Πτολεμαίος Α Λάγου (Σωτήρ)

Για παραπομπή : Παναγοπούλου Κατερίνα,, 2002, Περίληψη : Ο Πτολεμαίος Α ήταν Μακεδόνας στρατηγός του Μεγάλου Αλεξάνδρου και μία από τις ηγετικές φυσιογνωμίες της εποχής των Διαδόχων. Ανέλαβε τη διοίκηση της σατραπείας της Αιγύπτου, μετατρέποντάς τη σε ελληνιστικό βασίλειο. Τόπος και Χρόνος Γέννησης 367 π.χ., Μακεδονία Τόπος και Χρόνος Θανάτου 283 π.χ., Αίγυπτος Κύρια Ιδιότητα Στρατηγός και βασιλιάς 1. Βιογραφικά στοιχεία Ο Πτολεμαίος γεννήθηκε στη Μακεδονία το 367 π.χ. και πέθανε στην Αίγυπτο το 283 π.χ. Φέρεται ως γιος του Μακεδόνα Λάγου και της Αρσινόης, εξαδέλφης του βασιλιά Φιλίππου Β. 1 Πιθανολογείται ότι ήταν νόθος γιος του Φιλίππου Β. Μάλιστα, κατά μία εκδοχή, ο Λάγος οργισμένος εγκατέλειψε το βρέφος, το οποίο σώθηκε από έναν αετό. 2 Το γεγονός πάντως ότι ο Πτολεμαίος και ίσως και ο πατέρας του συγκαταλεγόταν στους «φίλους» του νεαρού Αλεξάνδρου προδίδει την αριστοκρατική του καταγωγή. 2. Δράση στα χρόνια του Αλεξάνδρου Ο Πτολεμαίος πρέπει να έλαβε μέρος στις εκστρατείες του Φιλίππου στη Θράκη και στον κυρίως ελλαδικό χώρο. Ήταν ένας από τους τέσσερις «φίλους» του Αλεξάνδρου που καθαίρεσε ο Φίλιππος Β προκειμένου να αποτρέψει το γάμο του πρωτότοκου γιου του με την κόρη του Κάρα σατράπη Πιξώδαρου. Την πράξη αυτή ανακάλεσε ο Αλέξανδρος μετά τη δολοφονία του πατέρα του το 336 π.χ. 3 Εικάζεται επίσης η συμμετοχή του Πτολεμαίου στην πολιορκία των Θηβών από τον Αλέξανδρο (335 π.χ.). 4 Πιθανότατα τότε γνώρισε την Αθηναία εταίρα Θαΐδα, με την οποία απέκτησε τρία παιδιά τα οποία μάλλον δεν αναγνώρισε, το Λάγο, το Λεοντίσκο και την Ειρήνη. 5 Ο Πτολεμαίος δε φαίνεται να διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στις πρώιμες εκστρατείες του Αλεξάνδρου στην Ασία. Δεν αποκλείεται όμως να τον ακολούθησε στην Αίγυπτο, 6 και από εκεί στην Περσία, τη Βακτρία και την Ινδία. 7 Μάλιστα, κατά μια εκδοχή τέθηκε επικεφαλής της εκστρατείας κατά του σατράπη της Βακτρίας Βήσσου και πρωτοστάτησε στη σύλληψή του. 8 Ιδιαίτερα αξιόλογη ήταν η συμβολή του Πτολεμαίου στην ινδική εκστρατεία, αλλά και στη διάβαση της Γεδρωσίας. Κατά το γάμο του Αλεξάνδρου στα Σούσα, την άνοιξη του 324 π.χ., με τη μεγαλύτερη κόρη του Δαρείου Γ Στάτειρα και με την Παρυσάτιδα, τη νεότερη κόρη του προηγούμενου Πέρση βασιλιά Αρταξέρξη Γ, ο Πτολεμαίος παντρεύτηκε την Αρτακάμα (ή Απάμεια). Η Αρτακάμα ήταν κόρη του Αρτάβαζου Γ (387-325 π.χ. περίπου), σατράπη αρχικά της Ελλησποντικής Φρυγίας και αργότερα της Βακτρίας (υπό τον Αλέξανδρο). 9 Ο Πτολεμαίος έλαβε μέρος στο διακανονισμό για την τύχη της αυτοκρατορίας μετά το θάνατο του Αλεξάνδρου το 323 π.χ. 10 και τελικά ανέλαβε τη διοίκηση της Αιγύπτου, της Λιβύης και του τμήματος της Αραβίας που γειτνιάζει με την Αίγυπτο. Υφιστάμενός του ήταν ο Κλεομένης, άνθρωπος του Περδίκκα. 11 3. Δράση στα χρόνια των Διαδόχων Δημιουργήθηκε στις 31/7/2017 Σελίδα 1/7

