ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΩΝ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΩΝ ΔΙΑΛΥΜΑΤΩΝ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ ΚΑΙ ΠΟΙΑ Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΟΥΣ ΣΤΗ ΡΥΘΜΙΣΗ ΤΗΣ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ;

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΩΝ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΩΝ ΔΙΑΛΥΜΑΤΩΝ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ ΚΑΙ ΠΟΙΑ Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΟΥΣ ΣΤΗ ΡΥΘΜΙΣΗ ΤΗΣ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ;"

Transcript

1 ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΩΝ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΩΝ ΔΙΑΛΥΜΑΤΩΝ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ ΚΑΙ ΠΟΙΑ Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΟΥΣ ΣΤΗ ΡΥΘΜΙΣΗ ΤΗΣ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ; Ελένη Α. Φράγκου Νεφρολόγος

2 ΧΩΡΙΣ ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΩΝ ΜΕ ΤΟΥΣ ΧΟΡΗΓΟΥΣ

3 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ Ρυθμιστικό σύστημα HCO 3 /CO 2 Ρυθμιστικό σύστημα H 2 PO 4 /HPO 4 2 Ρυθμιστικό σύστημα πρωτεϊνών Ρυθμιστικό σύστημα ερυθρών αιμοσφαιρίων Ρυθμιστικό σύστημα οστών ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΣΤΙΣ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ (ΟΒΔ) Απάντηση σε αναπνευστικές ΟΒΔ Απάντηση σε μεταβολικές ΟΒΔ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

4 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ Ρυθμιστικό σύστημα HCO 3 /CO 2 Ρυθμιστικό σύστημα H 2 PO 4 /HPO 4 2 Ρυθμιστικό σύστημα πρωτεϊνών Ρυθμιστικό σύστημα ερυθρών αιμοσφαιρίων Ρυθμιστικό σύστημα οστών ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΣΤΙΣ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ (ΟΒΔ) Απάντηση σε αναπνευστικές ΟΒΔ Απάντηση σε μεταβολικές ΟΒΔ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

5 ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ, Η [Η + ] ΠΑΡΑΜΕΝΕΙ ΣΤΑΘΕΡΗ (40 nmol/l) Κάθε Δ[Η + ] πρόσληψη ή αποβολή Η + από πρωτεΐνες τροποποίηση πρωτεϊνών (φορτίο, δομή, λειτουργία) διαταραχή κυτταρικής λειτουργίας

6 ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ είναι το σύνολο των μηχανισμών που διατηρούν την [H + ] σε σταθερά επίπεδα για διατήρηση της φυσιολογικής κυτταρικής λειτουργίας 1. Χημική εξισορρόπηση με ρυθμιστικά διαλύματα 2. Ρύθμιση PCΟ 2 με κυψελιδικό αερισμό 3. Ρύθμιση [HCO 3 ] με νεφρική αποβολή Η +

7 ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ είναι το σύνολο των μηχανισμών που διατηρούν την [H + ] σε σταθερά επίπεδα για διατήρηση της φυσιολογικής κυτταρικής λειτουργίας 1. Χημική εξισορρόπηση με ρυθμιστικά διαλύματα 2. Ρύθμιση PCΟ 2 με κυψελιδικό αερισμό 3. Ρύθμιση [HCO 3 ] με νεφρική αποβολή Η +

8 ΟΞΕΑ ΚΑΙ ΒΑΣΕΙΣ ΟΡΙΣΜΟΣ KATA BRONSTED LAWRY ΗΑ Η + + Α H 2 CO 3 H + + HCO 3 HCl H + + Cl NH + 4 H + + NH 3 H 2 PO 4 H + + HPO 2 4 (Οξύ) (Βάση) (ιδιότητα ανεξάρτητη του φορτίου του μορίου)

9 ΟΞΕΑ ΚΑΙ ΒΑΣΕΙΣ ΝΟΜΟΣ ΧΗΜΙΚΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ Ή ΔΡΑΣΗΣ ΜΑΖΩΝ Η ταχύτητα μίας αντίδρασης είναι ανάλογη του γινομένου των αντιδρώντων ΗΑ Η + + Α με την Ka = [H + ].[A ] / [HA] να καθορίζει τον ιοντισμό ή διάσταση του κάθε μορίου. Όταν ph = pka το μόριο είναι κατά 50% ιοντισμένο.

10 ΟΞΕΑ ΚΑΙ ΒΑΣΕΙΣ ΝΟΜΟΣ ΧΗΜΙΚΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ Ή ΔΡΑΣΗΣ ΜΑΖΩΝ ΗΑ Η + + Α Ka = [H + ].[A ] / [HA] Ισχυρά οξέα: Πλήρως ιοντισμένα σε φυσιολογικό ph και έχουν υψηλή pka HCl H + + Cl H 2 SO 4 2H + + SO 4 2 Ασθενή οξέα: Μερικώς ιοντισμένα σε φυσιολογικό ph και έχουν χαμηλή pka ΝΗ 4+ ΝΗ 3 + Η + H 2 CO 3 HCO 3 + Η + H 2 PO 4 HPO H +

11 ΗΜΕΡΗΣΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΟΞΕΩΝ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ ΠΤΗΤΙΚΑ Ή ΑΝΘΡΑΚΙΚΑ ΟΞΕΑ ΜΗ ΠΤΗΤΙΚΑ Ή ΜΗ ΑΝΘΡΑΚΙΚΑ ΟΞΕΑ Η 2 Ο + CO 2 H 2 CO 3 H + + HCO 3 NH + 4 H + + NH 3 H 2 PO 4 H + + HPO 2 4 Μεταβολισμός υδατανθράκων και λιπιδίων Μεταβολισμός πρωτεϊνών mmol CO 2 1 meq/kg ΣΒ Η + Αποβολή με την αναπνοή Αποβολή με τους νεφρούς Διαφορετικός ρυθμός παραγωγής, διαφορετική οδός αποβολής

12 ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΟΡΙΣΜΟΣ ο πρώτος και άμεσος μηχανισμός άμυνας έναντι στις αλλαγές του συστημικού ph διαλύματα που αντιστέκονται στις αλλαγές του ph σε προσθήκη οξέος ή βάσης ασθενή οξέα ή βάσεις με τα συζυγή τους άλατα που προσλαμβάνουν ή απελευθερώνουν H + μειώνοντας τις αλλαγές της [H + ] Απουσία ρυθμιστικών διαλυμάτων, η καθημερινή προσθήκη οξέος στον οργανισμό, θα οδηγούσε σε αύξηση της [H + ] και σε θάνατο

13 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ Ρυθμιστικό σύστημα HCO 3 /CO 2 Ρυθμιστικό σύστημα H 2 PO 4 /HPO 4 2 Ρυθμιστικό σύστημα πρωτεϊνών Ρυθμιστικό σύστημα ερυθρών αιμοσφαιρίων Ρυθμιστικό σύστημα οστών ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΣΤΙΣ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ (ΟΒΔ) Απάντηση σε αναπνευστικές ΟΒΔ Απάντηση σε μεταβολικές ΟΒΔ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

14 ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ «ΚΛΕΙΣΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ» ΗΑ Η + + Α και ΗΑ + A = constant ΗΑ Η + + Α ΗΑ Η + + Α

15 ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ «ΚΛΕΙΣΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ» ΗΑ Η + + Α και ΗΑ + A = constant HCl ΗΑ Η + + Α ΗΑ Η + + Α ph 1

16 ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ «ΚΛΕΙΣΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ» ΗΑ Η + + Α και ΗΑ + A = constant HCl NaOH ΗΑ Η + + Α ΗΑ Η + + Α ph 1 ph 14

17 ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ «ΚΛΕΙΣΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ» ΗΑ Η + + Α και ΗΑ + A = constant Εάν ΗΑ = ρυθμιστικό διάλυμα pka β Max β Βέλτιστη β Kidney Int. 1989;36:747 Ρυθμιστική ισχύς (β): ικανότητα του διαλύματος να διατηρεί το ph σταθερό σε προσθήκη Η + ή ΟΗ

18 ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ «ANOIKTO ΣΥΣΤΗΜΑ» CO 2 CO 2 + H 2 O H 2 CO 3 HCO 3 + H + soluble HA = constant, HA = variable, A o H + ή ΟΗ CO 2 CO 2 H 2 CO 3 H + + HCO 3

19 ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ «ANOIKTO ΣΥΣΤΗΜΑ» CO 2 CO 2 + H 2 O H 2 CO 3 HCO 3 + H + soluble HA = constant, HA = variable, A o H + ή ΟΗ Ρυθμιστική ισχύς (β): είναι ανάλογη της βάσης που παράγεται Kidney Int. 1989;36:747

20 ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ ΕΞΩΚΥΤΤΑΡΙΑ ΕΝΔΟΚΥΤΤΑΡΙΑ CO 2 CO 2 + H 2 O H 2 CO 3 HCO 3 + H + Α. ΦΥΣΙΚΟΧΗΜΙΚΗ ΡΥΘΜΙΣΗ H 2 PO 4 HPO H + HPr Pr + H + B. ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΗ ΡΥΘΜΙΣΗ Ένζυμα Γ. ΡΥΘΜΙΣΗ ΟΡΓΑΝΙΛΙΩΝ

21 ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ ΙΣΟΫΔΡΙΚΗ ΑΡΧΗ 0.03PCO 2 [H 2 PO 4 ] [A ] [H + ] = Ka1 = Ka2 = Ka3 [HCO 3 ] [HPO 4 2 ] [HA] Τα ρυθμιστικά διαλύματα βρίσκονται σε ισορροπία μεταξύ τους

22 ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ 1. ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ HCO 3 /CO 2 Ενδοκυττάριο και εξωκυττάριο, σε «ανοικτό» σύστημα CO 2 CO 2 + H 2 O H 2 CO 3 H + + HCO 3 αέριο διαλυτό pka = 6.1 όπου pka = [H + ][HCO 3 ] / [H 2 CO 3 ] με ΔpH >1

23 ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ 1. ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ HCO 3 /CO 2 Ενδοκυττάριο και εξωκυττάριο, σε «ανοικτό» σύστημα CO 2 CO 2 + H 2 O H 2 CO 3 H + + HCO 3 αέριο διαλυτό pka = 6.1 όπου pka = [H + ][HCO 3 ] / [H 2 CO 3 ] με ΔpH >1 Αποτελεσματικό ρυθμιστικό σύστημα εξαιτίας της ρύθμισης της PCO 2 με την αναπνοή και των εφεδρειών του πλάσματος σε HCO 3 (νεφροί)

24 ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ 1. ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ HCO 3 /CO 2 ph Περιφερικοί χημειοϋποδοχείς (καρωτιδικό σώμα) Αναπνευστικό Κέντρο Εύρος και συχνότητα αναπνοής PCO 2 ph

