Διαχείριση Ενέργειας και Περιβαλλοντική Πολιτική B3. Ευέλικτοι Μηχανισμοί Κιότο: ΜΚΑ & ΠΚ Καθηγητής Ιωάννης Ψαρράς Εργαστήριο Συστημάτων Αποφάσεων & Διοίκησης Γρ. 0.2.7. Ισόγειο Σχολής Ηλεκτρολόγων Τηλέφωνο: 210-7723551, 210-7723583 E-mail: john@epu.ntua.gr
Περιεχόμενα Ευέλικτοι Μηχανισμοί Κιότο. Προγράμματα από Κοινού (ΠΚ). Εμπορία Δικαιωμάτων Εκπομπών (ΕΔΕ). Μηχανισμός Καθαρής Ανάπτυξης (ΜΚΑ). ΜΚΑ Παρούσα Κατάσταση. Χρηματοδότηση ΠΚ ΜΚΑ. Σενάριο αναφοράς. Μεθοδολογίες σεναρίων αναφοράς. Ποιοτική σύγκριση σεναρίων. 3B 31
Ευέλικτοι Μηχανισμοί Κιότο (1/3) 3B 32 Προγράμματα από Κοινού - ΠΚ (JI - Joint Implementation), Άρθρο 6. Εμπορία Δικαιωμάτων Εκπομπών ΕΔΕ (ETS Emission Trading Scheme), Άρθρο 17. Μηχανισμός Καθαρής Ανάπτυξης - ΜΚΑ (CDM - Clean Development Mechanism), Άρθρο 12.
Ευέλικτοι Μηχανισμοί Κιότο (2/3) Στηναρχή υπέρ των ΠΚ - Αργότερα ρ σκεπτικισμός. Σήμερα απαιτείται ευρεία και ενεργή υποστήριξη των μηχανισμών από τις αναπτυσσόμενες χώρες. Ημέχρι στιγμής συνεισφορά των αναπτυσσόμενων χωρών στην ανάπτυξη των μηχανισμών είναι ενθαρρυντική. Ο ΜΚΑ μπορεί να κάνει τις αναπτυσσόμενες χώρες ακόμα πιο ενεργές στην διαδικασία του Κιότο και μπορεί να τις βοηθήσει να ακολουθήσουν το «μονοπάτι της βιώσιμης ανάπτυξης». 3B 33
Ευέλικτοι Μηχανισμοί Κιότο (3/3) Παράρτημα Ι Εμπορία Emission i Δικαιωμάτων Trading Εκπομπών 3B 34 Επίπεδα 1990-5% Μηχανισμός Καθαρής Ανάπτυξης Προγράμματα από Κοινού Domestic Actions Εγχώριες Δράσεις Παρόν 2012 (Σενάριο Αναφοράς) 2012 με Πρωτόκολλο Κιότο Δέσμευση
Προγράμματα από Κοινού (1/2) 3B 35 Περιγρα αφή Τα Προγράμματα από Κοινού (ΠΚ), είναι ένας μηχανισμός, βασισμένος πάνω σε έργα, μέσω των οποίων οι χώρες του Παραρτήματος Ι μπορούν να αποκτήσουν Μονάδες Μείωσης Εκπομπών Αερίων Θερμοκηπίου - ΜΜE (Emission Reduction Units, ERUs), συμμετέχοντας σε δραστηριότητες η μείωσης των εκπομπών,, που θα πραγματοποιηθούν σε άλλες χώρες του παραρτήματος Ι. Δυσκολίες: Δυσκολία Προσδιορισμού Σεναρίου Αναφοράς (Baseline Emissions) Ύπαρξη Διαρροών (leakages), δηλαδή δημιουργία τεχνητών μειώσεων εκπομπών.