Για παραπομπή : Παναγοπούλου Κατερίνα,, 2002, Ως διοικητής της Αιγύπτου, ο Πτολεμαίος μετέφερε τη σορό του Αλεξάνδρου στη Μέμφιδα, πρωτεύουσα του Παλαιού Βασιλείου και μετέπειτα του περσικού κράτους. Ίσως τότε εκτέλεσε τον Κλεομένη και θεσμοθέτησε τη λατρεία του Σαράπιδος και της Ίσιδος, προκειμένου να δημιουργήσει πεδία σύγκλισης μεταξύ των Ελλήνων και των Αιγύπτιων υπηκόων του. 12 Η εκτέλεση του Κλεομένη προκάλεσε την αντίδραση του Περδίκκα και αποτέλεσε αφετηρία πολεμικής σύρραξης μεταξύ τους στην Αίγυπτο, που είχε ευνοϊκή έκβαση για τον Πτολεμαίο. 13 Μετά τη δολοφονία του Περδίκκα ο Πτολεμαίος αρνήθηκε να αναλάβει την επιτροπεία των Διαδόχων του Αλεξάνδρου και συνακόλουθα τη διακυβέρνηση της αυτοκρατορίας του στη συνδιάσκεψη του Τριπαραδείσου της βόρειας Συρίας (321 π.χ.). Τότε ο Αντίπατρος ανακηρύχθηκε επίτροπος της αυτοκρατορίας, ενώ επιβεβαιώθηκε η κυριαρχία του Πτολεμαίου στις μέχρι τότε κτήσεις του. Επίσης, του αναγνωρίστηκε εν απουσία του τόσο η κατοχή της Λιβύης όσο και η δυνατότητα να επεκταθεί δυτικότερα. Η σύγκρουσή του με τον Αντίγονο Α Μονόφθαλμο, μεγάλο νικητή της συνδιάσκεψης, ήταν αναπόφευκτη. Ο Αντίγονος όχι μόνο διατήρησε τις ασιατικές κτήσεις του, αλλά επιπλέον πήρε τον εναπομείναντα στρατό του Περδίκκα και τέθηκε επικεφαλής του αγώνα κατά του Ευμένη της Καρδίας. Πέντε χρόνια αργότερα, μετά την επικράτηση επί του Ευμένη και με προτροπή του Σελεύκου, ο Πτολεμαίος, ο Σέλευκος, ο βασιλιάς της Θράκης Λυσίμαχος και ο Μακεδόνας βασιλιάς Κάσσανδρος συνασπίστηκαν κατά του Αντιγόνου (315-311 π.χ.). Η αναμέτρηση αυτή κορυφώθηκε με τη νίκη του Πτολεμαίου επί του Δημητρίου Πολιορκητή, γιου του Αντιγόνου, στη Γάζα (312 π.χ.), χάρη στην οποία μπόρεσε να ανακτήσει τη Συρία και την Παλαιστίνη. Ίσως τότε ενθαρρύνθηκαν οι Εβραίοι να μετοικήσουν στην Αλεξάνδρεια. 14 Τη βραχύβια ειρήνη μεταξύ των δύο αντιπάλων ακολούθησε η κατάληψη της Άνδρου, της Κορίνθου και της Σικυώνας. 15 Το 305 π.χ. ο Πτολεμαίος έλαβε το βασιλικό τίτλο ακολουθώντας το παράδειγμα του Αντιγόνου και του Δημητρίου, 16 παρά τη συντριπτική ήττα του από το στόλο του Αντιγόνου κοντά στη Σαλαμίνα της Κύπρου το 306 π.χ. Ο Πτολεμαίος λάμβανε ιδιαίτερες τιμές από τους Ρόδιους χάρη στη βοήθεια που τους παρείχε κατά την πολιορκία της Ρόδου από το Δημήτριο. 17 Φαίνεται μάλιστα ότι έλαβε την επωνυμία «Σωτήρ» λόγω της συμβολής του στην παραπάνω πολιορκία. 18 Η ανάδειξη του Σελεύκου ως πιθανού κινδύνου κατά των υπόλοιπων Διαδόχων μετά τη μάχη στην Ιψό (301 π.χ.) ώθησε στη σύσφιγξη των σχέσεων του Πτολεμαίου με το Λυσίμαχο. Μετά το θάνατο του Κασσάνδρου το 297 π.