ΘΕΜΑ: ΜΙΣΘΟΔΟΣΙΑ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΣΕΡΡΩΝ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΘΕΜΑ: ΜΙΣΘΟΔΟΣΙΑ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΕΙΣΗΓΗΤΡΙΑ: κ. ΚΑΚΑΡΟΥΔΗ ΠΑΠΑΔΑΡΗ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΣΠΟΥΔΑΣΤΕΣ: ΤΣΙΜΠΙΡΙΔΗΣ ΠΕΤΡΟΣ ΜΟΥΡΔΑΛΑ ΓΕΩΡΓΙΑ ΣΕΡΡΕΣ 2009

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΣΕΛΙΔΑ ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ 3 1.1 Η Ιστορία της εργασίας 1.2. Ιστορική εξέλιξη της Κοινωνικής Ασφάλισης ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ ΕΝΝΟΙΕΣ ΚΑΙ ΟΡΙΣΜΟΙ 8 2.1 Σύμβαση Εργασίας 2.2 Σύμβαση εξαρτημένης εργασίας 2.3 Κατηγορίες Σύμβασης Εργασίας 2.4 Τα μέρη της σύμβασης 2.4.1 Εργοδότης 2.4.2 Μισθωτός εργαζόμενος 2.4.3 Υποχρεώσεις των μερών της σύμβασης 2.4.3.1 Υποχρεώσεις του εργοδότη 2.4.3.2 Υποχρεώσεις μισθωτών 2.4.4 Υποχρεώσεις προς το ΙΚΑ 2.4.4.1 Υποχρεώσεις του εργοδότη προς το ΙΚΑ 2.4.4.2 Υποχρεώσεις μισθωτού ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ ΣΥΝΑΨΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΠΡΟΣΛΗΨΗ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΥ 23 3.1. Σύναψη σύμβασης εργασίας 3.2. Διαδικασία πρόσληψης εργαζομένου 3.3 Ειδικές περιπτώσεις πρόσληψης 3.3.1 Πρόσληψη Ελλήνων για να εργαστούν στο εξωτερικό 3.3.2 Πρόσληψη ανηλίκου 3.3.3 Πρακτική Άσκηση

3.3.3.1 Μαθητές και σπουδαστές Πρακτική εξάσκηση 3.3.3.2 Σπουδαστές τριτοβάθμιας επαγγελματικής εκπαίδευσης Πρακτική άσκηση 3.3.4 Πρόσληψη μισθωτού για εργασία στο σπίτι του εργοδότη 3.3.5 Πρόσληψη απασχολουμένου με σύστημα φασόν 3.3.6 Πρόσληψη από ξενοδοχειακές και τουριστικές επιχειρήσεις 3.3.7 Πρόσληψη αλλοδαπού 3.3.8 Πρόσληψη γιατρού εργασίας 3.3.9 Πρόσληψη τεχνικού ασφαλείας ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ ΜΙΣΘΟΔΟΣΙΑ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ 47 4.1 Προσδιορισμός των Ακαθάριστων Αποδοχών 4.2 Υπολογισμός Ασφαλιστικών Εισφορών 4.3 Υπολογισμός Φόρου Μισθωτών Υπηρεσιών 4.3.1. Φόρος Μισθωτών Υπηρεσιών υπαλλήλων εργατοτεχνιτών απασχόλησης πάνω του έτους και συνταξιούχων 4.3.2 Υπολογισμός Φόρου Μισθωτών Υπηρεσιών για εργατοτεχνίτες ορισμένου χρόνου μέχρι ένα έτος 4.3.3. Υπολογισμός φόρου μισθωτών υπηρεσιών από υπερωρίες, επιδόματα, επιχορηγήσεις και αποζημιώσεις 4.3.4 Υπολογισμός Φόρου Μισθωτών Υπηρεσιών για επικουρικές συντάξεις 4.3.5 Οριστική δήλωση Φόρου Μισθωτών Υπηρεσιών 4.4. Βεβαίωση αποδοχών μισθωτών 4.5 Λογιστική παρακολούθηση των εξόδων προσωπικού ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ ΑΔΕΙΕΣ-ΕΠΙΔΟΜΑΤΑ ΕΡΓΑΤΙΚΟ ΑΤΥΧΗΜΑ 79 5.1 Άδειες 5.1.1 Άδεια Γάμου

5.1.2 Άδεια Γονικής Ανατροφής 5.1.3 Άδεια Θανάτου 5.1.4 Άδεια Ασθενείας - Αναρρωτική Άδεια 5.1.5 Άδεια εγκυμοσύνης τοκετού 5.1.6 Άδεια χωρίς αποδοχές 5.1.7 Άδεια για εξεύρεση άλλης εργασίας 5.1.8 Εκπαιδευτική Άδεια 5.1.9 Άλλες μορφές άδειας 5.2 Επιδόματα 5.2.1 Επιδόματα που παρέχει ο εργοδότης 5.2.2 Επιδόματα που χορηγούνται από ασφαλιστικούς φορείς ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΚΤΟ ΑΠΟΛΥΣΗ - ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΗ - ΕΡΓΑΤΙΚΟ ΑΤΥΧΗΜΑ 95 6.1 Απόλυση-λύση σύμβασης εργασίας 6.1.1 Λύση σύμβασης εργασίας αορίστου χρόνου 6.1.2 Τρόποι λύσης σύμβασης ορισμένου χρόνου 6.2 Αποζημίωση απολυόμενου προσωπικού 6.3 Εργατικό ατύχημα ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΒΔΟΜΟ ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΗΣΗ 100 7.1 Συνταξιοδότηση 7.2 Συνταξιούχος απασχολούμενος ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΟΓΔΟΟ ΣΥΝΤΑΞΗ ΜΙΣΘΟΔΟΤΙΚΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ 103 ΕΠΙΛΟΓΟΣ 141 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 143

ΠΡΟΛΟΓΟΣ Η μισθοδοσία προσωπικού είναι ένα κεφάλαιο της λογιστικής, το οποίο θα πρέπει να μελετήσουν πολύ καλά οι φοιτητές κατά τη διάρκεια των σπουδών τους και αυτό γιατί θα τους ζητηθεί άμεσα να αποδείξουν τις γνώσεις τους στην επαγγελματική τους σταδιοδρομία. Για αυτό το λόγο επιλέξαμε ως θέμα για την πτυχιακή μας εργασία τη μισθοδοσία προσωπικού, για να μπορέσουμε να το μελετήσουμε εις βάθος και να είμαστε έτοιμοι να προσφέρουμε τις γνώσεις μας όταν μας το ζητήσουν. Η συγγραφή της πτυχιακής εργασίας προήλθε από τη μελέτη ελληνικής βιβλιογραφίας και Νόμων καθώς και ηλεκτρονικών ιστοσελίδων.

