Δεν βλέπετε την ώρα να παίξετε;

Tεύχος 22 - Δεκέμβριος 2012 υγεία > ψυχολογία > διατροφή ΔΩΡΑ Φτιάξ τα µόνος σου! ΘΕΡΜΑΝΣΗ Πώς θα ζεσταθούµε οικονοµικά; EΘΙΣΜΟΣ ΣΤΟΝ ΤΖΟΓΟ Δεν βλέπετε την ώρα να παίξετε; ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΣΙΜΟΠΟΥΛΟΣ Το µέλλον της Ελλάδας είναι οι ανθρωποί της www.lifepositive.gr ΔΙΑΝΕΜΕΤΑΙ ΔΩΡΕΑΝ ΜΕ ΤΟΝ ΤΥΠΟ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

www.lifepositive.gr Tεύχος 22 - Δεκέμβριος 2012 υγεία > ψυχολογία > διατροφή 24 Περιεχόμενα 40 28 32 10 12 14 20 24 40 44 life positive > life positive > life positive > life positive > life positive ΝΕΑ > Μικρά και πρακτικά 8+1 ΑΠΟΡΙΕΣ > Για τη γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΣΙΜΟΠΟΥΛΟΣ > «Το μέλλον της Ελλάδας είναι οι άνθρωποί της» Κολπική μαρμαρυγή > Εξελίξεις στη θεραπεία φάκελος γιορτές > Ιδέες για οικονομικά δώρα > Τα Χριστούγεννα του...ρεφενέ > Τα δικαιώματα του ταξιδιώτη > Γιορτινή απόδραση στο Μπουραζάνι ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ > Πάμε... στοίχημα πως έχεις εθιστεί; ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΘΕΡΜΑΝΣΗΣ > Πώς θα ζεσταθούμε φέτος; > Life > Positive < NOEMBΡΙΟΣ 2012 # 21

www.pitsilidis.gr Κάθε Πέµπτη στις 20:00 ραντεβού στο Extra 3 µε τον Μιχάλη Πιτσιλίδη είτε ζωντανά την εκποµπή και στο www.extra3.tv Όλες οι εκποµπές φιλοξενούνται: www.youtube.com/thermometrotv

υγεία 50 50 54 56 60 62 64 life positive > life positive > life positive > life διατροφή > Σπάστε το ρόδι, κερδίστε υγεία! ΕΘΝΙΚ Κουζίνες > Τα ταξίδια του...ουρανίσκου! fitness > Yoga: Φιλοσοφία και υγεία Θεαματα > Διασκεδάστε χωρίς να βάλετε το χέρι στην τσέπη ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΑΓΟΡΑΣ τελευταία λέξη > Όχι άλλο κολλαγόνο! www.lifepositive.gr 56 Το επόμενο τεύχος του > Life > Positive < θα κυκλοφορήσει την Κυριακή 20 Ιανουαρίου >Life>Positive< ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ-ΕΚΔΟΣΗ > Μ. ΠΙΤΣΙΛΙΔΗΣ Α.Ε. Αγ. Νικολάου 102, 16674 Γλυφάδα Τηλ: 210 8947002, Fax: 210 8941551 e-mail: info@lifepositive.gr www.pitsilidis.gr ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ > Νινέττα Βατικιώτη ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ > Θεόδουλος Παπαβασιλείου ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΞΙΑ > Νεκταρία Καρακώστα ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ > Ειρήνη Πιτσιλίδη ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ > Γιώργος Παναγόπουλος ΔΗΜΟΣΙOΓΡΑΦΙΚΗ ΟΜΑΔΑ > Βιβέττα Λαϊνιώτη > Eλπίδα Aυγέρη > Λυδία Παπαευαγγέλου ΕΙΔIΚΟΙ ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ > Ορέστης Γιωτάκος, ψυχίατρος > Γρηγόρης Λάσκαρης, φαρμακοποιός > Θεόδωρος Ροκκάς, γαστρεντερολόγος > Στέλιος Σπαντιδέας, διατροφολόγος > Κώστας Σπίγγος, νευρολόγος ΥΠΟΔΟΧΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ > Σοφία Κολοβού ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ > Σταμάτης Κωνσταντάτος ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ > Όλγα Κοσσυβάκη ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ > istockphoto > shutterstock images ΕΚΔΟΤΗΣ > Μιχάλης Πιτσιλίδης ART DIRECTOR > Μάτα Παρασύρη ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ > Βασιλική Κούτσικου ΕΚΤΥΠΩΣΗ -ΒΙΒΛΙΟΔΕΣΙΑ: > ΕΚΤΥΠΩΣΕΙΣ IRIS A.E.Β.Ε. Το >Life>Positive< είναι μηνιαίο περιοδικό και διανέμεται δωρεάν, την τρίτη Κυριακή κάθε μήνα, με τον «Τύπο της Κυριακής»

Για να μη λείψει το όνειρο. Αισθανόμαστε υπερήφανοι, παρέχοντας φαρμακευτικά προϊόντα υψηλής θεραπευτικής αξίας - πρωτότυπα και γενόσημα, με στόχο την ανακούφιση και βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών. Αισθανόμαστε υπερήφανοι, υποστηρίζοντας το έργο των επαγγελματιών υγείας στην καθημερινή τους μάχη με τις ασθένειες, για να μη λείψει το όνειρο. Αισθανόμαστε υπερήφανοι, όταν σε έναν κόσμο δύσκολο, έχουμε επιλέξει να εργαζόμαστε σκληρά υλοποιώντας καθημερινά το όραμά μας: «Υπηρετούμε την Υγεία με Ψυχή». Αθήνα: Ναούσης 31, 104 47 Αθήνα. Τηλ: 210 3418889-97, Fax: 210 8661262 Θεσσαλονίκη: Κ. Καραμανλή 81, 546 42 Θεσσαλονίκη. Τηλ: 2310 933534, Fax: 2310 933524

