Ετήσια Χρηματοοικονομική Έκθεση Χρήσης 2016
ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ Έκθεση Διαχείρισης του Διοικητικού Συμβουλίου της Α.Ε.Ε.Γ.Α. «Η ΕΘΝΙΚΗ» επί των Ενοποιημένων Χρηματοοικονομικών Καταστάσεων της 31 Δεκεμβρίου 2016 4 ΕΚΘΕΣΗ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΥ ΟΡΚΩΤΟΥ ΕΛΕΓΚΤΗ ΛΟΓΙΣΤΗ 17 ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΥΝΟΛΙΚΟΥ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ 19 ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΣΗΣ 20 ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΜΕΤΑΒΟΛΩΝ ΙΔΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ 21 ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΑΜΕΙΑΚΩΝ ΡΟΩΝ 22 ΣΗΜΕΙΩΣΗ 1: ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ 23 ΣΗΜΕΙΩΣΗ 2: ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΣΗΜΑΝΤΙΚΩΝ ΛΟΓΙΣΤΙΚΩΝ ΑΡΧΩΝ & ΜΕΘΟΔΩΝ 24 2.1 Βάση παρουσίασης των Χρηματοοικονομικών Καταστάσεων 24 2.2 Συνέχιση της επιχειρηματικής δραστηριότητας 24 2.3 Υιοθέτηση των Δ.Π.Χ.Α. 24 2.4 Ενοποιημένες Χρηματοοικονομικές Καταστάσεις 30 2.5 Συνένωση Επιχειρήσεων 33 2.6 Συναλλαγές σε ξένο νόμισμα 34 2.7 Χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία και υποχρεώσεις στην εύλογη αξία μέσω αποτελεσμάτων 34 2.8 Χαρτοφυλάκιο επενδύσεων 35 2.9 Μεταφορά χρηματοοικονομικών στοιχείων 37 2.10 Εύλογη αξία χρηματοοικονομικών στοιχείων 37 2.11 Ασφαλιστικές δραστηριότητες 38 2.13 Συμβάσεις πώλησης και επαναγοράς χρεογράφων 41 2.14 Ενσώματα περιουσιακά στοιχεία 41 2.15 Επενδύσεις σε ακίνητα 42 2.16 Υπεραξία, λογισμικό και λοιπά άυλα περιουσιακά στοιχεία 42 2.17 Μισθώσεις 43 2.18 Ταμείο και ταμειακά ισοδύναμα 44 2.19 Προβλέψεις 44 2.20 Συμβόλαια χρηματοοικονομικής εγγύησης 44 2.21 Παροχές προς εργαζομένους 44 2.22 Φόροι 45 2.23 Υποχρεώσεις από πιστωτικούς τίτλους και λοιπές δανειακές υποχρεώσεις 46 2.24 Μετοχικό κεφάλαιο 46 2.25 Τομείς δραστηριότητας 46 2.26 Στοιχεία ενεργητικού και παθητικού προοριζόμενα προς πώληση 46 2.27 Συναλλαγές με συνδεδεμένα μέρη 47 2.28 Αναγνώριση εσόδων 47 2.29 Συμψηφισμός 47 Σελίδα 1 από 100
2.30 Παύση απεικόνισης 47 ΣΗΜΕΙΩΣΗ 3: ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ ΛΟΓΙΣΤΙΚΕΣ ΕΚΤΙΜΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΚΡΙΣΕΙΣ ΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ 48 3.1 Αποτίμηση των ασφαλιστικών προβλέψεων 48 3.2 Πρόβλεψη για φόρο εισοδήματος: 48 3.3 Αναβαλλόμενος φόρος 48 3.4 Απομείωση αξίας χαρτοφυλακίου επενδύσεων 49 3.5 Απομείωση αξίας χρεωστών ασφαλίστρων 49 3.6 Απομείωση ενσώματων περιουσιακών στοιχείων και επενδυτικών ακινήτων 49 3.7 Εύλογη αξία των χρηματοοικονομικών μέσων 49 3.8 Κόστος προγραμμάτων καθορισμένων παροχών 50 ΣΗΜΕΙΩΣΗ 4: ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΙΝΔΥΝΩΝ 51 4.1 Πλαίσιο διαχείρισης κινδύνων 51 4.2 Ασφαλιστικός κίνδυνος 52 4.3 Συγκέντρωση πιστωτικού κινδύνου 57 4.4 Κίνδυνος ρευστότητας 62 4.5 Κίνδυνος αγοράς 65 4.6 Κίνδυνος συγκέντρωσης 67 4.7 Λειτουργικός κίνδυνος 67 4.8 Διαχείριση κεφαλαίου 68 ΣΗΜΕΙΩΣΗ 5: ΤΟΜΕΙΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ 69 ΣΗΜΕΙΩΣΗ 6: ΔΕΔΟΥΛΕΥΜΕΝΑ (ΜΙΚΤΑ) ΑΣΦΑΛΙΣΤΡΑ ΚΑΙ ΣΥΝΑΦΗ ΕΣΟΔΑ 71 ΣΗΜΕΙΩΣΗ 7: ΕΚΧΩΡΗΘΕΝΤΑ ΑΣΦΑΛΙΣΤΡΑ 72 ΣΗΜΕΙΩΣΗ 8: ΛΟΙΠΑ ΕΣΟΔΑ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ 72 ΣΗΜΕΙΩΣΗ 9: ΚΕΡΔΗ/(ΖΗΜΙΕΣ) ΑΠΟ ΠΩΛΗΣΗ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ 73 ΣΗΜΕΙΩΣΗ 10: ΚΕΡΔΗ/(ΖΗΜΙΕΣ) ΑΠΟ ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ 73 ΣΗΜΕΙΩΣΗ 11: ΑΠΟΜΕΙΩΣΗ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΚΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ 73 ΣΗΜΕΙΩΣΗ 12: ΛΟΙΠΑ ΕΣΟΔΑ 74 ΣΗΜΕΙΩΣΗ 13: ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΕΙΣ ΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΩΝ 74 ΣΗΜΕΙΩΣΗ 14: ΔΕΔΟΥΛΕΥΜΕΝΕΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ 75 ΣΗΜΕΙΩΣΗ 15: ΜΕΤΑΒΟΛΗ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ ΑΠΟΘΕΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΠΡΟΒΛΕΨΕΩΝ 76 ΣΗΜΕΙΩΣΗ 16: ΕΞΟΔΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΘΕΣΗΣ 76 ΣΗΜΕΙΩΣΗ 17: ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΕΞΟΔΑ 77 ΣΗΜΕΙΩΣΗ 18: ΦΟΡΟΙ 77 ΣΗΜΕΙΩΣΗ 19: ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΕΣ ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΣΤΑ ΛΟΙΠΑ ΣΥΝΟΛΙΚΑ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΑ 78 ΣΗΜΕΙΩΣΗ 20: ΕΝΣΩΜΑΤΑ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ 79 Σελίδα 2 από 100
ΣΗΜΕΙΩΣΗ 21: ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΣΕ ΑΚΙΝΗΤΑ 81 ΣΗΜΕΙΩΣΗ 22: ΑΥΛΑ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ 82 ΣΗΜΕΙΩΣΗ 23: ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ ΚΑΙ ΑΛΛΑ ΕΞΟΔΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΕΠΟΜΕΝΩΝ ΧΡΗΣΕΩΝ 83 ΣΗΜΕΙΩΣΗ 24: ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΣΕ ΣΥΝΔΕΔΕΜΕΝΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ / ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΡΟΟΡΙΖΟΜΕΝΑ ΠΡΟΣ ΠΩΛΗΣΗ 83 ΣΗΜΕΙΩΣΗ 25: ΑΝΑΒΑΛΛΟΜΕΝΕΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ / ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ 85 ΣΗΜΕΙΩΣΗ 26: ΑΞΙΟΓΡΑΦΑ ΔΙΑΚΡΑΤΟΥΜΕΝΑ ΩΣ ΤΗ ΛΗΞΗ 86 ΣΗΜΕΙΩΣΗ 27: ΑΞΙΟΓΡΑΦΑ ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ ΠΡΟΣ ΠΩΛΗΣΗ 86 ΣΗΜΕΙΩΣΗ 28: ΑΞΙΟΓΡΑΦΑ ΣΕ ΕΥΛΟΓΗ ΑΞΙΑ ΜΕΣΩ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ 87 ΣΗΜΕΙΩΣΗ 29: ΑΞΙΟΓΡΑΦΑ ΚΑΤΑΤΑΣΣΟΜΕΝΑ ΩΣ ΔΑΝΕΙΑ ΚΑΙ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ 89 ΣΗΜΕΙΩΣΗ 30: ΑΝΑΛΥΣΗ ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΙΟΥ ΚΑΤΑ ΕΙΔΟΣ ΕΠΙΤΟΚΙΟΥ 89 ΣΗΜΕΙΩΣΗ 31: ΧΡΕΩΣΤΕΣ ΑΣΦΑΛΙΣΤΡΩΝ ΚΑΙ ΛΟΙΠΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ 90 ΣΗΜΕΙΩΣΗ 32: ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΑΝΤΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ 91 ΣΗΜΕΙΩΣΗ 33: ΤΑΜΕΙΟ ΚΑΙ ΚΑΤΑΘΕΣΕΙΣ 91 ΣΗΜΕΙΩΣΗ 34: ΜΕΤΟΧΙΚΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 92 ΣΗΜΕΙΩΣΗ 35: ΑΠΟΘΕΜΑΤΙΚΑ 92 ΣΗΜΕΙΩΣΗ 36: ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΙΣ ΝΕΟΝ 93 ΣΗΜΕΙΩΣΗ 37: ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΑΠΟΘΕΜΑΤΑ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΕΣ ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ 93 ΣΗΜΕΙΩΣΗ 38: ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΑ ΣΥΜΒΟΛΑΙΑ 94 ΣΗΜΕΙΩΣΗ 39: ΛΟΙΠΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ 95 ΣΗΜΕΙΩΣΗ 40: ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ 95 ΣΗΜΕΙΩΣΗ 41: ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΑΝΤΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ 95 ΣΗΜΕΙΩΣΗ 42: ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΩΝ ΠΡΟΣ ΤΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ 95 ΣΗΜΕΙΩΣΗ 43: ΓΝΩΣΤΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΣΥΝΔΕΔΕΜΕΝΩΝ ΜΕΡΩΝ 98 ΣΗΜΕΙΩΣΗ 44: ΕΝΔΕΧΟΜΕΝΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ 99 ΣΗΜΕΙΩΣΗ 45: ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΤΟΥ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΥ 99 ΣΗΜΕΙΩΣΗ 46: ΑΜΟΙΒΕΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΥ ΟΡΚΩΤΟΥ ΕΛΕΓΚΤΗ ΛΟΓΙΣΤΗ 100 ΣΗΜΕΙΩΣΗ 47: ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΕΙΣ 100 Σελίδα 3 από 100
