Αντιλήψεις-Στάσεις των μαθητών του γυμνασίου και των Λ.Τ. τάξεων σχετικά με την σχολική ζωή 2016-2017 Βαβαρούτα Κατερίνα Σπυρόπουλος Βασίλης Ψηλοπαναγιώτη Άννα Ψυχομάνη Γεωργία Ριόλος 2016-17 1
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΕΡΙΛΗΨΗ...3 ΕΙΣΆΓΩΓΗ...4 ΚΥΡΙΩΣ ΜΕΡΟΣ 1) ΠΛΆΙΣΙΟ-ΣΤΟΧΟΙ...5 2)ΜΕΘΟΔΟΣ...5 3)ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΆ ΕΡΩΤΗΜΆΤΆ...5 4)ΆΠΟΤΕΛΕΣΜΆΤΆ-ΣΥΖΗΤΗΣΗ...6 ΣΥΜΠΕΡΆΣΜΆΤΆ...8 ΒΙΒΛΙΟΓΡΆΦΙΆ 9 ΠAΡΆΡΤΗΜΆ.10 2
ΠΕΡΙΛΗΨΗ Το θεμα της εργασιας μας ηταν να διερευνήσουμε πτυχές της σχολικής ζωής του σχολείου μας. Η μέθοδος της εργασιας μας ηταν η μέθοδος του ερωτηματολογίου, δηλαδή αφου συντάξαμε ερωτησεις και τις μοιράσαμε στους μαθητες του σχολειου μας μετα να δούμε τις τάσεις των απαντήσεων και να εκφράσουμε τα αποτελέσματα σε διαγραμματα. Τα βασικοτερα αποτελεσματα ειναι ότι: τα παιδια απο το σχολείο μας δεν εχουν πεσει θυμα bulling, ωστόσο υπάρχουν δείγματα εκμετάλλευσης μεταξύ των μαθητών. Δεν μπορουν να εμπιστευτουν τους καθηγητες μας για προσωπικά τους θέματα, ενώ η πλειοψηφία των μαθητών είναι ικανοποιημένη από το μάθημα των καθηγητών. Επισης, τα περισσότερα παιδιά πιστευουν οτι οι καθηγητες δεν πρεπει να είναι πιο επιεικεις με παιδιά απο άλλες χώρες. Τελος ενα βασικο αποτελεσμα ειναι οτι ενα μεγαλο ποσοστο των μαθητων πιστευει οτι τα τμηματα ενταξης ειναι ικανοποιητικα. 3
ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η σχολική ζωή περιλαμβάνει σχέσεις ανάμεσα σε μαθητές και καθηγητές, όπως και σχέσεις μεταξύ των μαθητών. Οι σχέσεις των μαθητών είναι συνήθως φιλικές και σε κάποιες περιπτώσεις εχθρικές. Αυτό συμβαίνει γιατί υπάρχει ανταγωνισμός λόγω μαθημάτων και βαθμών. Ωστόσο οι σχέσεις ανάμεσα στους μαθητές και στους καθηγητές μπορεί να οδηγήσουν σε σύγκρουση ή σε συνεργασία. Επίσης η ζωή στο περιβάλλον του σχολείου περιλαμβάνει σχολικά μαθήματα και τις αντίστοιχες βαθμολογίες των μαθητών. Τέλος στο πλαίσιο του σχολείου υλοποιούνται και άλλες δράσεις και δραστηριότητες που δεν εντάσσονται στο πρόγραμμα μαθημάτων, πχ. Εκδρομές, εκδηλώσεις, προγράμματα, αθλητικούς αγώνες. Η εργασία μας ερευνά τις απόψεις των μαθητών πάνω σε διάφορα σχολικά ζητήματα όπως: η σχολική βία, η εκμετάλλευση ανάμεσα στους μαθητές, μαθήματα που προτιμούν περισσότερο και τι απόψεις έχουν για τους καθηγητές τους. Από την διερεύνησή μας στο Διαδίκτυο βρήκαμε μία ανάλογη εργασία η οποία αναφέρεται στα συναισθήματα των μαθητών κατά τη διάρκεια των μαθημάτων (https://2gympsilkalymn.files.wordpress.com/2013/10/ergasia.pdf). 4
