ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΑΝΑΡΤΗΤΕΑ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΔΙΑΦΑΝΕΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΕΠΙ ΤΟΥ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟΥ «Για την κύρωση της από 24 Ιουνίου 2016 τροποποίησης και κωδικοποίησης σε ενιαίο κείµενο της από 13 Φεβρουαρίου 2002 Σύµβασης Παραχώρησης µεταξύ Ελληνικού Δηµοσίου και της Οργανισµός Λιµένος Πειραιώς ΑΕ και άλλες διατάξεις» Ι. Γενικές Παρατηρήσεις Α. Το υπό συζήτηση και ψήφιση νοµοσχέδιο, το οποίο κατατέθηκε στη Βουλή των Ελλήνων την 28.06.2016 και χαρακτηρίσθηκε ως κατεπείγον από την Κυβέρνηση (άρθρο 76 παρ. 4 του Συντάγµατος), αποτελείται από εικοσιένα (21) άρθρα (µεταξύ του άρθρου 10 και του άρθρου 11 µεσολαβεί άρθρο 10Α) και είκοσι πέντε (25) Παραρτήµατα, µετά τη διαµόρφωσή του κατά τη συνεδρίαση της Διαρκούς Επιτροπής Παραγωγής και Εµπορίου. Με τις διατάξεις του άρθρου 1 φέρεται προς κύρωση, µετά των παραρτη- µάτων της, η από 24.6.2016 σύµβαση υπό τον τίτλο «Σύµβαση Παραχώρησης σχετικά µε τη Χρήση και την Εκµετάλλευση Ορισµένων Χώρων και Περιουσιακών Στοιχείων εντός του Λιµένος Πειραιώς» (στο εξής, Σύµβαση Παραχώρησης ή Σύµβαση), µεταξύ του Ελληνικού Δηµοσίου, νοµίµως εκπροσωπουµένου, ως παραχωρούσης αρχής, και της εταιρείας υπό την επωνυµία «Οργανισµός Λιµένος Πειραιώς Ανώνυµη Εταιρεία» (στο εξής, ΟΛΠ), νοµί- µως εκπροσωπουµένης, ως παραχωρησιούχου εταιρείας. Διά του άρθρου 2 επαναλαµβάνονται, κατά περιεχόµενο, διατάξεις της Σύµβασης Παραχώρησης (ιδίως, προοίµιο στοιχ. Ζ.ε., άρθρα 1.7.α., 2, 4.4. της Σύµβασης) αναφορικώς µε το ότι το Ελληνικό Δηµόσιο ασκεί εποπτεία επί του συνόλου των δραστηριοτήτων εντός της χερσαίας και της θαλάσ-

2 σιας ζώνης του Λιµένος Πειραιώς. Με τις διατάξεις του άρθρου 3 διευκρινίζεται ότι, διά της υπό κύρωση Σύµβασης, δεν θίγονται τα εµπράγµατα δικαιώµατα του Δηµοσίου επί της Χερσαίας Λιµενικής Ζώνης του Λιµένος Πειραιώς. Επίσης, επαναλαµβάνονται, κατά περιεχόµενο, και εµπλουτίζονται διατάξεις της Σύµβασης (ιδίως, το άρθρο 12 της Σύµβασης) αναφορικώς µε το ότι όλες οι συµβάσεις µεταξύ του ΟΛΠ και τρίτων για την παροχή δικαιωµάτων κατοχής ή/και εκµετάλλευσης στοιχείων που αποτελούν αντικείµενο της Σύµβασης Παραχώρησης διέπονται από τη Σύµβαση Παραχώρησης και τελούν υπό ειδικούς όρους. Ορίζεται, επίσης, ότι το Ελληνικό Δηµόσιο δικαιούται, «µε την καταγγελία ή τη λήξη της Σύµβασης Παραχώρησης», «να υποκατασταθεί στο σύνολο ή σε µέρος των υφισταµένων και µελλοντικών δικαιωµάτων και υποχρεώσεων» του ΟΛΠ που έχουν γεννηθεί βάσει συµβάσεών του µε τρίτους κατά τα ως άνω, µη εφαρµοζοµένου, εν προκειµένω, του άρθρου 479 του Αστικού Κώδικα (το οποίο ορίζει ότι «Αν µε σύµβαση µεταβιβάστηκε περιουσία ή επιχείρηση, αυτός που αποκτά ευθύνεται απέναντι στο