25 ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ 1. ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ HCO 3 /CO 2 ΕΓΓΥΣ ΣΩΛΗΝΑΡΙΑΚΟ ΚΥΤΤΑΡΟ ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟ ΣΩΛΗΝΑΡΙΑΚΟ ΚΥΤΤΑΡΟ 2K + ATPase 3Na + H + Na + H + ATPase H + HCO 3 Cl H + + HCO 3 Na + H 2 O H 2 O CA 3HCO 3 CO 2 + OH CA H 2 CO 3 CO 2 + OH

26 ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ 2. ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ H 2 PO 4 /HPO 4 2

27 ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ 2. ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ H 2 PO 4 /HPO 2 4 Ενδοκυττάριο και εξωκυττάριο, σε «κλειστό» σύστημα H 2 PO 4 HPO H + με pka = ml H 2 PO 4 Η + + HPO mmol 10 mmol H 2 PO 4 Η + + HPO 4 2 pη = 6.8

28 ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ 2. ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ H 2 PO 4 /HPO 2 4 Ενδοκυττάριο και εξωκυττάριο, σε «κλειστό» σύστημα H 2 PO 4 HPO H + με pka = mmol HCl 1000 ml 1000 ml H 2 PO 4 Η + + HPO mmol 10 mmol H 2 PO 4 Η + + HPO mmol 8 mmol pη = 6.8 pη = 6.62 αντί 2.7

29 ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ 2. ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ H 2 PO 4 /HPO 4 2 Ενδοκυττάριο και εξωκυττάριο, σε «κλειστό» σύστημα ΕΓΓΥΣ ΣΩΛΗΝΑΡΙΑΚΟ ΚΥΤΤΑΡΟ ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟ ΣΩΛΗΝΑΡΙΑΚΟ ΚΥΤΤΑΡΟ 2K + ATPase 3Na + H + Na + HPO Η + H + ATPase H + HCO 3 Cl Na + H 2 O H 2 O CA 3HCO 3 CO 2 + OH CA H 2 PO 4 CO 2 + OH

30 ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ 3. ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΡΩΤΕΪΝΩΝ Ενδοκυττάριες και εξωκυττάριες πρωτεΐνες HPr H + + Pr όπου pka = pka των αμινοξέων της πρωτεΐνης Πλεονεκτήματα: αυξημένη συγκέντρωση pka πρωτεϊνών = ph οργανισμού περιέχουν COOΗ (καρβοξυλικές ομάδες) που δρουν ως δότες Η + περιέχουν ΝΗ 2 (αμινομάδες) που δρουν ως δέκτες H +

31 ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ 3. ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΡΩΤΕΪΝΩΝ Ενδοκυττάριες και εξωκυττάριες πρωτεΐνες HPr H + + Pr όπου pka = pka των αμινοξέων της πρωτεΐνης Σε προσθήκη βάσης: PrCOOH + H 2 O PrCOO + H + + H 2 O Σε προσθήκη οξέος: PrNH 2 + H 2 O PrNH 3+ + OH

32 ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ 3. ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΡΩΤΕΪΝΩΝ Ενδοκυττάριες και εξωκυττάριες πρωτεΐνες HPr H + + Pr όπου pka = pka των αμινοξέων της πρωτεΐνης Μεγαλύτερη ικανότητα ιοντισμού: HisNH 2+ HisNH + H + Δακτύλιος ιμιδαζόλης με pka = 6

33 ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ 4. ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΕΡΥΘΡΩΝ ΑΙΜΟΣΦΑΙΡΙΩΝ 1. HCO 3 /CO 2 2. H 2 PO 4 /HPO Ενδοκυττάριες πρωτεΐνες 4. Αιμοσφαιρίνη: κατάλοιπα ιστιδίνης δραστική σε ph

34 ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ 4. ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΕΡΥΘΡΩΝ ΑΙΜΟΣΦΑΙΡΙΩΝ ΣΤΟΥΣ ΙΣΤΟΥΣ: O 2 Hb.NH + 2 HbNHCOO + H + + Ο 2 (OxyHb) (DeoxyHb) CO 2 + H 2 O H 2 CO 3 H + + HCO 3 HbNHCOO + H + HbNH 2 + CO 2 (DeoxyHb) (HHb) Σταθερό ph

35 ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ 5. ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΟΣΤΩΝ ΟΣΤΙΚΑ ΚΥΤΤΑΡΑ ΘΕΜΕΛΙΑ ΟΥΣΙΑ Οργανική: κολλαγόνο, πρωτεΐνες Ανόργανη: κρύσταλλοι υδροξυαπατίτη [Ca 10 (PO 4 ) 6 (OH) 2 ]

36 ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ 5. ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΟΣΤΩΝ ΚΡΥΣΤΑΛΛΟΙ ΥΔΡΟΞΥΑΠΑΤΙΤΗ [Ca 10 (PO 4 ) 6 (OH) 2 ] 2/3 όγκου οστού Μεγάλη επιφάνεια Οστά: σημαντικότερη δεξαμενή CO 2 Ανθρακικά άλατα (CO 3 ) Κέλυφος ενυδάτωσης (υδατικό HCO 3 ) Αντικατάσταση CO 3 με HPO 4 2 ή OH

37 ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ 5. ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΟΣΤΩΝ Οστεοβλάστες: Αναστολή mineralization σε οξέωση ΣΕ ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΟΞΕΟΣ 1. Φυσικοχημική αποδόμηση (ανταλλαγή ιόντων Na + και K + ) 2. Διάλυση οστικών κρυστάλλων (απελευθέρωση NaHCO 3, KHCO 3, CaCO 3 και CaHPO 4 ) 3. Μείωση οστεοβλαστικής δραστηριότητας 4. Αύξηση οστεοκλαστικής δραστηριότητας 5. PTH ΣΕ ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΒΑΣΗΣ Εναπόθεση CO 3 στα οστά HPr H + + Pr Arch Biochem Biophys 2010; 503: 103

38 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ Ρυθμιστικό σύστημα HCO 3 /CO 2 Ρυθμιστικό σύστημα H 2 PO 4 /HPO 4 2 Ρυθμιστικό σύστημα πρωτεϊνών Ρυθμιστικό σύστημα ερυθρών αιμοσφαιρίων Ρυθμιστικό σύστημα οστών ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΣΤΙΣ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ (ΟΒΔ) Απάντηση σε αναπνευστικές ΟΒΔ Απάντηση σε μεταβολικές ΟΒΔ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

39 ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΣΤΙΣ ΟΒΔ 1. ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΣΕ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΕΣ ΟΒΔ ΟΛΙΚΗ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΗ ΔΥΝΑΜΗ 60% ΕΝΔΟΚΥΤΤΑΡΙΑ 40% ΕΞΩΚΥΤΤΑΡΙΑ

40 ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΣΤΙΣ ΟΒΔ 1. ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΣΕ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΕΣ ΟΒΔ ΟΛΙΚΗ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΗ ΔΥΝΑΜΗ 60% ΕΝΔΟΚΥΤΤΑΡΙΑ 40% ΕΞΩΚΥΤΤΑΡΙΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΟΞΥ CO 2 CO 2 CO 2 + H 2 O H 2 CO 3 H + + HCO 3 H 2 CO 3 + HCO 3 HCO 3 + H 2 CO 3

41 ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΣΤΙΣ ΟΒΔ 1. ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΣΕ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΕΣ ΟΒΔ ΟΛΙΚΗ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΗ ΔΥΝΑΜΗ 60% ΕΝΔΟΚΥΤΤΑΡΙΑ 40% ΕΞΩΚΥΤΤΑΡΙΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΟΞΥ ΕΝΔΟΚΥΤΤΑΡΙΑ ΡΥΘΜΙΣΗ (9799%) CO 2 CO 2 Α. ΦΥΣΙΚΟΧΗΜΙΚΗ ΡΥΘΜΙΣΗ H 2 PO 4 HPO H + CO 2 + H 2 O H 2 CO 3 H + + HCO 3 H 2 CO 3 + HCO 3 HCO 3 + H 2 CO 3 HPr Pr + H + B. ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΗ ΡΥΘΜΙΣΗ Ένζυμα Γ. ΡΥΘΜΙΣΗ ΟΡΓΑΝΙΛΙΩΝ

42 ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΣΤΙΣ ΟΒΔ 1. ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΣΕ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΕΣ ΟΒΔ ΑΜΕΣΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΕΝΔΟΚΥΤΤΑΡΙΑ ΡΥΘΜΙΣΗ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΕΣ ΟΒΔ 9799% ΕΝΔΟΚΥΤΤΑΡΙΑ 13% ΕΞΩΚΥΤΤΑΡΙΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΟΞΥ RBC ΟΣΤΑ

43 ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΣΤΙΣ ΟΒΔ 1. ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΣΕ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΕΣ ΟΒΔ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΕΣ ΟΒΔ 9799% ΕΝΔΟΚΥΤΤΑΡΙΑ 13% ΕΞΩΚΥΤΤΑΡΙΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΟΞΥ ΑΜΕΣΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΕΝΔΟΚΥΤΤΑΡΙΑ ΡΥΘΜΙΣΗ ΛΕΠΤΑ ΩΡΕΣ ΕΞΩΚΥΤΤΑΡΙΑ ΡΥΘΜΙΣΗ RBC ΟΣΤΑ HPr H + + Pr NaLactate + H 2 CO 3 Lactic acid + NaHCO 3 aa

44 ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΣΤΙΣ ΟΒΔ 1. ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΣΕ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΕΣ ΟΒΔ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΕΣ ΟΒΔ 9799% ΕΝΔΟΚΥΤΤΑΡΙΑ 13% ΕΞΩΚΥΤΤΑΡΙΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΟΞΥ ΑΜΕΣΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΕΝΔΟΚΥΤΤΑΡΙΑ ΡΥΘΜΙΣΗ ΛΕΠΤΑ ΩΡΕΣ ΕΞΩΚΥΤΤΑΡΙΑ ΡΥΘΜΙΣΗ 45 ΗΜΕΡΕΣ ΝΕΦΡΙΚΗ ΑΝΤΙΡΡΟΠΗΣΗ RBC ΟΣΤΑ HPr H + + Pr NaLactate + H 2 CO 3 Lactic acid + NaHCO 3 aa

45 ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΣΤΙΣ ΟΒΔ 2. ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΣΕ ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΕΣ ΟΒΔ ΟΛΙΚΗ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΗ ΔΥΝΑΜΗ 60% ΕΝΔΟΚΥΤΤΑΡΙΑ 40% ΕΞΩΚΥΤΤΑΡΙΑ ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΟ ΟΞΥ CO 2 + H 2 O H 2 CO 3 H + + HCO 3

46 ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΣΤΙΣ ΟΒΔ 2. ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΣΕ ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΕΣ ΟΒΔ ΟΛΙΚΗ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΗ ΔΥΝΑΜΗ 60% ΕΝΔΟΚΥΤΤΑΡΙΑ 40% ΕΞΩΚΥΤΤΑΡΙΑ ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΟ ΟΞΥ Η + Na +, K + CO 2 + H 2 O H 2 CO 3 H + + HCO 3

