Μεθοδολογία προσδιορισµού περιθωρίων ΑΠΕ σε κορεσµένα δίκτυα

Μεθοδολογία προσδιορισµού περιθωρίων ΑΠΕ σε κορεσµένα δίκτυα ΑΠΟΦΑΣΗ ΡΑΕ ΥΠ. ΑΡΙΘΜ. /2007 Έγκριση Μεθοδολογίας για τον Προσδιορισµό του Περιθωρίων Ανάπτυξης Σταθµών ΑΠΕ σε Κορεσµένα ίκτυα, Σύµφωνα µε τις ιατάξεις του Άρθρου 4 παρ. 1 του Κανονισµού Αδειών Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας από ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ» (ΦΕΚ Β /.3.2007). Η Ρυθµιστική Αρχή Ενέργειας Κατά την τακτική συνεδρίασή της, στην έδρα της, την 2007 και Λαµβάνοντας υπόψη: 1. το ν. 3468/2006 «Παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από Ανανεώσιµες Πηγές Ενέργειας και Συµπαραγωγή Ηλεκτρισµού και Θερµότητας Υψηλής Απόδοσης και λοιπές διατάξεις» (ΦΕΚ Α 129/2006) και ιδίως το άρθρο 3 παρ. 5, 2. το ν. 2773/1999 «Απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας Ρύθµιση θεµάτων ενεργειακής πολιτικής και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ Α 286/1999), 3. το ν. 2244/1944 «Ρύθµιση θεµάτων ηλεκτροπαραγωγής από ανανεώσιµες πηγές ενέργειας και από συµβατικά καύσιµα και άλλες διατάξεις (ΦΕΚ Α 168/1994) και ιδίως το άρθρο 5, 4. την υπ αρ. 6/Φ1/2000/2002 απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης «ιαδικασία έκδοσης αδειών εγκατάστασης και λειτουργίας σταθµών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και χρήση ανανεώσιµων πηγών ενέργειας και µεγάλων υδροηλεκτρικών σταθµών και τύποι συµβάσεων αγοραπωλησίας ηλεκτρικής ενέργειας» (ΦΕΚ Β 158) όπως ισχύει, και ιδίως το άρθρο 22 αυτής, 5. την υπ αρ. 6/Φ1/2003 απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης «Τροποποίηση διατάξεων της 2000/2002 απόφασης του Υπουργού Ανάπτυξης» (ΦΕΚ Β 410), 6. την 6/Φ1/οικ.18359/2006 απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης «Τύπος και περιεχόµενο συµβάσεων αγοραπωλησίας ηλεκτρικής ενέργειας στο Σύστηµα και στο ιασυνδεδεµένο ίκτυο, σύµφωνα µε τις διατάξεις του άρθρου 12 παρ. 3 του ν. 3468/2006» (ΦΕΚ Β 1442), 7. την 6/Φ1/οικ.1725/6.2.2007 απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης «Τύπος και περιεχόµενο συµβάσεων αγοραπωλησίας ηλεκτρικής ενέργειας στο ίκτυο των Μη ιασυνδεδεµένων Νησιών, σύµφωνα µε τις διατάξεις του άρθρου 12 παρ. 3 του ν. 3468/2006» (ΦΕΚ Β 148/6.2.2007), 8. τις διατάξεις της παραγράφου 4 του άρθρου 23α του νόµου 2773/1999 σχετικά µε την έκδοση του Κώδικα ιαχείρισης Μη ιασυνδεδεµένων Νησιών, 9. τις διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 22 του νόµου 2773/1999 σχετικά µε την έκδοση του Κώδικα ιαχείρισης του ικτύου, 10. το π.δ. 63/2005 «Κωδικοποίηση της νοµοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα Κυβερνητικά Όργανα» (ΦΕΚ Α 98), σε συνδυασµό µε το π.δ. 381/1989 1/13

«Οργανισµός του Υπουργείου Βιοµηχανίας, Ενέργειας και Τεχνολογίας» (ΦΕΚ Α 168) και το π.δ. 27/1996 «Συγχώνευση των Υπουργείων Τουρισµού, Βιοµηχανίας, Ενέργειας και Τεχνολογίας και Εµπορίου στο Υπουργείο Ανάπτυξης» (ΦΕΚ Α 19), 11. τον Κανονισµό Αδειών Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας από ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ (ΦΕΚ Β /.3.2007), που εκδόθηκε σύµφωνα µε τις διατάξεις του άρθρου 5 παρ. 3 του νόµου 3468/2006 12. Σκέφθηκε ως εξής: 1. Επειδή, για τον αντικειµενικό προσδιορισµό του περιθωρίου ανάπτυξης σταθµών ΑΠΕ µη ελεγχόµενης παραγωγής στις περιοχές µε κορεσµένα δίκτυα (εν προκειµένω στα Μη ιασυνδεδεµένα Νησιά ή σε περιοχές του ιασυνδεδεµένου ικτύου και Συστήµατος), απαιτείται η καθιέρωση µεθοδολογίας, η οποία - σύµφωνα µε τα προβλεπόµενα στο άρθρο 4 παράγραφος 1 του Κανονισµού Αδειών Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας από ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ - καθορίζεται από τη ΡΑΕ. 2. Επειδή, τα περιθώρια απορρόφησης ισχύος σταθµών ΑΠΕ σε κορεσµένα δίκτυα διαφοροποιούνται κατ αρχάς ανά τεχνολογία ΑΠΕ και συνεπώς θα πρέπει αυτά να καθοριστούν µε διαφορετική µεθοδολογία. 3. Επειδή, µέχρι σήµερα δεν έχουν εκδοθεί ο Κώδικας Μη ιασυνδεδεµένων Νησιών και ο Κώδικας ιαχείρισης του ικτύου και συνεπώς δεν υφίστανται κατά την παρούσα σχετικοί περιορισµοί και όροι που ενδεχοµένως να επηρεάζουν τον καθορισµό της µεθοδολογίας προσδιορισµού των περιθωρίων ανάπτυξης σταθµών ΑΠΕ στα κορεσµένα δίκτυα. 4. Επειδή, µέχρι σήµερα δεν έχει εγκριθεί Πρόγραµµα Ανάπτυξης Φωτοβολταϊκών Σταθµών στη χώρα, κατά τα προβλεπόµενα στην παράγραφο 1 του άρθρο 14 του νόµου 3468/2006, ούτε έχει κατανεµηθεί η ισχύς των 200 MWpeak στα Μη ιασυνδεδεµένα Νησιά κατά τα προβλεπόµενα στην παράγραφο 2 του άρθρου αυτού και συνεπώς δεν µπορεί να ληφθούν υπόψη, κατά την παρούσα, σχετικοί περιορισµοί και όροι που ενδεχοµένως να επηρεάζουν τον καθορισµό της µεθοδολογίας προσδιορισµού των περιθωρίων ανάπτυξης σταθµών ΑΠΕ στα κορεσµένα δίκτυα. 