δανειστή έως την αξία των µεταβιβαζόµενων στοιχείων για τα χρέη που ανήκουν στην περιουσία ή στην επιχείρηση. Η ευθύνη αυτού που µεταβιβάζει εξακολουθεί να υπάρχει. Αντίθετη συµφωνία µεταξύ των συµβαλλοµένων που βλάπτει τους δανειστές είναι άκυρη απέναντί τους»). Με τις διατάξεις του άρθρου 4 εισάγονται, ιδίως, κριτήρια για τον σύννο- µο χαρακτήρα της άσκησης αρµοδιοτήτων του παραχωρησιούχου επί της θαλάσσιας λιµενικής ζώνης του Λιµένος Πειραιώς, και ορίζεται ότι το Ελληνικό Δηµόσιο φέρει την ευθύνη και κάθε εκ του νόµου υποχρέωσή του στο πλαίσιο της ανέλκυσης ναυαγίων που έχουν εντοπισθεί και χαρτογραφηθεί έως και την 24.06.2016. Με τις διατάξεις του άρθρου 5 εισάγονται κριτήρια ερµηνείας της υπό κύρωση Σύµβασης, ιδίως, κατ αναφορά προς την απρόσκοπτη άσκηση των αρ- µοδιοτήτων του Υπουργού Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής. Διά του άρθρου 6 επαναλαµβάνονται, κατά περιεχόµενο, διατάξεις της Σύµβασης Παραχώρησης (ιδίως, άρθρα 4.4. και 9 της Σύµβασης) αναφορικώς µε το ότι, µεταξύ άλλων, ο ΟΛΠ µεριµνά για τη διατήρηση της φύσης της υπό παραχώρηση χερσαίας και θαλάσσιας Λιµενικής Ζώνης ως πράγµατος κοινής χρήσης. Θεσπίζεται, επίσης, µεταξύ άλλων, αποκλειστική αρµοδιότητα του Μονοµελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς για την εκδίκαση διαφορών που σχετίζονται µε την προσβολή των δικαιωµάτων πρόσβασης των χρηστών του Λιµένος Πειραιώς σε τµήµα του. Διά του άρθρου 7 επαναλαµβάνονται, κατά περιεχόµενο, διατάξεις της Σύµβασης Παραχώρησης (ιδίως, άρθρο 10 της Σύµβασης) αναφορικώς µε το

ότι, µεταξύ άλλων, η παραχωρησιούχος εταιρεία εξουσιοδοτείται να καθορίζει, να επιβάλλει και να εισπράττει για ίδιο λογαριασµό τέλη λιµενικών υποδοµών και υπηρεσιών. Η παραχωρησιούχος εταιρεία δικαιούται να αιτείται, οποτεδήποτε, «την εκχώρηση προς το Δηµόσιο του συνόλου ή µέρους των αξιώσεων ή απαιτήσεών της που απορρέουν από την επιβολή τελών ( ) έ- ναντι προκαταβολής προς το Δηµόσιο µη επιστρεπτέου διοικητικού τέλους, το οποίο θα υπολογίζεται σε ποσοστό της ονοµαστικής αξίας των εκχωρού- µενων απαιτήσεων ( ). Το σύνολο των πράγµατι εισπραττόµενων εσόδων, πλην των εξόδων εκτέλεσης και των παρεπόµενων εξόδων είσπραξης, αποδίδονται» στον ΟΛΠ. Θεσπίζεται, επίσης, αποκλειστική αρµοδιότητα του Μονοµελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς, δικάζοντος κατά τη διαδικασία των α- σφαλιστικών µέτρων, για την εκδίκαση διαφορών που σχετίζονται µε την ε- φαρµογή της ως άνω τιµολογιακής πολιτικής. Διά του άρθρου 8 επαναλαµβάνονται, κατά περιεχόµενο, διατάξεις της Σύµβασης (ιδίως, άρθρο 12 της Σύµβασης) αναφορικώς µε τη δυνατότητα της παραχωρησιούχου εταιρείας να συνάπτει συµβάσεις µε τρίτους για την εκτέλεση έργων και την παροχή υπηρεσιών στο πλαίσιο της άσκησης των δικαιωµάτων της και της εκπλήρωσης