47 ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΣΤΙΣ ΟΒΔ 2. ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΣΕ ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΕΣ ΟΒΔ ΟΛΙΚΗ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΗ ΔΥΝΑΜΗ 60% ΕΝΔΟΚΥΤΤΑΡΙΑ 40% ΕΞΩΚΥΤΤΑΡΙΑ ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΟ ΟΞΥ ΕΝΔΟΚΥΤΤΑΡΙΑ ΚΑΙ ΕΞΩΚΥΤΤΑΡΙΑ ΡΥΘΜΙΣΗ Η + CO 2 + H 2 O H 2 CO 3 H + + HCO 3 Na +, K + Α. ΦΥΣΙΚΟΧΗΜΙΚΗ ΡΥΘΜΙΣΗ H 2 PO 4 HPO H + HPr Pr + H + B. ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΗ ΡΥΘΜΙΣΗ Ένζυμα Γ. ΡΥΘΜΙΣΗ ΟΡΓΑΝΙΛΙΩΝ

48 ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΣΤΙΣ ΟΒΔ 2. ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΣΕ ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΕΣ ΟΒΔ ΑΜΕΣΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΦΟΡΤΙΣΗ ΜΕ ΟΞΥ ΕΞΩΚΥΤΤΑΡΙΑ ΡΥΘΜΙΣΗ H 2 CO 3 H + + HCO 3 CO 2 + H 2 O CO 2

49 ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΣΤΙΣ ΟΒΔ 2. ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΣΕ ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΕΣ ΟΒΔ ΦΟΡΤΙΣΗ ΜΕ ΟΞΥ ΑΜΕΣΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΕΞΩΚΥΤΤΑΡΙΑ ΡΥΘΜΙΣΗ ΛΕΠΤΑ ΩΡΕΣ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗ ΑΝΤΙΡΡΟΠΗΣΗ H 2 CO 3 H + + HCO 3 CO 2 + H 2 O CO 2

50 ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΣΤΙΣ ΟΒΔ 2. ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΣΕ ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΕΣ ΟΒΔ ΦΟΡΤΙΣΗ ΜΕ ΟΞΥ ΑΜΕΣΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΛΕΠΤΑ ΩΡΕΣ 24 ΩΡΕΣ ΕΞΩΚΥΤΤΑΡΙΑ ΡΥΘΜΙΣΗ H 2 CO 3 H + + HCO 3 CO 2 + H 2 O CO 2 ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗ ΑΝΤΙΡΡΟΠΗΣΗ ΕΝΔΟΚΥΤΤΑΡΙΑ ΡΥΘΜΙΣΗ Η + Na +, K + RBC ΟΣΤΑ

51 ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΣΤΙΣ ΟΒΔ 2. ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΣΕ ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΕΣ ΟΒΔ ΦΟΡΤΙΣΗ ΜΕ ΟΞΥ ΑΜΕΣΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΛΕΠΤΑ ΩΡΕΣ 24 ΩΡΕΣ ΩΡΕΣ ΗΜΕΡΕΣ ΕΞΩΚΥΤΤΑΡΙΑ ΡΥΘΜΙΣΗ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗ ΑΝΤΙΡΡΟΠΗΣΗ ΕΝΔΟΚΥΤΤΑΡΙΑ ΡΥΘΜΙΣΗ ΝΕΦΡΙΚΗ ΑΝΤΙΡΡΟΠΗΣΗ H 2 CO 3 H + + HCO 3 CO 2 + H 2 O CO 2 Η + Na +, K + RBC ΟΣΤΑ

52 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ Ρυθμιστικό σύστημα HCO 3 /CO 2 Ρυθμιστικό σύστημα H 2 PO 4 /HPO 4 2 Ρυθμιστικό σύστημα πρωτεϊνών Ρυθμιστικό σύστημα ερυθρών αιμοσφαιρίων Ρυθμιστικό σύστημα οστών ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΣΤΙΣ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ (ΟΒΔ) Απάντηση σε αναπνευστικές ΟΒΔ Απάντηση σε μεταβολικές ΟΒΔ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

53 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Ο πρώτος και άμεσος μηχανισμός άμυνας έναντι στις αλλαγές του συστημικού ph είναι τα ρυθμιστικά συστήματα Τα ρυθμιστικά συστήματα είναι ασθενή οξέα ή βάσεις με τα συζυγή τους άλατα που προσλαμβάνουν ή απελευθερώνουν H +, μειώνοντας τις αλλαγές της συγκέντρωσης των ελεύθερων H + Κυριότερο εξωκυττάριο ρυθμιστικό διάλυμα είναι το σύστημα HCO 3 /CO 2 Κυριότερα ενδοκυττάρια ρυθμιστικά διαλύματα είναι των πρωτεϊνών, της αιμοσφαιρίνης και των H 2 PO 4 /HPO 2 4 Τα ρυθμιστικά διαλύματα απαντούν διαφορετικά στο χρόνο και στο χώρο

54 ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ

Ορισμοί Ρυθμιστικά συστήματα. Χαράλαμπος Μηλιώνης Αναπληρωτής Καθηγητής Παθολογίας Τμήμα Ιατρικής Πανεπιστημίου Ιωαννίνων

Ορισμοί Ρυθμιστικά συστήματα. Χαράλαμπος Μηλιώνης Αναπληρωτής Καθηγητής Παθολογίας Τμήμα Ιατρικής Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Ορισμοί Ρυθμιστικά συστήματα Χαράλαμπος Μηλιώνης Αναπληρωτής Καθηγητής Παθολογίας Τμήμα Ιατρικής Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Οξέα/Βάσεις - Ορισμοί Ορισμός #1: Arrhenius (κλασικός, 1887) Οξέα παράγουν ιόντα

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΙΩΑΝΝΑ ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗΣ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΕΚΠΑ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ ΣΗΜΑΣΙΑ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗΣ Η ακριβής ρύθμιση των ιόντων υδρογόνου (Η

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΙΩΑΝΝΑ ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗΣ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΕΚΠΑ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ ΣΗΜΑΣΙΑ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗΣ Η ακριβής ρύθμιση των ιόντων υδρογόνου (Η

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ

ΜΑΘΗΜΑ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΜΑΘΗΜΑ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΗΣ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ ΜΩΥΣΗΣ ΕΛΙΣΑΦ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ Η + =40nanomol/L ΜΕΤΑΒΟΛΗ

Διαβάστε περισσότερα

Τα διαλύματα ασθενών οξέων και των αλάτων τους ή ασθενών βάσεων και των αλάτων τους ονομάζονται ρυθμιστικά διαλύματα (buffers).

Τα διαλύματα ασθενών οξέων και των αλάτων τους ή ασθενών βάσεων και των αλάτων τους ονομάζονται ρυθμιστικά διαλύματα (buffers). Άσκηση 2 η ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ Τα διαλύματα ασθενών οξέων και των αλάτων τους ή ασθενών βάσεων και των αλάτων τους ονομάζονται ρυθμιστικά διαλύματα (buffers). Οι σημαντικότερες ιδιότητες αυτών των διαλυμάτων

Διαβάστε περισσότερα

αντιρροπήσεις μηχανισμοί, όρια, ολοκλήρωση Μηνασίδης Ηλίας Νεφρολόγος 424 ΓΣΝΕ ΜΧΑ «ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ»

αντιρροπήσεις μηχανισμοί, όρια, ολοκλήρωση Μηνασίδης Ηλίας Νεφρολόγος 424 ΓΣΝΕ ΜΧΑ «ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ» αντιρροπήσεις μηχανισμοί, όρια, ολοκλήρωση Μηνασίδης Ηλίας Νεφρολόγος 424 ΓΣΝΕ ΜΧΑ «ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ» οξεοβασική ισορροπία = σταθερότητα οξύτητας υγρών (σταθερή [Η + ]) συνεχές φορτίο οξέων και βάσεων 24h 16.00022.000

Διαβάστε περισσότερα

Στρατής Κασιμάτης Νεφρολόγος, Γ.Ν. Θεσσαλονίκης «Ιπποκράτειο»

Στρατής Κασιμάτης Νεφρολόγος, Γ.Ν. Θεσσαλονίκης «Ιπποκράτειο» Ποια είναι η απάντηση του νεφρού σε ένα φορτίο οξέος ή βάσης; Στρατής Κασιμάτης Νεφρολόγος, Γ.Ν. Θεσσαλονίκης «Ιπποκράτειο» ΔΙΑΙΤΗΤΙΚΟ ΟΞΙΝΟ ΦΟΡΤΙΟ Δίαιτα πλούσια σε ζωικό λεύκωμα Φωσφορικό οξύ - Οργανικός

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Παθοφυσιολογία Ι

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Παθοφυσιολογία Ι ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Παθοφυσιολογία Ι Διαταραχές οξεοβασικής λιπίδια ηλεκτρολύτες μεταβολικό σύνδρομο Υπεύθυνος μαθήματος: Καθηγητής Παθολογίας/Ρευματολογίας, Αλέξανδρος Α.

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΙΑ Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ ΩΣ ΑΝΤΙΡΡΟΠΙΣΤΙΚΟΥ ΟΡΓΑΝΟΥ ΣΤΗΝ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ. Δημήτρης Α. Λαγονίδης MD, PhD, FCCP Πνευμονολόγος-Εντατικολογος

ΠΟΙΑ Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ ΩΣ ΑΝΤΙΡΡΟΠΙΣΤΙΚΟΥ ΟΡΓΑΝΟΥ ΣΤΗΝ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ. Δημήτρης Α. Λαγονίδης MD, PhD, FCCP Πνευμονολόγος-Εντατικολογος ΠΟΙΑ Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ ΩΣ ΑΝΤΙΡΡΟΠΙΣΤΙΚΟΥ ΟΡΓΑΝΟΥ ΣΤΗΝ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ Δημήτρης Α. Λαγονίδης MD, PhD, FCCP Πνευμονολόγος-Εντατικολογος ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΩΝ Καμία σύγκρουση συμφερόντων σχετικά

Διαβάστε περισσότερα

Διαγνωστική και Θεραπευτική προσέγγιση του ασθενή με Μεταβολική Οξέωση

Διαγνωστική και Θεραπευτική προσέγγιση του ασθενή με Μεταβολική Οξέωση Διαγνωστική και Θεραπευτική προσέγγιση του ασθενή με Μεταβολική Οξέωση Ευγενία Γκαλιαγκούση MD, PhD Β Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Διαγνωστική και Θεραπευτική

Διαβάστε περισσότερα

ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ

ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ Ρυθμιστικά είναι τα διαλύματα που το ph τους παραμένει πρακτικά σταθερό όταν: α...προστεθεί σε αυτά μικρή ποσότητα ισχυρού οξέος ή ισχυρής βάσης, ή β...όταν αραιωθούν μέσα σε κάποια όρια. Τα Ρ. Δ. περιέχουν

