1 ΤΕΣΤ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΤΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΘΕΜΑ 1 Ο Απαντήστε στις παρακάτω ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής. 1. Γραμμικό μόριο DNA θα βρούμε: Α. Σε πλασμίδια Β. Στο κύριο μόριο DNA του βακτηρίου. Γ. Σε χλωροπλάστες. Δ. Στους πυρήνες των ευκαρυωτικών κυττάρων. 2. Το νουκλεόσωμα περιέχει : Α. RNA. Β. RNA και πρωτείνες. Γ. DNA. Δ. DNA και πρωτείνες. 3. Κάθε νουκλεοτίδιο ενώνεται με το αμέσως επόμενο ως εξής: Α. Η αζωτούχος βάση του πρώτου με την πεντόζη του επόμενου. Β. Το υδροξύλιο του 5 ου ατόμου άνθρακα της πεντόζης του πρώτου νουκλεοτιδίου με την αζωτούχο βάση του επόμενου. Γ. Το υδροξύλιο του 3 ου ατόμου άνθρακα της πεντόζης του πρώτου νουκλεοτιδίου με την φωσφορική ρίζα του επόμενου. Δ. Το υδροξύλιο του 3 ου ατόμου άνθρακα της πεντόζης του πρώτου νουκλεοτιδίου με την πεντόζη του επόμενου. 4. Η δευτεροταγής δομή του δίκλωνου DNA σταθεροποιείται : Α. Με τους φωσφοδιεστερικούς δεσμούς Β. Με τους δεσμούς υδρογόνου μεταξύ των συμπληρωματικών βάσεων. Γ. Με τη βοήθεια πρωτεϊνών (ιστόνες και μη ιστόνες). Δ. Όλα τα παραπάνω είναι σωστά. 5. Η αναλογία Α+T/C+G διαφέρει: Α. Από οργανισμό σε οργανισμό Β. Από είδος σε είδος Γ. Από κύτταρο σε κύτταρο Δ. Από άνθρωπο σε άνθρωπο
2 ΘΕΜΑ 2 Ο 1. Να περιγράψετε συνοπτικά τις λειτουργίες του γενετικού υλικού. (Μόρια 7) 2. Να περιγραφεί το πείραμα του Griffith (Μόρια 8) 3. Τι είναι απλοειδές και τι διπλοειδές κύτταρο; Δώστε παραδείγματα. (Μόρια 6) 4. Να περιγράψετε ενα in vitro πείραμα που να δείχνει ότι το DNA είναι το γενετικό υλικό. (Μόρια 4) ΘΕΜΑ 3 Ο 1. Τι εννοούμε λέγοντας ότι ο σχηματισμός μιας πολυνουκλεοτιδικής αλυσίδας έχει προσανατολισμό 5 3; (Μόρια 7) 2. Πώς χρησιμοποιείται ο όρος αδελφές χρωματίδες, σε ποιο στάδιο της κυτταρικής διαίρεσης εμφανίζουν το μεγαλύτερο βαθμό συσπείρωσης και πώς μοιράζονται στα δύο νέα κύτταρα; (Μόρια 8) 3. Τι είναι το νουκλεόσωμα και ποιος ο ρόλος του; 4. Ποια ονομάζονται ημιαυτόνομα οργανίδια και γιατί; ΘΕΜΑ 4 Ο A. Το άλογο περιέχει σε κάθε σωματικό του κύτταρο 62 χρωμοσώματα. Τα φυλετικά του χρωμοσώματα είναι όπως του ανθρώπου. Δώστε τον αριθμό: α) Των χρωμοσωμάτων που παίρνει το άλογο από τον πατέρα του. β) Των φυλετικών χρωμοσωμάτων που υπάρχουν σε κάθε γαμέτη του. γ) Των αυτοσωμικών χρωμοσωμάτων των ωαρίων του. δ) Των αυτοσωμικών χρωμοσωμάτων στα διπλοειδή κύτταρά του. ε) Των χρωμοσωμάτων που περιέχονται σ ένα ηπατικό κύτταρό του. Δικαιολογήστε τις απαντήσεις σας (Μόρια 15) Β. Ευκαρυωτικό κύτταρο στη φάση της μετάφασης έχει 20 χρωμοσώματα: Α. Πόσα μόρια DNA έχει μετά τον αυτοδιπλασιασμό του; Β. Πόσες αδελφές χρωματίδες εμφανίζει; Γ. Πόσα ινίδια χρωματίνης φέρει στην αρχή της μεσόφασης; Να εξηγηθούν τα αποτελέσματα. (Μόρια 10) Κ.Ψαρίδης
