ΙΕΡΟΣ ΚΑΘΕΔΡΙΚΟΣ ΝΑΟΣ ΤΗΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΣΟΦΙΑΣ

Σχετικά έγγραφα
Γενικό Λύκειο Καρπερού Δημιουργική Εργασία: Η ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ

Εργασία. στην Ιστορία. Κατερίνα Κολοκάθη. Ίλιον,

Η «Σοφία» της Αγίας Σοφίας

Παλαιότερα, πρωτεύουσα του Βυζαντίου, τώρα απλώς μια ευρωπαϊκή πόλη της Τουρκίας. Ωστόσο τα μνημεία της με κορυφαίο την Αγία Σοφία, διατηρούνται στο

Ο ΙΟΥΣΤΙΝΙΑΝΟΣΚΑΙ ΤΟ ΕΡΓΟΤΟΥ ΤΑ ΚΤΙΣΜΑΤΑ

ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΗ ΝΑΟΔΟΜΙΑ-ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ. Έτος ο Λύκειο Πατρών. Συντονίστρια: Γλαρού Άννα. Γιάννης Κωνσταντάκης. Φάνης Μάρκος ΝΑΟΔΟΜΙΑ-

ΔΕΙΓΜΑΤΙΚΟ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟ ΔΟΚΙΜΙΟ. Από τις πέντε (5) ερωτήσεις να απαντήσεις στις τρεις (3). Κάθε ερώτηση βαθμολογείται με τέσσερις (4) μονάδες.

ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤHN ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΘΡΟΝΙΚΗ ΕΟΡΤΗ (ΕΟΡΤΗ ΑΠ. ΑΝΔΡΕΑ)

ΣΚΟΠΟΣ: Η σύνδεση της καλλιτεχνικής δημιουργίας με το χαρακτήρα και τη φυσιογνωμία ενός πολιτισμού.

γυναίκας που σύμφωνα με την παράδοση ήταν η Θεοδώρα, κόρη του αυτοκράτορα Μαξιμιανού, η οποία είχε ασπασθεί το χριστιανισμό. Το 1430, με την κατάληψη

Ιερού Παλατίου Ιππόδρομο ανακτόρου των Βλαχερνών, του ανακτόρου του Μυρελαίου σειρά καταστημάτων της Μέσης

ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΚΤΗΡΙΑ ΤΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ

ΟΡΘΟΔΟΞΑ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΑ ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΒΟΙΩΤΙΑΣ ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΣΚΡΙΠΟΥ

ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΚΙΝΣΤΕΡΝΑ. Καλυβιώτη Κωνσταντίνου. Ένα μεγαλοπρεπή μνημείο ύδρευσης της Κωνσταντινούπολης

6 ος αι. Ιουστινιανός. Ναοί

Σύννεφα στον ορίζοντα της Αγιας Σοφιάς της Πόλης Kωνσταντινούπολη, του Νίκου Μαγγίνα

3 o ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΓΑΛΑΤΣΙΟΥ Σ.Χ. ΕΤΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ: «ΓΝΩΡΙΖΟΝΤΑΣ ΤΟΥΣ ΓΕΙΤΟΝΕΣ ΜΑΣ» ΤΑ ΜΝΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ ΜΠΛΕ ΤΖΑΜΙ

Βυζαντινά Μνημεία της Θεσσαλονίκης

Τίτλος: Διδακτική αξιοποίηση εκπαιδευτικών επισκέψεων

ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ 2016 Εκκλησίες της Σωτήρας. Πρόγραμμα Μαθητικών Θρησκευτικών Περιηγήσεων «Συνοδοιπόροι στα ιερά προσκυνήματα του τόπου μας»

Κωνσταντίνος: από τη Ρώμη στη Νέα Ρώμη

Έτσι ήταν η Θεσσαλονίκη στην αρχαιότητα - Υπέροχη ψηφιακή απεικόνιση

ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΑ:

13. Ο Ιουστινιανός μεταρρυθμίζει τη διοίκηση και τη νομοθεσία

ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΜΑΣ ΣΤΗΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ

ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ

ΝΑΟΣ ΑΓΙΑ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗΣ

Η Ρωμαϊκή και Βυζαντινή Φυσιογνωμία της Θεσσαλονίκης Ονόματα Ομάδων: 1. Μικροί Πράκτορες 2. LaCta 3. Αλλοδαποί 4. Η Συμμορία των 5

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ 1 ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ. ΓΝΩΡΙΜΙΑ ΜΕ ΤΟΝ ΤΟΠΟ ΜΑΣ

Θεσσαλονίκη: Μια πόλη, μια ιστορία

ΠΕΡΙΑΔΙΑΒΑΙΝΟΝΤΑΣ ΣΤΟ ΧΩΡΟ ΚΑΙ ΣΤΟ ΧΡΟΝΟ ΤΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ. Πολιτιστικό πρόγραμμα με βάση την Ιστορία της Ε Δημοτικού

Βυζαντινά μνημεία της Θεσσαλονίκης

Παναγία Αθηνιώτισσα 6ος αι.

30α. Η τέταρτη σταυροφορία και η άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Φράγκους

Αρχιτεκτονική. Εξερευνώντας τον κόσμο του Βυζαντίου. 1 από 6

Η ΜΟΝΗ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ (Καριγέ Τζαμί) ΣΤΕΛΙΟΣ ΓΟΥΝΑΡΟΠΟΥΛΟΣ 3o ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΤΡΙΚΑΛΩΝ ΕΤΟΣ ΤΑΞΗ Β1

Χριστούγεννα, Πρωτοχρονιά, Θεοφάνεια στη Σόφια 3-4 ηµέρες

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Α ΛΥΚΕΙΟΥ

Ακολούθησέ με... στην Καστροπολιτεία του Μυστρά

Ακολούθησέ με... στην Καστροπολιτεία του Μυστρά

ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΑ:

ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΑ:

Ο υαλοψός (υαλουργός),αναφέρεται σε : πρώιμους βυζαντινούς κώδικες αγιολογικές μαρτυρίες μεταγενέστερα κείμενα,που επιβεβαιώνουν την ύπαρξη

Εκκλησίες Παλαιού Φαλήρου

ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΑ:

ΣΤΟ ΚΑΣΤΡO ΤΗΣ ΚΩ Η ΓΕΦΥΡΑ ΤΟΥ ΚΑΣΤΡΟΥ

Μου έκαναν ιδιαίτερη εντύπωση τα ψηφιδωτά που βρίσκονταν στην αψίδα του ναού της Παναγίας της Κανακαριάς στη Λυθράγκωμη.

ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ ΠΡΟΤΑΣΗΣ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗΣ. Ονομασία Φορέα: ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΦΙΛΙΠΠΩΝ - ΝΕΑΠΟΛΕΩΣ - ΘΑΣΟΥ - ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΠΑΥΛΟΥ - ΚΑΒΑΛΑ

Ομάδα «Αναποφάσιστοι» : Αθανασοπούλου Ναταλία, Μανωλίδου Εβίτα, Μήτση Βασιλική, Στέφα Αναστασία

Όνομα:Αναστασία Επίθετο:Χαραλάμπους Τμήμα: Β 5 Το Κούριον

Βάπτιση. Εξερευνώντας τον κόσμο του Βυζαντίου. 1 από 6

Α Κύκλος: 1 14 Ιουλίου 2013

ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΙΣΤΟΡΙΑ. Διάλεξη 5 Ο Έκτος Αιώνας και η Δυναστεία του Ιουστινιανού ( ): Ιουστίνος Α ( ) - Ιουστινιανός Α (α μέρος: )

ΡΟΜΑΝΙΚΗ ΤΕΧΝΗ μ.χ. Στα μέσα του 11 ου αιώνα οι κάτοικοι της κεντρικής και βόρειας Ευρώπης ανεξαρτητοποιούνται από το κλασικό και ρωμαϊκό

ΕΙΚΟΝΕΣ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ. 1 Ψηφιδωτά τρούλου με νέες επεμβάσεις συντήρησης, 11 ος αιώνας, Νέα Μονή Χίου, Photo ΥΠ.ΠΟ.Α./ΤΑΠ, Εφορεία Αρχαιοτήτων Χίου

Σελίδα: 9 Μέγεθος: 56 cm ² Μέση κυκλοφορία: 1030 Επικοινωνία εντύπου:

Α ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΟΙ ΔΗΜΟΤΕΣ ΞΕΝΑΓΟΥΝΤΑΙ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ ΤΟΥΣ

Μαθημα 2. Το νοημα και η εξελιξη της χριστιανικης Λατρειας

Η θεώρηση και επεξεργασία του θέματος οφείλει να γίνεται κυρίως από αρχιτεκτονικής απόψεως. Προσπάθεια κατανόησης της συνθετικής και κατασκευαστικής

Αξιοθέατα Μακεδονίας, Στερεάς Ελλάδας και Θράκης

Εισαγωγή στη Βυζαντινή Φιλολογία

Α Ι Ν Ο Σ ``ΕΛΛΗΝΟΜΟΥΣΕΙΟΝ. έτος ίδρυσης 1976

Το εξεταστικό δοκίμιο αποτελείται από τέσσερις (4) σελίδες.

ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ. Της Μαρίας Αποστόλα

Μεγάλο Μετέωρο-Το παλαιότερο και μεγαλύτερο από όλα τα μοναστήρια των Μετεώρων

«Αγία Σοφία Κωνσταντινούπολης, το διαμάντι της Ορθοδοξίας»

Αγία Σοφία Μπλε Τζαμί: αναπαράσταση του φυσικού κόσμου στο διάκοσμό τους

1 η Θεματική ενότητα- Μπορούν οι άνθρωποι να εικονίζουν το Θεό; 1. Δώστε τον ορισμό της εικόνας.

Η Βασιλική της Γεννήσεως στη Βηθλεέμ

Ανάγνωση - Περιγραφή Μνημείου: Ναός του Ηφαίστου

Αρνητική απάντηση για τέλεση Θείας Λειτουργίας στα Κατεχόμενα- Υπό κατάρρευση Ναοί- Θέλουν να κάνουν Ιστορική Μονή Τέμενος

Μνημεία της Ελληνικής Πολιτιστικής Κληρονομιάς στο Εξωτερικό

ΕΥΡΩΠΑΙΟΙ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΕΣ ΣΤΑ ΑΠΟΤΥΠΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΠΑΡΘΕΝΩΝΑ. 3ο Γυμνάσιο Τρικάλων Ψάλλα Αθανασία

Ιατρική. Η άσκηση της Ιατρικής

ΒΙΒΛΙΟ ΠΕΜΠΤΟ. Η ΑΓΙΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ Του Αντιστρατήγου ε.α. Παναγιώτη Πανταζή

Το Αστέρι του Ναού της Γεννήσεως στη Βηθλεέμ

Μητροπολιτικός Ναός ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ Παραλιμνίου ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΑΣ ΑΜΜΟΧΩΣΤΟΥ

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΚΑΛΟΓΕΡΟΠΟΥΛΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ- ΙΟΥΝΙΟΥ Ονοματεπώνυμο: Τμήμα:. Αριθμός:..

Η Ροτόντα (ναός Αγίου Γεωργίου)

Αρχιτεκτονικι του χριςτιανικοφ ναοφ (Ρυκμοί)

Περπατώντας στην ªÂÛ ÈˆÓÈÎ fiïë

Ένα ξεχασμένο θέατρο. (το Ρωμαϊκό Ωδείο) Έφη Νικολοπούλου, ΒΠΠΓ

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΣΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ

1. Η στάση των Βυζαντινών απέναντι στους σεισμούς

από το Φορβίων, από προέρχεται Η εκκλησία αποτελεί το αιώνα

Ο Όσιος ΛουκάςΣτειρίου Βοιωτίας

Τα νοσοκομεία στο Βυζάντιο

33 Ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΣΥΛΟ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΤΜΗΜΑ Ε

Βυζαντινές ψηφίδες στη σύγχρονη Θεσσαλονίκη

ΑΓΙΟΣ ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΟΣ ΛΑΖΑΡΟΣ Ο ΦΙΛΟΣ ΤΟΥ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ

Το Τραγούδι της Γης του Στράτη Μυριβήλη

ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ

Ο ΝΑΟΣ ΤΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΕΩΣ

Η ΒΑΣΙΛΙΚΗ «ΑΓ. ΣΟΦΙΑ» Η ΝΕΚΡΟΠΟΛΗ

Η τέχνη του ψηφιδωτού (με αφορμή επίσκεψη στον Όσιο Λουκά)