Διαβάστε περισσότερα

Ζαχαριάδου Φωτεινή Σελίδα 1 από 7. Γ Λυκείου Κατεύθυνσης Κεφάλαιο 3: Οξέα, Βάσεις, Ιοντική ισορροπία Θέµατα Σωστού / Λάθους Πανελληνίων, ΟΕΦΕ, ΠΜ Χ

Ζαχαριάδου Φωτεινή Σελίδα 1 από 7. Γ Λυκείου Κατεύθυνσης Κεφάλαιο 3: Οξέα, Βάσεις, Ιοντική ισορροπία Θέµατα Σωστού / Λάθους Πανελληνίων, ΟΕΦΕ, ΠΜ Χ Ζαχαριάδου Φωτεινή Σελίδα 1 από 7 Γ Λυκείου Κατεύθυνσης Κεφάλαιο 3: Οξέα, Βάσεις, Ιοντική ισορροπία Θέµατα Σωστού / Λάθους Πανελληνίων, ΟΕΦΕ, ΠΜ Χ ιάλυµα NaHSO 4 0,1 M έχει ph > 7 στους 25 ο C. Πανελλήνιες

Διαβάστε περισσότερα

12. ΙΣΟΡΡΟΠΙΕΣ ΟΞΕΩΝ-ΒΑΣΕΩΝ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

12. ΙΣΟΡΡΟΠΙΕΣ ΟΞΕΩΝ-ΒΑΣΕΩΝ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 12. ΙΣΟΡΡΟΠΙΕΣ ΟΞΕΩΝ-ΒΑΣΕΩΝ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Ισορροπίες ιοντισμού οξέων Πολυπρωτικά οξέα Ισορροπίες ιοντισμού βάσεων Οξεοβασικές ιδιότητες διαλυμάτων αλάτων Επίδραση κοινού ιόντος Ρυθμιστικά διαλύματα Καμπύλες

Διαβάστε περισσότερα

ΧΗΜΕΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΜΑΤΑ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΩΝ ΙΟΝΤΙΚΗ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ. Όλα τα πολλαπλής επιλογής και σωστό λάθος από τις πανελλήνιες.

ΧΗΜΕΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΜΑΤΑ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΩΝ ΙΟΝΤΙΚΗ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ. Όλα τα πολλαπλής επιλογής και σωστό λάθος από τις πανελλήνιες. ΧΗΜΕΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΜΑΤΑ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΩΝ ΙΟΝΤΙΚΗ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ Όλα τα πολλαπλής επιλογής και σωστό λάθος από τις πανελλήνιες. Γιάννης Καλαμαράς, Διδάκτωρ Χημικός ΙΟΝΤΙΚΗ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ Όλα τα πολλαπλής επιλογής και

Διαβάστε περισσότερα

ΡΥΘΜΙΣΗ ΤΗΣ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ

ΡΥΘΜΙΣΗ ΤΗΣ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΡΥΘΜΙΣΗ ΤΗΣ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ Σ.Μαρινάκη Νεφρολογική Κλινική και Μονάδα Μεταμόσχευσης Νεφρού ΕΚΠΑ, Ιατρική Σχολή, Λαϊκό Νοσοκομείο, Αθήνα Μαθήματα Φυσιολογίας 18.01.2017 Η συγκέντρωση

Διαβάστε περισσότερα

Βαθμός ιοντισμού. Για ισχυρούς ηλεκτρολύτες ισχύει α = 1. Για ασθενής ηλεκτρολύτες ισχύει 0 < α < 1.

Βαθμός ιοντισμού. Για ισχυρούς ηλεκτρολύτες ισχύει α = 1. Για ασθενής ηλεκτρολύτες ισχύει 0 < α < 1. Βαθμός ιοντισμού Ο ιοντισμός μιας ομοιοπολικής ένωσης στο νερό μπορεί να είναι πλήρης ή μερικώς. Ένα μέτρο έκφρασης της ισχύος των ηλεκτρολυτών, κάτω από ορισμένες συνθήκες είναι ο βαθμός ιοντισμού (α).

Διαβάστε περισσότερα

ΡΥΘΜΙΣΗ ΤΗΣ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ

ΡΥΘΜΙΣΗ ΤΗΣ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΡΥΘΜΙΣΗ ΤΗΣ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ Σ.Μαρινάκη Νεφρολογική Κλινική και Μονάδα Μεταμόσχευσης Νεφρού ΕΚΠΑ, Ιατρική Σχολή, Λαϊκό Νοσοκομείο, Αθήνα Μαθήματα Φυσιολογίας 13.12.2017 Η συγκέντρωση

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑΤΑ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΩΝ ΑΠΟ ΤΟ 2001 ΣΤΟ ph 2001

ΘΕΜΑΤΑ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΩΝ ΑΠΟ ΤΟ 2001 ΣΤΟ ph 2001 ΘΕΜΑΤΑ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΩΝ ΑΠΟ ΤΟ 2001 ΣΤΟ ph 2001 1 2002 (Σωστό-Λάθος, μονάδα 1/100) 2 200 2004 4 (Σωστό-Λάθος, μονάδα 1/100) 2005 5 (Σωστό-Λάθος, μονάδα 1/100) 6 2006 (Σωστό-Λάθος, μονάδα 1/100) 7 8 2007 (Σωστό-Λάθος,

Διαβάστε περισσότερα

Εκτίμηση αερίων αίματος στο Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών. Ασημάκος Ανδρέας Πνευμονολόγος-Εντατικολόγος Α Πανεπιστημιακή Κλινική Εντατικής Θεραπείας

Εκτίμηση αερίων αίματος στο Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών. Ασημάκος Ανδρέας Πνευμονολόγος-Εντατικολόγος Α Πανεπιστημιακή Κλινική Εντατικής Θεραπείας Εκτίμηση αερίων αίματος στο Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών Ασημάκος Ανδρέας Πνευμονολόγος-Εντατικολόγος Α Πανεπιστημιακή Κλινική Εντατικής Θεραπείας Χρησιμότητα των αερίων αίματος στο ΤΕΠ Εκτίμηση οξεοβασικής

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΕΚΠ. ΕΤΟΥΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΕΚΠ. ΕΤΟΥΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α Για τις ερωτήσεις Α.1 έως Α.5 να γράψετε το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση δίπλα στον αριθμό της ερώτησης. Α.1 Ηλεκτρολύτες ονομάζονται: α. όσες χημικές ενώσεις είναι ηλεκτρικά

Διαβάστε περισσότερα

Νεφρική ρύθμιση Καλίου, Ασβεστίου, Φωσφόρου και Μαγνησίου. Βασίλης Φιλιόπουλος Νεφρολόγος Γ.Ν.Α «Λαϊκό»

Νεφρική ρύθμιση Καλίου, Ασβεστίου, Φωσφόρου και Μαγνησίου. Βασίλης Φιλιόπουλος Νεφρολόγος Γ.Ν.Α «Λαϊκό» Νεφρική ρύθμιση Καλίου, Ασβεστίου, Φωσφόρου και Μαγνησίου Βασίλης Φιλιόπουλος Νεφρολόγος Γ.Ν.Α «Λαϊκό» Κάλιο Το 98% του ολικού Κ + του σώματος βρίσκεται στο εσωτερικό των κυττάρων Το 2% στο εξωκυττάριο

Διαβάστε περισσότερα

Ζαχαριάδου Φωτεινή Σελίδα 1 από 7

Ζαχαριάδου Φωτεινή Σελίδα 1 από 7 Ζαχαριάδου Φωτεινή Σελίδα από 7 Κεφάλαιο 3: Οξέα Βάσεις Ιοντική ισορροπία ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΤΙΚΗ ΙΑΣΤΑΣΗ ιοντικής ένωσης (υδροξείδια µετάλλων, άλατα): αποµάκρυνση των ιόντων του κρυσταλλικού της πλέγµατος ΙΟΝΤΙΣΜΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

Α. 0,5 mol HCl mol CH 3 COOH Β. 0,5 mol NaOH mol NH 3 Γ. 0,25 mol HCl mol NH 3. 0,5 mol HCl mol NH 3

Α. 0,5 mol HCl mol CH 3 COOH Β. 0,5 mol NaOH mol NH 3 Γ. 0,25 mol HCl mol NH 3. 0,5 mol HCl mol NH 3 1. Αναµιγνύονται ίσοι όγκοι διαλυµάτων Α και Β. Προκύπτει δ/µα µε µεγαλύτερη ρυθµιστική ικανότητα εάν Α. το Α είναι NaOH 0,5 M και το Β είναι CH 3 COOH 1 M B. το Α είναι NaOH 1 M και το Β είναι HCl 0,5

Διαβάστε περισσότερα

ΧΗΜΕΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΑ 1-5(ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΑΛΑΤΩΝ)

ΧΗΜΕΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΑ 1-5(ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΑΛΑΤΩΝ) ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗΣ ΤΑΞΗ-ΤΜΗΜΑ:. ΜΑΘΗΜΑ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ:. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΧΗΜΕΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΑ 1-5(ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΑΛΑΤΩΝ) ΘΕΜΑ 1 ο Να επιλέξτε την σωστή απάντηση από τις επιλογές: 1. Στις χημικές ουσίες Na2O2,

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΤΑΡΤΗ 29 ΜΑΪΟΥ 2013 - ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΤΑΡΤΗ 29 ΜΑΪΟΥ 2013 - ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΤΑΡΤΗ 29 ΜΑΪΟΥ 2013 - ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΘΕΜΑ Α Α1:γ Α2:β Α3:δ Α4:β Α5:α)διαφορές θεωρίας του Arrhenius- Brönsted

Διαβάστε περισσότερα

ΟΜΟΙΟΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ

ΟΜΟΙΟΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ-Ι ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ 3 Η ΟΜΟΙΟΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ 2 ΤΟ ph Το pη αντιπροσωπεύει τον αρνητικό λογάριθμο της συγκέντρωσης ιόντων Η+,(pΗ=-log[H+]). Το φυσιολογικό

Διαβάστε περισσότερα

Φυσιολογία της οξεοβασικής ισορροπίας. Επίδραση του ph στις κυτταρικές λειτουργίες. Σπ. Μιχαήλ

Φυσιολογία της οξεοβασικής ισορροπίας. Επίδραση του ph στις κυτταρικές λειτουργίες. Σπ. Μιχαήλ Φυσιολογία της οξεοβασικής ισορροπίας. Επίδραση του ph στις κυτταρικές λειτουργίες. Σπ. Μιχαήλ Πηγές οξέων Πτητικό οξύ Η 2 CO 3 Αερόβιος μεταβολισμός CO 2 (τελικό προϊόν) CO 2 + H 2 O H 2 CO 3 H + + HCO

Διαβάστε περισσότερα

Ρύθμιση της οξεοβασικής ισορροπίας από τους νεφρούς

Ρύθμιση της οξεοβασικής ισορροπίας από τους νεφρούς Ρύθμιση της οξεοβασικής ισορροπίας από τους νεφρούς Δημήτριος Σ. Γούμενος Νεφρολογικό και Μεταμοσχευτικό Κέντρο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Πατρών www.nephrology-patra.gr Πηγές υδρογονοϊόντων [H + ] Ημερήσιος

