ΘΕΜΑ :«Η υπαγωγή προσώπων στην ασφάλιση του ΙΚΑ -ΤΕΑΜ. Διευκρινιστική εγκύκλιος ανακεφαλαιωτικού χαρακτήρα. Περιπτώσεις υπαγωγής, πρακτικά προβλήματα και τρόποι αντιμετώπισης τους.» Σχετικά: Εγκ. 51/88,74/92,42/92,106/93,44/96,24/98,102/87 ΓΕ Τ01/652/26/9-11-90 1. Νομοθετικό πλαίσιο υπαγωγής προσώπων στην ασφάλιση του ΙΚΑ-ΤΕΑΜ Κριτήρια-υπαγωγής Η υπαγωγή προσώπων στην ασφάλιση του ΙΚΑ-ΤΕΑΜ διέπεται από τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 3του ν. 997/79, όπως αυτό τροποποιήθηκε από τη παρ. 1 του άρθρου 56 του ν. 1140/81,και ισχύει σήμερα στη τελική επαναδιατύπωσή του,με τις διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 18 του ν. 1902/90. Σύμφωνα με τις ανωτέρω διατάξεις τα κριτήρια υπαγωγής προσώπων στην ασφάλιση του ΙΚΑ-ΤΕΑΜ είναι τα εξής: (α) υπαγωγή στην ασφάλιση του ΙΚΑ ή άλλου φορέα κύριας ασφάλισης μισθωτών (β) μη υπαγωγή για την αυτή απασχόληση στην ασφάλιση άλλου φορέα, κλάδου ή Λογαριασμού, που λειτουργεί με τη μορφή ΝΠΔΔ Οι ανωτέρω διατάξεις προσδιορίζουν και τις προϋποθέσεις λειτουργίας της «παράλληλης ασφάλισης» μεταξύ του ΙΚΑ -ΤΕΑΜ και άλλου επικουρικού ταμείου. έχουν δε εφαρμογή για τους παλαιούς ασφαλισμένους μέχρι 31-12-1992, ενώ για τους νέους ισχύουν, ως γνωστόν, οι διατάξεις των άρθρων 39 και 32 του ν. 2084/92 (σχετική η 106/93 εγκύκλιος ΙΚΑ). 2. Εξέλιξη της νομοθεσίας υπαγωγής προσώπων στην ασφάλιση του ΙΚΑ- ΤΕΑΜ, από τη σύστασή του μέχρι και την έναρξη ισχύος των διατάξεων της παρ. 3 του άρθρου 18 του ν.1902/90 (α) άρθρο 3 παρ. 1 του ν. 997/79(ιδρυτικός Νόμος του ΙΚΑ-ΤΕΑΜ(τ. ΤΕΑΜ) Με τις διατάξεις του άρθρου αυτού κριτήρια υπαγωγής προσώπων στην ασφάλιση του ΙΚΑ-ΤΕΑΜ ήσαν : η υπαγωγή στην ασφάλιση του ΙΚΑ ή άλλου φορέα κύριας ασφάλισης μισθωτών, και μη υπαγωγή στην ασφάλιση άλλου Επικουρικού ταμείου.
