ιεθνής Σύµβαση CITES Φώκιες (Phocidae).

ιεθνής Σύµβαση CITES Φώκιες (Phocidae). Α. ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ: Η παρούσα καταχώρηση, όπως φαίνεται και από τον τίτλο της, αφορά στην οικογένεια των φωκιών (Phocidae) και δεν αποσκοπεί στην εισαγωγή νέων δεδοµένων στο ισχύον θεσµικό πλαίσιο. Σκοπό έχει την παροχή θεµατικών οδηγιών προς τις υπηρεσίες που εµπλέκονται µε τον ένα ή τον άλλο τρόπο στην εφαρµογή της Σύµβασης και στην τήρηση των προβλεπόµενων από αυτήν διατάξεων ( ιαχειριστικές Αρχές CITES, λοιπές ασικές Υπηρεσίες, Τελωνιακές Αρχές κ.α.) και στοχεύει στην παροχή πληροφόρησης και εργαλείων που θα υποβοηθήσουν το έργο των ως άνω υπηρεσιών στην προσπάθεια άσκησης των καθηκόντων τους για την εφαρµογή των διατάξεων της Σύµβασης CITES. Β. Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ PHOCIDAE: Η οικογένεια των φωκιών (Family: PHOCIDAE) περιλαµβάνεται στην τάξη των σαρκοφάγων (order: CARNIVORA) της οµοταξίας των θηλαστικών (Class: MAMMALIA) της συνοµοταξίας των χορδωτών (Phylum: CHORDATA) του ζωικού βασιλείου (Kingdom: ANIMALIA) και απαριθµεί (σύµφωνα µε τα στοιχεία του UNEP-WCMC) 41 είδη και υποείδη (species and subspecies) τα οποία κατανέµονται στα κάτωθι 13 γένη (GENUS): PHOCIDAE α/α GENUS TAXON 1 Cystophora Cystophora cristata 2 Erignathus Erignathus barbatus, Erignathus barbatus ssp. Barbatus, Erignathus barbatus ssp. nauticus 3 Halichoerus Halichoerus grypus 4 Histriophoca Histriophoca fasciata 5 Hydrurga Hydrurga leptonyx 6 Leptonychotes Leptonychotes weddellii 7 Lobodon Lobodon carcinophaga, Lobodon carcinophagus 8 Mirounga Mirounga angustirostris, Mirounga australis, Mirounga leonina 9 Monachus Monachus monachus, Monachus schauinslandi, Monachus tropicalis 10 Ommatophoca Ommatophoca rossii 11 Pagophilus Pagophilus groenlandicus 12 Phoca Phoca caspica, Phoca fesciata, Phoca groenlandica, Phoca hispida, Phoca hispida ssp. Ochotensis, Phoca hispida ssp. Saimensis, Phoca largha, Phoca largha ssp. Ochotensis, Phoca sibirica, Phoca vitulina, Phoca vitulina ssp. Concolor, Phoca vitulina ssp. Kurilensis, Phoca vitulina ssp. Mellonae, Phoca vitulina ssp. Richardii, Phoca vitulina ssp. Stejnegeri, Phoca vitulina ssp. vitulina 13 Pusa Pusa caspica, Pusa hispida, Pusa hispida ssp. Botnica, Pusa hispida ssp. Ladogensis, Pusa hispida ssp. Ochotensis, Pusa hispida ssp. Saimensis, Pusa sibirica Γ.1 Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΤΩΝ ΦΩΚΙΩΝ ΚΑΙ Η ΣΥΜΒΑΣΗ CITES : Στα Παραρτήµατα της Σύµβασης CITES και στους Πίνακες των εφαρµοστικών αυτής Κανονισµών της Ε.Ε. περιλαµβάνονται ορισµένα µόνο είδη (species) της οικογένειας των φωκιών (Phocidae). 1