5. Επειδή, οι επιπτώσεις από την ανάπτυξη σταθµών ΑΠΕ διαφοροποιούνται εν γένει στα Μη ιασυνδεδεµένα Νησιά σε σχέση µε τα κορεσµένα δίκτυα του ιασυνδεδεµένου ικτύου και Συστήµατος, είναι ανάγκη να καθοριστούν διαφορετικές µεθοδολογίες για τα Μη ιασυνδεδεµένα Νησιά και για το ιασυνδεδεµένο ίκτυο και Σύστηµα. 6. Επειδή, το υφιστάµενο θεσµικό πλαίσιο παρέχει προτεραιότητα, κατά την κατανοµή του φορτίου, σε σταθµούς ΑΠΕ, µε µόνο κριτήριο την διασφάλιση της ασφαλούς και απρόσκοπτης λειτουργίας των ηλεκτρικών συστηµάτων και κατά συνέπεια της ηλεκτροδότησης των καταναλωτών, ο καθορισµός µιας µεθοδολογίας προσδιορισµού περιθωρίων ανάπτυξης ΑΠΕ σε κορεσµένο δίκτυο θα πρέπει να λαµβάνει υπόψη τους τεχνικούς περιορισµούς που τίθενται από τη λειτουργία των ηλεκτρικών συστηµάτων και δεν πρέπει να λαµβάνει υπόψη περιορισµούς που σχετίζονται µε την οικονοµική λειτουργία των συστηµάτων. 2/13

7. Επειδή, µε την επιφύλαξη της τεχνολογίας των υβριδικών σταθµών, δεν προβλέπεται στο ισχύον νοµικό πλαίσιο προτεραιότητα, κατά την κατανοµή του φορτίου, µεταξύ των διάφορων τεχνολογιών ΑΠΕ, θα πρέπει η µεθοδολογία που θα καθοριστεί να αντιµετωπίζει κατά το δυνατόν ισότιµα τις τεχνολογίες ΑΠΕ, και τυχόν διακρίσεις µεταξύ τους θα πρέπει να βασίζονται σε λόγους ασφάλειας της λειτουργίας των ηλεκτρικών συστηµάτων και λαµβάνοντας υπόψη τις πραγµατικές συνθήκες λειτουργίας καθώς και τις αντίστοιχες δυνατότητες ελέγχου της λειτουργίας αυτών. 8. Επειδή, οι τεχνολογίες ΑΠΕ που µπορεί να χαρακτηριστούν ως «µη ελεγχόµενης παραγωγής» και οι οποίες εκτιµώνται ως τεχνικά και εµπορικά ώριµες είναι αυτές των αιολικών και φωτοβολταϊκών σταθµών. 9. Επειδή, τα τεχνικά χαρακτηριστικά των αυτόνοµων ηλεκτρικών συστηµάτων των µη διασυνδεδεµένων νησιών, ιδίως η σύνθεση και τα τεχνικά χαρακτηριστικά των µονάδων παραγωγής εκάστου αυτόνοµου συστήµατος, η διακύµανση της ζήτησης σε ετήσια βάση - όπως αυτή εκφράζεται µε σχετικούς συντελεστές (ενδεικτικά, η µέση ισχύς της ζήτησης 1, ο Συντελεστής Φορτίου 2 ) επηρεάζουν σηµαντικά τις δυνατότητες ανάπτυξης σταθµών ΑΠΕ. 10. Επειδή, ήδη έχουν χορηγηθεί άδειες παραγωγής σε αιολικούς σταθµούς και σε φωτοβολταϊκούς σταθµούς σε περιοχές µε κορεσµένα δίκτυα, των οποίων η λειτουργία δεν πρέπει να επηρεαστεί σηµαντικά από την αδειοδότηση νέων σταθµών ΑΠΕ. 11. Επειδή, δεδοµένων των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών των φωτοβολταϊκών σταθµών ένεκα του µεγάλου αριθµού τους, καθώς και του άλλοτε µικρού και άλλοτε πολύ µικρού µεγέθους τους, όσο και της µεγάλης διασποράς αυτών σε όλη την περιοχή κάθε ηλεκτρικού συστήµατος, η λειτουργία των φωτοβολταϊκών σταθµών καθίσταται δύσκολα ελέγξιµη και για τον λόγο αυτό, ενδείκνυται η εξαίρεση των σταθµών αυτών από τον έλεγχο της λειτουργίας τους και την επιβολή περιορισµών στην παραγωγής τους. Περαιτέρω, επειδή οι φωτοβολταϊκοί σταθµοί εγχέουν ηλεκτρική ενέργεια στο δίκτυο τις ώρες µέσης και κυρίως υψηλής ζήτησης, και λόγω του γεγονότος ότι η παραγωγή τους δεν µεταβάλλεται στο χρόνο όσο των αιολικών σταθµών, αλλά παράγουν µε πιο σταθερούς και προβλέψιµους, σε σηµαντικό βαθµό, ρυθµούς, ιδιαίτερα όταν έχει επιτευχθεί ικανοποιητική χωρική διασπορά τους, ενδείκνυται η µη επιβολή περιορισµών ανάλογων µε αυτούς που σήµερα επιβάλλονται στους αιολικούς σταθµούς στα Μη ιασυνδεδεµένα Νησιά. 12. Επειδή, στα Μη ιασυνδεδεµένα Νησιά µικρού σχετικά µεγέθους δεν έχουν αδειοδοτηθεί αιολικοί σταθµοί και συνεπώς δεν υφίσταται ζήτηµα περιορισµού της λειτουργίας ήδη αδειοδοτηµένων αιολικών σταθµών, κριτήριο περιορισµού νέων αδειοδοτήσεων πρέπει να είναι η ασφάλεια της λειτουργίας των εν λόγω ηλεκτρικών συστηµάτων. 13. Επειδή, στα νησιά, στα οποία δεν έχει αδειοδοτηθεί αιολική ισχύς, κρίνεται αποδεκτή η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σταθµών συνολικής ισχύος 30-35% του µέσου φορτίου κάθε νησιού (10%-12% επί της αιχµής), υπό την προϋπόθεση τήρησης αυξηµένης εφεδρείας συµβατικών µονάδων κατά τις ώρες ηλιοφάνειας εκάστης ηµέρας, προκειµένου να επιτυγχάνεται πλήρης εφεδρεία της φωτοβολταϊκής ισχύος. 1 Ισούται µε το πηλίκο της ετήσια ενέργειας της ζήτησης προς τον αριθµό των ορών του έτους 2 Ισούται µε το πηλίκο της µέσης ωριαίας ισχύος της ζήτησης προς την µέγιστη ωριαία ισχύ της ζήτησης. 3/13