-2- Οι διατάξεις αυτές απέκλειαν τη παράλληλη ασφάλιση συνεπεία παραλλήλου απασχολήσεως, αφού δεν έκαναν καμμία αναφορά σε «απασχόληση παράλληλη», «ίδια ή διαφορετική». (β) άρθρο 56 παρ. 1 του ν. 1140/81 Με τις διατάξεις του τροποποιήθηκε η παρ. 1 του άρθρου 3 του ν. 997/79 (ανωτέρω διατάξεις) με τη προσθήκη : «μη υπαγωγή για την αυτή απαχόληση στην ασφάλιση άλλου επικ.ταμείου». Η προσθήκη αυτή εισάγει το θεσμό της «παράλληλης ασφάλισης» μεταξύ του ΙΚΑ ΤΕΑΜ και άλλου επικ. Ταμείου. (γ) άρθρο 29 παρ. 1 του ν.1759/88 Προστέθηκε ως παρ. 6 στο άρθρο 3 του ν. 997/79 με σκοπό να ερμηνεύσει τη παρ.1 του άρθρου αυτού, όπως είχε τροποποιηθεί με τη παρ. 1 του άρθρου 56 του ν. 1140/81. Σύμφωνα με αυτό : «δεν υπάγονται στην ασφάλιση του ΙΚΑ - ΤΕΑΜ πρόσωπα που μετά τη συνταξιοδότηση τους από το Δημόσιο, ΝΠΔΔ, ή Οργανισμούς Κοιν. Ασφάλισης εξακολουθούν να απασχολούνται και ασφαλίζονται υποχρεωτικά για το κλάδο συντάξεων τουικα ή άλλου φορέα κύριας ασφάλισης μιθωτών συνταξιούχοι Ταμείων ή κλάδων επικ. ασφάλισης, καθώς και πρόσωπα που λόγω παράλληλης κύριας ασφάλισης τους ή πολλαπλής απασχόλησης τους υπάγονται υποχρεωτικά στην ασφάλιση και άλλου κλαδικού επικ. Ταμείου.» (δ) Απόφαση Σ.τ.Ε 3375/91 Έκρινε ως ψευδοερμηνευτική τη παραπάνω διάταξη, και επομένως η ισχύς της, άρχεται από 18-3-88, ημερομηνία δημοσίευσης του ν. 1759/88. (ε) άρθρο 18 παρ. 3 του ν. 1902/90 Επαναδιατυπώνονται οι αρχικές διατάξεις, είναι αυτές που ισχύουν σήμερα και για τις οποίες αναφέρεται, η παρ. 1 της παρούσης εγκυκλίου. 3. Ερμηνευτικά προβλήματα από τη διαχρονική κατά τ' ανωτέρω εξέλιξη των διατάξεων υπαγωγής και τρόποι αντιμετώπισης τους. α) Αν έχουν ισχύ ή όχι οι διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 29 του ν. 1759/88 μετά την ισχύ των διατάξεων της παρ. 3 του άρθρου 18 του ν. 1902/90.. Η Γ.Γ.Κ.Α με τις οδηγίες της Φ.9/οικ.2979/8-1-1991 εγκυκλίου της δέχεται ότι οι διατάξεις αυτές εξακολουθούν να έχουν ισχύ, δηλαδή είναι νόμιμη η εξαίρεση από την ασφάλιση του ΙΚΑ - ΤΕΑΜ, των απασχολουμένων συνταξιούχων καθώς και των πολλαπλά απασχολουμένων, που υπάγονται για την αυτή απασχόληση στην ασφάλιση άλλου επικουρικού ταμείου. Οι οδηγίες αυτές αποτελούν εν προκειμένω και την αντίστοιχη πρακτική των υπηρεσιών μας, συνηγορεί δε υπέρ της ορθότητας τους, και το γεγονός ότι οι διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 29 του ν. 1759/88 δεν έχουν μόνο ερμηνευτικό χαρακτήρα, αλλά και συμπληρωματικό των αρχικών διατάξεων της παρ. 3 του ν. 997/79, τουλάχιστον σε ότι αφορά την εξαίρεση των απασχολουμένων συνταξιούχων από την ασφάλιση του ΙΚΑ - ΤΕΑΜ,