Προγράμματα από Κοινού (2/2) Παράρτημα Ι Χώρα A Παράρτημα Ι Χώρα B 3B 36 ΜΜΕ MME tco 2 ΜΜΕ Εκπομπές Πραγματικές Εκπομπές Σεναρίου Εκπομπές: 2008-12: Αναφοράς Χώρα Α Χώρα Β
Μηχανισμός Καθαρής Ανάπτυξης (1/9) Στόχος του μηχανισμού μ είναι: Να βοηθήσει μη μέλη του παραρτήματος I στο να επιτύχουν βιώσιμη ανάπτυξη και να συμβάλλουν στον τελικό στόχο του Κιότο. Να βοηθήσει μέλη του παραρτήματος Ι να συμμορφωθούν με τα όρια εκπομπών και τις δεσμεύσεις μείωσης εκπομπών. Οι μονάδες μείωσης εκπομπών που προκύπτουν σε ένα έργο ΜΚΑ ονομάζονται Βεβαιωμένες Μειώσεις Εκπομπών Αέριων Θερμοκηπίου - ΒΜΕ (Certified Reduction Units, CERs). 3B 37
Μηχανισμός Καθαρής Ανάπτυξης (2/9) Θα επιτρέψει ρψ σε χώρες του παραρτήματος ρ Ι να επενδύσουν σε έργα μείωσης εκπομπών σε αναπτυσσόμενες χώρες (εκτός παραρτήματος ρ Ι) ) και να κερδίσουν μονάδες ΒΜΕ,, τις οποίες μπορούν να χρησιμοποιήσουν για την συμμόρφωση με τις δικές τους δεσμεύσεις. Είναι σχεδιασμένος να μειώσει σημαντικά το κόστος συμμόρφωσης με τους στόχους του Κό Κιότο. Είναι ένα αποτελεσματικό εργαλείο για την προώθηση η της χρήσης καθαρών τεχνολογιών στις αναπτυσσόμενες χώρες. 3B 38
Μηχανισμός Καθαρής Ανάπτυξης (3/9) Χώρα Εκτός Παραρτήματος Ι Χώρα Εντός Παραρτήματος Ι 3B 39 ΒΜΕ ΒΜΕ tco 2 ΒΜΕ Εκπομπές Πραγματικές Εκπομπές: Σεναρίου Χώρα Εκτός Παραρτήματος Ι Αναφοράς Εκπομπές 2008-12: Χώρα Εντός Παραρτήματος Ι
Μηχανισμός Καθαρής Ανάπτυξης (4/9) 3B 31010 Μετοχικό κεφάλαιο Δάνεια - Πίστωση Κεφάλαιο Παραδοσιακή επένδυση Χρηματική ροή Μετοχικό κεφάλαιο Δάνεια - Πίστωση Κεφάλαιο Επένδυση ΜΚΑ Χρηματική ροή Ροή άνθρακα Η δεύτερη ροή είναι η «ροή άνθρακα»: Μέσα από τον κύκλο ενός έργου ΜΚΑ Βεβαιωμένες μειώσεις εκπομπών - ΒΜΕ (t CO 2 ); Η επιπρόσθετη εισροή των ΒΜΕ μπορεί να ενισχύσει περισσότερο την προσπάθεια το έργο να είναι βιώσιμο.
Μηχανισμός Καθαρής Ανάπτυξης (5/9) Βασικά κριτήρια Η διοργανώτρια χώρα πρέπει να επικυρώσει το Πρωτόκολλο του Κιότο. Η δραστηριότητα του έργου δεν πρέπει να αφορά σε πυρηνικά. Το έργο πρέπει να προκαλεί μείωση εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Το έργο πρέπει να δημιουργεί πραγματικά, μετρήσιμα και μακροχρόνια οφέλη στην άμβλυνση της κλιματικής αλλαγής. Η διοργανώτρια χώρα πρέπει να συμφωνεί με το έργο. Το έργο πρέπει να είναι επιπρόσθετο. Το έργο πρέπει να συμβάλλει στους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης της διοργανώτριας ρ χώρας. 3B 31
Μηχανισμός Καθαρής Ανάπτυξης (6/9) Επιπροσθετικότητα 3B 31212 Πρωτόκολλο του Κιότο: Τα έργα ΜΚΑ πρέπει να έχουν ως επακόλουθο «μειώσειςώ εκπομπών που είναι επιπρόσθετες σε οτιδήποτε θα συνέβαινε απουσία της πιστοποιημένης δραστηριότητας του έργου» (Άρθρο 12, παράγραφος 5(a)). Αποφάσεις του Μαρακές: «Μια δραστηριότητα έργου ΜΚΑ είναι επιπρόσθετη αν οι ανθρωπογενείς εκπομπές των αερίων του θερμοκηπίου μειώνονται περισσότερο από ότι θα συνέβαινε απουσία της καταγεγραμμένης δραστηριότητας έργου ΜΚΑ».
Μηχανισμός Καθαρής Ανάπτυξης (7/9) Βιώσιμη Ανάπτυξη Πρωτόκολλο του Κιότο: «Στόχος του ΜΚΑ είναι η παροχή βοήθειας σε χώρες εκτός Παραρτήματος Ι για την επίτευξη βιώσιμης ανάπτυξης...» (Άρθροθ 12, παράγραφος 2). 3B 31313 Συμφωνία Βόννης + Αποφάσεις Μαρακές: «Η διοργανώτρια χώρα έχει το προνόμιο να επιβεβαιώσει αν μια συγκεκριμένη δραστηριότητα η έργου ΜΚΑ τη βοηθάει βη να επιτύχει βιώσιμη ανάπτυξη». Η διοργανώτρια χώρα θέτει τα κριτήρια και τις μεθόδους για τον καθορισμό του επιπέδου συμβολής του έργου ΜΚΑ στη βιώσιμη ανάπτυξητηςχώρας αυτής.
