www.pwc.gr Νέες Κανονιστικές ρυθµίσεις για τον υποχρεωτικό έλεγχο Μάριος Ψάλτης ιευθύνων Σύµβουλος Ελλάδας
Ευρωπαϊκές διατάξεις και η Ελληνική νοµοθεσία Η Οδηγία 2014/56/ΕΕ*, η οποία έχει ενσωµατωθεί στην Ελληνική νοµοθεσία, εφαρµόζεται σε όλες τις οντότητες που υπόκεινται σε υποχρεωτικό έλεγχο Ο Κανονισµός 537/2014, ο οποίος είναι δεσµευτικός για όλα τα κράτη µέλη της ΕΕ, αφορά σε περαιτέρω απαιτήσεις για τις Οντότητες ηµοσίου Συµφέροντος (Ο Σ) εντός της ΕΕ Ο ελληνικός Νόµος 4449/2017 «Υποχρεωτικός έλεγχος των ετήσιων και των ενοποιηµένων χρηµατοοικονοµικών καταστάσεων, δηµόσια εποπτεία επί του ελεγκτικού έργου και λοιπές διατάξεις» δηµοσιεύθηκε στην Εφηµερίδα της Κυβερνήσεως στις 24 Ιανουαρίου 2017 * Με την οποία τροποποιείται η οδηγία 2006/43/ΕΚ (Ν. 3693/2008) 2
MFR & NAS: Ελληνική Νοµοθεσία = Κανονισµός ΕΕ 537/2014 και Νόµος 4449/2017 ιατάξεις Ν. 4449/2017 Υποχρεωτική εναλλαγή των ελεγκτικών εταιρειών (MFR) Περίοδος εναλλαγής Μεταβατικές ρυθµίσεις Περίοδος µέγιστης διάρκειας παροχής ελεγκτικών υπηρεσιών: 10 χρόνια, χωρίς τη δυνατότητα να επαναδιοριστούν* Η ανάθεση των υποχρεωτικών ελέγχων που υφίσταντο κατά την ηµεροµηνία ισχύος του Κανονισµού (17/6/2014) µπορεί να συνεχιστεί στην ίδια ελεγκτική εταιρεία µέχρι: α) Το 2020, εφόσον είχαν αρχίσει τουλάχιστον προ εικοσαετίας, δηλαδή πριν την 17/6/1994 β) Το 2023, εφόσον είχαν αρχίσει πριν από 19 έτη, δηλαδή µετά την 17/6/1994 µέχρι και την ηµεροµηνία που ετέθη σε ισχύ ο Κανονισµός Μη ελεγκτικές υπηρεσίες (NAS) Έχει υιοθετηθεί λίστα απαγορευµένων υπηρεσιών, που συµπεριλαµβάνει τις φορολογικές υπηρεσίες και τις υπηρεσίες αποτίµησης Νέες Κανονιστικές ρυθµίσεις για τον υποχρεωτικό έλεγχο * Με ειδική ρύθµιση, για τις τράπεζες ισχύει η αλλαγή ελεγκτή ανά πενταετία ** Α.52, παρ. 9, Ν. 4449/2017 3
Ειδική µεταβατική ρύθµιση στην ελληνική νοµοθεσία Νόµος 4449/2017 «Υποχρεωτικός έλεγχος των ετήσιων και των ενοποιηµένων χρηµατοοικονοµικών καταστάσεων, δηµόσια εποπτεία επί του ελεγκτικού έργου και λοιπές διατάξεις» Άρθρο 52 Μεταβατικές διατάξεις Παρ. 9: Από τις 17 Ιουνίου 2023, µια οντότητα δηµοσίου συµφέροντος δεν συνάπτει ή δεν ανανεώνει ελεγκτική εργασία µε συγκεκριµένο Ορκωτό Ελεγκτή Λογιστή ή ελεγκτική εταιρεία, εάν ο εν λόγω Ορκωτός Ελεγκτής Λογιστής ή η ελεγκτική εταιρεία έχει παράσχει υπηρεσίες ελέγχου στην εν λόγω οντότητα δηµόσιου συµφέροντος για λιγότερα από δέκα (10) έτη κατά την ηµεροµηνία έναρξης ισχύος του Κανονισµού (ΕΕ) αριθ. 537/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου της 16ης Απριλίου 2014. 4