ΕΙΣΑΓΩΓΗ Συνήθως όλες οι εταιρίες που τηρούν Γ κατηγορίας βιβλία απασχολούν ένα ξεχωριστό λογιστή για να τους συντάσσει τη μισθοδοτική κατάσταση του προσωπικού τους, αλλά και για να ενημερώνει τα βιβλία με τα έξοδα του προσωπικού της εταιρίας. Έτσι λοιπόν, η επιλογή του θέματος της πτυχιακής εργασίας ήταν εύκολη, μιας και θα πάρουμε πολλές πληροφορίες για τη μισθοδοσία του προσωπικού της εταιρίας καθώς και τον τρόπο λειτουργίας αυτής. Η μισθοδοσία του προσωπικού αναφέρεται καταρχήν στην εργασία που προσφέρουν οι εργαζόμενοι της εταιρίας. Έτσι λοιπόν, δε θα μπορούσε η πτυχιακή να μην ξεκινήσει με την ιστορία της εργασίας και των συνδικαλιστικών οργανώσεων. Τα μέρη μία σύμβασης εργασίας είναι ο εργοδότης και ο εργαζόμενος. Αυτά τα δύο μέρη έχουν δικαιώματα και υποχρεώσεις. Ενώ, δεν χαρακτηρίζεται μία σύμβαση μόνο αορίστου ή ορισμένου χρόνου αλλά υπάρχουν πολλές μορφές σύμβασης εργασίας, αναλόγως με την προσφορά και τη ζήτηση του εργαζόμενου και του εργοδότη. Η παρακολούθηση της μισθοδοσίας του προσωπικού, ξεκινάει με τη σύμβαση εργασίας, αλλά συνεχίζει με την καταβολή αυτής, των επιδομάτων, των αδειών, και των εξόδων του προσωπικού. Η αποζημίωση, η λύση της σύμβασης και η συνταξιοδότηση αποτελούν ξεχωριστό κεφάλαιο της μισθοδοσίας το οποίο όμως θα πρέπει να εξεταστεί και αυτό διεξοδικά. 1

Όλα τα παραπάνω θέματα για να γίνουν πιο κατανοητά θα εξεταστούν και μέσω της εταιρίας ζαχαροπλαστικής PLEASURE, για να είναι σωστά ολοκληρωμένο το θέμα της πτυχιακής εργασίας. 2

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ 1.1 Η Ιστορία της εργασίας Όπως όλοι γνωρίζουμε η εργασία, δεν έχει μια σταθερή πορεία στο χρόνο, αλλά παρουσιάζει κατά τη διάρκεια των χρόνων μια εξέλιξη. Για πολλούς αιώνες η εργασία θεωρούταν ως απλό αντικείμενο συναλλαγής, αφού ταυτιζόταν λίγο πολύ με τη δραστηριότητα των δούλων. Κατά τη διάρκεια της βιομηχανικής και τεχνικής επανάστασης, διαμορφώθηκαν συνθήκες εξαθλίωσης για τους εργαζομένους. Η συγκεκριμένη κατάσταση την εποχή εκείνη, οδήγησε τους εργαζομένους στη συσπείρωσή τους και στη συνειδητοποίηση των άθλιων συνθηκών εργασίας όπου απασχολούταν. Έτσι λοιπόν, έφτασαν οι εργαζόμενοι στο σημείο να αποφασίσουν να οργανωθούν για να διεκδικήσουν αρχικά μια σωστή και ανθρώπινη αντιμετώπιση και στη συνέχεια να απαιτήσουν όλο και περισσότερα δικαιώματα. Οι οργανώσεις εργαζομένων ονομάστηκαν εργατικά συνδικάτα και εμφανίστηκαν στην αρχή παράνομα, στην Αγγλία, στο τέλος του 18 ου αιώνα. Αναγνωρίστηκαν όμως διεθνώς το 1948 από την 87 η Διεθνή Σύμβαση Εργασίας. Μέχρι το 1948 είχαν ιδρυθεί στην Ευρώπη τα εξής εργατικά συνδικάτα: 1864, διεθνής ένωση εργαζομένων υπό την καθοδήγηση του Karl Marx, η οποία διαλύθηκε το 1876 λόγω αντιθέσεων μεταξύ Μαρξιστών και αναρχικών. με ηγέτη τον Bakunin. 3

1891, 2 η διεθνής ένωση εργαζομένων, η οποία διαλύθηκε οριστικά κατά τον 1 ον Παγκόσμιο Πόλεμο. 1919, διεθνής ένωση εργαζομένων του Άμστερνταμ. Η οποία ιδρύθηκε από συνδικαλιστικές οργανώσεις του Βελγίου και των ΗΠΑ. Στην Ελλάδα, τώρα, δημιουργήθηκε το Ελληνικό εργατικό δίκαιο, το οποίο θέσπισε την εβδομαδιαία αργία, τη λήψη μέτρων υγιεινής και ασφάλειας υπέρ των μισθωτών, τη προστασία των γυναικών και των ανηλίκων και άλλων. Το σημαντικότερο γεγονός της ίδιας εποχής υπήρξε η κατοχύρωση της συνδικαλιστικής ελευθερίας καθώς και η ανάπτυξη της συνδικαλιστικής δράσης. Ενώ το 1935, εμφανίστηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα, ο θεσμός των συλλογικών συμβάσεων εργασίας, όπου ρυθμίστηκαν με συλλογικές συμβάσεις, η πρόσληψη προσωπικού και η μισθολογική πολιτική. (νόμος 28/1944) Ο νόμος 28/1944 διατήρησε την εφαρμογή του μέχρι το 1955, όπου αντικαταστάθηκε από το νόμο 3239/55. Με το νόμο 3239/1955 ξεκίνησε η ομαλή εφαρμογή του συστήματος της συλλογικής ρύθμισης των εργατικών σχέσεων, πάλι όμως με την κρατική παρέμβαση σε ορισμένους όμως τομείς τώρα. Για παράδειγμα, σύμφωνα με την παράγραφο 2 του άρθρου 20 του σχετικού νόμου, ο Υπουργός Εργασίας και Συντονισμού, είχε το δικαίωμα να τροποποιεί ή να μην εγκρίνει τη συλλογική σύμβαση εργασίας ή τη διαιτητική απόφαση εάν έκρινε ότι αντιτίθεται στη γενική ή ειδική κοινωνική ή οικονομική πολιτική της Κυβερνήσεως. Αυτό το δικαίωμα καταργήθηκε το 1974. 4