Μηχανισμός Καθαρής Ανάπτυξης (8/9) Κύκλος Έργου 3B 31414 Έε Έχει επικυρωθεί το Πρωτόκολλο? Ιδέα έργου Πληροί το έργο τα κριτήρια ΜΚΑ? Σχεδιασμός σεναρίου αναφοράς/ Επιπροσθετικότητας Επικύρωση/ Πιστοποίηση Παρακολούθηση Υλοποίηση Αναφορά τεχνικών προδιαγραφών Έκδοση μονάδων μείωσης εκπομπών
Μηχανισμός Καθαρής Ανάπτυξης (9/9) Επιλέξιμα Έργα 3B 31515 Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Ενεργειακή αποδοτικότητα όηακαι ενεργειακή εεργεαήδαχερση διαχείριση. Αλλαγή προς καύσιμα με χαμηλότερο περιεχόμενο σε άνθρακα στον τομέα ηλεκτρισμού και θέρμανσης. Παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από αέριο. Έργα συμπαραγωγής θερμότητας και ενέργειας. Έργα διαχείρισης απορριμμάτων. Έργα χοάνης (π.χ. Αναδάσωση). ) Άλλα έργα.
ΜΚΑ Παρούσα Κατάσταση (1/6) Δυναμικό 3B 31616 Μέση Ανατολή Αφρική 11% 11% Λατινική Αμερική 6% Ασία 72% Πηγή: Estimating the Market Potential for the Clean Development Mechanism: Review of Models and Lessons Learned, PCFplus Report 19, Washington DC, June 2004
ΜΚΑ Παρούσα Κατάσταση (2/6) 3B 31717 Έργα που έχουν μέχρι σήμερα εγκριθεί Μαρόκκο; 8 Κατάρ; 1 Συρία; 2 Τυνισία; 2 Αίγυπτος; 9 Ιορδανία; 4 Υπόλοιπη Αφρική 1% Μέση Ανατολή και Βόρεια Αφρική 2% Λατινική Αμερική 20% Ισραήλ; 33 Χώρες Υποδοχή στη «Λεκάνη της Μεσογείου» Ευρώπη και Κεντρική Αμερική 1% Ασία και Ειρηνικός 76% Εγκεκριμένα Έργα ΜΚΑ Ανά Περιοχή Μειωμένη δραστηριότητα στις περιοχές Βορείου Αφρικής και Μέσης Ανατολής λόγω ανεπαρκούς συστήματος για την αναγνώριση/ υποδοχή και εφαρμογή ΜΚΑ έργων
ΜΚΑ Παρούσα Κατάσταση (3/6) 3B 31818 Επενδύσεις ΜΚΑ ανά τύπο έργου σε σύνολο 4.782 εγκεκριμένων έργων Στοιχεία Οκτώβριος 2009
ΜΚΑ Παρούσα Κατάσταση (4/6) Επενδύσεις ΜΚΑ ανά Μέγεθος Έργου (Επιτυγχανόμενες ΒΜΕ) Στοιχεία Οκτώβριος 2009 3B 31919
ΜΚΑ Παρούσα Κατάσταση (5/6) 3B 32020 ανά Χώρα Υποδοχής Χώρες με τις Περισσότερες ΒΜΕ Επενδύσεις ΜΚΑ ανά Χώρα Υποδοχής Πηγή: Risoe CDMPipelines, November 2009
ΜΚΑ Παρούσα Κατάσταση (6/6) Αριθμός Επενδύσεων ΜΚΑ ανά Αναπτυγμένη Χώρα 3B 32121 Πηγή: Risoe CDMPipelines, November 2009
Χρηματοδότηση ΠΚ-ΜΚΑ (1/7) Χρ ρηματο οδότησ ση Συμφωνίες εντός των χωρών: Dutch Government ERUPT (JI) and C-ERUPT (CDM) Program; Finnish CDM/JI Pilot Program (20 million $); Sweden International Climate Investment Program CDM; Austria JI/CDM Procurement Program; Canada s CDM & JI Office; Τραπεζικοί Οργανισμοί: RaboBank (Dutch Government) - CDM; Japanese Bank of Industrial Cooperation (Japan CDM Fund - 4 billion yen); Development Bank of Japan (Japan CDM Fund - 3 billion yen); Ινστιτούτα: World Bank (The Netherlands Clean Development Facility- 70 million ) JI & CDM; IFC (IFC-Netherlands Carbon Facility - 44 million) - CDM; Διακυβερνητικές Συμφωνίες: Canadian Government with Colombia and Chile; Dutch Government with Bolivia, Colombia, Uruguay and Ecuador; Danish CDM Portfolio -bilateral agreements with Malaysia and China. 3B 32
Χρηματοδότηση ΠΚ-ΜΚΑ (2/7) 3B 32323 CERUPT (1/3) Χρηματοδότηση: Ολλανδική κυβέρνηση. Έργα: Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Αλλαγή καυσίμων. Ενεργειακά Αποδοτικά Τεχνολογίες. Χρήση γης-αναδάσωση. Επεξεργασία αποβλήτων. Αγόρασε 3 εκ. BME.
