΚΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΚΥΤΤΑΡΩΝ

ΠΡΩΤΕΪΝΕΣ. Φατούρος Ιωάννης Αναπληρωτής Καθηγητής

ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ. Οι ρυθμιστές του οργανισμού

ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΤΟΥ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΥ

Β. ΚΑΜΙΝΕΛΛΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑ. Είναι η επιστήμη που μελετά τους ζωντανούς οργανισμούς. (Αποτελούνται από ένα ή περισσότερα κύτταρα).

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΑΡΧΕΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ. Πηκτίνες

KΕΦΑΛΑΙΟ 3ο Μεταβολισμός. Ενότητα 3.1: Ενέργεια και Οργανισμοί Ενότητα 3.2: Ένζυμα - Βιολογικοί Καταλύτες

ΙΑΤΡΙΚΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ (ΕΚΠΑ) ΚΑΤΑΤΑΚΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΑΚ.ΕΤΟΥΣ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ

Εργασία Βιολογίας. Β. Γιώργος. Εισαγωγή 3.1 ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ. Μεταφορά ενέργειας στα κύτταρα

ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΩΝ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΩΝ ΑΝΑΓΚΩΝ ΤΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΝΟΥ Τόσο η εμπειρία όσο και τα επιστημονικά δεδομένα συνεχώς επιβεβαιώνουν την άποψη ότι η

PΟΛΟΣ ΤΩΝ ΛΙΠΑΡΩΝ ΥΛΩΝ ΣΤΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ H βιολογική σημασία των λιποειδών είναι μεγάλη : Eίναι δομικές μονάδες των μεμβρανών και συμμετέχουν στις

Κεφαλαίο 3 ο. Μεταβολισμός. Ενέργεια και οργανισμοί

9/5/2015. Απαραίτητα θρεπτικά στοιχεία για τα φυτά

Εισαγωγή στη Διατροφή

«ΜΕΛΕΤΗ ΤΟΥ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΣΙΔΗΡΟΥ ΣΤΟΥΣ ΔΡΟΜΕΙΣ ΤΟΥ ΣΠΑΡΤΑΘΛΟΝ»

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΟ 3 ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ «ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ» ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ Α. ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ. 1. Να ορίσετε την έννοια της Βιοενεργητικής.

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΑΡΧΕΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ. Πηκτίνες

ΧΑΡΟΚΟΠΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΑΓΩΓΗΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΙΑΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ. Πτυχιακή Μελέτη

Νεφρική ρύθμιση Καλίου, Ασβεστίου, Φωσφόρου και Μαγνησίου. Βασίλης Φιλιόπουλος Νεφρολόγος Γ.Ν.Α «Λαϊκό»

ΓΕΝΙΚΗ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑ. Μαντώ Κυριακού 2015

3.1 Ενέργεια και οργανισμοί

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1. Οργάνωση της ζωής βιολογικά συστήματα

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

11. ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ

ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ 1 ο ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΒΟΛΟΥ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗΣ

ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ. της Νικολέτας Ε. 1. Να οξειδωθούν και να παράγουν ενέργεια. (ΚΑΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ)

Ποια η χρησιμότητα των πρωτεϊνών;

ΕΡΓΑΣΙΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ. 3.1 Ενέργεια και οργανισμοί

Φωτοσύνθεση. κυτταρική αναπνοή άμυλο. άλλες οργανικές ουσίες

ΠΩΣ ΕΠΙΔΡΑ Η ΑΣΚΗΣΗ ΣΤΑ ΔΙΑΦΟΡΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ

και χρειάζεται μέσα στο ρύθμιση εναρμόνιση των διαφόρων ενζυμικών δραστηριοτήτων. ενζύμων κύτταρο τρόπους

Εργασία Βιολογίας 3.1 ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ

ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΜΑΚΡΟΘΡΕΠΤΙΚΑ (C, H, N, O) 96% ΜΙΚΡΟΘΡΕΠΤΙΚΑ (πχ. Na, K, P, Ca, Mg) 4% ΙΧΝΟΣΤΟΙΧΕΙΑ (Fe, I) 0,01%

Ελεύθερες ρίζες και αντιοξειδωτικά

ΒΙΟΛΟΓΙΑ Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ 3

ΤΑ ΜΟΡΙΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ. Τι γνωρίζετε για τους υδατάνθρακες;

