Εκπαίδευση για Δημιουργικότητα και Ανάπτυξη στη Σύγχρονη Ελληνική Κοινωνία (ΤΕΑΠΗ) Γιάννης Ρουσσάκης 19/10/2016
Εκπαίδευση για Δημιουργικότητα και Ανάπτυξη στη Σύγχρονη Κοινωνία και Οικονομία της Γνώσης Ι και ΙΙ Ο ρόλος της εκπαίδευσης στην ανάπτυξη η στροφή στην κοινωνία και την οικονομία της γνώσης
Μερικές έννοιες που ακούμε και διαβάζουμε καθημερινά Ανάγκες Επιθυμίες Πόροι - Έλλειψη Συντελεστές Παραγωγής: γη (φύση), εργασία (σωματική, πνευματική), κεφάλαιο Προϊόντα: Αγαθά και Υπηρεσίες Επιχειρηματικότητα Επιλογές Ευκαιρίες Προμηθευτής - Καταναλωτής Οι βασικές ερωτήσεις της Οικονομίας: Τί, Πώς, Για Ποιόν; Οικονομικά Συστήματα Παραδοσιακή Οικονομία Σχεδιασμένη Οικονομία Ελεύθερη Αγορά
Μερικές έννοιες που ακούμε και διαβάζουμε καθημερινά Οικονομική ανάπτυξη Απασχόληση / Ανεργία Οικονομική αποδοτικότητα/αποτελεσματικότητα Πληθωρισμός /σταθερότητα τιμών /κόστος ζωής Εμπορικό Ισοζύγιο / Ισοζύγιο Πληρωμών Αναδιανομή εισοδήματος / ισοκατανομή Οικονομική ασφάλεια / ελευθερία / ιδιοκτησία / επιλογή Ανταγωνισμός / Ανταγωνιστικότητα Μονοπώλιο
Ο ρόλος της γνώσης στην οικονομική ανάπτυξη Ο βασικός οικονομικός πόρος των σύγχρονων κοινωνιών δεν είναι πια το κεφάλαιο ή η εργασία, αλλά: «είναι και θα είναι η γνώση η αξία θα δημιουργείται από την παραγωγικότητα και την καινοτομία που αποτελούν και οι δύο εφαρμογές της γνώσης Οι ηγετική ομάδα σ αυτές τις κοινωνίες της γνώσης θα είναι οι εργάτες της γνώσης (knowledge workers) η οικονομική πρόκληση λοιπόν θα είναι η βελτίωση της παραγωγικότητας της εργασίας με τη γνώση». (Drucker, P. (1993). Post-capitalist Society. New York: Harper Collins.)
Οι «πυλώνες» της ΚτΓ ΤΠΕ
Ο τριπλός έλικας της ΟτΓ Πανεπιστήμιο ή Κυβέρνηση Επιχειρήσεις Πανεπιστήμια Επιχειρήσεις Κυβερνήσεις: Ποιός είναι ο ρόλος τους; Etzkowitz, H. (2008), The Triple Helix. University- Industry Government Innovation in Action, Routledge, New York and London.
Όμως Τα τελευταία 40 χρόνια, η εκπαίδευση, και ιδιαίτερα η ανώτατη εκπαίδευση, επεκτάθηκε όσο ποτέ στο παρελθόν. Έτσι σήμερα υπάρχουν πάρα πολλοί άνθρωποι που θεωρούνται εγγράμματοι καθώς και πάρα πολλοί άνθρωποι κατέχουν ακαδημαϊκούς τίτλους. Όμως, αντίθετα απ ότι στο παρελθόν, η εκπαίδευση, και η κατοχή εκπαιδευτικών τίτλων δεν οδηγεί στην επαγγελματική αποκατάσταση, ενώ το έλλειμμα ανάπτυξης είναι εμφανές σε πολλές κοινωνίες. Σε πάρα πολλές περιπτώσεις μάλιστα διαπιστώνεται ότι οι απόφοιτοι των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων δεν διαθέτουν τις ικανότητες που απαιτούνται για να εργαστούν στις σύγχρονες συνθήκες ώστε να μεγιστοποιήσουν την ατομική ευημερία τους και να συμβάλλουν στην οικονομική ανάπτυξη.
Ένα νέο περιβάλλον για την εκπαίδευση: Sir Ken Robinson «Είμαστε παγιδευμένοι σε μια κοινωνική και οικονομική επανάσταση. Αυτή η επανάσταση είναι συγκρίσιμη με την Βιομηχανική Επανάσταση του 19 ου αιώνα και έχει μόλις ξεκινήσει. Για να επιβιώσουμε, χρειαζόμαστε μια νέα αντίληψη για το ανθρώπινο δυναμικό. Οι τρέχουσες προσεγγίσεις για την εκπαίδευση και την κατάρτιση παρεμποδίζουν τη δημιουργικότητα και οι επικρατούσες ιδέες σχετικά με τη νοημοσύνη έχουν συμβάλλει στην σπάταλη ταλέντου και ικανότητας. Για την ανάπτυξη αυτού του δυναμικού χρειαζόμαστε ριζικά νέες στρατηγικές. Δεν θα επιβιώσουμε στο μέλλον κάνοντας απλά καλύτερα αυτά που έχουμε κάνει στο παρελθόν. Τα υψηλότερα πρότυπα δεν είναι καλά και αν είναι τα λάθος πρότυπα.» (Out of Our Minds, 2001)
Η εξέλιξη στην παραγωγή νέας γνώσης: ο ρόλος της δημιουργικότητας Πηγή: United Nations (2005). Understanding Knowledge Societies In twenty questions and answers with the Index of Knowledge Societies.