-3- (β) Υπάγονται ή όχι στην ασφάλιση του ΙΚΑ - ΤΕΑΜ όσοι για συγκεκριμένη απασχόληση τους, ασφαλίζονται σε επικουρικούς φορείς ασφάλισης, που λειτουργούν με τη μορφή ΝΠΔΔ; Για το πρόβλημα αυτό δίδουν λύση οι προαναφερθείσες, και ισχύουσες σήμερα, διατάξεις της παρ. 3 του άρθρυ 18 του ν. 1902/90, οι οποίες ορίζουν εν προκειμένω ότι : «Κατ' εξαίρεση τα επικουρικά ταμεία, κλάδοι, λογαριασμοί ασφάλισης που λειτουργούν με την μορφή ΝΠΙΔ, ως και κάθε άλλος φορέας επικουρικής ασφάλισης, ανεξαρτήτως ονομασίας και νομικής μορφής, που έχουν συσταθεί μέχρι τη δημοσίευση του παρόντος, εξακολουθούν να διέπονται από τις καταστατικές τους διατάξεις και τα πρόσωπα που ασφαλίζονται σ' αυτά, εξαιρούνται από την ασφάλιση του ΙΚΑ - ΤΕΑΜ.» Επομένως οι επικουρικοί φορείς, με τη μορφή ΝΠΙΔ (π.χ το ΤΑΠΙΛΤΑΤ), που υπήρχαν κατά το χρόνο σύστασης του ΙΚΑ - ΤΕΑΜ ( τ. ΤΕΑΜ), δηλαδή το 1979, εξακολουθούν να καλύπτουν τους ασφαλισμένους τους, οι οποίοι εξαιρούνται για το λόγο αυτό από την ασφάλιση του ΙΚΑ - ΤΕΑΜ. Η αναφορά στη χρονική έναρξη της εξαίρεσης (έτος 1979, ιδρυτικός νόμος 997/79) προκύπτει από το γεγονός ότι οι διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 18 του ν. 1902/90 έχουν σαφή εξάρτηση από τις αντίστοιχες διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 3 του Ιδρυτικού Νόμου του τ. ΤΕΑΜ (τώρα ΙΚΑ - ΤΕΑΜ), 997/1979 τις οποίες αντικατέστησαν. (γ) Ο προσδιορισμός της έννοιας «για την αυτή απασχόληση», που αναφέρεται στις διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 18 του ν. 1902/90, αποτελεί κρίσιμο σημείο, τόσο για την εξαίρεση προσώπου από την ασφάλιση του ΙΚΑ - ΤΕΑΜ, όσο και για τη διαπίστωση της παράλληλης ασφάλισης μεταξύ ΙΚΑ - ΤΕΑΜ και άλλου επικουρικού φορέα ασφάλισης. Λαμβάνοντας υπόψη ότι το ΙΚΑ - ΤΕΑΜ, στα διάφορα στάδια της ασφαλιστικής του ανάπτυξης, αναφέρεται σε επαγγελματικές κατηγορίες προσώπων (θυρωροί, λογιστές, έμμισθοι φαρμακοποιοί κλπ), καθώς και τις σχετικές διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 2 του ν. 2084/92 που ορίζουν ως «απασχόληση την προς βιοπορισμό παροχή εξαρτημένης εργασίας», τότε ως απασχόληση στα πλαίσια της ισχύουσας νομοθεσίας του ΙΚΑ - ΤΕΑΜ, πρέπει να θεωρούμε την επαγγελματική - εργασιακή ειδικότητα (πχ λογιστής, υπάλληλος γραφείου, εργάτης, καθαρίστρια, πωλήτρια κλπ), θέση που αποτελεί και την ασφαλιστική μας πρακτική. 4. Ειδικές περιπτώσεις υπαγωγής στην ασφάλιση του ΙΚΑ - ΤΕΑΜ, επιτρέπει τη προσέγγιση και αντιμετώπιση των κατωτέρω ειδικών περιπτώσεων, που κυρίως απαντώνται στη πράξη, καταγράφοντας τις αντίστοιχες ενέργειες για την αντιμετώπιση τους (καταγραφή πρακτικής μας). 4.1. Παράλληλη ασφάλιση μεταξύ του ΙΚΑ - ΤΕΑΜ και άλλου επικουρικού ταμείου. Πότε ισχύει: α) Ισχύει μονό στη περίπτωση των παλαιών ασφαλισμένων (μέχρι 31/12/92 ν.2084/92), που είναι πολλαπλά απασχολούμενοι, με διαφορετικές όμως απασχολήσεις, σύμφωνα με την προαναφερθείσα οριοθέτηση της έννοιας «απασχόληση».