Διαβάστε περισσότερα

Ανόργανη Χημεία. Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων. Ενότητα 12 η : Υδατική ισορροπία Οξέα & βάσεις. Δρ. Δημήτρης Π. Μακρής Αναπληρωτής Καθηγητής

Ανόργανη Χημεία. Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων. Ενότητα 12 η : Υδατική ισορροπία Οξέα & βάσεις. Δρ. Δημήτρης Π. Μακρής Αναπληρωτής Καθηγητής Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων Ανόργανη Χημεία Ενότητα 12 η : Υδατική ισορροπία Οξέα & βάσεις Οκτώβριος 2018 Δρ. Δημήτρης Π. Μακρής Αναπληρωτής Καθηγητής Οι Έννοιες Οξύ Βάση: Η Θεωρία Brønsted - Lowry 2 Σύμφωνα

Διαβάστε περισσότερα

Ανάλυση Τροφίμων. Ενότητα 10: Εφαρμογές υδατική ισορροπίας Τ.Ε.Ι. ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ. Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων. Ακαδημαϊκό Έτος

Ανάλυση Τροφίμων. Ενότητα 10: Εφαρμογές υδατική ισορροπίας Τ.Ε.Ι. ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ. Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων. Ακαδημαϊκό Έτος Ανάλυση Τροφίμων Ενότητα 10: Εφαρμογές υδατική ισορροπίας Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων Τ.Ε.Ι. ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Ακαδημαϊκό Έτος 2018-2019 Δημήτρης Π. Μακρής PhD DIC Αναπληρωτής Καθηγητής Αντιδράσεις Εξουδετέρωσης

Διαβάστε περισσότερα

Επαναληπτικό διαγώνισμα Ιοντικής Ισορροπίας

Επαναληπτικό διαγώνισμα Ιοντικής Ισορροπίας Εξεταστέα ύλη: Μάθημα: Χημεία Τάξη: Γ Λυκείου Κατεύθυνση: Θετική Ονοματεπώνυμο:. Ζήτημα 1:.../25 Ημερομηνία: Ζήτημα 2:../25 Διάρκεια: hr Ζήτημα :../25 Ζήτημα 4:../25 Επιμέλεια: Δρ. Ιωάννης Σ. Καλαμαράς,

Διαβάστε περισσότερα

Οξεοβασική ισορροπία. Θεόδωρος Βασιλακόπουλος. Αναπληρωτής Καθηγητής Εντατικής Θεραπείας-Πνευμονολογίας ΕΚΠΑ

Οξεοβασική ισορροπία. Θεόδωρος Βασιλακόπουλος. Αναπληρωτής Καθηγητής Εντατικής Θεραπείας-Πνευμονολογίας ΕΚΠΑ Οξύ ph Βάση Οξεοβασική ισορροπία Θεόδωρος Βασιλακόπουλος Αναπληρωτής Καθηγητής Εντατικής Θεραπείας-Πνευμονολογίας ΕΚΠΑ ph= - log [H + ] [H + ] σε mol/l ή Eq/L [H + ] = 40 neq/l = 40 x 10-9 Eq/L [HCO 3-

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΕΝΤΕΡΙΚΑ ΕΝΤΕΡΙΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ / ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΑ

ΠΑΡΕΝΤΕΡΙΚΑ ΕΝΤΕΡΙΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ / ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΑ ΠΑΡΕΝΤΕΡΙΚΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΕΝΤΕΡΙΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ / ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΑ https://users.auth.gr/epontiki Ελένη Ποντίκη Θεσσαλονίκη 2018 Παρεντερικά διαλύματα Αποστειρωμένα διαλύματα που προορίζονται: για την στοιχείων αναπλήρωση

Διαβάστε περισσότερα

Το ph των ρυθμιστικών διαλυμάτων δεν μεταβάλλεται με την αραίωση. ... όλα τα οργανικά οξέα είναι ασθενή, έχουν δηλ. βαθμό ιοντισμού α < 1 και Κa =

Το ph των ρυθμιστικών διαλυμάτων δεν μεταβάλλεται με την αραίωση. ... όλα τα οργανικά οξέα είναι ασθενή, έχουν δηλ. βαθμό ιοντισμού α < 1 και Κa = 1 Α. Μεταβολή ph με αραίωση υδατικού διαλύματος Η αραίωση υδατικού διαλύματος (δηλαδή η προσθήκη καθαρού διαλύτη) οδηγεί σε μετατόπιση του ph προς την τιμή 7. Το ph των ρυθμιστικών διαλυμάτων δεν μεταβάλλεται

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΕΚΠ. ΕΤΟΥΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΕΚΠ. ΕΤΟΥΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α ΘΕΜΑ Α ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Για τις ερωτήσεις Α.1 έως Α.4 να γράψετε το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση δίπλα στον αριθμό της ερώτησης. Α.1 Αν διαλύσουμε HCl σε υδατικό διάλυμα CH 3 COOH τότε: α. η [Η

Διαβάστε περισσότερα

Ονοματεπώνυμο: Χημεία Γ Λυκείου Υλη: Χημική Κινητική Χημική Ισορροπία Ιοντισμός (K a K b ) Επιμέλεια διαγωνίσματος: Τσικριτζή Αθανασία Αξιολόγηση :

Ονοματεπώνυμο: Χημεία Γ Λυκείου Υλη: Χημική Κινητική Χημική Ισορροπία Ιοντισμός (K a K b ) Επιμέλεια διαγωνίσματος: Τσικριτζή Αθανασία Αξιολόγηση : Ονοματεπώνυμο: Μάθημα: Χημεία Γ Λυκείου Υλη: Χημική Κινητική Χημική Ισορροπία Ιοντισμός (K a K b ) Επιμέλεια διαγωνίσματος: Τσικριτζή Αθανασία Αξιολόγηση : Θέμα Α Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση σε καθεμία

Διαβάστε περισσότερα

ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΑ ΙΑΛΥΜΑΤΑ. ΕΡΗ ΜΠΙΖΑΝΗ 4 ΟΣ ΟΡΟΦΟΣ, ΓΡΑΦΕΙΟ

ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΑ ΙΑΛΥΜΑΤΑ. ΕΡΗ ΜΠΙΖΑΝΗ 4 ΟΣ ΟΡΟΦΟΣ, ΓΡΑΦΕΙΟ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΑ ΙΑΛΥΜΑΤΑ ΕΡΗ ΜΠΙΖΑΝΗ 4 ΟΣ ΟΡΟΦΟΣ, ΓΡΑΦΕΙΟ 2 eribizani@chem.uoa.gr 2107274573 1 ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΑ ΙΑΛΥΜΑΤΑ (BUFFERS) (1) Καλούνται διαλύµατα, που έχουν την ιδιότητα να διατηρούν το ph τους πρακτικά

Διαβάστε περισσότερα

ΟΞΕΑ ΒΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΙΟΝΤΙΚΗ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ

ΟΞΕΑ ΒΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΙΟΝΤΙΚΗ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ ΟΞΕΑ ΒΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΙΟΝΤΙΚΗ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ Οι ορτανσίες σε όξινα εδάφη έχουν μπλε άνθη, σε βασικά ροζ και σε ουδέτερα μοβ. Δημήτρης Παπαδόπουλος, χημικός Βύρωνας, 2015 Ιοντικά υδατικά διαλύματα Ιοντικές ενώσεις.

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΛΟΣ 1ης ΑΠΟ 6 ΣΕΛΙΔΕΣ

ΤΕΛΟΣ 1ης ΑΠΟ 6 ΣΕΛΙΔΕΣ ΑΡΧΗ 1ης ΣΕΛΙΔΑΣ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ : ΧΗΜΕΙΑ ΤΑΞΗ / ΤΜΗΜΑ : Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΠΕΡΙΟΔΟΥ : ΑΠΡΙΛΙΟΥ 017 ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: 6 ΘΕΜΑ Α Α1. Ποια από τις επόμενες ενώσεις είναι περισσότερο δραστική σε αντιδράσεις

Διαβάστε περισσότερα

25 επαναληπτικές ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής στα Οξέα - Βάσεις και ιοντική ισορροπία με τις απαντήσεις.

25 επαναληπτικές ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής στα Οξέα - Βάσεις και ιοντική ισορροπία με τις απαντήσεις. 25 επαναληπτικές ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής στα Οξέα - Βάσεις και ιοντική ισορροπία με τις απαντήσεις. 1. Ποιο από τα παρακάτω ζεύγη αποτελεί συζυγές ζεύγος οξέος βάσης κατά Bronsted Lowry α) Η 3Ο +

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΧΗΜΕΙΑ - ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ / Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: 1 ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 21 / 09 /2014

ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΧΗΜΕΙΑ - ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ / Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: 1 ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 21 / 09 /2014 ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΧΗΜΕΙΑ - ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ / Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: 1 ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 21 / 09 /2014 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α Για τις ερωτήσεις Α1 έως και Α3 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα το γράμμα

Διαβάστε περισσότερα

Αυτοϊοντισμός του νερού

Αυτοϊοντισμός του νερού Αυτοϊοντισμός του νερού Αυτοϊοντισμός: μια αντίδραση κατά την οποία δύο όμοια μόρια αντιδρούν παρέχοντας ιόντα: K c Η 2 Ο() + Η 2 Ο() Η 3 Ο + (aq) + ΟΗ (aq) + [H3O ][OH ] 2 [H2O] [H O] =[H O ][OH ] 2 +

Διαβάστε περισσότερα

+ HSO 4 είναι µετατοπισµένη προς την κατεύθυνση του ασθενέστερου οξέος ή της ασθενέστερης βάσης, δηλαδή προς τα αριστερά.

