2.8 Άτομα και μόρια
Μετά τη μελέτη αυτού του κεφαλαίου θα μπορείς: Να αναφέρεις τους κυριότερους σταθμούς στην ιστορική εξέλιξη των αντιλήψεων για την ασυνέχεια της ύλης (τα άτομα και τα μόρια). Να ορίζεις το άτομο και το μόριο. Να διακρίνεις τα μόρια των χημικών στοιχείων από τα μόρια των χημικών ενώσεων. Να αναπαριστάνεις τα μόρια με τη χρήση προσομοιωμάτων. Να ερμηνεύεις μια χημική αντίδραση σε επίπεδο ατόμων και μορίων.
Ο «αγγελιαφόρος» που φεύγει από το τριαντάφυλλο και φτάνει στη μύτη του κοριτσιού είναι τα μόρια του αρώματος.
Λεύκιππος - Δημόκριτος 5 ο αιώνας π.χ. Δημόκριτος (460 π.χ.- 370 π.χ) 1. Δημόκριτος Η ύλη αποτελείται από άτομα και... 2. άτομο κενό χώρο. = α + τέμνω 3. Τα άτομα, κατά το Δημόκριτο, ήταν άφθαρτα και αναλλοίωτα σωματίδια.
Λεύκιππος - Δημόκριτος - 5 ο αιώνας π.χ. Δημόκριτος (460 π.χ.- 370 π.χ) 1. Η ύλη αποτελείται από άτομα και... 2. κενό χώρο. 3. Τα άτομα, κατά το Δημόκριτο, ήταν άφθαρτα και αναλλοίωτα σωματίδια.
Ατομική θεωρία Τζον Ντάλτον (1766-1844) Στις αρχές του 19ου αιώνα ο Τζον Ντάλτον έφερε την ατομική θεωρία στο προσκήνιο και την υποστήριξε με πειραματικά δεδομένα. Ο Τζον Ντάλτον θεωρείται ο πατέρας της ατομικής θεωρίας. Σύμφωνα με τη θεωρία αυτή: 1. Η ύλη αποτελείται από άτομα, μικροσκοπικά σωματίδια που δεν τέμνονται σε μικρότερα. 2. Τα άτομα ενώνονται μεταξύ τους και σχηματίζουν πιο σύνθετα σωματίδια: τα μόρια.
Πόσα διαφορετικά είδη ατόμων υπάρχουν στη φύση; Στη φύση υπάρχουν περίπου 100 είδη ατόμων με τα οποία δημιουργείται όλος ο κόσμος γύρω μας, όπως και εμείς οι ίδιοι.
Πως μπορούν τα παιδιά να δημιουργήσουν πάρα πολλές διαφορετικές κατασκευές με λίγα τουβλάκια;
Τι σχήμα έχουν τα άτομα; Ο Dalton τα φαντάστηκε και τα αναπαρέστησε σα μικρές σφαίρες. Η άποψη αυτή ενισχύεται από τα σύγχρονα πειραματικά δεδομένα. Η εικόνα των ατόμων του πυριτίου που δίνει το ηλεκτρονικό μικροσκόπιο θυμίζει πολύ σφαιρίδια.
Αναπαράσταση ατόμων και μορίων Τα άτομα τα παριστάνουμε με σφαιρίδια. Στο επίπεδο τα παριστάνουμε με απλούς κύκλους. Τα σφαιρίδια και οι κύκλοι ονομάζονται προσομοιώματα ατόμων. Τα άτομα είναι πολύ μικρά και δεν έχουν χρώμα! τα προσομοιώματά τους τα φτιάχνουμε πολύ μεγαλύτερα και χρωματιστά, για να τα διακρίνουμε.
Τα άτομα ενώνονται μεταξύ τους και σχηματίζουν μόρια. 21 άτομα μόριο οξυγόνου 2 άτομα υδρογόνου 1 μόριο νερού 1 άτομο οξυγόνου 21 άτομα μόριο υδρογόνου
Ποια η διαφορά των μορίων χημικού στοιχείου - χημικής ένωσης; Χημικό στοιχείο Χημική ένωση 1 μόριο υδρογόνου 1 μόριο οξυγόνου 1 μόριο νερού Τα μόρια του χημικού στοιχείου αποτελούνται από όμοια άτομα. Τα μόρια της χημικής ένωσης αποτελούνται από διαφορετικά άτομα.
Ποια από τα παρακάτω προσομοιώματα αναπαριστάνουν μόρια χημικών ενώσεων και ποια μόρια στοιχείων; Α Β Γ Δ Χ Ε ΧΣ ΧΣ ΧΕ
Τι μέγεθος έχουν τα άτομα; Τα άτομα είναι πάρα πολύ μικρά και δε μπορούμε να τα δούμε με τα μάτια μας. Στο κεφάλι μιας καρφίτσας μπορούν να χωρέσουν 5 εκατομμύρια άτομα υδρογόνου (5 10 12 ) Μπορούμε να δούμε τα άτομα; Όχι με τα μάτια μας. Μπορούμε να δούμε μόνο κάποια μεγάλα άτομα με ειδικά μικροσκόπια.
Το μέγεθος των ατόμων είναι εκπληκτικά μικρό. Έτσι ένα πλήθος 6. 10 23 (600.000.000.000.000.000.000.000 ) ατόμων άνθρακα περιέχονται σε 12g άνθρακα, που είναι περίπου το βάρος 180 μυτών μηχανικού μολυβιού ατόμων χαλκού έχουν μάζα περίπου 63,5 g, που είναι περίπου η μάζα ενός χάλκινου σύρματος με μήκος 1m. ζαριών ταβλιού μπορούμε να καλύψουμε την επιφάνεια 120.000 πλανητών σαν τη Γη.
Η εξήγηση της διάσπασης του νερού 2 μόρια νερού 2 μόρια υδρογόνου 1 μόριο οξυγόνου
πριν τη διάσπαση μετά τη διάσπαση νερό υδρογόνο οξυγόνο αριθμός ατόμων πριν τη διάσπαση 6 μετά την διάσπαση υδρογόνο οξυγόνο σύνολο 4 6 είδος ατόμων αριθμός μορίων 2 2 1 1 2 2 1 3 είδος μορίων 1 1 1 2
Όταν το νερό διασπάται σε υδρογόνο και οξυγόνο.. 1. Αλλάζουν οι συνδυασμοί ατόμων και 2. Δημιουργούνται νέα μόρια!!!! 3. Όμως ο αριθμός και το είδος των ατόμων παραμένουν σταθερά!!!!
Όταν γίνεται μια Χημική αντίδραση.. 1. Αλλάζουν οι συνδυασμοί των ατόμων και δημιουργούνται νέα μόρια. 2. Το είδος, ο αριθμός των ατόμων παραμένουν σταθερά. 3. Το είδος, ο αριθμός των μορίων μεταβάλλονται.
Όταν αλλάζει η φυσική κατάσταση 1. Δεν αλλάζουν οι συνδυασμοί των ατόμων στο μόριο. 2. Δεν μεταβάλλονται το είδος, ο αριθμός των μορίων.
Ασκήσεις για το σπίτι Ασκήσεις προφορικά γραπτά Β. μαθητή σελ. 61 1,2,3 Τ. εργασιών σελ. 34 1,2,3