των υποχρεώσεών της εκ της Σύµβασης Παραχώρησης, καθώς και για την υποπαραχώρηση δικαιωµάτων χρήσης και εκµετάλλευσης τµηµάτων της λιµενικής ζώνης. Θεσπίζεται, επίσης, υπό την επιφύλαξη ύπαρξης ρήτρας διαιτησίας, αφ ενός, αποκλειστική αρµοδιότητα του Μονοµελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς, δικάζοντος κατά τη διαδικασία των µισθωτικών διαφορών, για την εκδίκαση διαφορών που σχετίζονται «µε τη σύναψη, την ερµηνεία των όρων, την εκτέλεση και την καταγγελία Υποπαραχωρήσεων Ήσσονος Σηµασίας (όπως ορίζονται στο Άρθρο 9.3. της Σύµβασης Παραχώρησης)», αφ ετέρου, κατά τόπον αρµοδιότητα των Δικαστηρίων του Πειραιά, δικαζόντων κατά την τακτική διαδικασία, για την εκδίκαση διαφορών που σχετίζονται «µε τη σύναψη, την ερµηνεία των όρων, την εκτέλεση και την καταγγελία των συµβάσεων που προβλέπονται στο Άρθρο 12 της Σύµβασης Παραχώρησης». Με τις διατάξεις του άρθρου 9 ρυθµίζονται ζητήµατα σχετικά, ιδίως, µε την ευχέρεια της παραχωρησιούχου εταιρείας να προκηρύσσει διαγωνισµούς και να αναθέτει συµβάσεις έργων ως ιδιωτικές συµβάσεις. Με τις διατάξεις του άρθρου 10 ρυθµίζονται ζητήµατα φορολογικής φύσης, και επαναλαµβάνονται, κατά περιεχόµενο, διατάξεις της Σύµβασης Παραχώρησης (ιδίως, άρθρο 2.6. της Σύµβασης) αναφορικώς µε το ότι ο ΟΛΠ µεριµνά ιδίαις δαπάναις για τον φωτισµό των χώρων που είναι δηµοσίως προσβάσιµοι καθώς και για την αποκοµιδή των απορριµµάτων εντός κάθε παραχωρούµενου χώρου στον Λιµένα Πειραιώς, καταργουµένης, αντιστοί- 3

4 χως, της αρµοδιότητας των οικείων δηµοτικών αρχών να επιβάλλουν σχετικώς τέλη ή φόρους. Ορίζεται, επίσης, ότι, µε αφετηρία το έτος 2017, και κάθε έτος κατά τη διάρκεια ισχύος της Σύµβασης Παραχώρησης, το Ελληνικό Δηµόσιο, µεταξύ άλλων, θα αποδίδει στους Δήµους Πειραιώς, Δραπετσώνας-Κερατσινίου, Περάµατος και Σαλαµίνας «έκτακτο αντισταθµιστικό τέλος, το οποίο αντιστοιχεί συνολικά σε ποσοστό υπολογιζόµενο επί του συνόλου όλων των ποσών ( ) που πράγµατι εισέπραξε το Ελληνικό Δηµόσιο» από την παραχωρησιούχο εταιρεία. Με τις διατάξεις του άρθρου 10Α, διατηρούνται σε ισχύ ο Γενικός Κανονισµός Προσωπικού και ο Κανονισµός Εσωτερικής Οργάνωσης και Λειτουργίας του ΟΛΠ «µέχρι την κατάργησή του[ς] από το Δ.Σ. της ΟΛΠ Α.Ε.». Με τις διατάξεις του άρθρου 11 ορίζεται ότι επιτρέπεται, υπό προϋποθέσεις, η µετάταξη «του πάσης φύσεως προσωπικού της Ο.Λ.Π. Α.Ε. και της Ο.Λ.Θ. Α.Ε., µε την ίδια σχέση εργασίας σε υπηρεσίες, φορείς ή νοµικά πρόσωπα του Δηµοσίου και του ευρύτερου δηµόσιου τοµέα, σε Οργανισµούς Λι- µένα καθώς και σε εταιρείες του ν. 3429/2005, στις οποίες το Δηµόσιο κατέχει την πλειοψηφία του µετοχικού κεφαλαίου κατά τον χρόνο διενέργειας της µετάταξης ( )», και ρυθµίζονται σχετικά ζητήµατα. Τα άρθρα 12 και 13 εισάγουν ειδικές ρυθµίσεις σχετικώς µε τη δηµιουργία και την τήρηση στην Τράπεζα της Ελλάδος λογαριασµών ταµειακής διαχείρισης µε τη µορφή κοινού λογαριασµού, µε συνδικαιούχους, αφ ενός, την ε- ταιρεία υπό την επωνυµία «Ταµείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Ελληνικού Δηµοσίου Α.