Χρηματοδότηση ΠΚ-ΜΚΑ (3/7) 3B 32424 CERUPT (2/3) Εμπλεκόμενοι φορείς: SENTER: Οργάνωση του Υπουργείου Οικονομικών Ολλανδίας. Διορισμένη Επιχειρησιακή Αρχή (ΔΕΑ): Επικύρωση, εγγραφή, επαλήθευση, πιστοποίηση. Χώρα Υποδοχής. Υποψήφιος Ανάδοχος.
Χρηματοδότηση ΠΚ-ΜΚΑ (4/7) 3B 32525 CERUPT (3/3) Ελ Σαλβαδόρ (1) Κόστα Ρίκα (4) Προτάσεις από 80 Παναμάς (3) ενδιαφερόμενους Τζαμάικα (1) Στο 1ο στάδιο επιλογής Περού (1) ξεχώρισαν οι 24 Βολιβία (1) Ινδία (6) Ινδονησία (2) Κίνα (2) Νιγηρία (1) Κένυα (1) Ουγκάντα (1)
Χρηματοδότηση ΠΚ-ΜΚΑ (5/7) Canada s CDM & JI Office - Έργα σε ολόκληρο τον κόσμο 3B 32626 Αφρική & Μέση Ανατολή - Αίγυπτος - Ακτή του ελεφαντοστού - Ιορδανία - Μαρόκο - Μαυριτανία - Σενεγάλη * 19 15 14 17 Ασία - Μπαγκλαντές - Κίνα - Ινδία - Πακιστάν - Σρι Λάνκα - Τυνησία Λατινική/ Νότια Αμερική - Αργεντινή - Κόστα Ρίκα - Βραζιλία - Κούβα - Νησιά Μπαρμπάντος - Ονδούρα - Χιλή Κεντρική Ανατολική Ευρώπη - Πολωνία - Ρουμανία - Ρωσία
Χρηματοδότηση ΠΚ-ΜΚΑ (6/7) Austrian CDM/JI Tender - Έργα σε ολόκληρο τον κόσμο 3B 32727
Χρηματοδότηση ΠΚ-ΜΚΑ (7/7) Έργα MKA Συνολικά 3B 32828
Σενάριο Αναφοράς «Baseline Baseline» 3B 32929 Εκπ πομπέ ές αερ ρίων Σενάριο αναφοράς έργου Δημιουργία BΜΕ Πραγματικές εκπομπές έργου Έναρξη έργου Λήξη έργου Έτη BME: Βεβαιωμένες Μειώσεις Εκπομπών
Μεθοδολογίες Σεναρίων Αναφοράς Σενάριο Αναφοράς εξειδικευμένο σε ένα έργο (Project specific). 3B 33030 Υβριδικό Σενάριο Αναφοράς (Hybrid) Hybrid). Σενάριο Αναφοράς εξειδικευμένο σε έναν τομέα (Multi project, or sector specific). Σενάριο Αναφοράς εξειδικευμένο σε μια χώρα.
Ποιοτική Σύγκριση Σεναρίων Σενάριο αναφοράς εξειδικευμένο σε ένα έργο Υβριδικό σενάριο αναφοράς Σενάριο αναφοράς εξειδικευμένο σε έναν τομέα 3B 33131 Σενάριο αναφοράς εξειδικευμένο σε μια χώρα Τυποποίηση / Ομαδοποίηση Ισορροπία ανάμεσα στην: Μεγιστοποίηση του όγκου πληροφορίας. Ελαχιστοποίηση του κόστους και του χρόνου για την κατάρτιση του σεναρίου.