Φ ΣΙ Σ Ο Ι Λ Ο Ο Λ Γ Ο Ι Γ Α

ΟΡΘΟΧΡΩΜΕΣΟΡΘΟΚΥΤΤΑΡΙΚΕΣ ΑΝΑΙΜΙΕΣ. ΑΗΔΟΝΟΠΟΥΛΟΣ ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ Διευθυντής Αιματολογικού Εργαστηρίου Γ.Ν.Α. «Ο Ευαγγελισμός»

PΟΛΟΣ ΤΩΝ ΥΔΑΤΑΝΘΡΑΚΩΝ ΣΤΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ Oι υδατάνθρακες αποτελούν την τάξη των θρεπτικών υλών που βρίσκεται σε μεγάλες ποσότητες στη φύση και στα

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΩΝ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΩΝ ΔΙΑΛΥΜΑΤΩΝ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ ΚΑΙ ΠΟΙΑ Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΟΥΣ ΣΤΗ ΡΥΘΜΙΣΗ ΤΗΣ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ;

Θέματα πριν τις εξετάσεις. Καλό διάβασμα Καλή επιτυχία

Χαλκός Cu. Στοιχείο µετάπτωσης, µέταλλο. Στο κυτταρικό περιβάλλον βρίσκεται σε δύο µορφές οξείδωσης. Cu + ανηγµένος χαλκός. Cu 2+ οξειδωµένος χαλκός

ΣΥΝΟΨΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

Φλοιοτρόπος ορμόνη ή Κορτικοτροπίνη (ACTH) και συγγενή πεπτίδια

Kυτταρική Bιολογία. Απόπτωση, ή Προγραμματισμένος Κυτταρικός Θάνατος ΔIAΛEΞΗ 20 (9/5/2017) Δρ. Xρήστος Παναγιωτίδης, Τμήμα Φαρμακευτικής Α.Π.Θ.

AMINEMAX και ΤΡΟΠΟΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ - ΒΙΤΑΜΙΝΕΣ. Εμμ. Μ. Καραβιτάκης Παιδίατρος

ΣΙΔΗΡΟΠΕΝΙΚΗ ΑΝΑΙΜΙΑ ΦΛΩΡΑ ΚΟΝΤΟΠΙΔΟΥ

ΟΞΕΙΔΩΤΙΚΗ ΦΩΣΦΟΡΥΛΙΩΣΗ Ι Η ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗ ΑΛΥΣΙΔΑ

ΑΡΧΗ 2ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ. 1.4 Να μεταφέρετε στο τετράδιό σας τις παρακάτω χημικές εξισώσεις, σωστά συμπληρωμένες:

Ιδιαίτερη φυσιολογική σηµασία έχει το κλάσµα σιδήρου που υφίσταται αντιστρεπτή οξειδοαναγωγή

Παιδιά με διαβήτη. Παρά την καλή θρέψη γινόταν προοδευτικά πιο αδύναμα και καχεκτικά Ήταν ευπαθή στις λοιμώξεις Πέθαιναν από κατακλυσμιαία οξέωση

Σας αποστέλλουμε τις προτεινόμενες απαντήσεις που αφορούν τα θέματα της Βιολογίας Θετικής Κατεύθυνσης των Εσπερινών Γενικών Λυκείων.

Αναιμία. Σταυρούλα Τσιάρα Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Παθολογίας

ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΕΦΗΒΕΙΑ

Εργασία για το μάθημα της Βιολογίας Περίληψη πάνω στο κεφάλαιο 3 του σχολικού βιβλίου

Σας αποστέλλουμε τις προτεινόμενες απαντήσεις που αφορούν τα θέματα της Βιολογίας Θετικής Κατεύθυνσης των Εσπερινών Γενικών Λυκείων.

ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ Ι

ΣΤΟΧΟΙ ΟΜΙΛΙΑΣ. q Ορισμός αναιμίας - Συχνότητα. q Μεταβολισμός σιδήρου (Fe) q Αιτιολογία παθογένεια της Feπενικής αναιμίας

ΓΙΩΡΓΟΣ Μ. Β2 ΒΙΟΛΟΓΙΑ 3ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ

πρωτεΐνες πολυμερείς ουσίες δομούν λειτουργούν λευκώματα 1.Απλές πρωτεΐνες 2.Σύνθετες πρωτεΐνες πρωτεΐδια μη πρωτεϊνικό μεταλλοπρωτεΐνες

Αθ. Ζώμας Αιματολόγος

Χαρακτηριστικά της δομής της Μυοσφαιρίνης

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Φυσιολογία Ι. Ανοσία - Αναιμία Διδάσκων: Αν. Καθηγήτρια Πατρώνα Βεζυράκη