Ο Δείκτης της Οικονομίας της Γνώσης Ο ΚΕΙ (Knowledge Economy Index) εκτιμά αν το γενικότερο περιβάλλον μιας χώρας ευνοεί την πορεία της προς μια Οικονομίας που βασίζεται στη Γνώση. Αποτελεί τον μέσο όρο των τεσσάρων επιμέρους δεικτών που αντιστοιχούν στους πυλώνες της Οικονομίας της Γνώσης: Εκπαίδευση: Μέσος των τιμών για: Ποσοστό μορφωμένων ενηλίκων, ποσοστό συμμετοχής στην δευτεροβάθμια εκπαίδευση και ποσοστό συμμετοχής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Τεχνολογία Πληροφοριών και Επικοινωνιών (ΤΠΕ), που είναι ο απλός μέσος των επιμέρους δεικτών για το ποσοστό τηλεφώνων, Η/Υ και Internet (ανά 1000 άτομα που χρησιμοποιούνται από τους κατοίκους στη χώρα. Καινοτομία: Είναι η μέση τιμή των δεικτών της συνολικής δαπάνης για πατέντες, για δικαίωμα χρήσης τεχνολογίας Θεσμικό και οργανωσιακό πλαίσιο: Μέσος όρος των επιμέρους δεικτών των Δασμολογικών και μη Δασμολογικών Περιορισμών, της ποιότητας των κανόνων και της έννομης τάξης. Knowledge Index: Μετρά την ικανότητα μιας χώρας να παράγει, να υιοθετεί και να διαχέει την γνώση. Είναι ο μέσος όρος των τριών από τους τέσσερις πυλώνες (δεν περιλαμβάνει την τιμή του δείκτη του οικονομικού και οργανωσιακού περιβάλλοντος)
Ο Δείκτης της Οικονομίας της Γνώσης Knowledge Economy Index, 1995-2012 Knowledge Economy Index (KEI) Education 2012 2009 2008 1995 2012 2009 2008 1995 Austria 8,61 8,91 8,90 9,13 7,33 8,48 8,60 9,35 Belgium 8,71 8,80 8,75 8,99 8,57 9,14 9,14 9,85 Bulgaria 6,80 6,99 6,72 6,64 6,25 7,65 7,37 7,24 Croatia 7,29 6,15 Cyprus 7,56 7,50 7,53 7,48 7,23 6,65 6,40 6,10 Czech Republic 8,14 7,97 7,92 7,53 8,15 8,23 8,10 7,50 Denmark 9,16 9,52 9,58 9,59 8,63 9,78 9,79 9,61 Estonia 8,40 8,42 8,30 7,81 8,60 8,32 8,46 8,25 Finland 9,33 9,37 9,37 9,56 8,77 9,77 9,77 9,74 France 8,21 8,40 8,47 8,92 8,26 9,02 9,08 9,54 Germany 8,90 8,96 9,01 9,06 8,20 8,36 9,17 9,28 Greece 7,51 7,39 7,35 7,75 8,96 8,21 8,03 7,75 Hungary 8,02 8,00 7,88 7,27 8,42 7,73 7,82 7,55 Ireland 8,86 9,05 8,90 8,95 8,87 9,14 9,09 9,22 Italy 7,89 7,79 7,87 8,12 7,58 7,96 7,82 8,02 Latvia 7,41 7,65 7,61 6,50 7,73 8,35 8,51 7,48 Lithuania 7,80 7,77 7,70 6,34 8,64 8,40 8,42 7,41 Luxembourg 8,37 8,64 8,67 8,56 5,61 6,61 6,69 6,83 Malta 7,88 7,58 6,86 5,86 Netherlands 9,11 9,35 9,30 9,49 8,75 9,21 9,21 9,68 Poland 7,41 7,41 7,52 6,69 7,76 8,02 8,82 8,14 Portugal 7,61 7,61 7,56 7,87 6,99 6,95 6,87 7,45 Romania 6,82 6,43 6,18 5,48 7,55 6,47 6,04 6,20 Slovak Republic 7,64 7,47 7,44 6,94 7,42 7,26 7,21 7,16 Slovenia 8,01 8,15 8,27 8,01 7,42 8,31 8,26 7,85 Spain 8,35 8,28 8,21 8,27 8,82 8,33 8,32 8,54 Sweden 9,43 9,51 9,56 9,47 8,92 9,29 9,44 9,59 United Kingdom 8,76 9,10 8,92 9,38 7,27 8,49 8,24 9,69
Ο Δείκτης της Οικονομίας της Γνώσης Iceland 8,62 8,91 Serbia 6,02 5,98 Norway 9,11 9,31 9,29 9,49 9,43 9,60 9,59 9,71 Switzerland 8,87 9,01 9,13 9,40 6,90 7,68 7,76 8,64 Turkey 5,16 5,55 5,68 5,12 4,11 4,46 4,22 4,43 Australia 8,88 8,97 9,09 9,22 9,71 9,69 9,66 9,93 Brazil 5,58 5,61 Canada 8,92 9,17 9,14 9,23 8,61 9,26 9,24 9,69 China 4,37 3,93 India 3,06 2,26 Japan 8,28 8,42 8,53 8,83 8,43 8,67 8,70 9,06 Korea 7,97 9,09 Mexiko 5,07 5,16 New Zealand 8,97 8,92 8,87 9,37 9,81 9,78 9,84 9,66 Russian Federation 5,78 6,79 United States 8,77 9,02 9,10 9,51 8,70 8,74 8,79 9,42
Τι σημαίνουν όλα αυτά για εμάς;