χ., ο Πτολεμαίος ενίσχυσε χρηματικά την ανάκτηση της Ηπείρου από τον Πύρρο, που είχε παλαιότερα σταλεί εξόριστος στην Αίγυπτο από το Δημήτριο. Το 295 π.χ. ανέκτησε την Κύπρο, που την είχε καταλάβει ο Δημήτριος το 306 π.χ., και από το 291 π.χ. προοδευτικά αύξησε την επιρροή του στο αιγαιακό Κοινό των Νησιωτών. Mε βάση τις λιγοστές πληροφορίες για τις δραστηριότητές του μέχρι το θάνατό του το 283 π.χ., μπορεί κανείς να υποθέσει πως προσπάθησε να εμπλακεί όσο το δυνατό λιγότερο στα ελληνικά πράγματα. Παραδίδεται ωστόσο η παρουσία φρουρών του Πτολεμαίου σε μικρασιατικές πόλεις, όπως στις καρικές Ιασό (308 π.χ.) 19 και Καύνο (309 π.χ.). 20 4. Αποτίμηση Την προσωπικότητα του Πτολεμαίου δυστυχώς δεν τη φωτίζει ο Πλούταρχος. Σε γενικές γραμμές, ο Μακεδόνας στρατηγός αναδείχθηκε στο πολιτικό στερέωμα μιας εποχής δύσκολης χάρη στη στρατιωτική του ιδιοφυΐα. Σμίλευσε την πολιτική του παρουσία με την ίδια μετριοπάθεια και συνέπεια που τον έκαναν να απέχει συστηματικά από τις έριδες των στρατηγών του Αλεξάνδρου και τον ώθησαν να καταγράψει τα σύγχρονά του τεκταινόμενα. Η ιστορία των πολέμων του Αλεξάνδρου, που τη συνέθεσε μάλλον όψιμα και είναι σήμερα έμμεσα γνωστή χάρη στις αναφορές σύγχρονών του συγγραφέων (κυρίως του Αρριανού), θεωρήθηκε από ορισμένους μέσο αυτοπροβολής του ως άξιου Διαδόχου του Αλεξάνδρου. Γεγονός πάντως είναι πως ο Πτολεμαίος πρώτος από τους Διαδόχους εκδήλωσε ειδικό ενδιαφέρον για την Αίγυπτο, εγκαταλείποντας τη φιλοδοξία ανασυγκρότησης του βασιλείου του Αλεξάνδρου. Καθώς γνώμονας των δραστηριοτήτων του ήταν η διασφάλιση των αιγυπτιακών κτήσεων, η πραγματική του συμμετοχή στις διαμάχες των Διαδόχων ήταν περιορισμένη. Δημιουργήθηκε στις 31/7/2017 Σελίδα 2/7

Για παραπομπή : Παναγοπούλου Κατερίνα,, 2002, Ωστόσο, αξιοποίησε με τον καλύτερο τρόπο τις δυνατότητες που του παρείχε η διπλωματία και κυρίως η σύσφιγξη των σχέσεων με σημαντικές σύγχρονές του προσωπικότητες μέσα από το σύστημα των επιγαμιών. Στο πλαίσιο αυτό εντάσσονται, για παράδειγμα, εκτός από το γάμο του με την Αρτακάμα και ο γάμος του με την κόρη του Αντιπάτρου Ευρυδίκη, με την οποία απέκτησε τουλάχιστον τέσσερα παιδιά (δύο γιους, ο ένας από τους οποίους ήταν ο Πτολεμαίος Κεραυνός, και δύο κόρες, την Πτολεμαΐδα μετέπειτα σύζυγο του Δημητρίου Πολιορκητή και τη Λυσάνδρα). Το 317 π.χ. ο Πτολεμαίος παντρεύτηκε τη Βερενίκη, που είχε ακολουθήσει την Ευρυδίκη στην Αίγυπτο. Ανάμεσα στα παιδιά που απέκτησε με τη Βερενίκη συγκαταλέγονται ο Πτολεμαίος Β και η Αρσινόη Β, που απέκτησαν την προσωνυμία «Φιλάδελφοι». Υπάρχουν υπόνοιες ότι, προκειμένου να διασφαλίσει απευθείας τη διαδοχή στο μακεδονικό θρόνο, είχε σκοπό να παντρευτεί και την αδελφή του Αλεξάνδρου Κλεοπάτρα, την οποία όμως δολοφόνησε ο Αντίγονος. 