3 ΤΕΣΤ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΤΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ -ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ- ΘΕΜΑ 1 Ο Απαντήστε στις παρακάτω ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής. 6. Γραμμικό μόριο DNA θα βρούμε: Δ. Στους πυρήνες των ευκαρυωτικών κυττάρων. 7. Το νουκλεόσωμα περιέχει : Δ. DNA και πρωτείνες. 8. Κάθε νουκλεοτίδιο ενώνεται με το αμέσως επόμενο ως εξής: Γ. Το υδροξύλιο του 3 ου ατόμου άνθρακα της πεντόζης του πρώτου νουκλεοτιδίου με την φωσφορική ρίζα του επόμενου. 9. Η δευτεροταγής δομή του δίκλωνου DNA σταθεροποιείται : Β. Με τους δεσμούς υδρογόνου μεταξύ των συμπληρωματικών βάσεων. 10. Η αναλογία Α+T/C+G διαφέρει: Β. Από είδος σε είδος ΘΕΜΑ 2 Ο 1. Να περιγράψετε συνοπτικά τις λειτουργίες του γενετικού υλικού. ΑΠΑΝΤΗΣΗ: ΣΕΛΙΔΑ 17 :Από To DNA αποτελεί το γενετικό..έως.. σύνθεσης των πρωτεϊνών. 2. Να περιγραφεί το πείραμα του Griffith ΑΠΑΝΤΗΣΗ: ΣΕΛΙΔΑ 13: Από..το 1928 εως πως γινεται αυτό.(όχι απαραίτητο ο ορισμός της αποικίας) 3. Τι είναι απλοειδές και τι διπλοειδές κύτταρο; Δώστε παραδείγματα. ΑΠΑΝΤΗΣΗ: ΣΕΛΙΔΑ 17: Από.. Τα κύτταρα στα οποία το γονιδίωμα..έως..στο πυρήνα 4. Να περιγράψετε ενα in vitro πείραμα που να δείχνει ότι το DNA είναι το γενετικό υλικό. ΑΠΑΝΤΗΣΗ: ΣΕΛΙΔΑ 13:ΠΕΙΡΑΜΑ AVERY Από Η απάντηση δόθηκε το 1944,.έως..ήταν το DNA ΘΕΜΑ 3 Ο 1. Τι εννοούμε λέγοντας ότι ο σχηματισμός μιας πολυνουκλεοτιδικής αλυσίδας έχει προσανατολισμό 5 3; ΑΠΑΝΤΗΣΗ: ΣΕΛΙΔΑ 14:Από..Ανεξάρτητα.. έως τέλος 2. Πώς χρησιμοποιείται ο όρος αδελφές χρωματίδες, σε ποιο στάδιο της κυτταρικής διαίρεσης εμφανίζουν το μεγαλύτερο βαθμό συσπείρωσης και πώς μοιράζονται στα δύο νέα κύτταρα; ΑΠΑΝΤΗΣΗ: ΣΕΛΙΔΑ 20: Με το τέλος της αντιγραφής κάθε ινίδιο χρωματίνης έχει διπλασιαστεί. Τα δύο αντίγραφα κάθε ινιδίου συνδέονται μεταξύ τους με μία δομή που ονομάζεται κεντρομερίδιο. 0 όρος αδελφές χρωματίδες χρησιμοποιείται για να περιγράψει τα διπλασιασμένα χρωμοσώματα κατά το χρονικό διάστημα που είναι συνδεδεμένα στο κεντρομερίδιο. Στην κυπαρική διαίρεση οι
4 αδελφές χρωματίδες συσπειρώνονται και, κατά το στάδιο της μετάφασης, αποκτούν μέγιστο βαθμό συσπείρωσης. Στο στάδιο αυτό ο υψηλός βαθμός συσπείρωσης καθιστά τα μεταφασικά χρωμοσώματα ευδιάκριτα και έτσι είναι εύκολο να παρατηρηθούν με το οπτικό μικροσκόπιο. Στο τέλος της κυτταρικής διαίρεσης προκύπτουν δύο νέα κύτταρα, γενετικά όμοια μεταξύ τους και με το αρχικό, αφού το καθένα περιέχει τη μία από τις δύο «πρώην» αδελφές χρωματίδες από κάθε χρωμόσωμα. 3. Τι είναι το νουκλεόσωμα και ποιος ο ρόλος του; ΑΠΑΝΤΗΣΗ: ΣΕΛΙΔΑ 18: Στο ηλεκτρονικό μικροσκόπιο, ύστερα από ειδική επεξεργασία, τα ινίδια χρωματίνης μοιάζουν με κομπολόγια από χάντρες. Κάθε «χάντρα» ονομάζεται νουκλεόσωμα και αποτελεί τη βασική μονάδα οργάνωσης της χρωματίνης. Το νουκλεόσωμα αποτελείται από DNA μήκους 146 ζευ γών βάσεων και από οκτώ μόρια πρωτεϊνών, που ονομάζονται ιστόνες. To DNA είναι τυλιγμένο γύρω από το ναδιπλώνονται με αποτέλεσμα το DNA να πακετάρεται σε μεγαλύτερο βαθμό, σχηματίζοντας τελικά τα ινίδια της χρωματίνης. Στην αναδίπλωση συμμετέχουν και άλλα είδη πρωτεϊνών. 