ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΕΠΑΡΚΕΙΑΣ Εκπαιδευτών Ενηλίκων της Μη Τυπικής Εκπαίδευσης ΣΧΕΔΙΟ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ ΜΙΚΡΟΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ 20 Τίτλος Μικροδιδασκαλίας: «Εισαγωγή στο Υλικό (Hardware) του Η/Υ» Ονοματεπώνυμο: Μολλά Μ. Αχμέτ Ειδικότητα: Πληροφορικής ΠΕ20 Ιούνιος 2015
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Σχέδιο Παρουσίασης Μικροδιδασκαλίας 20 Διαφάνειες Παρουσίασης Έντυπα Αυτό-αξιολόγησης (Ατομικής ή Ομαδικής) Διδακτικές Σημειώσεις Βιβλιογραφία
Προφίλ Εκπαιδευομένων: Το πρόγραμμα εκπαίδευσης απευθύνεται σε ενήλικες ηλικίας από 20 έως 55 ετών, άνεργους και εργαζόμενους, απόφοιτους Λυκείου και Ανώτατης εκπαίδευσης οποιαδήποτε ειδικότητας, χωρίς να απαιτείται γνώσεις Πληροφορικής. Η πολυμορφία των εκπαιδευομένων σε επίπεδο δεξιοτήτων αποσκοπεί στην επίτευξη της ομαδοσυνεργατικής μάθησης, που έχει σκοπό την ανάδειξη της χρησιμότητας της Πληροφορικής σε κάθε μορφή καθημερινής δραστηριότητας και η ανάδειξη δεξιοτήτων σχετικά με τη χρήση των Η/Υ και τη χρήση κατάλληλων περιφερειακών συσκευών. Εκπαιδευτικοί στόχοι Μικροδιδασκαλίας: Γνώσεις: a) Να διακρίνουν τις έννοιες δεδομένα και πληροφορίες και την έννοια της επεξεργασίας. b) Να προσδιορίζουν το τι είναι το υλικό (hardware) ενός Η/Υ. c) Να αναγνωρίζουν τις επιμέρους συστατικά στοιχεία του εσωτερικού του Η/Υ. d) Να αναγνωρίζουν τις συσκευές εισόδου και εξόδου που αποτελούν τις περιφερειακές συσκευές του Η/Υ. Δεξιότητες: a) Να διαμορφώσουν άποψη για τη χρησιμότητα του Η/Υ και των περιφερειακών του συσκευών. b) Να αναγνωρίζουν τα συστατικά μέρη του εσωτερικού ενός Η/Υ. c) Να αναγνωρίζουν τις συσκευές εισόδου και εξόδου και την χρησιμότητα τους. d) Να διακρίνουν τους ρόλους των τμημάτων του Η/Υ. Στάσεις: a) Να εξοικειωθούν με τη χρήση του Η/Υ. b) Να έχουν τη συναίσθηση του ρόλου και των δυνατοτήτων, των συστατικών μερών του Η/Υ. c) Να προσανατολιστούν στη χρήση των τεχνολογιών πληροφορίας και επικοινωνιών (ΤΠΕ). d) Να απαλείψουν τις όποιες φοβίες τους που σχετίζονται με τη χρήση Η/Υ. Σελίδα 1 από 3