3.1 Ενέργεια και οργανισμοί Όλοι οι οργανισμοί με εξαίρεση τους φωτοσυνθετικούς εξασφαλίζουν την απαραίτητη ενέργεια διασπώντας θρεπτικές ουσίες που

Transcript:

Μεταβολισμός σιδήρου Απαρτιωμένη διδασκαλία στην Αιματολογία Αργύρης Σ. Συμεωνίδης

Εκπαιδευτικοί στόχοι στον μεταβολισμό του σιδήρου Κατανόηση του βιολογικού ρόλου και των δεξαμενών του σιδήρου στον οργανισμό. Γνώση των βασικών αρχών απορρόφησης, διακίνησης και αποθήκευσης του σιδήρου και των εμπλεκόμενων πρωτεϊνών. Κατανόηση της ενδοκυττάριας κατανομής του σιδήρου και των λειτουργιών που επιτελεί. Αντίληψη της δομής και της λειτουργίας του συστήματος απορρόφησης φερροπορτίνης/εψιδίνης και των πρωτεϊνών διακίνησης τρανσφερρίνης, υποδοχέα της τρανσφερρίνης και φερριτίνης.

ΣΙΔΗΡΟΣ - Γενικές πληροφορίες Βασικό ιχνοστοιχείο του οργανισμού Ευρίσκεται σε κάθε ανθρώπινο κύτταρο Το πιό σημαντικό βιοκαταλυτικό στοιχείο λόγω αναστρέψιμης μετατροπής από Fe ++ σε Fe +++ και ικανότητας μεταφοράς ηλεκτρονίων Βασικές βιολογικές λειτουργίες: Μεταφορά οξυγόνου Αιμοσφαιρίνη Μυοσφαιρίνη Μεταφορά ηλεκτρονίων Κυτοχρώματα, αναπνευστική αλυσίδα Καταλύτης για οξυγόνωση και υδροξυλίωση υποστρωμάτων Μεταλλοπρωτεϊνάσες Υπεροξειδάσες Καταλάσες Ριβονουκλεοτιδική ρεδουκτάση = Ρόλος στην σύνθεση DNA

Μεταβολισμός σιδήρου Ι. Διαμερίσματα σιδήρου του οργανισμού Μέση ποσότητα σιδήρου στον άνθρωπο : 3-5 gr Περιεχόμενος στην αιμοσφαιρίνη: 60-70% Περιεχόμενος στην μυοσφαιρίνη: 10-12% Αποθηκευμένος σίδηρος: 15-30% Περιεχόμενος στα ένζυμα: 1-2% απορροφάται ] μεταφέρεται ] με την συνεισφορά εισέρχεται ενδοκυττάρια ] εξειδικευμένων πρωτεϊνών αποθηκεύεται ]

Μεταβολισμός σιδήρου ΙΙ. Βασικές αρχές Ο σίδηρος του οργανισμού ανακυκλούται, δεν αποβάλλεται Από το πεπτικό σύστημα απορροφάται μόνον δισθενής Fe Ο ευαπορρόφητος σίδηρος είναι μόνον των ζωϊκών τροφών Ο σίδηρος των φυτικών τροφών δεν απορροφάται Η ημερήσια προσλαμβανόμενη ποσότητα στοιχειακού σιδήρου πλήρους διατροφής κυμαίνεται μεταξύ 5-20 mg To ποσοστό απορρόφησης είναι 5-30% και εξαρτάται από: την γαστρική έκκριση το περιεχόμενο του εντέρου την κινητικότητα του εντέρου και τις ανάγκες του οργανισμού (ανάγκες ερυθροποίησης) => Ημερήσια απορροφούμενη ποσότητα Fe: 1-2 mg

Μεταβολισμός σιδήρου ΙΙI. Παράγοντες που επηρεάζουν την απορρόφηση του σιδήρου Ευοδωτές της απορρόφησης Fe: αμινοξέα ελαφρά όξινο ph ασκορβικό οξύ ιστική υποξία Αναστολείς της απορρόφησης Fe: κυτταρίνη άλλες φυτικές ίνες ταννίνη, καφεΐνη και άλλα φυτικά αλκαλοειδή φωσφορικά ιόντα αντιόξινα ανταγωνιστικά μεταλλικά ιόντα (Zn ++ κλπ).