Απαγορευµένες µη ελεγκτικές υπηρεσίες Υπηρεσίες που απαγορεύονται από τον Κανονισµό και έχουν ενσωµατωθεί στο Ν. 4449 / 2017 Φορολογικές υπηρεσίες που σχετίζονται µε: i. κατάρτιση φορολογικών δηλώσεων* ii. φόρος µισθοδοσίας iii. τελωνειακοί δασµοί iv. εντοπισµός κρατικών ενισχύσεων και φορολογικών κινήτρων, εκτός εάν απαιτείται εκ του νόµου η παροχή υποστήριξης από το νόµιµο ελεγκτή ή την ελεγκτική εταιρεία σε σχέση µε αυτές τις υπηρεσίες* v. υποστήριξη όσον αφορά τις φορολογικές επιθεωρήσεις από τις φορολογικές αρχές, εκτός εάν η υποστήριξη από τον νόµιµο ελεγκτή ή την ελεγκτική εταιρεία σε σχέση µε αυτές τις επιθεωρήσεις προβλέπεται από τον νόµο* vi. υπολογισµός άµεσων και έµµεσων φόρων, καθώς και αναβαλλόµενης φορολογίας* vii. παροχή φορολογικών συµβουλών* Υπηρεσίες που περιλαµβάνουν την οποιαδήποτε συµµετοχή στη διαδικασία διαχείρισης ή λήψης αποφάσεων της ελεγχόµενης οντότητας Τήρηση βιβλίων και κατάρτιση λογιστικών αρχείων και οικονοµικών καταστάσεων Υπηρεσίες µισθοδοσίας *Τα κράτη µέλη είχαν τη δυνατότητα να επιτρέψουν αυτή την υπηρεσία, που δεν έτυχε εφαρµογής στη χώρα µας 5
Απαγορευµένες µη ελεγκτικές υπηρεσίες (συνέχεια) Υπηρεσίες που απαγορεύονται από τον Κανονισµό και έχουν ενσωµατωθεί στο Ν. 4449 / 2017 Σχεδιασµός και υλοποίηση διαδικασιών εσωτερικού ελέγχου ή διαχείρισης κινδύνου ή τεχνολογικά συστήµατα χρηµατοοικονοµικής πληροφόρησης Υπηρεσίες αποτίµησης (συµπεριλαµβανοµένων των υπηρεσιών αναλογιστικών αποτιµήσεων ή υποστήριξης σε περίπτωση αντιδικίας)* Νοµικές υπηρεσίες, σε σχέση µε: i. την παροχή νοµικών συµβουλών γενικού χαρακτήρα ii. τη διαπραγµάτευση εκ µέρους της ελεγχόµενης οντότητας iii. την ανάληψη καθηκόντων συνηγόρου για την επίλυση διαφορών Υπηρεσίες που σχετίζονται µε τη λειτουργία του τµήµατος εσωτερικού ελέγχου της ελεγχόµενης οντότητας Υπηρεσίες που συνδέονται µε τη χρηµατοδότηση, την κεφαλαιακή δοµή και κατανοµή και την επενδυτική στρατηγική της ελεγχόµενης οντότητας, εκτός από την παροχή υπηρεσιών διασφάλισης σε σχέση µε τις οικονοµικές καταστάσεις, όπως η έκδοση επιστολών στήριξης σε σχέση µε ενηµερωτικά δελτία που εκδίδονται από την ελεγχόµενη οντότητα *Τα κράτη µέλη είχαν τη δυνατότητα να επιτρέψουν αυτή την υπηρεσία, που δεν έτυχε εφαρµογής στη χώρα µας 6