> editοrial του Mιχάλη Πιτσιλίδη pitsilidis@gmail.com Οδηγός φαρμακευτικής επιβίωσης Θέλεις φάρμακο; Δεν έχεις! 6 1. Μετά από μήνες προσπαθειών, ο ΕΟΦ και το Υπουργείο Υγείας δεν κατόρθωσαν τελικά να εκδώσουν ένα αξιόπιστο και αποδεκτό δελτίο τιμών φαρμάκων. Έτσι θα πρέπει να συνηθίσετε στις ελλείψεις. Η εκτέλεση μιας συνταγής (αν βέβαια κατορθώσετε να την αποκτήσετε ) ενδεχομένως να αποτελεί σαφάρι. Κουράγιο! 2. Μερικά σημαντικά φάρμακα θεωρούνται πλέον lifestyle και δεν θα τα χορηγεί ο ΕΟΠΥΥ. Π.χ. αν ο καρδιολόγος σάς έγραψε ω3 λιπαρά οξέα (Omacor, Zodin, Maxepa ή άλλο) για να σας βοηθήσει να αποφύγετε ένα έμφραγμα ή να μειώσετε τους κινδύνους από αυτό, καιρός να αλλάξετε lifestyle: Ρίξτε το στις σαρδέλες και αρχίστε να γυμνάζεστε και να προσεύχεστε. Ο Θεός είναι μεγάλος. 3. Χάρη στο υπουργείο Υγείας, θα χρειαστεί να παριστάνετε το ταχυδρομικό περιστέρι. Ο γιατρός σας, σε πολλές περιπτώσεις δεν θα μπορεί να σας γράψει ανοιχτά και ξεκάθαρα το φάρμακο που εκείνος θεωρεί κατάλληλο. Κατά πάσα πιθανότητα, θα σας το δίνει σε σημείωμα, αυτοκόλλητο, τυπωμένο χαρτάκι κ.ο.κ. που θα παραδίδετε στο φαρμακείο, όπως τα ταχυδρομικά περιστέρια το μήνυμα. 4. Πηγαίνοντας στο φαρμακείο, επιμείνετε να πάρετε το φάρμακο που χρησιμοποιείτε ή αυτό που σας σύστησε ο γιατρός σας! Παιχνίδια όπως η κολοκυθιά και μέθοδοι επιλογής όπως το «α μπε μπα μπλομ» ή η περίφημη ρώσικη ρουλέτα είναι μεν διασκεδαστικά, αλλά μπορεί να έχουν δυσάρεστα έως και μακάβρια αποτελέσματα. 5. Πληροφορείστε από τα ΜΜΕ ότι τα φάρμακα συνεχώς φθηναίνουν. Σωστό, αλλά αποτελεί τη μισή αλήθεια. Φθηναίνουν για τον ΕΟΠΥΥ αλλά για σας συνεχώς θα ακριβαίνουν καθώς η συμμετοχή σας (όπως και η ζωή σας ) συνεχώς τραβάει την ανηφόρα, με σημαίες και με νταούλια. 6. Ζητήστε από τον γιατρό να σας προτείνει συγκεκριμένο, επώνυμο φάρμακο και δείξτε ανοιχτά ότι δεν εκτιμάτε καθόλου την υπεκφυγή που συνιστά η αναγραφή της «δραστικής ουσίας». Είναι ευθύνη του σύμφωνα με το νόμο, την ηθική και τον όρκο του Ιπποκράτη. 7. Αν αντιμετωπίζετε οικονομικά προβλήματα και η συμμετοχή στα φάρμακα αποτελεί για εσάς σοβαρή δαπάνη, πείτε στο γιατρό και ζητήστε του ευθαρσώς να εξετάσει την πιθανότητα να σας γράψει παλαιότερα και, συνεπώς, φθηνότερα φάρμακα. Σας το κρύβουν όλοι, αλλά η τιμή ενός φαρμάκου δεν αντικατοπτρίζει μόνο την ποιότητα αλλά, κυρίως, την παλαιότητα! Υπάρχουν, λοιπόν, παλιά, φθηνά και πολύ καλά φάρμακα, ελληνικών και ξένων εταιρειών. Συζητήστε τα! 8. Ελέγξτε το κουτί που βρέθηκε στα χέρια σας και ρωτήστε πού παρασκευάζεται, αν αυτό δεν είναι εμφανές πάνω στη συσκευασία. To Made in Greece είναι ξανά στη μόδα και αποτελεί μια ασφαλή και καλή επιλογή, εφόσον δεν παίρνετε το πρωτότυπο, αλλά κάποιο γενόσημο φάρμακο. < > Life > Positive < ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2012 # 22

Το μοναδικό που ανά ταμπλέτα παρέχει τον αποτελεσματικό συνδυασμό, 120 750 100 240 mg mg mg mg υαλουρονικού οξέος, υδρολυμένου κολλαγόνου τύπου ΙΙ, βιταμίνης C και θειϊκής χονδροϊτίνης, ΣΦΡΑΓΙΔΑ ΓΝΗΣΙΟΤΗΤΑΣ Μεγάλη γκάμα των προϊόντων της ISOPLUS θα βρείτε στα φαρμακεία με την ειδική σήμανση ΣΦΡΑΓΙΔΑ ΓΝΗΣΙΟΤΗΤΑΣ ΣΦΡΑΓΙΔΑ ΓΝΗΣΙΟΤΗΤΑΣ To προϊόν δεν αποτελεί υποκατάστατο μίας ισορροπημένης διατροφής Αριθ. Πρωτ. Γνωστοποίησης ΕΟΦ: 46802/26.6.2009 Health & Nutrition Health & Nutrition TM Health & Nutrition εμπνευσμένη από τη φύση εμπνευσμένη από τη φύση Perfect for Every Body Perfect for Every Body TM εμπνευσμένη από τη φύση Perfect for Every Body TM find us on ISOPLUS for a healthyme ÁÈÇÍÁ: Τ. 210 95 79 707 F. 210 95 72 169 e-mail: info@iso-plus.gr www.healthyme.gr ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: Τ. 2310 028 668 F. 2310 028 668 εσωτ. 2301