Έκθεση Διαχείρισης του Διοικητικού Συμβουλίου της Α.Ε.Ε.Γ.Α. «Η ΕΘΝΙΚΗ» επί των Ενοποιημένων Χρηματοοικονομικών Καταστάσεων της 31 Δεκεμβρίου 2016 1. Εξέλιξη της ελληνικής ασφαλιστικής αγοράς το 2016 Η Ελληνική Οικονομία αντιμετωπίζει συνθήκες οικονομικής ύφεσης, από τις αρχές του 2009, οι οποίες έχουν ως αφετηρία τις χρόνιες μακροοικονομικές ανισορροπίες, οι οποίες την προηγούμενη δεκαετία οξύνθηκαν δραματικά και εκδηλώθηκαν με την ταχεία συσσώρευση δημόσιου και ιδιωτικού χρέους, καθώς και με τα μεγάλα ανοίγματα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών. Σύμφωνα με τα πλέον πρόσφατα στοιχεία για τη πορεία του Ελληνικού ΑΕΠ, η οικονομική δραστηριότητα εκτιμάται ότι παρουσιάζει μικρή αύξηση 0,1%, με τρέχουσες τιμές, ενώ η συνολική σωρευτική μείωση ανέρχεται σε 27,3% για την περίοδο 2008 έως 2016. Στο πλαίσιο αυτό η Εθνική Ασφαλιστική κατάφερε να διατηρήσει την ηγετική της θέση στην Ελληνική ασφαλιστική αγορά με μερίδιο αγοράς 13,5% επί των ακαθάριστων εγγεγραμμένων ασφαλίστρων (συμπεριλαμβανομένων και των επενδυτικών προϊόντων). Σημαντικό είναι το γεγονός ότι παρά τις εξαιρετικά δυσμενείς συνθήκες στην Ελληνική Οικονομία, η νέα παραγωγή του Κλάδου Ζωής, παρέμεινε σε υψηλά επίπεδα καταγράφοντας αύξηση 63%, με τα εγγεγραμμένα ασφάλιστρα να ανέρχονται σε 62,9 εκατ. έναντι 38,6 εκατ. για το 2015. Ο ασφαλιστικός κλάδος, αύξησε τη διείσδυσή του στο ΑΕΠ με το ποσοστό των ασφαλίστρων επί του ΑΕΠ να φθάνει στο 2,2% περίπου για το 2016 έναντι του 2,0% για το 2015. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι αλλαγές των τελευταίων χρόνων στις ασφαλιστικές ρυθμίσεις, όπως οι περικοπές σε συντάξεις και σε λοιπές ιατροφαρμακευτικές παροχές, αναδεικνύουν εμφατικά το ρόλο της ιδιωτικής ασφάλισης στην κάλυψη των αναγκών των νοικοκυριών για αποταμίευση και υγεία. 2. Σχολιασμός Αποτελεσμάτων Τα κέρδη προ φόρων του Ομίλου για το 2016 ανήλθαν σε 57,8 εκατ. έναντι 78,2 εκατ. το 2015. Ομοίως τα αποτελέσματα της Εταιρίας διαμορφώθηκαν σε κέρδη προ φόρων ύψους 57,7 εκατ. για το 2016, έναντι 76,7 εκατ. του 2015. Τα κέρδη εξακολουθούν να κρίνονται ως ιδιαίτερα ικανοποιητικά, καθώς η Εταιρία διατηρεί υψηλή κερδοφορία σε αντίξοες μακροοικονομικές συνθήκες. Εκτός του λειτουργικού αποτελέσματος, σημαντική ώθηση στα κέρδη του Ομίλου έδωσαν τα Έσοδα Επενδύσεων, τα οποία ανήλθαν σε 60,2 εκατ. το 2016 έναντι 111,7 εκατ. το 2015. Η μείωση μεταξύ 2015 και 2016 οφείλεται κυρίως στην πραγματοποίηση λιγότερων κεφαλαιακών κερδών από πώληση αξιογράφων το 2015, αλλά και στη συνεχιζόμενη έμφαση προς επενδύσεις υψηλότερης πιστοληπτικής διαβάθμισης, στα πλαίσια της συγκράτησης των κεφαλαιακών απαιτήσεων όπως αυτές προσδιορίζονται από το πλαίσιο της Φερεγγυότητας ΙΙ. 2.1 Κλάδος Ζωής Τα αποτελέσματα προ φόρων του κλάδου ζωής του Ομίλου, ανήλθαν σε ζημιές ( 36,6) εκατ. το 2016, έναντι κερδών 38,3 εκατ. το 2015. Η μείωση αυτή αποδίδεται κυρίως στην αλλαγή της μεθοδολογίας προσδιορισμού της καμπύλης προεξόφλησης αποθεμάτων της Μητρικής, ώστε να λαμβάνει υπόψη τις αποδόσεις και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του μέσου χαρτοφυλακίου επενδύσεων της αγοράς. Αναλυτικότερα σε ότι αφορά την Μητρική, τα ακαθάριστα εγγεγραμμένα ασφάλιστρα του Κλάδου Ατομικών Ζωής, συμπεριλαμβανομένων των συμβολαίων unit linked, αυξήθηκαν κατά 24,7% σε σχέση με το 2015, ανερχόμενα σε 298,5 εκατ. το 2016, ενώ μειωμένη είναι η παραγωγή του Κλάδου Ομαδικών Ζωής (μη συμπεριλαμβανομένων των επενδυτικών συμβολαίων DAF & Εθνική Εφάπαξ) κατά 8,4% σε 54,6 εκατ., κυρίως λόγω των προϊόντων Ζωής επί στεγαστικών δανείων και Προστασίας πληρωμών. Η συνολική παραγωγή Bancassurance Κλάδου Ζωής για το 2016 ανήλθε σε 90,7 εκατ. έναντι 41,6 εκατ. για το 2015, παρουσιάζοντας αύξηση 118,2%, που οφείλεται κυρίως στο νέο προϊόν εφάπαξ ασφαλίστρου «Εθνική Εφάπαξ +», το οποίο περιλαμβάνει εγγυημένη απόδοση και ασφάλεια ζωής, σημειώνοντας σημαντική παραγωγή στο δεύτερο εξάμηνο του 2016, ύψους 55,2 εκατ. Η παραγωγή του προϊόντος DAF ανήλθε σε 49,1 εκατ. έναντι 22,9 εκατ. για το 2015, ενώ για το προϊόν Εθνική Εφάπαξ δεν σημειώθηκε παραγωγή καθώς υπήρξε παύση της διάθεσης του συγκεκριμένου προϊόντος μετά την Σελίδα 4 από 100
επιβολή κεφαλαιακών ελέγχων στα τέλη Ιουνίου 2015, ενώ είχε προλάβει να σημειώσει παραγωγή μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2015 ύψους 91,4 εκατ.. 2.2 Γενικές Ασφαλίσεις Κατά το 2016 συνεχίστηκε η κερδοφορία στους κλάδους των Γενικών Ασφαλίσεων, με τα κέρδη προ φόρων της Μητρικής Εταιρίας να ανέρχονται σε 93,6 εκατ. το 2016 έναντι 53,2 εκατ. το 2015, αύξηση η οποία οφείλεται κυρίως στην διακοπή της σύμβασης LPT με όφελος 42,0 εκατ. Το τεχνικό αποτέλεσμα των Γενικών κλάδων, στο οποίο δε λαμβάνονται υπόψη τα έσοδα επενδύσεων, τα λοιπά έσοδα και τα λειτουργικά έξοδα, ήταν σημαντικά αυξημένο σε 131,9 εκατ. το 2016 έναντι 91,8 εκατ. το 2015. Συγκεκριμένα, τα κέρδη προ φόρων του κλάδου αυτοκινήτων ανήλθαν σε 74,6 εκατ. έναντι 26,4 εκατ. το 2015. Ο δείκτης ζημιών της ίδιας κράτησης (loss ratio), μη συμπεριλαμβανομένων των προαναφερόμενων κονδυλίων, μειώθηκε στο 24,6% έναντι 39,3% το 2015 λόγω ευνοϊκής εξέλιξης ζημιών παλαιοτέρων ετών. Μείωση των κερδών προ φόρων παρατηρείται στους Κλάδους Πυρός και Απώλειας Κερδών, τα οποία ανήλθαν σε 22,3 εκατ. έναντι 27,5 εκατ. το 2015. Στους Λοιπούς Γενικούς Κλάδους, το αποτέλεσμα προ φόρων ανήλθε σε ζημιά ( 3,4) εκατ. έναντι ζημιάς ( 0,7) εκατ. το 2015. 2.3 Κεφάλαια υπό διαχείριση Τα Κεφάλαια υπό διαχείριση, ήτοι ομόλογα, μετοχές, αμοιβαία κεφάλαια, διαθέσιμα και ακίνητα συμπεριλαμβανομένων και των κεφαλαίων που διαχειρίζεται η εταιρία για τα Unit Linked προϊόντα, για το 2016 ανέρχονται σε επίπεδο Ομίλου σε 3.021,5 εκατ. έναντι 2.917,1 εκατ. του 2015 σε όρους εύλογης αξίας. Για την Μητρική, τα αντίστοιχα ποσά ανέρχονται σε 2.951.3 εκατ. το 2016 έναντι 2.850,0 εκατ. το 2015. Στη διάρκεια της χρήσης του 2016 ο Όμιλος μείωσε τις προθεσμιακές του καταθέσεις, οι οποίες την 31 Δεκεμβρίου 2016 ανήλθαν σε 56,0 εκατ. έναντι 161,0 εκατ. την 31 Δεκεμβρίου 2015, αυξάνοντας παράλληλα τη θέση της σε έντοκα γραμμάτια του Ελληνικού δημοσίου και ομόλογα ευρωπαϊκών κυρίως κρατών. Κατά την 31 Δεκεμβρίου 2016, το 1,4% του χαρτοφυλακίου της Μητρικής - εξαιρουμένων των Unit Linked - ήταν επενδυμένο σε μετοχές κυρίως του Γενικού Δείκτη του Χ.