ιεθνής Σύµβαση CITES ZAMIACEAE (Κυκάδες) Α. ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ: Η παρούσα καταχώρηση, όπως φαίνεται και από τον τίτλο της, αφορά στην οικογένεια των ZAMIACEAE και δεν αποσκοπεί στην εισαγωγή νέων δεδοµένων στο ισχύον θεσµικό πλαίσιο. Σκοπό έχει την παροχή θεµατικών οδηγιών προς τις υπηρεσίες που εµπλέκονται µε τον ένα ή τον άλλο τρόπο στην εφαρµογή της Σύµβασης και στην τήρηση των προβλεπόµενων από αυτήν διατάξεων ( ιαχειριστικές Αρχές CITES, λοιπές ασικές Υπηρεσίες, Τελωνειακές Αρχές κ.α.) και στοχεύει στην παροχή πληροφόρησης και εργαλείων που θα υποβοηθήσουν το έργο των ως άνω υπηρεσιών στην προσπάθεια άσκησης των καθηκόντων τους για την εφαρµογή των διατάξεων της Σύµβασης CITES. Β. Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΤΩΝ ZAMIACEAE : Η οικογένεια των ZAMIACEAE περιλαµβάνεται στην τάξη CYCADALES (order) του φυτικού βασιλείου (PLANTAE = FLORA) και απαριθµεί, σύµφωνα µε τα στοιχεία του UNEP-WCMC, 415 taxa (είδη/ species, υποείδη/ subspecies, ποικιλίες/ varieties και µορφές/ forms) τα οποία κατανέµονται στα κάτωθι 11 γένη (GENERA). Πρόκειται για µια από τις οικογένειες των κυκαδίδων και µακροσκοπικά µοιάζουν µε φοίνικες ή φτέρες. Βασίλειο/ Kingdom: ΦΥΤΑ/ PLANTAE Τάξη/Order: CYCADALES Οικογένεια/ Family: ZAMIACEAE Taxa: Genus: Aulacophyllum Aulacophyllum lindeni, Aulacophyllum montanum, Aulacophyllum ortgiesi, Aulacophyllum roezli, Aulacophyllum skinneri Catakidozamia Catakidozamia hopei Ceratozamia Chigua Dioon Encephalartos Ceratozamia alvarezii, Ceratozamia boliviana, Ceratozamia brevifrons, Ceratozamia euryphyllidia, Ceratozamia hildae, Ceratozamia kuesteriana, Ceratozamia latifolia, Ceratozamia longifolia, Ceratozamia matudae, Ceratozamia mexicana, Ceratozamia mexicana var. latifolia, Ceratozamia mexicana var. longifolia, Ceratozamia mexicana var. tenuis, Ceratozamia microstrobila, Ceratozamia miqueliana, Ceratozamia mixeorum, Ceratozamia morettii, Ceratozamia norstogii, Ceratozamia robusta, Ceratozamia sabatoi, Ceratozamia sp. Ceratozamia whitelockiana, Ceratozamia zaragozae, Ceratozamia zoquensis Chigua bernalii, Chigua restrepoi, Chigua sp. Dioon aculeatum, Dioon angustifolium, Dioon califanoi, Dioon caputoi, Dioon dohenyi, Dioon edule, Dioon edule ssp. angustifolium, Dioon edule forma angustifolium, Dioon edule var. edule, Dioon edule forma imbricatum, Dioon edule var. imbricatum, Dioon edule var. sonorense, Dioon holmgrenii, Dioon imbricatum, Dioon mejiae, Dioon merolae, Dioon purpusii, Dioon rzedowskii, Dioon sonorense, Dioon spinulosum, Dioon strobilaceum, Dioon strobilosum, Dioon tomasellii var. sonorense, Dioon tomasellii var. tomasellii Encephalartos acanthus, Encephalartos aemulans, Encephalartos altensteinii, Encephalartos altensteinii var. angustifolia, Encephalartos altensteinii var. bispinna, Encephalartos altensteinii var. distans, Encephalartos altensteinii var. 1