> de profundis > της Βιβέττας Λαϊνιώτη Αγαπημένε μου Άγιε Βασίλη. 8 Σκαλίζοντας τις παιδικές μου αναμνήσεις, θυμάμαι πως κάθε χρόνο ανυπομονούσα να έλθουν τα Χριστούγεννα, όχι τόσο για να λάβω δώρα από τον Άγιο Βασίλη, αλλά για να του γράψω. Ακόμη κι όταν μου αποκαλύφθηκε το μεγάλο μυστικό, ότι δηλαδή Άγιος Βασίλης δεν υπάρχει, εγώ δεν έπαψα να του γράφω... Φέτος, αν και πια είμαι μεγάλο κορίτσι, θα του γράψω και πάλι, ζητώντας ένα και μόνο πράγμα Λίγη αισιοδοξία. Αυτό που δεν αντέχω να βλέπω πλέον, είναι ανθρώπους να «εγκαταλείπουν» και, δυστυχώς πια, είναι κάτι που βιώνω καθημερινά. Ήμουν από τα άτομα που από το ξεκίνημα αυτής της κρίσης, ήθελα να πιστεύω πως η κατάσταση δεν θα ξεφύγει από τον έλεγχο και ότι η καθημερινότητά μου δεν θα επηρεαστεί πολύ. Δεν περίμενα πως η κρίση θα φαινόταν στα απλά και ουσιαστικά πράγματα. Φίλοι που δεν βρίσκουν δουλειές, οι συζητήσεις στο καφέ με τις κολλητές αφορούν τα μνημόνια και τι έκανε ο κάθε πολιτικός. Αυτό όμως που με λυπεί περισσότερο είναι αυτό το ξερό «καλά» που απαντάμε κάθε φορά που μας ρωτάει αν είμαστε καλά, με τον τόνο της φωνής να προδίδει πως μόνο καλά δεν είμαστε Δεν κατηγορώ, ούτε κάνω κριτική. Όταν όλοι έχουν απλήρωτους λογαριασμούς και φόρους, δάνεια που τρέχουν και πιστωτικές που... διαμαρτύρονται, γίνεται να είναι καλά; Το πρόβλημα είναι πως, με όλη αυτήν την κατάσταση, ξεχνάμε ότι η ζωή περνά, και δεν περιμένει... Τις προάλλες, μιλώντας με έναν φίλο για τι άλλο;- την κρίση, μου λέει «που και που είναι καλό να θυμόμαστε πως πρέπει να ζήσουμε λιγάκι». Αυτό ήταν. Η φράση καρφώθηκε στο μυαλό μου και από τότε κάθε μέρα προσπαθώ να.ζω! Κατανοώ πως οι μέρες που έρχονται δεν είναι τέλειες, άλλες δεν είναι καν χαρούμενες, ποιο το νόημα όμως αν παραιτηθούμε; Ξεχάσαμε να ελπίζουμε, ας μην ξεχάσουμε και να προσπαθούμε. Ποια είναι η λύση; Μακάρι να ήξερα. Το μόνο που μπορώ με βεβαιότητα να πω, είναι πως μπορούμε να προσαρμοστούμε στην κατάσταση και να βρούμε μικρές ανάσες ευτυχίας και αισιοδοξίας, χωρίς να αναλωνόμαστε σε άσκοπες αναπολήσεις του... καλύτερου χθες! Υπάρχει το αύριο, και από εμάς εξαρτάται να είναι καλύτερο! Οι γιορτινές μέρες άλλωστε είναι κατάλληλες για τέτοιες αποφάσεις. Είναι οι μέρες που όλοι βάζουμε νέους στόχους, που συγχωρούμε τον εαυτό μας και τους γύρω μας για τυχόν λάθη που έκαναν, οι μέρες που ελπίζουμε για κάτι καλύτερο, οι μέρες που δεν είμαστε μόνοι... < Αυτό που με λυπεί βαθύτατα είναι αυτό το ξερό «καλά» που απαντάμε κάθε φορά που μας ρωτάει αν είμαστε καλά, με τον τόνο της φωνής να προδίδει πως μόνο καλά δεν είμαστε > Life > Positive <

> μικρά & πρακτικά Την πρώτη στην Ελλάδα, Υβριδική Χειρουργική αίθουσα τελευταίας γενιάς, εγκαινίασε το νοσοκομείο ΥΓΕΙΑ, αποδεικνύοντας ότι βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της ιατρικής τεχνολογίας σε παγκόσμιο επίπεδο. Το Υβριδικό Χειρουργείο του ΥΓΕΙΑ, διαθέτει τον πλέον σύγχρονο απεικονιστικό και μηχανολογικό εξοπλισμό για τη διενέργεια πολύπλοκων χειρουργικών επεμβάσεων σε συνθήκες ύψιστης ασφάλειας, ταχύτητας και αξιοπιστίας. Επιτρέπει τη διενέργεια, στον ίδιο ασθενή ταυτόχρονα, ενδαγγειακών και ανοικτών επεμβάσεων σε ολόκληρο το καρδιαγγειακό σύστημα (αγγειοχειρουργική, επεμβατική καρδιολογία, καρδιοχειρουργική, νευροχειρουργική, επεμβατική ακτινολογία). Επίσης, τη διενέργεια όλων των ελάχιστα επεμβατικών πράξεων από όλες τις ιατρικές ειδικότητες. Σοβαρό πρόβλημα αποτελούν οι ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις, που οφείλονται σε πολυανθεκτικά μικρόβια (Pseudomonas, Acinetobacter, Klebsiella), τόσο στα δημόσια όσο και στα ιδιωτικά νοσοκομεία, και κυρίως στις ΜΕΘ. Το πρόβλημα μοιάζει να είναι εκτός ελέγχου, παρά τις προσπάθειες των ειδικών. Περίπου 25.000 ασθενείς στην Ευρώπη πεθαίνουν κάθε χρόνο από πολυανθεκτικά μικρόβια. Η αύξηση της εμφανιζόμενης αντοχής είναι ωστόσο παράλληλη με την αύξηση της κατανάλωσης αντιβιοτικών. Ο βήχας μπορεί να είναι σύμπτωμα ενός κρυολογήματος ή μιας ήπιας μόλυνσης και συχνά, περνάει μέσα σε μια εβδομάδα. Ωστόσο, μπορεί να είναι ένδειξη και για κάτι πιο σοβαρό. Καλέστε τον γιατρό σας αν: έχετε υψηλό πυρετό που διαρκεί πάνω από 24 ώρες ή πυρετό που επανέρχεται, ενώ είχε πέσει για 24 ώρες ή περισσότερο ακούτε ένα έντονο σφύριγμα όταν εισπνέετε από τη μύτη έχετε βήχα και κιτρινοπράσινα φλέματα που μυρίζουν άσχημα έχετε βήχα με αίμα έχετε βήχα που διαρκεί περισσότερο από μία εβδομάδα φαινόταν ότι είχατε αναρρώσει, αλλά η αδιαθεσία επέστρεψε, με ναυτία, εμετό, πόνο στο στήθος ή υψηλό πυρετό. 10 Ποδηλατοδρομία για τον Διαβήτη, με κεντρικό σύνθημα «Κάθε φωνή Ένα μέλλον» διοργανώνει η Ελληνική Διαβητολογική Εταιρία στο πλαίσιο της φετινής εκστρατείας για τον εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας Διαβήτη. Η ποδηλατοδρομία ξεκινά σήμερα το πρωί στις 11:00, με αφετηρία το Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Αθηναίων. 7 στους 10 Έλληνες ασθενείς δεν είναι ικανοποιημένοι από τις υπηρεσίες υγείας που τους παρέχονται. Το 72% μάλιστα, πιστεύει πως το θέμα της υποχρεωτικής συνταγογράφησης φαρμάκων με τη δραστική ουσία, οφείλεται στις πιέσεις της Τρόικας αφορά την προώθηση ξένων συμφερόντων. Τα παραπάνω συμπεράσματα προέκυψαν από δημοσκόπηση της Alco για λογαριασμό του Φαρμακευτικού Συλλόγου Αττικής. Στον πονόλαιμο δεν πρέπει να λαμβάνεται άκριτα αντιβίωση. Οι πονόλαιμοι -στη συντριπτική τους πλειοψηφία (85-95%)- οφείλονται σε ιώσεις. Αυτό σημαίνει ότι κανένα αντιβιοτικό δεν πρόκειται να τους θεραπεύσει πιο γρήγορα ή να ρίξει τον πυρετό. Απλά θα επιβαρύνει άσκοπα τον οργανισμό των ασθενών. Αυτό που μπορεί να βοηθήσει όσους υποφέρουν από πονόλαιμο είναι ένα αναλγητικό-αντιφλεγμονώδες σκεύασμα. Τέλος στους κιρσούς, χωρίς χειρουργείο, βάζει η νέα επεμβατική θεραπεία με ενδοφλέβιο laser! Η νέα θεραπεία είναι γρήγορη, ανώδυνη, αναίμακτη και αποτελεσματική, με ποσοστά επιτυχίας που κυμαίνονται από 95-99%, ενώ ο χρόνος αποθεραπείας δεν ξεπερνά τις 4-6 μέρες. Σωστή ενημέρωση, πρόληψη, επαγρύπνηση, όχι πανικό αλλά και εμβολιασμό ΟΛΩΝ των οικόσιτων και αδέσποτων ζώων συνιστούν ειδικοί επιστήμονες, με αφορμή την επανεμφάνιση του ιού της λύσσας στη χώρα μας μετά από 25 χρόνια. «Ας αφήσουμε τους τύπους». Η εικόνα που έχουμε για το σώμα μας δεν είναι απλώς η εικόνα που βλέπουμε στον καθρέφτη. Είναι οι σκέψεις, οι αντιλήψεις και τα συναισθήματα που το πλαισιώνουν. Σήμερα, περίπου το 43% των νεαρών ανδρών και το 56% των γυναικών, εκφράζουν αρνητικές σκέψεις για την εμφάνισή τους. Τα ποσοστά αυτά είναι ακόμη υψηλότερα, όταν μιλούν για το βάρος τους. Με στόχο να μας βοηθήσει να αισθανθούμε ξανά καλά με το σώμα μας, να καλλιεργήσουμε μια θετική εικόνα σώματος και να απολαύσουμε την καθημερινότητά μας, χωρίς έγνοιες για τα ψεγάδια μας, το portal διατροφής mednutrition.eu, εγκαινιάζει την ενημερωτική καμπάνια «Ας αφήσουμε τους τύπους». Περισσότερα στη διεύθυνση www.asafisoumetoustipous.gr. > Life > Positive < IOYΛIOΣ - AYΓOYΣTOΣ 2012 # 18