Ε.», αφ ετέρου, αντισυµβαλλόµενο ή αντισυµβαλλο- µένους της. Ορίζεται, επίσης, ότι, κατά παρέκκλιση των κείµενων διατάξεων, παρέχεται αποδεικτικό φορολογικής ενηµερότητας σε ανώνυµες εταιρείες του ν. 2932/2001 και του ν. 2688/1999. Με τις διατάξεις των άρθρων 14 έως 19 ρυθµίζονται ζητήµατα σχετικά µε την παράταση των συµβάσεων «µεταξύ του τέως Υπουργείου Εµπορικής Ναυτιλίας και της Ε.Α.Β. Α.Ε. σχετικά µε προµήθειες και επισκευές που α- φορούν την τεχνική υποστήριξη των Εναέριων Μέσων» του Λιµενικού Σώ- µατος-ελληνικής Ακτοφυλακής, ζητήµατα σχετικά µε πραγµατοποιηθείσες δαπάνες του εν λόγω Σώµατος και τον Λογαριασµό Αλληλοβοήθειας του προσωπικού του, ζητήµατα που αφορούν µη καταβληθείσες αποδοχές εργαζοµένων των Οργανισµών Λιµένων Α.Ε. και την παράταση ισχύος συµβάσεων µίσθωσης/ναύλωσης πλωτών µέσων. Επίσης, η περιοχή που ορίζεται ως «περιοχή λιπασµάτων» εντός της χερσαίας ζώνης του ΟΛΠ προτείνεται να παραχωρείται κατά χρήση στον Δήµο Κερατσινίου-Δραπετσώνας και να τυγ-

χάνει διαχείρισης κατά παρέκκλιση των πολεοδοµικών διατάξεων περί των χρήσεων γης και των όρων δόµησης. Τέλος, διά του άρθρου 20 εισάγονται τελικές διατάξεις και καθορίζεται η έναρξη ισχύος του υπό ψήφιση νοµοθετήµατος. Β. Η υπό κύρωση Σύµβαση Παραχώρησης έχει ως αντικείµενο τη χορήγηση στον ΟΛΠ του αποκλειστικού δικαιώµατος κατοχής, χρήσης, διαχείρισης, συντήρησης, βελτίωσης και εκµετάλλευσης των υπό παραχώρηση χώρων και κτηριακών εγκαταστάσεων που περιγράφονται στο άρθρο 3.5. της Σύµβασης (βλ. άρθρο 4.1 της Σύµβασης). Η διάρκεια της Σύµβασης εκτείνεται έως την 13.02.2052 (βλ. άρθρο 4.5. της Σύµβασης). Στις υποχρεώσεις του παραχωρησιούχου περιλαµβάνονται, µεταξύ άλλων, η εκπλήρωση των συµβατικών υποχρεώσεών του «µε δικούς του πόρους, δικό του κίνδυνο και έξοδα», η ανάληψη της ευθύνης για κάθε ζηµία των υπό παραχώρηση στοιχείων (βλ. άρθρο 5 της Σύµβασης), η εντός δεκαοκτώ (18) µηνών από την έναρξη ισχύος της Σύµβασης σύνταξη και υποβολή προς έγκριση στην παραχωρούσα αρχή αρχικού αναπτυξιακού προγράµµατος και µελέτης διαχείρισης για τους υπό παραχώρηση χώρους, οι οποίες θα αναφέρονται στο χρονικό διάστηµα που εκτείνεται, τουλάχιστον, έως την 31.12.2035, και η ανά πενταετία αναθεώρηση/επικαιροποίησή τους «εφόσον είναι απαραίτητο», η εντός δώδεκα (12) µηνών από την έναρξη ισχύος της Σύµβασης κατάρτιση και υποβολή προς έγκριση στην παραχωρούσα αρχή αρχικού σχεδίου ανάπτυξης λιµένος, το οποίο θα αναφέρεται στο χρονικό διάστηµα που εκτείνεται, τουλάχιστον, έως την 31.12.2020, και η ανά πενταετία αναθεώρηση/επικαιροποίησή