21 Η ομηρία, τέλος, του εξόριστου Πύρρου στην Αίγυπτο χάρισε στον Πτολεμαίο έναν ανεκτίμητο φίλο, που επρόκειτο να αποτελέσει πολύτιμο αντίβαρο στο Δημήτριο Πολιορκητή στον ελλαδικό χώρο. Ο Πτολεμαίος άφησε σημαντικό έργο όσον αφορά την οργάνωση της Αιγύπτου, δημιουργώντας ένα γραφειοκρατικό σύστημα που έκανε χρήση της ελληνικής γλώσσας, και έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στην προώθηση των γραμμάτων και των τεχνών. Μεταφέροντας εξάλλου την αιγυπτιακή πρωτεύουσα από τη Μέμφιδα στην Αλεξάνδρεια κατέστησε την Αίγυπτο πόλο των ελληνιστικών κρατών. Ο Τάκιτος του αποδίδει την κατασκευή των τειχών και των ναών της Αλεξάνδρειας. 22 Έργα του θεωρούνται και η κατασκευή του Φάρου της Αλεξάνδρειας, του Μουσείου και της Βιβλιοθήκης της, ενώ είναι γνωστή η συναναστροφή του με πνευματικούς ανθρώπους, όπως ο φιλόσοφος και κυβερνήτης της Αθήνας Δημήτριος Φαληρεύς. Δεν είναι συνεπώς τυχαίο ότι θεοποιήθηκε μετά το θάνατό του με πρωτοβουλία του γιου του και συμβασιλέα της Αιγύπτου από το 285 π.χ. Πτολεμαίου Β Φιλαδέλφου. Το 280 π.χ. καθιερώθηκαν προς τιμήν του τα Πτολεμαίεια, ενώ ομώνυμη εορτή θεσπίστηκε και στη Δήλο, λατρευτικό κέντρο του Κοινού των Νησιωτών. 23 Σε γενικές γραμμές, ο Πτολεμαίος Α υπήρξε ο στρατηγός του Αλεξάνδρου που ίδρυσε το σταθερότερο και μακροβιότερο ελληνιστικό βασίλειο. Αν τα στρατιωτικά και συγγραφικά του πονήματα μας επιτρέπουν να σχηματίσουμε μια ιδέα για το χαρακτήρα του, τη φυσική του εικόνα έρχονται να συμπληρώσουν οι νομισματικές του απεικονίσεις: τα τραχιά φυσιογνωμικά χαρακτηριστικά του, η μεγάλη κυρτή σπασμένη μύτη, το κυρτό πιγούνι και τα βαθιά σκαμμένα μάτια του απαθανατίζουν μία από τις επικότερες μορφές της εποχής των Διαδόχων. 24 1. Η καταγωγή του Λάγου δεν είναι απόλυτα σαφής: Πλούτ., Ηθ. 6.458 Α-Β. 2. Δεν αποκλείεται η εκδοχή αυτή να διαδόθηκε εσκεμμένα από τον Πτολεμαίο, προκειμένου να παρουσιάζεται ως ετεροθαλής αδελφός του Μεγάλου Αλεξάνδρου, βλ. Mahaffy, J.P., The Εmpire of the Ptolemies (London 1976), σελ. 20. Η παράδοση για την αριστοκρατική καταγωγή του Πτολεμαίου προσκρούει στη μαρτυρία του Ιουστίνου ότι ο Αλέξανδρος ξεχώρισε τον Πτολεμαίο από τις τάξεις των απλών στρατιωτών, Ιουστ. 13.4. 3. Πλούτ., Αλέξ. 10.3. 4. Η συμμετοχή του Πτολεμαίου στην πολιορκία αυτή μπορεί να συναχθεί από το ότι ο Αρριανός τον συμπεριλαμβάνει στις πρωτογενείς πηγές για τη συγκεκριμένη μάχη, Aρρ., Αν. 1.8.1. 5. Αθήν. 13.576δ Ιουστ. 15.2. Για τη Θαΐδα, πρβλ. Διόδ. Σ. 17.7.2 Πλούτ., Αλέξ. 38 SIG3, 314. 6. Ellis, W.M., Ptolemy of Egypt (London 1993), σελ. 5-8. 7. Για την ινδική εκστρατεία, βλ. Αρρ., Αν. 4.28.1-2. Για την κατάληψη της Harmatelia, βλ. Curt. 9.8.17-28 Διόδ. Σ. 17.103. Πρβλ. Ellis, W., Ptolemy of Egypt (London 1993), σελ. 12-13. 8. Αρρ., Αν. 3.29.6-3.30.5. Στις υπόλοιπες μαρτυρίες ο Πτολεμαίος δε συνδέεται με τη σύλληψη του Βήσσου: Διόδ. Σ. 17.83.7-9 Curt. 7.5.19-42 Πλούτ., Αλέξ. 43.3. Δημιουργήθηκε στις 31/7/2017 Σελίδα 3/7