2.500 χρόνια όρθια. Αν ήµουν άνθρωπος, θα ζητούσα κάλτσες Varisan... 12 ώρες όρθια. Αν δεν φορούσα κάλτσες Varisan θα πρεπε να είµαι άγαλµα... Στα φαρµακεία και στα καταστήµατα ορθοπαιδικών. Κάλτσες διαβαθµισµένης συµπίεσης Varisan Lui & Lei Ξεχάστε συσσώρευση αίµατος, κούραση, πρήξιµο και αίσθηση βάρους στα πόδια. Οι πρωτοποριακές κάλτσες διαβαθµισµένης συµπίεσης Varisan Lui & Lei εξασφαλίζουν πραγµατική ανακούφιση και σας προστατεύουν από την εµβολή στα αεροπορικά ταξίδια. Με Varisan Lui & Lei τα κυκλοφορικά προβλήµατα των κάτω άκρων "παίρνουν... πόδι."

12 > υγεία 8+1 Aπορίες για τη ΓΟΠ Διαστάσεις επιδημίας, τείνει να πάρει στη χώρα μας η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση (ΓΟΠ), που, σύμφωνα με επιστημονικά στοιχεία, πλήττει 1 στους 4 κατοίκους της χώρας, δηλαδή πάνω από 2,5 εκατομμύρια Έλληνες! Τι είναι όμως η ΓΟΠ και πού οφείλεται; Τι μπορεί να κάνει κανείς για την αντιμετώπισή της; Ο Γαστρεντερολόγος, Επίκουρος Καθηγητής, Διευθυντής της Γαστρεντερολογικής Κλινικής του Νοσοκομείου «Ερρίκος Ντυνάν», κ. Θεόδωρος Ροκκάς απαντά σε όλες μας τις απορίες. Τι ειναι η γοπ; 1 Η ΓΟΠ είναι ο ιατρικός όρος για κάτι που όλοι έχουμε νιώσει κάποια στιγμή στη ζωή μας: τις «καούρες». Αναφερόμαστε στο αίσθημα εκείνο του καψίματος που ξεκινάει από το στομάχι και φτάνει μέχρι και το λαιμό, πολλές φορές μαζί με μια πικρή γεύση στο στόμα, και εμφανίζεται στους περισσότερους από μας μετά από ένα πλούσιο και βαρύ γεύμα που ίσως συνοδευόταν και από μερικά ποτηράκια κρασιού ή μπύρας. Πολύ περισσότερο δε, αν μετά το φαγητό ξαπλώσουμε αμέσως για έναν υπνάκο! Τι προκαλεί τα 2 συμπτώματά της; Φυσιολογικά, το φαγητό περνάει με την κατάποση στον οισοφάγο και από εκεί στο στομάχι, με τη βοήθεια της βαρύτητας και των περισταλτικών κινήσεων του οισοφάγου. Η παλινδρόμηση παρεμποδίζεται κυρίως από τον κατώτερο οισοφαγικό σφιγκτήρα, που βρίσκεται στο σημείο συμβολής του οισοφάγου με το στομάχι. Η δυσλειτουργία αυτού του σφιγκτήρα, επιτρέπει την παλινδρόμηση του περιεχομένου του στομάχου στον οισοφάγο, δημιουργώντας τα συμπτώματα που περιγράψαμε παραπάνω. Τα πιο συχνά αίτια της ΓΟΠ είναι η λειτουργική αδυναμία του κατώτερου οισοφαγικού σφιγκτήρα, η διαφραγματοκήλη και ορισμένα φάρμακα, κυρίως αντιυπερτασικά. Υπάρχουν παράγοντες 3 κινδύνου για την εμφάνιση γοπ; Η παχυσαρκία είναι ένας από τους πιο επιβαρυντικούς παράγοντες. Έχει διαπιστωθεί πως στους παχύσαρκους ο κατώτερος οισοφαγικός σφιγκτήρας είναι πιο συχνά αδύναμος και η ενδοκοιλιακή πίεση υψηλότερη. Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης έχει επίσης παρατηρηθεί αυξημένη συχνότητα ΓΟΠ, για δύο λόγους: τα αυξημένα επίπεδα της ορμόνης προγεστερόνης χαλαρώνουν τον σφιγκτήρα του οισοφάγου. Επίσης, το έμβρυο καταλαμβάνει χώρο και ελαττώνει τον χρόνο διέλευσης των τροφών από το πεπτικό σύστημα. Το φαινόμενο μπορούν να «προκαλέσουν» επίσης οι τροφές πλούσιες σε λιπαρά και καρυκεύματα, το αλκοόλ και ο καφές. Οι τροφές αυτές δεν είναι υπεύθυνες για το πρόβλημα, επιτείνουν όμως τα συμπτώματα. Το στρες μπορεί τέλος να συμβάλει στη συχνότερη εμφάνιση των επεισοδίων της ΓΟΠ. Πότε πρέπει ο ασθενής 4 να παει στον γιατρό; Αν συμβαίνει έστω κι ένα από τα παρακάτω: Συμπτώματα «καούρας» και οπισθοστερνικού πόνου Παλινδρόμηση όξινου περιεχομένου και πικρή γεύση στο στόμα, κατά μέσον όρο δύο φορές την εβδομάδα Αν χρειάζεται να παίρνετε αντιόξινα, τουλάχιστον δύο φορές την > Life > Positive <