Lepidozamia Macrozamia eriocephalus, Encephalartos altensteinii var. parvifolius, Encephalartos altensteinii var. paucidentatus, Encephalartos altensteinii var. semidentatus, Encephalartos altensteinii var. spinosior, Encephalartos aplanatus, Encephalartos arenarius, Encephalartos barteri, Encephalartos barteri ssp. allochrous, Encephalartos barteri ssp. barteri, Encephalartos brachyphyllus, Encephalartos brevifoliolatus, Encephalartos bubalinus, Encephalartos caffer, Encephalartos caffer var. brachyphyllus, Encephalartos caffer var. Integrifolius, Encephalartos caffer var. unidentatus, Encephalartos cerinus, Encephalartos chimanimaniensis, Encephalartos concinnus, Encephalartos cupidus, Encephalartos cycadifolius, Encephalartos cycadifolius var. glaber, Encephalartos cycadis, Encephalartos delucanus, Encephalartos denisonii, Encephalartos dolomiticus, Encephalartos douglasii, Encephalartos dyeri, Encephalartos dyerianus, Encephalartos elliptica, Encephalartos equatorialis, Encephalartos eugenemaraisii, Encephalartos eximius, Encephalartos ferox, Encephalartos fraseri, Encephalartos friderici-guilielmi, Encephalartos ghellinckii, Encephalartos graniticolus, Encephalartos gratus, Encephalartos gratus var. manikensis, Encephalartos heenanii, Encephalartos hildebrandtii, Encephalartos hildebrandtii var. dentatus, Encephalartos hildebrandtii var. hildebrandtii, Encephalartos hirsutus, Encephalartos horridus, Encephalartos horridus var. hallianus, Encephalartos horridus var. latifrons, Encephalartos horridus var. nanus, Encephalartos horridus var. tridens, Encephalartos horridus var. trispinosus, Encephalartos horridus var. van hallii, Encephalartos humilis, Encephalartos imbricans, Encephalartos inopinus, Encephalartos ituriensis, Encephalartos kisambo, Encephalartos kosiensis, Encephalartos laevifolius, Encephalartos lanatus, Encephalartos lanuginosus, Encephalartos latifrons, Encephalartos laurentianus, Encephalartos lebomboensis, Encephalartos lehmannii, Encephalartos lehmannii forma dentatus, Encephalartos lehmannii forma spinulosus, Encephalartos lehmannii var. spinulosus, Encephalartos lemarinellianus, Encephalartos longifolius, Encephalartos longifolius var. angustifolius, Encephalartos longifolius var. latifolius, Encephalartos longifolius var. revolutus, Encephalartos macdonnellii, Encephalartos macrostrobilus, Encephalartos manikensis, Encephalartos marumii, Encephalartos marunguensis, Encephalartos mauritianus, Encephalartos middelburgensis, Encephalartos miquelii, Encephalartos moorei, Encephalartos msinganus, Encephalartos munchii, Encephalartos nanus, Encephalartos natalensis, Encephalartos ngoyanus, Encephalartos oldfieldii, Encephalartos paucidentatus, Encephalartos pauli-guilielmi, Encephalartos poggei, Encephalartos powysorum, Encephalartos preissii, Encephalartos princeps, Encephalartos pterogonus, Encephalartos pumilus, Encephalartos regalis, Encephalartos schaijesii, Encephalartos schmitzii, Encephalartos sclavoi, Encephalartos senticosus, Encephalartos septentrionalis, Encephalartos sp., Encephalartos spinulosus, Encephalartos spiralis, Encephalartos spiralis var. diplomera, Encephalartos spiralis var. major, Encephalartos