Α., ενώ το 12,0% σε αμοιβαία κεφάλαια. Το ομολογιακό χαρτοφυλάκιο ανερχόταν στο 75,1% των υπό διαχείριση κεφαλαίων, ήτοι 1.684,3 εκατ. και αποτελούνταν κυρίως από Κρατικά Ομόλογα εκ των οποίων 146,0 εκατ. εκδόσεως Ελληνικού Δημοσίου και 516,2 εκατ. αφορούσαν σε έντοκα γραμμάτια Ελληνικού Δημοσίου 3μηνης και 6μηνης διάρκειας, σε όρους λογιστικής αξίας. Η μέση διάρκεια έως τη λήξη χαρτοφυλακίου ομολόγων της Μητρικής ανερχόταν σε περίπου 8 έτη. Το 2015 αντίστοιχα, η κατανομή ήταν μετοχές 1,8%, αμοιβαία κεφάλαια 12,5% και ομόλογα 68,4% ενώ η μέση εναπομένουσα διάρκεια του χαρτοφυλακίου ομολόγων ήταν περίπου 6 έτη. Κατά την 31 Δεκεμβρίου 2016, το χαρτοφυλάκιο των Unit Linked της Μητρικής ανερχόταν σε 595,2 εκατ., αποτελούμενο από ομόλογα σε ποσοστό 16,3%, αμοιβαία κεφάλαια σε ποσοστό 26,9% και 54,6% σε προθεσμιακές καταθέσεις ειδικού τύπου σε ευρώ με 100% εγγυημένο κεφάλαιο και εγγυημένη απόδοση στη λήξη (προϊόντα Εφάπαξ). Το 2015 αντίστοιχα, η κατανομή ήταν ομόλογα σε ποσοστό 16,2 %, αμοιβαία κεφάλαια 25,7%, και προθεσμιακές καταθέσεις ειδικού τύπου 53,6 %. Η Μητρική Εταιρία κατά τη χρήση 2016 προέβη σε απομείωση αξιογράφων ύψους 6,5 εκατ. σε σχέση με 6,2 εκατ. το 2015, με κριτήριο τη σημαντική ή παρατεταμένη μείωση στην εύλογη αξία. 2.4 Ίδια Κεφάλαια Διαθέσιμο περιθώριο φερεγγυότητας Ο Όμιλος, συνέχισε να ενισχύει περαιτέρω τα κεφάλαιά του με τη σημαντική κερδοφορία του κατά το 2016. Συγκεκριμένα, τα ίδια κεφάλαια του Ομίλου αυξήθηκαν κατά 50,6 εκατ. κατά την 31.12.2016 σε σχέση με 31.12.2015, διαμορφούμενα σε 747 εκατ. Η εν λόγω αύξηση οφείλεται σε κέρδη μετά φόρων ύψους 43,1 εκατ. πλέον κερδών από αποτίμηση (μετά φόρων) του διαθεσίμου προς πώληση χαρτοφυλακίου ύψους 10,4 εκατ., που αναγνωρίσθηκαν απευθείας στην καθαρή θέση μείον 2,9 εκατ. (μετά φόρων) από την αύξηση της υποχρέωσης από προγράμματα καθορισμένων παροχών και λοιπών κινήσεων που αναγνωρίσθηκαν απευθείας στην καθαρή θέση. Σελίδα 5 από 100
Από την 1 Ιανουαρίου 2016 τέθηκε σε ισχύ ο Ν.4364/2016 για τις ασφαλιστικές επιχειρήσεις, ο οποίος δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ της 5 ης Φεβρουαρίου 2016. Ο νέος νόμος αντικαθιστά τον προηγούμενο Ν.Δ. 400/1970 για τις ασφαλιστικές επιχειρήσεις και θέτει σε ισχύ τις απαιτήσεις της Οδηγίας Φερεγγυότητα 2 (Solvency II) 2009/138/EE. Η θετική πορεία των κερδών τόσο της Μητρικής όσο και του Ομίλου είχε ως αποτέλεσμα να παρουσιάσουν πλεόνασμα κεφαλαιακής απαίτησης φερεγγυότητας υπό το νέο εποπτικό πλαίσιο της Φερεγγυότητας ΙΙ, για κάθε περίοδο αναφοράς από την πρώτη ημέρα εφαρμογής, με τη χρήση μεταβατικών μέτρων, με το δείκτη κεφαλαιακής απαίτησης φερεγγυότητας να διαμορφώνεται κατά την 31.12.2016 σε 169% σε επίπεδο Μητρικής και σε 163% σε επίπεδο Ομίλου. Ίδια κεφάλαια 747,0 722,5 696,4 671,9 2016 2015 2016 2015 Όμιλος Μητρική Η Μητρική Εταιρία είναι θυγατρική της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος Α.Ε. η οποία κατέχει το 100% των μετοχών της Εταιρίας μας. Κατά συνέπεια οι παρούσες Χρηματοοικονομικές Καταστάσεις ενοποιούνται στις ενοποιημένες χρηματοοικονομικές καταστάσεις του Ομίλου της Τράπεζας με τη μέθοδο της πλήρους ενοποίησης. Η Μητρική και οι λοιπές εταιρίες του Ομίλου, δεν κατείχαν ίδιες μετοχές κατά την 31.12.2016. 3. Συνδεδεμένες Εταιρίες Τα συνολικά κέρδη των θυγατρικών και συγγενών εταιριών προ φόρων ανήλθαν το 2016 σε 4,6 εκατ. έναντι 6,2 εκατ. για το 2015. Τα κέρδη προ φόρων της θυγατρικής εταιρίας GARANTA S.A. ανήλθαν σε 0,4 εκατ. έναντι 0,8 εκατ. το 2015. Τα κέρδη προ φόρων της θυγατρικής της Εθνικής Ασφαλιστικής Κύπρου ανήλθαν σε 0,2 εκατ., στα ίδια επίπεδα με το 2015. Η θυγατρική εταιρία National Μεσιτική Ασφαλίσεων, η οποία δραστηριοποιείται στη ναυτιλιακή ασφαλιστική μεσιτεία, πραγματοποίησε κέρδη προ φόρων ύψους 0,3 εκατ. το 2016 έναντι 0,4 εκατ. το 2015. Να σημειωθεί ότι την 13 η Ιανουαρίου 2017, το Διοικητικό συμβούλιο αποφάσισε την πώληση αυτής της θυγατρικής της εταιρίας, η οποία ολοκληρώθηκε στις 20/01/2017. Ο Όμιλος και η Μητρική Εταιρία αναγνώρισαν απομείωση ύψους 1,5 εκατ. και 1,4 εκατ. στην υπεραξία και στις επενδύσεις σε συνδεδεμένες επιχειρήσεις αντίστοιχα. Η λογιστική αξία της εν λόγω συμμετοχής τόσο στον Όμιλο όσο και στην Μητρική, κατά την 31.12.2016 ανερχόταν σε 1,2 εκατ., ίση με την τιμή πώλησης της εταιρίας. H θυγατρική εταιρία AUDATEX ΕΛΛΑΣ Α.Ε. τελεί υπό εκκαθάριση από την 26 Ιουνίου 2010, βάσει της από 25 Νοεμβρίου 2009 απόφασης των Διοικητικών Συμβουλίων της AUDATEX ΕΛΛΑΣ Α.Ε. και της AUDATEX GmbH, όπου αποφασίσθηκε από κοινού ο τερματισμός της μεταξύ τους σύμβασης άδειας αποκλειστικής χρήσης λογισμικού. Για την ολοκλήρωση της διαδικασίας εκκαθαρίσεως της εταιρίας απομένει να ρευστοποιηθεί η ακίνητη περιουσία της. Το 2016 τα αποτελέσματα προ φόρων ανήλθαν σε ζημιά ( 0,2 εκατ.), στα ίδια περίπου επίπεδα με το 2015. Τα κέρδη προ φόρων της UBB Metlife Insurance Company AD στη Βουλγαρία, στην οποία η Εταιρία συμμετέχει με 30%, ανήλθαν σε 3,3 εκατ. το 2016 έναντι 4,3 εκατ. το 2015. Επιπλέον η Εταιρία συμμετέχει με 20% σε μεσιτική εταιρία στη Βουλγαρία η οποία παρουσίασε μικρή μείωση των κερδών προ φόρων από 0,6 εκατ. το 2015 σε 0,5 εκατ. το 2016. Σελίδα 6 από 100
Να σημειωθεί ότι η μητρική εταιρία Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος («ΕΤΕ») υπέγραψε κατά την 30.12.2016 σύμβαση με τη Βελγική τράπεζα KBC για την πώληση του 99.91% της θυγατρικής της τράπεζας στη Βουλγαρία, United Bulgarian Bank A.D. (UBB), με τη δέσμευση να μεταφερθούν στην KBC και οι UBB Metlife Insurance Company AD και η UBB Insurance Broker AD. H συναλλαγή αναμένεται να ολοκληρωθεί το Μάιο του 2017. Δεδομένων αυτών, η λογιστική αξία των εν λόγω συμμετοχών ύψους 1.074 χιλ. και 51 χιλ. αντίστοιχα σε επίπεδο Μητρικής Εταιρίας και 3.658 χιλ. και 146 χιλ. αντίστοιχα σε επίπεδο Ομίλου, εμφανίζεται στα περιουσιακά στοιχεία προοριζόμενα προς πώληση. 4. Δίκτυο 4.1 Δίκτυο Μητρικής Εταιρίας Το δίκτυο Πωλήσεων της Εταιρίας εκτείνεται σε όλη την Ελλάδα και αποτελείται από 155 Γραφεία Πωλήσεων με 2.128 Ασφαλιστικούς Συμβούλους και 1.469 Συνεργαζόμενα Ασφαλιστικά Πρακτορεία. Το παραγωγικό δίκτυο υποστηρίζεται από δίκτυο 13 καταστημάτων, τα οποία βρίσκονται στην Αθήνα, Αγρίνιο, Ηράκλειο, Θεσσαλονίκη, Καβάλα, Κέρκυρα, Κοζάνη, Κόρινθο, Λαμία, Λάρισα, Πάτρα, Ρόδο και Χανιά. Τα προϊόντα της Εταιρίας διατίθενται και μέσω του εκτεταμένου δικτύου Καταστημάτων της Εθνικής Τράπεζας όπως επίσης και μέσω της απευθείας πώλησης (direct selling), η οποία εγκαινιάστηκε το 2012. 