14. Επειδή, η σταδιακή αύξηση στην εγκατάσταση αιολικών σταθµών στα µη διασυνδεδεµένα νησιά συνεπάγεται και αντίστοιχη µείωση της παραγωγής των σταθµών αυτών σε ετήσια βάση (βλ. σχήµα 1), λόγω των τιθέµενων περιορισµών κατά τη λειτουργία των ηλεκτρικών συστηµάτων των νησιών, καθίσταται αναγκαία η διασφάλιση µιας ελάχιστης παραγωγής, ώστε οι σταθµοί αυτοί να είναι οικονοµικά βιώσιµοι. Κατά συνέπεια, απαιτείται η θέσπιση ενός κατώτατου ορίου του Συντελεστή Χρησιµοποίησης (Capacity Factor 3 ) των αιολικών σταθµών. Εκτιµάται ότι η ελάχιστη τιµή του εν λόγω συντελεστή ώστε να εξασφαλίζεται η οικονοµική βιωσιµότητα ενός αιολικού σταθµού στα µη διασυνδεδεµένα νησιά είναι 27,5%. CF W a RES Σχήµα 1. Τυπική µεταβολή του συντελεστή χρησιµοποίησης των αιολικών, CF W, αυξανοµένης της διείσδυσης αιολικών σταθµών 15. Επειδή, από σχετικές µελέτες διαπιστώνεται ότι, η µείωση του Συντελεστή Χρησιµοποίησης των αιολικών σταθµών που λειτουργούν σε ένα Μη ιασυνδεδεµένο Νησί, εξαιτίας της λειτουργίας φωτοβολταϊκών σταθµών σε αυτό, εξαρτάται από τον τρόπο υπολογισµού του περιθωρίου διείσδυσης αιολικής ισχύος, ωριαία, όταν λειτουργούν φωτοβολταϊκοί σταθµοί. Ειδικότερα, η προκαλούµενη µείωση είναι σηµαντική εάν το ωριαίο περιθώριο διείσδυσης µοιράζεται σε αιολικούς και φωτοβολταϊκούς σταθµούς (βλ. σχήµα 2). CF W CF W1 Καµπύλη 1 a W1 <a W2 <a W3 CF W2 Καµπύλη 2 CF W3 Καµπύλη 3 a PV 3 Ο οποίος ορίζεται για κάθε αιολικό σταθµό ως το πηλίκο της συνολικής παραγόµενης ηλεκτρικής ενέργειας από αυτόν, σε ετήσια βάση, προς το γινόµενο της ονοµαστικής του ισχύος παραγωγής και του αριθµού των ορών του έτους. 4/13

Σχήµα 2. Τυπική µεταβολή του CF W µε τη διείσδυση Φ/Β σε καταστάσεις χαµηλού, µέσου και υψηλού κορεσµού του νησιωτικού συστήµατος από αιολικούς σταθµούς. Αντίθετα, η µείωση είναι σχετικά µικρή, αν θεωρηθεί ότι το ωριαίο περιθώριο διείσδυσης σταθµών ΑΠΕ υπολογίζεται επί της φαινόµενης ζήτησης 4 του νησιού διατίθεται στο σύνολό του στους αιολικούς σταθµούς. Η τελευταία αυτή εκτίµηση ανταποκρίνεται περισσότερο στην πραγµατική λειτουργία των συστηµάτων, δεδοµένης της αδυναµίας ελέγχου της λειτουργίας των φωτοβολταϊκών σταθµών, όπως αναλύθηκε ανωτέρω. Η εν λόγω µείωση του Συντελεστή Χρησιµοποίησης των αιολικών σταθµών για διείσδυση φωτοβολταϊκών µέχρι το 15% του µέσου φορτίου, περιορίζεται στα επίπεδα του 0,5% και δεν υπερβαίνει σε καµία περίπτωση το 1%, και συνεπώς µπορεί να θεωρηθεί ότι δεν επηρεάζεται η λειτουργία των αιολικών σταθµών από τη λειτουργία των φωτοβολταϊκών. 16. Επειδή, η λειτουργία του αυτόνοµου ηλεκτρικού συστήµατος ενός Μη ιασυνδεδεµένου Νησιού κατά τρόπο που δεν λαµβάνει υπόψη τη λειτουργία των φωτοβολταϊκών σταθµών, ενέχει τον κίνδυνο της πολύ υψηλής ωριαίας διείσδυσης σταθµών ΑΠΕ µη ελεγχόµενης παραγωγής (αιολικών και φωτοβολταϊκών), η οποία ενδεχοµένως να δηµιουργήσει σοβαρά στην ασφάλεια του αυτόνοµου ηλεκτρικού συστήµατος. Αυτό θα µπορούσε να συµβεί είτε λόγω παραβίασης των τεχνικών ελαχίστων των µονάδων ελεγχόµενης παραγωγής, είτε αδυναµίας αντιστάθµισης της έντονης διακύµανσης ή και απότοµης απώλειας της παραγόµενης ισχύος από τις µονάδες ΑΠΕ. Για τον λόγο αυτό, είναι ανάγκη να ελεγχθεί η ανώτατη διείσδυση σταθµών ΑΠΕ, η οποία θα πρέπει να προσδιοριστεί σε εύλογα επίπεδα σε συνάρτηση µε τη σύνθεση και τα τεχνικά χαρακτηριστικά των µονάδων ελεγχόµενης παραγωγής του νησιού, το µέγεθος του συστήµατος (δηλαδή της ζήτησης) κλπ. Είναι δε αναγκαίο να προσδιοριστεί για κάθε σύστηµα η µέγιστη ωριαία επιτρεπόµενη διείσδυση σταθµών ΑΠΕ, διακριτά για αιολικούς σταθµούς και συνολικά για αιολικούς και φωτοβολταϊκούς σταθµούς. Περαιτέρω, θα πρέπει να διασφαλιστεί ότι οι ελεγχόµενες µονάδες παραγωγής καλύπτουν πλήρως το συνολικό πραγµατικό φορτίο του συστήµατος και δεν φορτίζονται σε επίπεδα χαµηλότερα από το τεχνικό τους ελάχιστο. 17. Επειδή, στο Παράρτηµα της πρότυπης Σύµβασης Πώλησης που συνάπτεται µεταξύ παραγωγού από αιολικό σταθµό και του ιαχειριστή Μη ιασυνδεδεµένων Νησιών (ΦΕΚ Β 148/6.2.2007), η ανώτερη επιτρεπόµενη ωριαία διείσδυση αιολικής ισχύος προσδιορίζεται διακριτά για κάθε νησί και εκφράζεται µε το συντελεστή C (ως ποσοστό της συνολικής ικανότητας παραγωγής των εν λειτουργία, κάθε ώρα κατανοµής, µονάδων ελεγχόµενης παραγωγής), σε συνάρτηση µε τα ιδιαίτερα τεχνικά χαρακτηριστικά των µονάδων του και σύµφωνα µε τα καθοριζόµενα στον Κώδικα ιαχείρισης Μη ιασυνδεδεµένων Νησιών. Με βάση τα ως άνω και τα έως σήµερα συλλεγέντα στοιχεία αναφορικά µε τη λειτουργία των αιολικών σταθµών στα Μη ιασυνδεδεµένα νησιά, ο συντελεστής αυτός προσδιορίζεται στο επίπεδο του 30%. 18. Επειδή, από τις σχετικές µελέτες καθίσταται σαφές ότι, η λειτουργία των φωτοβολταϊκών σταθµών αυξάνει την ωριαία διείσδυση ΑΠΕ (αθροιστικά αιολικών και φωτοβολταϊκών σταθµών) και ενδεχοµένως, για λίγες ώρες να προκαλείται παραβίαση των τεχνικών ελαχίστων ορισµένων µονάδων 4 Ήτοι, αυτή που προκύπτει από την αφαίρεση της παραγόµενης ενέργειας των εν λειτουργία φωτοβολταϊκών σταθµών του νησιού από την πραγµατική ζήτηση, 5/13