sp. Encephalartos successibus, Encephalartos tegulaneus, Encephalartos transvenosus, Encephalartos trispinosus, Encephalartos turneri, Encephalartos umbeluziensis, Encephalartos vanhallii, Encephalartos venetus, Encephalartos verrucosus, Encephalartos verschaffelti, Encephalartos villosus, Encephalartos villosus forma hildebrandtii, Encephalartos villosus forma intermedia, Encephalartos voiensis, Encephalartos whitelockii, Encephalartos woodii Lepidozamia hopei, Lepidozamia peroffskyana Macrozamia cardiacensis, Macrozamia communis, Macrozamia concinna, Macrozamia conferta, Macrozamia corallipes, Macrozamia cranei, Macrozamia crassifolia, Macrozamia denisonii, Macrozamia denisonii var. hopei, Macrozamia diplomera, Macrozamia douglasii, Macrozamia dyeri, Macrozamia elegans, Macrozamia fawcettii, Macrozamia fearnsidei, Macrozamia flexuosa, Macrozamia fraseri, Macrozamia glaucophylla, Macrozamia heteromera, Macrozamia heteromera var. dicranophylloides, Macrozamia heteromera var. glauca, Macrozamia heteromera var. tenuifolia, Macrozamia heteromera var.:forma tenuifolia:harmsii, Macrozamia hopei, Macrozamia hopei, Macrozamia humilis, Macrozamia johnsonii, Macrozamia littoralis, Macrozamia lomandroides, Macrozamia longispina, Macrozamia lucida, Macrozamia macdonnellii, Macrozamia machinii, Macrozamia mackenzii, Macrozamia miquelii, Macrozamia montana, Macrozamia moorei, Macrozamia mountperriensis, Macrozamia occidua, 2
Microcycas Platyzamia Zamia Macrozamia oldfieldii, Macrozamia parcifolia, Macrozamia pauli-guilielmi, Macrozamia pauli-guilielmi ssp. flexuosa, Macrozamia pauli-guilielmi ssp. plurinervia, Macrozamia pectinata, Macrozamia platyrhachis, Macrozamia plumosa, Macrozamia plurinervia, Macrozamia polymorpha, Macrozamia preissii, Macrozamia preissii ssp. dyeri, Macrozamia reducta, Macrozamia riedlei, Macrozamia secunda, Macrozamia spiralis, Macrozamia spiralis var. corallipes, Macrozamia spiralis var. cylindracea, Macrozamia spiralis var. diplomera, Macrozamia spiralis var. fawcettii, Macrozamia spiralis var. flexuosa, Macrozamia spiralis var. heteromera, Macrozamia spiralis var. secunda, Macrozamia spiralis var. secunda, Macrozamia stenomera, Macrozamia tridentata ssp.:var. cylindrica:corallipes, Macrozamia tridentata ssp.:var.:forma cylindrica:corallipes:dielsii, Macrozamia tridentata ssp.:var.:forma cylindrica:corallipes:wallsendensis, Macrozamia tridentate ssp. mountperriensis, Macrozamia tridentata ssp.:var. mountperriensis:douglasii, Macrozamia tridentata ssp.:var. mountperriensis:mackenzii, Macrozamia tridentata ssp.:var. mountperriensis:miquelii, Macrozamia tridentata ssp.:var.:forma mountperriensis:miquelii:dielsii, Macrozamia tridentata ssp.:var.:forma mountperriensis:miquelii:milkaui, Macrozamia viridis Microcycas calocoma Platyzamia rigida Zamia acuminata, Zamia allison-armourii, Zamia altensteinii, Zamia amazonum, Zamia amblyphyllidia, Zamia amplifolia, Zamia angustifolia, Zamia angustifolia var. angustissima, Zamia angustifolia var. floridana, Zamia angustifolia