Απαγορευµένες µη ελεγκτικές υπηρεσίες (συνέχεια) Υπηρεσίες που απαγορεύονται από τον Κανονισµό και έχουν ενσωµατωθεί στο Ν. 4449 / 2017 Προώθηση, διαπραγµάτευση ή αναδοχή µετοχών της ελεγχόµενης οντότητας Υπηρεσίες ανθρώπινου δυναµικού, σε σχέση µε: i. στελέχη διοίκησης (management) µε σηµαντική επιρροή στην κατάρτιση των λογιστικών αρχείων ή των οικονοµικών καταστάσεων που αποτελούν αντικείµενο του υποχρεωτικού ελέγχου, όταν οι υπηρεσίες αυτές αφορούν: α. την αναζήτηση υποψηφίων για τέτοια θέση β. τη διάρθρωση του οργανωτικού σχεδιασµού γ. τον έλεγχο του κόστους Έγκριση Ελεγκτικής Επιτροπής Η παροχή µη ελεγκτικών υπηρεσιών που δεν απαγορεύονται τελούν υπό τη έγκριση της ελεγκτικής επιτροπής της ελεγχόµενης οντότητας, σύµφωνα µε τους όρους διασφάλισης των απειλών ανεξαρτησίας. 7
Όριο αµοιβής µη ελεγκτικών υπηρεσιών σε Οντότητες ηµοσίου Συµφέροντος (Ο Σ) Επιτρεπόµενες µη ελεγκτικές υπηρεσίες Προσφερόµενες υπηρεσίες Υπολογισµός Εφαρµογή Μέγιστο όριο αµοιβής για επιτρεπόµενες µη ελεγκτικές υπηρεσίες < του70% του µέσου όρου των αµοιβών του υποχρεωτικού ελέγχου των τριών προηγούµενων ετών(ο υπολογισµός γίνεται σε κυλιόµενη βάση) Στον υπολογισµό του ορίου συνυπολογίζονται: Αµοιβές για τις επιτρεπόµενες µη ελεγκτικές υπηρεσίες που παρέχονται σε Ο Σ, τη µητρική και τις θυγατρικές της, από την Ελεγκτική Εταιρεία που διενεργεί τον υποχρεωτικό έλεγχο (αριθµητής κλάσµατος) και οι αµοιβές του υποχρεωτικού ελέγχου που λαµβάνονται από τη συγκεκριµένη Ελεγκτική Εταιρεία, τόσο από την Ο Σ, όσο και τη µητρική και τις θυγατρικές της εντός και εκτός Ελλάδος (παρονοµαστής) Αµοιβές για παρεχόµενες υπηρεσίες στην ελεγχόµενη Ο Σ, τη µητρική της οντότητα και τις ελεγχόµενες θυγατρικές της επιχειρήσεις Η εφαρµογή του ορίου θα ισχύει από την τέταρτη διαχειριστική χρήση που αρχίζει µετά την 17/06/2016, αλλά µόνο εφόσον παρέχονταν µη ελεγκτικές υπηρεσίες τα προηγούµενα τρία συνεχόµενα χρόνια Εάν δεν έχουν παρασχεθεί µη ελεγκτικές υπηρεσίες κατά τη διάρκεια ενός έτους, ο χρόνος επανυπολογισµού του ως άνω ορίου αρχίζει από την αρχή 8
Ευχαριστώ Η παρούσα δηµοσίευση αποσκοπεί µόνο σε ενηµέρωση για θέµατα γενικού ενδιαφέροντος και δεν αποτελεί επαγγελµατική συµβουλή. 2017 PricewaterhouseCoopers S.A. Με επιφύλαξη όλων των νοµίµων δικαιωµάτων. Η επωνυµία αναφέρεται στην εταιρεία µέλος του δικτύου στην Ελλάδα, και σε µερικές περιπτώσεις µπορεί να αναφέρεται στο δίκτυο των εταιρειών µελών της. Κάθε εταιρεία µέλος αποτελεί µια ξεχωριστή νοµική οντότητα. Για περισσότερες πληροφορίες, παρακαλούµε επισκεφθείτε το www.pwc.com/structure.