ΕΠΕΦΑ Ε Ρ Γ Α Σ Τ Η Ρ Ι Ο Ε Π Ε Ν Δ Υ Τ Ι Κ Ω Ν Ε Φ Α Ρ Μ Ο Γ Ω Ν Τομέας Οικονομικής των Επιχειρήσεων και Χρηματοοικονομικής Τμήμα Οικονομικών Επιστημών ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Σoφοκλέους 1, Αθήνα 105 59, Τηλ. 210-368-9442, 210-368-9460 Διευθυντής: Καθηγητής Νικόλαος Μυλωνάς, Ph.D. Ηλεκτρονική διεύθυνση: nmilonas@econ.uoa.gr Ιστότοπος: http://epefa.econ.uoa.gr Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα: Η επιχειρηματικότητα στην πράξη επειδή οι επιχειρηματικές ιδέες θα πρέπει να καρποφορούν υπό την αιγίδα και την υποστήριξη επιφανών εταιρειών-χορηγών
Σκοπός Σκοπός του προγράμματος είναι η εκπαίδευση νέων και δημιουργικών ανθρώπων σε θέματα που συνδέονται με την επιχειρηματικότητα και το ξεκίνημα μιας επιχείρησης. Βασική επιδίωξη είναι όπως η προετοιμασία για τη δημιουργία μιας επιχείρησης διεξαχθεί συντονισμένα και μέσα από μια ολοκληρωμένη εκπαιδευτική διαδικασία δράσης και ανάδρασης για τους συμμετέχοντες. Προσδοκώμενα αποτελέσματα Μέσα από την εκπαιδευτική διαδικασία οι συμμετέχοντες θα αποκτήσουν τα βασικά εφόδια για την οργάνωση και διαχείριση μιας επιχείρησης. Παράλληλα θα αναπτύξουν σταδιακά τα στοιχεία που θα αποτελέσουν μέρος ενός επιχειρηματικού μοντέλου (business model). Με την ολοκλήρωση του προγράμματος οι συμμετέχοντες θα έχουν καταστρώσει ένα επιχειρηματικό πλάνο για την ανάπτυξη της επιθυμητής δραστηριότητας (business plan). Η έμφαση στην πρακτική Το πρόγραμμα έχει σχεδιαστεί να προσφέρει τις βασικές γνώσεις που χρειάζεται ένας επιχειρηματίας για να τοποθετήσει στρατηγικά την επιχείρηση, να αξιολογήσει ορθά την επένδυση και να αναζητήσει την κατάλληλη χρηματοδοτική πηγή. Η έμφαση δίνεται στην πρακτική εφαρμογή και επίλυση ερωτημάτων για την υλοποίηση και λειτουργία μιας επιχειρηματικής δράσης. Εισηγητές του προγράμματος αποτελούν καθηγητές πανεπιστημίου και καταξιωμένα στελέχη επιχειρήσεων με εξειδίκευση και εμπειρία στην επιχειρηματικότητα, χρηματοοικονομική, μάρκετινγκ, επιχειρηματική στρατηγική και δημιουργία επιχειρήσεων. Δομή Το πρόγραμμα αποτελείται από οκτώ (8) ενότητες μαθημάτων που καλύπτουν όλο το φάσμα των επιχειρηματικών αποφάσεων και συνδέουν την επιχείρηση με το περιβάλλον της: οικονομία, χρηματοδότηση, επενδύσεις, μάρκετινγκ, πωλήσεις, επώνυμη πολιτική, επιχειρηματική στρατηγική, νομικά και φοροτεχνικά θέματα της επιχείρησης καθώς και τα υφιστάμενα χρηματοδοτικά προγράμματα νεοφυών επιχειρήσεων. Στο τέλος κάθε ενότητας παρουσιάζεται η σύνδεση του μαθήματος με το επιδιωκόμενο επιχειρηματικό πλάνο το οποίο αναπτύσσεται σταδιακά και ολοκληρώνεται με το πέρας του προγράμματος. Στο ξεκίνημα του προγράμματος οι συμμετέχοντες καλούνται να υποβάλλουν τις επιχειρηματικές τους προτάσεις είτε ατομικά είτε