+ HSO 4 είναι µετατοπισµένη προς την κατεύθυνση του ασθενέστερου οξέος ή της ασθενέστερης βάσης, δηλαδή προς τα αριστερά. Β2. α. K a Οξύ Συζυγής βάση K b 10-2 - HSO 4 2- SO 4 10-12 10-5 CH 3 COOH CH 3 COO - 10-9 β. Η ισορροπία: 2- CH 3 COOH + SO 4 CH 3 COO - - + HSO 4 είναι µετατοπισµένη προς την κατεύθυνση του ασθενέστερου

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΧΗΜΕΙΑ ΚΑΤ. /Γ ΛΥΚΕΙΟΥ (ΧΕΙΜΕΡΙΝΑ-ΑΠΟΦΟΙΤΟΙ) ΣΕΙΡΑ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 27/01/2013

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΧΗΜΕΙΑ ΚΑΤ. /Γ ΛΥΚΕΙΟΥ (ΧΕΙΜΕΡΙΝΑ-ΑΠΟΦΟΙΤΟΙ) ΣΕΙΡΑ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 27/01/2013 ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΧΗΜΕΙΑ ΚΑΤ. /Γ ΛΥΚΕΙΟΥ (ΧΕΙΜΕΡΙΝΑ-ΑΠΟΦΟΙΤΟΙ) ΣΕΙΡΑ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 27/01/2013 ΘΕΜΑ Α ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Για τις ερωτήσεις Α.1 έως Α.4 να γράψετε το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση δίπλα

Διαβάστε περισσότερα

Στοιχεία φυσιολογίας αναπνευστικού 4 Ενότητα 1: Εισαγωγή

Στοιχεία φυσιολογίας αναπνευστικού 4 Ενότητα 1: Εισαγωγή Στοιχεία φυσιολογίας αναπνευστικού 4 Ενότητα 1: Εισαγωγή Κωνσταντίνος Σπυρόπουλος, Καθηγητής Κυριάκος Καρκούλιας, Επίκουρος Καθηγητής Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής Ο πνεύμονας στη Ρύθμιση της Οξεοβασικής

Διαβάστε περισσότερα

Ανάλυση Τροφίμων. Ενότητα 9: Υδατική ισορροπία Οξέα και βάσεις Τ.Ε.Ι. ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ. Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων. Ακαδημαϊκό Έτος

Ανάλυση Τροφίμων. Ενότητα 9: Υδατική ισορροπία Οξέα και βάσεις Τ.Ε.Ι. ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ. Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων. Ακαδημαϊκό Έτος Ανάλυση Τροφίμων Ενότητα 9: Υδατική ισορροπία Οξέα και βάσεις Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων Τ.Ε.Ι. ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Ακαδημαϊκό Έτος 2018-2019 Δημήτρης Π. Μακρής PhD DIC Αναπληρωτής Καθηγητής Οι Έννοιες Οξύ Βάση:

Διαβάστε περισσότερα

Επαναληπτικό ιαγώνισµα

Επαναληπτικό ιαγώνισµα ΧΗΜΕΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ Επαναληπτικό ιαγώνισµα 3-4-2016 ΕΝ ΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α Α1. α Α2. γ Α3. γ Α4. β Α5. γ Α6. γ Α7. α Α6. α. Ο βαθµός ιοντισµού ενός ηλεκτρολύτη (α) ορίζεται ως το πηλίκο του αριθµού

Διαβάστε περισσότερα

, ε) MgCl 2 NH 3. COOH, ι) CH 3

, ε) MgCl 2 NH 3. COOH, ι) CH 3 I.ΟΞΕΑΒΑΣΕΙΣ, ΙΟΝΤΙΚΑ ΥΔΑΤΙΚΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ(ΓΕΝΙΚΑ) 1. Ποιες από τις παρακάτω ενώσεις, όταν διαλυθούν στο νερό διίστανται και ποιες ιοντίζονται: α) Ca(NO 3 ) 2, β) KOH, γ) HCl, δ) NH 3, ε) MgCl 2, στ) NH 4

Διαβάστε περισσότερα

Επίδραση κοινού ιόντος.

Επίδραση κοινού ιόντος. Επίδραση κοινού ιόντος. Επίδραση κοινού ιόντος έχουμε όταν σε διάλυμα ασθενούς ηλεκτρολύτη προσθέτουμε άλλο ηλεκτρολύτη (συνήθως ισχυρό) που να έχει κοινό ιόν με τον ασθενή ηλεκτρολύτη. Στην περίπτωση

Διαβάστε περισσότερα

3. Κατά Arrhenius απαραίτητο διαλυτικό μέσο είναι το νερό ενώ η θεωρία των. β) 1. Η ηλεκτρολυτική διάσταση αναφέρεται στις ιοντικές ενώσεις και είναι

3. Κατά Arrhenius απαραίτητο διαλυτικό μέσο είναι το νερό ενώ η θεωρία των. β) 1. Η ηλεκτρολυτική διάσταση αναφέρεται στις ιοντικές ενώσεις και είναι ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ 01 ΧΗΜΕΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α Α1. γ Α. β Α. δ Α4. Β Α5. α) 1. Κατά Arrhenius μια βάση όταν διαλυθεί στο νερό μπορεί να δώσει λόγω διάστασης OH - ενώ κατά

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΕΣ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ

ΑΡΧΕΣ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ ΑΡΧΕΣ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ Ε. Ι. Γιαμαρέλλος-Μπουρμπούλης Αναπλ. Καθηγητής Παθολογίας Δ Παθολογική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών ΟΡΙΣΜΟΣ Το σύνολο των αμυντικών μηχανισμών του οργανισμού για τη διατήρηση

Διαβάστε περισσότερα

HF + OHˉ. Διάλυμα ΝΗ 4 Βr και NH 3 : ΝΗ 4 Βr NH Brˉ, NH 3 + H 2 O NH OHˉ NH H 2 O NH 3 + H 3 O +

HF + OHˉ. Διάλυμα ΝΗ 4 Βr και NH 3 : ΝΗ 4 Βr NH Brˉ, NH 3 + H 2 O NH OHˉ NH H 2 O NH 3 + H 3 O + α) Υπολογίζουμε την αρχική συγκέντρωση c M κάθε ηλεκτρολύτη που περιέχεται στο διάλυμα. Αν η αρχική συγκέντρωση κάποιου ηλεκτρολύτη δεν μπορεί να υπολογιστεί, την ορίζουμε ως άγνωστο c. β) Γράφουμε τις

Διαβάστε περισσότερα

6. Δεν έχουμε επίδραση κοινού ιόντος σε μία από τις παρακάτω προσθήκες: Α. ΝαF σε υδατικό διάλυμα HF Β. ΚCl σε υδατικό διάλυμα HCl

6. Δεν έχουμε επίδραση κοινού ιόντος σε μία από τις παρακάτω προσθήκες: Α. ΝαF σε υδατικό διάλυμα HF Β. ΚCl σε υδατικό διάλυμα HCl 1. Αν στο υδατικό διάλυμα του ασθενούς οξέος CH 3 COOH, διαλύσουμε το ισχυρό οξύ HCl: A. η [CH 3 COO - ] αυξάνεται, ενώ η [Η 3 Ο + ] μειώνεται B. η [CH 3 COO - ] και η [Η 3 Ο + ] αυξάνονται Γ. η [Η 3 Ο

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ ΑΘΗΑ - ΕΞΕΤΑΖΟΕΝΗ ΥΛΗ ΧΗΕΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΤΗΑ ΠΑΡΑΡΤΗΑ ΔΙΑΡΚΕΙΑ 3 ΩΡΕΣ ΘΕΑ Α ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΘΕΑΤΩΝ Α1. 3, Α2. 3, Α3. 2, Α4. 3 Α5. 1. Λάθος, 2. Λάθος, 3. Σωστό, 4. Λάθος, 5. Σωστό. ΘΕΑ Β Β1. Ι) 1.

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΛΟΣ 1ΗΣ ΑΠΟ 6 ΣΕΛΙΔΕΣ

ΤΕΛΟΣ 1ΗΣ ΑΠΟ 6 ΣΕΛΙΔΕΣ ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ- Γ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: ΕΞΙ (6) ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΘΕΜΑΤΩΝ: ΚΑΛΑΜΑΡΑΣ ΓΙΑΝΝΗΣ.gr ΘΕΜΑ Α Για τις ερωτήσεις Α1 έως Α5 να γράψετε τον αριθμό της

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΧΗΜΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΑ 1-2 (EΩΣ Ρ.Δ.) ΚΥΡΙΑΚΗ 18 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2015

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΧΗΜΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΑ 1-2 (EΩΣ Ρ.Δ.) ΚΥΡΙΑΚΗ 18 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2015 1 ΔΙΑΓΩΝΙΣΑ ΧΗΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΑ 1- (EΩΣ Ρ.Δ.) ΚΥΡΙΑΚΗ 18 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 015 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΑ Α Α1 γ Α β Α α Α4 α Α5. α Σ, β Λ, γ Σ, δ Λ, ε Σ ΘΕΑ B Β1.α. Στους 5 ο 7 ισχύει: [HO [OH 10 M και το ph του καθαρού

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΙΣΧΥΡΩΝ ΟΞΕΩΝ/ΒΑΣΕΩΝ

ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΙΣΧΥΡΩΝ ΟΞΕΩΝ/ΒΑΣΕΩΝ Ασκήσεις σε διαλύματα ισχυρών ηλεκτρολυτών I.ΥΔΑΤΙΚΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΙΣΧΥΡΩΝ ΟΞΕΩΝ/ΒΑΣΕΩΝ 1. Υδατικό διάλυμα NaOH έχει ph=12. Να υπολογισθεί η %w/v περιεκτικότητα του διαλύματος. [ Απ. 0,04%] 2. Ένα διάλυμα

Διαβάστε περισσότερα

ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ (Ο.Ε.Φ.Ε.) ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2018 Β ΦΑΣΗ ΧΗΜΕΙΑ

ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ (Ο.Ε.Φ.Ε.) ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2018 Β ΦΑΣΗ ΧΗΜΕΙΑ ΤΑΞΗ: Γ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ: ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ Ημερομηνία: Τετάρτη 11 Απριλίου 018 Διάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΘΕΜΑ Α Α1. β Α. γ Α3. δ Α4. γ Α5. α Λ, β Λ, γ Λ, δ Σ, ε Λ. ΘΕΜΑ Β Β1.

Διαβάστε περισσότερα

Διαλύματα ασθενών οξέων ασθενών βάσεων.

Διαλύματα ασθενών οξέων ασθενών βάσεων. Διαλύματα ασθενών οξέων ασθενών βάσεων. Η ισχύς ενός οξέος σε υδατικό διάλυμα περιγράφεται από τη σταθερά ισορροπίας ιοντισμού του οξέος. Σε ένα αραιό υδατικό διάλυμα ασθενούς μονοπρωτικού οξέος ΗΑ, έχουμε

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ. Θέμα Α Α.1 γ Α.2 β Α.3 δ Α.4 β (μονάδες 4x5=20) Α.5 1. Σ 2. Σ 3. Λ 4. Σ 5. Λ (μονάδες 5x1=5)

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ. Θέμα Α Α.1 γ Α.2 β Α.3 δ Α.4 β (μονάδες 4x5=20) Α.5 1. Σ 2. Σ 3. Λ 4. Σ 5. Λ (μονάδες 5x1=5) ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Θέμα Α Α.1 γ Α.2 β Α.3 δ Α.4 β (μονάδες 4x5=20) Α.5 1. Σ 2. Σ 3. Λ 4. Σ 5. Λ (μονάδες 5x1=5) Θέμα Β Β.1 1 β 2 δ 3 γ 4 ε 5 α (μονάδες 5x1=5) Β.2 1. Το άλας ΝaΑ διίσταται στο διάλυμα του ΗΑ: NaA

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΧΗΜΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΑ 1-2 (EΩΣ Ρ.Δ.) ΚΥΡΙΑΚΗ 18 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2015 ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ 4

