ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΚΤΗΝΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΟΔΗΓΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ για µεταπτυχιακό δίπλωµα ειδίκευσης Κατεύθυνση: Χειρουργική των Ζώων Συντροφιάς Ακαδηµαϊκό έτος 2013-2014 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. Εισαγωγή. 1 2. 1 ο έτος σπουδών.. 3 Συνοπτικό πρόγραµµα.. 3 Αναλυτικό πρόγραµµα & διδάσκοντες... 4 3. 2 ο έτος σπουδών... 11 Συνοπτικό πρόγραµµα.. 11 Αναλυτικό πρόγραµµα & διδάσκοντες... 12 4. Στοιχεία διδασκόντων.. 13 ii
ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η Κτηνιατρική Σχολή Η Κτηνιατρική Σχολή του Αριστοτέλειου Πανεπιστηµίου Θεσσαλονίκης ιδρύθηκε το 1950 µε τον ΑΝ 1510/50, που επικυρώθηκε µε το Ν. 1776/51. Σε εφαρµογή του Ν. 1268/82 η Κτηνιατρική Σχολή µετατράπηκε σε Τµήµα, ενώ µε το Π.Δ. 130/83 συγκροτήθηκε η Σχολή Γεωτεχνικών Επιστηµών στην οποία εντάχθηκαν τα Τµήµατα α) της Κτηνιατρικής β) της Γεωπονίας και γ) της Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος. Το 2005, σε εφαρµογή της υπουργικής απόφασης 27905/Β1 (ΦΕΚ 398/28-2-2005) το Τµήµα Κτηνιατρικής µετατράπηκε σε Μονοτµηµατική Σχολή. Προγράµµατα Μεταπτυχιακών Σπουδών στην Κτηνιατρική Σχολή Στην Κτηνιατρική Σχολή ιδρύθηκε, µε το Π.Δ. 799/75, Τµήµα Μεταπτυχιακών Σπουδών, µε τις εξής εξειδικεύσεις: α) Ζωοτεχνίας και Διατροφής Αγροτικών Ζώων, β) Τεχνολογίας Τροφίµων Ζωικής Προελεύσεως, γ) Υγιεινής Τροφίµων Ζωικής Προελεύσεως, δ) Τεχνητής Σπερµατέγχυσης και Παθολογίας Αναπαραγωγής, ε) Πτηνοτροφίας και Παθολογίας Πτηνών, στ) Εκτροφής και Παθολογίας Χοίρων, ζ) Μικροβιολογίας και Λοιµωδών Νοσηµάτων, η) Παρασιτολογίας και Παρασιτικών Νοσηµάτων, θ) Παθολογικής Ανατοµικής, ι) Κτηνιατρικής Παθολογίας και ια) Κτηνιατρικής Χειρουργικής. Από αυτές λειτούργησαν οι ειδικεύσεις της Υγιεινής Τροφίµων Ζωικής Προελεύσεως και της Μικροβιολογίας και Λοιµωδών Νοσηµάτων, η λειτουργία τους όµως διακόπηκε το 1985, για λόγους υλικοτεχνικής ανεπάρκειας. Την ακαδηµαϊκή χρονιά 2006-2007 εγκρίθηκε (ΦΕΚ 144/8-2-2006, τ. Β ) Τµήµα Μεταπτυχιακών Σπουδών µε 5 Κατευθύνσεις. Προς το παρόν λειτουργούν δύο κατευθύνσεις: Α) η κατεύθυνση µε τίτλο «Εκτροφή και Παθολογία των Παραγωγικών Ζώων» µε 2 ειδικεύσεις: α) Εκτροφή και Παθολογία των Μηρυκαστικών και β) Εκτροφή και Παθολογία Χοίρων και Πτηνών και Β) η κατεύθυνση µε τίτλο «Χειρουργική των