-4- Παράδειγμα : Πωλήτρια σε εμπορικό κατάστημα, που βρίσκεται σε περιοχή πρωτεύουσας Νομού,έχει παράλληλη απασχόληση και ως υπάλληλος γραφείου σε μη εμπορική επιχείρηση. Στη πρώτη περίπτωση ασφαλίζεται, στο ΤΕΑΥΕΚ και στη δεύτερη στο ΙΚΑ -ΤΕΑΜ. Και οι δύο αυτές ασφαλίσεις είναι νόμιμες. (β) Παράλληλη ασφάλιση λόγω ιδιότητος και απασχόλησης. Η ασφάλιση συνεπεία απασχολήσεως στο ΙΚΑ - ΤΕΑΜ είναι ισχυρή και δεν επηρεάζεται από την αντίστοιχη παράλληλη σε άλλο επικουρικό φορέα, που δεν προκύπτει από απασχόληση, αλλά από ιδιότητα (πχ. Πολιτικός Μηχανικός μέλος του ΤΕΕ, που ασφαλίζεται, στο ΤΣΜΕΔΕ) Πότε δεν ισχύει: (α) Όταν πρόκειται για πολλαπλά (παράλληλα) απασχολούμενο με την ίδια απασχόληση (κατά την έννοια που αυτή έχει οριοθετηθεί) και υπάγεται για τη μία απ' αυτές στην ασφάλιση άλλου επικουρικού φορέα ασφάλισης. Τούτο άλλωστε προκύπτει ρητά από τις διατάξεις περί υπαγωγής προσώπων στην ασφάλιση του ΙΚΑ - ΤΕΑΜ. Ειδικά σ' αυτές τις περιπτώσεις έχουμε εξαίρεση από την ασφάλιση του ΙΚΑ - ΤΕΑΜ, και αν έχει χωρήσει η ασφάλιση αυτή είναι ακυρωτέα, οι δε σχετικές εισφορές επιστρέφονται, ως αχρεωστήτως καταβληθείσες, με αίτηση των ενδιαφερομένων. Οι διατάξεις του άρθρου 15 του ν. 1976/91 για τη νομιμοποίηση της κακής υπαγωγής στην ασφάλιση του ΙΚΑ - ΤΕΑΜ (εγκ. 42/92), δεν έχουν εφαρμογή στις περιπτώσεις αυτές και τούτο διότι, η εφαρμογή τους προϋποθέτει την ύπαρξη μιας και μοναδικής ασφάλισης, αυτής της κακής υπαγωγής στην ασφάλιση του ΙΚΑ - ΤΕΑΜ. Ξεχωριστή περίπτωση αποτελεί η διαπίστωση παράλληλης ασφάλισης μεταξύ του ΙΚΑ - ΤΕΑΜ και άλλου επικουρικού φορέα για την ίδια απασχόληση, όταν στην περίπτωση της ασφάλισης στο ΙΚΑ - ΤΕΑΜ η απασχόληση είναι πλήρης, και στον άλλο φορέα ασφάλισης μειωμένη. Και οι περιπτώσεις αντιμετωπίζονται σύμφωνα με τα ανωτέρω με ακύρωση της ασφάλισης τουικα - ΤΕΑΜ, εκείνου του μέρους που συμπίπτει με το χρόνο ασφάλισης στο άλλο Ταμείο. Η χρονική έναρξη των ακυρώσεων του χρόνου ασφάλισης στο ΙΚΑ - ΤΕΑΜ, είναι η 18-3-88, ημερομηνία ισχύος των σχετικών διατάξεων της παρ. 1 του άρθρου 29 του ν. 1759/88 (εγκ. 74/92). Πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι η αρμόδια Δ/νση Πρόσθετης Ασφάλισης της Γ.Γ.Κ.Α με το απ 113/1997/31-7-1996 έγγραφο της προς το ΤΕΑΥΕΚ διευκρίνισε σ' αυτό, ότι με βάση τη νομοθεσία του, δεν μπορούν να υπαχθούν στην ασφάλιση του οι πολλαπλά απασχολούμενοι λογιστές, όταν η απασχόληση τους χαρακτηρίζεται δευτερεύουσα σε σχέση με τη κύρια εργασία τους. Επομένως στις περιπτώσεις που ένας λογιστής συνεπεία της κύριας απασχόλησης του ασφαλίζεται στο ΙΚΑ - ΤΕΑΜ και συνεπεία της μειωμένης - δευτερεύουσας απασχόλησης του στο ΤΕΑΥΕΚ, η ασφάλιση του στο ΙΚΑ - ΤΕΑΜ είναι στο σύνολο της ισχυρή, ακυρωτέα δε αυτή του ΤΕΑΥΕΚ.