ΚΥΡΙΩΣ ΜΕΡΟΣ ΠΛΆΙΣΙΟ-ΣΤΟΧΟΙ Στόχος της εργασίας είναι να δούμε τις αντιλήψεις-στάσεις των μαθητών του Γυμνασίου και των Λυκειακών Τάξεων Ριόλου σχετικά με την σχολική ζωή. Δηλαδή τις απόψεις που έχουν σε διάφορα σχολικά ζητήματα όπως είναι: η βαθμολογία, η συμπεριφορά των παιδιών και των καθηγητών κλπ. ΜΕΘΟΔΟΣ Η μέθοδος που ακολουθήσαμε ήταν ή μέθοδος ερωτηματολογίου. Άρχικά καταγράψαμε κάποιες λέξεις-κλειδιά που θα μας βοηθούσαν στη διαμόρφωση των ερωτημάτων. Επιπλέον, γράψαμε τα ερευνητικά ερωτήματα και με βάση αυτά και τη συζήτηση που κάναμε διατυπώσαμε υποερωτήματα. Στη συνέχεια, φτιάξαμε το ερωτηματολόγιο το οποίο μοιράσαμε στους μαθητές του σχολείου. Τέλος συζητήσαμε τις απαντήσεις των παιδιών και βγάλαμε κάποια συμπεράσματα. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΆ ΕΡΩΤΗΜΆΤΆ 1. Πως είναι οι σχέσεις μαθητών-καθηγητών μεταξύ τους και μεταξύ των μαθητών; 2. Βρίσκεται ενδιαφέρον στα μαθήματα και στη μαθητική διδασκαλία; 3. Υπάρχουν σχέσεις εκμετάλλευσης ανάμεσα στους μαθητές; 4. Πως βιώνουν τα παιδιά τον χρόνο τους στο σχολείο (θετικά ή αρνητικά); 5. Θεωρείται ότι το σχολείο θα έπρεπε να σας προσφέρει δραστηριότητες και βοήθεια στα μαθήματα ή σε άλλες δράσεις (φροντηστηριακά μαθήματα,ξένες γλώσσες,αθλητισμός) 6. Πιστεύετε ότι είναι απαραίτητο να τελειώσετε το σχολείο; 7. Πιστεύεις ότι οι βαθμοί προκαλούν ανταγωνισμό ανάμεσα στους μαθητές; 5
AΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ - ΣΥΖΗΤΗΣΗ Σύμφωνα με τις απαντήσεις των 102 ερωτηματολογίων προκύπτουν τα εξής: Το 76.9% των μαθητών δεν έχει εμπιστευτεί μυστικό του σε καθηγητή του σχολείου μας ενώ το 22.79% έχει εμπιστευτεί καθηγητή για προσωπικό του ζήτημα. Επομένως καταλαβαίνουμε ότι οι περισσότεροι μαθητές του σχολείου μας δεν έχουν αναπτύξει στενές διαπροσωπικές σχέσεις με τους καθηγητές ώστε να συζητούν μαζί τους προσωπικά τους θέματα. Το 37.17% των μαθητών κλείνει προς τα θετικά μαθήματα (Φυσική, Χημεία και Μαθηματικά), το 20.51% προς τα θεωρητικά ( Άρχαία, Γλώσσα, Κείμενα κλπ), το 19.23% προτιμά τα Καλλιτεχνικά ενώ το 21.79% επιλέγει την Φυσική Άγωγή. Άρα οι μαθητές έχουν επιλέξει τα μαθήματα που θέλουν να ασχοληθούν περισσότερο και βάση των ποσοστών υπάρχουν ποικίλες προτιμήσεις. Στην ερώτηση αν οι μαθητές κάνουν εξωσχολικά μαθήματα για να βοηθηθούν το 43.58% απάντησε ΝΆΙ ενώ το 56.1% απάντησε ΟΧΙ. Η διαφορά των ποσοστών δεν είναι μεγάλη όμως το ότι το μεγαλύτερο ποσοστό μαθητών απάντησε ΟΧΙ ίσως σημαίνει ότι η διδασκαλία των καθηγητών είναι επαρκής γι αυτούς και η μαθησιακή διαδικασία στο σχολείο ικανοποιητική. Το 41.02% των μαθητών έχει εκμεταλλευτεί συμμαθητή του προς όφελός του ενώ το 58.97% των μαθητών το αρνείται. Επομένως μέσα από αυτά τα ποσοστά καταλαβαίνουμε ότι ενδέχεται να υπάρχουν σοβαρά ζητήματα εκμετάλλευσης ανάμεσα σε αρκετούς μαθητές. Τα παιδιά πιστεύουν