var. stricta, Zamia angustifolia var. yatesii, Zamia angustissima, Zamia atropurpurea, Zamia aurea, Zamia baraquiniana, Zamia biserrulata, Zamia boliviana, Zamia brongniartii, Zamia caffra, Zamia calocoma, Zamia chamberlanii, Zamia chigua, Zamia crassifolia, Zamia cremnophila, Zamia cunaria, Zamia cupatiensis, Zamia cycadifolia, Zamia cycadifolius, Zamia debilis, Zamia dentata, Zamia disodon, Zamia dressleri, Zamia elegantissima, Zamia encephalartoides, Zamia erosa, Zamia fairchildiana, Zamia fischeri, Zamia floridana, Zamia floridana var. purshiana, Zamia floridana var.:forma purshiana:silvicola, Zamia friderici-guilielmi, Zamia furfuracea, Zamia furfuracea var. trewii, Zamia galeotti, Zamia gentryi, Zamia guggenheimiana, Zamia gutierrezi, Zamia herrerae, Zamia heyderi, Zamia hildebrandtii, Zamia horrida, Zamia humilis, Zamia hymenophyllidia, Zamia inermis, Zamia integrifolia, Zamia ipetiensis, Zamia jirijirimensis, Zamia kalbreyeri, Zamia kickxii, Zamia lacandona, Zamia lanuginosa, Zamia latifoliolata, Zamia lawsoniana, Zamia lecointei, Zamia leiboldii, Zamia leiboldii var. angustifolia, Zamia leiboldii var. latifolia, Zamia lindeni, Zamia lindleyi, Zamia loddigesii, Zamia loddigesii var. angustifolia, Zamia loddigesii var. cycadifolia, Zamia loddigesii var. longifolia, Zamia loddigesii var. obtusifolia, Zamia loddigesii var. spartea, Zamia longifolia, Zamia lucayana, Zamia mackenii, Zamia madida, Zamia maeleni, Zamia manicata, Zamia media, Zamia media var. commeniliana, Zamia media var. gutierrezii, Zamia media var.:forma gutierrezii:calcicola, Zamia media var. jacquiniana, Zamia media var.:forma jacquiniana:brevipinnata, Zamia media var. tenuis, Zamia melanorrhachis, Zamia mexicana, Zamia montana, Zamia monticola, Zamia multifoliolata, Zamia muricata, Zamia muricata var. angustifolia, Zamia muricata var. obtusifolia, Zamia neurophyllidia, Zamia obidensis, Zamia obliqua, Zamia ottonis, Zamia paucijuga, Zamia picta, Zamia poeppigiana, Zamia polymorpha, Zamia portoricensis, Zamia prasina, Zamia pseudomonticola, Zamia pseudoparasitica, Zamia pseudoparasitica var. latifolia, Zamia pumila, Zamia pumila ssp. pygmaea, Zamia purpurea, Zamia pygmaea, Zamia pygmaea var. kickxii, Zamia pygmaea var. ottonis, Zamia pygmaea var. wrightii, Zamia regeliana, Zamia roezlii, Zamia silicea, Zamia silvicola, Zamia skinneri, Zamia soconuscensis, Zamia spartea, Zamia spiralis, Zamia splendens, Zamia standleyi, Zamia stricta, Zamia sylvatica, Zamia tenuis, Zamia tricuspidata, Zamia tuerckheimii, Zamia ulei, Zamia ulei ssp. lecointei, Zamia umbrosa, Zamia urep, Zamia variegata, Zamia vasquezii, Zamia verschaffeltii, Zamia villosa, Zamia vroomi, Zamia wallisii, Zamia weilandii, Zamia yatesii 3