του, χωρίς, πάντως, η σύνταξη και η έ- γκριση των ως άνω προγραµµάτων, µελετών και σχεδίων να αποτελούν προϋπόθεση για την κατασκευή των έργων που αναλαµβάνει να πραγµατοποιήσει ο ΟΛΠ, εφόσον τα έργα αυτά πληρούν ορισµένους όρους (βλ. άρθρο 6 της Σύµβασης), η ανάληψη της ευθύνης και της δαπάνης για το σύνολο των αναγκαίων έργων και επενδύσεων για την απρόσκοπτη λειτουργία του Λιµένος Πειραιώς (βλ. άρθρο 7 της Σύµβασης), η ανάληψη της ευθύνης για τη συντήρηση ιδίαις δαπάναις των υπό παραχώρηση στοιχείων (βλ. άρθρο 8 της Σύµβασης), τη διασφάλιση του χαρακτήρα του Λιµένος Πειραιώς και της Ζώνης Λιµένος Πειραιώς ως κοινής χρήσης δηµόσιων πραγµάτων (βλ. άρθρο 9 της Σύµβασης). Γ. Η σύµβαση παραχώρησης είναι σχέση µεταξύ δηµόσιας αρχής και εται- 5

6 ρείας, συνήθως ιδιωτικής, στο πλαίσιο της οποίας ανατίθεται στην εταιρεία η πλήρης (ή µερική) διαχείριση οικονοµικής δραστηριότητας που εµπίπτει στην ευθύνη του κράτους. Η σχετική σύµβαση µπορεί να αφορά παραχώρηση δηµόσιων έργων ή δηµόσιων υπηρεσιών (στην περίπτωση µεικτών συµβάσεων, κριτήριο για τον χαρακτηρισµό της σύµβασης συνιστά η φύση του κύριου αντικειµένου της σύµβασης, εάν τα διάφορα τµήµατα της συγκεκρι- µένης σύµβασης είναι αντικειµενικώς αδύνατον να διαχωρισθούν). Οι συµβάσεις παραχώρησης διακρίνονται από τις δηµόσιες συµβάσεις κατά το ότι δεν καθορίζεται αµοιβή για την εκτέλεση έργου ή την παροχή υπηρεσίας. Στη σύµβαση παραχώρησης, ο παραχωρησιούχος αναλαµβάνει τους κινδύνους εκµετάλλευσης και εκτίθεται σε κίνδυνο µείωσης της επένδυσής του, διότι αναλαµβάνει τη διαχείριση και την ευθύνη εκµετάλλευσης του έργου ή της υπηρεσίας (βλ., ενδεικτικώς, Ι. Κίτσο, Συµπράξεις δηµοσίου ιδιωτικού τοµέα και συµβάσεις παραχώρησης, Αθήνα - Θεσσαλονίκη, 2014, Μ. Μεσσήνη, Η συµβατική παραχώρηση δηµοσίου έργου, διαδικασίες ανάθεσης και προσυµβατική προστασία των διαγωνιζοµένων, Αθήνα - Θεσσαλονίκη, 2013, Ι. Γκιτσάκη, Η παραχώρηση δηµόσιας υπηρεσίας και δηµόσιου έργου, Αθήνα - Θεσσαλονίκη, 2006, κ.ά.). Η ανάθεση συµβάσεων παραχώρησης δηµόσιων έργων υπόκειται στους βασικούς κανόνες της Οδηγίας 2004/18/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου της 31ης Μαρτίου 2004, περί συντονισµού των διαδικασιών σύναψης δηµόσιων συµβάσεων έργων, προµηθειών και υπηρεσιών (ΕΕ L 134 της 30.4.2004, σελ. 114 επ.), ενώ η ανάθεση συµβάσεων παραχώρησης υπηρεσιών µε διασυνοριακό ενδιαφέρον υπόκειται στις αρχές της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), και ειδικότερα στις αρχές της ελεύθερης κυκλοφορίας αγαθών, της ελευθερίας εγκατάστασης και της ελεύθερης παροχής υπηρεσιών, καθώς και στις αρχές που πηγάζουν από την ελευθερία εγκατάστασης και την ελεύθερη παροχή υπηρεσιών, ιδίως δε, τις αρχές της ίσης µεταχείρισης, της µη διάκρισης, της αµοιβαίας αναγνώρισης, της αναλογικότητας