-5- (β) Στη περίπτωση των νεο-ασφαλισμένων (από 1-1-1993) των διατάξεων της παρ. 3 του άρθρου 39 του ν. 2084/92, όπως αυτές συμπληρώθηκαν με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 2 του ν. 2335/95, και ισχύουν σήμερα, με βάση την αντικατάσταση και τη τελική επαναδιατύπωσή τους με τις διατάξεις του άρθρου 16 του ν. 2556/97 (εγκύκλιος ΙΚΑ 106/93, 44/96 και 24/98). Στις περιπτώσεις αυτές δεν ισχύει η παράλληλη ασφάλιση, συνεπεία παραλλήλου απασχόλησης, αφού προβλέπεται επιλογή ενός μόνο φορέα κύριας και επικουρικής ασφάλισης, μέσα σε (6) μήνες από την ανάληψη της δεύτερης απασχόλησης ή την απόκτηση της ιδιότητας. Όλα τα σχετικά διαδικαστικά ζητήματα (και για το ΙΚΑ - ΤΕΑΜ) αναφέρονται στις εγκυκλίους 44/96 και 24/98. Με τις ίδιες διατάξεις ορίζεται ότι αν ο ασφαλιστικός φορέας επιλογής, δεν περιλαμβάνει όλους τους κλάδους, τότε ο συγκεκριμένος ασφαλισμένος, ως προς τους ελλείποντες κλάδους και το ΙΚΑ - ΤΕΑΜ, ασφαλίζεται υποχρεωτικά στους αντίστοιχους κλάδους του ασφαλιστικού καθεστώτος στο οποίο μπορούσε να υπαχθεί λόγω ιδιότητας ή μισθωτής απασχόλησης. (Σχετικό εν προκειμένω παράδειγμα για το ΙΚΑ - ΤΕΑΜ αναφέρεται στην εγκ. 44/96 σελ. 4). Παράδειγμα 1ο. Λογιστής απασχολούμενος με πλήρη απασχόληση σε βιομηχανική επιχείρηση ασφαλίζεται στο ΙΚΑ - ΤΕΑΜ και έχει παράλληλη απασχόληση (4) ημ. το μήνα για την οποία ασφαλίζεται στο ΤΕΑΥΕΚ. Απάντηση: Ισχυρή στο σύνολο της η ασφάλιση στο ΙΚΑ - ΤΕΑΜ. Παράδειγμα 2ο Λογιστής με πλήρη απασχόληση έχει ΙΚΑ - ΤΕΑΜ και με συγκύρια παράλληλη απασχόληση σε εμπορική επιχείρηση έχει ασφάλιση ΤΕΑΥΕΚ. Απάντηση: Ακυρωτέα η ασφάλιση στο ΙΚΑ - ΤΕΑΜ μόνον όταν υπολείπεται σε αριθμό ημερών ασφάλισης έναντι αυτής του ΤΕΑΥΕΚ, ή στη περίπτωση που έχουμε ίδιο αριθμό ημερών ασφάλισης εφ'όσον είναι μικρότερες οι αποδοχές έναντι αυτών για τις οποίες ασφαλίζεται στο ΤΕΑΥΕΚ. Παράδειγμα 3ο Καθαρίστρια σε πολυκατοικία έχει μειωμένη και εκ περιτροπής απασχόληση και ασφαλίζεται γι' αυτή στο ΙΚΑ - ΤΕΑΜ με (12) ημ. το μήνα. Η ίδια καθαρίστρια απασχολείται και σε εμπορικό κατάστημα (εργασίες καθαριότητας) και ασφαλίζεται για (4) ημέρες στο ΤΕΑΥΕΚ. Απάντηση: Αν οι ημέρες απασχόλησης δεν συμπίπτουν, τότε δεν υπάρχει παράλληλη ασφάλιση, αλλά διαδοχική ασφάλιση, στον ίδιο μήνα για (16) ημέρες, καθόλα ισχυρή για το ΙΚΑ - ΤΕΑΜ. Ακυρωτέα μόνο η ασφάλιση την ημερών που συμπίπτουν. Ολα τα ανωτέρω αναφέρονται στο λειτουργικό διάγγραμμα που ακολουθεί.
