ΑΣΗΜΙΝΑ ΜΑΡΙÁ - ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΤΟΥ ΓΑΜΟΥ ΠΑΙΝΕΜΑΤΑ ΤΗΣ ΝΥΦΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΓΑΜΠΡΟΥ EKΔΟΣΕΙΣ ΕΥΔΗΜΟΣ
ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΤΟΥ ΓΑΜΟΥ ΠΑΙΝΕΜΑΤΑ ΤΗΣ ΝΥΦΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΓΑΜΠΡΟΥ * Συγγραφέας Ασηµίνα Μαριά - Χατζηνικόλα * Τεχνική Επιµέλεια Μιχαήλ Χατζηνικόλας Τσαµπίκα Γεωργά Φιλολογική Επιµέλεια Ιωάννα Ευσταθίου Επιµέλεια Εξωφύλλου Χαράλαµπος Συντυχάκης * ISBN: 978 618 80486 8 3 * Εκδόσεις Εύδηµος Αγ. Ιωάννου, 85101 Ιαλυσός Ρόδος, 2014 Εκτύπωση Λύχνος Printhouse, Αθήνα
ΠΡΟΛΟΓΟΣ Μια από τις μεγαλύτερες χαρές της ανθρώπινης ζωής είναι ο γάμος, ένα από τα επτά Μυστήρια της Ορθόδοξης Εκκλησίας με το οποίο ενώνονται οι ζωές δύο ανθρώπων και στο εξής μοιράζονται τις χαρές και τις λύπες μαζί. Σε όλη τη διάρκεια της τελετής μπορεί κάποιος να διακρίνει συμβολισμούς που επισφραγίζουν τη συνένωση των νεόνυμφων. Οι αναμμένες λαμπάδες δεξιά και αριστερά του ζεύγους συμβολίζουν την αγνότητα της ψυχής τους, τα στέφανα την ευλογία, τη «στεφάνωση» δηλαδή, την ανταμοιβή για την αρετή και την αγνότητά τους μέχρι εκείνη τη στιγμή αλλά και σε όλη τη διάρκεια του κοινού τους βίου. Το λευκό χρώμα του νυφικού την αθωότητα και αγνότητα της νύφης. Οι βέρες, την αιώνια αγάπη ενώ, το κρασί που πίνουν, την από κοινού συμμετοχή στην οικογένεια που θα δημιουργήσουν. Ο λαός μας μέσα από την τεράστια παράδοσή του ανά τόπο, δεν θα μπορούσε να προσπεράσει
ένα τόσο σημαντικό Μυστήριο της Εκκλησίας και γεγονός στη ζωή των ανθρώπων. Αντίθετα, «υμνεί» αυτήν την χαρά, δημιουργώντας αθάνατα τραγούδια, «τα τραγούδια του γάμου» τα οποία μας περιγράφουν μ ένα ξεχωριστό, παραδοσιακό και λυρικό τρόπο την προετοιμασία, το γεγονός, το γλέντι συγγενών, φίλων, συγχωριανών και συμπολιτών κάθε ηλικίας. Τους στίχους αυτούς λοιπόν, πολλές φορές αυτοσχέδιους και διαδομένους από γενιά σε γενιά με προφορικό λόγο, οφείλουμε όπως έκαναν και οι παλιότερες γενιές να φροντίσουμε να περάσουν στα νέα παιδιά, να μην σβήσουν αλλά, να συνεχίσουν να υπάρχουν, καθώς μέσα από αυτούς «ξεχειλίζει» ο πλούτος και το είναι της λαϊκής μας έκφρασης. Ένας χείμαρρος λέξεων με καλωσορίσματα, αστεϊσμούς, υποσχέσεις, περιγραφές και ιδιαίτερα, ευχές. Η συλλογή αυτή απευθύνεται σε όλους αλλά κυρίως στη νέα γενιά του τόπου μας προκειμένου να γνωρίσουν τα παραδοσιακά τραγούδια του γάμου χωρίς αλλοιώσεις, προσμίξεις και πρότυπα που δεν
ταιριάζουν στην κουλτούρα και τη δική μας ιδιοσυγκρασία, αλλά και στους πιο παλιούς προκειμένου να ξαναθυμηθούν δίστιχα, που ακούστηκαν και τραγουδήθηκαν στους γάμους τους. Τα δίστιχα της παρούσας συλλογής είναι βγαλμένα μέσα από τα βάθη της ψυχής μου ακούγοντας τη φωνή της καρδιάς μου. Όλα τα παραπάνω αποτέλεσαν το ερέθισμα για να τα συλλέξω και να τα καταγράψω. Το κίνητρο όμως προέκυψε μετά από την παράκληση πολλών γνωστών, φίλων και συγγενών μου που μου ζητούσαν να τους γράψω τραγούδια, για να τα τραγουδήσουν στους γάμους των παιδιών ή των συγγενών τους. Τότε μου γεννήθηκε η σκέψη να προσπαθήσω να τα ανακαλέσω στη μνήμη μου και να τα μεταφέρω στο χαρτί, ώστε αφ ενός μεν να μπορούμε όλοι εμείς να τα διαβάσουμε σε μια ενιαία συλλογή, αφ ετέρου να διασωθούν από τη λησμονιά και το πέρασμα του χρόνου.
Θεώρησα σκόπιμο προς διευκόλυνση του αναγνώστη να χωρίσω το υλικό αυτό σε έξι κεφάλαια. Στο πρώτο κεφάλαιο παρουσιάζονται τα τραγούδια των αρραβώνων πηγαίνοντας στα συμπεθέρια. Στο δεύτερο κεφάλαιο παρουσιάζονται τα τραγούδια για το στρώσιμο των κρεβατιών των νεόνυμφων. Στο τρίτο κεφάλαιο γίνεται παράθεση των δίστιχων που τραγουδιούνται καθώς στολίζουν παινώντας την νύφη, τους γονείς και τους κουμπάρους. Στο τέταρτο κεφάλαιο παρουσιάζονται τα τραγούδια που λέγονται καθώς ετοιμάζουν το γαμπρό. Στο πέμπτο κεφάλαιο γίνεται παράθεση των τραγουδιών που λέγονται στη βάπτιση ενός παιδιού. Στο έκτο κεφάλαιο παρουσιάζονται τα νανουρίσματα του νεογέννητου.
ΑΦΙΕΡΩΣΗ Τα δίστιχα της παρούσας συλλογής τα αφιερώνω με αμέριστη αγάπη στην οικογένεια μου για να με θυμούνται.
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Πρόλογος.. 03 Αφιέρωση. 07 Κεφάλαιο 1 Τραγούδια αρραβώνων. 11 Κεφάλαιο 2 Στρώσιμο των κρεβατιών.. 23 Κεφάλαιο 3 Στολισμός της νύφης... 37 Κεφάλαιο 4 Στολισμός του γαμπρού. 55 Κεφάλαιο 5 Τραγούδια της βάπτισης 71 Κεφάλαιο 6 Νανουρίσματα του νεογέννητου. 79 09