εβδομάδα Αν τα συμπτώματα διαταράσσουν τον ύπνο σας Αν η σωματική άσκηση προκαλεί συμπτώματα Αν η παλινδρόμηση συμβαίνει σταθερά μετά από κάθε γεύμα και χρειάζεται να αποφεύγετε ορισμένες τροφές, ώστε να μην την προκαλέσετε Αν η παλινδρόμηση εξακολουθεί να συμβαίνει ακόμη και μετά από τροποποιήσεις των γευμάτων και των καθημερινών συνηθειών σας Αν μαζί με τα συμπτώματα της παλινδρόμησης έχετε συμπτώματα αναιμίας ή απώλεια βάρους, ή μαύρα κόπρανα. Πώς γίνεται η διάγνωση; 5 Με απεικόνιση του ανώτερου γαστρεντερικού με βαριούχο γεύμα αλλά, κυρίως με γαστροσκόπηση, που θα δείξει εάν υπάρχει οισοφαγίτιδα ή και γαστροδωδεκαδακτυλικό έλκος. Αν κριθεί απαραίτητο, ο γαστρεντερολόγος μπορεί να κάνει επίσης μέτρηση της πίεσης του οισοφάγου και του σφιγκτήρα ή σε συνεχή καταγραφή της οξύτητας (ph) του περιβάλλοντος του κατώτερου οισοφάγου. Τι επιπλοκές μπορεί 6 να προκαλέσει η γοπ; Όταν είναι χρόνια και δεν αντιμετωπίζεται, η ΓΟΠ μπορεί να προκαλέσει ερεθισμό του οισοφάγου και οισοφαγίτιδα. Πρόκειται για βλάβη της εσωτερικής στιβάδας του οισοφάγου, που οφείλεται στη συχνή επαφή της εσωτερικής στιβάδας του οισοφάγου με το όξινο γαστρικό περιεχόμενο. Η κατάσταση αυτή είναι πολύ επώδυνη -καμιά φορά τόσο που συγχέεται με καρδιακό επεισόδιο- και μπορεί να συνοδεύεται και από δυσφαγία, δηλαδή πόνο κατά την κατάποση. Η οισοφαγίτιδα μπορεί να προκαλέσει ουλές και άλλες αλλοιώσεις στον οισοφάγο, αρκετά επικίνδυνες. Παράδειγμα σοβαρής επιπλοκής είναι ο οισοφάγος του Barrett, κατάσταση στην οποία το οισοφαγικό επιθήλιο αλλάζει προς επιθήλιο του στομάχου. Η κατάσταση αυτή, που αποτελεί εν δυνάμει προκαρκινική κατάσταση, μπορεί να εξελιχθεί σε οισοφαγικό καρκίνο και γι αυτό χρειάζεται ο ασθενής να τεθεί σε κατάλληλο πρόγραμμα ενδοσκοπικής επιτήρησης. Επίσης, στη ΓΟΠ αποδίδεται ποσοστό αναπνευστικών προβλημάτων: βρογχικό άσθμα, χρόνιος βήχας, βράγχοs φωνής, λοιμώξεις του αναπνευστικού. Η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση μπορεί να είναι μια πολύ ενοχλητική και δυνητικά επικίνδυνη κατάσταση, με επιπτώσεις στην ποιότητα ζωής του πάσχοντα. Πώς μπορεί κάποιος να 7 ανακουφιστεί από τα συμπτώματα; Να καταναλώνει συχνά και μικρά γεύματα, να χάσει βάρος, να περιμένει τουλάχιστον δύο ώρες από το γεύμα, πριν ξεκινήσει οποιαδήποτε άσκηση, να κάνει μια μικρή βόλτα με τα πόδια μετά το φαγητό, να μειώσει ή να κόψει το κάπνισμα, να κοιμάται με τον κορμό και το κεφάλι ελαφρά υπερυψωμένο. Αν αυτό είναι κουραστικό, πρέπει να μάθει να κοιμάται στο αριστερό του πλευρό, να περιορίσει το άγχος του, να παρατηρήσει το είδος και τη συχνότητα των συμπτωμάτων του και να συμβουλευτεί τον γιατρό του, να μην ξαπλώνει πριν περάσουν 3 ώρες από το τελευταίο γεύμα, να μην φοράει πολύ στενά ρούχα που σφίγγουν στη μέση, να αποφεύγει τροφές που έχει παρατηρήσει ότι επιδεινώνουν τα συμπτώματά του. Υπάρχουν «απαγορευmeneσ» τροφές; 8 Ο καφές (ακόμη και χωρίς καφεΐνη), το τσάι, τα αεριούχα και τα αλκοολούχα ποτά, οι μπίρες, το αγγούρι, τα εσπεριδοειδή και τα όξινα φρούτα, οι πιπεριές, το κρεμμύδι, το σκόρδο, το λάχανο, οι σάλτσες τομάτας, το πιπέρι και τα καρυκεύματα, η μέντα, η σοκολάτα, τα τηγανητά και τα φαγητά της μεξικάνικης και ινδικής κουζίνας μπορεί να επιδεινώσουν την παλινδρόμηση. 9 Τι περιλαμβάνει η θεραπεία της ΓΟΠ; Η πρώτη γραμμή θεραπείας στοχεύει στη μείωση της οξύτητας του γαστρικού περιεχομένου, γιατί έτσι μειώνεται η επίδραση του στο εσωτερικό του οισοφάγου, μειώνεται ή και εξαφανίζεται ο πόνος και η δυσφορία και βελτιώνεται η ποιότητα ζωής του ασθενούς. Τα πιο αποτελεσματικά φάρμακα είναι οι αναστολείς της αντλίας πρωτονίων (ομεπραζόλη, λανσοπραζόλη, παντοπραζόλη, ραμπεπραζόλη, ισομεπραζόλη). Η χειρουργική αντιμετώπιση της ΓΟΠ (γνωστή ως θολοπλαστική Nissen) αποτελεί εναλλακτική λύση. Σήμερα, η χειρουργική θεραπεία μπορεί να γίνει και με λαπαροσκοπικό τρόπο, δηλαδή με αποφυγή μεγάλων χειρουργικών τομών και προορίζεται κυρίως για νέους ασθενείς (κάτω από τα 40), για όσους η φαρμακευτική αγωγή δεν αποδίδει και για όσους δεν συμφιλιώνονται με την ιδέα λήψεως φαρμάκων για μεγάλο χρονικό διάστημα. < 13 > Life > Positive < ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2012 # 22