και της διαφάνειας. Δεδοµένου ότι «οι συµβάσεις παραχώρησης αποτελούν σηµαντικά µέσα για τη µακροπρόθεσµη διαρθρωτική ανάπτυξη των υποδοµών και των στρατηγικών υπηρεσιών, συµβάλλοντας στην προώθηση του ανταγωνισµού ε- ντός της εσωτερικής αγοράς, καθιστώντας δυνατή την αξιοποίηση της ε- µπειρογνωµοσύνης του ιδιωτικού τοµέα και συµβάλλοντας στην επίτευξη α- ποτελεσµατικότητας και καινοτοµίας» και δεδοµένου ότι έχει αναγνωρισθεί η ύπαρξη κινδύνου «ανασφάλειας δικαίου αν υπάρξουν αποκλίνουσες ερµη-

νείες των αρχών της ΣΛΕΕ από τους εθνικούς νοµοθέτες και λόγω των µεγάλων διαφορών µεταξύ των νοµοθεσιών στα διάφορα κράτη µέλη» (βλ. προοίµιο της Οδηγίας 2014/23/ΕΕ, σηµ. 3 και 4, αντιστοίχως), ψηφίσθηκε η Οδηγία 2014/23/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου της 26ης Φεβρουαρίου 2014, σχετικώς µε την ανάθεση συµβάσεων παραχώρησης (ΕΕ L 94 της 28.3.2014, σελ. 1 επ.). Με τις διατάξεις της Οδηγίας αυτής τίθενται νέοι κανόνες για την ανάθεση και εκτέλεση συµβάσεων παραχώρησης των οποίων η αξία είναι ανώτερη ή ίση ενός κατώτατου ορίου (5.186.000 ευρώ). Η Ελλάς υποχρεούται να ε- ναρµονίσει την ελληνική νοµοθεσία προς τις διατάξεις της εν λόγω Οδηγίας (βλ. Σ. Καλογήρου, Φως στο νέο καθεστώς σύναψης και εκτέλεσης συµβάσεων παραχώρησης υπηρεσιών κατά την Οδηγία 2014/23/ΕΕ, ΕφΔΔ 2014, σελ. 792-800). 7 ΙΙ. Παρατηρήσεις επί των άρθρων 1. Επί του άρθρου 1 Με το άρθρο 1 κυρώνεται και αποκτά ισχύ νόµου η ως άνω Σύµβαση Παραχώρησης. Σχετικώς σηµειώνεται ότι η διοικητική δράση από το κράτος εκδηλώνεται συχνά µε τη µορφή της διοικητικής σύµβασης (βλ. Σπ. Φλογαϊτη, Η διοικητική σύµβαση: έννοια και φύση, Αθήνα, 1991, σελ. 21). Η κύρωση της σύµβασης µε νόµο είναι συνήθης πρακτική και κρίνεται αναγκαία όταν η σύµβαση είτε καταρτίσθηκε µε διαδικασία διαφορετική από εκείνη που προβλέπουν οι γενικές ή ειδικές διατάξεις, είτε περιέχει όρους που δεσµεύουν τους τρίτους (µη συµβαλλοµένους), είτε περιέχει όρους που αντίκεινται στην ισχύουσα νοµοθεσία, είτε περιέχει ειδικές φορολογικές ρυθµίσεις ή ρυθµίσεις για την επίλυση των διαφορών που ανακύπτουν από την εκτέλεση και λύση της σύµβασης µε διαιτησία. Στις περιπτώσεις αυτές η σύµβαση καταρτίζεται µε ιδιωτικό έγγραφο, η ισχύς της όµως εξαρτάται από την κύρωσή της µε νοµοθετική πράξη, δυνάµει της οποίας και µόνο παράγει τα δικαιώµατα και τις υποχρεώσεις που ιδρύει (βλ. ΣτΕ 4025/1988, καθώς και Ε. Σπηλιωτόπουλο, Εγχειρίδιο Διοικητικού Δικαίου, τ. 1, 2011, σελ. 211 επ., ως προς το ότι, αν η σύµβαση δεν έχει κυρωθεί µε νόµο, οι όροι της δεν δύνανται να υπερισχύουν διατάξεων της νοµοθεσίας). Όπως, µάλιστα, γίνεται δεκτό και έχει επισηµανθεί και σε παλαιότερες εκθέσεις της Επιστηµονικής Υπηρεσίας της Βουλής, όταν κυρούται σύµβαση µε νοµοθετική πράξη, οι σχετικοί µε τα δικαιώµατα και τις υποχρεώσεις των συµβαλλοµένων όροι της εξακολουθούν