Για παραπομπή : Παναγοπούλου Κατερίνα,, 2002, 9. Για την τελετή του γάμου του Αλεξάνδρου βλ. Αρρ., Αν. 7.4.4-7.4.8 Πλούτ., Αλέξ. 70.2 Αθήν. 12.538b-539a. 10. Βασική πρόταση του Πτολεμαίου στη συνδιάσκεψη της Βαβυλώνας ήταν η ρηξικέλευθη διά πλειοψηφίας εκλογή διαδόχου από το μακεδονικό στράτευμα, βλ. Curt. 10.6-7. Πρβλ. Errington, R.M., From Babylon to Triparadeisos, JHS 90 (1970), σελ. 49-77. 11. Διόδ. Σ. 18.3.1-5 Αρρ., Μετά τον Αλέξανδρον 1.2-8 Curt. 10.10.1-6. 12. Για τη λατρεία του Σαράπιδος βλ. Lewis, N., The Greeks in Ptolemaic Egypt (Oxford 1986), σελ. 69-87. Πρβλ. Hölbl, G., Geschichte des Ptolemäerreiches: Politik, Ideologie und religiöse Kultur von Alexander dem Grossen bis zur römischen Eroberung (Darmstadt 1994), σελ. 69-107. 13. Διόδ. Σ. 18.29-36 Αρρ., Μετά τον Αλέξανδρον 1.30-34. 14. Διόδ. Σ. 18.69. 15. Διόδ. Σ. 20.37.1 Seibert, J., Untersuchungen zur Geschichte Ptolemaios I (München 1969), σελ. 184-189. 16. Για τη σημασία του τίτλου «βασιλεύς» βλ. Gruen, E., The Coronation of the Diadochoi, Εadie, J. Ober, J. (επιμ.), The Craft of the Ancient Historian: Essays in Honor of Chester G. Starr (Lantham MD 1985), σελ. 253-271. 17. Διόδ. Σ. 20.81. 18. Παυσ. 1.8.6. 19. Pugliese-Caratelli, G., Supplemento Epigrafico di Iasos, ASAtene 29-30 (1967-1968), αρ. 1. 20. Διόδ. Σ. 20.27.2 Bagnall, R., The Administration of Ptolemaic Possessions outside Egypt (Leiden 1976), σελ. 98-99. 21. Διόδ. Σ. 20.37.3-6 Seibert, J., Untersuchungen zur Geschichte Ptolemaios I (München 1969), σελ. 184-189. 22. Τac., Hist. 4.83. Πρβλ. Αρρ., Αν. 3.1.5 Διόδ. Σ. 17.52.3. 23. Θεόκρ. 17.121-5 SIG3, 390. 24. Μorklolm, O., Early Hellenistic Coinage from the Accession of Alexander to the Peace of Apamea (336-188 B.C.) (Cambridge 1991), σελ. 65. Πρβλ. Βrown, B.R., Royal Portraits in Sculpture and Coins, Pyrrhos and the Successors of Alexander the Great (Hermeneutics of Art vol. 5, New York Washington San Francisco 1995), σελ. 15-17, 21-23, 25-26, 28-31. Βιβλιογραφία : Billows R.A., Antigonos the One-Eyed and the Creation of the Hellenistic State, Berkeley Los Angeles London 1990 Will E., Histoire Politique du Monde Hellénistique. 320-30 av. J.-C., 2, Nancy 1983 Müller O., Antigonos Monophthalmos und das Jahr der Könige, Bonn 1973 Fraser P.M., Ptolemaic Alexandria, Oxford 1972 Will E., "Τhe Period of Antigonus Monophthalmus (321-301)", CAH, 2, 1984, 39-61 Δημιουργήθηκε στις 31/7/2017 Σελίδα 4/7