ως ομάδες και από το πρώτο μάθημα ξεκινούν να αναπτύσσουν τα διάφορα μέρη του επιχειρηματικού μοντέλου. Με το πέρας όλων των μαθημάτων κάθε συμμετέχων αναλαμβάνει εντός τριών μηνών να ολοκληρώσει το επιχειρηματικό του πλάνο υπό την επίβλεψη καθηγητή και να το καταθέσει. Στη συνέχεια καλούνται όλοι οι συμμετέχοντες να παρουσιάσουν τα επιχειρηματικά πλάνα ενώπιον Επιτροπής Ειδικών. Επιτροπή Ειδικών Αποτελείται από καθηγητές, επιχειρηματίες και στελέχη επιχειρήσεων. Η Επιτροπή θα αξιολογήσει τα επιχειρηματικά πλάνα και στο καλύτερο όλων θα απονεμηθεί το χρηματικό έπαθλο των 3.000 ευρώ. Ομιλίες στελεχών Καθόλη τη διάρκεια του προγράμματος πραγματοποιούνται ομιλίες στελεχών της επιχειρηματικής κοινότητας στο πλαίσιο του εκάστοτε μαθήματος. Με αυτό τον 2
τρόπο μεταφέρονται πολύτιμες εμπειρίες και βιώματα των ανθρώπων της αγοράς στους νέους και υποσχόμενους επιχειρηματίες. Διεξαγωγή και διάρκεια Το πρόγραμμα διεξάγεται σε εγκαταστάσεις του Τμήματος Οικονομικών Επιστημών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών τις ημέρες του Σαββάτου και Κυριακής σε οκτάωρα στις ώρες 10:00-18:00 με διάλειμμα μιας ώρας ενδιάμεσα. Ο συνολικός αριθμός διδακτικών ωρών του Προγράμματος είναι 115. Το εκπαιδευτικό μέρος του προγράμματος ολοκληρώνεται εντός τεσσάρων (4) μηνών και δίνεται επιπρόσθετος χρόνος τριών (3) μηνών για την προετοιμασία του επιχειρηματικού σχεδίου. Το όλο πρόγραμμα ολοκληρώνεται με την παρουσίαση του επιχειρηματικού σχεδίου σε ανοιχτό ακροατήριο και ενώπιον της Επιτροπής Ειδικών. Εκπαιδευτικό υλικό Προσφέρεται εκπαιδευτικό υλικό στους συμμετέχοντες σε έντυπη και ηλεκτρονική μορφή. Σε ποιους απευθύνεται Το πρόγραμμα απευθύνεται σε απόφοιτους τριτοβάθμιας εκπαίδευσης που επιθυμούν να κατανοήσουν τα βασικά στοιχεία λειτουργίας μιας επιχείρησης πριν ξεκινήσουν μια επιχειρηματική δραστηριότητα. Επίσης μπορούν να υποβάλλουν άτομα που δεν έχουν ολοκληρώσει πανεπιστημιακές σπουδές αλλά έχουν αναπτύξει επιχειρηματικές δεξιότητες και έχουν συσσωρεύσει σημαντικές εργασιακές εμπειρίες. Για την επιτυχή παρακολούθηση του προγράμματος δεν απαιτούνται οικονομικές γνώσεις ή γνώσεις διοίκησης επιχειρήσεων. Η γνώση της αγγλικής γλώσσας θεωρείται θετικό προσόν για τους υποψηφίους. Διαδικασία συμμετοχής Οι υποψήφιοι στο Πρόγραμμα συμπληρώνουν σχετική αίτηση που την βρίσκουν στον ιστότοπο http://epefa.econ.uoa.gr και την υποβάλλουν ηλεκτρονικά στη διεύθυνση kmakri@econ.uoa.gr. Στη συνέχεια οι αιτήσεις θα αξιολογηθούν, οι υποψήφιοι θα κληθούν σε συνέντευξη και θα καταρτιστεί ο κατάλογος των επιτυχόντων. Ο μέγιστος αριθμός των συμμετεχόντων στο Πρόγραμμα είναι 17. Εγγραφές και εκκίνηση προγράμματος Θα γίνει σχετική ενημέρωση για την ημερομηνία έναρξης του προγράμματος και των