ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ 1 Η ΟΜΑΔΑ ΑΣΚΗΣΕΩΝ Άσκηση 5 η Infokiosk Όλες οι οπτικές γωνίες a. Επισκέπτης i. Πρόσβαση σε αξιοθέατα (μουσεία, πλατείες, εκκλησίες κτλ) ii. Πρόσβαση σε στοιχεία διαμονής (ξενοδοχεία, ενοικιαζόμενα, πανσιόν) iii. Πρόσβαση σε στοιχεία διατροφής (καφέ, εστιατόρια, μπαρ, κλαμπ) iv. Πρόσβαση σε χάρτη της πόλης v. Δημιουργία προκαθορισμένης διαδρομής vi. Πρόσβαση σε συγκοινωνίες vii. Πρόσβαση σε καταστήματα και αγορές b. Τεχνικός Διαχειριστής i. Εκτέλεση διαγνωστικών τεστ ii. Συντήρηση iii. Δημιουργία αντιγράφων c. Υπεύθυνος περιεχομένου i. Ανανέωση περιεχομένου ii. Τροποποίηση περιεχομένου iii. Προσθήκη περιεχομένου Άσκηση 4 η Σύστημα έκδοσης εισιτηρίων Χρήστες του συστήματος Θεατής Πελάτης Διαχειριστής Λογιστήριο Ταμείο Δημόσιες σχέσεις Λειτουργικές απαιτήσεις για τους θεατές πελάτες 1. Επιλογή ταινίας 2. Επιλογή προβολής 3. Καθορισμός αριθμού εισιτηρίων
4. Καθορισμός κατηγορίας θεατή (φοιτητές, πολύτεκνοι, ΑΜΕΑ, κανονικό, ομαδικό) 5. Καθορισμός θέσης 6. Καθορισμός του τρόπου πληρωμής 7. Προβολή πληροφοριών 8. Λήψη μηνυμάτων 9. Έκδοση εισιτηρίου Εκτύπωση 10. Κράτηση εισιτηρίου Λειτουργικές απαιτήσεις για το διαχειριστή 1. Προσθήκη στοιχείων 2. Μεταβολή στοιχείων Λειτουργικές απαιτήσεις για το λογιστήριο ταμείο 1. Επιλογή αναφοράς 2. Εκτύπωση αναφοράς Μη λειτουργικές απαιτήσεις: περιγράφουν χαρακτηριστικά που πρέπει να έχει το λογισμικό τα οποία δεν αφορούν την εκτέλεση κάποιας λειτουργίας από αυτό a. καθορίζουν ιδιώματα εμφάνισης (αισθητική, επικοινωνία με το χρήστη), επιδόσεων (αξιοπιστία, χρόνος εκτέλεσης, χρήση πόρων), υλοποίησης, κ.τ.λ. Μη λειτουργικές απαιτήσεις του συστήματος έκδοσης εισιτηρίων 1. Θέματα ασφάλειας κυρίως για τις συναλλαγές 2. Πιστωτική κάρτα 3. Πληρωμή με μετρητά a. Καταμέτρηση χρημάτων
b. Επιστροφή ρέστων σε κέρματα ή και σε χαρτονομίσματα c. Την ανακύκλωση των κερμάτων, μειώνοντας έτσι την συχνότητα ανεφοδιασμού των Τερματικών Αυτοεξυπηρέτησης d. Έλεγχος της γνησιότητας των χαρτονομισμάτων και την απόρριψη των πλαστών χωρίς όμως να ταλαιπωρούνται τους χρήστες που διαθέτουν χρησιμοποιημένα χαρτονομίσματα (street money) e. Ευκολία χρήσης και συνεχής καθοδήγησης του χρήστη σε κάθε φάση της συναλλαγής 4. Ευκολία στη χρήση όχι μόνο όσον αφορά τις συναλλαγές αλλά γενικότερα όλο το σύστημα 5. Ταχύτητα στην εκτέλεση κάθε διαδικασίας 6. Ταυτόχρονη διάθεση εισιτηρίων μέσω internet 7. Παροχή πληροφοριών φωνητικά 8. Το λογισμικό να είναι υπεύθυνο για τη διεκπεραίωση των συναλλαγών 9. Παράδοση διαφοροποιείται σε περίπτωση που έχει γίνει κράτηση (έχει προπληρωθεί ή όχι το εισιτήριο) 10. Υψηλή ασφάλεια, σταθερότητα και αξιοπιστία. 11. Πολυεπίπεδη διαβάθμιση στην πρόσβαση και τις ενέργειες των χρηστών και καταγραφή κάθε κίνησης (logging). Παρατηρήσεις Ανάλυση απαιτήσεων: Λειτουργικές Μη λειτουργικές Use case διάγραμμα: Δεν θεωρείται χρήστης η βάση Δεν συνδέονται οι χρήστες μεταξύ τους (παρά μόνο στις γενικεύσεις) Σαν use case δεν μπαίνουν χαρακτηριστικά (π.