4. Ποια ονομάζονται ημιαυτόνομα οργανίδια και γιατί; ΑΠΑΝΤΗΣΗ: ΣΕΛΙΔΑ 21: Τα μιτοχόνδρια και οι χλωροπλάστες έχουν DNA. Το γενετικό υλικό των μιτοχονδρίων και των χλωροπλαστών περιέχει πληροφορίες σχετικές με τη λειτουργία τους, δηλαδή σχετικά με την οξειδωτική φωσφορυλίωση και τη φωτοσύνθεση αντίστοιχα, και κωδικοποιεί μικρό αριθμό πρωτεϊνών. Οι περισσότερες όμως πρωτεΐνες, που είναι απαραίτητες για τη λειτουργία των μιτοχονδρίων και των χλωροπλαστών, κωδικοποιούνται από γονίδια που βρίσκονται στο DNA του πυρήνα. Το γεγονός αυτό δείχνει ότι τα οργανίδια αυτά δεν είναι ανεξάρτητα από τον πυρήνα του κυττάρου και για το λόγο αυτό χαρακτηρίζονται ως ημιαυτόνομα. ΘΕΜΑ 4 Ο A. Το άλογο περιέχει σε κάθε σωματικό του κύτταρο 62 χρωμοσώματα. Τα φυλετικά του χρωμοσώματα είναι όπως του ανθρώπου. Δώστε τον αριθμό: α) Των χρωμοσωμάτων που παίρνει το άλογο από τον πατέρα του. β) Των φυλετικών χρωμοσωμάτων που υπάρχουν σε κάθε γαμέτη του. γ) Των αυτοσωμικών χρωμοσωμάτων των ωαρίων του. δ) Των αυτοσωμικών χρωμοσωμάτων στα διπλοειδή κύτταρά του. ε) Των χρωμοσωμάτων που περιέχονται σ ένα ηπατικό κύτταρό του. Δικαιολογήστε τις απαντήσεις σας ΑΠΑΝΤΗΣΗ: α) Τα χρωμοσώματα που παίρνει το άλογο από τον πατέρα του είαι 31 δηλαδή τα μισά. Τα άλλα μισα τα παίρνει από τη μητέρα του. Οι γαμέτες είναι κύτταρα απλοειδή και το ζυγωτό-απόγονος δημιουργείται από την ένωση των γαμτών. β) Τα φυλετικά χρωμοσώματα που υπάρχουν σε κάθε γαμέτη του είναι 1.Απο τα 31 τα 30 είναι τα αυτοσωμικά καιτο ένα φυλετικό. Ετσι με τη γονιμοποπιηση το ζυγωτό έχει 2 φυλετικά. γ) Τα αυτοσωμικά χρωμοσώματα του κάθε ωαρίου του είναι 30. Το ωάριο είναι γαμέτης με σύνολο 31 χρωμοσώματα από τα οποία το 1 είναι φυλετικό. δ) Τα αυτοσωμικά χρωμοσώματα στα διπλοειδή κύτταρά του είναι 62. ε) Τα χρωμοσώματα που περιέχονται σ ένα ηπατικό κύτταρό του είναι 62δεδομένου ότι το ηπατικό κύτταρο είναι σωματικό άρα διπλοειδές.
5 Β. Ευκαρυωτικό κύτταρο στη φάση της μετάφασης έχει 20 χρωμοσώματα: Α. Πόσα μόρια DNA έχει μετά τον αυτοδιπλασιασμό του; Β. Πόσες χρωματίδες εμφανίζει; Γ. Πόσα ινίδια χρωματίνης φέρει στην αρχή της μεσόφασης; Να εξηγηθούν τα αποτελέσματα. ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Α. Εχει 40 μόρια DNA.Κάθε χρωμόσωμα μετά την αντιγραφή αποτελείται από 2 αδελφές χρωματίδες. Κάθε χρωματίδα είναι ένα δίκλωνο μόριο DNA μαζί με τις πρωτείνες. Αρα τα 20 διπλασιασμένα χρωμοσώματα περιέχουν 40 μόρια DNA. Β. Εμφανίζει 40 χρωματίδες ανα 2 αδελφές. Γ. Τα ινίδια χρωματίνης είναι 20. Στην αρχή της μεσόφασης δηλαδή πριν το διπλασιασμό τα μη διπλασιασμένα χρωμοσώματα (Ινίδια χρωματίνης) είναι 20 και περιέχουν 20 μόρια DNA. Μετα την αντιγραφή γίνονται 40. Κ.Ψαρίδης