ελεγχόµενης παραγωγής. Ωστόσο, µπορεί να γίνει δεκτό ότι µια αύξηση της ωριαίας διείσδυσης ΑΠΕ, δηλαδή πέρα από το ως άνω επίπεδο του 30%, σε επίπεδο έως και 35% ένεκα της λειτουργίας φωτοβολταϊκών σταθµών, µπορεί να γίνει αποδεκτή, δεδοµένης της σχετικά αξιόπιστης λειτουργίας των φωτοβολταϊκών σταθµών και του γεγονότος ότι οι ώρες που ενδεχοµένως παραβιάζονται τα τεχνικά ελάχιστα των µονάδων ελεγχόµενης παραγωγής είναι ανύπαρκτες ή ελάχιστες. Όπως αποτυπώνεται και στα διαγράµµατα του σχήµατος 3, για διεισδύσεις φωτοβολταϊκών σταθµών σε κάθε αυτόνοµο σύστηµα, µε συνολική ισχύ περί το 15% της µέσης ζήτησης του συστήµατος αυτού, η συνολική διείσδυση σταθµών ΑΠΕ (αιολικοί και φωτοβολταϊκοί σταθµοί) δεν υπερβαίνει ουσιαστικά το 35% (µε πιθανότητα υπέρβασης 1% - 99% percentiles). 60 PPV/PDmax, PRES/PDmax (%) 50 40 30 20 10 RES PV y = 0.62x + 25.0 y = 0.88x - 3.2 0 0.0 5.0 10.0 15.0 20.0 25.0 30.0 35.0 a PV (% P Lmean ) Σχήµα 3. Μέγιστη στιγµιαία διείσδυση ισχύος Φ/Β και ΑΠΕ συνολικά (τιµές µε πιθανότητα υπέρβασης 1% - 99% percentiles), σε συνάρτηση µε τη διείσδυση a pv της εγκατεστηµένης ισχύος Φ/Β, όταν αυτή εκφράζεται επί του µέσου φορτίου. 19. Επειδή, όταν η διείσδυση φωτοβολταϊκών ανέρχεται έως και 15% επί της µέσης ζήτησης κάθε αυτόνοµου νησιωτικού ηλεκτρικού συστήµατος, διασφαλίζεται ότι η ένταξη µονάδων ελεγχόµενης παραγωγής καλύπτει πλήρως το πραγµατικό φορτίο του συστήµατος. 20. Επειδή, σύµφωνα µε τα ανωτέρω, διαφαίνεται ότι, σε νησιά µε µερικό ή ολικό κορεσµό αιολικών σταθµών, η αδειοδότηση φωτοβολταϊκών έως και 15% επί του µέσου φορτίου, διασφαλίζει την άρτια λειτουργία των συστηµάτων από τεχνικής άποψης. Τυχόν αύξηση του περιθωρίου αυτού απαιτεί πρόσθετες µελέτες και ενδεχοµένως την αξιολόγηση τυχόν αποκτηθείσας εµπειρίας από τη διείσδυση φωτοβολταϊκών σταθµών στα νησιά. 21. Επειδή, σύµφωνα µε την υπ αρ. πρωτ. ΕΣΜΗΕ/6229/11.10.06 (ΡΑΕ Ι- 42255/11.10.06) και ΕΗ/Γ. ΝΣ/3916/7.9.06 (ΡΑΕ Ι-41299/7.9.06) εισηγήσεις των ιαχειριστών Συστήµατος ( ΕΣΜΗΕ Α.Ε.) και Μη ιασυνδεδεµένων Νησιών και ικτύου ( ΕΗ Α.Ε.) αντίστοιχα, συνάγονται τα εξής: i. Για τα Μη ιασυνδεδεµένα Νησιά, το περιθώριο φωτοβολταϊκής ισχύος θα πρέπει να κυµαίνεται σε ποσοστό της τάξης του 5% της µέγιστης ζήτησης (αιχµής) κάθε αυτόνοµου ηλεκτρικού συστήµατος, κατά τον προηγούµενο του καθορισµού των περιθωρίων έτος. 6/13

ii. Για τα διασυνδεδεµένα νησιά, και γενικότερα τις περιοχές µε κορεσµένα δίκτυα, περιοριστικό παράγοντα στην αδειοδότηση νέων σταθµών ΑΠΕ, αναγόµενος σε τεχνικούς λόγους λειτουργίας των δικτύων, αποτελεί µόνο η ικανότητα ηλεκτρικής διασύνδεσης κάθε νησιού µε το ηπειρωτικό δίκτυο ή κάθε τοπικού δικτύου µε το υπόλοιπο διασυνδεδεµένο ίκτυο. iii. Για το σύνολο του ιασυνδεδεµένου ικτύου και Συστήµατος, τίθεται κατ αρχάς ζήτηµα συνολικού περιθωρίου ισχύος ΑΠΕ και κυρίως της αιολικής ισχύος. Ειδικά για τους φωτοβολταϊκούς σταθµούς, αναγνωρίζεται η ευεργετική για τη λειτουργία του Συστήµατος παραγωγής τους, καθώς εγχέουν ηλεκτρική ενέργεια κυρίως τις ώρες υψηλού φορτίου και περαιτέρω µειώνουν τις απώλειες ενέργειας λόγω της διασποράς τους. Κύριος περιορισµός για την ανάπτυξή τους διαφαίνεται η ικανότητα µεταφοράς των τοπικών δικτύων. Ωστόσο, προκειµένου να λάβει χώρα µια εύλογη κατανοµή της συνολικής ισχύος των τουλάχιστον 500 MWpeak φωτοβολταϊκών σταθµών, όπως προβλέπεται από το νόµο 3468/2006, προτείνεται η χωρική κατανοµή µε βάση τη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας κάθε περιοχής, θέτοντας άνω όριο στην κατανεµόµενη φωτοβολταϊκή ισχύ το 20% του µεγίστου φορτίου κάθε υποσταθµού υποβιβασµού της τάσης. 22. Επειδή, οι προτάσεις των ιαχειριστών θεωρούνται εύλογες, ωστόσο είναι αναγκαίο να διευκρινιστούν τα ακόλουθα: i. Η κατανοµή της ισχύος τουλάχιστον 500 MWpeak φωτοβολταϊκών σταθµών στο Σύστηµα και τουλάχιστον 200 MWpeak στα Μη ιασυνδεδεµένα Νησιά, δεν αποτελεί τεχνικό περιορισµό που επιβάλλεται από τη λειτουργία των ηλεκτρικών συστηµάτων, αλλά αποτελεί µέτρο ρυθµιστικής πολιτικής σύµφωνα µε τα προβλεπόµενα στο άρθρο 14 του νόµου 3468/2006. Ελλείψει των αποφάσεων αυτών, όπως επισηµάνθηκε ανωτέρω, δεν µπορεί να ληφθούν υπόψη στην κατάρτιση των µεθοδολογιών προσδιορισµού περιθωρίων σταθµών ΑΠΕ στα κορεσµένα δίκτυα, οι οποίες καθορίζονται µε την παρούσα απόφαση. ii. Η εφαρµογή ενός ενιαίου κανόνα για τον καθορισµό του περιθωρίου φωτοβολταϊκής