4.2 Δίκτυο Θυγατρικών Εθνική Ασφαλιστική (Κύπρου) Λτδ. Η Εταιρία στο σύνολο της δραστηριοποιείται σε όλους τους κλάδους ασφάλισης. Το δίκτυό της αποτελείται από 6 υποκαταστήματα και 5 Ασφαλιστικά Γραφεία, τα οποία βρίσκονται σε όλες τις μεγάλες πόλεις της Κύπρου (Λευκωσία, Λεμεσό, Λάρνακα, Πάφο) και ενδυναμώθηκε το 2016 από την αύξηση των ασφαλιστικών συμβούλων από 98 σε 104, ενώ τα συνεργαζόμενα ασφαλιστικά πρακτορεία παραμένουν 50. Societate Comerciala Garanta Asigurari S.A. (Ρουμανία) H GARANTA S.A. δραστηριοποιείται στον τομέα των ασφαλιστικών και αντασφαλιστικών εργασιών και λειτουργεί όλους τους κλάδους ασφάλισης. Διαθέτει 12 υποκαταστήματα στις πόλεις Brasov, Cluj Napoca, Timisoara, Oradea, Deva, Craiova, Iasi, Ploiesti, Bacau και Βουκουρέστι. Το δίκτυό της περιλαμβάνει 6 πράκτορες, 112 ασφαλιστικούς συμβούλους, ενώ ασφαλιστικά της προϊόντα πωλούνται μέσω του τραπεζικού δικτύου της Piraeus Bank/Romania και της Banca Romana de Credite si Investitii (BRCI). 5. Διαχείριση Ασφαλιστικών και Χρηματοοικονομικών Κινδύνων 5.1 Πλαίσιο διαχείρισης κινδύνων O Όμιλος της Εθνικής Ασφαλιστικής, θεωρεί την ύπαρξη αποτελεσματικού πλαισίου διαχείρισης κινδύνων, βασικό παράγοντα περιορισμού της έκθεσής του σε κινδύνους και προστασίας των μετόχων και των ασφαλισμένων του. Ο Όμιλος, για τον σκοπό αυτό, υιοθετεί πρακτικές και μεθοδολογίες διαχείρισης κινδύνων ευθυγραμμισμένες με όλες τις σχετικές οδηγίες και απαιτήσεις της Εποπτικής Αρχής (Τράπεζα της Ελλάδος) και των Εποπτικών Αρχών που εποπτεύουν τις εταιρίες του Ομίλου, καθώς και της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος. Για τον σκοπό αυτό έχουν συσταθεί Επιτροπή Διαχείρισης Κινδύνων, Επιτροπή Διαχείρισης Ενεργητικού Παθητικού («ALCO») και έχει δημιουργηθεί Διεύθυνση Διαχείρισης Κινδύνων σε επίπεδο Μητρικής εταιρίας, ενώ, παράλληλα, λειτουργούν μονάδες διαχείρισης κινδύνων στις θυγατρικές εταιρίες της Εθνικής Ασφαλιστικής (Κύπρου) ΛΤΔ και της Garanta S.A. Το σύστημα διαχείρισης κινδύνων περιλαμβάνει στρατηγική και πολιτικές διαχείρισης κινδύνων, καθώς και διαδικασίες εντοπισμού, μέτρησης, παρακολούθησης, ελέγχου και αναφοράς των κινδύνων. Το πλαίσιο διαχείρισης κινδύνων συμπληρώνουν η Αναλογιστική Λειτουργία, η Λειτουργία Κανονιστικής Συμμόρφωσης και η Λειτουργία Εσωτερικού Ελέγχου. 5.2 Ασφαλιστικός κίνδυνος Τα ασφαλιστήρια συμβόλαια που εκδίδει ο Όμιλος περιλαμβάνουν ασφαλιστικό κίνδυνο. O κίνδυνος αφορά στην πιθανότητα επέλευσης του ασφαλισμένου γεγονότος και της επακόλουθης ζημιάς. O κίνδυνος βασίζεται σε τυχαία γεγονότα. Σελίδα 7 από 100
Η έκθεση στον ασφαλιστικό κίνδυνο μετριάζεται μέσω της διασποράς του σε ένα πολυπληθές χαρτοφυλάκιο ασφαλιστηρίων συμβολαίων. Η διασπορά αυτή βελτιώνεται περαιτέρω μέσω της εφαρμογής κατάλληλης πολιτικής ανάληψης ασφαλιστικών κινδύνων, κατάλληλης αντασφαλιστικής πολιτικής και εσωτερικών κανόνων λειτουργίας σε ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο διαχείρισης κινδύνου. Επιπλέον, η τιμολογιακή πολιτική βασίζεται σε παραδοχές και στατιστικές μελέτες, καθώς και στα εμπειρικά δεδομένα του Ομίλου, λαμβάνοντας υπόψη τις επικρατούσες τάσεις και τις τρέχουσες συνθήκες αγοράς. 5.3 Πιστωτικός κίνδυνος Κύριοι αντισυμβαλλόμενοι στους οποίους ο Όμιλος είναι εκτεθειμένος σε πιστωτικό κίνδυνο είναι οι αντασφαλιστές, οι οποίοι μπορεί να μην είναι σε θέση να καλύψουν την αναλογία τους επί των ασφαλιστικών αποζημιώσεων που έχουν ήδη καταβληθεί στους δικαιούχους, οι ασφαλιζόμενοι, οι οποίοι μπορεί να μην δύνανται να καταβάλλουν τα ποσά ασφαλίστρων που είναι απαιτητά και οι συνεργάτες του Ομίλου. Η πολιτική του Ομίλου είναι να συνάπτει συναλλαγές µε τρίτους που ικανοποιούν υψηλά κριτήρια και έχουν υψηλό επίπεδο πιστοληπτικής διαβάθμισης. 5.4 Κίνδυνος ρευστότητας Ο Όμιλος διαχειρίζεται τον κίνδυνο ρευστότητας µε τη συνεχή παρακολούθηση των χρηµατοροών του. Προϋπολογίζει και παρακολουθεί τις χρηµατοροές του και ενεργεί κατάλληλα ώστε να υπάρχουν επαρκή ρευστά διαθέσιμα. 5.5 Κίνδυνος αγοράς Ο κίνδυνος αγοράς αφορά την πιθανότητα απωλειών λόγω μεταβολής στο επίπεδο ή στη μεταβλητότητα των τιμών αγοράς, όπως είναι οι τιμές των μετοχών, επιτοκίων και συναλλαγματικών διαφορών. Ο Όμιλος και η Μητρική Εταιρία εφαρμόζει σύγχρονες μεθόδους για τη μέτρηση του κινδύνου αγοράς, όπως αποτίμηση Αξίας σε Κίνδυνο, ανάλυση ευαισθησίας, ανάλυση βασικού επιτοκιακού κινδύνου. Παράλληλα παρακολουθείται ο κίνδυνος που μπορεί να προκύψει από την ελλιπή αντιστοίχιση ασφαλιστικών υποχρεώσεων και στοιχείων ενεργητικού. 5.6 Κίνδυνος συγκέντρωσης Ο Όμιλος μεριμνά για τη διαχείριση του κινδύνου συγκέντρωσης, τόσο με τη διασπορά των χαρτοφυλακίων ασφαλιστηρίων συμβολαίων και επενδύσεων, όσο και με την σύναψη αντασφαλιστικών συμβάσεων. 5.7 Λειτουργικός κίνδυνος Ο λειτουργικός κίνδυνος αφορά στις περιπτώσεις κινδύνου ποσοτικών και ποιοτικών ζημιών που απορρέουν από την έλλειψη κατάλληλων και επαρκών εσωτερικών διαδικασιών, του προσωπικού, των λειτουργικών συστημάτων, ή και από εξωτερικά γεγονότα. Ο Όμιλος, προκειμένου να περιορίσει τον λειτουργικό κίνδυνο, έχει δημιουργήσει κατάλληλες διαδικασίες και μεθοδολογίες που στόχο έχουν τον εντοπισμό, την αξιολόγηση, τη διαχείριση και την καταγραφή του. Στις περιπτώσεις όπου οι συνέπειες των γεγονότων λειτουργικού κινδύνου είναι σημαντικές, ο Όμιλος έχει αναπτύξει σχέδιο ελαχιστοποίησης του λειτουργικού κινδύνου στα επιτρεπτά για τον Όμιλο όρια, τα οποία συνάδουν με τη διάθεσή του σχετικά με το βαθμό κινδύνου που επιθυμεί να αναλάβει. Σημειώνεται ότι η βελτίωση του ελεγκτικού πλαισίου μέσα στο οποίο λειτουργεί ο Όμιλος είναι συνεχής και εξελισσόμενη διαδικασία. 5.8 Πολιτικές και λοιποί κίνδυνοι Ο Όμιλος της Εθνικής Ασφαλιστικής, πέραν των ανωτέρω αναφερόμενων κινδύνων, έχει αναγνωρίσει και έχει θεσπίσει διαδικασίες διαχείρισης και για τους ακόλουθους κινδύνους: - Αντασφαλιστικό κίνδυνο, ο οποίος εξετάζεται στο πλαίσιο διαχείρισης του ασφαλιστικού κινδύνου. - Κίνδυνο αναντιστοιχίας ενεργητικού παθητικού. - Κίνδυνο υποδειγμάτων. - Κίνδυνο πληροφοριακών συστημάτων, καθώς και νομικό κίνδυνο και κίνδυνο κανονιστικής συμμόρφωσης. Οι κίνδυνοι αυτοί, ως υποκατηγορίες του λειτουργικού κινδύνου, εξετάζονται στο πλαίσιο διαχείρισής του. - Κίνδυνο χώρας. - Κίνδυνο στρατηγικής. Σελίδα 8 από 100