Όπως θα έχετε διαπιστώσει από το Παράρτηµα της Σύµβασης CITES, στα παραρτήµατα της Σύµβασης περιλαµβάνονται από την οικογένεια των Phocidae τα εξής είδη (τα οποία επίσης η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει εντάξει στο Παράρτηµα του Κανονισµού (ΕΚ) 338/1997 - όπως αυτό αντικαταστάθηκε στο σύνολό του από το παράρτηµα του Κανονισµού (ΕΕ) 750/2013 το οποίο ισχύει σήµερα-: Ένα (1) είδος του γένους Mirounga (Mirounga leonina) Όλα τα είδη του γένους Monachus (Monachus spp.) Όπως γνωρίζετε, η χώρα µας εφαρµόζει, σ ότι αφορά τις δεσµεύσεις και υποχρεώσεις που αποδέχθηκε προσχωρώντας στη Σύµβαση CITES, τους σχετικούς -µε τη Σύµβαση- Κανονισµούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι οποίοι επιβάλλουν αυστηρότερα µέτρα προστασίας και διακίνησης των ειδών CITES. Κατά συνέπεια, προκειµένου να διαπιστώσετε πως θα αντιµετωπίσετε µια περίπτωση που έχει να κάνει µε κάποιο συγκεκριµένο είδος της οικογένειας των φωκιών, θα πρέπει πρώτιστα να ανατρέξετε στους Πίνακες του Παραρτήµατος του Κανονισµού 338/1997 όπως ισχύει κάθε φορά [στην παρούσα χρονική στιγµή στους πίνακες του Καν. (ΕΕ) 750/2013] για να διαπιστώσετε σε ποιόν Πίνακα το είδος αυτό έχει καταλογογραφηθεί. Στον Κατάλογο που ακολουθεί παρουσιάζονται ανακεφαλαιωτικά τα είδη των φωκιών (Phocidae spp.) (που αποτελούν αντικείµενο της Σύµβασης CITES), µε τις αντίστοιχες ενδείξεις σε ποιο Παράρτηµα της Σύµβασης και σε ποιο Πίνακα του Κανονισµού της Ε.Ε. υπάγεται το κάθε είδος: ΠΑΝΙ Α-FAUNA (ANIMALS) ΧΟΡ ΩΤΑ (CHORDATA) ΘΗΛΑΣΤΙΚΑ (MAMMALIA) ΣΑΡΚΟΦΑΓΑ (CARNIVORA) Φώκιες (Phocidae) Ανώτερη ταξινοµική βαθµίδα (παρατίθεται για λόγους ταξινοµικούς µόνο) Phocidae Επιστηµονική ονοµασία ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΣΥΜΒΑΣΗΣ CITES «για το διεθνές εµπόριο των ειδών της άγριας πανίδας και χλωρίδας που κινδυνεύουν να εξαφανισθούν» κυρωθείσης µε το Ν.2055/1992 (ΦΕΚ 105/τ.Α /30-06-1992) ΠΙΝΑΚΑΣ (Εφαρµοστικού της Σύµβασης CITES) ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ (ΕΚ) 338/1997 ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ της 9ης εκεµβρίου 1996 «για την προστασία των ειδών άγριας πανίδας και χλωρίδας µε τον έλεγχο του εµπορίου τους» (L 61/03-03-1997), όπως τροποποιήθηκε µε τον ΚΑΝ. (ΕΕ) 750/2013 Κοινή ονοµασία Φώκιες / Seals Mirounga leonina II B Southern elephant seal / Θαλάσσιος ελέφαντας Νότου Monachus spp. I A Monk seals / Φώκιες µοναχοί Όπως γνωρίζετε -εφόσον τα ως άνω είδη φώκιας υπάγονται στα Παραρτήµατα της Σύµβασης CITES και στους Πίνακες των σχετικών µε αυτήν Κανονισµών της Ε.Ε.- η του 2

διακίνηση οποιουδήποτε δείγµατος αυτών επιτρέπεται αποκλειστικά και µόνο µε χρήση του ειδικού εντύπου πιστοποιητικών και αδειών που προβλέπει ο Κανονισµός (ΕΚ) 865/2006, όπως τροποποιήθηκε συµπληρώθηκε µε τον Κανονισµό (ΕΚ) αριθ. 100/2008, τον Κανονισµό (ΕΕ) αριθ. 791/2012 και τον Εκτελεστικό Κανονισµό (ΕΕ) αριθ. 792/2012 και ισχύει, που εκδίδονται από τις αρµόδιες ιαχειριστικές Αρχές CITES. Υπενθυµίζεται ότι η εφαρµογή της Σύµβασης CITES και των σχετικών µε αυτήν Κανονισµών (ΕΚ και ΕΕ) της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει ανατεθεί στα αρµόδια διαχειριστικά όργανα CITES, τις δασικές και τελωνειακές αρχές του Κράτους [βλέπε και άρθρο 4 ΚΥΑ 285/τ.