ότι οι καθηγητές δεν πρέπει να είναι πιο επιεικής με τα παιδιά από άλλες χώρες ( 53.84%) αλλά υπάρχουν και παιδιά που συμφωνούν ( 46.15%). Το 57.69% των μαθητών είναι ικανοποιημένο με τα τμήματα ένταξης του σχολείου μας ενώ το 41.02% των μαθητών δεν είναι. Είναι σημαντικό το ποσοστό των μη ικανοποιημένων παιδιών γιατί τα τμήματα ένταξης δεν καλύπτουν τις ανάγκες ενός πολύ μεγάλου ποσοστού μαθητών. Μεγάλο είναι το ποσοστό των μαθητών που πιστεύουν ότι οι καθηγητές του σχολείου μας κάνουν καλό μάθημα ( 70.51% ) ενώ το 29.48% πιστεύει το αντίθετο. Επίσης οι περισσότεροι μαθητές πιστεύουν ότι ο ρόλος του σχολείου είναι σημαντικός (90%) ενώ ένα μικρό ποσοστό διαφωνεί (10%). Υπάρχουν πολλοί μαθητές οι οποίοι θέλουν το σχολείο να τους παρέχει ενισχυτική διδασκαλία (77%) υπάρχουν όμως και άλλοι που δεν θέλουν (23%). Το 64% των μαθητών αγχώνεται την περίοδο των εξετάσεων ενώ υπάρχει και ένα 36% που δεν αγχώνεται. 6
Το 69% των μαθητών νιώθει ευχάριστα συναισθήματα στη λήξη της σχολικής χρονιάς όμως το 31% έχει δυσάρεστα συναισθήματα. Οι περισσότεροι μαθητές (90%) έχουν την άποψη ότι το σχολείο επηρεάζει στην διαμόρφωση του χαρακτήρα ενός παιδιού και λιγότεροι (10%) διαφωνούν. Το 83% των μαθητών ενδιαφέρεται για την επίδοση του στους βαθμούς και το 17% δεν ενδιαφέρεται. 7
ΣΥΜΠΕΡΆΣΜΆΤΆ Τα τελευταία χρόνια γίνονται πολλές συζητήσεις για τον σχολικό εκφοβισμό (bulling) και τα συμπεράσματα που βγάζουμε από τις απαντήσεις των μαθητών του σχολείου μας είναι ότι δεν έχουν δεχθεί bulling. Στο σχολείο μας οι σχέσεις των μαθητών και των καθηγητών δεν είναι ιδιαίτερα εμπιστευτικές εφόσον οι περισσότεροι μαθητές δεν εμπιστεύονται μυστικά τους στους καθηγητές. Επίσης οι μαθητές επιλέγουν να μην κάνουν εξωσχολικά μαθήματα αλλά αρκούνται στη διδασκαλία των καθηγητών τους. Σχετικά με τις σχέσεις μεταξύ των μαθητών βλέπουμε ότι αρκετά παιδιά έχουν δηλώσει ότι έχουν εκμεταλλευτεί συμμαθητή τους επομένως καταλαβαίνουμε ότι οι σχέσεις ανάμεσα στους μαθητές μοιάζουν με τις σχέσεις που επικρατούν στο συνολικό κοινωνικό περιβάλλον. Επιπροσθέτως τα παιδιά πιστεύουν ότι δεν πρέπει να γίνονται διακρίσεις στα παιδιά από άλλες χώρες δηλαδή ότι πρέπει να βαθμολογούνται όλοι το ίδιο. Στη συνέχεια διαπιστώνουμε ότι τα τμήματα ένταξης ικανοποιούν τις ανάγκες των μαθητών του σχολείου μας. Καταλήγοντας ότι οι καθηγητές του σχολείου μας κάνουν καλό μάθημα και καλύπτουν τα κενά τους. Αρκετοί μαθητές εκφράζουν συνεχώς διάφορες απόψεις για το αν ο ρόλος του σχολείου είναι σημαντικός. Στο σχολείο μας οι περισσότεροι μαθητές υπολογίζουν αρκετά το σχολείο αλλά υπάρχουν και άλλοι που δεν ενδιαφέρονται. Αρκετοί μαθητές πιστεύουν πως το σχολείο είναι