GreenS ΠΡΑΣΙΝΕΣ ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ Τ Μ Η Μ Α Π Ε Ρ Ι Β Α Λ Λ Ο Ν ΤΟ Σ Υ Π ΟΥ Ρ Γ Ε Ι Ο Γ Ε Ω Ρ Γ Ι Α Σ, Α Γ Ρ Ο Τ Ι Κ Η Σ Α Ν Α Π Τ Υ Ξ Η Σ Κ Α Ι Π Ε Ρ Ι Β Α Λ Λ Ο Ν ΤΟ Σ Γ Ε Ω Ρ Γ Ι ΟΥ - Τ Σ Ι Α Κ Α Λ ΟΥ Ν ΑΤΑ Λ Ι Α 30-3 - 2016 This project has received funding from the European Union s Horizon 2020 research and innovation programme under grant agreement No 649860
Τι είναι οι ΠΔΣ Πράσινες Δημόσιες Συμβάσεις (ΠΔΣ) είναι η συμπερίληψη περιβαλλοντικών παραμέτρων κατά τη σύναψη συμβάσεων αγαθών, υπηρεσιών και έργων, από τις αναθέτουσες αρχές. Μια διαδικασία κατά την οποία οι δημόσιες αρχές επιδιώκουν να προμηθεύονται αγαθά, υπηρεσίες και έργα με μειωμένες περιβαλλοντικές επιπτώσεις καθ όλο τον κύκλο ζωή τους, σε σύγκριση με αγαθά, υπηρεσίες και έργα με την ίδια πρωταρχική λειτουργία (συμβατικά).
Σκοπός των ΠΔΣ Μέσω της πολιτικής της Ε.Ε., επιδιώκεται όπως, κατά την αγορά αγαθών, υπηρεσιών ή κατά την εκτέλεση έργων, οι Αναθέτουσες Αρχές του δημόσιου και ευρύτερου δημόσιου τομέα λαμβάνουν υπόψη τις περιβαλλοντικές τους διαστάσεις, για την ελαχιστοποίηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων από το συνολικό κύκλο ζωής του προϊόντος ή υπηρεσίας, οι οποίες είναι το ίδιο ανταγωνιστικές με άλλες, τις «συμβατικές» όπως θα τις αποκαλούμε, και εξυπηρετούν τον ίδιο σκοπό. Οι συμβάσεις αυτές έχουν λιγότερες επιπτώσεις στη δημόσια υγεία, τους φυσικούς πόρους και το περιβάλλον. Η Κύπρος, στα πλαίσια των υποχρεώσεων της προς την Ευρωπαϊκή Ένωση, ετοίμασε το δικό της Εθνικό Σχέδιο Δράσης για προώθηση των Πράσινων Δημόσιων Συμβάσεων. Το πρώτο Σχέδιο εγκρίθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο, τον Μάρτιο 2007 και το δεύτερο τον Ιανουάριο του 2012.
Γιατί ΠΔΣ Η έρευνα και η καινοτομία, συμπεριλαμβανομένης της οικολογικής και της κοινωνικής καινοτομίας, συγκαταλέγονται στους βασικούς μοχλούς της μελλοντικής ανάπτυξης και έχουν τοποθετηθεί στο επίκεντρο της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» για μια έξυπνη, βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη. Προκειμένου να αξιοποιηθεί πλήρως το δυναμικό των δημόσιων συμβάσεων όσον αφορά την επίτευξη των στόχων της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» για μια έξυπνη, βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη, θα πρέπει να ενεργοποιηθούν επίσης οι προμήθειες στον περιβαλλοντικό και τον κοινωνικό τομέα καθώς και στο πεδίο της καινοτομίας. Σύμφωνα με τη νέα Οδηγία της ΕΕ για τις Δημόσιες Συμβάσεις του 2014, επιτρέπεται ξεκάθαρα η εφαρμογή "πράσινων" και κοινωνικών κριτηρίων και ενθαρρύνει τους αγοραστές να επιλέξουν την πιο συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά, αντί του φθηνότερη. Όταν οι αναθέτοντες φορείς σκοπεύουν να προβούν σε αγορά έργων, αγαθών ή υπηρεσιών με ειδικά περιβαλλοντικά, κοινωνικά ή άλλα χαρακτηριστικά, μπορούν, στις τεχνικές προδιαγραφές, τα κριτήρια ανάθεσης ή τις προϋποθέσεις εκτέλεσης της σύμβασης, να απαιτούν συγκεκριμένο σήμα ως αποδεικτικό της συμμόρφωσης των έργων, των αγαθών ή των υπηρεσιών προς τα απαιτούμενα χαρακτηριστικά.