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΧΗΜΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΑ 1-2 (EΩΣ Ρ.Δ.) ΚΥΡΙΑΚΗ 18 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2015 ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ 4 ΑΡΧΗ 1 ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΧΗΜΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΑ 1-2 (EΩΣ Ρ.Δ.) ΚΥΡΙΑΚΗ 18 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2015 ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ 4 ΘΕΜΑ Α Α1) Με δεδομένο ότι η προσθήκη στερεού ή αερίου δεν μεταβάλλει τον όγκο του διαλύματος,

Διαβάστε περισσότερα

Τι ορίζεται ως επίδραση κοινού ιόντος σε υδατικό διάλυμα ασθενούς ηλεκτρολύτη;

Τι ορίζεται ως επίδραση κοινού ιόντος σε υδατικό διάλυμα ασθενούς ηλεκτρολύτη; Τι ορίζεται ως επίδραση κοινού ιόντος σε υδατικό διάλυμα ασθενούς ηλεκτρολύτη; Επίδραση κοινού ιόντος έχουμε όταν σε διάλυμα ασθενούς ηλεκτρολύτη προσθέσουμε έναν άλλο ηλεκτρολύτη που έχει κοινό ιόν με

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ (ΚΥΚΛΟΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ) ΤΡΙΤΗ 1 ΙΟΥΝΙΟΥ 2004

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ (ΚΥΚΛΟΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ) ΤΡΙΤΗ 1 ΙΟΥΝΙΟΥ 2004 ΧΗΜΕΙΑ - ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ Γ ΤΑΞΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ (ΚΥΚΛΟΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ) ΤΡΙΤΗ 1 ΙΟΥΝΙΟΥ 2004 ΘΕΜΑ 1ο Για τις ερωτήσεις 1.1 και 1.2 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό της ερώτησης και

Διαβάστε περισσότερα

ΙΟΝΤΙΚΗ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ ΟΞΕΑ ΒΑΣΕΙΣ ΙΟΝΤΙΚΑ ΥΔΑΤΙΚΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ

ΙΟΝΤΙΚΗ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ ΟΞΕΑ ΒΑΣΕΙΣ ΙΟΝΤΙΚΑ ΥΔΑΤΙΚΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΙΟΝΤΙΚΗ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ ΟΞΕΑ ΒΑΣΕΙΣ ΙΟΝΤΙΚΑ ΥΔΑΤΙΚΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΙΟΝΤΙΚΗ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ: Είναι η δυναμική ισορροπία που πραγματοποιείται σε υδατικά διαλύματα και στην οποία συμμετέχουν ιόντα. ΙΟΝΤΙΚΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ: Τα ιοντικά

Διαβάστε περισσότερα

1.2. Ποιο από τα παρακάτω οξέα είναι ασθενής ηλεκτρολύτης στο νερό; α. HF β. HCl γ. HΒr δ. HI. Μονάδες 5 ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ Γ ΤΑΞΗ

1.2. Ποιο από τα παρακάτω οξέα είναι ασθενής ηλεκτρολύτης στο νερό; α. HF β. HCl γ. HΒr δ. HI. Μονάδες 5 ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ Γ ΤΑΞΗ ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ Γ ΤΑΞΗ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΕΜΠΤΗ 1 ΙΟΥΛΙΟΥ 2004 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ - ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ (ΚΥΚΛΟΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΕΣ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ

ΑΡΧΕΣ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ ΑΡΧΕΣ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ Ε. Ι. Γιαμαρέλλος-Μπουρμπούλης Αναπλ. Καθηγητής Παθολογίας Δ Παθολογική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών ΟΡΙΣΜΟΣ Το σύνολο των αμυντικών μηχανισμών του οργανισμού για τη διατήρηση

Διαβάστε περισσότερα

Ενεργότητα και συντελεστές ενεργότητας- Οξέα- Οι σταθερές ισορροπίας. Εισαγωγική Χημεία

Ενεργότητα και συντελεστές ενεργότητας- Οξέα- Οι σταθερές ισορροπίας. Εισαγωγική Χημεία Ενεργότητα και συντελεστές ενεργότητας- Οξέα- Οι σταθερές ισορροπίας 1 Εισαγωγική Χημεία 2013-14 Από τον ορισμό της Ιοντικής Ισχύος (Ι) τα χημικά είδη ψηλού φορτίου συνεισφέρουν περισσότερο στην ιοντική

Διαβάστε περισσότερα

Οξέα και Βάσεις ΟΡΙΣΜΟΙ. Οξύ Βάση + Η +

Οξέα και Βάσεις ΟΡΙΣΜΟΙ. Οξύ Βάση + Η + Οξέα και Βάσεις ΟΡΙΣΜΟΙ Arrhenius: ΟΞΕΑ : ενώσεις που παρέχουν σε υδατικό διάλυµα Η + ΒΑΣΕΙΣ: ενώσεις που παρέχουν σε υδατικό διάλυµα ΟΗ - Bronsted και Lowry: ΟΞΕΑ: Ουσίες που δρουν ως δότες πρωτονίων

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΤΑΡΤΗ 29 ΜΑΪΟΥ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΤΑΡΤΗ 29 ΜΑΪΟΥ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ 1 ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΤΑΡΤΗ 9 ΜΑΪΟΥ 01 - ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α Α1. γ Α. β Α. δ Α4. β Α5.α.i) Βάσεις κατά Arrhenius είναι

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ Α Για τις προτάσεις A1 έως και Α5 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της πρότασης και, δίπλα, το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή επιλογή.

ΘΕΜΑ Α Για τις προτάσεις A1 έως και Α5 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της πρότασης και, δίπλα, το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή επιλογή. ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΤΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΠΟΥ ΥΠΗΡΕΤΟΥΝ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 9 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2016 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΟΜΑΔΑΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΘΕΤΙΚΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

ΧΗΜΕΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ. ii. Στις βάσεις κατά Arrhenius, η συμπεριφορά τους περιορίζεται μόνο στο διαλύτη H 2 O.

ΧΗΜΕΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ. ii. Στις βάσεις κατά Arrhenius, η συμπεριφορά τους περιορίζεται μόνο στο διαλύτη H 2 O. ΧΗΜΕΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΘΕΜΑ Α Α1 γ Α2 β Α3 δ Α4 β Α5. α. i. Βάσεις κατά Arrhenius είναι οι ενώσεις που όταν διαλυθούν στο H 2 O δίνουν OH ενώ κατά Bronsted Lowry είναι οι ουσίες που μπορούν να δεχτούν ένα

Διαβάστε περισσότερα

Ημερομηνία: 29 Δεκεμβρίου 2016 Διάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ

Ημερομηνία: 29 Δεκεμβρίου 2016 Διάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΑΠΟ 18/12/2016 ΕΩΣ 05/01/2017 ΤΑΞΗ: ΜΑΘΗΜΑ: Γ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΧΗΜΕΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ Ημερομηνία: 29 Δεκεμβρίου 2016 Διάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α Στις ημιτελείς προτάσεις Α1 Α4 να γράψετε

Διαβάστε περισσότερα

Στις ερωτήσεις A1 A5, να γράψετε τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα σε κάθε αριθμό το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση.

Στις ερωτήσεις A1 A5, να γράψετε τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα σε κάθε αριθμό το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση. Μάθημα/Τάξη: Χημεία Γ Λυκείου Κεφάλαιο: Κεφάλαια 3,4,5(μέχρι Ε.Κ.Ι) Ονοματεπώνυμο Μαθητή: Ημερομηνία: 10-12-2018 Επιδιωκόμενος Στόχος: 75/100 Θέμα A Στις ερωτήσεις A1 A5, να γράψετε τον αριθμό της ερώτησης

Διαβάστε περισσότερα

ΧΗΜΕΙΑ - ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ (ΚΥΚΛΟΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ & ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ) 2010 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ

ΧΗΜΕΙΑ - ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ (ΚΥΚΛΟΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ & ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ) 2010 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ A ΧΗΜΕΙΑ - ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ (ΚΥΚΛΟΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ & ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ) 010 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ Για τις ηµιτελείς προτάσεις Α1 και Α να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό της πρότασης και δίπλα το

Διαβάστε περισσότερα

Γκύζη 14-Αθήνα Τηλ :

Γκύζη 14-Αθήνα Τηλ : ΘΕΜΑ Α ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 22 ΜΑΪΟΥ 2015 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ (ΚΥΚΛΟΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ) Στις προτάσεις Α1

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΧΗΜΕΙΑ ΘΕΤΙΚΟΥ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 7/2/2016

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΧΗΜΕΙΑ ΘΕΤΙΚΟΥ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 7/2/2016 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΧΗΜΕΙΑ ΘΕΤΙΚΟΥ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΗ ΥΛΗ: ο 5 ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 7/2/206 ΘΕΜΑ Α Α.. A.2. A.3. Α.4. Α.5. γ α δ δ α α) ΛΑΘΟΣ β) ΣΩΣΤΟ γ) ΛΑΘΟΣ δ) ΛΑΘΟΣ ε) ΛΑΘΟΣ ΘΕΜΑ Β Β..

Διαβάστε περισσότερα

ΧΗΜΕΙΑ - ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ (ΚΥΚΛΟΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ) 2006 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ

ΧΗΜΕΙΑ - ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ (ΚΥΚΛΟΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ) 2006 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΧΗΜΕΙΑ - ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ (ΚΥΚΛΟΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ) 006 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ 1ο Για τις ερωτήσεις 1.1 και 1. να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό της ερώτησης και δίπλα

Διαβάστε περισσότερα

ΠΩΣ ΕΠΙΔΡΑ Η ΑΣΚΗΣΗ ΣΤΑ ΔΙΑΦΟΡΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ

ΠΩΣ ΕΠΙΔΡΑ Η ΑΣΚΗΣΗ ΣΤΑ ΔΙΑΦΟΡΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ ΠΩΣ ΕΠΙΔΡΑ Η ΑΣΚΗΣΗ ΣΤΑ ΔΙΑΦΟΡΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ Η άσκηση, επιφέρει ευεργετικά αποτελέσματα στα διάφορα συστήματα του οργανισμού. Τα αποτελέσματα αυτά ενδέχεται να είναι παροδικά ή μόνιμα ανάλογα

Διαβάστε περισσότερα

Παρασκευή, 22 Μα ου 2009 Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΧΗΜΕΙΑ - ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ

Παρασκευή, 22 Μα ου 2009 Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΧΗΜΕΙΑ - ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ Παρασκευή, 22 Μα ου 2009 Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΧΗΜΕΙΑ - ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΘΕΜΑ 1ο Για τις ερωτήσεις 1.1-1.2 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση.

Διαβάστε περισσότερα

ΧΗΜΕΙΑ Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ 2006 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ

ΧΗΜΕΙΑ Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ 2006 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ 1ο ΧΗΜΕΙΑ Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ 006 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ Μονάδες Για τις ερωτήσεις 1.1-1. να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό της ερώτησης και δίπλα το γράµµα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση.