ισχύος στα Μη ιασυνδεδεµένο Νησιά, όπως ο κανόνας του 5% της αιχµής ζήτησης, ο οποίος µεν συµφωνήθηκε κατ αρχάς µεταξύ ΡΑΕ και ιαχειριστή Μη ιασυνδεδεµένων Νησιών, πλην όµως, όπως στη συνέχεια προέκυψε από σχετικές µελέτες δεν φαίνεται να εξαντλεί τα περιθώρια ανάπτυξης φωτοβολταϊκών σταθµών στα νησιά, και δεν λαµβάνει υπόψη τη διαφοροποίηση των µικρών νησιών αναφορικά µε τη λειτουργία αιολικών σταθµών σε αυτά. iii. Για το Σύστηµα, όπως διαφαίνεται και από την εισήγηση του ιαχειριστή του Συστήµατος, δεν κρίνεται εύλογο να περιληφθούν οι φωτοβολταϊκοί σταθµοί στο όποιο περιθώριο διείσδυσης ΑΠΕ προσδιοριστεί µέσα από τις εκπονούµενες σχετικές µελέτες, λόγω της παραγωγής τους στις ώρες υψηλού φορτίου, της σχετικά περιορισµένης ισχύος τους (στην τάξη των 500 MWpeak) και της σχετικά σταθερής και προβλέψιµης παραγωγής τους (στην κλίµακα του Συστήµατος). Συνεπώς, οι τεχνικοί περιορισµοί αναφέρονται στην ικανότητα µεταφοράς του τοπικού δικτύου, στις προκαλούµενες διαταραχές στην τάση των δικτύων, καθώς και στην υπερβολική συγκέντρωση παραγωγικής ισχύος ΑΠΕ σε µια περιοχή, η οποία είναι δυνατόν να οδηγήσει, είτε σε σηµαντικές µεταβολές της πολιτικής τήρησης εφεδρείας (κυρίως δευτερεύουσας) κατά τη λειτουργία του Συστήµατος, ή ακόµα και σε αδυναµία οµαλής λειτουργίας του Συστήµατος σε συµβάν απότοµης απώλειας 7/13

της ισχύος αυτής. Για τον λόγο αυτό, κρίνεται σκόπιµο να ληφθούν υπόψη τεχνικά κριτήρια σύνδεσης σταθµών ΑΠΕ όπως, η συγκέντρωση σταθµών ΑΠΕ σε µια περιοχή και ιδίως σε περιοχές µε ασθενείς ή ακτινικές συνδέσεις, η ικανότητα µεταφοράς των δικτύων της περιοχής λαµβανοµένης υπόψη της λειτουργίας όλων των σταθµών ΑΠΕ της περιοχής καθώς και τυχόν συµβατικών µονάδων που λειτουργούν στην περιοχή και οι οποίες είναι αναγκαίες για την ασφαλή λειτουργία του Συστήµατος. Ειδικά για φωτοβολταϊκούς σταθµούς, επειδή παράγουν τις ώρες µέσου και υψηλού φορτίου, οι δυνατότητες ανάπτυξης προκύπτουν κυρίως από τη διαφορά ελαχίστου φορτίου (µε βάση το οποίο προσδιορίζονται κυρίως οι δυνατότητες ανάπτυξης σταθµών ΑΠΕ µε δυνατότητα έγχυσης οποιαδήποτε ώρα της ηµέρας) και ηµερήσιων µέγιστων φορτίων. Τα ηµερήσια µέγιστα διαφέρουν από εποχή σε εποχή και γενικώς γίνεται αποδεκτό ότι µπορεί να διαφέρουν έως 40-50%. Επίσης, γίνεται γενικά αποδεκτό ότι οι φωτοβολταϊκοί σταθµοί αποδίδουν κατά µέγιστο το 80-85% της εγκατεστηµένης ισχύος τους (MWpeak). 23. Επειδή, για την προσοµοίωση της λειτουργίας των ηλεκτρικών συστηµάτων των Μη ιασυνδεδεµένων Νησιών, στην οποία, όπως αναφέρθηκε, θα πρέπει να στηρίζεται η µεθοδολογία προσδιορισµού των σχετικών περιθωρίων διείσδυσης ΑΠΕ και κυρίως αιολικών, απαιτούνται δεδοµένα για τη λειτουργία των ηλεκτρικών συστηµάτων αυτών, όπως στοιχεία για τη σύνθεση και τα τεχνικά χαρακτηριστικά των πετρελαϊκών σταθµών των νησιών, στοιχεία της ζήτησης (µέσες ωριαίες τιµές), στοιχεία για τον προσδιορισµό της παραγωγής των µονάδων ΑΠΕ που έχουν αδειοδοτηθεί, ή πρόκειται να αδειοδοτηθούν, στα νησιά αυτά, όπως είναι χρονοσειρές ανέµου και ηλιοφάνειας. 24. Επειδή, ο ιαχειριστής Μη ιασυνδεδεµένων Νησιών έχει προσκοµίσει στη ΡΑΕ σχετικά στοιχεία για την ωριαία λειτουργία των συµβατικών σταθµών και τη ζήτηση των νησιών, για τα περισσότερα από τα Μη ιασυνδεδεµένα Νησιά. 25. Επειδή, για τον προσδιορισµό της παραγωγής των αιολικών και φωτοβολταϊκών σταθµών είναι αναγκαίο να γίνουν ορισµένες απλοποιητικές παραδοχές, προκειµένου να πραγµατοποιηθεί η προσοµοίωση της λειτουργίας των συστηµάτων µε περιορισµένα στοιχεία. Θα πρέπει όµως να ληφθεί µέριµνα ώστε η προσοµοίωση να γίνει µε σχετικά δυσµενείς συνθήκες για τη λειτουργία των συστηµάτων ώστε να διασφαλίζεται ότι οι αδειοδοτήσεις νέων σταθµών που θα στηριχθούν στα αποτελέσµατα των προσοµοιώσεων δεν θα θέτουν σε κίνδυνο την ασφαλή λειτουργία των συστηµάτων. Συνεπώς, λόγω και της περιορισµένης έκτασης των νησιών και των µικρών σχετικά αποστάσεων µεταξύ των σταθµών (µε εξαίρεση την Κρήτη), κρίνεται επαρκές να χρησιµοποιηθεί ενιαία χρονοσειρά ανέµου, αντιπροσωπευτική για τις µέσες ανεµολογικές συνθήκες του νησιού, καθώς και µια ενιαία χρονοσειρά ηλιοφάνειας, επίσης αντιπροσωπευτική για τις συνθήκες ηλιοφάνειας του νησιού. Επίσης θα πρέπει, λόγω της περιορισµένης κλίµακας των νησιών, να θεωρηθεί πλήρης διαθεσιµότητα των αιολικών σταθµών. 26. Επειδή, µε σκοπό την µέγιστη δυνατή διείσδυση σταθµών ΑΠΕ στα Μη ιασυνδεδεµένα Νησιά, κρίνεται αναγκαίο, το εκάστοτε εκτιµώµενο περιθώριο ανάπτυξης νέων σταθµών ΑΠΕ µη ελεγχόµενης παραγωγής (αιολικά, φωτοβολταϊκά) στα Μη ιασυνδεδεµένα Νησιά, να διατίθεται πλήρως στην ανάπτυξη των σταθµών αυτών, ενώ αντίθετα, η αδειοδότηση υβριδικών σταθµών να γίνεται για την περαιτέρω ανάπτυξη σταθµών ΑΠΕ στα νησιά. 8/13