.γιατί ΠΔΣ Προκειμένου να ενταχθούν καλύτερα η κοινωνική και η περιβαλλοντική παράμετρος στις διαδικασίες προμηθειών, οι αναθέτοντες φορείς θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να χρησιμοποιούν για τα έργα, τα αγαθά ή τις υπηρεσίες που πρόκειται να παρασχεθούν βάσει της δημόσιας σύμβασης, κριτήρια ανάθεσης ή όρους εκτέλεσης σύμβασης τα οποία να καλύπτουν κάθε πτυχή και στάδιο του κύκλου ζωής τους, από την εξόρυξη των πρώτων υλών για το προϊόν έως το στάδιο της απόρριψής του... Θα πρέπει να είναι σε θέση να αναφέρουν συγκεκριμένα σήματα, όπως το ευρωπαϊκό οικολογικό σήμα, τα (πολύ) εθνικά οικολογικά σήματα ή οποιοδήποτε άλλο σήμα, υπό την προϋπόθεση ότι οι απαιτήσεις για την απόκτηση του σήματος συνδέονται με το αντικείμενο της σύμβασης, όπως είναι η περιγραφή του προϊόντος και η παρουσίασή του, συμπεριλαμβανομένων και των απαιτήσεων σχετικά με τη συσκευασία. Οι αναθέτουσες αρχές θα πρέπει να μπορούν να απαιτούν την εφαρμογή μέτρων ή συστημάτων περιβαλλοντικής διαχείρισης κατά την εκτέλεση μιας δημόσιας σύμβασης. Αυτό περιλαμβάνει τα πιστοποιητικά οικολογικού σήματος και τα κριτήρια περιβαλλοντικής διαχείρισης. Οι αναθέτουσες αρχές θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να αποκλείουν οικονομικούς φορείς οι οποίοι έχουν φανεί αναξιόπιστοι, επί παραδείγματι λόγω παραβάσεων περιβαλλοντικών ή κοινωνικών υποχρεώσεων
.γιατί ΠΔΣ «Οι Πράσινες (Βιώσιμες) δημόσιες συμβάσεις, είναι το πιο σημαντικό μέτρο για τις χώρες που επιδιώκουν μια πράσινη οικονομία». ACHIM STEINER, UNEP DIRECTOR AT THE RIO+20 SUMMIT
ΠΔΣ στην Κύπρο Στο Εθνικό Σχέδιο Δράσης, εμπεριέχονται οι στρατηγικοί στόχοι και οι δράσεις που αποσκοπούν στην αλλαγή του καταναλωτικού μοντέλου που ακολουθείται τα τελευταία χρόνια, υιοθετώντας σταδιακά πολιτικές για βιώσιμη παραγωγή και κατανάλωση. Η δημιουργία μιας Πράσινης Αγοράς, η ενημέρωση και η περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση τόσο των Κρατικών Αρχών, όσο και των λοιπών καταναλωτών, αποσκοπεί στη δημιουργία ζήτησης πράσινων προϊόντων και κατ επέκταση στην ανάπτυξη νέων περιβαλλοντικών τεχνολογιών και αγαθών. Η ΕΕ, στα πλαίσια της προσπάθειας της για τη σωστή και εύκολη εφαρμογή των ΠΔΣ, δημιούργησε μια εργαλειοθήκη καθορίζοντας συγκεκριμένα περιβαλλοντικά κριτήρια που μπορούν να εισαχθούν στις προσφορές. Τα κριτήρια αυτά χωρίζονται σε δύο κατηγορίες: Στοιχειώδη Κριτήρια Αναλυτικά Κριτήρια Το Τμήμα Περιβάλλοντος, στα πλαίσια της αναθεώρησης του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τις ΠΔΣ το 2012, ενσωμάτωσε και τα κριτήρια και τις ομάδες προϊόντων και υπηρεσιών που ορίζονται στην εργαλειοθήκη της ΕΕ.