Ζώων Συντροφιάς». Η διάρκεια του προγράµµατος µεταπτυχιακών σπουδών στις παραπάνω κατευθύνσεις είναι τέσσερα (4) εξάµηνα. Η κατεύθυνση "Χειρουργική των Ζώων Συντροφιάς" λειτουργεί από το ακαδηµαϊκό έτος 2008-09. Στα τέσσερα έτη λειτουργίας της έχουν εισαχθεί 23 κτηνίατροι και έχουν αποφοιτήσει µέχρι στιγµής 7. Σκοπός της εκπαίδευσης είναι: 1. η κατάρτιση και η παροχή εξειδικευµένων γνώσεων στη χειρουργική των ζώων συντροφιάς και 1
2. η απόκτηση γνώσεων σε θέµατα βασικής και εφαρµοσµένης έρευνας. Η διάρκεια της εκπαίδευσης είναι διετής (4 εξάµηνα) και περιλαµβάνει θεωρητική διδασκαλία και κλινική άσκηση, κυρίως στη χειρουργική των ζώων συντροφιάς και δευτερευόντως στις σχετικές µε αυτήν ειδικότητες. Η κλινική άσκηση περιλαµβάνει την αντιµετώπιση χειρουργικών περιστατικών πρώτης και δεύτερης γνώµης που προσκοµίζονται στη µονάδα Χειρουργικής Μαιευτικής της Κλινικής Ζώων Συντροφιάς της Κτηνιατρικής Σχολής. Η θεωρητική εκπαίδευση περιλαµβάνει µαθήµατα, σεµινάρια και διαλέξεις σε θέµατα ορθοπαιδικής, χειρουργικής µαλακών ιστών, µαιευτικής και παθολογίας αναπαραγωγής, οδοντιατρικής, οφθαλµολογίας, αναισθησιολογίας και εντατικής θεραπείας, απεικονιστικής διαγνωστικής, βιοστατιστικής και µεθοδολογίας έρευνας, διαγνωστικής βιοχηµείας, κυτταρολογίας κ.ά. Η θεωρητική διδασκαλία γίνεται κυρίως από µέλη Δ.Ε.Π. της Κτηνιατρικής Σχολής του Α.Π.Θ., µέλη Δ.Ε.Π. άλλων Πανεπιστηµιακών Τµηµάτων και Σχολών, καθώς και από διακεκριµένους ελεύθερους επαγγελµατίες. Το αναλυτικό πρόγραµµα των µαθηµάτων ανά εξάµηνο της κατεύθυνσης «Χειρουργική των Ζώων Συντροφιάς» που ακολουθεί, περιλαµβάνει το ωριαίο πρόγραµµα της θεωρητικής διδασκαλίας και πρακτικής άσκησης για κάθε αντικείµενο-µάθηµα, τους διδάσκοντες του µαθήµατος και, επιπλέον, τις πιστωτικές µονάδες ανά µάθηµα, οι οποίες υπολογίζονται µε βάση τις ώρες θεωρητικής διδασκαλίας, τις ώρες πρακτικής άσκησης και τις ώρες αυτοεκπαίδευσης. 2
α/α Μάθηµα 1 ο Έτος Σπουδών 1 ο εξάµηνο Kωδ. Μαθ. Θεωρία Εργαστηριακή άσκηση Κλινική άσκηση 1 Χειρουργική Ανατοµική, Προπαιδευτική χειρουργική, XI.1 Επείγουσες- σωστικές επεµβάσεις- Εφαρµοσµένη 7 16 7 2 φαρµακευτική θεραπευτική 2 Οργάνωση ιατρείου-κλινικής, Διαγνωστική κυτταρολογία-βασικές αρχές ενδοσκοπήσεων XI.2 6 7 28 2 3 Αναισθησιολογία Αναλγησία- Εντατική θεραπεία XI.3 12 2 120 5,5 4 Κλινική ακτινολογία XI.4 1 5 75 3 5 Σεµινάρια Ανάλυση κλινικών