- Κίνδυνο φήμης. 6. Γεγονότα μετά την ημερομηνία του Ισολογισμού Σε συνέχεια σχετικών αποφάσεων της Επιτροπής Πιστωτικών και Ασφαλιστικών θεμάτων της ΤτΕ για την εξυγίανση του ασφαλιστικού χαρτοφυλακίου και προστασία των ασφαλισμένων της εταιρίας INTERNATIONAL LIFE ΑΕΑΖ (εφεξής International Life) με τον διορισμό ασφαλιστικού διαχειριστή της και με την μεταβίβαση σε ανάδοχο ασφαλιστική επιχείρηση μέρους του ασφαλιστικού της χαρτοφυλακίου ζωής και υγείας, καθώς και για την έγκριση της μεταβίβασης στη Μητρική Εταιρία, την 03.03.2017, υπογράφηκε η τελική συμφωνία μεταβίβασης του ασφαλιστικού χαρτοφυλακίου, με βάση την οποία μεταβιβάζονται στην Μητρική Εταιρία, αναδρομικά από την 09.02.2017, συγκεκριμένα και πλήρως εξατομικευμένα (8.122) ασφαλιστήρια συμβόλαια Ζωής με Προσαρτήματα Υγείας ισάριθμων ασφαλισμένων της International Life. Στη συμφωνία ρητά προβλέπεται ότι η Μητρική Εταιρία αναλαμβάνει από την ημερομηνία αυτή (09/02/2017) και εφεξής τις υποχρεώσεις των μεταβιβαζόμενων ασφαλιστηρίων συμβολαίων που θα προκύψουν και θα αφορούν ασφαλισμένους, νοσηλευτικά ιδρύματα και ασφαλιστικούς διαμεσολαβητές. Την 20 η Ιανουαρίου 2017, σε συνέχεια της από 13 Ιανουαρίου 2017 απόφασης του Δ.Σ. της Μητρικής Εταιρίας, ολοκληρώθηκε η πώληση της θυγατρικής του Ομίλου National Μεσιτική Ασφαλίσεων Α.Ε. αντί τιμήματος 1,2 εκατ. Στις 24/02/2017, σε συνέχεια της συμφωνίας που επετεύχθη μεταξύ εργοδοτών και εργαζομένων για τις εργοδοτικές εισφορές του Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης Ασφαλιστικών Υπαλλήλων (ΤΕΑ-ΕΑΠΑΕ) στη βάση ενός μεικτού συστήματος, επί των εσόδων από ασφάλιστρα και επί μισθοδοσίας, η Μητρική Εταιρία αφενός και αφετέρου το ΤΕΑ- ΕΑΠΑΕ, ήλθαν σε καταρχήν συμφωνία για την αναστολή, έως την έγκριση του νέου καταστατικού του Ταμείου, κάθε διαδικασίας καταλογισμού, διεκδίκησης και αναγκαστικής είσπραξης εκ μέρους του Ταμείου και αναβολή κάθε δίκης από πλευράς της Μητρικής Εταιρίας και σε δεύτερο χρόνο την ανάκληση των πράξεων καταλογισμού και την οριστική διευθέτηση των μεταξύ τους διαφορών. 7. Βασικά Χρηματοοικονομικά μεγέθη 2016 2015 Τα μεγέθη που παρουσιάζονται στον παρακάτω πίνακα και εκφράζονται σε εκατομμύρια Ευρώ, είναι σύμφωνα με τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικών Αναφορών, με εξαίρεση τα «Εγγεγραμμένα ασφάλιστρα & συναφή έσοδα» και τα «Δεδουλευμένα (μικτά) Ασφάλιστρα & συναφή έσοδα (συμπεριλαμβανομένων Επενδυτικών συμβολαίων)», τα οποία περιλαμβάνουν και τη δεδουλευμένη παραγωγή των επενδυτικών συμβολαίων DAF και Εφάπαξ Εθνικής. Όμιλος Μητρική (ποσά σε εκατ.) 2016 2015 2016 2015 Εγγεγραμμένα ασφάλιστρα & συναφή έσοδα 562 529 529 497 Παραγωγή επενδυτικών προϊόντων * 49 112 49 112 Σύνολο παραγωγής ασφαλιστικών & επενδυτικών προϊόντων 611 641 578 610 Δεδουλευμένα (μικτά) Ασφάλιστρα & συναφή έσοδα (συμπ. Επενδυτικών συμβολαίων)* 618 652 585 622 Δεδουλευμένα (μικτά) Ασφάλιστρα & συναφή έσοδα 569 540 536 510 Κέρδη / (Ζημιές) προ φόρων 58 78 58 77 Κέρδη / (Ζημιές) μετά από φόρους 43 99 43 98 Σύνολο ενεργητικού 3.418 3.353 3.331 3.269 Ίδια κεφάλαια 747 696 722 672 Ασφαλιστικές προβλέψεις 1.951 1.910 1.899 1.864 Δείκτης ιδίας κράτησης (επί δεδουλευμένων) 88,50% 85,60% 89,20% 86,20% Δείκτης εξόδων επί εγγεγραμμένων ασφαλίστρων 17,30% 21,80% 16,20% 21,20% * Η παραγωγή επενδυτικών προϊόντων δεν αναγνωρίζεται ως έσοδο σύμφωνα με το ΔΠΧΑ 4. Σελίδα 9 από 100
Παραγωγη Ομιλου 2016 Παραγωγη Ομιλου 2015 Πυρός 13% Λοιποί Γενικοί Κλάδοι 6% Πυρός 13% Λοιποί Γενικοί Κλάδοι 6% Αυτοκίνητο 14% Ζωή Ασφαλιστικά 59% Αυτοκίνητο 15% Ζωή Ασφαλιστικά 48% Ζωή Επενδυτικά 8% Ζωή Επενδυτικά 18% 8. Περιβαλλοντικά, κοινωνικά και εργασιακά θέματα Εισαγωγή Σύμφωνα με τα άρθρα 43α και 107α του Κ.Ν. 2190/1920, όπως ισχύει, η Εταιρία περιλαμβάνει στην έκθεση διαχείρισης μια μη χρηματοοικονομική κατάσταση με στόχο την κατανόηση της εξέλιξης, των επιδόσεων, της θέσης και του αντικτύπου των δραστηριοτήτων της Εταιρίας και του Ομίλου. Σύμφωνα με τις ανωτέρω διατάξεις, το εν λόγω κεφάλαιο περιλαμβάνει τις ακόλουθες ενότητες: 1. Περιβαλλοντικά θέματα, 2. Κοινωνικά και εργασιακά θέματα, 3. Σεβασμός των δικαιωμάτων του ανθρώπου, 4. Καταπολέμηση της διαφθοράς και θέματα σχετικά με τη δωροδοκία, 5. Βραβεύσεις Διακρίσεις Στο πλαίσιο υλοποίησης της απαίτησης για δημοσιοποίηση μη χρηματοοικονομικών πληροφοριών η Εταιρία έλαβε υπόψη διεθνείς πρακτικές και πρότυπα, όπως οι οδηγίες του ΟΟΣΑ για τις πολυεθνικές επιχειρήσεις (2011). 8.1 Περιβαλλοντικά Θέματα Λόγω της φύσης των εργασιών ο Όμιλος δεν αντιμετωπίζει περιβαλλοντικά θέματα. Στο πλαίσιο της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης, η Εθνική Ασφαλιστική έχει αναλάβει πλήθος δράσεων καθώς αποτελεί σταθερή επιδίωξη της Εταιρίας ο στόχος της μείωσης του περιβαλλοντικού της αποτυπώματος με ταυτόχρονη εξοικονόμηση ενέργειας και πόρων. Η Εθνική Ασφαλιστική συνεπής στο όραμά της, υποστηρίζει προσπάθειες που προάγουν την περιβαλλοντική συνείδηση και εντάσσεται στον αρχικό πυρήνα των Green Angels, της Πρότυπης Ελληνικής Κοινότητας Περιβαλλοντικά Υπεύθυνων Επιχειρήσεων που στόχο έχει βελτίωση των περιβαλλοντικών δεικτών κάθε επιχείρησης που συμμετέχει στην κοινότητα. Επίσης, συμμετείχε σε δράσεις δενδροφύτευσης, ενίσχυσε οικονομικά τον Συλλόγου Εθελοντών Δασοπυροσβεστών Αττικής (Ε.ΔΑΣ.Α.) και υιοθέτησε μεθόδους ανακύκλωσης και εξοικονόμησης ενέργειας και πόρων. 8.2 Κοινωνικά και εργασιακά θέματα Πρωταρχικός στόχος της Εθνικής Ασφαλιστικής είναι η στήριξη της κοινωνίας και της οικονομίας, αναγνωρίζοντας τη σημαντική θέση που κατέχει μέσα σε αυτή. Για το λόγο αυτό αναλαμβάνει δράσεις και πρωτοβουλίες που εστιάζονται στην στήριξη ευπαθών κοινωνικών ομάδων, μέσω της συμμετοχής της Εταιρίας στο Πρόγραμμα Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος, Act4Greece, που έχει ως στόχο τη στήριξη πρωτοβουλιών κοινωνικής προστασίας, πρόνοιας και αλληλεγγύης, κοινωνικής και καινοτόμου επιχειρηματικότητας και επενδύσεων στο ανθρώπινο κεφάλαιο, με έμφαση στον άνθρωπο, το περιβάλλον και την αειφόρο ανάπτυξη, αλλά και μέσα από την συστηματική οικονομική ενίσχυση του έργου φορέων με αναγνωρισμένη κοινωνική δράση. Ξεχωριστή μνεία πρέπει να γίνει στον ρόλο που διαδραματίζει η Εταιρία στην ανάδειξη του πολιτισμού και του αθλητισμού, υποστηρίζοντας φορείς που προάγουν τον πολιτισμό και ενισχύουν το αθλητικό ιδεώδες μέσω χορηγιών Σελίδα 10 από 100
σε αθλητικές διοργανώσεις και πολιτιστικά γεγονότα (Χώρος Ιστορικής Μνήμης 1941-1944, στην οδό Κοραή 4 καθώς και ο Χώρος Τέχνης «ΣΤΟart ΚΟΡΑΗ»). Επίσης, αναγνωρίζοντας την αξία και την σημαντικότητα της ιδιωτικής ασφάλισης υποστηρίζει οργανισμούς και φορείς, μέσω οικονομικής ενίσχυσης συνεδρίων και εκδηλώσεων με στόχο την ενδυνάμωση της ασφαλιστικής συνείδησης στη χώρα μας. Τέλος, με την πίστη ότι το ανθρώπινο δυναμικό αποτελεί τον σημαντικότερο παράγοντα εξέλιξης της εταιρίας, η Εταιρία επενδύει σε αυτό ενώ ταυτόχρονα παρέχει ένα βιώσιμο και ασφαλές περιβάλλον εργασίας. Η Εθνική Ασφαλιστική, από την πρώτη ημέρα της ίδρυσής της υπηρετεί με συνέπεια το ανθρωποκεντρικό της όραμα που καθορίζει κάθε της δραστηριότητα. Όπως ορίζεται και εντός του Κώδικα Ηθικής Συμπεριφοράς και Δεοντολογίας, διαρκής στόχος της Μητρικής Εταιρίας είναι η ίση μεταχείριση προς κάθε μέλος του ανθρώπινου δυναμικού. Η Μητρική Εταιρία: - Αναπτύσσει αξιοκρατικό σύστημα αξιολόγησης απόδοσης, προαγωγών και αμοιβών του ανθρώπινου δυναμικού της. - Διασφαλίζει καλές και ασφαλείς συνθήκες εργασίας, σεβόμενη την ισορροπία