εγγραφών. Κόστος προγράμματος Το πραγματικό κόστος συμμετοχής στο Πρόγραμμα ανέρχεται στο συνολικό ποσό των 4.200 ευρώ. Στο ποσό αυτό περιλαμβάνεται και το εκπαιδευτικό υλικό. Το κόστος αυτό θα καλυφθεί από χορηγίες εταιρειών και κάθε συμμετέχων θα καταβάλλει μόνο το συμβολικό ποσό των 250 ως εγγραφή που θα καλύπτει τα στοιχειώδη έξοδα για την προμήθεια. Πιστοποιητικό Με την επιτυχή ολοκλήρωση του Προγράμματος απονέμεται στον συμμετέχοντα Πιστοποιητικό επιτυχούς περάτωσης του προγράμματος «Επιχειρηματικότητα στην Πράξη» από το Εργαστήριο Επενδυτικών Εφαρμογών (ΕΠΕΦΑ). 3
Οργανωτική δομή Το Πρόγραμμα προσφέρεται από το Εργαστήριο Επενδυτικών Εφαρμογών του Τμήματος Οικονομικών Επιστημών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών υπό την αιγίδα της Λέσχης Επιχειρηματικότητας. Το ΕΠΕΦΑ οργανώνει και υλοποιεί το Πρόγραμμα με Επιστημονικό Υπεύθυνο τον Διευθυντή του Καθηγητή Χρηματοοικονομικής Νικόλαο Μυλωνά και ειδική γραμματεία με υπεύθυνη την κ. Κατερίνα Μακρή (Σοφοκλέους 1, Αθήνα 105 59, Τηλ. 210 368 9460, ηλεκτρονική διεύθυνση: kmakri@econ.uoa.gr). Το Πρόγραμμα επιβλέπει και καθοδηγεί Επιστημονική Επιτροπή με Πρόεδρο τον Καθηγητή Οικονομικής των Επιχειρήσεων και Αγορών Παναγιώτη Αλεξάκη, τον Επιστημονικό Υπεύθυνο και Διευθυντή του ΕΠΕΦΑ Καθηγητή Χρηματοοικονομικής Νικόλαο Μυλωνά, και διακεκριμένους εκπροσώπους της επιχειρηματικής κοινότητας. Η Επιστημονική Επιτροπή είναι το ανώτατο όργανο του Προγράμματος και ασχολείται με στρατηγικά θέματα ανάπτυξης και σύνδεσής του με την επιχειρηματική κοινότητα. Μαθήματα Προγράμματος Ώρες 1. Εισαγωγή στην Επιχειρηματικότητα 7 2. Επιχειρηματική Στρατηγική και Καινοτομία 14 3. Τα Οικονομικά της Επιχείρησης 21 4. Επενδύσεις και Χρηματοδότηση 21 5. Μάρκετινγκ και Πωλήσεις 21 6. Επώνυμη πολιτική (Brand management) 7 7. Δημιουργία επιχείρησης και φοροτεχνικά θέματα 7 8. Νομικά θέματα της επιχείρησης 4 9. Πηγές χρηματοδότησης και επικοινώνηση ιδέας 10 10. Παρουσίαση επιχειρηματικών σχεδίων 3 ΣΥΝΟΛΟ 115 Περιγραφή μαθημάτων Εισαγωγή στην επιχειρηματικότητα Πέρα από την εισαγωγή στο πρόγραμμα, παρουσιάζονται τα βασικά συστατικά που συνιστούν την επιχειρηματικότητα και πως οι καινοτόμες ιδέες μπορούν να μεταμορφωθούν σε βιώσιμες επιχειρήσεις. Επίσης θα παρουσιαστούν οι βασικές αρχές κατάρτισης ενός επιχειρηματικού σχεδίου. Επιχειρηματική στρατηγική και καινοτομία Θα παρουσιαστούν εργαλεία με τα οποία οι συμμετέχοντες θα έχουν την δυνατότητα να αναλύσουν την υφιστάμενη κατάσταση (ανάλυση εσωτερικού-εξωτερικού περιβάλλοντος, SWOT) και να διαμορφώσουν την στρατηγική της επιχείρησης (ανταγωνιστική - εταιρική στρατηγική). Ιδιαίτερο βάρος θα δοθεί στην στρατηγική καινοτομίας (τι είναι και γιατί είναι σημαντική). Επίσης, θα παρουσιαστεί το ανοικτό μοντέλο καινοτομίας καθώς και στρατηγικές με τις οποίες μια επιχείρηση μπορεί να αναπτύξει καινοτομίες. Στο τελευταίο μέρος του μαθήματος οι συμμετέχοντες θα παρουσιάσουν την Στρατηγική της υπό ίδρυσης επιχείρησης. 4