περιστατικών XI.5 92 - - 9 6 Χειρουργική µαλακών ιστών Ι XI.6 - - 120 4 7 Ορθοπαιδική Ι XI.7 120 4 8 Μαιευτική - Παθολογία αναπαραγωγής Ι XI.8 75 2,5 9 Οδοντιατρική Ι XI.9 60 2 10 Νευροχειρουργική Ι XI.10 60 2 11 Οφθαλµολογία Ι XI.11 60 2 Σύνολο ωρών Π.M. 118 30 725 38 α/α Μάθηµα 2 ο εξάµηνο Kωδ. Μαθ. Θεωρία Εργαστηριακή άσκηση Κλινική άσκηση 1 Χειρουργική µαλακών ιστών ΙΙ XII.1 8 4 150 6 2 Ορθοπαιδική ΙΙ XII.2 8 4 150 6 3 Μαιευτική - Παθολογία αναπαραγωγής ΙΙ XII.3 4 2 75 3 4 Οδοντιατρική ΙΙ XII.4 4 2 60 2,5 5 Σεµινάρια Ανάλυση κλινικών περιστατικών XI.5 92 - - 9 5 Νευροχειρουργική ΙΙ XII.5 4 2 60 2,5 6 Οφθαλµολογία ΙΙ XII.6 4 2 70 3 Βιοστατιστική - Μεθοδολογία έρευνας Παρουσίαση XII.7 7 10 2 28 2 επιστηµονικών θεµάτων 8 Αναισθησιολογία ΙΙ XII.8-120 4 Σύνολο ωρών 132 18 713 37 Π.M. 3
α/α Μάθηµα 2 ο Έτος Σπουδών 3 ο εξάµηνο Kωδ. Μαθ. Θεωρία (ώρες) Άσκηση (ώρες) 1 Σεµινάρια Ανάλυση κλινικών περιστατικών ΧΙΙΙ.1 92-9 2 Ερευνητική ενασχόληση και συγγραφή διπλωµατικής εργασίας ΧΙΙΙ.2 - - 5 Χειρουργική µαλακών ιστών ΙΙΙ ΧΙΙΙ.3 150 5 Ορθοπαιδική ΙΙΙ ΧΙΙΙ.4 150 5 Μαιευτική - Παθολογία αναπαραγωγής ΙΙΙ ΧΙΙΙ.5 90 3 Οδοντιατρική ΙΙΙ ΧΙΙΙ.6 90 3 Νευροχειρουργική ΙΙΙ ΧΙΙΙ.7 90 3 Αναισθησιολογία ΙΙΙ ΧΙΙΙ.8 120 4 Σύνολο ωρών 92 690 37 ΠΜ α/α Μάθηµα 4 ο εξάµηνο Kωδ. Μαθ. Θεωρία (ώρες) Άσκηση (ώρες) 1 Σεµινάρια Ανάλυση κλινικών περιστατικών ΧIV.1 92-9 2 Ερευνητική ενασχόληση και συγγραφή διπλωµατικής εργασίας ΧIV.2 - - 6 Χειρουργική µαλακών ιστών ΙV ΧIV.3 150 5 Ορθοπαιδική ΙΙΙ ΧIV.4 150 5 Μαιευτική - Παθολογία αναπαραγωγής ΙV ΧIV.5 90 3 Οδοντιατρική ΙV ΧIV.6 90 3 Νευροχειρουργική ΙV ΧIV.7 90 3 Αναισθησιολογία ΙV ΧIV.8 120 4 Σύνολο ωρών 92 690 38 ΠΜ 4
ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ & ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΕΣ 1ο εξάµηνο Χειρουργική Ανατοµική, Προπαιδευτική χειρουργική, Επείγουσες- σωστικές επεµβάσεις- Εφαρµοσµένη φαρµακευτική θεραπευτική 1 ώρα Ν. Πράσινος Χειρουργική ανατοµική, προσπελάσεις άκρωνθ 1 ώρα Λ. Παπάζογλου 3 ώρες Ν. Πρασινος 3 ώρες Ν. Πρασινος Χειρουργική ανατοµική, προσπελάσεις χειρουργικής µαλακών ιστών Θ Προσπέλαση οστών και αρθρώσεων πρόσθιου άκρου Ε Προσπέλαση οστών και αρθρώσεων οπισθίου άκρου Ε 4ώρες Λ. Παπάζογλου Προσπελάσεις χειρουργικής µαλακών ιστών Ε 2 ώρες Σ. Παπαδηµητρίου Προσπελάσεις προσωπικού κρανίου Ε 2 ώρες Γ. Καζάκος Προσπελάσεις σπονδυλικής στήλης