Για παραπομπή : Παναγοπούλου Κατερίνα,, 2002, Hölbl G., Geschichte des Ptolemäerreiches: Politik, Ideologie und religiöse Kultur von Alexander dem Grossen bis zur römischen Eroberung, Darmstadt 1994 Brown B.R., "Styles in the Alexander Portraits on the Coins of Lysimachus", Casson, L. (ed.), Coins, Culture and History in the Ancient World. Numismatic and Other Studies in Honour of B.L. Trell, Detroit 1981, 17-27 Bevan E., A History of Egypt, Under the Ptolemaic Dynasty: The House of Ptolemy, Chicago 1985 Errington R.M., "From Babylon to Triparadeisos: 323-320 B.C.", JHS, 90, 1970, 49 77 Brown B.R., Royal Portraits in Sculpture and Coins, Pyrrhos and the Successors of Alexander the Great, New Υοrk 1995 Huss W., Der makedonische König und die ägyptischen Priester: Studien zur Geschichte des ptolemäischen Ägypten, Stuttgart 1994 Kornemann E., Die Alexandergeschichte des königs Ptolemaios I. von Ägypten: Versuch einer Rekonstruktion, Leipzig 1935 Mahaffy J.P., The Εmpire of the Ptolemies, London 1976 Seibert J., Untersuchungen zur Geschichte Ptolemaios I, München 1969 Vanoyecke V., Les Ptolémées, derniers Pharaons d Égypte, d Alexandre à Cléopâtre, Paris 1998 Δικτυογραφία : Egypt, Ptolemy I - Ancient Greek Coins http://www.wildwinds.com/coins/greece/egypt/ptolemy_i/i.html Ptolemy I (Soter) http://penelope.uchicago.edu/thayer/e/gazetteer/places/africa/egypt/_texts/bevhop/2*.html Ptolemy I Soter s self-promotion in his history of Alexander the Great http://www.jerryfielden.com/essays/ptolemy.htm The House of Ptolemy: Historical Overviews of Ptolemaic Egypt http://www.houseofptolemy.org/houseovr.htm Γλωσσάριo : κοινό νησιωτών, το Ομοσπονδιακή οργάνωση των νησιών του Αιγαίου, η ίδρυση της οποίας αποδίδεται στον Αντίγονο Μονόφθαλμο και τοποθετείται χρονικά το 313 π.χ. Το κοινό, που φαίνεται πως τέθηκε υπό την προστασία του ιερού του Απόλλωνα στη Δήλο, επέτρεπε στον Αντίγονο να ελέγχει τα νησιά και να τα χρησιμοποιεί ως εφαλτήριο για τη μετάβασή του στον κυρίως ελλαδικό χώρο. Εκτός από τη λατρεία του Απόλλωνα, στο κοινό θεσπίστηκαν λατρείες προς τιμή των Αντιγονιδών και αργότερα προς τιμή των Πτολεμαίων. σατράπης, ο Ο τίτλος είχε την έννοια του αντιπροσώπου του Πέρση βασιλιά και στην περσική γλώσσα χρησιμοποιούνταν ευρύτατα. Στους αρχαίους συγγραφείς ο όρος προσδιορίζει συνήθως έναν αξιωματούχο του περσικού κράτους που έχει την ανώτατη πολιτική και στρατιωτική εξουσία στη διοικητική του περιφέρεια, τη σατραπεία. Στα Ελληνιστικά χρόνια ο Μέγας Αλέξανδρος εισήγαγε το θεσμό στην οργάνωση της αυτοκρατορίας του στην Ανατολή. Τη Ρωμαϊκή περίοδο με τον ίδιο όρο δηλώνεται το κληρονομικό αξίωμα του Aρμένιου ευγενή, κυβερνήτη αρμενικού κλίματος (καντόνι, ιστορικογεωγραφική ενότητα), που στις αρμενικές περιοχές εντός της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας ασκούσε περιορισμένη εξουσία υπό την επικυριαρχία του Ρωμαίου αυτοκράτορα. Δημιουργήθηκε στις 31/7/2017 Σελίδα 5/7