1.2. Ιστορική εξέλιξη της Κοινωνικής Ασφάλισης Η κοινωνική ασφάλιση προέκυψε μόλις πριν ένα αιώνα, αφού κατά την αρχαιότητα και το μεσαίωνα ήταν άγνωστη έννοια. Η καθιέρωση της κοινωνικής ασφάλισης επιτεύχθηκε με τη συνεργασία και τη συμμετοχή τριών παραγόντων: Α) οι εργαζόμενοι οι οποίοι μετέχουν ενεργά με τις εισφορές τους. Β) το κοινωνικό σύνολο, το οποίο συμμετέχει είτε άμεσα με τις εργοδοτικές εισφορές του, είτε έμμεσα με τις υπέρ τρίτων εισφορές. Γ) το κράτος το οποίο ενισχύει την προσπάθεια της κοινωνικής ασφάλισης, είτε με άμεσες επιχορηγήσεις από τον ετήσιο προϋπολογισμό του, είτε με παραχώρηση πόρων του. Η πρώτη εφαρμογή της κοινωνικής ασφάλισης πραγματοποιήθηκε το 1881, στη Γερμανία και μάλιστα υποχρεωτικά. Στην Ελλάδα, η πρώτη επίσημη εκδήλωση κοινωνικής ασφάλισης, εγκρίθηκε με Βασιλικό Διάταγμα το 1836, όπου προβλέφθηκε η δημιουργία ειδικού ταμείου για την περίθαλψη των απόμαχων ναυτικών. Το 1861, το βασιλικό διάταγμα τέθηκε σε εφαρμογή και ιδρύθηκε το Ναυτικό Απομαχικό Ταμείο, ενώ το ίδιο έτος, θεσπίστηκε η ασφάλιση των δημοσίων υπαλλήλων. Το Ναυτικό Ταμείο ήταν το πρώτο ταμείο που ιδρύθηκε στην Ελλάδα, για να ακολουθήσουν: Το 1867, το Ταμείο Συντάξεως των Υπαλλήλων της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος. 5

Το 1882, το Ταμείο για την περίθαλψη των εργαζομένων στα μεταλλεία αλλά και των οικογενειών τους. Το 1900, το Ταμείο συντάξεων των υπαλλήλων της Τραπέζης Αθηνών. Τα ταμεία αυτά που ιδρύθηκαν κάλυπταν μέχρι τότε μικρές μόνο ομάδες εργαζομένων. Έτσι το 1922, θεσπίστηκε ο νόμος 2868, ο οποίος έθεσε νέες βάσεις στη κοινωνική ασφάλιση της Ελλάδος. Συγκεκριμένα, κάθε επιχείρηση η οποία απασχολούσε πάνω από 70 μισθωτούς, υποχρεούνταν να προβεί, στη σύσταση αυτόνομου ασφαλιστικού τομέα. Ο νόμος 2868, είχε ως αποτέλεσμα να επεκταθεί η κοινωνική ασφάλιση, σε διάφορες επαγγελματικές τάξεις. Από την άλλη πλευρά όμως, οι μεγάλες μάζες των βιομηχανικών και βιοτεχνικών εργατών εξακολουθούσαν να παραμένουν εκτός κοινωνικής ασφάλισης. Έτσι λοιπόν σιγά σιγά άρχισε να γίνεται από όλους αντιληπτή η ιδέα της καθολικής κοινωνικής ασφάλισης. Το 1932 θεσπίστηκε ο νόμος 5733, «περί κοινωνικών ασφαλίσεων» ο οποίος δεν τέθηκε ποτέ σε εφαρμογή, αλλά αντικαταστάθηκε από το νόμο 6298/34 που τέθηκε σε εφαρμογή την 1 η Δεκεμβρίου 1937. Ο νόμος 6298/34 προέβλεπε τη σύσταση Ιδρύματος Κοινωνικών Ασφαλίσεων, ως ένα ενιαίο ασφαλιστικό φορέα, για όλη την χώρα και για όλους τους εργαζομένους, εκτός από τους δημόσιους υπαλλήλους τους κληρικούς, τους αγρότες, τους οικόσιτους υπηρέτες και αυτούς που δεν είχαν διαρκή εργασία. Τα ταμεία που προϋπήρχαν αυτού δεν αντικαταστάθηκαν. Οι πόροι του ιδρύματος ήταν οι εισφορές των ασφαλισμένων και των εργοδοτών τους. Ενώ οι κίνδυνοι που κάλυπτε ήταν η ασθένεια το γήρας, η αναπηρία και ο θάνατος. 6