Ε 1 ώρα 2 ώρες Λ. Παπάζογλου, Ι. Σάββας Λ. Παπάζογλου, Τ. Αναγνώστου 1 ώρα Ι. Σάββας 1 ώρα Τ. Αναγνώστου 1 ώρα Γ. Καζάκος 1 ώρα Χ. Βερβερίδης Σωστικές επεµβάσεις Θ Σωστικές επεµβάσεις 2 Ε Εφαρµοσµένη φαρµακευτική θεραπευτική αναισθησιολογίας Θ Εφαρµοσµένη φαρµακευτική θεραπευτική αναισθησιολογίας Θ Εφαρµοσµένη φαρµακευτική θεραπευτική εντατικής θεραπείας Θ Ανεπιθύµητη κύηση και παθολογικές καταστάσεις του γεννητικού συστήµατος. Κριτήρια επιλογής µεθόδου αντιµετώπισης και νεότερα δεδοµένα Θ Οργάνωση ιατρείου-κλινικής, Διαγνωστική κυτταρολογία-βασικές αρχές ενδοσκοπήσεων 1 ώρα Α. Κοµνηνού 1 ώρα Μ. Κριτσέπη Επιστηµονική δεοντολογία. Νοµοθεσία για τις ευθύνες των κτηνιάτρων, την προστασία και τα δικαιώµατα των ζώων, την ευθανασία, τα πειραµατόζωα, την διακίνηση των ζώων από και προς άλλες χώρες, τη διαχείριση πτωµάτων, ζωικών ιστών και απορριµµάτων ιατρείου Θ Βασικές αρχές κυτταρολογίας Θ 5
2 ώρες Μ. Κριτσέπη Βασικές αρχές κυτταρολογίας Ε 1 ώρα Ν. Πράσινος Οργάνωση ορθοπαιδικού τµήµατος Ε 1 ώρα Λ. Παπάζογλου 1 ώρα 1 ώρα 1 ώρα Κτηνίατρος ελεύθερος επαγγελµατίας Κτηνίατρος ελεύθερος επαγγελµατίας Κτηνίατρος ελεύθερος επαγγελµατίας Παρουσίαση εργαλείων χειρουργικής µαλακών ιστών Ε Νοµοθεσία για την έναρξη του κτηνιατρικού επαγγέλµατος και για τη λειτουργία ιατρείουκλινικής, νοσηλευτηρίου, φαρµακείου και pet-shop. Φοροτεχνικά θέµατα. Δυνατότητες του Έλληνα κτηνιάτρου στην ελληνική και στην ευρωπαϊκή αγορά. Επαγγελµατικοί και επιστηµονικοί σύλλογοι, δυνατότητες διαρκούς εκπαίδευσης στην κτηνιατρική επιστήµη Θ Επιλογή χώρου (χωροτακτικά, κτιριακά), συνεταίρων, επιστηµονικού και βοηθητικού προσωπικού. Δυνατότητες χρηµατοδότησης Θ Διαχείριση ιατρείου-κλινικής, προσέγγιση πελατών, τρόποι παροχής υψηλού επιπέδου υπηρεσιών Θ 1 ώρα Τ. Ράλλης Βασικές αρχές ενδοσκοπήσεων Θ 1 ώρα Ράλλης Βασικές αρχές ενδοσκοπήσεων Ε 1 ώρα Γ. Καζάκος, Σ. Παπαδηµητρίου 1 ώρα Χ. Βερβερίδης Οργάνωση νευροχειρουργικού και οδοντιατρικού τµήµατος Ε Κυτταρολογική εξέταση κολπικών επιχρισµάτων. Συνήθεις και ειδικές εφαρµογές Ε Αναισθησιολογία Αναλγησία- Εντατική θεραπεία 1 ώρα Δ. Ραπτόπουλος 1 ώρα Γ. Καζάκος 1 ώρα Γ. Καζάκος 1 ώρα Ι. Σάββας 1 ώρα Ι. Σάββας 1 ώρα Τ. Αναγνώστου 1 ώρα Τ. Αναγνώστου 1 ώρα Ι. Σάββας Σ. Παπαδηµητρίου Οργάνωση αναισθησιολογικού τµήµατος και µονάδας εντατικής θεραπείας Θ Εφαρµοσµένη φυσιολογία του αναπνευστικού και του κυκλοφορικού