Μεταβολισμός σιδήρου ΙV. Απορρόφηση του σιδήρου Περιοχές απορρόφησης του Fe ++ : 12-δάκτυλο και εγγύς νήστιδα Η πρόσληψη Fe ++ από το εντερικό επιθ. γίνεται με κατανάλωση ενέργειας (ΑΤP) Σε πολύ μικρό ποσοστό αναγωγή του Fe +++ σε Fe ++ από την DCYTB => έκφραση επί σιδηροπενίας Εμπλεκόμενες πρωτεΐνες είναι η Nramp2 (DMT1), η DCT1 και η SLC11A2. 4 μηχανισμοί απορρόφησης έχουν προταθεί στα θηλαστικά

Μεταβολισμός σιδήρου V. Πρωτεΐνες μεταφοράς του σιδήρου στους ιστούς Φερροπορτίνη: Μεταφέρει τον σίδηρο από το κύτταρο του εντερικού επιθηλίου στον αυλό των αιμοφόρων τριχοειδών Ηφαιστίνη: Παρόμοια δράση λιγότερο ειδική, εμπλέκεται στην μεταφορά άλλων δισθενών μεταλλικών ιόντων Εψιδίνη: Αναστέλλει την κυτταρική πρόσληψη του σιδήρου, μέσω σύνδεσης και αλλοστερικής τροποποίησης της φερροπορτίνης Τρανσφερρίνη: Πρωτεΐνη μεταφοράς Fe ++ στο πλάσμα Υποδοχέας τρανσφερρίνης: πρωτεΐνη πρόσληψης του Fe ++ από την κυτταρική επιφάνεια και μεταφορά ενδοκυτταρίως Φερριτίνη: Πρωτεΐνη αποθήκευσης του σιδήρου Ρυθμιστικές πρωτεϊνες: IRP-1, IRP-2: Ρυθμίζουν την έκφραση του υποδοχέα της τρανσφερρίνης, με δράση στο mrna του TfR

Μηχανισμός απορρόφησης του σιδήρου των τροφών

Μεταβολισμός του σιδήρου στα μιτοχόνδρια

Εψιδίνη και ομοιοστασία σιδήρου

Το σύστημα φερροπορτίνης εψιδίνης Επί υπάρξεως φλεγμονής ή νεοπλασίας αναστέλλεται η απορρόφηση σιδήρου και η απόδοσή του από τα μακροφάγα στους ερυθροβλάστες και εγκαθίσταται αναιμία χρόνιας νόσου Στην αναιμία αυτή τα επίπεδα Fe του ορού είναι χαμηλά γιατί ο Fe, αν και δεν λείπει, παραμένει αποθηκευμένος στα μακροφάγα του ΔΕΣ

Τρανσφερρίνη - Δομή Ο μοναδικός μεταφορέας σιδήρου Γλυκοπρωτεΐνη ~ 80 kda με 678 αμινοξέα, 6% σάκχαρα Δομή μορίου: Διπλό ομοδιμερές (2 λοβοί) Ικανότητα μεταφοράς: 2 άτομα Fe +++ ανά μόριο Το σημείο δέσμευσης του σιδήρου σε «κρύπτη» του μορίου, ώστε να μην είναι εκτεθειμένο και μεταβολικά ενεργό Συγκράτηση του Fe +++ μεταξύ 2 tyr, 1 his και 1 asp

Τρανσφερρίνη - Λειτουργία Κυκλοφορεί στον ορό ως αποτρανσφερρίνη, μονο-σιδηρούχος τρανσφερρίνη, δισιδηρούχος τρανσφερρίνη Υψηλή συγγένεια σύνδεσης ~ 10 20 Η συγγένεια του C-τελικού άκρου μεγαλύτερη Η σύνδεση Fe +++ στο ένα άκρο αυξάνει την συγγένεια σύνδεσης του άλλου Η αποτρανσφερρίνη παράγεται κυρίως από το ηπατοκύτταρο Ποσότητα οργανισμού ~ 250 mg, χρόνος ημιζωής 8 ημέρες

Υποδοχέας τρανσφερρίνης - Δομή TfR1 HFE complex Εκφράζεται σε όλα τα κύτταρα Ο αριθμός και η σταθερότητα των ΤFR- καθορίζουν την πρόσληψη Fe Το γονίδιο του όπως και της απo-tf εδράζεται στο 3q21-26. Γλυκοπρωτεϊνη 188 kda με 2 υπομονάδες που ενούνται μεταξύ τους με δισουλφιδικό δεσμό Αποτελείται από μικρό υδρόφοβο κυτταροπλασματικό τμήμα και μεγάλο υδρόφιλο εξωκυττάριο τμήμα