> υγεία > της Νεκταρίας Καρακώστα Κολπική Εξελίξεις σ Καλά νέα για τους πάσχοντες η πρόσφατη έγκριση από την Ευρ ενός νέου φαρμάκου που περιορίζει παλαιότερης γενιάς, όπως τον αυξημέ συχνής παρακολούθησης με αι περιορισμούς

μαρμαρυγή τη θεραπεία από κολπική μαρμαρυγή φέρνει ωπαϊκή Επιτροπή της απιξαμπάνης, τα μειονεκτήματα των σκευασμάτων νο κίνδυνο αιμορραγίας, την ανάγκη ματολογικές εξετάσεις και τους στη διατροφή.

> υγεία κολπική μαρμαρυγή 16 Για την πρόληψη των εγκεφαλικών επεισοδίων που σχετίζονται με κολπική μαρμαρυγή, χορηγείται εδώ και πάνω από μισό αιώνα στους ασθενείς αντιπηκτική αγωγή. Τα κλασικά από το στόμα αντιπηκτικά (οι ανταγωνιστές της βιταμίνης Κ), έχουν όμως κάποια σημαντικά μειονεκτήματα: Η αναγκαιότητα των διά βίου αιματολογικών εξετάσεων και των προσαρμογών στη δόση, η προσοχή στη διατροφή και στην κατανάλωση αλκοόλ, τα αιμορραγικά επεισόδια, αλλά οι πολυάριθμες αλληλεπιδράσεις με τρόφιμα και φαρμακευτικές ουσίες, υπονομεύουν σημαντικά τη συμμόρφωση των ασθενών στη θεραπεία, παρόλο που ο κίνδυνος για εγκεφαλικό παραμονεύει... Συνολικά, λιγότεροι από τους μισούς ασθενείς που έχουν ένδειξη αντιπηκτικής αγωγής βρίσκονται σε θεραπεία, ενώ από αυτούς που παίρνουν αντιπηκτική αγωγή, μόλις το 40% του χρόνου βρίσκονται μέσα στα θεραπευτικά όρια. Μια νέα γενιά θεραπειών (αναστολείς Χa), αναστέλλοντας τον παράγοντα Xa, έναν βασικό παράγοντα πήξης, εμποδίζουν την παραγωγή θρομβίνης και τον σχηματισμό θρόμβων στο αίμα. Έτσι, μειώνουν τα εγκεφαλικά και τα εμβολικά επεισόδια, χωρίς να υπολείπονται αποτελεσματικότητας στην πρόληψη των εγκεφαλικών επεισοδίων, σε σχέση με τα παλαιότερα αντιπηκτικά. Αναστολέας της Χa είναι και η απιξαμπάνη, που έλαβε πρόσφατα έγκριση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την πρόληψη αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου ή συστηματικής εμβολής σε ασθενείς με κολπική μαρμαρυγή μη βαλβιδικής αιτιολογίας. Η απιξαμπάνη είναι το μόνο από στόματος αντιπηκτικό που έχει επιδείξει μεγαλύτερη μείωση κινδύνου έναντι της βαρφαρίνης σε τρία μείζονα καταληκτικά σημεία: εκείνα του αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου και της συστηματικής εμβολής, της μείζονος αιμορραγίας και της θνησιμότητας ανεξαρτήτου αιτιολογίας. Τις περισσότερες φορές, ο ασθενής εγκαταλείπει τη θεραπεία μόλις εμφανίσει ένα αιμορραγικό επεισόδιο. Με τη μείωση των αιμορραγιών επομένως, μπορούμε να μειώσουμε τις πιθανότητες εγκατάλειψης της θεραπείας. Ο ασθενής απελευθερώνεται, παύει να ασχολείται με το INR του και φυσικά συμμορφώνεται καλύτερα στη θεραπεία. > η κολπική μαρμαρυγή σε αριθμούς 6.000.000 Ευρωπαίοι πάσχουν από κολπική μαρμαρυγή 1.000.000 ο αριθμός των εγκεφαλικών επεισοδίων κάθε χρόνο στην Ευρώπη +100.000 Έλληνες πάσχουν από κολπική μαρμαρυγή 38 δισεκατομμύρια τα άμεσα και έμμεσα κόστη στην Ευρώπη που σχετίζονται με τα εγκεφαλικά επεισόδια. Από αυτά, τα 13,5 δισεκατομμύρια αφορούν στα οφειλόμενα σε κολπική μαρμαρυγή εγκεφαλικά. Νέα εποχή στη θεραπεία Με το εγκεφαλικό επεισόδιο να συνιστά τη δεύτερη συχνότερη αιτία θανάτου σε παγκόσμιο επίπεδο και τα αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια που σχετίζονται με την κολπική μαρμαρυγή, να είναι πιο σοβαρά για τους ασθενείς, υποκρύπτοντας μεγαλύτερο κίνδυνο θανάτου ή αναπηρίας, δεν είναι τυχαίο που κάποιοι > Life > Positive < ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2012 # 22