συστήµατος Θ Εφαρµοσµένη φυσιολογία του κεντρικού και του αυτόνοµου νευρικού συστήµατος Θ Αναισθησία σε συγκεκριµένες παθολογικές καταστάσεις: πυοµήτρα, θωρακοτοµή, περινεϊκή κήλη, ολική εκτοµή έξω ακουστικού πόρου Θ Αναλγησία Θ Τεχνικές τοπικής αναισθησίας: ραχιαία αναισθησία, µεσοπλεύριος αποκλεισµός Ε Τεχνικές τοπικής αναισθησίας: στελεχιαία αναισθησία των άκρων Ε Τεχνικές τοπικής αναισθησίας: στελεχιαία αναισθησία της κεφαλής Ε 6
1 ώρα Γ. Καζάκος 1 ώρα Τ. Αναγνώστου 1 ώρα 1 ώρα Γ. Καζάκος 1 ώρα Γ. Καζάκος 1 ώρα Γ. Καζάκος 120 ώρες Ι. Σάββας Γ. Καζάκος Τ. Αναγνώστου Ηλεκτρολυτικές διαταραχές Θ Θεραπεία µε υγρά Θ Shock Θ Οξεοβασική ισσοροπία Θ Triage (Αντιµετώπιση εκτάκτων περιστατικών Triage) Θ Διατροφική υποστήριξη Θ Κλινική άσκηση στο αντικείµενο της Αναισθησιολογίας-Εντατικής θεραπείας Κλινική ακτινολογία 1 ώρα Μ. Πατσίκας 2 ώρες Μ. Πατσίκας Βασικές αρχές λειτουργίας και εφαρµογής της Ψηφιακής Ακτινογραφίας, Υπερηχοτοµογραφίας, Αξονικής τοµογραφίας, και Μαγνητικής Τοµογραφίας Θ Επίδειξη των απεικονιστικών ευρηµάτων των κυριοτέρων παθολογικών καταστάσεων των οστών και των αρθρώσεων µε χειρουργικό ενδιαφέρον Ε 1 ώρα Μ. Πατσίκας Επίδειξη των απεικονιστικών ευρηµάτων των κυριοτέρων παθολογικών καταστάσεων του καρδιοαναπνευστικού συστήµατος µε χειρουργικό ενδιαφέρον 1 ώρα Π. Παπαδοπούλου Επίδειξη των απεικονιστικών ευρηµάτων των κυριοτέρων παθολογικών καταστάσεων του πεπτικού συστήµατος και των µεγάλων αδένων µε χειρουργικό ενδιαφέρον 1 ώρα Π. Παπαδοπούλου Επίδειξη των απεικονιστικών ευρηµάτων των κυριοτέρων παθολογικών καταστάσεων του ουροποιογεννητικού συστήµατος µε χειρουργικό ενδιαφέρον 7
75 ώρες Μ. Πατσίκας Π. Παπαδοπούλου Κλινική άσκηση στο αντικείµενο της Διαγνωστικής απεικονιστικής Σεµινάρια Ανάλυση κλινικών περιστατικών 92 ώρες Μέλη ΔΕΠ µονάδων Χειρουργικής- Μαιευτικής και Αναισθησιολογίας- Εντατικής θεραπείας Παρουσίαση ενδιαφερόντων θεµάτων και περιστατικών από τους µεταπτυχιακούς φοιτητές καθ όλο το διάστηµα του εξαµήνου Χειρουργική µαλακών ιστών Ι 120 ώρες Λ. Παπάζογλου Μ. Καραγιαννοπούλου Κλινική άσκηση στο αντικείµενο της Χειρουργικής µαλακών ιστών Ορθοπαιδική Ι 120 ώρες Ν. Πράσινος Κλινική άσκηση στο αντικείµενο της Ορθοπαιδικής Μαιευτική - Παθολογία αναπαραγωγής Ι 75 ώρες Χ. Βερβερίδης Κλινική άσκηση στο αντικείµενο της Μαιευτικής- Παθολογίας αναπαραγωγής 8