Γ.1 Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ZAMIACEAE ΚΑΙ Η ΣΥΜΒΑΣΗ CITES : Στα Παραρτήµατα της Σύµβασης CITES περιλαµβάνονται όλα τα είδη της οικογένειας ZAMIACEAE: (ZAMIACEAE spp.). Από το Παράρτηµα εξάλλου του Κανονισµού (ΕΚ) 338/1997 όπως αυτός τροποποιήθηκε από τον Κανονισµό (ΕΕ) 1320/2014 και ισχύει σήµερα, θα έχετε επίσης διαπιστώσει ότι όλα τα είδη της εν λόγω οικογένειας αποτελούν αντικείµενο του Κανονισµού και περιλαµβάνονται στους Πίνακές του. Όπως γνωρίζετε και έχει αναφερθεί και στο παρελθόν, η χώρα µας εφαρµόζει, σ ότι αφορά τις δεσµεύσεις και υποχρεώσεις που αποδέχθηκε προσχωρώντας στη Σύµβαση CITES, τους σχετικούς -µε τη Σύµβαση- Κανονισµούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι οποίοι επιβάλλουν αυστηρότερα µέτρα προστασίας και διακίνησης των ειδών CITES. Κατά συνέπεια, προκειµένου να διαπιστώσετε πως θα αντιµετωπίσετε µια περίπτωση που έχει να κάνει µε κάποιο συγκεκριµένο είδος της οικογένειας των ZAMIACEAE, θα πρέπει πρώτιστα να ανατρέξετε στους Πίνακες του Παραρτήµατος του Κανονισµού 338/1997 όπως ισχύει κάθε φορά [στην παρούσα χρονική στιγµή στους πίνακες του Καν. (ΕΕ) 1320/2014] για να διαπιστώσετε εάν, και σε ποιόν Πίνακα το είδος αυτό έχει καταλογογραφηθεί. Σηµαντικό είναι να γίνει κατανοητό ότι υπάρχουν ορισµένες εξαιρέσεις για συγκεκριµένα µέρη ή τρόπους παραγωγής κ.λ.π από τα υπαγόµενα στα Παραρτήµατα της Σύµβασης και στους Πίνακες του Κανονισµού της Ε.Ε. είδη, για τα οποία δεν έχει εφαρµογή η Σύµβαση CITES και οι εφαρµοστικοί αυτής Κανονισµοί της Ε.Ε. Οι εξαιρέσεις αυτές προκύπτουν από τους αριθµούς και τα σύµβολα που έχουν τεθεί µετά την επιστηµονική ονοµασία των ειδών, η επεξήγηση των οποίων δίνεται στις Ερµηνευτικές Σηµειώσεις των σχετικών Παραρτηµάτων. Κατά συνέπεια: σύµφωνα µε την ένδειξη #4 του Κανονισµού της Ε.Ε. (που είναι ταυτόσηµη µε την ένδειξη #4 της Σύµβασης) : δεν υπόκεινται στις διατάξεις του Κανονισµού και της Σύµβασης CITES (αντιµετωπίζονται δηλαδή ως δείγµατα από είδη µη cites Non cites): o σπέρµατα, σπόρια και γύρη, o αρτίφυτα ή καλλιέργειες ιστών in vitro, σε στερεό ή υγρό περιβάλλον, µεταφερόµενες εντός αποστειρωµένων δοχείων και o δρεπτά άνθη τεχνητώς αναπαραχθέντων φυτών. Σχετικές είναι και οι γενικές παρεκκλίσεις που αφορούν στα δείγµατα που έχουν αναπαραχθεί τεχνητά και για τις οποίες παραπέµπουµε στις διατάξεις: του άρθρου 7 παρ. 1 του Κανονισµού (ΕΚ) 338/1997 και του άρθρου 56 του Κανονισµού (ΕΚ) 865/2006, όπως τροποποιήθηκε συµπληρώθηκε µε τον Κανονισµό (ΕΚ) αριθ. 100/2008, τον Κανονισµό (ΕΕ) αριθ. 791/2012 και τον Εκτελεστικό Κανονισµό (ΕΕ) αριθ. 792/2012 και ισχύει. 4
Στον Κατάλογο που ακολουθεί παρουσιάζονται ανακεφαλαιωτικά τα είδη των Zamiaceae (που αποτελούν αντικείµενο της Σύµβασης CITES), µε τις αντίστοιχες ενδείξεις σε ποιο Παράρτηµα της Σύµβασης και σε ποιο Πίνακα του Κανονισµού της Ε.Ε. υπάγεται το κάθε είδος: Ανώτερη ταξινοµική βαθµίδα (παρατίθεται για λόγους ταξινοµικούς µόνο) ZAMIACEAE ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ZAMIACEAE Επιστηµονική ονοµασία ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΣΥΜΒΑΣΗΣ CITES «για το διεθνές εµπόριο των ειδών της άγριας πανίδας και χλωρίδας που κινδυνεύουν να εξαφανισθούν» κυρωθείσης µε το Ν.2055/1992 (ΦΕΚ 105/τ.