ΡΩΜΑΪΚΗ ΤΕΧΝΗ. Πρότυπο Λύκειο Αναβρύτων Α Μάθημα: Ιστορία Υπευθ.Καθηγήτρια: Βαρβάρα Δημοπούλου

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

συνείδηση που χρειαζόταν ένα σύµβολο. 3. Η αγαλλίαση και η τάση για ευχαριστία επειδή η χιλιετία (1000 µ.χ.) δεν έφερε το τέλος του

Μεσαιωνική & Νεώτερη Ιστορία Β Γυμνασίου

Κάστρα και οχυρά της Μεσσηνίας: Η ΑγιαΣωτήρα στους Χριστιάνους

Transcript:

3 o ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΓΑΛΑΤΣΙΟΥ Σ.Χ. ΕΤΟΣ 2011-2012 ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ: «ΓΝΩΡΙΖΟΝΤΑΣ ΤΟΥΣ ΓΕΙΤΟΝΕΣ ΜΑΣ» ΤΑ ΜΝΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ ΙΕΡΟΣ ΚΑΘΕΔΡΙΚΟΣ ΝΑΟΣ ΤΗΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΣΟΦΙΑΣ Εργασία του μαθητή: Μαγγιώρου Ανδρέα

Η Αγία Σοφία είναι το πρώτο κτίσμα που χτυπάει στα μάτια του επισκέπτη, καθώς εισέρχεται από την Προποντίδα. Το ξεχωριστό αυτό σημείο είχαν επιλέξει για να χτίσουν τους ναούς τους, αιώνες πριν από τους Βυζαντινούς, οι ειδωλολάτρες.

Ιστορία: Ο πρώτος ναός της Αγίας Σοφίας θεμελιώθηκε από τον Μεγάλο Κωνσταντίνο το 330 μ.χ. όταν ονόμασε τη μετέπειτα Κωνσταντινούπολη πρωτεύουσα της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Η ανέγερση του ναού ολοκληρώθηκε από τον γιο του Κωνστάντιο και τα εγκαίνια έγιναν το 346.

Ιστορία: Κατά την εποχή του Αρκαδίου, το 404, η πρώτη Αγία Σοφία πυρπολείται και θα κτισθεί εκ νέου από τον Θεοδόσιο Β'. Θα πυρποληθεί όμως και πάλι το 532, κατά τη Στάση του Νίκα. Έτσι, ο αυτοκράτορας Ιουστινιανός Α' αποφασίζει να κατασκευάσει την εκκλησία από την αρχή, στον ίδιο χώρο, αλλά πολύ πιο επιβλητική, για να δεσπόζει στη Βασιλεύουσα. Τα θεμέλια αυτού του μεγαλοπρεπή ναού θα μπουν στις 23 Φεβρουαρίου του 532, με σχέδια που εκπόνησαν οι αρχιτέκτονες Ανθέμιος Τραλλιανός και Ισίδωρο ο Μιλήσιος.

Η ιστορία και το οικοδόμημα της Αγίας Σοφίας Ιστορία: Τα εγκαίνια έγιναν στις 27 Δεκεμβρίου του 537 από τον Ιουστινιανό, ο οποίος βλέποντας την υπεροχή της Αγίας Σοφίας έναντι του ξακουστού ναού του Σολομώντα, αναφωνεί: «Δόξα των Θεώ το καταξιωσάντι με τελέσαι τοιούτον έργον. Νενίκηκά σε Σολομών». Για χίλια και πλέον χρόνια (537-1453), η Αγία Σοφία θα αποτελέσει το κέντρο της ορθοδοξίας και του ελληνισμού. Εκεί, ο λαός θα γιορτάσει τους θριάμβους, θα θρηνήσει τις συμφορές και θα αποθεώσει τους νέους αυτοκράτορες.