Ο νόμος 6298/34 αντικαταστάθηκε από τον Αναπτυξιακό Νόμο 1846/1951, ο οποίος ισχύει μέχρι σήμερα, με μικρές τροποποιήσεις από τους Νομους 4104/1960, 1902/1990 και 2084/1992. Ο Νόμος 4104/1961 «περί γεωργικών ασφαλίσεων», υπήρξε σημαντική επέκταση της κοινωνικής ασφάλισης της Ελλάδος, αφού χορήγησε συντάξεις στους αγρότες και δωρεάν παροχή ιατρικής περίθαλψης. Ο νόμος 1296/1982 ασφάλισε ανασφάλιστες ομάδες οι οποίες ήταν πρόσωπα τα οποία συμπλήρωσαν το 70 ο έτος της ηλικίας τους και δεν έπαιρναν συντάξεις από οποιαδήποτε πηγή. Εκτός όμως από το Ίδρυμα Κοινωνικής Ασφάλισης, έχουν παράλληλα ιδρυθεί και άλλα ταμεία κοινωνικής ασφάλισης: Το 1936 ιδρύθηκε το ταμείο ασφάλισης των εμπόρων, των χρηματιστών, των ναυτικών πρακτόρων και άλλων, γνωστό ως Ταμείο Ασφάλισης Εμπόρων. Στη συνέχεια ιδρυθήκαν και άλλα τέτοια ταμεία με αποτέλεσμα να διασπαστεί η κοινωνική ασφάλιση και να χάσει το υψηλό επίπεδο παροχών της. Σήμερα υπάρχουν πάρα πολλά ασφαλιστικά ταμεία, μερικά εκ των οποίων είναι: το ΤΣΑ, το ΤΣΑΥ, το ΤΣΜΕΔΕ, το Μετοχικό Ταμείο Στρατού και άλλα. Όλα αυτά λειτουργούν με τη βοήθεια του Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης Μισθωτών (ΤΕΑΜ) και σκοπό έχει η πολιτεία να συγχωνεύσει όλα αυτά τα ταμεία σε ένα κύριο ίδρυμα κοινωνικής ασφάλισης. Σε αυτό το κεφάλαιο αναφέραμε όλη την ιστορική εξέλιξη της εργασίας και της κοινωνικής ασφάλισης στην Ελλάδα, για να δείξουμε πόσα χρόνια και νόμοι χρειάστηκαν να εφαρμοστούν για να έχει την σημερινή μορφή η εργασία και η κοινωνική ασφάλιση. 7

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ ΕΝΝΟΙΕΣ ΚΑΙ ΟΡΙΣΜΟΙ 2.1 Σύμβαση Εργασίας Ο Αστικός Κώδικας στο άρθρο του 648, παράγραφος 1, ορίζει ότι η σύμβαση εργασίας είναι μια συμφωνία κατά την οποία, ένα πρόσωπο ο εργαζόμενος, αναλαμβάνει την υποχρέωση να παρέχει την εργασία του για ορισμένο ή αόριστο χρονικό διάστημα σε ένα άλλο πρόσωπο, τον εργοδότη, ο οποίος αναλαμβάνει έπειτα την υποχρέωση για να καταβάλει το μισθό, όποτε συμφώνησαν, αυτοί. Η σύμβαση είναι: Ενοχική και αμφοτεροβαρής, γιατί συνάπτεται με τη συμφωνία των δηλώσεων των βουλήσεων δύο συμβαλλομένων προσώπων, τα οποία έχουν αντικρουόμενα συμφέροντα, με αποτέλεσμα να δημιουργείτε,ένα πλέγμα δικαιωμάτων και υποχρεώσεων και για τα δύο πρόσωπα. Διαρκής, δηλαδή η εκπλήρωση των υποχρεώσεων του κάθε μέρους δεν πραγματοποιείτε με μια παροχή και αντίστοιχα με μια αντιπαροχή, αλλά διαρκεί επί ένα χρονικό διάστημα. Έγγραφη η προφορική. Από την άλλη πλευρά, το δεύτερο στοιχείο, η εργασία είναι κάθε ανθρώπινη δραστηριότητα ή ενέργεια που αποβλέπει σε οικονομικό σκοπό, καθώς και την ικανοποίηση της ανάγκης άλλου προσώπου με αντάλλαγμα την καταβολή μισθού. Η εργασία είναι δυνατόν να είναι τόσο χειρωνακτική όσο και πνευματική. Τα χαρακτηριστικά της εργασίας πρέπει να είναι : 8

Θετική ανθρώπινη συμπεριφορά, θεωρείται σαν εργασία η καταβολή ανθρώπινης προσπάθειας. Η ικανοποίηση της ανάγκης άλλου προσώπου και όχι του ιδίου. 2.2 Σύμβαση εξαρτημένης εργασίας Σύμφωνα με τα άρθρα 648 και 652 του Αστικού Κώδικα, σύμβαση εξαρτημένης εργασίας, είναι η συμφωνία που γίνεται μεταξύ του εργαζομένου μισθωτού, υπαλλήλου ή εργάτη, και της επιχείρησης - εργοδότη, όπου βάση της οποίας, ο μισθωτός προσφέρει την εργασία του, στην επιχείρηση αντί της συμφωνημένης αμοιβής - μισθού ή ημερομισθίου, ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα που θα φέρει η εργασία του και σύμφωνα πάντα υπό τις οδηγίες του εργοδότη. Αντίθετα, δεν γίνεται λόγος για σύμβαση εξηρτημένης εργασίας, όταν ο εργαζόμενος καθορίζει ο ίδιος το χρόνο και τα μέσα εκτέλεσης της εργασίας του. Όλα τα παραπάνω δείχνουν ότι, ο μισθωτός βρίσκεται σε νομική και οικονομική εξάρτηση, από τον εργοδότη του. Δηλαδή, ο εργαζόμενος είναι υποχρεωμένος να συμμορφώνεται στις εντολές και στις οδηγίες του εργοδότη του, σε ότι αφορά τον τόπο, τον χρόνο και τον τρόπο παροχής των εργασιών του, με σκοπό την εύρυθμη λειτουργία της επιχείρησης σύμφωνα με τα νομικά πλαίσια Άρειος Πάγος 947/92, 1047/92, 373/80, Υπουργείο Εργασίας 2773/22-12-86, Εφετείο Αθηνών 5048/92, 5031/97. 9

2.3 Κατηγορίες Σύμβασης Εργασίας Η μορφή που μπορεί να πάρει η έγγραφη συμφωνία της εξηρτημένης εργασίας αναλύεται στις παρακάτω κατηγορίες: Α. Σύμβαση εργασίας αορίστου χρόνου. Σε αυτή τη μορφή σύμβασης εργασίας, δεν προκαθορίζεται ο χρόνος διάρκειας της εργασίας, ενώ λήγει μόνο με καταγγελία που γίνεται είτε από τον εργοδότη, είτε από τον εργαζόμενο και καταβάλλεται η νόμιμη αποζημίωση. Σε περίπτωση που πραγματοποιηθεί μεταφορά της έδρας της επιχείρησης μέσα στα όρια της πόλης ή του Δήμου της, δεν συνιστά μεταβολή των όρων εργασίας του προσωπικού, ούτε της σύμβασης εργασίας. Β. Σύμβαση ορισμένου χρόνου ή έργου. Στη μορφή αυτή προκαθορίζεται ο χρόνος διάρκειας της σύμβασης και λήγει αυτόματα με τη λήξη του προσυμφωνημένου χρόνου, ή με την εκτέλεση του συγκεκριμένου έργου, χωρίς όμως να καταβάλλεται αποζημίωση κατά την λήξη αυτής. 10

ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΥΜΒΑΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Σέρρες σήμερα την.. και ώρα.. μεταξύ της εταιρίας. που εδρεύει στη διεύθυνση νομίμως εκπροσωπημένης από τον κ.. και του.. που διαμένει ήδη στη διεύθυνση αριθμός ταυτότητας., συμφωνήθηκαν τα ακόλουθα : 1) Ο πρώτος των συμβαλλομένων προσλαμβάνει από ημερομηνία το δεύτερο των συμβαλλομένων. σαν. ( υπάλληλο ή εργάτη, την ειδικότητα κ.λ.π.) με αντικείμενο εργασίας. και τόπο εργασίας 2) Οι μηνιαίες αποδοχές του ( ή το ημερομίσθιο του ) καθορίζεται σε ευρώ. Η νόμιμη αμοιβή σύμφωνα με τη συλλογική σύμβαση εργασίας είναι σήμερα.. ευρώ. 3) Η πρόσληψη είναι αορίστου χρόνου ( ή ορισμένου από. μέχρι., οπότε και λύνεται αυτόματα η σύμβαση εργασίας χωρίς προειδοποίηση ή αποζημίωση ). Τόπος παροχής της εργασίας ορίζεται. 4) Επειδή οι παραπάνω ακαθάριστες αποδοχές είναι μεγαλύτερες από τις αντίστοιχες νόμιμες αποδοχές, συμφωνείται από τώρα, ότι, το επιπλέον αυτό ποσό καταβάλλεται για κάλυψη τυχόν απαιτήσεων του μισθωτού. Α) από προσαυξήσεις νυκτερινής εργασίας. Β) από προσαυξήσεις Κυριακών και εξαιρέσιμων γιορτών. 11

Γ) από αμοιβές εκτός έδρας. 5) Η άδεια με αποδοχές θα χορηγείται ( τρόπος και χρόνος χορήγησης, όπως ορίζει ο Νόμος ). 6) Το ύψος της αποζημίωσης σε περίπτωση απόλυσης ή λύσης της σύμβασης εργασίας θα είναι σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία καθώς και οι προθεσμίες που πρέπει να τηρούν ο εργοδότης και ο εργαζόμενος. 7) Η διάρκεια της κανονικής ημερήσιας και εβδομαδιαίας απασχόλησης του εργαζόμενου θα είναι.. Το ωράριο είναι συνεχές από.. έως.. ή διακεκομμένο από.. έως 8) Ο εργαζόμενος θα υπακούει πάντοτε στις εντολές του προϊσταμένου του και θα είναι υπεύθυνος για τις εργασίες απέναντι του. Οι συμβαλλόμενοι Υπογραφές 12

Στην περίπτωση της μίσθωσης έργου, αναλαμβάνει ένα πρόσωπο να κατασκευάσει ή να φέρει σε πέρας με δική του πρωτοβουλία και κίνδυνο, και να παραδώσει ορισμένο έργο, το οποίο θα αποτελεί και προϊόν της εργασίας του, αδιάφορα με τον χρόνο εργασίας, έναντι συμφωνημένης αμοιβής και χωρίς να υπάρχει μέχρι περάτωσης του έργου, σχέση υπηρεσιακής εξάρτησης. Όταν παραδοθεί το έργο, παύει ο συμβατικός δεσμός. Όταν λήξει ο ορισμένος χρόνος, ή τελειώσει το ορισμένο έργο, τότε ο εργοδότης θα πρέπει να καταγγείλει μέσα σε οκτώ ημερολογιακές ημέρες σχετική γνωστοποίηση στο ΟΑΕΔ, μέσω του εντύπου καταγγελίας σύμβασης. Ως σύμβαση ορισμένου χρόνου θεωρείται και η δοκιμαστική σύμβαση, όπου ο μισθωτός απασχολείται δοκιμαστικά ένα χρονικό διάστημα. Αν ο εργοδότης απολύσει μισθωτό ο οποίος είχε προσληφθεί με δοκιμαστική σύμβαση, μετά την πάροδο διμήνου από την πρόσληψη του, τότε ο μισθωτός αυτός δικαιούται την νόμιμη αποζημίωση. Επίσης σύμβαση ορισμένου χρόνου, θεωρείται και η σύμβαση εκείνη, η οποία γίνεται στη περίπτωση προσωρινής πρόσληψης για αναπλήρωση μισθωτού οποίος απέχει από την εργασία του, ή για να αντιμετωπιστεί κάποια έκτακτη ανάγκη, της επιχείρησης. Παραδείγματα σύμβασης ορισμένου χρόνου είναι: Σύμβαση εργασίας προκαθορισμένου χρόνου ηλικίας, για παράδειγμα 65 ετών. Σύμβαση εποχιακής εργασίας. Σύμβαση εργασίας για απασχόληση σε ορισμένο έργο. Σύμβαση μαθητείας, 13