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΧΗΜΕΙΑΣ Α ΛΥΚΕΙΟΥ - ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΧΗΜΕΙΑΣ Α ΛΥΚΕΙΟΥ - ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΧΗΜΕΙΑΣ Α ΛΥΚΕΙΟΥ - ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΘΕΜΑ 1ο Για τις παρακάτω ερωτήσεις Α1-Α3 να μεταφέρετε στο φύλλο απαντήσεων τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα μόνο το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση.

Διαβάστε περισσότερα

ΧΗΜΕΙΑ Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ 2006 ÈÅÌÅËÉÏ ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ

ΧΗΜΕΙΑ Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ 2006 ÈÅÌÅËÉÏ ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ 1ο ΧΗΜΕΙΑ Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ 006 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ Για τις ερωτήσεις 1.1-1.4 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό της ερώτησης και δίπλα το γράµµα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση. 1.1. Ο

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΧΗΜΕΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ / Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: 1 ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΟΣ: Μαρίνος Ιωάννου ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΧΗΜΕΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ / Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: 1 ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΟΣ: Μαρίνος Ιωάννου ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΧΗΜΕΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ / Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: 1 ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 08 02 2015 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΟΣ: Μαρίνος Ιωάννου ΘΕΜΑ Α A1. Όταν το ΚΒr διαλύεται στο νερό: α. ιοντίζεται β. δημιουργούνται ιόντα

Διαβάστε περισσότερα

Δείκτες- Ρυθμιστικά διαλύματα. Εισαγωγική Χημεία

Δείκτες- Ρυθμιστικά διαλύματα. Εισαγωγική Χημεία Δείκτες- Ρυθμιστικά διαλύματα Εισαγωγική Χημεία 2013-14 1 ΤΙΤΛΟΔΟΤΗΣΗ ή ΟΓΚΟΜΕΤΡΗΣΗ Τιτλοδότηση ισχυρού οξέος με ισχυρή βάση ΤΕΛΙΚΟ ΣΗΜΕΙΟ = ΣΗΜΕΙΟ ΕΞΟΥΔΕΤΕΡΩΣΗΣ= ΙΣΟΔΥΝΑΜΟ ΣΗΜΕΙΟ Κατά την τιτλοδότηση

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ. Για τις ερωτήσεις Α1 έως Α3 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση.

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ. Για τις ερωτήσεις Α1 έως Α3 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση. ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α Για τις ερωτήσεις Α1 έως Α3 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση. Α1. Το συζυγές οξύ της ΝΗ 3 είναι: α. ΝΗ 2 - β.νa

Διαβάστε περισσότερα

2NaCl αφού δε συμμετέχει

2NaCl αφού δε συμμετέχει ΛΥΣΕΙΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΠΡΟΣOΜΟΙΩΣΗΣ 016 xhmeiastokyma ΘΕΜΑ Α Α1. δ Α. γ Α. δ Α. β Α5. β Α6. Οξείδωση είναι η αποβολή ηλεκτρονίων και αναγωγή η πρόσληψη ηλεκτρονίων. Το NaCl είναι ιοντική ένωση. Το άτομο του

Διαβάστε περισσότερα

Δρ.Ιωάννης Καλαμαράς, Διδάκτωρ Χημικός. 100 ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής Ιοντικής ισορροπίας Επίδοση

Δρ.Ιωάννης Καλαμαράς, Διδάκτωρ Χημικός. 100 ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής Ιοντικής ισορροπίας Επίδοση 100 ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής Ιοντικής ισορροπίας Επίδοση Βαθμός./100 Επιμέλεια: Δρ. Ιωάννης Καλαμαράς, Διδάκτωρ Χημικός 1. Σύμφωνα με τη θεωρία Bronsted Lowry το HCl είναι οξύ επειδή: α) είναι ηλεκτρολύτης

Διαβάστε περισσότερα

Προσομοίωση Χημεία Προσανατολισμού - Απαντήσεις:

Προσομοίωση Χημεία Προσανατολισμού - Απαντήσεις: Προσομοίωση Χημεία Προσανατολισμού - Απαντήσεις: Θέμα 1 ο Α1. γ Α2. α Α3. γ Α4. γ Α5. α Θέμα 2 ο Β1. ι) Σωστό, Η αντίδραση ιοντισμού του νερού είναι ενδόθερμη: Η2Ο(l) + Η2Ο(l) Η3Ο + + ΟΗ -, ΔΗ >0 H αύξηση

Διαβάστε περισσότερα

Διαγώνισμα στη Χημεία Γ Λυκείου Ιοντικής Ισορροπίας & Οργανικής

Διαγώνισμα στη Χημεία Γ Λυκείου Ιοντικής Ισορροπίας & Οργανικής Θέμα 1 ο.... Διαγώνισμα στη Χημεία Γ Λυκείου Ιοντικής Ισορροπίας & Οργανικής Στις ερωτήσεις 1.1 έως 1.8 επιλέξτε τη σωστή απάντηση. Μονάδες 2,5x8=20 1.1 Κατά τη διάλυση HCl στο νερό, σε σταθερή θερμοκρασία,

Διαβάστε περισσότερα

ΧΗΜΕΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΘΕΜΑ

ΧΗΜΕΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΘΕΜΑ ΧΗΜΕΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΘΕΜΑ 1 Για τις ερωτήσεις 1.1-1.4 να γράψετε στο τετράδιο σας τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση. 1.1 Υδατικό διάλυμα NaCl 1M που βρίσκεται

Διαβάστε περισσότερα

ΧΗΜΕΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ 2013

ΧΗΜΕΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ 2013 ΧΗΜΕΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ 0 ΘΕΜΑ Α Για τις ερωτήσεις Α έως και Α4 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση.

Διαβάστε περισσότερα

Χημεία Θετικής Κατεύθυνσης

Χημεία Θετικής Κατεύθυνσης Θέμα Α Α1. γ Α. β Α. δ Α. β Α5. α) 1: βάσεις κατά Arrhenius : βάσεις κατά Bronsted-Lowry Χημεία Θετικής Κατεύθυνσης 9-5-01 1) Στην πρώτη θεωρία οι βάσεις είναι ενώσεις που όταν διαλυθούν στο νερό δίνουν

Διαβάστε περισσότερα

ΧΗΜΕΙΑ - ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ (ΚΥΚΛΟΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ) 22 ΜΑΪΟΥ 2015 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ

ΧΗΜΕΙΑ - ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ (ΚΥΚΛΟΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ) 22 ΜΑΪΟΥ 2015 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ Θέµα Α ΧΗΜΕΙΑ - ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ (ΚΥΚΛΟΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ) 22 ΜΑΪΟΥ 2015 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ Στις προτάσεις Α1 και Α2 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό της πρότασης και, δίπλα, το

Διαβάστε περισσότερα

Αρχές ισοσταθμίσεως της μάζας και ηλεκτρικής ουδετερότητας

Αρχές ισοσταθμίσεως της μάζας και ηλεκτρικής ουδετερότητας Αρχές ισοσταθμίσεως της μάζας και ηλεκτρικής ουδετερότητας Κατά τη λύση προβλημάτων χημικής ισορροπίας, χρησιμοποιούμε, συνήθως, εκτός από τις εκφράσεις των σταθερών ισορροπίας, (δηλαδή τις εξισώσεις που

Διαβάστε περισσότερα

ΟΓΚΟΜΕΤΡΗΣΕΙΣ ΕΞΟΥΔΕΤΕΡΩΣΗΣ

ΟΓΚΟΜΕΤΡΗΣΕΙΣ ΕΞΟΥΔΕΤΕΡΩΣΗΣ ΟΓΚΟΜΕΤΡΗΣΕΙΣ ΕΞΟΥΔΕΤΕΡΩΣΗΣ ΟΞΥΜΕΤΡΙΑ ΑΛΚΑΛΙΜΕΤΡΙΑ Η + (aq)) + OH - (aq) H 2 O (l) Χαρακτηριστικά Πρότυπων Διαλυμάτων Να είναι ισχυρά, ώστε να μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την ογκομέτρηση ασθενών οξέων

Διαβάστε περισσότερα

Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΧΗΜΕΙΑ - ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ

Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΧΗΜΕΙΑ - ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΧΗΜΕΙΑ - ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΘΕΜΑ ο ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ.. Υδατικό διάλυµα οξέος ΗΑ συγκέντρωσης 0, Μ έχει pη = στους 5 C, Αν το διάλυµα ΗΑ αραιωθεί σε δεκαπλάσιο όγκο το pη του θα είναι

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΧΗΜΕΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ / Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 19/02/2012 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΧΗΜΕΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ / Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 19/02/2012 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΧΗΜΕΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ / Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 19/02/2012 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α Για τις ερωτήσεις Α1 έως και Α4 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα το γράμμα που

Διαβάστε περισσότερα

3.5 Ρυθμιστικά διαλύματα

3.5 Ρυθμιστικά διαλύματα 3.5 Ρυθμιστικά διαλύματα Ρυθμιστικά διαλύματα ονομάζονται τα διαλύματα των οποίων το ph παραμείνει πρακτικά σταθερό, όταν προστεθεί μικρή αλλά υπολογίσιμη ποσότητα ισχυρών οξέων ή βάσεων ή αραιωθούν μέσα

Διαβάστε περισσότερα

ΙΟΝΤΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΥΔΑΤΟΣ - ΥΔΡΟΛΥΣΗ. ΕΡΗ ΜΠΙΖΑΝΗ 4 ΟΣ ΟΡΟΦΟΣ, ΓΡΑΦΕΙΟ

ΙΟΝΤΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΥΔΑΤΟΣ - ΥΔΡΟΛΥΣΗ. ΕΡΗ ΜΠΙΖΑΝΗ 4 ΟΣ ΟΡΟΦΟΣ, ΓΡΑΦΕΙΟ ΙΟΝΤΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΥΔΑΤΟΣ - ΥΔΡΟΛΥΣΗ ΕΡΗ ΜΠΙΖΑΝΗ 4 ΟΣ ΟΡΟΦΟΣ, ΓΡΑΦΕΙΟ 2 eribizani@chem.uoa.gr 2107274573 1 ΤΟ ΝΕΡΟ ΩΣ ΟΞΥ ΚΑΙ ΩΣ ΒΑΣΗ Το νερό δρα άλλοτε ως οξύ και άλλοτε ως βάση Από τις αντιδράσεις του νερού

Διαβάστε περισσότερα

ΟΜΟΣΠΟΝ ΙΑ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑ ΟΣ (Ο.Ε.Φ.Ε.) ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2016 Β ΦΑΣΗ

ΟΜΟΣΠΟΝ ΙΑ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑ ΟΣ (Ο.Ε.Φ.Ε.) ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2016 Β ΦΑΣΗ ΤΑΞΗ: Γ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ: ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥ ΩΝ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ ΘΕΜΑ Α Ηµεροµηνία: Κυριακή 17 Απριλίου 2016 ιάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ Α.1 Για την αντίδραση: Fe (s) + 2HCl (aq) FeCl 2(aq)

Διαβάστε περισσότερα