Επιτροπή των ΠΔΣ Μέσα από το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για της ΠΔΣ, η Κύπρος, δημιούργησε την Εθνική Επιτροπή για τις ΠΔΣ, η οποία αποτελείται από: Τμήμα Περιβάλλοντος Υπουργείο Οικονομικών Υπουργείο Ενέργειας, Εμπορίου, Βιομηχανίας και Περιβάλλοντος Υπουργείο Άμυνας Γενικό Λογιστήριο Τμήμα Κρατικών Αγορών και Προμηθειών Τμήμα Δημοσίων Έργων Τμήμα Ηλεκτρομηχανολογικών Υπηρεσιών Τμήμα Υπηρεσιών Πληροφορικής Κυβερνητικό Τυπογραφείο
Ποιοι έχουν την υποχρέωση Υποχρέωση για εφαρμογή του Εθνικού Σχεδίου Δράσης έχουν οι: Κρατικές Αρχές (Αναθέτουσες Αρχές Δημοσίου Τομέα) Αρχές Δημοσίου Δικαίου (Οργανισμοί Δημοσίου Δικαίου) Αρχές Τοπικής Αυτοδιοίκησης με τους δύο τελευταίους να έχουν το δικαίωμα είτε να υιοθετήσουν το Εθνικό Σχέδιο, είτε να συντάξουν δικό τους Σχέδιο. Η εφαρμογή του Εθνικού Σχεδίου Δράσης των Πράσινων Δημόσιων Συμβάσεις αποτελεί υποχρέωση των πιο πάνω, αφού αυτό έχει εγκριθεί δις από το Υπουργικό Συμβούλιο.
Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τις ΠΔΣ Το Εθνικό Σχέδιο Δράσης της Κύπρου για τις ΠΔΣ, περιλαμβάνει τέσσερα Παραρτήματα: Το Παράρτημα Α αναφέρεται περιληπτικά στις κατηγορίες προϊόντων και στα μέτρα εφαρμογής Το Παράρτημα Β αφορά την περιβαλλοντική εφαρμογή και διαχείριση Το Παράρτημα Γ περιλαμβάνει τα κριτήρια, τόσο τα στοιχειώδη, όσο και τα αναλυτικά όλων των κατηγοριών και Το Παράρτημα Δ περιλαμβάνει τους καταλόγους των Αναθετουσών Αρχών και Οργανισμών.
Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τις ΠΔΣ Το Εθνικό Σχέδιο Δράσης των ΠΔΣ συνδέεται άμεσα με το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Ανανεώσιμη Ενέργεια 2010-2020 του Υπουργείου Ενέργειας, Εμπορίου, Βιομηχανίας και Περιβάλλοντος.
Στόχος Ευρωπαϊκός Στόχος: Η Στρατηγική για την Αειφόρο Ανάπτυξη (Ιούνιος 2006), έθεσε ως στόχο πολιτικής για το 2010 να φθάσουν οι πράσινες δημόσιες συμβάσεις της Ε.Ε., κατά μέσον όρο, το επίπεδο που πέτυχαν το 2006 τα κράτη μέλη, που είχαν τις καλύτερες επιδόσεις, σε ποσοστό της τάξης του 50%. Στόχος Εθνικού Σχεδίου δράσης για τις ΠΔΣ: Ο στόχος για την κάθε κατηγορία προϊόντων ξεχωριστά αναφέρεται στους πίνακες του Παραρτήματος Α. Εκτός ορισμένων εξαιρέσεων, γενικά έχει υιοθετηθεί ως στόχος το 50%.