ΙΕΡΟΣ ΚΑΘΕΔΡΙΚΟΣ ΝΑΟΣ ΤΗΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΣΟΦΙΑΣ Ιστορία: Η τελευταία λειτουργία τελέστηκε στις 29 Μαΐου του 1453. Ο αυτοκράτορας Κωνσταντίνος Παλαιολόγος ΙΑ' Δραγάτης, αφού προσευχήθηκε μαζί με το λαό και ζήτησε συγνώμη για λάθη που πιθανόν έκανε, έφυγε για τα τείχη, όπου έπεσε μαχόμενος. Μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης, η Αγία Σοφία έγινε τζαμί και με την επανάσταση του Κεμάλ Ατατούρκ μετατράπηκε σε μουσείο.

ΙΕΡΟΣ ΚΑΘΕΔΡΙΚΟΣ ΝΑΟΣ ΤΗΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΣΟΦΙΑΣ Αρχιτεκτονική: Ο ναός της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη είναι το αριστούργημα της βυζαντινής αρχιτεκτονικής και ταυτόχρονα ένα από εκείνα τα μνημεία, όπου οι χριστιανοί της εποχής εκείνης, σύμφωνα με τον Προκόπιο, πίστευαν ότι "ο ναός αυτός δεν είναι έργο ανθρώπινης προσπάθειας ή τεχνικής, αλλά της επενέργειας του Θεού". Δύο Έλληνες Μικρασιάτες, ο Ανθέμιος από τις Τράλλεις (Αϊδινί) και ο Ισίδωρος από τη Μίλητο ανέλαβαν την πραγματοποίηση του κολοσσιαίου έργου το οποίο εγκαινιάστηκε στις 27 Δεκεμβρίου 537, μόλις 5 έτη από στην ημέρα πού ερίφθη ο πρώτος λίθος.

Αρχιτεκτονική: Όταν κανείς εισέρχεται στο ναό μένει έκθαμπος από τη μεγαλοπρέπεια και ατενίζει τον ύψους 55 μέτρων τεράστιο θόλο, πλάτους 31 μέτρων, πού στηρίζεται σε τέσσερις μεγάλες αψίδες, οι οποίες πάλι βαστάζονται από τέσσερις ογκώδεις κίονες. Η Αγία Σοφία είναι ο τύπος της θολωτής βασιλικής, γνωστός στην Μικρά Ασία από τον 5ο αιώνα.

Ψηφιδωτά : Σημεία που παρουσιάζουν καλλιτεχνικό ενδιαφέρον είναι τα παραστατικά ψηφιδωτά - απομεινάρια της διακόσμησης που κάποτε κάλυπτε τα υπερώα, αλλά σήμερα έχουν σχεδόν εξαφανιστεί. Αυτά τα εξαιρετικά βυζαντινά έργα τέχνης χρονολογούνται από τον 9ο αιώνα ή και αργότερα, μετά την εικονοκλαστική περίοδο. Μερικά από τα περίτεχνα ψηφιδωτά, ειδικά αυτά που κοσμούν το νάρθηκα και τη γειτονική αίθουσα των Πολεμιστών, είναι μέρος του αυθεντικού διακόσμου του ναού από τον 6ο αιώνα.

Ψηφιδωτά : Μερικά από τα εκατοντάδες ψηφιδωτά του ναού αποτελούν τα εξής : Η «Ένθρονος Θεοτόκος» που κρατά αγκαλιά τον Χριστό, (10ος αιώνας μ. Χ.). Ο «Ένθρονος Χριστός» (10ος - 11ος αιώνας μ. Χ.). Η παράσταση της «Δεήσεως», ψηφιδωτό του 1261 (13ου αι.). Ο «Παντοκράτορας Χριστός» στον τεράστιο τρούλο.

ΙΕΡΟΣ ΚΑΘΕΔΡΙΚΟΣ ΝΑΟΣ ΤΗΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΣΟΦΙΑΣ Το τουριστικό ενδιαφέρον της Αγίας Σοφίας

Το τουριστικό ενδιαφέρον της Αγίας Σοφίας

ΙΕΡΟΣ ΚΑΘΕΔΡΙΚΟΣ ΝΑΟΣ ΤΗΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΣΟΦΙΑΣ Βιβλιογραφία: http://www.pamediakopes.gr http://el.wikipedia.org Εγκυκλοπαίδεια Η Αρχαία Ελλάς Ιστορία Β λυκείου