27. Επειδή, κατά την αδειοδότηση νέων σταθµών ΑΠΕ στα Μη ιασυνδεδεµένα Νησιά, είναι αναγκαίο να λαµβάνονται υπόψη και οι ήδη αδειοδοτηµένοι (µε άδεια παραγωγής) υβριδικοί σταθµοί, ιδίως ως προς την παροχή της εγγυηµένης ισχύος τους, η οποία επηρεάζει τη λειτουργία των αιολικών σταθµών του αυτόνοµου ηλεκτρικού συστήµατος στο οποίο λειτουργούν. 28. Επειδή, προκειµένου να προωθηθούν πολύ µικρές εγκαταστάσεις αιολικών σταθµών που εµπίπτουν στις εξαιρέσεις, µε βάση το άρθρο 4 του νόµου 3468/2006, οι οποίοι αποτελούν πράγµατι διεσπαρµένη παραγωγή, είναι αναγκαίο να επιτραπεί η εγκατάσταση ορισµένων τέτοιων µονάδων ακόµα και στα κορεσµένα δίκτυα περιοχών της χώρας, όπως είναι τα Μη ιασυνδεδεµένα Νησιά και ορισµένες περιοχές του διασυνδεδεµένου ικτύου και Συστήµατος. Η ανάπτυξη της πρόσθετης αυτής ισχύος, δεν πρέπει να δηµιουργήσει περαιτέρω προβλήµατα στα δίκτυα, δεδοµένου ότι, σήµερα, τα δίκτυα αυτά θεωρούνται κορεσµένα για την τεχνολογία των αιολικών. Αποφασίζει: Α. Εγκρίνεται η ακόλουθη µεθοδολογία προσδιορισµού των περιθωρίων αιολικών σταθµών στα Μη ιασυνδεδεµένα Νησιά 1. Για όλα τα αυτόνοµα ηλεκτρικά συστήµατα των Μη ιασυνδεδεµένων Νησιών, για τα οποία υπάρχουν επαρκή δεδοµένα για την προσοµοίωση της λειτουργίας τους, πραγµατοποιείται προσοµοίωση της λειτουργίας τους για χρονικό διάστηµα ενός έτους, σε ωριαία βάση. Η σειρά ένταξης των µονάδων, τα τεχνικά χαρακτηριστικά των µονάδων, οι χρονοσειρές της ζήτησης και κάθε άλλο αναγκαίο στοιχείο για την προσοµοίωση της λειτουργίας των αυτόνοµων ηλεκτρικών συστηµάτων των νησιών, λαµβάνονται από τα διατιθέµενα στοιχεία που τηρεί ο ιαχειριστής Μη ιασυνδεδεµένων Νησιών. i. Χρησιµοποιούνται αντιπροσωπευτικές χρονοσειρές ταχύτητας ανέµου για κάθε νησί, όπως και τυπική ή τυπικές καµπύλες ισχύος αιολικών σταθµών. Οι αιολικοί σταθµοί ενός νησιού θεωρείται ότι παράγουν µε πλήρη διαθεσιµότητα καθ όλο το έτος και µε βάση την ενιαία χρονοσειρά ταχύτητας ανέµου που εκτιµάται ως αντιπροσωπευτική για το νησί, ή εάν υπάρχουν διαθέσιµες, περισσότερες αντιπροσωπευτικές χρονοσειρές ταχύτητας ανέµου, εκτιµώντας κατά περίπτωση την ισχύ των αιολικών σταθµών που λειτουργεί µε βάση καθεµιά από τις χρονοσειρές αυτές. ii. Η χρονοσειρά της ζήτησης (φορτίο) που χρησιµοποιείται αφορά το επόµενο (ν+1) της προσοµοίωσης έτος (ν) και προκύπτει µε βάση τη χρονοσειρά του προηγούµενου της προσοµοίωσης πλήρους έτους (ν-1), µε την αναµενόµενη προσαύξηση της ζήτησης κατά την µέση ετήσια αύξησης της ζήτησης της προηγούµενης πενταετίας (έτη από ν-5 έως ν-1). iii. Κατά την προσοµοίωση, για κάθε ώρα λειτουργίας του αυτόνοµου ηλεκτρικού συστήµατος, γίνεται ένταξη των συµβατικών µονάδων (µονάδες ελεγχόµενης παραγωγής), ώστε να καλύπτεται πλήρως η πραγµατική ζήτηση και να τηρείται στρεφόµενη εφεδρεία δυναµικού της τάξης του 10-15% της ζήτησης, ή, αν είναι δυνατόν, τουλάχιστον όσο είναι το µεγαλύτερο φορτίο που έχει αναλάβει ενταγµένη συµβατική µονάδα κατά την ώρα αυτή. iv. Κατά την προσοµοίωση, για κάθε ώρα λειτουργίας του αυτόνοµου ηλεκτρικού συστήµατος, λαµβάνεται υπόψη µόνο η παροχή εγγυηµένης ισχύος από 9/13

υβριδικούς σταθµούς που έχουν λάβει άδεια παραγωγής για το συγκεκριµένο Μη ιασυνδεδεµένο Νησί. v. Κατά την προσοµοίωση, δεν λαµβάνεται υπόψη η λειτουργία φωτοβολταϊκών σταθµών στα Μη ιασυνδεδεµένα Νησιά. vi. Οι επιβαλλόµενοι περιορισµοί στην ένταξη αιολικής παραγωγής περιορίζονται στους εξής δύο: i) να µην παραβιάζονται τα Τεχνικά Ελάχιστα των ενταγµένων συµβατικών µονάδων παραγωγής, και ii) η συνολική αιολική ισχύς να µην υπερβαίνει ένα ποσοστό της συνολικής ικανότητας παραγωγής των ενταγµένων µονάδων ελεγχόµενης παραγωγής. Με την επιφύλαξη σχετικών ρυθµίσεων του Κώδικα Μη ιασυνδεδεµένων Νησιών που πρόκειται να εκδοθεί, το ποσοστό αυτό κυµαίνεται περί το 30% για όλα τα νησιά, ενώ η τεχνικά ελάχιστη συνεχής παραγόµενη ισχύς κάθε µονάδας ελεγχόµενης παραγωγής (Τεχνικό Ελάχιστο) προσδιορίζεται µε βάση στοιχεία του κατασκευαστή της, και σε κάθε περίπτωση δεν υπερβαίνει το 40% της ονοµαστικής ισχύος της µονάδας. Ώρες που δεν είναι δυνατόν να απορροφηθεί το σύνολο της αιολικής παραγωγής, γίνονται περικοπές στην παραγωγή των αιολικών σταθµών, αναλογικά µε την εγκατεστηµένη τους ισχύ. 2. Η προσοµοίωση πραγµατοποιείται για διάφορα σενάρια συνολικής εγκατεστηµένης ισχύος αιολικών σταθµών (φτάνοντας σε συνολική εγκατεστηµένη ισχύ αιολικών τουλάχιστον στα επίπεδα του 50-60% της µέσης ζήτησης τους, µε βάση τη χρονοσειρά ζήτησης που χρησιµοποιείται). 