Γ. Σύμβαση μαθητείας Στη σύμβαση μαθητείας, το κύριο στοιχείο είναι η υποχρέωση του εργοδότη τεχνίτη να παρέχει τεχνική εκπαίδευση προς το μαθητευόμενο, και όχι παροχή εργασίας έναντι μισθού. Ο χαρακτηρισμός της σύμβασης αυτής πρέπει να γίνει από το δικαστήριο, μετά βεβαίως από εκτίμηση όλων των περιστάσεων. Όταν πρόκειται για γνήσια σύμβαση μαθητείας και ο χρόνος εκμάθησης είναι σύντομος, σύμφωνα με το Εφετείο Θεσσαλονίκης 333/1989, δεν οφείλεται μισθός, κάτι που αντικρούει την ασφαλιστική νομοθεσία, η οποία θέλει από την πρώτη μέρα, την καταβολή μισθού στο μαθητευόμενο. Όταν όμως υπάρξει πρόσληψη μαθητευομένου αορίστου χρόνου, τότε προσφέρεται σε αυτόν παραγωγική εργασία, εκμάθηση της τέχνης ή του επαγγέλματος που θέλει να ασκήσει και εργάζεται, με κανονικό ωράριο εργασίας. Επίσης προσφέρεται μισθός, άδεια, αποζημίωση λόγω καταγγελίας της σύμβασης εργασίας και ότι άλλο αναλογεί και σε ένα μισθωτό, σύμφωνα με το Υπουργείο Εργασίας, εγγραφή 2773/1986 και 1428/1992. Δ. Σύμβαση παροχής ανεξαρτήτων υπηρεσιών. Η σύμβαση παροχής ανεξαρτήτων υπηρεσιών συνάπτεται μεταξύ ενός ανεξάρτητου επαγγελματία και ενός πελάτη στον οποίο ο επαγγελματίας παρέχει τις υπηρεσίες του έναντι αμοιβής. Παραδείγματα τέτοιας μορφής σύμβασης, είναι η σύμβαση μεταξύ λογιστή και κάποιας εταιρίας, ή δικηγόρου, ή συνεργείου καθαρισμού και άλλες παρόμοιες συμβάσεις. 14

Το κύριο χαρακτηριστικό της συγκεκριμένης μορφής σύμβασης, είναι ότι, ο εργαζόμενος δεν υπόκειται κατά τη διάρκεια της εκτέλεσης της οριζόμενης εργασίας, στο έλεγχο και την εποπτεία του εργοδότη. Ε. Σύμβαση Εταιρείας Η Σύμβαση Εταιρείας συνάπτεται μεταξύ δύο ή περισσοτέρων ατόμων, οι οποίοι αναλαμβάνουν τη υποχρέωση να επιδιώξουν κοινό όφελος, με την καταβολή κοινών εισφορών. Η συγκεκριμένη σύμβαση εταιρίας πραγματοποιείται υπό όρους: Απαιτείται να υπάρχει πρόθεση εταιρικής συνεργασίας μεταξύ των εταίρων, με άλλα λόγια να υπάρχει οπωσδήποτε εταιρικός σκοπός. Η σύμβαση κατοχυρώνεται μόνο με έγγραφη συμφωνία του ποσοστού συμμετοχής των συνεταίρων στα κέρδη ή στις ζημίες που θα προκύψουν. ΣΤ. Σύμβαση εργασίας μέλους Διοικητικού Συμβουλίου της Εταιρίας. Ανώνυμης Αυτή η σύμβαση εργασίας καταρτίζεται, όταν μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ανώνυμης Εταιρίας, επιθυμεί να εργαστεί και ως μισθωτός στην ίδια την επιχείρηση, με την προϋπόθεση να έχει εγκριθεί προηγουμένως από την Γενική Συνέλευση των μετόχων. Αλλιώς θεωρείται άκυρη, καθώς επίσης και αν είναι έξω από τα όρια της τρέχουσας συναλλαγής. Αντιθέτως ανάλογη σύμβαση δεν χρειάζεται έγκριση από την Γενική Συνέλευση, όταν ένας μισθωτός της Ανώνυμης Εταιρίας διοριστεί μέλος του Διοικητικού της Συμβουλίου. 15

Ζ. Σύμβαση εργασίας με διευθυντικά στελέχη. Συνάπτεται σύμβαση εργασίας με διευθυντικά στελέχη, όταν ο εργοδότης της επιχείρησης χρειάζεται στην επιχείρησή του ένα άτομο εμπιστοσύνης, με σκοπό να ασκεί διεύθυνση, ή δικαιώματα ίσα με αυτά του εργοδότη, όπως είναι: η πρόσληψη, ή η απόλυση προσωπικού, ο καθορισμός μισθοδοσίας και ημερομισθίων ωράρια απασχόλησης και άλλα. Ο συγκεκριμένος μισθωτός, όπως είναι φυσικό αμείβεται με μεγαλύτερο μισθό από τους υπολοίπους μισθωτούς της εταιρίας, ενώ δεν είναι υποχρεωμένος να ακολουθήσει αυστηρά το νόμιμο ωράριο, καθώς και δεν του παρέχεται αποζημίωση σε περίπτωση υπερωριακής απασχόλησης ή απασχόληση της Κυριακές ή εξαιρέσιμες γιορτές και νυχτερινές ώρες ή εργασία εκτός έδρας. Επίσης ο συγκεκριμένος μισθωτός δεν δικαιούται ετήσια άδεια, αλλά δικαιούται δώρα εορτών και τη νόμιμη αποζημίωση σε περίπτωση απόλυσης του. Η. Σύμβαση μίσθωσης προσοδοφόρου πράγματος Μία συνηθισμένη περίπτωση όπου συνάπτεται σύμβαση μίσθωσης προσοδοφόρου πράγματος είναι η εκμετάλλευση ταξί κατά την οποία ο οδηγός αυτού δικαιούται να εκμεταλλεύεται το αυτοκίνητο για λογαριασμό του και με δικό του κίνδυνο, χωρίς να υπόκειται στον έλεγχο και εποπτεία του ιδιοκτήτη, ή να συμμορφώνεται στις εντολές του. Θ. Άλλες μορφές σύμβασης εργασίας είναι η ομαδική, όπου σε αυτή τη περίπτωση, ο εργοδότης συνάπτει σύμβαση εξαρτημένης εργασίας με ένα άτομο μιας ομάδας το οποίο ενεργεί για λογαριασμό όλων των άλλων ατόμων της ομάδας αυτής. 16

Και η αμοιβή εργασίας μειωμένης χρονικά απασχόλησης. Εδώ ο εργοδότης προσλαμβάνει το μισθωτό με την προϋπόθεση της μειωμένης ημερήσιας εργασίας και αμοιβής. ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ ΜΕΡΙΚΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗ ΜΕΡΙΚΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ Σέρρες σήμερα την. μεταξύ του που διατηρεί επιχείρηση.. στην οδό.. και του κατοίκου.. συμφωνούνται τα ακόλουθα : 1) Ο πρώτος από τους συμβαλλόμενους ( εργοδότης ), προσλαμβάνει το δεύτερο συμβαλλόμενο ( μισθωτό ) στην επιχείρηση του ως υπάλληλο, εργάτη, για να απασχολείται ως 2) Η πρόσληψη γίνεται επί.. ώρες ημερησίως και οι αποδοχές του για την απασχόληση του καθορίζονται σε. Ευρώ/ημερησίως. 3) Για τις ώρες που δεν εργάζεται δεν θα λαμβάνει αμοιβή. Το παρόν συντάχτηκε σε δύο αντίτυπα και ο καθένας από τους συμβαλλόμενους έλαβε από ένα. Οι συμβαλλόμενοι 17

