Πανεπιστήμιο Αθηνών Αρεταίειο Νοσοκομείο Θέμα: Κολπίτιδες-Τραχηλίτιδες Ευαγγελία Κουσκούνη Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Διευθύντρια Μικροβιολογικού, Bιοχημικού, Ορμονολογικού Εργαστηρίου
Ανατομία κόλπου-τραχήλου 1
Ανατομία κόλπου-τραχήλου 2
Ανατομία περιτονα ναίου Κόλπος
Μήτρα Ανώτερο γεννητικό Στείρα Κόλπος Τράχηλος Μικροβιακή χλωρίδα
Φυσιολογική χλωρίδα 1. Προσκολλητικότητα των μικροβιακών ειδών 2. Κατάσταση της επιφάνειας των επιθηλιακών κυττάρων (βαθμό κερατινοποίησης,παραγωγή γλυκογόνου και ιδιότητες βλέννης) 3. Τα συστατικά (IgG, IgA, λυσοζύμη) των κολπικών και τραχηλικών εγκρίσεων 4. Τη μόνιμη χλωρίδα ανάλογα με την ηλικία 5. Διάφορες δραστηριότητες της γυναίκας (αντισηπτικά διαλύματα, ενδοκολπικές προθέσεις κ.λπ.)
Μικροβιακή χλωρίδα του κόλπου σε φυσιολογικές καταστάσεις Μικροοργανισμοί Συχνότητα απομόνωσης Γαλακτοβάκιλλοι 60-8 Staphylococcus aureus 2-12 Κοαγκουλάση ( ) σταφυλόκοκκοι 12-51 Διφθεροειδή 25-83 α-αιμολυτικοί στρεπτόκοκκοι 7-30 Εντεροβακτηριοειδή 12-30 Gardnerella vaginalis 14-32 Candida spp 10-24 Mycoplasma 12-14 Αυστηρώς αναερόβια μικρόβια Peptococcus spp 36-64 Peptostreptococcus spp 23-34 Veillonella spp 2-9 Γαλακτοβάκιλλοι 45-52 Eubacterium spp 12-36 Clostridium spp 4-18 Bacteroides spp 4-36 Fusobacterium spp 4-8 Ποσοτικά Αερόβια 10 8 /ml κολπικού υγρού Αναερόβια 10 8 /ml κολπικού υγρού
ΠΙΝΑΚΑΣ 9.2 Συχνότητα απομόνωσης (%) των αερόβιων μικροβίων της χλωρίδας του κόλπου στις διάφορες ηλικίες ΜΙΚΡΟΒΙΑ ΗΛΙΚΙΕΣ Gram-θετικοί κόκκοι α β γ δ Κοαγκουλάση (-) σταφυλόκοκκοι 84 41-46 40 36 Staphylococcus aureus 4 1-5 3 6 Στρεπτόκοκκοι ομάδας D 8 15-27 24 Στρεπτόκοκοι ομάδας Β 12 5-20 13 44 Στρεπτόκοκκοι άλλων ομάδων 40 25-54 3-37 Gram-θετικά βακτηρίδια Lactobacillus spp 40 45-90 97 52 Corynoibacterium spp 80 31-60 26 12 Gardnerella vaginalis 12 20-58 4 Gram-αρνητικά βακτηρίδια Escherichia coli 16 9-24 3 28 Klebsiella spp 8 3 2 Pseudomonas spp 8 Μύκητες 28 12 16 8 α: κορίτσια, β: γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας, γ: έγκυες, δ: μετά την εμμηνόπαυση. Όπου δεν αναφέρονται ποσοστά δεν υπάρχουν στοιχεία.
ΠΙΝΑΚΑΣ 9.3 Συχνότητα απομόνωσης (%) των αναερόβιων μικροβίων της χλωρίδας του κόλπου στις διάφορες ηλικίες ΜΙΚΡΟΒΙΑ ΗΛΙΚΙΕΣ α β γ δ Gram-θετικοί κόκκοι Peptostreptococcus prevotii 60 25-27 27 36 Peptostreptococcus asaccharolyticus 24 10-29 42 Peptostreptococcus magnus 4 23 42 Peptostreptococcus anaerobius 56 14-32 16 Peptostreptococcus productus 8 8 Peptostreptococcus micros 4-10 3 Gram-θετικά βακτηρίδια Eubacterium spp 32 4-36 5 4 Propionibacterium spp 4 5-14 13 Bifidobacterium spp 8 5-15 0 0 Clostridium spp 48 5-18 0 6 Lactobacillus spp 4 43-60 10 12 Gram-αρνητικά βακτηρίδια Prevotella melaninogenica 20 15-36 8 Prevotella oralis 8 18 0 Prevotella bivia 34-40 40 Prevotella disiens 15-16 16 38 Bacteroides urealyticus 21 Bacteroides fragilis 24 5-13 3 Bacteroides capillosus 4-5 Άλλα είδη Bacteroides 44 16 Fusobacterium spp 4 10-23 0 10 Gram-αρνητικοί κόκκοι Veillonella spp 9-22 16 α: κορίτσια, β: γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας, γ: έγκυες, δ: μετά την εμμηνόπαυση. Όπου δεν αναφέρονται ποσοστά δεν υπάρχουν στοιχεία.