Για παραπομπή : Παναγοπούλου Κατερίνα,, 2002, Χρονολόγιο 367 π.χ.: Γέννηση Πτολεμαίου Α Λάγου 338 π.χ.: Μάχη Χαιρώνειας 336 π.χ.: Δολοφονία Φιλίππου Β, ανάρρηση Αλεξάνδρου Γ στο μακεδονικό θρόνο 335 π.χ.: Καταστροφή Θηβών. Πιθανή συνάντηση του Πτολεμαίου Α με τη Θαΐδα 334 π.χ.: Έναρξη ασιατικής εκστρατείας Μεγάλου Αλεξάνδρου. Μάχη στο Γρανικό 333 π.χ.: Μάχη της Ισσού 332 π.χ.: Πολιορκίες Τύρου και Γάζας 332 331 π.χ.: Ο Αλέξανδρος Γ και ο Πτολεμαίος Α στην Αίγυπτο. Ίδρυση Αλεξάνδρειας 330 π.χ.: Καταστροφή Περσεπόλεως 329 325 π.χ.: Σύλληψη Βήσσου. Ινδική εκστρατεία 324 π.χ.: Γάμος του Πτολεμαίου με την Αρτακάμα σε μαζικούς γάμους στα Σούσα 323 π.χ.: Θάνατος του Αλεξάνδρου στη Βαβυλώνα 323 305 π.χ.: Αναγόρευση Πτολεμαίου σε σατράπη της Αιγύπτου 322 π.χ.: Ο Πτολεμαίος εκτελεί τον Κλεομένη και λαμβάνει τη σορό του Μεγάλου Αλεξάνδρου 321 π.χ.: Γάμος Πτολεμαίου με την Ευρυδίκη, επέκταση πτολεμαϊκής επιρροής στην Κύπρο και στην Κυρήνη 321 π.χ.: Δολοφονία Περδίκκα έπειτα από αποτυχημένη εισβολή στην Αίγυπτο. Συνδιάσκεψη Τριπαραδείσου. Ο Πτολεμαίος καταλαμβάνει τη Συρία και την Παλαιστίνη 317 π.χ.: Γάμος του Πτολεμαίου με τη Βερενίκη 313 π.χ.: Μεταφορά της πρωτεύουσας από τη Μέμφιδα στην Αλεξάνδρεια 312 π.χ.: Νίκη του Πτολεμαίου Α επί του Δημητρίου Πολιορκητή στη μάχη της Γάζας 309 π.χ.: Γέννηση Πτολεμαίου Β Φιλαδέλφου στην Κω 308 307 π.χ.: Επίσκεψη Πτολεμαίου Α στην Ελλάδα 306 π.χ.: Ήττα Πτολεμαίου Α από Δημήτριο Πολιορκητή στη Σαλαμίνα της Κύπρου 305 304 π.χ.: Πολιορκία Ρόδου. Ο Πτολεμαίος Α ονομάζεται Σωτήρ 305 π.χ.: Ο Πτολεμαίος Α αναγορεύεται βασιλεύς της Αιγύπτου Δημιουργήθηκε στις 31/7/2017 Σελίδα 6/7

Για παραπομπή : Παναγοπούλου Κατερίνα,, 2002, 301 π.χ.: Μάχη Ιψού 297 π.χ.: Θάνατος Κασσάνδρου. Ο Πτολεμαίος και ο Δημήτριος ο Φαληρεύς σχεδιάζουν το Μουσείο και τη Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας. Αρχή κατασκευής του Φάρου της Αλεξάνδρειας 295 π.χ.: Ο Πτολεμαίος Α ανακτά την Κύπρο 288 π.χ.: Ο Πτολεμαίος Α αποκτά τον έλεγχο του Κοινού των Νησιωτών 287 π.χ.: Ο Πτολεμαίος Α επιλέγει ως διάδοχό του τον Πτολεμαίο Β Φιλάδελφο, γιο της Βερενίκης 285 π.χ.: Ο Πτολεμαίος Β Φιλάδελφος αναγορεύεται συμβασιλέας του Πτολεμαίου Α 283 π.χ.: Θάνατος Πτολεμαίου Α και Δημητρίου Πολιορκητή 283 246 π.χ.: Ο Πτολεμαίος Β Φιλάδελφος αναγορεύεται βασιλιάς της Αιγύπτου 280 π.χ.: Καθιέρωση εορτών προς τιμήν του Πτολεμαίου Α Σωτήρος Δημιουργήθηκε στις 31/7/2017 Σελίδα 7/7