2.4 Τα μέρη της σύμβασης Μια σύμβαση εργασίας πραγματοποιείται μεταξύ δύο προσώπων, του εργοδότη και του μισθωτού. Σύμφωνα με το άρθρα 1 του νόμου 3239/1955, «περί συλλογικών διαφορών» εργοδότης θεωρείται κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο, όπου συμπεριλαμβάνεται και το Δημόσιο με τη μορφή του Νομικού Προσώπου Δημοσίου Δικαίου, το οποίο χρησιμοποιεί την εργασία άλλων φυσικών προσώπων (μισθωτών) με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου. Ο μισθωτός από την άλλη, παρέχει στο εργοδότη εξαρτημένη εργασία έναντι αμοιβής, η οποία υπολογίζεται είτε κατά χρονική διάρκεια, είτε κατά μονάδα, είτε κατά αποκοπή ή ποσοστιαία. 2.4.1 Εργοδότης Ο εργοδότης κατά την εργατική και ασφαλιστική νομοθεσία, είναι το πρόσωπο, το οποίο αντλεί από την σύμβαση το δικαίωμα να απαιτήσει την παροχή της εργασίας. 2.4.2 Μισθωτός εργαζόμενος Ο μισθωτός είναι το φυσικό πρόσωπο που παρέχει πνευματική ή σωματική εργασία σε ένα άλλο πρόσωπο φυσικό ή νομικό, με εξηρτημένη, σχέση έναντι αμοιβής. Ένας μισθωτός μπορεί να προσληφθεί ως υπάλληλος, εργάτης, τεχνίτης ανάλογα από το είδος και τη φύση της παρεχόμενης εργασίας και όχι από τον τρόπο πληρωμής, ή τα τυπικά προσόντα που προσδιορίζουν την θέση εργασίας. 18

2.4.3 Υποχρεώσεις των μερών της σύμβασης Η βασική υποχρέωση της σύμβασης εργασίας είναι, η παροχή της εργασίας όσο αφορά τον εργαζόμενο και αντίστοιχα η καταβολή μισθού από την πλευρά του εργοδότη. Εκτός από την παραπάνω υποχρέωση υπάρχουν και δευτερεύουσες υποχρεώσεις οι οποίες όμως θα πρέπει να εφαρμόζονται εξίσου υποχρεωτικά και από τα δύο μέρη. 2.4.3.1 Υποχρεώσεις του εργοδότη Οι υποχρεώσεις το εργοδότη εκτός από την καταβολή μισθού είναι: η παροχή αδειών η ασφάλιση η παροχή αποζημίωσης ο σεβασμός της προσωπικότητας των εργαζομένων η προστασία και η διαφύλαξη των προσωπικών αντικειμένων των εργαζομένων, η διατήρηση της καλής κατάστασης του χώρου εργασίας, παραγωγής και διανομής των εργαζομένων, κατά τέτοιο τρόπο που να προστατεύεται η ζωή και η υγεία τους. 19

2.4.3.2 Υποχρεώσεις μισθωτών Ο εργαζόμενος οφείλει να εκτελεί την εργασία που ανέλαβε με επιμέλεια, ανάλογα της σύμβασης εργασίας αλλά και ανάλογα διαφόρων αντικειμενικών και υποκειμενικών κριτηρίων. Έχει υποχρέωση προς τον εργοδότη του να μην κάνει οποιαδήποτε ενέργεια, η οποία θα μπορούσε να βλάψει τα υλικά ή τα ηθικά συμφέροντα του εργοδότη. Επίσης έχει υποχρέωση να είναι εχέμυθος, συνεργάτης με τους συναδέλφους του και όχι ανταγωνιστής. 2.4.4 Υποχρεώσεις προς το ΙΚΑ Εκτός από τις υποχρεώσεις που έχουν τα δύο μέρη της σύμβασης μεταξύ τους, έχουν και σοβαρές υποχρεώσεις προς το ΙΚΑ. 2.4.4.1 Υποχρεώσεις του εργοδότη προς το ΙΚΑ Κάθε εργοδότης, ο οποίος απασχολεί πρόσωπα τα οποία υπάγονται στην ασφάλιση του ΙΚΑ, υποχρεούται να εγγράφεται στο Μητρώο Εργοδοτών του ΙΚΑ, με την έναρξη της απασχόλησης προσωπικού. Ο εργοδότης υποχρεούται να καταχωρεί σε θεωρημένο έντυπο τους νεοπροσλαμβανομένους μισθωτούς του, μόλις αυτός τους προσλάβει και πριν αυτοί αναλάβουν εργασία. Εάν παραλείψει ο εργοδότης να καταχωρήσει κάποιον εργαζόμενο του επιβάλλεται πρόστιμο 500 ευρώ, για κάθε μη καταχωρημένο ή ανακριβή καταχωρημένο υπάλληλο. 20