Οφέλη από την εφαρμογή ΠΔΣ μείωση της κατανάλωσης των φυσικών πόρων εξοικονόμηση ενέργειας. παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές. μείωση των αποβλήτων συσκευασίας. μείωση των επικίνδυνων αποβλήτων. ανακύκλωση και χρήση ανακυκλωμένων υλικών. προαγωγή της οργανικής γεωργίας. βελτίωση της δημόσιας εικόνας της Αρχής ή του Οργανισμού. ανάπτυξη νέων τεχνολογιών. ενθάρρυνση των Κυπριακών βιομηχανιών να παράγουν «πράσινα» προϊόντα. εξοικονόμηση χρημάτων.
Ομάδες και κατηγορίες προϊόντων Ομάδα 1 - Εξοπλισμός Γραφείου και Προμήθειες Κατηγορία 1.1 - Μηχανογραφικός Εξοπλισμός Ομάδα 5 - Εξοικονόμηση Νερού και Είδη Υγιεινής Κατηγορία 5.1 - Καζανάκια Ομάδα 10 - Μέσα Μεταφοράς Κατηγορία 10.1 - Επιβατικά Οχήματα Κατηγορία 1.2 - Γραφική Ύλη Κατηγορία 1.3 - Χαρτί Ομάδα 2 - Ηλεκτρικές Συσκευές και Προϊόντα Κατηγορία 2.1 - Ηλεκτρικές Συσκευές Οικιακής- Δημοσίας Χρήσης Κατηγορία 2.2 - Προϊόντα Ομάδα 3 - Ηλεκτρική Ενέργεια Κατηγορία 3.1 - Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας Κατηγορία 3.2 - Συνδυασμένη Θερμότητα Κατηγορία 3.3 - Θερμομόνωση Ομάδα 4 - Προϊόντα, Εξοπλισμός και Υπηρεσίες Καθαρισμού Κατηγορία 4.1 - Καθαριστικά, Σαπούνια Κατηγορία 4.2 - Σακούλια Απορριμμάτων Κατηγορία 4.3 - Χαρτί Κουζίνας Κατηγορία 4.4 - Υπηρεσίες Καθαρισμού Κατηγορία 5.2 - Βρύσες Κατηγορία 5.3 - Ουρητήρια Κατηγορία 5.4 - Γκρίζα νερά Κατηγορία 5.5 - Βιολογικοί Σταθμοί Ομάδα 6 - Κτιριακές και Οδικές Κατασκευές Διαχείριση Κατηγορία 11.1 - Προϊόντα Κηπουρικής Κατηγορία 6.1 - Κτιριακές Κατασκευές Κατηγορία 6.2 - Οδικές Κατασκευές Ομάδα 7 - Παροχή Τροφίμων και Υπηρεσιών Κατηγορία 7.1 - Βιολογικά Τρόφιμα Κατηγορία 7.2 - Υπηρεσίες Παροχής Τροφίμων Ομάδα 8 - Έπιπλα Κατηγορία 8.1 - Εσωτερικού Χώρου Κατηγορία 8.2 - Εξωτερικού Χώρου Ομάδα 9 - Κλωστοϋφαντουργία Ρουχισμός Κατηγορία 10.2 - Οχήματα και Υπηρεσίες Δημόσιων Συγκοινωνιών Κατηγορία 10.3 - Φορτηγά και Υπηρεσίες Αποκομιδής Απορριμμάτων Ομάδα 11 - Προϊόντα και Υπηρεσίες Κηπουρικής Κατηγορία 11.2 - Υπηρεσίες Κηπουρικής Ομάδα 12 - Κινητά Τηλέφωνα
1st CY GPP AWARDS Cyprus Green Public Procurement Awards Την Πέμπτη 11/9/2014 ο Υπουργός Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, κ. Νίκος Κουγιάλης τέλεσε τα Βραβεία Πράσινων Δημόσιων Συμβάσεων, που πραγματοποιήθηκαν στην Κύπρο για πρώτη φορά. Η διοργάνωση της απονομής των βραβείων πραγματοποιήθηκε από το Τμήμα Περιβάλλοντος και το Ενεργειακό Γραφείο Κυπρίων Πολιτών, σε συνεργασία με το Γενικό Λογιστήριο της Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων, στα πλαίσια του προγράμματος Buy Smart Plus. Στόχος του προγράμματος είναι η προώθηση των Πράσινων Δημόσιων Συμβάσεων για συγκεκριμένες κατηγορίες προϊόντων που έχουν σχέση με θέματα ενέργειας. Τα Βραβεία CY GPP Awards, σε πρώτο στάδιο απευθύνονταν στις Αναθέτουσες Αρχές και Αναθέτοντες Φορείς, όπου περιλαμβάνονται οι Κρατικές Αρχές-Δημόσιος Τομέας, οι Οργανισμοί Δημοσίου Δικαίου και οι Αρχές της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