-7-4.2. Ασφάλιση απασχολουμένων συνταξιούχων (α) Οι διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 29 του ν. 1759/88 ορίζουν ρητά την εξαίρεση τους από την ασφάλιση του ΙΚΑ - ΤΕΑΜ, με χρονικό σημείο έναρξης την 18-3-1988, τυχόν δε χωρήσασα ασφάλιση τους θεωρείται ακυρωτέα, από 18-3-1988 και μετά, οι δε ασφαλιστικές εισφορές επιστρέφονται στους δικαιούχους, μετά από αίτηση τους, ως αχρεωστήτως καταβληθείσες, ισχύουν δε στη προκειμένη περίπτωση οι διατάξεις περί 5ετούς παραγραφής, κατ' ανάλογο τρόπο που ισχύουν αυτές στο κύριο φορέα (ΙΚΑ) Αντίθετα η τυχόν χωρήσασα ασφάλιση τους μέχρι 17-3-1988 θεωρείται ισχυρή (εγκ. 74/92). (β) Οι ανωτέρω διατάξεις δεν καταλαμβάνουν τους απασχολούμενους έμμεσα συνταξιούχους, οπότε αυτοί για το σύνολο της απασχόλησής τους, καλύπτονται ασφαλιστικά από το ΙΚΑ - ΤΕΑΜ, εφόσον βέβαια δεν υπάγονται στην ασφάλιση άλλου επικουρικού Ταμείου, και πληρούν γενικά τις προϋποθέσεις υπαγωγής στην ασφάλιση του ΙΚΑ - ΤΕΑΜ. (γ) Αντίθετα καταλαμβάνονται από τις ανωτέρω διατάξεις οι απασχολούμενοι συνταξιούχοι, των οποίων έχει ανασταλεί η καταβολή του ποσού της σύνταξης τους, και συνεχίζουν απασχολούμενοι κατά τη περίοδο αυτή της αναστολής (εγκ. ΙΚΑ 55/97). (δ) Η περίπτωση των απασχολουμένων συνταξιούχων που προέρχονται από συγχωνευθέντα ταμεία και συνεχίζουν την απασχόλησης τους και μετά τη συγχώνευση: Στα καταστατικά των συγχωνευθέντων στο ΙΚΑ - ΤΕΑΜ Ταμείων δεν υπήρχαν διατάξεις που να εξαιρούν από την ασφάλιση τους, τους απασχολούμενους συνταξιούχους, με αποτέλεσμα να συνεχίζουν κανονικά την απασχόληση τους και την ασφάλιση τους σ' αυτά μέχρι την ημερομηνία της συγχώνευσης, ή και μετά απ' αυτή. Επομένως δημιουργείται πρόβλημα για τη συνέχιση της ασφάλισης τους στο ΙΚΑ - ΤΕΑΜ, επειδή μετά τη συγχώνευση ισχύουν οι διατάξεις της νομοθεσίας του ΙΚΑ - ΤΕΑΜ, οι οποίες όπως προαναφέρθηκε τους εξαιρούν από την ασφάλιση του. Η αρμόδια Δ/νση Ασφάλισης - Εσόδων εξετάζοντας το όλο το θέμα στα πλαίσια των αρχών της χρηστής διοίκησης με τις οδηγίες της 182/87 σχετικής εγκυκλίου της αποδέχθηκε, ότι στις περιπτώσεις που απασχολούμενος συνταξιούχος προερχόμενος από συγχωνευθέν ταμείο, εφόσον κατά την ημερομηνία της συγχώνευσης συνέχιζε κανονικά την απασχόληση του, με σκοπό τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος, η διάδοχη κατάσταση., το ΙΚΑ - ΤΕΑΜ, ως οιονεί κατά νόμο συνέχεια των δικαιωμάτων και υποχρεώσεων του τ. Ταμείου, δεν μπορεί να του αποστερήσει τη προσδοκία της συνταξιοδότησης του, και για το λόγο αυτό, ειδικά και περιοριστικά σ' αυτές τις περιπτώσεις, μπορούν να συνεχίσουν την ασφάλιση τους και μετά τη συγχώνευση, προκειμένου να θεμελιώσουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα. Σε κάθε άλλη περίπτωση η ασφάλιση τους στο ΙΚΑ - ΤΕΑΜ μετά τη συγχώνευση είναι ακυρωτέα, ενώ μέχρι τη ημερομηνία της συγχώνευσης είναι ισχυρή. Διευκρινίζεται ότι η εξαίρεση των απασχολουμένων συνταξιούχων από την ασφάλιση του ΙΚΑ - ΤΕΑΜ αφορά τις κατηγορίες των συνταξιούχων γήρατος, αναπηρίας, ανεξαρτήτως φορέα ασφάλισης, Δημοσίου, κύριας, επικουρικής.