3. Αναζητείται και προσδιορίζεται το µέγεθος της εγκατεστηµένης ισχύος αιολικών σταθµών που κρίνεται οριακά οικονοµικά βιώσιµη, δηλαδή, η µέγιστη δυνατή, οικονοµικά βιώσιµη, αιολική ισχύς. Οικονοµικά βιώσιµος αιολικός σταθµός στα Μη ιασυνδεδεµένα Νησιά θεωρείται εκείνος που επιτυγχάνει Συντελεστή Χρησιµοποίησης (Capacity Factor) κατ ελάχιστο 27,5%. 4. Για κάθε Μη ιασυνδεδεµένο Νησί, η συνολική (οικονοµικά) βιώσιµη ισχύς αιολικών σταθµών που προσδιορίστηκε, εκφράζεται ως ποσοστό του µέσου φορτίου του νησιού. Το πηλίκο αυτό ορίζεται ως το Μέγιστο Επιτρεπόµενο Ποσοστό ιείσδυσης Αιολικών στο Μη ιασυνδεδεµένο Νησί. 5. Για όλα τα υπόλοιπα Μη ιασυνδεδεµένα Νησιά για τα οποία δεν πραγµατοποιήθηκε προσοµοίωση της λειτουργίας τους λόγω έλλειψης στοιχείων, προσδιορίζεται η µέγιστη (οικονοµικά) βιώσιµη αιολική ισχύς µε βάση τα αποτελέσµατα Μη ιασυνδεδεµένων Νησιών, µε παρόµοια χαρακτηριστικά. Συγκεκριµένα, προσδιορίζονται τα παρόµοια ηλεκτρικά συστήµατα για τα οποία έγινε προσοµοίωση και εξάγεται µια µέση τιµή του Μέγιστου Επιτρεπόµενου Ποσοστού ιείσδυσης Αιολικών, µε βάση το οποίο προσδιορίζεται η µέγιστη (οικονοµικά) βιώσιµη αιολική ισχύς στο εν λόγω νησί, ως το γινόµενο του µέσου Μέγιστου Επιτρεπόµενου Ποσοστού ιείσδυσης Αιολικών επί το µέσο φορτίο του νησιού. 6. Ως νέο περιθώριο πρόσθετης αιολικής ισχύος για κάθε αυτόνοµο σύστηµα Μη ιασυνδεδεµένου Νησιού υπολογίζεται ως η διαφορά της µέγιστης (οικονοµικά) βιώσιµης αιολικής ισχύος, όπως προσδιορίστηκε, και της συνολικής ισχύος ήδη αδειοδοτηµένων αιολικών σταθµών (δηλ. αιολικοί σταθµοί µε άδεια παραγωγής ή απόφαση εξαίρεσης ή απαλλαγή µε σύµβαση πώλησης) στο σύστηµα αυτό. 7. Ειδικά για τις µικρές ανεµογεννήτριες που εµπίπτουν στις εξαιρέσεις (από την υποχρέωση λήψης άδειας παραγωγής) του νόµου 3468/2006, ήτοι, ισχύος µικρότερης από 40 kw για την Κρήτη και 20 kw για τα υπόλοιπα µη διασυνδεδεµένα νησιά, ο ιαχειριστής Μη ιασυνδεδεµένων Νησιών 10/13

προσδιορίζει, ετησίως, τυχόν πρόσθετο περιθώριο το οποίο ανέρχεται στο 0,5% της µέσης ετήσιας ισχύος της ζήτησης. Β. Εγκρίνεται η ακόλουθη µεθοδολογία προσδιορισµού περιθωρίων φωτοβολταϊκών σταθµών στα Μη ιασυνδεδεµένα Νησιά 1. Για κάθε αυτόνοµο σύστηµα Μη ιασυνδεδεµένου Νησιού εκτιµάται η συνολική ενέργεια της ζήτησης για το επόµενο έτος (έτος ν+1) του έτους υπολογισµού (έτος ν) των περιθωρίων. Για τον υπολογισµό αυτόν χρησιµοποιούνται τα απολογιστικά στοιχεία της ζήτησης παρελθόντων ετών. Συγκεκριµένα, η συνολική ζήτηση ενέργειας του προηγούµενου, του υπολογισµού, έτους (έτος ν-1), η οποία προσαυξάνεται κατά το µέσο ετήσιο ποσοστό αύξησης της ζητούµενης ενέργειας κατά τα τελευταία πέντε έτη (ν-5 έως ν-1). 2. Με βάση την υπολογιζόµενη ενέργεια της ζήτησης για το επόµενο έτος (ν+1), υπολογίζεται η µέση ισχύς ζήτησης του έτους αυτού. 3. Για κάθε αυτόνοµο ηλεκτρικό σύστηµα Μη ιασυνδεδεµένων Νησιών, για το οποίο έχουν αδειοδοτηθεί αιολικοί σταθµοί σηµαντικής συνολικής ισχύος, υπολογίζεται η µέγιστη επιτρεπόµενη ισχύς φωτοβολταϊκών σταθµών που δύναται να αναπτυχθεί, ως ποσοστό 15% της µέσης ισχύος της ζήτησης που υπολογίστηκε. 4. Για κάθε αυτόνοµο ηλεκτρικό σύστηµα Μη ιασυνδεδεµένων Νησιών, για το οποίο δεν έχουν αδειοδοτηθεί (χορήγηση άδειας παραγωγής) αιολικοί σταθµοί σηµαντικής συνολικής ισχύος, υπολογίζεται η µέγιστη επιτρεπόµενη ισχύς φωτοβολταϊκών σταθµών που δύναται να αναπτυχθεί, ως ποσοστό 35% της µέσης ισχύος της ζήτησης που υπολογίστηκε. 5. Ως νέο περιθώριο πρόσθετης ισχύος φωτοβολταϊκών σταθµών για κάθε αυτόνοµο ηλεκτρικό σύστηµα υπολογίζεται η διαφορά της µέγιστης ισχύος φωτοβολταϊκών σταθµών που δύναται να αναπτυχθεί στο σύστηµα αυτό, όπως προσδιορίστηκε στα προηγούµενα βήµατα, και της συνολικής ισχύος ήδη αδειοδοτηµένων φωτοβολταϊκών σταθµών (δηλ. φωτοβολταϊκοί σταθµοί µε άδεια παραγωγής ή απόφαση εξαίρεσης ή απαλλαγή µε σύµβαση πώλησης). 6. Σε περίπτωση αυτόνοµων συστηµάτων που περιλαµβάνουν περισσότερα του ενός νησιά, γίνεται επιµερισµός του νέου περιθωρίου µε βάση την επιµέρους (δηλ. κάθε νησιού) µέση ισχύ της ζήτησης. Ο επιµερισµός αυτός είναι ενδεικτικός δεδοµένου ότι δεν είναι γνωστό το επενδυτικό ενδιαφέρον, ωστόσο, καταδεικνύει την προτεραιότητα χορήγηση άδειας παραγωγής ή απόφασης εξαίρεσης, σε φωτοβολταϊκούς σταθµούς που εγκαθίστανται σε κάθε επιµέρους νησί. Γ. Εγκρίνεται η ακόλουθη µεθοδολογία προσδιορισµού περιθωρίων σταθµών ΑΠΕ, πλην φωτοβολταϊκών, στις περιοχές του ιασυνδεδεµένου ικτύου και Συστήµατος µε κορεσµένα δίκτυα Για κάθε κορεσµένο δίκτυο του ιασυνδεδεµένου ικτύου και Συστήµατος, όπως αυτό προσδιορίζεται κατά περίπτωση από τη διαµόρφωση των ηλεκτρικών δικτύων της ευρύτερης περιοχής, εκτιµάται από τους ιαχειριστές του Συστήµατος και του ικτύου, η ελάχιστη δυνατή ικανότητα µεταφοράς ισχύος από το τοπικό δίκτυο αυτό προς το υπόλοιπο ιασυνδεδεµένο ίκτυο και Σύστηµα. Η ελάχιστη δυνατή ικανότητα µεταφοράς προκύπτει µε παραδοχές τις δυσµενέστερες, για την ασφάλεια του δικτύου, συνθήκες φόρτισης των δικτύων, ήτοι, ώρες ελαχίστου 11/13