Β /13-02-2013)], που κατά την άσκηση των αρµοδιοτήτων τους οφείλουν να διασφαλίζουν την απαρέγκλιτη τήρηση των προβλεπόµενων από το ισχύον θεσµικό πλαίσιο διατάξεων, ακολουθώντας τις επιβεβληµένες κατά περίπτωση διαδικασίες. Υπενθυµίζεται επίσης ότι σύµφωνα µε το άρθρο 8 παρ. 1 του Καν. (ΕΚ) 338/97: «Η αγορά, η προσφορά προς αγορά, η απόκτηση για εµπορικούς σκοπούς, η έκθεση για εµπορικούς σκοπούς, η χρησιµοποίηση για κερδοσκοπικό σκοπό και η πώληση, η κατοχή µε σκοπό την πώληση, η προσφορά προς πώληση ή η µεταφορά προς πώληση δειγµάτων ειδών του παραρτήµατος (Πίνακα) Α απαγορεύονται». Οι παρεκκλίσεις από την διάταξη αυτή, που προβλέπονται από το άρθρο 8 παρ. 3 του ως άνω Κανονισµού, προϋποθέτουν τη χορήγηση σχετικού πιστοποιητικού από την αρµόδια διαχειριστική αρχή CITES. Ειδικά για τα ζώντα ζώα φωκιών του Πίνακα Α του Καν. (ΕΚ) 338/97 όπως κάθε φορά ισχύει, σύµφωνα µε το άρθρο 9 285/τ.Β /13-02- 2013): απαγορεύεται η εισαγωγή, εξαγωγή, κατοχή και διατήρησή τους, όταν ο σκοπός των ως άνω ενεργειών είναι είτε το εµπόριο και η διάθεσή τους στην Ελληνική αγορά προκειµένου τα ζώα αυτά να χρησιµοποιηθούν ως προσωπικά ή οικιακά, είτε αυτή καθεαυτή η κατοχή και διατήρησή τους για προσωπικούς ή οικιακούς λόγους. Το ίδιο άρθρο προβλέπει ποινικές και διοικητικές κυρώσεις για τους παραβάτες. Ενώ η ως άνω απαγόρευση, αναφορικά µε τις φώκιες, δεν ισχύει «εφόσον πρόκειται για ζώα που αποκτήθηκαν, ή εισήχθησαν στην Ευρωπαϊκή Ένωση πριν να αρχίσουν να εφαρµόζονται για τα συγκεκριµένα δείγµατα οι διατάξεις που αφορούν τα είδη του Παραρτήµατος Ι της CITES, του Παραρτήµατος Γ1 του κανονισµού (EOK) αριθ. 3628/82 ή του Παραρτήµατος Α του Κανονισµού (ΕΚ) αριθ. 338/97, πράγµα που θα πρέπει να αποδεικνύεται µε την επίδειξη σχετικού πιστοποιητικού, που θα καλύπτει τα εν λόγω δείγµατα, εκδοθέντος σε πιστοποίηση των ανωτέρω από την κατά τόπο αρµόδια ιαχειριστική Αρχή CITES». Όταν συντρέχει λόγος αναγνώρισης και ταυτοποίησης ειδών της Σύµβασης CITES που περιλαµβάνονται στην οικογένεια των φωκιών, πρώτιστα απαιτείται η επίδειξη των σχετικών εγγράφων που συνοδεύουν το δείγµα (όπου υποχρεωτικά αναγράφεται η επιστηµονική ονοµασία του είδους, καθώς και στοιχεία της ταυτότητάς του (microchip). Γ.2 ΕΙ Η ΦΩΚΙΩΝ ( Phocidaqe) ΤΟΥ ΓΕΝΟΥΣ Monachus. Όπως επισηµάνθηκε παραπάνω όλα τα είδη του γένους Monachus (Monachus spp.) περιλαµβάνονται στο παράρτηµα/πίνακα Ι/Α της Σύµβασης CITES και του Κανονισµού 3