μιλούν για «νέα εποχή στη θεραπεία της κολπικής μαρμαρυγής». Υπολογίζεται ότι 15-20% όλων των ισχαιμικών αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων και για 45% όλων των εμβολικών επεισοδίων στην Ευρώπη, οφείλονται σε κολπική μαρμαρυγή. «Οι ασθενείς με κολπική μαρμαρυγή διατρέχουν πέντε φορές μεγαλύτερο κίνδυνο για αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο και εκεί είναι που υπάρχει μία κρίσιμη ανάγκη δημόσιας υγείας για βελτιωμένες θεραπευτικές επιλογές για τη μείωση αυτού του κινδύνου», υποστηρίζει ο Lars Wallentin, διευθυντής και καθηγητής Καρδιολογίας στο Ερευνητικό Κέντρο και Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Ουψάλα στη Σουηδία. «Η έγκριση της απιξαμπάνης αντιπροσωπεύει μια σημαντική νέα θεραπευτική επιλογή για τους επαγγελματίες υγείας, οι οποίοι τώρα διαθέτουν ένα από στόματος αντιπηκτικό που έχει καλύτερα αποτελέσματα σε σχέση με τη βαρφαρίνη στη μείωση του κινδύνου εγκεφαλικού επεισοδίου, της μείζονος αιμορραγίας και του θανάτου σε ασθενείς με μη βαλβιδική κολπική μαρμαρυγή». Η αδειοδότηση της απιξαμπάνης στηρίχθηκε στις κλινικές δοκιμές ARISTOTLE και AVERROES Φάσης 3, στις οποίες παρακολουθήθηκαν περίπου 24.000 ασθενείς με μη βαλβιδική κολπική μαρμαρυγή, στο μεγαλύτερο ολοκληρωμένο πρόγραμμα κλινικών δοκιμών που έχει διεξαχθεί μέχρι σήμερα σε αυτόν τον πληθυσμό ασθενών. Το κλινικό πρόγραμμα της απιξαμπάνης είναι το μοναδικό κλινικό πρόγραμμα Φάσης 3, που εξετάζει την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα της απιξαμπάνης σε σχέση με την ασπιρίνη σε ασθενείς οι οποίοι κρίθηκαν ακατάλληλοι για θεραπεία με ανταγωνιστή της βιταμίνης Κ. «Θεωρούμε ότι η απιξαμπάνη έχει τη δυνατότητα να αλλάξει τα δεδομένα της φροντίδας στην πρόληψη του αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου στη μη βαλβιδική κολπική μαρμαρυγή», υποστήριξε ο Ian Read, πρόεδρος και γενικός διευθυντής της Pfizer. Τι είναι η κολπική μαρμαρυγή; Η κολπική μαρμαρυγή είναι η πιο συχνή αρρυθμία και αυξάνεται εκθετικά με την πρόοδο της ηλικίας. Υπολογίζεται ότι ένας στους 4 ανθρώπους (25%) άνω των 40 ετών, θα εμφανίσει κολπική μαρμαρυγή στη διάρκεια της ζωής του. Στην κολπική μαρμαρυγή οι κόλποι κάνουν εντοπισμένες, γρήγορες και ασυντόνιστες μικροσυσπάσεις και όχι κανονική συστολή. Έτσι, το αίμα λιμνάζει στο εσωτερικό τους και μπορεί να δημιουργηθούν θρόμβοι. Αποτελεί σημαντική αιτία νοσηρότητας και θνησιμότητας, με σημαντικότερη επιπλοκή το αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο λόγω εμβολής από θρόμβους. Οι μελέτες Στη μελέτη ARISTOTLE («Απιξαμπάνη για μείωση κινδύνου αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου και άλλων θρομβοεμβολικών συμβάντων κατά την κολπική μαρμαρυγή»), η απιξαμπάνη πέτυχε στατιστικά καλύτερα αποτελέσματα στο πρωτεύον καταληκτικό σημείο πρόληψης του αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου (αιμορραγικού ή ισχαιμικού) και της συστηματικής εμβολής, σε σχέση με τη βαρφαρίνη. Η απιξαμπάνη υπερείχε της βαρφαρίνης στο πρωτεύον καταληκτικό σημείο αποτελεσματικότητας σε αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο/συστηματική εμβολή, με 21% μείωση του σχετικού κινδύνου σε σύγκριση με τη βαρφαρίνη. Επίσης, η απιξαμπάνη υπερείχε της βαρφαρίνης στο πρωτεύον καταληκτικό σημείο ασφαλείας για μείζονα αιμορραγία με μείωση του σχετικού κινδύνου κατά 31%, έναντι της βαρφαρίνης. Κατά την κλινική μελέτη AVERROES («Απιξαμπάνη έναντι ακετυλοσαλικυλικού οξέος για την πρόληψη αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων»), η απιξαμπάνη αποδείχθηκε στατιστικά ανώτερη σε σχέση με το ακετυλοσαλικυλικό οξύ (ασπιρίνη) τόσο στην πρόληψη του αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου (αιμορραγικού ή ισχαιμικού) και της συστηματικής εμβολής (1,62% έναντι 3,63%), όσο και στην πρόληψη του αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου, της συστηματικής εμβολής, του εμφράγματος του μυοκαρδίου ή του θανάτου από καρδιαγγειακά νοσήματα (4,21% έναντι 6,35%). < > Τα συμπτώματα Η κολπική μαρμαρυγή είναι συχνά ασυμπτωματική στους νέους ασθενείς, όταν όμως παρουσιάσει συμπτώματα, αυτά συνίστανται σε: δύσπνοια ίλιγγος αίσθημα παλμών κούραση συμπτώματα οξείας καρδιακής ανεπάρκειας 17 > Life > Positive < ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2012 # 22

> συνέντευξη > της Νεκταρίας Καρακώστα ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΣΙΜΟΠΟΥΛΟΣ Το μέλλον της Ελλάδας είναι οι άνθρωποί της Το όνομά του είναι συνώνυμο του Πλανηταρίου της Αθήνας, καθώς βρίσκεται στο «τιμόνι» του εδώ και 40 ολόκληρα χρόνια. O κ. Διονύσης Σιμόπουλος, μοιράζεται το ίδιο όραμα με τον ιδρυτή του Ευγενιδείου Ιδρύματος, Ευγένιο Ευγενίδη, όσον αφορά στην εκπαίδευση των νέων της χώρας και δεν θεωρεί τυχαίο το γεγονός ότι, το ανθρώπινο δυναμικό που αδυνατούμε να εκμεταλλευτούμε στην Ελλάδα, κυριολεκτικά «θριαμβεύει» στο εξωτερικό. Εκφράζει μάλιστα την αισιοδοξία ότι τα πράγματα στη χώρα μας σύντομα θα αλλάξουν, ακριβώς επειδή υπάρχει αυτό το ανθρώπινο δυναμικό.