Δεν υποχρεούνται να τηρούν ειδικό βιβλίο νεοπροσλαμβανομένων, οι εργοδότες που απασχολούν πρόσωπα στην οικία τους, καθώς και οι εργοδότες οικοδομοτεχνικών έργων. Οι εργοδότες υποχρεούνται για απασχόληση ατόμου από 1/1/1992, να τηρούν, να υποβάλουν και να διαφυλάσσουν Αναλυτική Περιοδική Δήλωση, η οποία περιέχει όλους τους όρους της σύμβασης. Τέλος, κάθε μήνα ο εργοδότης είναι υπεύθυνος, για την καταβολή προς το ΙΚΑ των εισφορών και των συνεισφορών, που βαρύνουν αυτόν, αλλά και τον μισθωτό. 2.4.4.2 Υποχρεώσεις μισθωτού Κάθε πρόσωπο το οποίο αναλαμβάνει για πρώτη φορά εργασία, η οποία να είναι ασφαλιστέα από το ΙΚΑ, υποχρεούται να εγγραφεί στο Μητρώο Ασφαλισμένων, προκειμένου να του αποδοθεί ένας μοναδικός Αριθμός Μητρώου Ασφαλισμένου. Για να απογραφή ο ασφαλισμένος μισθωτός, προσέρχεται στο ΙΚΑ του τόπου κατοικίας του, συμπληρώνει σε δύο αντίγραφα το έντυπο Αίτηση Απογραφής Άμεσα Ασφαλισμένου και το υποβάλλει μαζί με τα σχετικά ανά περίπτωση δικαιολογητικά. Μετά την παραλαβή του παραπάνω εντύπου, επικολλάται στο ένα αντίγραφο αυτοκόλλητη ετικέτα με προτυπωμένο Αριθμό Μητρώου Ασφαλισμένου, ο οποίος αναγράφεται και στο άλλο αντίγραφο και παραδίδεται στον ασφαλισμένο. Μετά την παραπάνω μηχανογραφική επεξεργασία, αποστέλελται στη διεύθυνση κατοικίας του ασφαλισμένου Βεβαίωση Απογραφής, η οποία αποτελεί την Ασφαλιστική του Ταυτότητα ή Βεβαίωση Προηγούμενης Απογραφής σε περίπτωση που ο ασφαλισμένος είχε ήδη καταχωρηθεί στο Μητρώο Ασφαλισμένων του ΙΚΑ. 21

Οι υποχρεώσεις του κάθε ασφαλισμένου προς το ΙΚΑ είναι οι παρακάτω : να απογράφεται στο ΙΚΑ, όταν αναλάβει για πρώτη φορά εργασία ασφαλιστέα στο ΙΚΑ. Να γνωστοποιεί άμεσα την οποιαδήποτε μεταβολή στα στοιχεία απογραφής του στα μητρώα του ΙΚΑ. Να παραδώσει στον εργοδότη του το αντίγραφο της Βεβαίωσης απογραφής. Αυτό ισχύει μόνο για όσους απογράφηκαν για πρώτη φορά μετά την 4/2/2002. Να γνωστοποιήσει αμέσως τα πλήρη στοιχεία ασφάλισης του, αμέσως μετά την πρόσληψη του. Να ελέγχει το Απόσπασμα Ατομικού Λογαριασμού, για την ορθότητα ασφάλισης τους. Ειδικότερα θα πρέπει να γίνεται έλεγχος για : Το σύνολο των καταβαλλόμενων αποδοχών. Όλες τις ημέρες εργασίας. Τις υπερωρίες. Τα Δώρα Εορτών, την Άδεια και το Επίδομα Αδείας. Να γνωστοποιήσει στο ΙΚΑ, εντός δώδεκα μηνών από την αποχώρηση του ή την απόλυση του από τη συγκεκριμένη εργασία, τις ημέρες εργασίας που δεν ασφαλίστηκαν αλλά και για κάθε διαφορά των στοιχείων που δηλώθηκαν από τον εργοδότη. Να διατηρεί όλα τα στοιχεία ασφάλισης του μέχρι τις 31/12/2001, μέχρι να κληθεί να τα υποβάλλει στο ΙΚΑ για ανακεφαλαίωση, καταχώριση και ενημέρωση των μηχανογραφικών αρχείων του ΙΚΑ. 22

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ ΣΥΝΑΨΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΠΡΟΣΛΗΨΗ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΥ 3.1. Σύναψη σύμβασης εργασίας Για να ολοκληρωθεί σωστά η διαδικασία της σύναψης της σύμβασης εργασίας, θα πρέπει να συντρέχουν όλες οι προϋποθέσεις που ορίζει ο Αστικός Κώδικας για να ισχύσει η συγκεκριμένη δικαιοπραξία, δηλαδή: Ικανότητα για δικαιοπραξία Μη ελαττωματική βούληση Σύμπτωση ανάμεσα στη δήλωση και τη βούληση Σύννομο περιεχόμενο Συναίνεση και των δύο μερών Όσο αφορά τον τύπο της σύναψης της σύμβασης εργασίας είναι καταρχήν η σύναψη άτυπη. Με άλλα λόγια, δεν απαιτείται έγγραφο, αλλά επαρκεί και μόνο το γεγονός της προσφοράς εργασίας από την πλευρά του εργαζομένου, και της αποδοχής της από τον εργοδότη. Υπάρχουν όμως και περιπτώσεις, κατά τις οποίες η σύμβαση εργασίας κατοχυρώνεται μόνο εγγράφως. Αυτό ισχύει στις συμβάσεις ιδιωτικού δικαίου με το Δημόσιο ή Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου, όταν είναι σύμβαση μερικής απασχόλησης, ή μετατρέπεται σε τέτοια ή τέλος κατά την πρόσληψη Ελλήνων υπηκόων για εργασία σε χώρες της Ασίας ή της Αφρικής. 23

Στη προϋπόθεση της συναίνεσης και των δύο μερών, η εργατική Νομοθεσία εισάγει και εξαιρέσεις όπως είναι οι συμβάσεις προσχωρήσεως και οι προσλήψεις με διαγωνισμό. Η σύμβαση προσχωρήσεως είναι η σύμβαση κατά την οποία το ένα από τα συμβαλλόμενα μέρη θέτει ορισμένους όρους, το δε άλλο ή δέχεται τη σύμβαση με αυτούς τους όρους, ή την απορρίπτει εφόσον δεν συμφωνεί με αυτούς. Σε αυτή τη περίπτωση της σύμβασης δεν ισχύει η αρχή της ελευθερίας της βούλησης των συμβαλλομένων μερών. Η άλλη μορφή της σύναψης εργασίας είναι όπως προαναφέραμε η πρόσληψη με διαγωνισμό. Σε αυτή την περίπτωση έχουμε καταρχήν δέσμευση του εργοδότη να συνάψει ατομική σύμβαση εργασίας, με το ή τα πρόσωπα που θα επιτύχουν, τηρώντας σειρά προτεραιότητας, με βάση την επιτυχία, και τον αριθμό των θέσεων που καθορίζονται από την προκήρυξη. Από την πλευρά του ο εργαζόμενος θεωρείται ότι αποδέχεται την πρόταση του εργοδότη του και συνεπώς και τους όρους που εμπεριέχει αυτή, με το γεγονός της συμμετοχής του και μόνο στο διαγωνισμό. 24