338/97 αντίστοιχα. Τα είδη αυτά (που αναφέρθηκαν και στην δεύτερη στήλη του πρώτου πίνακα του παρόντος) µε τις κοινές τους ονοµασίες είναι τα ακόλουθα: Ανώτερη ταξινοµική βαθµίδα (παρατίθεται για λόγους ταξινοµικούς µόνο) Monachus ΕΙ Η Phocidae ΤΟΥ ΓΕΝΟΥΣ Monachus Επιστηµονική ονοµασία ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΣΥΜΒΑΣΗΣ CITES / ΠΙΝΑΚΑΣ ΚΑΝ. (ΕΕ) 1158/2012 Κοινή ονοµασία Monk seals Monachus monachus I / A Mediterranean monk seal / Μεσογειακή φώκια µοναχός Monachus schauinslandi I/Α Hawaiian monk seal, φώκια µοναχός της Χαβάη Monachus tropicalis I/Α Caribbean monk seal, φώκια µοναχός της Καραϊβικής Υπενθυµίζεται ότι η µεσογειακή φώκια (Monachus monachus) υπόκειται σε ιδιαίτερα αυστηρό καθεστώς προστασίας από την εθνική µας νοµοθεσία (Π.. 67/81, ΚΥΑ 33318/3028/11-12-1998). Ο εκάστοτε ενδιαφερόµενος που υποβάλλει αίτηση για έκδοση άδειας εξαγωγής δειγµάτων του είδους αυτού, οφείλει να συνυποβάλλει αποδεικτικά έγγραφα της νόµιµης κατοχής των δειγµάτων, σύµφωνα µε το ως άνω ισχύον καθεστώς προστασίας. 4

CARNIVORA Phocidae ΦΩΤΟ: Από το Αρχείο της MOm Monachus monachus Φώκια µοναχός, Μεσογειακή φώκια Παράρτηµα CITES Πίνακας Καν. (ΕΚ) 338/97 Εθνικό Ειδικό Καθεστώς Ι (συµπεριλαµβανόµενο στα Monachus spp.) Α (συµπεριλαµβανόµενο στα Monachus spp.) Π.. 67/1981, ΚΥΑ 11-12-1998 Γ.3 ΜΗ CITES ΕΙ Η ΦΩΚΙΩΝ ΓΙΑ ΤΑ ΟΠΟΙΑ ΑΠΑΙΤΕΙΤΑΙ (ΑΠΛΗ) Α ΕΙΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ, ΕΞΑΓΩΓΗΣ Κ.Λ.Π., σύµφωνα µε το άρθρο 8 285/τ.Β /13-02-2013): Όπως θα έχετε διαπιστώσει και από τον κατάλογο (µε τα µη CITES προστατευτέα είδη άγριας πανίδας και χλωρίδας) που συνοδεύει την αριθ. 127703/602/18-02-2013 διευκρινιστική εγκύκλιό µας, απόσπασµα του οποίου παρατίθεται παρακάτω, στο πεδίο εφαρµογής του άρθρου 8 285/τ.Β /13-02- 2013), περιλαµβάνονται τα παρακάτω είδη φωκιών (για τα οποία απαιτείται «απλή άδεια» εισαγωγής, εξαγωγής κ.λ.π.). Κατά συνέπεια, για την ειγαγωγή, εξαγωγή κ.λ.π. οποιουδήποτε τύπου δείγµατος αυτών απαιτείται απλή άδεια της αρµόδιας διαχειριστικής αρχής CITES. 5

Ο εκάστοτε ενδιαφερόµενος που υποβάλλει αίτηση για έκδοση τέτοιας άδειας, οφείλει να συνυποβάλλει αποδεικτικά έγγραφα της νόµιµης κατοχής των δειγµάτων, ανάλογα µε το κατά περίπτωση του είδους φώκιας ισχύον καθεστώς προστασίας. Απόσπασµα από τον επισυναφθέντα στο αριθµ. 127703/602/18-02-2013 έγγραφο Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιµατικής Αλλαγής, κατάλογο µε τα ΜΗ CITES ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΤΕΑ ΕΙ Η ΦΩΚΙΩΝ: (Επισυναπτόµενο στην αριθµ. 127703/602/18-02-2013 εγκύκλιο Υ.Π.Ε.Κ.Α.) ΜΗ CITES ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΤΕΑ ΕΙ Η ΑΓΡΙΑΣ ΠΑΝΙ ΑΣ ΚΑΙ ΧΛΩΡΙ ΑΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΜΗ CITES περίπτωση δ1 ΜΗ CITES ΕΙ Η του περίπτωση δ2-01-2013 (ΦΕΚ Β 285) ΜΗ CITES περίπτωση δ3 ΜΗ CITES περίπτωση δ4 Β 285) ['Ητοι µη CITES είδη της Β 285) Β 285) [Ήτοι µη CITES είδη παραγράφου 2 του ['Ητοι µη CITES είδη ['Ητοι µη CITES είδη του Παραρτήµατος Ι άρθρου 1 αριθ. του Παραρτήµατος ΙV των Πινάκων Α και Β της Κ.Υ.Α. αριθ. Η.Π. της Κ.Υ.