μεταξύ του εργασιακού χρόνου και της προσωπικής ζωής των εργαζομένων, με στόχο την παροχή ίσων ευκαιριών. - Πιστεύει στη διαρκή βελτίωση των δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού της και οργανώνει σημαντικά προγράμματα επιμόρφωσης, εκπαίδευσης και ανάπτυξής του. Στο πλαίσιο αυτό καλύπτει τα έξοδα του προσωπικού της για την παρακολούθηση σεμιναρίων στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό. Η φιλοσοφία της Μητρικής Εταιρίας και των Εταιριών του Ομίλου έχει ως βασικό άξονά της το σεβασμό της προσωπικότητας κάθε εργαζομένου. Η προστασία της ανθρώπινης αξιοπρέπειας αποτελεί θεμελιώδη αρχή και ως εκ τούτου διαρκής επιδίωξη του Ομίλου αποτελεί η διαμόρφωση ενός αρμονικού εργασιακού περιβάλλοντος. Προς το σκοπό αυτό, η Μητρική Εταιρία: - Απορρίπτει κάθε μορφή κοινωνικού αποκλεισμού, - Παρέχει ίσες ευκαιρίες για προαγωγές και επαγγελματική σταδιοδρομία ανεξαρτήτως φύλου, ηλικίας, θρησκείας, εθνικότητας, - Εφαρμόζει αξιοκρατικό σύστημα αξιολόγησης της απόδοσης, των προαγωγών και των αμοιβών προσωπικού. - Σχεδιάζει και υλοποιεί δράσεις, συστήματα ανάπτυξης και κινήτρων με στόχο την προσέλκυση, επιλογή και περαιτέρω αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού. - Επενδύει στην εκπαίδευση του προσωπικού με τη χρήση σύγχρονων μεθόδων καθώς και την ανάπτυξή του με τη διαμόρφωση πλάνου εκπαίδευσης ανά θέση εργασίας, ώστε να διασφαλίζεται η αξιοποίηση του μέγιστου των δυνατοτήτων του, καθώς και η έγκαιρη και ομαλή προσαρμογή του στις ολοένα αυξανόμενες απαιτήσεις για νέες γνώσεις, δεξιότητες και ειδικεύσεις σε ένα ταχύτατα μεταβαλλόμενο επιχειρησιακό περιβάλλον. - Δε χρησιμοποιεί καμία μορφή καταναγκαστικής εργασίας, - Δεν αποδέχεται κανενός είδους προσβολή της προσωπικότητας (πχ. ηθική, σεξουαλική ή άλλου είδους παρενόχληση, εκφοβισμό, διωγμό κ.λπ.) ή άνιση μεταχείριση λόγω εθνικότητας, φυλετικής προέλευσης, φύλου, οικογενειακής κατάστασης, θρησκευτικών ή πολιτικών πεποιθήσεων ή φυσικών αδυναμιών. Η υγεία και η ασφάλεια στους χώρους εργασίας, αποτελούν για την Μητρική Εταιρία και τις Εταιρίες του Ομίλου της ύψιστη προτεραιότητα, με σκοπό να καταστεί ασφαλής η εργασία, να βελτιωθεί η ποιότητα της επαγγελματικής ζωής των εργαζομένων και να προληφθούν συναφείς κίνδυνοι. Στο πλαίσιο αυτό, η Μητρική Εταιρία προβαίνει στη διενέργεια τακτικών ελέγχων για θέματα αφενός επάρκειας και καταλληλότητας των υπαρχόντων μέσων ασφαλείας και αφετέρου τήρησης των συνθηκών υγιεινής στους χώρους εργασίας, ενώ παράλληλα έχει αναπτύξει και σχέδια αντιμετώπισης εκτάκτων αναγκών. 8.3 Σεβασμός των δικαιωμάτων του ανθρώπου Ο Κώδικας Ηθικής Συμπεριφοράς και Δεοντολογίας, ορίζει το πλαίσιο βάσει του οποίου η Διοίκηση και το σύνολο του ανθρώπινου δυναμικού ασκούν τα καθήκοντά τους. Προς το σκοπό αυτό, ο Όμιλος: - Δεν χρησιμοποιεί καμία μορφή καταναγκαστικής εργασίας. - Δεν αποδέχεται οποιουδήποτε είδους προσβολή της προσωπικότητας (πχ. ηθική, σεξουαλική ή άλλου είδους παρενόχληση, εκφοβισμό, διωγμό κ.λπ.) ή άνιση μεταχείριση λόγω εθνικότητας, φυλετικής προέλευσης, φύλου, οικογενειακής κατάστασης, θρησκευτικών ή πολιτικών πεποιθήσεων ή φυσικών αδυναμιών. - Απορρίπτει κάθε μορφή κοινωνικού αποκλεισμού. Σελίδα 11 από 100
Η Μητρική Εταιρία και οι Θυγατρικές της συμμορφώνονται πλήρως με αποφάσεις που απαγορεύουν συνεργασία με χώρες, επιχειρήσεις ή πρόσωπα που υποθάλπουν τη βία και την τρομοκρατία. 8.4 Καταπολέμηση της διαφθοράς και θέματα σχετικά με τη δωροδοκία Ο Όμιλος επιδεικνύει μηδενική ανοχή σε πράξεις διαφθοράς και δωροδοκίας και προσδίδει μεγάλη και ιδιαίτερη έμφαση στην αποτροπή και καταπολέμησή τους. Με σκοπό την πλήρη συμμόρφωση της Μητρικής Εταιρίας, στις διεθνείς βέλτιστες πρακτικές, αναφορικά με την καταπολέμηση της διαφθοράς και της δωροδοκίας, και λαμβάνοντας υπόψη ότι αποτελούν συχνά φαινόμενα στις διεθνείς επιχειρηματικές συναλλαγές, τα οποία υπονομεύουν την αποτελεσματική διακυβέρνηση των εταιριών, η Εταιρία προχώρησε στην υιοθέτηση των παρακάτω πολιτικών και κωδίκων: - Κώδικας Ηθικής Συμπεριφοράς και Δεοντολογίας της Μητρικής και του Ομίλου Οι αρχές του Κώδικα Ηθικής Συμπεριφοράς και Δεοντολογίας είναι βασισμένες στις θεμελιώδεις αξίες που ακολουθεί η Μητρική Εταιρία κατά την άσκηση της επιχειρηματικής της δραστηριότητας και λαμβάνουν υπόψη τις κείμενες διατάξεις που απορρέουν από το νομοθετικό και κανονιστικό πλαίσιο, βάσει των οποίων η Διοίκηση και το σύνολο του προσωπικού ασκούν τα καθήκοντά τους με στόχο την προστασία των συμφερόντων των εργαζομένων, των πελατών και των μετόχων, την εύρυθμη λειτουργία του χρηματοοικονομικού περιβάλλοντος, καθώς και τη διατήρηση και ενδυνάμωση της αξιοπιστίας, της φερεγγυότητας και της φήμης της Μητρικής Εταιρίας και του Ομίλου. - Αναφορές Δυσλειτουργιών (Whistleblowing) της Μητρικής Εταιρίας Η Μητρική Εταιρία έχει υιοθετήσει διαδικασία Αναφοράς Δυσλειτουργιών (Whistleblowing) για την υποβολή, επώνυμα ή ανώνυμα, εμπιστευτικών αναφορών ή παρατηρήσεων από κάθε ενδιαφερόμενο αναφορικά με πράξεις στελεχών της Μητρικής Εταιρίας, που δημιουργούν αμφιβολίες για αντικανονικές ενέργειες και λογιστικο-ελεγκτικές πρακτικές μη συμβατές με τη διεθνή πρακτική και τις κείμενες διατάξεις. Η Επιτροπή Ελέγχου έχει την ευθύνη για την καθιέρωση και τη διαρκή παρακολούθηση της εφαρμογής των διαδικασιών αυτών, οι οποίες διασφαλίζουν την εμπιστευτικότητα και το απόρρητο των αναφορών ή παρατηρήσεων που λαμβάνονται. Στην ιστοσελίδα Εθνική Ασφαλιστική έχουν αναρτηθεί στοιχεία επικοινωνίας για την υποβολή εμπιστευτικών αναφορών. - Πολιτική της Μητρικής και του Ομίλου για την Αντιμετώπιση της Απάτης Η Εταιρία, εκτίθεται στον κίνδυνο απάτης και παράνομων δραστηριοτήτων κάθε τύπου, τα οποία, αν δεν αντιμετωπιστούν εγκαίρως και με αποτελεσματικό τρόπο, θα μπορούσαν να επιφέρουν αρνητικές συνέπειες στην επιχειρηματική της δράση, την οικονομική της κατάσταση, τα αποτελέσματα των δραστηριοτήτων της και των προοπτικών της για επιτυχία. Η Εταιρία, στοχεύοντας στην καταπολέμηση του φαινομένου της απάτης, έχει υιοθετήσει την Πολιτική του Ομίλου της ΕΤΕ για την Αντιμετώπιση της Απάτης. Η Πολιτική αυτή αφορά στο σύνολο του προσωπικού της και τα βασικά της σημεία συνοψίζονται στα ακόλουθα: - Ευαισθητοποίηση των εργαζομένων του Ομίλου, αναφορικά με την αποτροπή και την παρεμπόδιση της απάτης, - Εκπαίδευση των εργαζομένων και διαμόρφωση ενιαίας επιχειρηματικής συμπεριφοράς και κουλτούρας για την αντιμετώπιση της απάτης, - Καθορισμός και περιγραφή των σχετικών δράσεων, που οφείλουν να αναλαμβάνουν τα αρμόδια Όργανα, σε περιπτώσεις εκδήλωσης κρουσμάτων απάτης, - Ανάπτυξη συστημάτων, διαδικασιών και ελεγκτικών μηχανισμών, που υποβοηθούν στην πρόληψη και την αποφυγή της απάτης. - Κώδικας Δεοντολογίας της Διοίκησης και των Οικονομικών Υπηρεσιών της Μητρικής Εταιρίας και του Ομίλου Ο Κώδικας Δεοντολογίας της Διοίκησης και των Οικονομικών Υπηρεσιών, καθορίζει τις βασικές δεοντολογικές υποχρεώσεις και τα πρότυπα συμπεριφοράς των καλυπτόμενων προσώπων, τα οποία εμπλέκονται στην προετοιμασία, κατάρτιση και υποβολή των χρηματοοικονομικών καταστάσεων και οποιωνδήποτε άλλων οικονομικών Σελίδα 12 από 100