Α /30-06- 1992) ZAMIACEAE spp. II #4 (Εκτός των ειδών που περιλαµβάνονται στο Παράρτηµα Ι) ΠΙΝΑΚΑΣ (Εφαρµοστικού της Σύµβασης CITES) ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ (ΕΚ) 338/1997 ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ της 9ης εκεµβρίου 1996 «για την προστασία των ειδών άγριας πανίδας και χλωρίδας µε τον έλεγχο του εµπορίου τους» (L 61/03-03-1997), όπως τροποποιήθηκε µε τον ΚΑΝ. (ΕΕ) 1320/2014 Β #4 (Εκτός των ειδών που περιλαµβάνονται στον Πίνακα Α) Κοινή ονοµασία Cycads Cycads, Κυκάδες Ceratozamia spp. I A Chigua spp. I A Encephalartos spp. I A Εγκεφαλάρτος I A Microcycas calocoma Όπως γνωρίζετε -εφόσον τα ως άνω είδη των ZAMIACEAE υπάγονται στα Παραρτήµατα της Σύµβασης CITES και στους Πίνακες των σχετικών µε αυτήν Κανονισµών της Ε.Ε.- η διακίνηση οποιουδήποτε δείγµατος είδους εκ των ανωτέρω επιτρέπεται αποκλειστικά και µόνο µε χρήση του ειδικού εντύπου πιστοποιητικών και αδειών που προβλέπει ο Κανονισµός (ΕΚ) 865/2006, όπως τροποποιήθηκε συµπληρώθηκε µε τον Κανονισµό (ΕΚ) αριθ. 100/2008, τον Κανονισµό (ΕΕ) αριθ. 791/2012 και τον Εκτελεστικό Κανονισµό (ΕΕ) αριθ. 792/2012 και ισχύει, που εκδίδονται από τις αρµόδιες ιαχειριστικές Αρχές CITES. Υπενθυµίζεται ότι η εφαρµογή της Σύµβασης CITES και των σχετικών µε αυτήν Κανονισµών (ΕΚ και ΕΕ) της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει ανατεθεί στα αρµόδια διαχειριστικά όργανα CITES, τις δασικές και τελωνειακές αρχές του Κράτους [βλέπε και άρθρο 4 ΚΥΑ 125188/246/22-01-2013 (ΦΕΚ 285/τ.Β /13-02-2013)], που κατά την άσκηση των αρµοδιοτήτων τους οφείλουν να διασφαλίζουν την απαρέγκλιτη τήρηση των προβλεπόµενων από το ισχύον θεσµικό πλαίσιο διατάξεων, ακολουθώντας τις επιβεβληµένες κατά περίπτωση διαδικασίες. Υπενθυµίζεται επίσης ότι σύµφωνα µε το άρθρο 8 παρ. 1 του Καν. (ΕΚ) 338/97: «Η αγορά, η προσφορά προς αγορά, η απόκτηση για 5
εµπορικούς σκοπούς, η έκθεση για εµπορικούς σκοπούς, η χρησιµοποίηση για κερδοσκοπικό σκοπό και η πώληση, η κατοχή µε σκοπό την πώληση, η προσφορά προς πώληση ή η µεταφορά προς πώληση δειγµάτων ειδών του παραρτήµατος (Πίνακα) Α απαγορεύονται». Οι παρεκκλίσεις από την διάταξη αυτή, που προβλέπονται από το άρθρο 8 παρ. 3 του ως άνω Κανονισµού, προϋποθέτουν τη χορήγηση σχετικού πιστοποιητικού από την αρµόδια διαχειριστική αρχή CITES. Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δίδεται, επίσης στον εκάστοτε ισχύοντα Κανονισµό (ΕΕ) που αφορά αναστολή εισαγωγής στην Ευρωπαϊκή Ένωση δειγµάτων από ορισµένα είδη άγριας πανίδας και χλωρίδας. Στην παρούσα χρονική στιγµή στον Εκτελεστικό Καν. (ΕΕ) 2015/736, µε τον οποίο επιβλήθηκε απαγόρευση εισαγωγής στην Ένωση όλων των δειγµάτων (specimens) όλων των ειδών της οικογένειας Zamiaceae του πίνακα Β, από ορισµένες χώρες και συγκεκριµένα των κάτωθι: ΕΙ ΟΣ Zamiaceae spp. ΠΙΝΑΚΑΣ Καν.338/97 B Καλυπτόµενες πηγές Φυσικό περιβάλλον Καλυπτόµενα δείγµατα Όλα Χώρες προέλευσης Μοζαµβίκη Στην σύγχρονη εποχή της κοινωνίας της πληροφόρησης και του διαδικτύου, είναι πολύ εύκολο, ανατρέχοντας στους κατάλληλους δικτυακούς τόπους (http://www.google.com, http://www.cites.org, http://www.unep-wcmc.org), να συλλέξετε εικόνες και πληροφορίες για οποιοδήποτε είδος. 6