Θέματα (Υποενότητες) Μικροδιδασκαλίας Α/Α 1 2 3 4 5 ΘΕΜΑΤΑ (Υποενότητες) Ανακεφαλαίωση βασικών εννοιών, του προηγούμενου μαθήματος και σύνδεση με το τωρινό μάθημα, Εισαγωγή μαθήματος. Το υλικό (hardware) του Η/Υ και τα συστατικά μέρη τις κεντρικής μονάδας. Οι μονάδες εισόδου και εξόδου περιφερειακές συσκευές του Η/Υ. Η ανατροφοδότηση κατανόησης του μαθήματος γίνετε με ερωτώ απαντήσεις κατά τη διάρκεια της διάλεξης και με ομαδική δραστηριότητα επίλυσης απλών ερωτήσεων, και στο τέλος γίνετε συζήτηση για την δραστηριότητα και δίνονται οι απαντήσεις των ερωτήσεων. Επίλογος, Ανακεφαλαίωση, Σύνδεση με την επόμενη διδακτική ενότητα ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΚΑΘΕ ΥΠΟΕΝΟΤΗΤΑΣ (σε λεπτά) 2 5 5 ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ (για κάθε υποενότητα) Εισήγηση, Ερωτήσεις-Απαντήσεις Εισήγηση, Επίδειξη, Συζήτηση, Ερωτήσεις-Απαντήσεις Εισήγηση, Ερωτήσεις-Απαντήσεις, Καταιγισμός Ιδεών ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΜΕΣΑ (για κάθε υποενότητα) Η/Υ, Προβολέας, PowerPoint, Πίνακας Η/Υ, Προβολέας, PowerPoint, Δομικά εξαρτήματα Η/Υ όπως: Motherboard, CPU, RAM, HDD Η/Υ, Προβολέας, PowerPoint 5 Ομαδική Εργασία Φύλλα Εργασίας 3 Εισήγηση Η/Υ, Προβολέας, PowerPoint Σελίδα 2 από 3
Ακολουθούν οι διαφάνειες που παρουσιάζονται στη διάλεξη
Εισαγωγή στο Υλικό (Hardware) του Η/Υ Μολλά Μ. Αχμέτ Πληροφορικός ΠΕ20 amolla@amolla.net
Στην προηγούμενη ενότητα γνωρίσαμε Βασικές Έννοιες της Πληροφορικής Δεδομένα: οποιαδήποτε παράσταση, όπως χαρακτήρες ή αριθμητικές ποσότητες, σύμβολα κτλ., στην οποία δίνεται ή είναι δυνατόν να δοθεί μία σημασία (έννοια). Πληροφορία: η σημασία που δίνει ο άνθρωπος σε ένα σύνολο δεδομένων, τα οποία επεξεργάζεται με τη βοήθεια προκαθορισμένων συμφωνιών που έχουν θεσπιστεί από τον ίδιο. 2
Υπολογιστικό Σύστημα 3
Το υλικό μέρος του Υπολογιστή To Υλικό (Hardware) μέρος ενός υπολογιστή, είναι όλα τα ηλεκτρικά και τα μηχανικά του μέρη, δηλαδή ότι μπορούμε να δούμε και να αγγίξουμε. 4
Κεντρική Μονάδα Η Κεντρική Μονάδα (Κουτί) του υπολογιστή. 5
Εσωτερικό της Κεντρικής Μονάδας Τροφοδοτικό Ρεύματος Μητρική Πλακέτα ή Κάρτα Κεντρική Μονάδα Επεξεργασίας Μνήμη RAM Κάρτες Επέκτασης Σκληρός Δίσκος DVD-R/RW 6
Συσκευές εισόδου - εξόδου Συσκευές εισόδου Συσκευές με τις οποίες εισάγω (δίνω) δεδομένα στον Η/Υ Συσκευές εξόδου Συσκευές με τις οποίες παίρνω πληροφορίες από τον Η/Υ 7
Συσκευές Εισόδου Πληκτρολόγιο 8
Συσκευές Εισόδου Ποντίκι 9
Συσκευές Εισόδου Σαρωτής (scanner) Με τη βοήθεια του σαρωτή, μετατρέπονται φωτογραφίες και κείμενα σε ηλεκτρονική μορφή και εισάγονται στον υπολογιστή για επεξεργασία. 10
Συσκευές Εξόδου Οθόνη LCD 11
Συσκευές Εξόδου Εκτυπωτής Ψεκασμού μελάνης Μας βοηθάει να τυπώνουμε σε χαρτί τις πληροφορίες που επιλέγουμε. Λέιζερ Ακίδων Πολυμηχάνημα 12
Συσκευές Εξόδου Ηχεία 13