1st CY GPP AWARDS Cyprus Green Public Procurement Awards Οι κατηγορίες αγορών για τις οποίες εφαρμόστηκαν σε πρώτη φάση τα Βραβεία Πράσινων Δημόσιων Συμβάσεων CY GPP Awards είναι: Μηχανογραφικός Εξοπλισμό και Ηλεκτρικές Συσκευές Οικιακής Χρήσης Φωτισμός Επιβατικά Οχήματα Κλιματιστικά Κτηριακές Κατασκευές Δόθηκαν συνολικά 10 βραβεία. Τρία βραβεία δόθηκαν για την εφαρμογή ολοκληρωμένης πολιτικής Πράσινων Δημόσιων Συμβάσεων. και 7 βραβεία, δόθηκαν για τις 5 κατηγορίες αγορών, αντίστοιχα ως πιο πάνω. σε δύο κατηγορίες, απονεμήθηκαν βραβεία σε δύο διαγωνιζόμενους λόγω του ότι πέτυχαν ισοψηφία στην αξιολόγηση.
1st CY GPP AWARDS Cyprus Green Public Procurement Awards Τα βραβεία απονεμήθηκαν όπως πιο κάτω: Βραβείο Φορέα για ολοκληρωμένη πολιτική Πράσινων Δημόσιων Συμβάσεων 1ο Βραβείο - Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου 2ο Βραβείο - Δήμος Αγίου Αθανασίου 3ο Βραβείο - Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου
1st CY GPP AWARDS Cyprus Green Public Procurement Awards Βραβείο στην κατηγορία Μηχανογραφικός Εξοπλισμός & Ηλεκτρικές Συσκευές Οικιακής Χρήσης, Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου & Συμβούλιο Υδατοπρομήθειας Λάρνακας Βραβείο στην κατηγορία Φωτισμός Τμήμα Επιθεώρησης Εργασίας Βραβείο στην Κατηγορία Επιβατικά Οχήματα CYTA Cyprus Telecommunications Authority Βραβείο στην κατηγορία Κλιματιστικά, Τμήμα Ηλεκτρομηχανολογικής Υπηρεσίας & Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου Βραβείο στην κατηγορία Κτιριακές Κατασκευές Κυβερνητικό Τυπογραφείο
2nd CY GPP AWARDS Cyprus Green Public Procurement Awards Την Τρίτη 1/12/2015 ο Υπουργός Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, κ. Νίκος Κουγιάλης τέλεσε τα Βραβεία Πράσινων Δημόσιων Συμβάσεων, που πραγματοποιούνται στην Κύπρο για δεύτερη συνεχή χρονιά, απένειμε το Ευρωπαϊκό Οικολογικό Σήμα Ecolabel σε ένα ακόμη κυπριακό προϊόν και τα πιστοποιητικά σε τρεις ακόμα οργανισμούς/εταιρείες για την εφαρμογή του Ευρωπαϊκού Συστήματος Οικολογικής Διαχείρισης και Ελέγχου EMAS. Τα βραβεία αφορούσαν τις ίδιες κατηγορίες με τα πρώτα βραβεία: Μηχανογραφικός Εξοπλισμό και Ηλεκτρικές Συσκευές Οικιακής Χρήσης Φωτισμός Επιβατικά Οχήματα Κλιματιστικά Κτηριακές Κατασκευές Δόθηκαν συνολικά 15 βραβεία. Τέσσερα βραβεία δόθηκαν για την εφαρμογή ολοκληρωμένης πολιτικής Πράσινων Δημόσιων Συμβάσεων, εφτά βραβεία, δόθηκαν για τις 5 κατηγορίες αγορών, και τέσσερις τιμητικές, 2 για τη Γενική Πολιτική και 2 στην κατηγορία των Οχημάτων.