γνωστοποιήσεων της Μητρικής Εταιρίας και των εταιριών του Ομίλου και στοχεύει κυρίως στην προώθηση της ηθικής συμπεριφοράς, συμπεριλαμβανομένης της πρόληψης των περιπτώσεων καταστάσεων σύγκρουσης συμφερόντων, στην προαγωγή της διαφάνειας και της ηθικής συμπεριφοράς των καλυπτόμενων προσώπων κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους, στη συμμόρφωση με το ισχύον κανονιστικό πλαίσιο, στη διασφάλιση της πλήρους και ακριβούς υποβολής των χρηματοοικονομικών καταστάσεων και χρηματοοικονομικών γνωστοποιήσεων, στην έγκαιρη υποβολή εσωτερικών αναφορών σε περίπτωση παράβασης του και στη δέσμευση των καλυπτόμενων προσώπων για την τήρηση των διατάξεων του Κώδικα. - Αποτροπή Σύγκρουσης Συμφερόντων Η Μητρική Εταιρία και οι Εταιρίες του Ομίλου προσδίδουν ιδιαίτερη σημασία και λαμβάνουν τα απαραίτητα μέτρα για τη διαχείριση περιπτώσεων που συνιστούν ή ενδέχεται να οδηγήσουν σε σύγκρουση συμφερόντων σε σχέση με τις προσφερόμενες υπηρεσίες τους. Με σκοπό την αποτροπή πραγματικών ή δυνητικών περιπτώσεων σύγκρουσης συμφερόντων, ο Όμιλος έχει υιοθετήσει την Πολιτική Αποτροπής Σύγκρουσης Συμφερόντων για τα Ανώτατα Στελέχη, για τον έλεγχο και τη διαχείριση των πραγματικών ή ενδεχόμενων συγκρούσεων συμφερόντων μεταξύ της ίδιας και των ανώτατων/ανώτερων διευθυντικών στελεχών της. - Διαχείριση Θεμάτων Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες και Χρηματοδότησης της Τρομοκρατίας Η Μητρική Εταιρία και οι εταιρίες του Ομίλου της αποδίδουν πρωτεύουσα σημασία στην αντιμετώπιση και καταπολέμηση φαινομένων νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες και χρηματοδότησης της τρομοκρατίας (εφεξής «ΞΧ/ΧΤ»), μέσω της χρησιμοποίησης των προϊόντων και υπηρεσιών τους. Οι πράξεις αυτές είναι αντίθετες προς τις θεμελιώδεις αξίες και αρχές που διέπουν την άσκηση της επιχειρηματικής δραστηριότητας του Ομίλου και επιφέρουν ή θα μπορούσαν να επιφέρουν ανεπιθύμητες συνέπειες, με σοβαρό αντίκτυπο στη φήμη της Μητρικής Εταιρίας και των εταιριών του Ομίλου της, αλλά και στα συμφέροντα των πελατών, των μετόχων και των εργαζομένων σε αυτόν, εκθέτοντας έτσι τον Όμιλο σε μη αποδεκτά επίπεδα συναφών κινδύνων. Για το λόγο αυτό, και σε συμμόρφωση με τις ισχύουσες κανονιστικές απαιτήσεις για την πρόληψη και αντιμετώπιση φαινομένων ΞΧ/ΧΤ, ο Όμιλος έχει υιοθετήσει Πολιτική για την πρόληψη και καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες και χρηματοδότησης της τρομοκρατίας, στην οποία έχει ενσωματωθεί και Πολιτική Αποδοχής Νέων Πελατών. Με την εν λόγω Πολιτική, διασφαλίζεται η συμμόρφωση με τις εκάστοτε απαιτήσεις των εποπτικών αρχών αναφορικά με την καταπολέμηση του ΞΧ/ΧΤ, γίνεται αποφυγή ποινικών ή/και διοικητικών κυρώσεων σε βάρος της Μητρικής Εταιρίας και των εταιριών του Ομίλου της εξαιτίας άμεσης ή και έμμεσης εμπλοκής τους σε θέματα ΞΧ/ΧΤ και διασφαλίζεται η φήμη του Ομίλου με την έγκαιρη λήψη όλων των κατάλληλων μέτρων, τα οποία θα αποτρέπουν τη χρήση των υπηρεσιών του, για σκοπούς ΞΧ/ΧΤ. Σε εφαρμογή των παραπάνω Πολιτικών, έχουν καταρτισθεί και υιοθετηθεί διαδικασίες αναφορικά με την προσέγγιση με βάση τον κίνδυνο, την κατηγοριοποίηση πελατών και την αντίστοιχη εφαρμογή μέτρων δέουσας επιμέλειας. 8.5 Βραβεύσεις Διακρίσεις Παρουσίαση δράσεων Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης της Τράπεζας κατά το 2016 Η Εθνική Ασφαλιστική, στο πλαίσιο της εξυπηρέτησης των αναγκών των πελατών της καθώς και της παροχής πληρέστερης πληροφόρησης και διαφάνειας για τη δράση της σε θέματα ΕΚΕ: - Υποστήριξε εκδηλώσεις, εκπαιδευτικές ημερίδες και συνέδρια που διοργάνωσαν Οργανισμοί, Φορείς της Ιδιωτικής Ασφάλισης, Επιμελητήρια και φορείς του Κλάδου της Οικονομίας όπως: Ένωση Ασφαλιστικών Εταιριών Ελλάδος (ΕΑΕΕ) Πανελλήνιος Σύνδεσμος Συντονιστών Ασφαλιστικών Συμβούλων (ΠΣΣΑΣ) Πανελλήνιος Σύνδεσμος Ασφαλιστικών Συμβούλων (ΠΣΑΣ) Ελληνικό Ινστιτούτο Ασφαλιστικών Σπουδών (Ε.Ι.Α.Σ.) Σύνδεσμος Ελλήνων Μεσιτών Ασφαλίσεων (ΣΕΜΑ) Σύνδεσμος Εκπροσώπων και Στελεχών Ασφαλιστικών Εταιριών (ΣΕΣΑΕ) Σελίδα 13 από 100
18ο Συνέδριο Ασφαλιστών και Αντασφαλιστών της Ύδρας 9ο Insurance Conference 1ο Ασφαλιστικό Συνέδριο της Ναυτεμπορικής Εκδήλωση Meeting the brokers of a sustainable Future (ΣΕΜΑ) Ετήσια Χρηματοοικονομική Έκθεση 2016 Συνέδριο της Ένωσης Αναλογιστών Ελλάδος με τίτλο Work in Progress: Το συνταξιοδοτικό στην Ελλάδα του σήμερα Ημερίδα της ΕΑΕΕ για την Ασφαλιστική Απάτη Money Show 2016 Greek Hospitality Awards Διαγωνισμός Καινοτομίας Crowdhackathon Forum Επιχειρηματικής Αριστείας Salus Index Συνέδριο «Επιμελώς Επιχειρείν 2016: Γυναίκα, η δύναμη της ανάπτυξης» Thought4Action / Σκέψη για Δράση: Καινοτομία ή Kενοτομία Συνέδριο Economist 2016 Εκδήλωση του Business School Greek Alumni Association-Stanford Club of Greece Πανελλήνιο Συνέδριο Δικηγόρων Νομικών Υπηρεσιών - Επίσης, έλαβε κατά τη διάρκεια του 2016, σημαντικές διακρίσεις, όπως: Hellenic Responsible Business Awards 2016 Αναδεικνύοντας για άλλη μια φορά το ήθος και τις αρχές της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης, η Εθνική Ασφαλιστική τιμήθηκε με το τρίτο βραβείο (bronze) στην κατηγορία Πολιτισμός/Αθλητισμός, για τη λειτουργία των χώρων «ΣΤΟart ΚΟΡΑΗ» και «Χώρος Ιστορικής Μνήμης 1941-1944», στην Κοραή 4. Sales Excellence Awards 2016 o Silver βραβείο στην κατηγορία Εκπαιδευτικά Προγράμματα για την υποψηφιότητα Εκπαιδευτικά Προγράμματα Δικτύου Πωλήσεων. o Silver βραβείο στην κατηγορία Καινοτόμο Προϊόν/Υπηρεσία για την υποψηφιότητα Πλήρες Πρόγραμμα Υγείας FULL. o Bronze βραβείο στην κατηγορία Καινοτόμες Τεχνολογίες Αυτοματοποίησης & Αναβάθμισης των Πωλήσεων για την υποψηφιότητα Εφαρμογές Υποστήριξης Συνεργατών (ΕΘΝΙΚΗ Force). Cyta Mobile Excellence Awards 2016 Η Εθνική Ασφαλιστική ανέπτυξε την καινοτόμο εφαρμογή για smartphones και tablets «Ethnodigos», σε συνεργασία με την Warply, την πρωτοπόρο και πολυβραβευμένη εταιρία mobile υπηρεσιών, και κατάφερε να αποσπάσει το αργυρό (silver) βραβείο στην κατηγορία Mobile Insurance Services. Ο «Ethnodigos» αποτελεί την πιο σύγχρονη και χρηστική εφαρμογή στην κατηγορία της και παράλληλα αποτελεί το βασικό εργαλείο ενός ολοκληρωμένου προγράμματος πιστότητας και προσωποποιημένης επικοινωνίας για τους χρήστες της. Τιμητική Διάκριση από την Ένωση «Μαζί για το Παιδί» Για μια ακόμη συνεχή χρονιά, απονεμήθηκε τιμητική διάκριση στην Εθνική Ασφαλιστική από την Ένωση των 10 Σωματείων - Μελών «Μαζί για το Παιδί», για τη γενναιόδωρη υποστήριξη στο έργο και τους σκοπούς της Ένωσης. Η Εθνική Ασφαλιστική, στο πλαίσιο της εταιρικής κοινωνικής της ευθύνης, προβαίνει εδώ και χρόνια σε ασφαλιστική κάλυψη των εκδηλώσεων που διοργανώνει η Ένωση «Μαζί για το παιδί».. 9. Εταιρική Διακυβέρνηση Το σύστημα εταιρικής διακυβέρνησης της Εθνικής Ασφαλιστικής ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις του ελληνικού και ευρωπαϊκού νομικού και κανονιστικού πλαισίου και στις βέλτιστες διεθνείς πρακτικές. Η Εταιρία έχει θεσπίσει τον Κώδικα Εταιρικής Διακυβέρνησης που περιγράφει την δομή και λειτουργία της σε θέματα διακυβέρνησης, με σκοπό την προάσπιση των συμφερόντων της μακροπρόθεσμα προς όφελος των πελατών της, των μετόχων, των εργαζομένων και όλων των άλλων ενδιαφερομένων μερών. Ο Κώδικας καθορίζει το πλαίσιο της εσωτερικής λειτουργίας της Εταιρίας και του Διοικητικού της Συμβουλίου ( Δ.Σ.) με σκοπό τη συνέχεια, τη συνέπεια και Σελίδα 14 από 100