χ. εύκολο στη χρήση) Άσκηση 3 η Ασφάλεια ιατρικού φακέλου ασθενούς 1. Οργανωτική ασφάλεια 2. Φυσική ασφάλεια 3. Ασφάλεια υλικού 4. Ασφάλεια λειτουργικού συστήματος 5. Ασφάλεια εφαρμογής Τα δεδομένα που αφορούν την υγεία του ατόμου αποτελούν μέρος της προσωπικότητας του ατόμου και είναι απαραίτητη η συγκατάθεση του ασθενή για κάθε ανάκτηση, καταγραφή, επεξεργασία ή μεταφορά τους. Η πρόσβαση και η επεξεργασία των
δεδομένων πρέπει να συνάδει με τις σχετικές διατάξεις για την προστασία των προσωπικών, ευαίσθητων, δεδομένων και του ιατρικού απορρήτου. Ο υπεύθυνος επεξεργασίας πρέπει να διασφαλίσει το απόρρητο της επεξεργασίας και να λάβει όλα τα απαραίτητα τεχνικά και οργανωτικά μέτρα προστασίας των δεδομένων. Η πρόσβαση επιτρέπεται μόνο από άτομα που υπόκεινται στο ιατρικό απόρρητο ή σε συναφές καθήκον εχεμύθειας και μόνο στο μέτρο και στα δεδομένα που είναι απολύτως απαραίτητα για την επίτευξη του διαχειριστικού/διοικητικού σκοπού. Κάθε άτομα έχει δικαίωμα πρόσβασης στα δεδομένα που το αφορούν. Πτυχές ασφάλειας Πιστοποίησης Έλεγχος της αυθεντικότητας της ταυτότητας των μερών μιας ανταλλαγής δεδομένων Εξουσιοδότηση Η πρόσβαση του χρήστη πρέπει να είναι εξουσιοδοτημένη και να βασίζεται στα δικαιώματα πρόσβασης του χρήστη. Η πρόσβαση πρέπει να απαγορεύεται σε μη εξουσιοδοτημένα άτομα. Εμπιστευτικότητα Η τήρηση του απορρήτου των δεδομένων. Η πληροφορία διατίθεται μόνο στους χρήστες εκείνους που είναι εξουσιοδοτημένοι Ακεραιότητα Τα δεδομένα θα πρέπει να παραμείνουν ακέραια δηλαδή να μην υποστούν αλλοίωση Μη δυνατότητα άρνησης συμμετοχής Ο χρήστης δεν πρέπει να μπορεί να αρνηθεί τη συμμετοχή του στην ανταλλαγή των δεδομένων Δυνατότητα ελέγχου Κάθε τροποποίηση ή επεξεργασία των δεδομένων πρέπει να μπορεί να ελεγχθεί, δηλαδή από ποιόν έγινε και πότε Ευθύνη Πρέπει να προκύπτει ποιος είναι υπεύθυνος για την εισαγωγή, πρόσβαση ή τροποποίηση κάθε δεδομένου Διαφάνεια Πρέπει να γίνεται τεκμηρίωση των διαδικασιών της επεξεργασία ώστε να μπορούν αν ελεγχθούν
Διαθεσιμότητα Τα δεδομένα και οι υπηρεσίες πρέπει να είναι διαθέσιμα όταν χρειάζεται Ελεγχόμενη πρόσβαση o Υπηρεσία εξακρίβωσης ταυτότητας o Υπηρεσία ελέγχου δικαιωμάτων πρόσβασης προφίλ χρήστη o Ψηφιακή υπογραφή (ακεραιότητα και ευθύνη) Δημιουργία αντιγράφων ασφαλείας Προστασία βάσης δεδομένων Αντιβιοτικό Ασφαλής μεταφορά δεδομένων μέσω δικτύου o Κρυπτογραφημένη επικοινωνία Εξασφάλιση αδιάλειπτης μεταφοράς δεδομένων (τόσο όσον αφορά τη γραμμή Internet αλλά και την παροχή τάσης) Πυρανίχνευση και πυρόσβεση (εξασφάλιση από φυσικές καταστροφές) Ειδικό σχέδιο ανάκτησης δεδομένων, αρχείων συστήματος και εφαρμογής Ασφάλεια εφαρμογών υπηρεσιών Εξακρίβωση ταυτότητας Έλεγχος πρόσβασης και ποιότητας δεδομένων Ψηφιακή υπογραφή και επιβεβαίωσή της Εξασφάλιση της διαθεσιμότητας της υπηρεσίας Ασφάλεια κατά την επικοινωνία Αμοιβαία εξακρίβωση της ταυτότητας των οντοτήτων που επικοινωνούν Κρυπτογραφημένη επικοινωνία