Α. αριθ. του Π.. 67/1981(Α 414985/29-11-1985 (Β 37338/1807/Ε/103/01-09- 33318/3028/11-12-1998 23) «Περί προστασίας 757) «Μέτρα 2010 (Β 1495) (Β 1289) της αυτοφυούς διαχείρισης της «Καθορισµός µέτρων και «Καθορισµός µέτρων Χλωρίδος και Άγριας άγριας διαδικασιών για τη και διαδικασιών για Πανίδος και πτηνοπανίδας», όπως διατήρηση της άγριας τη διατήρηση των καθορισµού αρχικά ορνιθοπανίδας και των φυσικών οικοτόπων διαδικασίας τροποποιήθηκε µε την οικοτόπων/ενδιαιτηµάτων (ενδιαιτηµάτων) συντονισµού και ΚΥΑ αριθ. 366599/16- της, σε συµµόρφωση µε καθώς και της άγριας Ελέγχου της Ερεύνης 12-1996 (Β 1188) και τις διατάξεις της Οδηγίας πανίδας και επ αυτών», όπως αργότερα µε την ΚΥΑ 79/409/ΕΟΚ, Περί χλωρίδας», όπως διορθώθηκε µε το αριθ. 294283/23-12- διατηρήσεως των άγριων τροποποιήθηκε µε την ΦΕΚ Α 43/1981 και 1997 (Β 68/1998) πτηνών, του ΚΥΑ αριθ. Η.Π. τροποποιήθηκε µε το «Μέτρα διαχείρισης Ευρωπαϊκού Συµβουλίου 14849/853/Ε103/04-04- Π..256/1987 (Α της άγριας της 2ας Απριλίου 1979, 2008 (Β 645) 114)] πτηνοπανίδας, σε όπως κωδικοποιήθηκε µε «Τροποποίηση των συµµόρφωση µε τις την οδηγία 2009/147/ΕΚ»] υπ αριθ. οδηγίες 94/24/ΕΚ του Συµβουλίου και 91/244/ΕΟΚ 97/49/ΕΚ της Επιτροπής», η οποία και κατήργησε την αµέσως προηγούµενη ΚΥΑ 33318/3028/1998 κοινών υπουργικών αποφάσεων (Β 1289) και υπ αριθ. 29459/1510/2005 κοινών υπουργικών αποφάσεων (Β 992), (αριθ. 366599/16-12- σε συµµόρφωση µε 1996)] διατάξεις της οδηγίας 2006/105 του Συµβουλίου της 20ης Νοεµβρίου 2006 της Ευρωπαϊκής Ένωσης»] PHOCIDAE (ΦΩΚΙΕΣ) ΠΑΝΙ Α (FAUNA) ΣΠΟΝ ΥΛΩΤΑ (VERTEBRATES/) ΘΗΛΑΣΤΙΚΑ (MAMMALIA) ΣΑΡΚΟΦΑΓΑ (CARNIVORA) ΜΗ CITES περίπτωση δ5 Β 285) ['Ητοι µη CITES είδη των Παραρτηµάτων Ι, ΙΙ και ΙΙΙ της Σύµβασης για τη διατήρηση της άγριας ζωής και του φυσικού περιβάλλοντος στην Ευρώπη (Σύµβαση της Βέρνης), που κυρώθηκε µε το Ν. 1335/83 (Α 32), όπως τα παραρτήµατα τροποποιήθηκαν από1.3.2002 και ισχύουν] Cystophora cristata Phoca vitulina Pusa (Phoca) hispida Phoca hispida ladogensis Phoca hispida saimensis Pagophilus groenlandicus (Phoca groenlandica) Erignathus barbatus Halichoerus grypus 6

Ιδιαίτερη προσοχή κατά την διαδικασία εξέτασης σχετικών αιτηµάτων αδειοδότησης της εισαγωγής ή και εξαγωγής δειγµάτων ειδών φώκιας θα πρέπει επίσης να δίνεται στην τήρηση των απαιτήσεων και προϋποθέσεων των ειδικά για τα προϊόντα φώκιας σε ισχύ Κανονισµών της Ευρωπαϊκής Ένωσης: α) Κανονισµός (ΕΚ) αριθ. 1007/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου της 16 ης Σεπτεµβρίου 2009 «περί εµπορίου προϊόντων φώκιας». β) Κανονισµός (ΕΕ) αριθ. 737/2010 της Επιτροπής της 10 ης Αυγούστου 2010 «για τον καθορισµό λεπτοµερών κανόνων σχετικά µε την εφαρµογή του κανονισµού (ΕΚ) αριθ. 1007/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου περί εµπορίου προϊόντων φώκιας». Στην σύγχρονη εποχή της κοινωνίας της πληροφόρησης και του διαδικτύου, είναι πολύ εύκολο, ανατρέχοντας στους κατάλληλους δικτυακούς τόπους ( http://www.google.com, http://www.cites.org, http://www.unep-wcmc.org, να συλλέξετε εικόνες και πληροφορίες για οποιοδήποτε είδος. 7