την αποτελεσματικότητα του τρόπου λειτουργίας της Εταιρίας. Το Δ.Σ. επικουρείται στη λειτουργία του από τις ακόλουθες Επιτροπές: - την Επιτροπή Ελέγχου - την Επιτροπή Εταιρικής Διακυβέρνησης και Υποψηφιοτήτων - την Επιτροπή Ανθρωπίνου Δυναμικού και Αμοιβών - την Επιτροπή Διαχείρισης Κινδύνων - την Επιτροπή Στρατηγικής Ο Κώδικας καθώς και οι Κανονισμοί Λειτουργίας των παραπάνω Επιτροπών ορίζουν τα καθήκοντα και κατανέμουν τις αρμοδιότητες των Επιτροπών του. Η Εταιρία έχει επαρκή και διαφανή οργανωτική δομή με σαφή κατανομή και κατάλληλο διαχωρισμό καθηκόντων, καθώς και αποτελεσματικό μηχανισμό μετάδοσης των πληροφοριών εντός της Εταιρίας. Σε αυτό το πλαίσιο λειτουργίας και οργάνωσης, η Εθνική Ασφαλιστική έχει αναπτύξει ένα σύνολο πολιτικών και διαδικασιών που περιγράφουν την κατανομή καθηκόντων και ρόλων και συντελούν στην επίτευξη των εταιρικών στόχων. Επιπλέον, στην επιτυχή λειτουργία της Εταιρικής Διακυβέρνησης συμβάλλουν οι τέσσερις βασικές λειτουργίες της Εταιρίας δηλαδή οι μονάδες του Εσωτερικού Ελέγχου, Διαχείρισης Κινδύνων, Κανονιστικής Συμμόρφωσης και Αναλογιστικής που διασφαλίζουν την εφαρμογή ενός αποτελεσματικού συστήματος εσωτερικού ελέγχου και διαχείρισης κινδύνων. Το παραπάνω πλαίσιο λειτουργίας και οργάνωσης υποχρεούνται να υιοθετήσουν και οι εταιρίες του Ομίλου, εναρμονισμένο στο εκάστοτε θεσμικό πλαίσιο, ιδιαιτερότητες και τα συναλλακτικά ήθη της χώρας στην οποία δραστηριοποιούνται. Οι πολιτικές, οι διαδικασίες και συνολικά οι απαιτήσεις της εταιρικής διακυβέρνησης που εφαρμόζονται από τη μητρική εταιρία προσαρμόζονται προκειμένου να προσιδιάζουν στη δομή, στις δραστηριότητες και τους κινδύνους των εταιριών του Ομίλου. 10. Συνέχιση της επιχειρηματικής δραστηριότητας Η Μητρική Εταιρία έχει μεταβεί ομαλά στο νέο εποπτικό πλαίσιο Φερεγγυότητας ΙΙ καταγράφοντας, με τη χρήση μεταβατικών μέτρων, δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας που υπερβαίνουν το 100% των απαιτούμενων για λόγους φερεγγυότητας, από την πρώτη ημέρα εφαρμογής του νέου πλαισίου και κάθε περίοδο εποπτικής αναφοράς έκτοτε. Συγκεκριμένα, κατά την 31.12.2016, ο δείκτης κεφαλαιακής απαίτησης φερεγγυότητας, με βάση την υποβολή της εποπτικής αναφοράς «Φερεγγυότητα ΙΙ» της Μητρικής Εταιρίας για το τέταρτο τρίμηνο του 2016, ανήλθε σε 169%. Με βάση τα παραπάνω, η Διοίκηση της Μητρικής Εταιρίας θεωρεί ότι ισχύει η αρχή της συνέχισης της επιχειρηματικής δραστηριότητας, βάσει της οποίας έχουν συνταχθεί οι χρηματοοικονομικές καταστάσεις. 11. Προοπτικές για το 2017 Για ακόμη μια χρονιά η Εθνική Ασφαλιστική, παρά την παρατεταμένη ύφεση, διατήρησε υψηλά επίπεδα κερδοφορίας και παραμένει ισχυρή και εύρωστη, αποτελώντας σημείο αναφοράς και αξιοπιστίας όχι μόνο για τους ασφαλισμένους της αλλά και για το σύνολο της ελληνικής ασφαλιστικής αγοράς. Τα ικανοποιητικά αποτελέσματα της Εταιρίας αποδίδονται στη δημιουργία νέων ανταγωνιστικών προϊόντων που ανταποκρίνονται στις ανάγκες των ασφαλισμένων, στη συνεχιζόμενη προσπάθεια συγκράτησης του λειτουργικού κόστους, στις υψηλής ποιότητας επενδύσεις και στην εφαρμογή νέων τεχνολογιών και διαδικασιών. Η συνδρομή του ανθρώπινου δυναμικού και του δικτύου συνεργατών της, που προσπαθεί συνεχώς να ενδυναμώνει, να εκπαιδεύει και να υποστηρίζει, είναι περισσότερο από ποτέ καταλυτική. To 2016 υιοθετήθηκε μια πιο συντηρητική προσέγγιση αναφορικά με τα προϊόντα, την επενδυτική και πιστωτική πολιτική, τη διαχείριση των λειτουργικών εξόδων και των αποζημιώσεων αλλά και των όρων των αντασφαλιστικών συμβάσεων. Η προσέγγιση αυτή είναι απόλυτα ταυτισμένη με τις απαιτήσεις του νέου εποπτικού πλαισίου (Φερεγγυότητα II), με στόχο τη βέλτιστη θωράκιση της Εταιρίας έναντι των ποικίλων χρηματοοικονομικών και μη κινδύνων αλλά και την ενίσχυση της αξιοπιστίας της έναντι των ασφαλισμένων της. Επιπλέον, για ακόμη μια χρονιά, η Εταιρία απέδειξε το κοινωνικό της πρόσωπο μέσα από συμμετοχή σε σημαντικές δράσεις υποστήριξης ευαίσθητα κοινωνικών ομάδων, προστασίας του περιβάλλοντος, ενίσχυσης του πολιτισμού και στήριξης της Ιδιωτικής Ασφάλισης και της Ελληνικής Οικονομίας. Η συμμετοχή στο πρόγραμμα εταιρικής κοινωνικής ευθύνης act4greece, προσφέροντας 1 για κάθε νέο συμβόλαιο, είναι ενδεικτική για τη διαρκή ανταπόκριση της Εταιρίας στη δέσμευσή της να στέκεται πάντα δίπλα στο κοινωνικό σύνολο. Σελίδα 15 από 100
Η Εθνική Ασφαλιστική, συνεπής με τον ανθρωποκεντρικό της προσανατολισμό και την προσήλωσή της στο θεσμό της ιδιωτικής ασφάλισης, ανταποκρίθηκε στην πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος της Τράπεζας της Ελλάδος για την ανάληψη μέρους του χαρτοφυλακίου ζωής της International Life. Η επιτυχής έκβαση αυτού του εγχειρήματος δεν θα ήταν δυνατή χωρίς την ιδιαίτερα ανεπτυγμένη αίσθηση ευθύνης, απέναντι στους ασφαλισμένους της International Life, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα τα συμφέροντα του μετόχου της Εθνικής Ασφαλιστικής. Εξίσου σημαντική είναι και η υλοποίηση του νέου Πληροφοριακού Συστήματος, ένα έργο μεγαλεπήβολο και πρωτοποριακό στην ασφαλιστική αγορά. Η Μητρική εταιρία ΕΤΕ έχει ξεκινήσει διαδικασία πώλησης του Ομίλου της Εθνικής Ασφαλιστικής, η οποία υπαγορεύεται από το εγκεκριμένο Σχέδιο Αναδιάρθρωσής της. Στα πλαίσια της εν λόγω διαδικασίας, έχουν υποβληθεί δεσμευτικές προσφορές, η αποτίμηση των οποίων είναι σε εξέλιξη. Οι τελικές αποφάσεις θα ληφθούν από τα αρμόδια θεσμικά όργανα της ΕΤΕ. Πρωταρχικοί στόχοι της Διοίκησης παραμένουν η ενίσχυση της κεφαλαιακής επάρκειας και η βελτίωση του τρόπου λειτουργίας προκειμένου η Εταιρία να διατηρήσει την ηγετική της θέση στην ελληνική ασφαλιστική αγορά, προσφέροντας στους ασφαλισμένους της καινοτόμες λύσεις, προσαρμοσμένες στις νέες απαιτήσεις που απορρέουν από την τρέχουσα χρηματοοικονομική συγκυρία. Αθήνα, 9 Μαΐου 2017 Ο Πρόεδρος Χριστόφορος Σαρδελής Σελίδα 16 από 100