ωφέλιμο γι αυτούς διότι τους παρέχει πληθώρα γνώσεων. Ακόμα, διαπιστώνουμε ότι οι σχολικές διδακτικές ώρες δεν είναι αρκετές για τους μαθητές γι αυτό και πολλοί επιθυμούν να υπάρχει στο σχολείο τους ενισχυτική διδασκαλία. Αυτή τους η ανάγκη για επιπλέον μόρφωση επιδεικνύει την όρεξη τους για διάβασμα με απώτερο σκοπό την επίτευξη των στόχων τους. Βέβαια η διάθεση μερικών μαθητών επηρεάζεται μάλλον αρνητικά από το λεγόμενο άγχος, το οποίο τις περισσότερες φορές λειτουργεί αρνητικά στην ψυχολογία τους (ιδιαίτερα την περίοδο των σχολικών εξετάσεων) με αποτέλεσμα να μην αποδίδουν. Γι αυτό τον λόγο στην λήξη της σχολικής χρονιάς πλημμυρίζονται από συναισθήματα ανακούφισης και χαράς. Χωρίς αυτό να σημαίνει πως δεν υπάρχουν και άτομα τα οποία λυπούνται επειδή θα απομακρυνθούν από τους φίλους τους ή επειδή δεν θα έχουν κάποιες ιδιαίτερες-διασκεδαστικές σχολικές στιγμές. Γενικότερα παρατηρούμε ότι οι περισσότεροι μαθητές του σχολείου διακρίνονται από την αντίληψη οτι η σχολική ζωή διαμορφώνει τον χαρακτήρα τους. Ίσως μέσα από τις συζητήσεις που γίνονται στο πλαίσιο των μαθημάτων επηρεάζονται, αναθεωρούν απόψεις και διαμορφώνουν ή διαφοροποιούν την προσωπικότητά τους Τέλος η επίδοση στα σχολικά μαθήματα είναι ένα σημαντικό ζήτημα το οποίο απασχολεί τους μαθητές και γι αυτό κοπιάζουν καθημερινά. 8
Βιβλιογραφία www.sta[s[cs.gr www.ekke.gr www.spin.gr 6 9
ΠΑΡΆΡΤΗΜΑ (ΕΡΩΤΗΜΆΤΟΛΟΓΙΟ) Εχετε πέσει ποτέ θύμα bulling; Εχεις εμπιστευτεί ποτέ μυστικό σου σε καθηγητή του σχολείου μας; Ποια μαθήματα από τα παρακάτω σου αρέσουν: - Θετικών επιστημών(μαθηματικά,φυσική, χημεία κτλ) - Θεωρητικά (αρχαία,γλώσσα,κείμενα κτλ) - Καλλιτεχνικά(μουσική-εικαστικά,τεχνολογία) - Φυσική Άγωγή Κάνετε εξωσχολικά μαθήματα για να βοηθηθείτε; Εχετε εκμεταλλευτεί ποτέ συμμαθητή σας προς όφελός σας (ασκήσεις, διαγωνίσματα); Πιστεύεις ότι η συμπεριφορά των καθηγητών πρέπει να είναι πιο επιεικής στα παιδιά από άλλες χώρες; Πιστεύεις ότι τα τμήματα ένταξης του σχολείου μας είναι ικανοποιητικά για τα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες; Νομίζεις ότι οι καθηγητές του σχολείου μας κάνουν καλό μάθημα; Πως είναι οι σχέσεις μαθητών-καθηγητών μεταξύ τους και μεταξύ των μαθητών; Βρίσκεται ενδιαφέρον στα μαθήματα και στη μαθητική διδασκαλία; Υπάρχουν σχέσεις εκμετάλλευσης ανάμεσα στους μαθητές; Πως βιώνουν τα παιδιά τον χρόνο τους στο σχολείο (θετικά ή αρνητικά); Θεωρείται ότι το σχολείο θα έπρεπε να σας προσφέρει δραστηριότητες και βοήθεια στα μαθήματα ή σε άλλες δράσεις (φροντηστηριακά μαθήματα,ξένες γλώσσες,αθλητισμός) Πιστεύετε ότι είναι απαραίτητο να τελειώσετε το σχολείο; Πιστεύεις ότι οι βαθμοί προκαλούν ανταγωνισμό ανάμεσα στους μαθητές; 10