Οργανωτικά μέτρα Ολοκληρωμένο σχέδιο ασφάλειας και σχέδιο έκτακτης ανάγκης Έλεγχος, επιθεώρηση και εποπτεία ασφάλειας Υπεύθυνος υλοποίησης και υπεύθυνος εποπτείας ασφάλειας Κώδικας δεοντολογίας και εκπαίδευση, ευαισθητοποίησης και ενημέρωση των χρηστών Ρόλοι χρηστών στις εφαρμογές σύμφωνα με τον κώδικα δεοντολογίας των εργαζομένων Διαδικασία καταγραφής και αντιμετώπισης προβλημάτων ασφάλειας Διασφάλιση διαθεσιμότητας Υλικό o o Τεχνολογία (UPS, εφεδρικό σύστημα, δίσκοι, RAID) Συντήρηση Λογισμικό o Τεχνολογία (εφεδρικό σύστημα, antivirus)
o Δίκτυο o Συντήρηση Εποπτεία και συντήρηση Δεδομένα o Αντίγραφα ασφαλείας Φυσική ασφάλεια Ασφάλεια κτιριακών εγκαταστάσεων Ασφάλεια server rooms (Πυρασφάλεια, έλεγχος πρόσβασης κλπ) Ασφάλεια εξοπλισμού πληροφορικής και τηλεπικοινωνιακής υποδομής Προστασία από φυσικές καταστροφές Άσκηση 2 η Σύστημα διαχείρισης προσωπικού Το Σύστημα Διαχείρισης Προσωπικού καλύπτει όλο το φάσμα πληροφοριών που αφορούν στον υπάλληλο, συνοπτικά: Στοιχεία προσωπικού Προσωπικά Οικονομικά Εργασιακής σχέσης Κινήσεις προσωπικού (ανά περίοδο μισθοδοσίας) Ασθένεια Άδεια Απεργία Απουσία Ταξίδια Κρίσεις προσωπικού Σχετιζόμενες με τις προαγωγές εργαζομένων για τις οποίες δεν ισχύει η επετηρίδα αλλά είναι απόφαση κάποιου συμβουλίου Βιομετρικά στοιχεία Προσωπικού o Οι βιομετρικές τεχνικές διαχωρίζονται στις παρακάτω δύο κατηγορίες : αφορά στην τεχνική μέτρησης ανθρώπινων φυσικών χαρακτηριστικών. Στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνονται : δακτυλικά αποτυπώματα, ανάλυση ίριδας ματιού, γεωμετρία χεριού, αναγνώριση αυτιού, ανάλυση δείγματος DNA, ανάλυση ιδρώτα. αφορά στην τεχνική μέτρησης της συμπεριφοράς. Σε αυτήν περιλαμβάνεται: η αναγνώριση της υπογραφής, η ανάλυση πληκτρολόγησης και η ανάλυση ομιλίας.
Πρόσβαση Προσωπικού Παρακολούθηση πληρωμών προσωπικού Αυτόματη συναλλαγή με τράπεζα Οργανόγραμμα (Κλάδοι Προσωπικού Βαθμοί Βαθμίδες), με παράλληλη γραφική αναπαράσταση Άσκηση 1 η Χρήση πληκτρολογίου για τυφλούς Ανάγλυφα πλήκτρα Γλώσσα Braile Επιβεβαίωση με ήχο Συντομεύσεις για υπηρεσίες Μορφή εισαγωγής Διαστάσεις πληκτρολογίου Βασικά πλήκτρα συγκεντρωμένα Μορφή πληκτρολογίου (λεία επιφάνεια) Λογισμικό διαχείρισης λογιστικών φύλλων Δημιουργία Διαγραφή Επεξεργασία Γραφικές παραστάσεις Συγκεντρωτικοί πίνακες Σενάρια Εκτύπωση καταστάσεων Εκτέλεση μαθηματικών πράξεων συναρτήσεων Εισαγωγή διαφόρων μορφών δεδομένων Μορφοποίηση των δεδομένων Προστασία Ομαδοποίηση Ισολογισμοί Έσοδα Έξοδα ΦΠΑ ΙΚΑ Πρότυπα Άνοιγμα Κλείσιμο βιβλίων Κάρτα (smart card) για παρκινγκ αυτοκινήτων Προσωρινές κάρτες Μία κάθε φορά που παρκάρεις
Κάρτες συγκεκριμένου ποσού (20, 50, 70 ) Smart card o Καταγραφή χρόνου παραμονής o Αναγνώριση τύπου οχήματος o Αναγνώριση οχήματος o Υπολογισμός χρέωσης οφειλής o Κωδικός πρόσβασης και προστασίας o Χρέωση λογαριασμού o Ανεφοδιασμός χρημάτων o Επιστροφή ρέστων o Ενημέρωση για υπόλοιπο o Καταγραφή τρόπου πληρωμής o Συχνότητα επισκέψεων o Προσωπικά στοιχεία χρήστη