Άλλες Συσκευές Μικρόφωνο Webcam Joystick Ψηφιακή Φωτογραφική Μηχανή Ψηφιακή Κάμερα 14
Συσκευές εισόδου και εξόδου Smart Phone Touch Screen Laptop Info kiosk 15
Υποδοχές σύνδεσης ή θύρες επέκτασης 16
Καλώδια σύνδεσης VGA DVI HDMI Audio Jack Παράλληλο καλώδιο Σειριακό καλώδιο PS/2 USB 17
ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ Υλικό (Hardware) του Η/Υ Συσκευές εισόδου - εξόδου Συσκευές εισόδου Πληκτρολόγιο Ποντίκι Σαρωτής Μικρόφωνο Κάμερα Χειριστήριο Δίνω δεδομένα Συσκευές εξόδου Οθόνη Εκτυπωτής Ηχεία Παίρνω πληροφορίες Υποδοχές και καλώδια σύνδεσης συσκευών 18
Στο επόμενο μάθημα Λογισμικό (Software) του Η/Υ 19
Ακολουθούν Δραστηριότητες Αυτό-αξιολόγησης Ατομικές ή Ομαδικές
Τίτλος Ενότητας: «Εισαγωγή στο Υλικό (Hardware) του Η/Υ» Ομάδα: Ημερομηνία: / / 2015 1. Χαρακτηρίστε τις παρακάτω προτάσεις ως σωστές ή λάθος σημειώνοντας δίπλα στα αντίστοιχα κελιά Σ ή Λ. Στην περίπτωση που πιστεύετε ότι είναι λανθασμένες σκεφτείτε ποια θα μπορούσε να είναι η αντίστοιχη σωστή πρόταση. Σ ή Λ a) Τα δεδομένα έχουν μόνο τη μορφή αριθμητικών συμβόλων. b) Ο φορητός υπολογιστής δεν μπορεί να εκτελέσει όλες τις λειτουργίες που εκτελεί ένας σταθερός Η/Υ. c) Υπάρχουν συσκευές που συνδέονται χωρίς καλώδιο (ασύρματα) στην Κεντρική Μονάδα του υπολογιστή. d) Ο σαρωτής μας βοηθάει να μεταφέρουμε τις φωτογραφίες μας από την ψηφιακή φωτογραφική μηχανή στον υπολογιστή. e) Η οθόνη χωρίζεται σε μικρές περιοχές, που ονομάζονται εικονοστοιχεία (pixels). 2. Εισάγοντας το σύμβολο στο αντίστοιχο κουτί, χαρακτηρίστε τις συσκευές στον επόμενο πίνακα ως συσκευές «εισόδου» ή «εξόδου, και να αντιστοιχίσετε με ποιο καλώδιο / θύρα συνδέεται η Καλώδιο / Θύρα κάθε συσκευή. USB Συσκευές Εισόδου Εξόδου Πληκτρολόγιο VGA Οθόνη Σαρωτής Ηχεία HDMI Ποντίκι Μικρόφωνο DVI Κάμερα Εκτυπωτής Audi jack
Φ ΥΛΛΟ Ομαδικής ΕΡΓΑΣΙΑΣ Τίτλος Ενότητας: «Εισαγωγή στο Υλικό (Hardware) του Η/Υ» Ημερομηνία: Όνομα ομάδας:
Ακολουθούν οι Διδακτικές Σημειώσεις για εμβάθυνση γνώσεων
ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: «Εισαγωγή στο Υλικό (Hardware) του Η/Υ» ΦΥΛΛΟ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ (Νο...) ΣΚΟΠΟΙ: Μετά το τέλος της διδασκαλίας και την μελέτη αυτού του φύλλου πληροφοριών να είστε σε θέση να: ονομάζετε τα εσωτερικά μέρη του υπολογιστή περιγράφετε σύντομα το εσωτερικό του υπολογιστή αναγνωρίζετε τις θύρες επέκτασης αναφέρετε τουλάχιστον τρεις κάρτες επέκτασης ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ: Από τα σημαντικότερα κεφάλαια αυτής ενότητας ΤΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΤΟΥ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗ Η κεντρική μονάδα του υπολογιστή (case) περιέχει ηλεκτρονικά εξαρτήματα που συνεργάζονται μεταξύ τους, έτσι ώστε ο υπολογιστής να λειτουργεί ως ενιαίο σύνολο (υπολογιστικό σύστημα) ΤΡΟΦΟΔΟΤΙΚΟ (Power Supply) Συσκευή που μετατρέπει το εναλλασσόμενο ρεύμα (AC) που έρχεται από την πρίζα σε συνεχές (DC) και μειώνει την τάση του από 220V σε 5-12V που μπορούν να αντέξουν τα κυκλώματα του υπολογιστή. ΜΗΤΡΙΚΗ ΚΑΡΤΑ (Motherboard) Είναι η μεγαλύτερη πλακέτα στο εσωτερικό του υπολογιστή. Πάνω σε αυτή τοποθετούνται ή συνδέονται όλα τα εξαρτήματα του υπολογιστή. Μεταξύ άλλων περιέχει: Ειδικές υποδοχές (slots) στις οποίες τοποθετούνται οι κάρτες επέκτασης (π.χ. AGP και PCIx για κάρτα γραφικών, PCI για κάρτα ήχου και κάρτα δικτύου), ο επεξεργαστής (CPU socket) και η κύρια μνήμη (Ram slots). Θύρες (ports) στις οποίες συνδέονται μέσω καλωδίων οι εξωτερικές περιφερειακές συσκευές (π.χ. οθόνη, εκτυπωτής, πληκτρολόγιο, ποντίκι κλπ). Μνήμη ROM που είναι απαραίτητη για την εκκίνηση του υπολογιστή. ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΤΗΣ (ΚΜΕ CPU) Είναι το σημαντικότερο και ταχύτερο εξάρτημα του υπολογιστή (ο «εγκέφαλος»). Προσπελάζει άμεσα τα δεδομένα της μνήμης RAM και τα εκτελεστεί σε δυαδική μορφή. Είναι μόνιμα τοποθετημένος πάνω στη μητρική κάρτα (CPU socket). Επειδή θερμαίνεται, διαθέτει ένα ανεμιστηράκι (fan) που τον ψύχει. ΜΝΗΜΗ RAM (Random Access Memory) Διατηρεί προσωρινά τα δεδομένα και τις εντολές πριν σταλούν στην CPU. Αποθηκεύει προσωρινά τα προγράμματα που εκτελούνται ανά πάσα στιγμή. Βρίσκεται υπό μορφή κάρτας μνήμης πάνω στην μητρική κάρτα (RAM module). Κάθε κάρτα έχει χωρητικότητα που μετριέται σε ΜΒ ή GB. Τα δεδομένα της χάνονται χωρίς τροφοδοσία ρεύματος. Διδακτικές Σημειώσεις για το μάθημα «Εισαγωγή στο Υλικό (Hardware) του Η/Υ» Σελίδα 1 από 3
ΜΝΗΜΗ ROM (Read Only Memory) Είναι μνήμη μικρής χωρητικότητας που επιτρέπει μόνο την ανάγνωσή της από τη CPU. Τα δεδομένα της αποθηκεύονται από τον κατασκευαστή έτσι ώστε ο χρήστης να μην μπορεί να τα μεταβάλλει. Είναι τοποθετημένη πάνω στην μητρική κάρτα σαν ολοκληρωμένο κύκλωμα. Περιέχει τα δεδομένα που χρειάζεται ο υπολογιστής κατά την εκκίνηση του συστήματος (system boot). ΚΑΡΤΑ ΓΡΑΦΙΚΩΝ - ΟΘΟΝΗΣ (Graphics Card) Επεξεργάζεται το σήμα εικόνας που στέλνεται στην οθόνη του υπολογιστή. Έχει δικό της επεξεργαστή (accelerator) και μνήμη RAM για