2nd CY GPP AWARDS Cyprus Green Public Procurement Awards Τα βραβεία των ΠΔΣ, απονεμήθηκαν στους πιο κάτω: Βραβείο Φορέα για Ολοκληρωμένη Πολιτική Πράσινων Δημόσιων Συμβάσεων 1ο Βραβείο - Συμβούλιο Υδατοπρομήθειας Λευκωσίας 2ο Βραβείο - Τμήμα Ηλεκτρομηχανολογικών Υπηρεσιών 3ο Βραβείο - Κυπριακός Οργανισμός Αγροτικών Πληρωμών & ΣΠΕ ΚΟΚΚΙΝΟΧΩΡΙΩΝ Τιμητική Διάκριση στην Κατηγορία Γενική Πολιτική: Συμβούλιο Αποχετεύσεων Λεμεσού-Αμαθούντας & Συμβούλιο Υδατοπρομήθειας Λάρνακας
2nd CY GPP AWARDS Cyprus Green Public Procurement Awards Βραβείο στην κατηγορία Μηχανογραφικός Εξοπλισμός & Ηλεκτρικές Συσκευές Οικιακής Χρήσης: Συμβούλιο Υδατοπρομήθειας Λευκωσίας Βραβείο στην κατηγορία Φωτισμός: ΣΠΕ ΚΟΚΚΙΝΟΧΩΡΙΩΝ Βραβείο στην Κατηγορία Επιβατικά Οχήματα: Αστυνομία Κύπρου Τιμητική Διάκριση στην Κατηγορία Οχήματα: Δήμος Λευκωσίας & Τμήμα Δασών Βραβείο στην κατηγορία Κλιματιστικά: Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου Βραβείο στην κατηγορία Κτιριακές Κατασκευές: Τμήμα Δημοσίων Έργων Τμήμα Ηλεκτρομηχανολογικών Υπηρεσιών & Φαρμακευτικές Υπηρεσίες
Βραβεία ΠΔΣ Τα Βραβεία Πράσινων Δημόσιων Συμβάσεων έχουν ενταχθεί στο πρόγραμμα του Υπουργείου Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, ως νέος θεσμός ο οποίος μελλοντικά θα επεκταθεί και σε άλλες κατηγορίες αγορών οι οποίες περιλαμβάνονται στο Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τις ΠΔΣ της Κύπρου.
ECO LABEL - EMAS Το Τμήμα Περιβάλλοντος είναι επίσης ο αρμόδιος φορέας για το Ευρωπαϊκό Οικολογικό Σήμα EU Eco Label και για το Σύστημα Οικολογικής Διαχείρισης και Ελέγχου EMAS. Μέχρι σήμερα η Κύπρος έχει απονείμει το EU Eco Label σε ένα τουριστικό κατάλυμα, τέσσερα προϊόντα καθαρισμού και δύο προϊόντα στην κατηγορία χρώματα/βερνίκια. Βρίσκονται είδη σε διαδικασία αξιολόγησης και άλλα προϊόντα και ξενοδοχεία. Επίσης έχουν καταγραφεί στο Μητρώο του EMAS, 76 οργανισμοί/εταιρείας, πλείστες των οποίων έχουν λάβει και σχετική χορηγία. Η επιχορήγηση αφορά όλες τις επιχειρήσεις και οργανισμού, τόσο ιδιωτικού όσο και δημοσίου δικαίου. Για το 2016 έχει οριστεί ως τελική ημερομηνία υποβολής αιτήσεων η 25 Νοεμβρίου 2016.
GreenS - ΠΡΑΣΙΝΕΣ ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ Σας Ευχαριστώ! Γεωργίου Τσιάκαλου Ναταλία Λειτουργός Περιβάλλοντος Email: ngeorgiou@environment.moa.gov.cy Τηλέφωνο: +35722408923 Τμήμα Περιβάλλοντος www.moa.gov.cy/moa/environment/environment.nsf