8 να έχουν συµβατικό χαρακτήρα. Αντιθέτως, οι όροι της που αποκλίνουν από τις ισχύουσες διατάξεις ή θέτουν απρόσωπους κανόνες που δεσµεύουν τρίτους, έχουν τη φύση νοµοθετικής διάταξης και, ως εκ τούτου, οι διοικητικές πράξεις που εκδίδονται βάσει αυτών είναι δυνατόν να προσβάλλονται ενώπιον του Συµβουλίου της Επικρατείας. 2. Επί του άρθρου 6 Με το άρθρο 6 παρ. 3 εδάφ. α ορίζεται ότι «[ε]πί των διαφορών που αναφύονται από την εφαρµογή των δύο προηγούµενων παραγράφων, και οι ο- ποίες διακρίνονται από εκείνες που εµπίπτουν στην παράγραφο 3 του Άρθρου 9 ( )». Επισηµαίνεται ότι σχετικό, εν προκειµένω, είναι το άρθρο 9 της Σύµβασης Παραχώρησης, το δε άρθρο 9 παρ. 3 του υπό ψήφιση νοµοσχεδίου αναφέρεται στη διαδικασία υποβολής και έγκρισης των µελετών για τα έργα που αναλαµβάνει ο παραχωρησιούχος. Συνεπώς, η ως άνω διάταξη πρέπει να επαναδιατυπωθεί ως εξής: «( ) οι οποίες διακρίνονται από εκείνες που εµπίπτουν στην παράγραφο 3 του Άρθρου 9 της Σύµβασης Παραχώρησης ( )». 3. Επί του άρθρου 8 Με την παράγραφο 4 του άρθρου 8 θεσπίζεται, υπό την επιφύλαξη ύπαρξης ρήτρας διαιτησίας, κατά τόπον αρµοδιότητα των Δικαστηρίων του Πειραιά, δικαζόντων «κατά την τακτική διαδικασία», για την εκδίκαση διαφορών που σχετίζονται «µε τη σύναψη, την ερµηνεία των όρων, την εκτέλεση και την καταγγελία των συµβάσεων που προβλέπονται στο Άρθρο 12 της Σύµβασης Παραχώρησης». Θα έχρηζε, εν προκειµένω, διευκρίνισης το ζήτηµα, αν για τις εν λόγω διαφορές υφίσταται δυνατότητα παροχής προσωρινής δικαστικής προστασίας. 4. Επί του άρθρου 10 Με τις διατάξεις του άρθρου 10 παρ. 1 ορίζεται ότι «[γ]ια τους χώρους και τα περιουσιακά στοιχεία που αποτελούν αντικείµενο της Σύµβασης Παραχώρησης, η Οργανισµός Λιµένος Πειραιώς Α.Ε. δεν υπόκειται στο νόµο 4223/2013, όπως ισχύει, ούτε και σε οποιονδήποτε άλλο νόµο µε ανάλογες έννοµες συνέπειες και δεν υποχρεούται σε καταβολή οποιουδήποτε ειδικού ή γενικού φόρου ή τέλους αναφορικά µε ακίνητη περιουσία που σχετίζεται µε τους ως άνω χώρους και τα προαναφερθέντα περιουσιακά στοιχεία». Ευνοήτως, η εν λόγω ρύθµιση δεν περιορίζει την ευχέρεια του νοµοθέτη

να επιβάλει, στο µέλλον, διά νεώτερης ειδικής διάταξης, «ειδικ[ό] ή γενικ[ό] φόρ[ο] ή τέλ[ο]ς αναφορικά µε ακίνητη περιουσία» που αποτελεί αντικείµενο της Σύµβασης Παραχώρησης. 9 Αθήνα, 29 Ιουνίου 2016 Η εισηγήτρια Μαριάνθη Καλυβιώτου Επιστηµονική Συνεργάτις Ο Προϊστάµενος του Α Τµήµατος Νοµοτεχνικής Επεξεργασίας Ξενοφών Παπαρρηγόπουλος Αναπληρωτής Καθηγητής του Πανεπιστηµίου Πελοποννήσου Ο Προϊστάµενος της Β Διεύθυνσης Επιστηµονικών Μελετών Αστέρης Πλιάκος Καθηγητής του Οικονοµικού Πανεπιστηµίου Αθηνών Ο Πρόεδρος του Επιστηµονικού Συµβουλίου Κώστας Μαυριάς Οµότιµος Καθηγητής της Νοµικής Σχολής του Πανεπιστηµίου Αθηνών