φορτίου του έτους και λειτουργία τυχόν αναγκαίων συµβατικών µονάδων παραγωγής στην περιοχή, αποκλειστικά για λόγους ασφάλειας της λειτουργίας του Συστήµατος και στην ελάχιστη δυνατή ισχύ παραγωγής τους. Ως έτος αναφοράς για τα στοιχεία αυτά λαµβάνεται το επόµενο από το έτος υπολογισµού των περιθωρίων. Περαιτέρω, για τον υπολογισµό της ισχύος ΑΠΕ που µπορεί να αναπτυχθεί σε ένα κορεσµένο δίκτυο, ο ιαχειριστή του Συστήµατος λαµβάνει υπόψη τη µέγιστη ταχεία απώλεια παραγωγικής ισχύος ΑΠΕ, στην οποία µπορεί το Σύστηµα να ανταποκριθεί επιτυχώς, σε δυσµενείς συνθήκες λειτουργίας του. Για τον υπολογισµό αυτό λαµβάνει υπόψη τις σχετικές διατάξεις του Κώδικα ιαχείρισης του Συστήµατος καθώς και τις τεχνολογικές δυνατότητες των σταθµών ΑΠΕ και τον ταυτοχρονισµό της παραγωγής των ΑΠΕ. Εναπόκειται στην κρίση του ιαχειριστή του Συστήµατος να συνυπολογίσει ή όχι και την πλήρωση του κριτηρίου σχεδιασµού του Συστήµατος Ν- 1. Με εντολή του ιαχειριστή του Συστήµατος, ο ιαχειριστής του ικτύου υπολογίζει τη µέγιστη ισχύ παραγωγής που µπορεί να συνδεθεί σε κάθε αποµονωµένο κορεσµένο δίκτυο (π.χ. διασυνδεδεµένο νησί) σε κάποιο «ισχυρό» σηµείο τους, ώστε να µην προκαλούνται ανεπίτρεπτες διαταραχές στην τάση των δικτύων αυτών, υπό οποιεσδήποτε συνθήκες λειτουργίας τους. Οι υπολογισµοί του ιαχειριστή του ικτύου λαµβάνουν χώρα για κάθε τεχνολογία ΑΠΕ και µε παραδοχές για τα τεχνικά χαρακτηριστικά τους. Αποτέλεσµα των ανωτέρω υπολογισµών είναι το µέγιστο όριο της ισχύος ΑΠΕ που δύναται να συνδεθεί στο κορεσµένο δίκτυο µιας περιοχής. Λαµβάνοντας υπόψη τους ήδη αδειοδοτηµένους σταθµούς ΑΠΕ, υπολογίζονται τα νέα περιθώρια ανάπτυξης νέων σταθµών ΑΠΕ, πλην φωτοβολταϊκών, σε κάθε περιοχή. Σε περίπτωση που ολόκληρο το Σύστηµα χαρακτηριστεί ως κορεσµένο για την τεχνολογία των αιολικών σταθµών, ο ιαχειριστής του Συστήµατος εισηγείται στη ΡΑΕ το συνολικό περιθώριο αιολικής ισχύος που είναι δυνατό να αναπτυχθεί και να λειτουργήσει χωρίς να προκαλούνται σηµαντικές διαταραχές στη λειτουργία του Συστήµατος. Κατά την εισήγηση αυτή λαµβάνονται υπόψη οι σχετικές διατάξεις του Κώδικα ιαχείρισης του Συστήµατος και οι τεχνολογικές δυνατότητες των αιολικών σταθµών που είναι εγκατεστηµένοι ή πρόκειται να εγκατασταθούν. Παρέχει δε τις εκτιµήσεις του παραµετρικά για διάφορα επίπεδα συνολικής ισχύος, παραθέτοντας παράλληλα και το ποσοστό περιορισµού της παραγόµενης ενέργειας από τους αιολικούς σταθµούς, εφόσον αυτή προβλέπεται από το ισχύον νοµικό πλαίσιο. Ειδικά για τις µικρές ανεµογεννήτριες που εµπίπτουν στις εξαιρέσεις (από την υποχρέωση λήψης άδειας παραγωγής) του νόµου 3468/2006, ήτοι, ισχύος µικρότερης από 50 kw, ο ιαχειριστής του Συστήµατος προσδιορίζει, ετησίως, τυχόν πρόσθετο περιθώριο το οποίο ανέρχεται στο διπλάσιο της ετήσιας αύξησης του ελάχιστου φορτίου του κορεσµένου δικτύου.. Εγκρίνεται η ακόλουθη µεθοδολογία προσδιορισµού περιθωρίων φωτοβολταϊκών σταθµών στις περιοχές του ιασυνδεδεµένου ικτύου και Συστήµατος µε κορεσµένα δίκτυα Ο υπολογισµός του νέου περιθωρίου σύνδεσης φωτοβολταϊκών σταθµών στα κορεσµένα δίκτυα περιοχών του ιασυνδεδεµένου ικτύου και Συστήµατος γίνεται ως εξής: Πέρα από το συνολικό περιθώριο σύνδεσης σταθµών ΑΠΕ στο κορεσµένο δίκτυο κάθε περιοχής του ιασυνδεδεµένου ικτύου και Συστήµατος, όπως αυτό υπολογίζεται σύµφωνα µε την προηγούµενη παράγραφο Γ, µπορεί να διατεθεί 12/13

αποκλειστικά σε φωτοβολταϊκούς σταθµούς πρόσθετο περιθώριο ισχύος, το οποίο ισούται µε τη διαφορά της ελάχιστης ισχύος των ηµερήσιων µέγιστων φορτίων του κορεσµένου δικτύου στη διάρκεια του έτους αναφοράς, και της ελάχιστης ισχύος της ζήτησης που λήφθηκε υπόψη κατά τον υπολογισµό του συνολικού περιθωρίου ΑΠΕ κατά την προηγούµενη παράγραφο Γ. Ως έτος αναφοράς λαµβάνεται το επόµενο έτος από αυτό που γίνεται ο υπολογισµός. Σε περίπτωση που δεν είναι γνωστή η ελάχιστη ισχύς των ηµερήσιων µέγιστων φορτίων του κορεσµένου δικτύου, αυτή λαµβάνεται ως το 50% της µέγιστης ζήτησης (αιχµή) του έτους αναφοράς στο κορεσµένο δίκτυο. Λαµβάνοντας υπόψη τους ήδη αδειοδοτηµένους φωτοβολταϊκούς σταθµούς (µε άδεια παραγωγής ή απόφαση εξαίρεσης ή απαλλαγή µε σύµβαση πώλησης), υπολογίζονται τα νέα περιθώρια ανάπτυξης νέων φωτοβολταϊκών σταθµών σε κάθε περιοχή. 13/13