να ξεκουράζει τον υπολογιστή από το βάρος επεξεργασίας των γραφικών. ΚΑΡΤΑ ΗΧΟΥ (Sound Card) Επεξεργάζεται το σήμα ήχου που στέλνεται στα ηχεία του υπολογιστή. Δέχεται επίσης είσοδο ήχου από άλλες εξωτερικές συσκευές (μικρόφωνο) ή μουσικά όργανα (MIDI) και τον ψηφιοποιεί. ΚΑΡΤΑ ΔΙΚΤΥΟΥ (Network Card) Επιτρέπει την σύνδεση του υπολογιστή με άλλους υπολογιστές μέσα σε ένα τοπικό δίκτυο υπολογιστών. Η σύνδεση γίνεται ενσύρματα (καλώδιο Ethernet) ή ασύρματα (κεραία). ΑΛΛΕΣ ΚΑΡΤΕΣ Κάρτα Ραδιοφώνου (για να ακούμε ραδιόφωνο) Κάρτα Τηλεόρασης (για να βλέπουμε τηλεόραση) Κάρτα Μόντεμ (για να συνδεόμαστε στο δίκτυο μέσω τηλεφωνικής γραμμής) Διδακτικές Σημειώσεις για το μάθημα «Εισαγωγή στο Υλικό (Hardware) του Η/Υ» Σελίδα 2 από 3
ΘΥΡΕΣ ΕΠΕΚΤΑΣΗΣ Στην πίσω πλευρά της Κεντρικής Μονάδας του υπολογιστή υπάρχουν μια σειρά υποδοχές (slots) στις οποίες συνδέονται με καλώδια οι εξωτερικές περιφερειακές συσκευές του συστήματος. Line-In ΘΥΡΑ ΕΦΑΡΜΟΓΗ PS/2 Παλιά θύρα για τη σύνδεση πληκτρολογίου και ποντικιού. USB Σύγχρονη θύρα για τη σύνδεση πλήθους συσκευών (πληκτρολόγιο, ποντίκι, εκτυπωτής, σαρωτής). Επιτυγχάνει μεγάλες ταχύτητες μεταφοράς δεδομένων (480 Mbps). Τροφοδοτεί και με ηλεκτρικό ρεύμα κάθε συσκευή που συνδέεται σε αυτή. Σειριακή (Serial Port) Παλιά θύρα για τη σύνδεση αργών περιφερειακών συσκευών με μικρές απαιτήσεις ταχύτητας (ποντίκι, μόντεμ). Τελευταία δεν χρησιμοποιείται. Παράλληλη (Parallel Port) Παλιά θύρα για τη σύνδεση γρήγορων περιφερειακών συσκευών που απαιτούν υψηλή ταχύτητα μεταφοράς δεδομένων (εκτυπωτής, σαρωτής). Είναι 8 φορές γρηγορότερη από την σειριακή θύρα. Τελευταία δεν χρησιμοποιείται (αντικατάσταση από USB) VGA Σύνδεση της οθόνης με τον υπολογιστή (πάνω στην κάρτα γραφικών). Τελευταία έχει ξεπεραστεί από καλύτερες τεχνολογίες (π.χ. DVI, HDMI). MIDI & Microphone Σύνδεση μουσικών οργάνων (Musical Instruments Digital Interface) ή μικροφώνου πάνω στην κάρτα ήχου. Line-In & Line-Out Σύνδεση εξωτερικής πηγής ήχου (π.χ. ηχοσύστημα) ή ακουστικών πάνω στην κάρτα ήχου. Διδακτικές Σημειώσεις για το μάθημα «Εισαγωγή στο Υλικό (Hardware) του Η/Υ» Σελίδα 3 από 3
Βιβλιογραφία Αριστείδης, Α., Μαβόγλου, Χ., Οικονομάκος, Η., & Φύτρος,, Κ. (n.d.). Το Υλικό του Υπολογιστή. Στο ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ Α', Β', Γ' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ. ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΚΑΙ ΕΚΔΟΣΕΩΝ «ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ».