Επισκόπηση της αγοράς των ηλεκτρονικών βιβλίων: εκδότες και διαθέτες 6/11/2009 Μάγδα Βασιλείου MAGDALINI.VASILEIOU@student.mmu.ac.uk 1
Θέματα προς συζήτηση 0 Τι είναι το ηλεκτρονικό βιβλίο Προμηθευτές των ηλεκτρονικών βιβλίων Οικονομικά μοντέλα των προμηθευτών Παγκόσμια αγορά των ηλεκτρονικών βιβλίων Σκοπός της έρευνας Χαρακτηριστικά των ηλεκτρονικών βιβλίων Τι παρέχουν οι προμηθευτές των ηλεκτρονικών βιβλίων Παράγοντες ανάπτυξης της αγοράς των ηλεκτρονικών βιβλίων Μελλοντική έρευνα 2
Τι είναι ένα ηλεκτρονικό βιβλίο 0 any content that is recognisably book-like, regardless of size, origin or composition, but excluding journal publications,made available electronically for reference or reading on any device (handheld or desk-bound bound) that includes a screen (Armstrong, Edwards και Lonsdale, 2002) An e-book is a digital object with textual and/or other content, which arises as a result of integrating the familiar concept of a book with features that can be provided in an electronic environment. E-books, typically have in-use features such search and cross reference functions, hypertext links, bookmarks, annotations, highlights, multimedia objects and interactive tools (Vasileiou και Rowley, 2008) 3
Format και hardware των ηλεκτρονικών βιβλίων 4 0 Ο όρος εκδότης ηλεκτρονικών βιβλίων (e-book publisher) αναφέρεται σε μια επιχείρηση στην οποία ένας προμηθευτής παρέχει τη δυνατότητα στους συγγραφείς να δημοσιεύσουν βιβλία μέσω μιας online υπηρεσίας (Romano, 2002). Ο όρος διαθέτες (aggregators) προσδιορίζεται ως εταιρίες που συγκεντρώνουν το περιεχόμενο των ηλεκτρονικών βιβλίων από διάφορους εκδότες και το καθιστούν διαθέσιμο σε άλλους, όπως βιβλιοθήκες, μέσω συγκεκριμένου τεχνικού υλικού (hardware) και λογισμικού (software) (Tedd,, 2005). 4
Οικονομικά μοντέλα για τις βιβλιοθήκες Μοντέλο αγοράς (purchase model): προσφέρει τη δυνατότητα σε μια βιβλιοθήκη να αγοράσει ένα αντίγραφο άμεσα από έναν εκδότη ή διαθέτη με συγκεκριμένο αριθμό προσβάσεων ο οποίος διαπραγματεύεται ετήσια. Μια τρέχουσα αμοιβή πρόσβασης, απαιτείται συνήθως προκειμένου να διατηρηθεί η πρόσβαση στο περιεχόμενο. Μοντέλο συνδρομής (subscription model): η πληρωμή μιας ετήσιας συνδρομής στον εκδότη ή το διαθέτη είναι απαραίτητη για την πρόσβαση σε μια συλλογή ή θεματικές ενότητες μιας συλλογής. Μοντέλο ενοικίασης τίτλων (book rental model): τίτλοι βιβλίων μπορούν να ενοικιαστούν για ένα περιορισμένο χρόνο ως εναλλακτική λύση των διαδανισμών μεταξύ βιβλιοθηκών. 5 0 5
Η Παγκόσμια αγορά ηλεκτρονικών βιβλίων 6 0 Το 2002, οι πωλήσεις στις Η.Π.Α. ήταν περίπου US$6 εκατ. Το 2006, οι πωλήσεις έφτασαν τα US$20 εκατ., ενώ το 2007 υπήρξε μια αύξηση του 23.6% φτάνοντας τα US$31.7 εκατ. (IDPF,, 2008). Στην Κίνα οι πωλήσεις έφτασαν τους 660.000 τίτλους το 2007 με μια άνοδο των 24.5% και 14% το 2008. Οι αναγνώστες των ηλεκτρονικών βιβλίων αυξήθηκαν επίσης το 2007, φτάνοντας τα 59 εκατ., σημειώνοντας άνοδο του 37% (Xinhua( News Agency,, 2008). Η ιαπωνική αγορά ηλεκτρονικών βιβλίων αυξήθηκε κατά το διπλάσιο το 2004 φτάνοντας τα US$40.9 εκατ. (Suzuki,, 2006), ενώ οι πωλήσεις μυθιστορημάτων σε κινητά τηλέφωνα έφθασαν τα US$82 εκατ. το 2007 (The( Economist,, 2007). Στη Νότια Κορέα οι πωλήσεις άγγιξαν τα US$59 εκατ. το 2005 και τα US$144 εκατ. το 2006 (Asia( news,, 2007). 6
Σκοπός της έρευνας 7 0 κύρια χαρακτηριστικά των ηλεκτρονικών βιβλίων; στοχευόμενη αγορά (target market) των προμηθευτών ηλεκτρονικών βιβλίων; αριθμοί των εκδοτών που χρησιμοποιούν τις πλατφόρμες των διαθετών (που επιλέχτηκαν για την παρούσα μελέτη); αριθμοί των ηλεκτρονικών βιβλίων που παρέχονται από τους προμηθευτές; format των ηλεκτρονικών βιβλίων; θεματική κάλυψη των συλλογών των προμηθευτών (Τέχνες και Ανθρωπιστικές επιστήμες, Οικονομικές επιστήμες και Διοίκηση επιχειρήσεων, Νομικά, Ιατρική, Θετικές επιστήμες και Μηχανική, και Κοινωνικές επιστήμες); μέθοδοι αγοράς δικαιωμάτων πρόσβασης για τις βιβλιοθήκες, και παροχή MARC εγγραφών. 7
Εκδότες ηλεκτρονικών βιβλίων 8 0 Blackwell Reference Online Cambridge University Press Elsevier RSC Publishing Taylor & Francis SAGE Springer Thieme Wiley Intersience OnlineBooks http://www.blackwellreference.com/public/ http://www.cambridge.org/ http://www.elsevier.com/ http://www.rsc.org/publishing/ http://www.taylorandfrancisgroup.com/ http://www.sagepub.co.uk/ http://www.springer.com/ http://www.thieme.com/ www.interscience.wiley.com/ 8
Διαθέτες ηλεκτρονικών βιβλίων 9 0 Books@Ovid (from Ovid Technology Inc) Credo Reference Dawsonera Ebook Library (EBL) ebrary Gale Virtual Reference Library (from Gale/Cengage Learning) MyiLibrary (from Ingram Digital Group) Knovel NetLibrary (from OCLC) Questia Safari Books Online http://www.ovid.com http://corp.credoreference.com/ http://www.dawsonera.com/ http://www.eblib.com/ http://www.ebrary.com/corp/ http://gale.cengage.com/gvrl/ http://www.myilibrary.com/company/home.htm http://www.knovel.com/ http://www.netlibrary.com/ http://www.questia.com/ http://www.safaribooksonline.com/ 9
Αγορά στόχος (target market) Wiley InterScience OnlineBooks Ακαδημαϊκές, ιδιωτικές και κρατικές βιβλιοθήκες, ερευνητές και ακαδημαϊκούς RSC Publishing Ιδρύματα, βιβλιοθήκες και μεμονωμένοι πελάτεςαναγνώστες Αριθμός πελατών Αριθμός ηλεκτρονικών βιβλίων 25 εκατομμύρια χρήστες σε 87 χώρες 5.000 τίτλοι (Η πληροφορία δεν παρέχεται) ~ 800 τίτλοι πληροφοριακών έργων Θεματικές κατηγορίες Τέχνες και Aνθρωπιστικές επιστήμες Οικονομικές επιστήμες και Διοίκηση επιχειρήσεων Νομικά Ιατρική Θετικές επιστήμες και Μηχανική Κοινωνικές επιστήμες Θετικές επιστήμες (χημεία) Format ηλεκτρονικών βιβλίων Μέθοδοι πρόσκτησης δικαιωμάτων πρόσβασης PDF Αγορά (οne-time fee purchase) Συνδρομή (flexi-subscription) Πρόσβαση σε κεφάλαια τίτλων με πληρωμή ανά χρήση (pay-per-view) PDF Αγορά (Perpetual ownership - one-off fee) MARC εγγραφές MARC 10 UK και MARC 21
Αγορά στόχος (target market) MyiLibrary Ακαδημαϊκές, δημόσιες, ειδικές και κυβερνητικές βιβλιοθήκες αλλά και βιβλιοθήκες εταιρειών Knovel Επιστήμονες και μηχανικούς, ακαδημαϊκούς βιβλιοθηκονόμους, μαθητές, ερευνητές και οργανισμούς Αριθμός πελατών Αριθμός εκδοτών Αριθμός ηλεκτρονικών βιβλίων Θεματικές κατηγορίες Format ηλεκτρονικών βιβλίων Μέθοδοι πρόσκτησης δικαιωμάτων πρόσβασης MARC εγγραφές 1.000 βιβλιοθήκες 154 διεθνής εκδότες 100.000 τίτλοι Τέχνες και Ανθρωπιστικές επιστήμες Νομικά Ιατρική Θετικές επιστήμες Κοινωνικές επιστήμες PDF Αγορά (perpetual access) Συνδρομή Patron driven selection και e-book loans μοντέλα Rent-to-own μοντέλο. MARC 11 75 εταιρίες 300 Πανεπιστήμια σε όλο τον κόσμο 40 διεθνείς εκδότες ~ 2,000 πληροφοριακοί τίτλοι και 6 δωρεάν τίτλοι Θετικές επιστήμες και Μηχανική PDF και HTML Μοντέλα συνδρομών MARC
Χαρακτηριστικά των ηλεκτρονικών βιβλίων 2 0 Χρήστες: σελιδοδείκτες, επισημάνσεις, και σημειώσεις δυνατότητες εκτύπωσης, αντιγραφής κειμένου και μεταφόρτωσης εργαλεία πολυμέσων (απεικονίσεις κινουμένων σχεδίων (animation) και βιντεοκλίπ (videoclips), διαλογικούς χάρτες και εργαλεία που βοηθούν στην προφορά λέξεων) ενσωματωμένα λεξικά, θησαυρούς, και εγκυκλοπαίδειες βιβλιογραφικές αναφορές σε περισσότερα από ένα πρότυπα τίτλους σε πολλαπλές γλώσσες 12
Χαρακτηριστικά των ηλεκτρονικών βιβλίων Βιβλιοθήκες: δωρεάν MARC εγγραφές για την ένταξη των τίτλων στους ηλεκτρονικούς καταλόγους των βιβλιοθηκών δωρεάν τίτλοι σε μη συνδρομητές στατιστικά στοιχεία χρήσης δυνατότητα ενσωμάτωσης τίτλων σε συστήματα διαχείρισης βιβλιοθηκών και εικονικά περιβάλλοντα μάθησης δωρεάν trials στις βιβλιοθήκες διαφημιστικό υλικό διατίθεται στις βιβλιοθήκες μέσω των ιστοσελίδων των προμηθευτών συνεργασία με κοινοπραξίες βιβλιοθηκών 13 0 13
Προμηθευτές ηλεκτρονικών βιβλίων 14 0 απευθύνονται ακαδημαϊκές σε πελάτες σε όλο τον κόσμο βιβλιοθήκες διεθνείς είς εκδότες παρέχουν ηλεκτρονικών διαθετών τους και τίτλους ειδικότερα τους σε μέσω οι συλλογές ηλεκτρονικών βιβλίων διαθέσιμες στο εμπόριο αυξάνονται σταδιακά, αλλά μόνο σε ορισμένες περιπτώσεις ραγδαία. η θεματική κάλυψη των συλλογών ποικίλει αλλά οι κύριες θεματικές κατηγορίες καλύπτουν: Τέχνες και Ανθρωπιστικές επιστήμες, Οικονομικές επιστήμες και Διοίκηση επιχειρήσεων, Νομικά, Ιατρική, Θετικές επιστήμες και Μηχανική, και Κοινωνικές επιστήμες 14
Προμηθευτές ηλεκτρονικών βιβλίων 15 0 οι πληροφοριακές συλλογές είναι συνήθως μικρότερες όσον αφορά τον αριθμό των τίτλων που περιέχουν και καλύπτουν συγκεκριμένες θεματικές κατηγορίες; η πιο συνηθισμένη μορφή ηλεκτρονικών βιβλίων είναι η PDF για τους εκδότες αλλά και για τους διαθέτες; τα μοντέλα πρόσκτησης δικαιωμάτων πρόσβασης είναι πολύπλοκα και ποικίλουν σημαντικά (αγορές, συνδρομές, και ενοικίαση τίτλων); MARC εγγραφές παρέχονται από τους περισσότερους εκδότες και διαθέτες στις βιβλιοθήκες. 15
Παράγοντες ανάπτυξης της βιομηχανίας ηλεκτρονικών βιβλίων 6 0 Ζήτηση για ηλεκτρονικά βιβλία από τις ακαδημαϊκές βιβλιοθήκες Ανάπτυξη των τεχνολογιών και του Διαδικτύου Ανάπτυξη υπηρεσιών παροχής δωρεάν ηλεκτρονικού περιεχομένου Νέες γενιές χρηστών συμπεριφορές και προτιμήσεις Επιχειρησιακά μοντέλα της εκδοτικής βιομηχανίας Διάλογος και συνεργασία βιβλιοθηκών και προμηθευτών 16
Μελλοντική έρευνα 7 0 Διαρκής και εντατικός έλεγχος της ανάπτυξης και εξέλιξης της αγοράς ηλεκτρονικών βιβλίων σε διεθνή και παγκόσμιο επίπεδο. Σύγκριση τιμών και ηλεκτρονικών τίτλων δαπανών Παρακολούθηση της υιοθέτησης βιβλίων και της φύσης της χρήστες/αναγνώστες αναγνώστες/καταναλωτές των έντυπων και των ηλεκτρονικών χρήσης τους από 17
Βιβλιογραφία ARMSTRONG, C.J., EDWARDS, L. and LONSDALE, R. (2002), Virtually there? E-books E in UK academic libraries,, Program: Electronic Library and Information Systems, Vol. 36 No. N 4, pp. 216-27. 27. ASIA NEWS, 2007. S. Korean E-Book E Market Forecast to Grow Over Threefold in 2006, available at: http://asia.news.yahoo.com/060207/4/2fehb.html (accessed 11 June 2008). IDPF, 2008. Industry statistics, available at: http://www.idpf.org/doc_library/industrystats.htm (accessed 11 June 2008). ROMANO, F., 2002. E-books E and the challenge of preservation, in: Council on Library and Information Resources and National Digital Information Infrastructure and Preservation Program (Eds.), Building a national strategy for digital preservation: issues in digital media archiving, Council on Library and Information Resources and Library of Congress, Washington, D.C., pp. 23-37. 37. SUZUKI, J., 2006. Mobile phone-downloadable 'manga' manga' ' boom market with insatiable demand. The Japan Times online, available at:http://search.japantimes.co.jp/cgi cgi-bin/nn20060701f3.html/ 1 July (accessed 11 June 2008). TEDD, L., 2005. E-books E in academic libraries: an international overview, New Review ew of Academic Librarianship, 11 (1) pp. 57-9. THE ECONOMIST, 2007. Mobile-phone novels in Japan, 24 May. VASILEIOU, M., HARTLEY R. and ROWLEY, J., 2009. An overview of the e-book e market place. Online Information Review (unpublished) VASILEIOU, M. and ROWLEY, J., 2008. Progressing the definition of e-book. Library Hi Tech 26 (3) pp. 355 368. XINHUA NEWS AGENCY, 2008. China's e-books e booming, available at: http://www.china.org.cn/books&magazines/2008-04/21/content_14989876.htm 04/21/content_14989876.htm (accessed 11 June 2008). 18 8 0
Ερωτήσεις και σχόλια; 19
20