Λήψη κολπικού υγρού 1. Τράχηλος 2. Κόλπος 3. Ορθό 4. Κύστη 5. Στυλεός 6. Κολποδιαστολέας 7. Μήτρα
Δείγμα Κολπικού Άμεσο Ξηρό -Gram Καλλιέργεια (αερόβια αναερόβια ) Στυλεό για μυκόπλασμα (οπίσθιος θόλος) Δείγμα Τραχηλικού Ξηρό -Gram Καλλιέργεια (αερόβια αναερόβια ) Βουρτσάκι ή στυλεό για χλαμύδια (PCR)
ΙΣΤΟΡΙΚΟ Αξιολόγηση: Ηλικία Εγκυμοσύνη Εμμηνόπαυση Διαβήτης Ορμόνες Τοποθέτηση σπειράματος Άμεσο: Τριχομονάδες, πυοσφαίρια επιθήλια, μικρόβια, σπόροι μυκήτων Ξηρό: επιθήλια, clue cells,gram - Gram +, γαλακτοβάκιλλοι, Neisser Καλλιέργεια αερόβια: Gram (-), Gram (-), Candida Καλλιέργεια ανααερόβια Δοκιμασία ΚΟΗ 10 %
Τριχομονάδες Η δεύτερη μετά τη μυκητίαση κολπίτιδα Η συχνότητα είναι μεγαλύτερη σε γυναίκες ηλικίας 30-40 ετών. Μια στις πέντε γυναίκες μολύνονται στη διάρκεια της σεξουαλικής τους ζωής Η τριχομονάδα επιζεί για μια (1) ώρα σε υγρό περιβάλλον και 24 ώρες σε υγρό θερμό 35 ο C περιβάλλοντος Μόλυνση και από κάθισμα τουαλέτας 13% Νεογνά μολύνονται 5% από τις μητέρες Η πρόκληση λοίμωξης υπαγορεύεται από την προσκολλητικότητα του πρωτόζωου σε πλακώδη επιθήλια το βλεννογόνου του κόλπου. Ο βιολογικός ρόλος των προσκολλητίνων της τριχομονάδας εκφράζεται με συχνή δράση της πρωτεινάσης της κυστίνης Η συγκέντρωση του σιδήρου (>200Mm) και των λιποειδών διατηρούν την προσκολλητικότητα της τριχομονάδας.
Κλινική εικόνα Καύσος, κνησμός, δυσπαρεύνεια, υποκίτρινο αφρώδες έκκριμα Βλεννογόνος ερυθρός οιδηματώδης, αιμορραγικές κηλίδες (φράουλα) Χρόνια ασυμπτωματική κλινική λοίμωξη 20-50% για 6 μήνες Διάγνωση * Νωπό παρασκεύασμα (97% ευαισθησία) * Μέσα 3-6 ώρες μικροσκοπείται Κίνηση απειοειδές σχήμα- κινητή βλεφαρίδα Συνύπαρξη πολυμορφοπυρήνων 35% Διάφορες χρωστικές Καλλιέργεια PCR test (No FDA)
Trichomonas vaginalis όπως φαίνεται στην gram χρώση
Trichomonas vaginalis όπως φαίνεται στo άμεσο παρασκεύασμα
Μόλυνση από Trichomonas vaginalis
Bacterial vaginosis
Κριτήρια Βακτηριακής Κολπίτιδας 1. Λεπτό γκριζόασπρο έκκριμα 2. PH κόλπου > 5 (90% ) 3. Οσμή (ψαριού ) (ΚΟΗ 10%) 4. clue cells (90%)
Διάγνωση : ύπαρξη clue cells : χαρακτηριστική οσμή (fishy odor) : ΡΗ >4.5 : Λευκωπή έκκριση Τα αναερόβια διασπούν υδατάνθρακες > παραγωγή κατωτέρων λιπαρών οξέων (οξεικό προπιονικο βουτύριο κ.λπ.) - πρωτεΐνες - οξέων (ηλεκτρικό) Αρωματικών αμινών Πτητικές σε ΡΗ αλκαλικό + ΚΟΗ 10% οσμή Η θεραπευτική αποτυχία σε ποσοστό 30% των ασθενών οφείλεται στην υδρόλυση των αντιβιοτικών από τις β- λακταμάσες που παράγουν τα Bacteroides H G. vaginalis παράγει μεταβολικές ουσίες (πυροσταφυλικό οξύ και αμινοξέα) του χρησιμεύουν ως τροφή στα άλλα αναερόβια
Gardnerella vaginalis H Gardnerella θεωρείται τα αίτιο της μη ειδικής κολπίτιδας Απομόνωση 10-40% σε φυσιολογικές γυναίκες Κλινική εκδήλωση λοίμωξης: G. vaginalis Bacteroides spp Peptostreptococcus spp Peptococus spp