Υποδοχέας τρανσφερρίνης - Λειτουργία Κάθε υπομονάδα δεσμεύει 1 μόριο TF Η συγγένεια του υποδοχέα για TF ή απo-tf εξαρτάται πολύ από το ph Σύνδεση 1 μορίου TF αυξάνει την συγγένεια σύνδεσης και 2 ου Σε κύτταρα που ευρίσκονται σε φάση S η έκφραση ΤrR αυξάνεται Στα ερυθροποιητικά κύτταρα ο αριθμός TFR αυξάνεται προϊούσης της ωρίμανσης, κορυφούται στην ορθοχρωματική ερυθροβλάστη και μειώνεται κατόπιν στο ΔΕΚ

Υπάρχουν δύο τύποι υποδοχέων τρανσφερρίνης O TfR1 συνδέεται μόνο με ολοτρανσφερρίνη, ενώ ο TfR2 συνδέεται και με μερικώς κορεσμένη Tf και με αποτρανσφερρίνη Ο TfR2 παίζει σημαντικό παθογενετικό ρόλο στην κληρονομική αιμοχρωμάτωση

Φερριτίνη - Δομή Αποτελείται από 24 υπομονάδες δύο τύπων: L (light) με ΜΒ 19.7 kda και H (heavy) με ΜΒ 21.1 kda Η αποφερριτίνη παράγεται στο ήπαρ και σχηματίζει πρωτεϊνικό κέλυφος πάχους 1 x 12 nm που αποτελείται από μείγμα L και H υπομονάδων. Ο σίδηρος μετατρέπεται πρώτα σε τρισθενή και διεισδύει στο εσωτερικό του κελύφους όπου συγκρατείται ως Fe 2 [ΟΗPO4] 3 Η οξείδωση του Fe ++ γίνεται από την Η υπομονάδα Η δομή του μορίου εξασφαλίζει την ασφαλέστερη αποθήκευση του Fe

Φερριτίνη - Λειτουργία Η διαφορετική αναλογία H και L υπομονάδων δημιουργεί διαφορετικούς ιστικούς τύπους ισοφερριτινών. Μεγαλύτερα ποσά σιδήρου αποθηκεύουν ισοφερριτίνες με μεγαλύτερη αναλογία L υπομονάδων Φερριτίνη υπάρχει σε όλα τα κύτταρα αλλά κυρίως στα μακροφάγα του ΔΕΣ και τα ερυθροποιητικά κύτταρα Αποφερριτίνη αυξάνεται πολύ σε αντιδράσεις οξείας φάσεως και σε χρόνιες φλεγμονώδεις καταστάσεις

Επί ανάπτυξης αντίδρασης οξείας φάσεως απελευθερώνεται απο-φερριτίνη από τα ηπατοκύτταρα Αποφερριτίνη

Σύνοψη παρουσίασης Ο Fe είναι απαραίτητο ιχνοστοιχείο, παρεμβαίνει σε σημαντικές βιολογικές λειτουργίες έχει υψηλό οξειδοαναγωγικό δυναμικό γι αυτό και διακινείται με εξειδικευμένα συστήματα μεταφοράς επί μεγαλομοριακών πρωτεϊνών. Δυσλειτουργία των συστημάτων αυτών ή περίσσεια Fe δημιουργεί βλάβες σε διάφορα κυτταρικά υποστρώματα περιλαμβανομένης μεταλλαξιογόνου δράσης στο DNA. Το σύστημα φερροπορτίνης εψιδίνης είναι ο σημαντικότερος ρυθμιστής της απορρόφησης και κατανομής του σιδήρου σε φυσιολογικές και παθολογικές καταστάσεις (αναιμία χρόνιας νόσου συγγενής αιμοχρωμάτωση) Η τρανσφερρίνη είναι ο βασικότερος διαμετακομιστής Fe στην κυκλοφορία Ο υποδοχέας της τρανσφερρίνης ευρίσκεται σε όλα τα κύτταρα και η κατανομή και λειτουργία του επηρεάζεται από την ύπαρξη φλεγμονώδους αντίδρασης Η φερριτίνη είναι πρωτεΐνη αποθήκευσης του σιδήρου και απουσία φλεγμονώδους αντίδρασης αντικατοπτρίζει τα αποθέματα σιδήρου του οργανισμού. Παρουσία φλεγμονώδους αντίδρασης