Τα οικονομικά της επιχείρησης Παρουσιάζονται οι βασικές οικονομικές έννοιες της ζήτησης και προσφοράς, της τιμολόγησης και του κόστους, η ανάλυση του νεκρού σημείου, οι λογιστικές καταστάσεις, η ανάλυση αριθμοδεικτών, το χρηματοπιστωτικό σύστημα, τα επιτόκια και ο πληθωρισμός. Στο πλαίσιο του μαθήματος αυτού, οι συμμετέχοντες καλούνται να παρουσιάσουν τα βασικά στοιχεία της επιχειρηματικής τους ιδέας. Επενδύσεις και χρηματοδότηση Ο κύκλος του χρήματος στην επιχείρηση, η σχέση κινδύνου και απόδοσης, η αξιολόγηση μιας επένδυσης, η κεφαλαιακή διάρθρωση της επιχείρησης, το κόστος των διαφορετικών πηγών χρηματοδότησης είναι τα κύρια περιεχόμενα στην ενότητα αυτή. Μάρκετινγκ, πωλήσεις και επώνυμη πολιτική Γίνεται η εξοικείωση των συμμετασχόντων στα νέα δεδομένα του Μάρκετινγκ, των Πωλήσεων και της Επώνυμης Πολιτικής (Brand Management) ώστε να δύνανται να προχωρούν σε αποτελεσματικές αποφάσεις στο δυναμικό και ανταγωνιστικό τοπίο της αγοράς στην Ελλάδα και διεθνώς. Στο τελευταίο μέρος του μαθήματος οι συμμετέχοντες θα παρουσιάσουν το marketing plan της υπό ίδρυσης επιχείρησης. Δημιουργία επιχείρησης, πηγές χρηματοδότησης και επικοινώνηση ιδέας Παρουσιάζονται οι υφιστάμενες εναλλακτικές νομικές μορφές και το κόστος που συνεπάγεται η δημιουργία κάθε μορφής επιχείρηση καθώς και τα προσφερόμενα χρηματοδοτικά προγράμματα στις τράπεζες και το Υπουργείο Ανάπτυξης ενώ γίνεται η σύνδεση του διαμορφούμενου επιχειρηματικού πλάνου με την ισχύουσα κατάσταση. Τέλος, παρουσιάζονται τα βασικά μυστικά και δεξιότητες για την αποτελεσματική επικοινωνία της επιχειρηματικής ιδέας στους συνομιλητές, συνεργάτες, τράπεζες και επιχειρηματικά κεφάλαια. Παρουσίαση επιχειρηματικού σχεδίου Τα επιχειρηματικά σχέδια που θα καταρτιστούν θα παρουσιαστούν σε ανοικτό ακροατήριο με προσκεκλημένους τους χορηγούς, του συνεργάτες του προγράμματος και στελέχη της επιχειρηματικής κοινότητας καθώς και ενώπιον της Επιτροπής Ειδικών. Εισηγητές Αλεξάκης Παναγιώτης, Καθηγητής Οικονομικής των Επιχειρήσεων και Αγορών Δότσης Γεώργιος, Λέκτορας Χρηματοοικονομικής Κρίγκας Χρήστος, Φοροτεχνικός Κυριακάκης Ελευθέριος, Στέλεχος Στρατηγικού Μάρκετινγκ Λιβιεράτος Αντώνιος, Σύμβουλος στην Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία Μπάλιος Δημήτριος, Λέκτορας Χρηματοοικονομικής Λογιστικής Μυλωνάς Νικόλαος, Καθηγητής Χρηματοοικονομικής Πήχα Λαμπρινή, Διδάκτωρ Μάρκετινγκ Σκλάβος Άκης, Διευθυντής Στρατηγικών Επενδύσεων στο Invest in Greece Ομάδα νομικών από το Ελληνο-αμερικανικό Εμπορικό Επιμελητήριο 5