Χρώση Gram κολπικού ειχρίσματος ασθεούς This is a gram stain of vaginal fluid from a patient with bacterial με Bacterial Vaginosis vaginosis.. b bacteroides, c mobiluncus, g - gardnerella p peptostreptococcus
Clue cells όπως φαίνονται στην gram χρώση
Clue cell
Clue cell όπως φαίνεται στo άμεσο παρασκεύασμα
This slide shows a cervix that is covered by Τράχηλος discharge καλυμμένος associated από φλεγμονώδες with bacterial έκκριμα σε «Bacterial vaginosis. Vaginosis
Gardnerella vaginalis-bacteroides spp
Επάνω: Bacteroides, Clostridium perfringens, Enterococcus Κάτω: Bifidobacterium, anaerobic cocci, Clostridium
Μύκητες Η παρουσία βλαστομυκήτων στην κοιλότητα του κόλπου δεν σημαίνει οπωσδήποτε λοίμωξη. Η μετάπτωση της αποίκισης σε λοίμωξη διευκολύνεται από την έκπτωση της λειτουργίας της κυτταρικής ανοσίας. Η προσκολλητικότητα των βλαστομυκήτων στα επιθηλιακά κύτταρα: 1. Αναστέλλεται Από την παρουσία μεγάλου αριθμού γαλακτοβακίλλων Από την αύξηση της siga 2. Προάγεται Από τη μεσολάβηση της φιμπρονεκτίνης (αύξηση στο πλάσμα κατά την κύηση, προεμμηνορρυσιακή περίοδο, Σ. Διαβήτη)
Βλαστομύκητες που προκαλούν λοιμώξεις στο κατώτερο γεννητικό σύστημα Γένος Candida Είδη C. albicans 95% C. Tropicalis 2,5% C. glabrata 2% C. parapsilopsis C. pseudotropicalis
Προδιαθεσικοί παράγοντες Έντονη σεξουαλική δραστηριότητα Σ. Διαβήτης Εγκυμοσύνη Λήψη Στεροειδών Παχυσαρκία Απίσχνανση Ανοσοκαταστολή Αντισυλληπτικά Πτώση PH του κόλπου
Διάγνωση της λοίμωξης 1. Εργαστηριακή (καλλιέργειες, άμεση αναζήτηση βλαστομυκήτων) 2. Κλινική (κνησμός, καύσος, δυσουρία, λευκόρροια, ερύθημα, οίδημα αιδοίου, περιεδρική δερματίτιδα)
Πηγές Μόλυνσης Σεξουαλική μετάδοση 80% στις γυναίκες και 10-20% στους άνδρες Γαστρεντερικός σωλήνας
Candida albicans όπως φαίνεται στην gram χρώση
Candida albicans όπως φαίνεται στo άμεσο παρασκεύασμα
Καντιντιασική Αιδοιοκολπίτιδα
Αντιμυκητιασική Θεραπεία Διάρκεια Επανέλεγχος Θεραπεία ερωτικού συντρόφου Η υποτροπή της φλεγμονής είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα της θεραπείας χωρίς ακόμα να υπάρχει ικανοποιητική λύση. Έχουν βρεθεί σε ηλεκτρονικό μικροσκόπιο εν τω βάθει επιθηλιακά κύτταρα με ενδοκυττάρια μυκητίλια τα οποία ενοχοποιούνται για τις υποτροπές. Θεραπευτική αποτυχία Ανάπτυξη αντοχής Ανάγκη Αυξανογράμματος
Group Streptococcus Κύρια αιτία περιγεννητικής νοσηρότητας θνησιμότητας Νεογνική φλεγμονή εντός 72h, μηνιγγίτιδα, μέση ωτίτιδα, οστεομυελίτιδα Μολύνσεις Εγκύων Διαβητικών Ανοσοκατασταλμένων Νεφροπαθών
Bacteria isolated from vaginal secretions of girls with vulvovaginitis 12% 27% Anaerobic bacteria M. hominis 21% 1% Ureaplasma urealyticum Gram negative Gardnerella vaginalis Streptococci Staphylococci 12% 12% 15%
Results of vaginal cultures 5% 30% Positive Culture Negative Culture 65% No Growth
Ευχαριστώ για την προσοχή σας