Ο Διευθυντής του Ευγενιδείου Πλανηταρίου, μας μιλά επίσης για τις δυνατότητες διασκέδασης, εκπαίδευσης και επιμόρφωσης, που παρέχει το Ίδρυμα σε μικρούς και μεγάλους τις μέρες των εορτών, για τις εκδηλώσεις που ετοιμάζονται με αφορμή τα 40ά γενέθλια του Πλανηταρίου (1973-2013) και μας απαντά ακόμη και στα σενάρια περί της έλευσης του τέλους του κόσμου, σε... 5 μέρες από σήμερα, δηλαδή στις 21 Δεκεμβρίου! Είστε 40 χρόνια διευθυντής στο Ευγενίδειο Πλανητάριο. Θυμάστε κάποιες χαρακτηριστικές περιπτώσεις ανθρώπων που εμπνεύστηκαν από το Πλανητάριο και σταδιοδρόμησαν στον χώρο της επιστήμης; Aπό τότε που έγινα διευθυντής, δηλαδή το 1973, έως και τα εγκαίνια του Νέου, το 2003, πέρασαν από το Πλανητάριο συνολικά 3.500.000 επισκέπτες. Το διάστημα 2003-2013 υπολογίζουμε ότι ο αριθμός των επισκεπτών στο νέο Πλανητάριο, έχει ξεπεράσει τα 3.500.000 επισκέπτες. Ό,τι κάναμε δηλαδή σε 30 χρόνια με το παλιό Πλανητάριο, το καταφέραμε τα τελευταία 10, με το Νέο. Σε αριθμητικούς όρους, δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι από το Πλανητάριο έχουν περάσει σχεδόν όλοι οι Έλληνες. Η ύπαρξη του Πλανηταρίου έχει βοηθήσει πολύ, ιδιαίτερα τα παιδιά και τους έφηβους. Εκατοντάδες φορές έχω συναντήσει γονείς που μου έχουν πει πως το παιδί τους ενδιαφέρθηκε για την επιστήμη μετά την επίσκεψή του στο Πλανητάριο και τώρα είναι ερευνητής στο τάδε ή στο δείνα Πανεπιστήμιο. Ο Δημήτρης Νανόπουλος λέει συνεχώς πως όταν ήταν φοιτητής, ερχόταν να μελετήσει στη Βιβλιοθήκη του Ευγενίδειου, γιατί εδώ έβρισκε βιβλία που δεν μπορούσε να αγοράσει. Έχουμε επηρεάσει χιλιάδες άτομα, όλα αυτά τα χρόνια. Θυμάμαι μάλιστα, χαρακτηριστικά την περίπτωση ενός μεσήλικα, που είχε έλθει από την επαρχία για να δει το πλανητάριο, ο οποίος κατεβαίνοντας από το πούλμαν που τους είχε μεταφέρει, με αναγνώρισε, κυριολεκτικά έτρεξε προς το μέρος μου, μου έσφιξε το χέρι και μου είπε: Δεν μπορείτε να φανταστείτε πόσο σας ευχαριστώ. Έχω τελειώσει το δημοτικό, αλλά όταν διαβάζω τα άρθρα σας τα καταλαβαίνω. Με τον ενθουσιασμό ότι μπορούσε να καταλάβει κάτι που παλαιότερα θεωρούσε ότι δεν θα μπορούσε να κατανοήσει... Αυτό το περιστατικό έχει μείνει ανεξίτηλα χαραγμένο στη μνήμη μου. Τι ετοιμάζετε με αφορμή τα 40 χρόνια του Πλανηταρίου και τα 10 χρόνια του Νέου Πλανηταρίου; Έχουμε σχεδιάσει δύο νέες, ιδιαίτερα θεαματικές παραστάσεις. Η μία θα ξεκινήσει να προβάλλεται τον Φεβρουάριο και λέγεται «Ζωντανός Πλανήτης», ενώ η δεύτερη, με τίτλο «Στα μονοπάτια των άστρων», ανήμερα στα 10 α γενέθλια του Νέου Πλανηταρίου, δηλαδή στις 4 Νοεμβρίου του 2013. Στη διάρκεια του 2013 θα παρουσιάσουμε επίσης μια καινούρια παιδική παράσταση με τίτλο «Η ζωή των δέντρων», που θα έχει σχέση με το περιβάλλον και μια ταινία θόλου IMAX, σχετικά με το κρυφό σύμπαν, τις ακτινοβολίες δηλαδή που δεν φθάνουν στην επιφάνεια της Γης, αλλά συλλαμβάνονται από τα τροχιακά μας αστεροσκοπεία, δίνοντάς μας πληροφορίες για το σύμπαν. Έχουμε φτιάξει επίσης, 3 νέες παραστάσεις, οι οποίες είναι προς πώληση για πλανητάρια άλλων χωρών, σε ανταγωνιστικές τιμές και ποιότητα εφάμιλλη των παραγωγών του εξωτερικού. Αν καταφέρουμε να τις πουλήσουμε, λόγω της εισροής χρημάτων, θα αυξήσουμε τον προϋπολογισμό μας και θα βελτιώσουμε ακόμη περισσότερο τις δικές μας παραστάσεις, ενώ θα φτιάξουμε περισσότερες παραστάσεις προς πώληση. Στο σημείο αυτό, θα ήθελα να επισημάνω ότι, 55 χρόνια τώρα, το Ίδρυμα Ευγενίδου δεν έχει πάρει ούτε μία δραχμή, ούτε ένα ευρώ από την Πολιτεία. Ουδέποτε έχει επιδοτηθεί για τις δραστηριότητές του. Αντιθέτως, φέτος το Ίδρυμα κλήθηκε να πληρώσει τους διπλάσιους φόρους, γιατί η εκμετάλλευση των κληροδοτημάτων που μας έχουν αφήσει οι κτήτορες γίνεται με μισθώματα. Έχουμε δώσει, δίνουμε στο κράτος (όλα τα έσοδά μας δαπανώνται για κοινωφελείς σκοπούς), δεν έχουμε πάρει ευρώ. 19 > Life > Positive < ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2012 # 22