-8-4.3. Περιπτώσεις κακής υπαγωγής στην ασφάλιση του ΙΚΑ - ΤΕΑΜ, αντί άλλου επικουρικού φορέα ασφάλισης. (α) Γενικά Όπως ήδη γνωρίζετε από τις οδηγίες της σχετική ςεγκυκλίου 42/92 οι περιπτώσεις κακής υπαγωγής στην ασφάλιση του ΙΚΑ - ΤΕΑΜ, που έχουν συντελεσθεί μέχρι την 4-12-1991, αντιμετωπίζονται βάσει των ειδικών προϋποθέσεων για τη νομιμοποίηση τους που ορίζουν οι διατάξεις του άρθρου 15 του ν. 1976/91 (2ετής κακή υπαγωγή ή (600) Η.Ε μέχρι την 4-12-1991, μη αμφισβήτηση της ασφάλισης αυτής μέχρι 4-12-1992), ενώ για όσες περιπτώσεις κακής υπαγωγής συντελούνται από 4-12-1991 και μετά οι ανωτέρω διατάξεις προβλέπουν την έκδοση Υπ. Αποφάσεως, μετά από σχετική γνωμοδότηση (Απόφαση) των Δ.Σ των ταμείων, για την αντιμετώπιση των σχετικών προβλημάτων. (β) Τι προβλήματα συναντάμε σήμερα και πως τα αντιμετωπίζουμε Η σχετική προθεσμία για την άσκηση αμφισβήτησης σε βάρος της κακώς χωρήσασας ασφάλισης στο ΙΚΑ - ΤΕΑΜ, έχει λήξει από 4-12-1992, και επομένως είναι δυνατόν να συναντήσουμε στη πράξη τις εξής περιπτώσεις: (1η) Διαπιστώνουμε σήμερα, σε οποιοδήποτε στάδιο της ελεγκτικής διαδικασίας, ότι έχει χωρήσει κακή υπαγωγή στην ασφάλιση του ΙΚΑ - ΤΕΑΜ. Οι ενέργειες μας πρέπει να είναι οι εξής: Ελέγχουμε αν η κακώς χωρήσασα ασφάλιση, συγκεκριμένου ασφαλισμένου, πληροί ή όχι τις προϋποθέσεις (κριτήρια) του άρθρου 15 του ν. 1976/91, για τη νομιμοποίηση της στο ΙΚΑ - ΤΕΑΜ. Αν οι προϋποθέσεις αυτές πληρούνται, τότε η χωρήσασα ασφάλιση θεωρείται ισχυρή. Αν όχι, τότε είναι ακυρωτέα στο σύνολο της, οι δε σχετικές εισφορές επιστρέφονται στους δικαιούχους, μετά από αίτηση τους, ως αχρεωστήτως καταβληθείσες, εφαρμοζομένων αναλόγως των διατάξεων περί 5ετούς παραγραφής, όπως αυτές ισχύουν στο ΙΚΑ. (σχετικό το Γ.Ε Τ01/652/26/9-11-90 Δ/νσης Ασφάλιση - Εσόδων Δ/σης ΙΚΑ). (2η) Η διαπίστωση γίνεται μετά από Π.Ε.Ε που έχει εκδόσει επικουρικό Ταμείο, εννοείται μετά τη λήξη της προθεσμίας αμφισβήτησης, δηλαδή από 4-12- 1992 μέχρι σήμερα. Αν και η ορθή υπηρεσιακή διαδικασία προϋποθέτει τη προηγούμενη ενημέρωση των υπηρεσιών μας, για αποφυγή δυσμενών συνεπειών σε εργοδότες και ασφαλισμένους, οι ενέργειες θα είναι οι εξής: (α) Κατ' αρχήν η ΠΕΕ του άλλου Επικουρικού Ταμείου, θεωρούμενη ως αμφισβήτηση, είναι εκπρόθεσμη επειδή συντάχθηκε μετά τη λήξη της σχετικής προθεσμίας (4-12-1992), και ως εκ τούτου, δεν εφαρμόζονται στη προκειμένη περίπτωση οι διατάξεις του άρθρου 15 του ν. 1976/91. (β) Ελέγχουμε για κάθε έναν ασφαλισμένο, που αναφέρεται, στην έκθεση ελέγχου της ΠΕΕ του άλλου επικουρικού ταμείου, αν πληρούνται οι προϋποθέσεις του άρθρυ 15 του ν. 1976/91 για τη νομιμοποίηση της ασφάλισης του στο ΙΚΑ - ΤΕΑΜ. (γ) Αν από τον έλεγχο μας προκύψει ότι στη ΠΕΕ του άλλου επικουρικού ταμείου έχουν συμπεριληφθεί πρόσωπα, των οποίων η ασφάλιση νομιμοποιείται κατά
-9- τα ανωτέρω στο ΙΚΑ - ΤΕΑΜ, τότε ζητάμε εγγράφως από το άλλο επικ. ταμείο να τροποποιήσει την εκδοθείσα ΠΕΕ του, ως προς τα πρόσωπα αυτά, ή να την ακυρώσει αν όλα τα αναφερόμενα σ' αυτή πρόσωπα έχουν νομιμοποιήσει την ασφάλιση τους στο ΙΚΑ - ΤΕΑΜ. Το αρμόδιο επικ. ταμείο είναι υποχρεωμένο να αποδεχθεί τις ανωτέρω έγγραφες υποδείξεις μας, και αυτό γιατί, οι διατάξεις του άρθρου 15 ορίζουν ότι η ασφάλιση που νομιμοποιείται στο ΙΚΑ - ΤΕΑΜ δεν ανατρέπεται εκ των υστέρων με καμμία διοικητική πράξη. (δ) Πάντως, σε κάθε περίπτωση που θεωρούμε ότι τα πρόσωπα (ασφαλισμένοι) δεν υπάγονται στην ασφάλιση του άλλου επικουρικού ταμείου και επομένως κακώς συμπεριλήφθησαν αυτά στην εκδοθείσα ΠΕΕ αυτού, έχουμε το δικαίωμα να ζητήσουμε τη διαδικασία επίλυσης της σχετικής διαφοράς, ενημερώνοντας προηγουμένως για το πρόβλημα με τις απόψεις σας την αρμόδια Δ/νση Ασφάλισης - Εσόδων της Διοίκησης ΙΚΑ, η οποία θα εκτιμήσει τελικά το όλο πρόβλημα και τις δέουσες ενέργειες. (ε) Η εγκ. 42/92 στη παρ. 6 της σελίδας 6 αναφέρει σχετικά (για τα ανωτέρω) ότι μέχρι να εκδοθεί η σχετική Υπ. Απόφαση, η κακώς χωρήσασα ασφάλιση στο ΙΚΑ - ΤΕΑΜ, χρονικών περιόδων από 4-12-1991 και μετά, θα ακυρώνεται κατά τα γνωστά. 4.4. Πολλαπλή ασφάλιση στο ΙΚΑ - ΤΕΑΜ Ισχύει κατ' ανάλογο τρόπο και στ ΙΚΑ - ΤΕΑΜ, όπως αυτή ισχύει στο ΙΚΑ (άρθρο 30 Κ.Α ΙΚΑ), δηλαδή ο πολλαπλά απασχολούμενος, όταν για κάθε απασχόληση του υπάγεται στην ασφάλιση του ΙΚΑ - ΤΕΑΜ, τότε όλες οι ασφαλίσεις του αυτές είναι ισχυρές. 4.5. Εφαρμογή τυπικής ασφάλισης και στο ΙΚΑ - ΤΕΑΜ Ο θεσμός της τυπικής ασφάλισης έχει ανάλογη εφαρμογή στο ΙΚΑ - ΤΕΑΜ, όπως αυτός εφαρμόζεται στο ΙΚΑ. Δηλαδή οι ίδιες προϋποθέσεις που απαιτούνται για να χαρακτηρισθεί μια ασφάλιση ως τυπική εφαρμόζονται ανάλογα και στα δεδομένα του ΙΚΑ - ΤΕΑΜ (σχετική για το ΙΚΑ η εγκ. 28/85). 4.6. Το τακτικό προσωπικό των Ν.Π.Α.Δ που συνταξιοδοτείται από φορέα κύριας ασφάλισης σύμφωνα με τις ειδικές περί δημ. υπαλλήλων διατάξεις, δεν υπάγεται στην ασφάλιση του ΙΚΑ - ΤΕΑΜ. Δεν υπάγεται για δύο λόγους: (α) Το ΙΚΑ - ΤΕΑΜ καλύπτει μόνο μισθωτούς του ιδ. τομέα. (β) Για τους επικουρικά ανασφάλιστους μισθωτούς των Ν.Π.Δ.Δ (δημ. τομέας) υπάρχουν οι διατάξεις του άρθρου 55 του ν. 1140/81 (ΙΚΑ - ΕΤΕΑΜ), οι οποίες τους καλύπτουν για επικουρική ασφάλιση. Ακολουθεί πίνακας υπαγομένων προσώπων στην ασφάλιση του ΙΚΑ - ΤΕΑΜ και των συγχωνευθέντων σ' αυτό Ταμείων. Ο ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Ακριβές Αντίγραφο ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ_ΕΣΟΔΩΝ Η ΤΜΗΜΑΤΑΡΧΗΣ ΔΙΕΚ/ΣΗΣ & ΠΡΩΤ/ΛΛΟΥ Ε. ΠΟΥΛΙΟΥ ΧΡ. ΚΑΛΛΙΑΝΤΕΡΗΣ