Οδοντιατρική Ι 60 ώρες Σ. Παπαδηµητρίου Κλινική άσκηση στο αντικείµενο της Οδοντιατρικής και Γναθοπροσωπικής Χειρουργικής Νευροχειρουργική Ι 60 ώρες Γ. Καζάκος Κλινική άσκηση στο αντικείµενο της Νευροχειρουργικής Οφθαλµολογία 60 ώρες Α. Κοµνηνού Κλινική άσκηση στο αντικείµενο της Οφθαλµολογίας Βιοστατιστική µεθοδολογία έρευνας Μαιευτική 9
Οφθαλµολογία Οδοντιατρική Ορθοπαιδική Χειρουργική µαλακών ιστών 10
Κλινική άσκηση Οι µεταπτυχιακοί φοιτητές ασκούνται στα παρακάτω αντικείµενα υπό την επίβλεψη των αντίστοιχων διδασκόντων. Αντικείµενο Χειρουργική µαλακών ιστών Ορθοπαιδική Μαιευτική Αναισθησιολογία και εντατική θεραπεία Μαιευτική Οδοντιατρική, γναθοπροσωπική χειρουργική Οφθαλµολογία Νευροχειρουργική Απεικονιστική διαγνωστική Διδάσκων Λ. Παπάζογλου Μ. Καραγιανοπούλου Ν. Πράσινος Γ. Τσιµόπουλος Χ. Βερβερίδης Ι. Σάββας Γ. Καζάκος Τ. Αναγνώστου Χ. Βερβερίδης Σ. Παπαδηµητρίου Α. Κοµνηνού Γ. Καζάκος Μ. Πατσίκας Π. Παπαδοπούλου 11
2 Ο ΕΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΣΥΝΟΠΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ 3 ο εξάµηνο α/α Μάθηµα Θεωρία* Άσκηση* Πιστωτικές µονάδες 1 Σεµινάρια Ανάλυση κλινικών περιστατικών 2-3 2 Κλινική άσκηση - 24 25 2 27 28 * ώρες/εβδοµάδα 4 ο εξάµηνο α/α Μάθηµα Θεωρία* Άσκηση* Πιστωτικές µονάδες 1 Σεµινάρια Ανάλυση κλινικών περιστατικών 2-3 2 Κλινική άσκηση - 21 10 3 Ερευνητική ενασχόληση και συγγραφή ερευνητικής εργασίας - - 30 2 21 43 * ώρες/εβδοµάδα 12
ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ & ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΕΣ Κλινική άσκηση Οι µεταπτυχιακοί φοιτητές ασκούνται στα παρακάτω αντικείµενα υπό την επίβλεψη των αντίστοιχων διδασκόντων. Αντικείµενο Χειρουργική µαλακών ιστών Ορθοπαιδική Μαιευτική Αναισθησιολογία και εντατική θεραπεία Μαιευτική Οδοντιατρική, γναθοπροσωπική χειρουργική Οφθαλµολογία Νευροχειρουργική Απεικονιστική διαγνωστική Διδάσκων Λ. Παπάζογλου Μ. Καραγιανοπούλου Ν. Πράσινος Γ. Τσιµόπουλος Χ. Βερβερίδης Ι. Σάββας Γ. Καζάκος Τ. Αναγνώστου Χ. Βερβερίδης Σ. Παπαδηµητρίου Α. Κοµνηνού Γ. Καζάκος Μ. Πατσίκας Μεταπτυχιακή εργασία Οι µεταπτυχιακοί φοιτητές κατά το τρίτο εξάµηνο των σπουδών τους ξεκινούν την έρευνα και τη συγγραφή της µεταπτυχιακής εργασίας τους, σε ένα από τα παρακάτω αντικείµενα. 1. Χειρουργική µαλακών ιστών 2. Ορθοπαιδική 3. Μαιευτική 4. Οδοντιατρική, γναθοπροσωπική χειρουργική 5. Οφθαλµολογία 6. Νευροχειρουργική 13