Οδοιπορικό στην Ουγκάντα Η πτήση µας προσγειώθηκε στο Entebbe ξηµερώµατα Κυριακής και εµείς συνεχίσαµε οδικώς το νυχτερινό ταξίδι µέχρι το Monde καλύπτοντας µια απόσταση 100 χιλιοµέτρων περίπου. Τα χρώµατα της αυγής µας βρίσκουν να ξεφορτώνουµε φάρµακα και βαλίτσες στη πίσω αυλή του µικρού νοσοκοµείου. Κυριακή σήµερα και ο κόσµος ανηφορίζει προς τη εκκλησία του Αγίου Αντωνίου, θα εκκλησιαστεί πρώτα και µετά θα περάσει και από το ιατρείο αν έχει ανάγκη γνωρίζουν ότι σήµερα θα ερχόµασταν και περιµένουν τους µουσουγκου γιατρούς, τους λευκούς γιατρούς Αν και περίοδος των βροχών, το νερό είναι ελάχιστο και οι θερµοκρασίες υψηλές Έξω αρχίζουν να µαζεύονται ασθενείς, κυρίως παιδιά σπρωγµένα άλλα από περιέργεια και άλλα από πυρετό και περιµένουν υποµονετικά να εξεταστούν, πιπιλίζοντας εν τω µεταξύ τις καραµέλες που µοίρασε η Κλειώ. Εν µέσω ιατρείου µας έρχεται και η είδηση ενός επιβεβαιωµένου κρούσµατος και θανάτου µια 12χρονης στη περιοχή µας από τον ιό εµπολα. Επικρατεί ανησυχία και αναστάτωση µιας και πρόκειται για µια νόσο θανατηφόρο. Ο σχεδιασµός και ο προγραµµατισµός των ιατρικών επισκέψεων και πράξεων αλλάζει ριζικά. Θα πρέπει να ακολουθηθούν και να εφαρµοστούν αυστηρά οι κανόνες του παγκόσµιου οργανισµού υγείας, WHO. Τα γάντια, οι µάσκες, οι ρόµπες θα πρέπει να είναι τα πρώτα όπλα προστασίας και δικής µας αλλά και των ασθενών. Δεν θα πρέπει να υπάρχει συνωστισµός στη αίθουσα αναµονής, θα πρέπει να γίνεται διαλογή περιστατικών και κάθε ύποπτο περιστατικό θα πρέπει να αποµονώνεται και να διακοµίζεται στο κέντρο αναφοράς του νοσοκοµείου στο Bombo και η απολύµανση µε διάλυµα χλωρίνης θα είναι συχνή σε όλο το χώρο. Η διαλογή περιστατικών πρέπει να είναι προσεκτική γιατί τα πρώτα συµπτώµατα του ιού µοιάζουν µε εκείνα της ελονοσίας. Κάθε εµπύρετο µας δηµιουργεί ερωτηµατικά και η ανακούφιση σε κάθε
θετικό τεστ ελονοσίας είναι µεγάλη.. ξέρετε τη ελονοσία µπορούµε να την αντιµετωπίσουµε, τον Έµπολα όχι.. Έχει πια σκοτεινιάσει όταν στο ιατρείο µπαίνουν συνοδεία αστυνοµικών µια µητέρα και η 12χρονη κόρη της, θύµατα βιασµού στο κενό υγρό βλέµµα τους δεν κατέφερα να διακρίνω ούτε πόνο ούτε µίσος, στο δικό µου όµως είναι ολοφάνερα τα συναισθήµατα Δεν έχει ξανασυµβεί τέτοιο περιστατικό από το πόλεµο, λένε Η διαδικασία της ιατροδικαστικής εξέτασης είναι χρονοβόρα και τελειώνει µε την ευχή να συλληφθούν οι ένοχοι.. Ξηµέρωσε µε ένα πολύχρωµο συνδυασµό χρωµάτων στο ουρανό.. Δεν προλάβαµε να απολαύουµε το ζεστό καφέ και οι πρώτοι άρρωστοι έκαναν τη εµφάνιση τους.. Αρχίσαµε ιατρείο οι γιατροί, ενώ τα άλλα µέλη ανέλαβαν την αγορά και µεταφορά φαρµάκων από τη κεντρική φαρµακαποθήκη της Καµπάλα γεγονός που απαιτεί χρόνο και υποµονή. Ήταν περίπου µεσάνυχτα όταν επέστρεψαν µε 2 αυτοκίνητα φάρµακα και η αποστολή προς το βορρά ήταν έτοιµη να ξεκινήσει µε το χάραµα.. Οι πρώτες σιγανές σταγόνες της πρωινής βροχής µας συντροφεύουν στο σηµερινό µας ταξίδι στον Βορρά και η διάρκειά του υπολογίζεται από 3 έως 5 ώρες. Ο δρόµος µια ατέλειωτη ευθεία µέσα από χωράφια και χωριά. Οι εικόνες της καθηµερινής ζωής των ανθρώπων ανοίγεται µπροστά µας. Άνθρωποι να καλλιεργούν µε µοναδικά εργαλεία τα χέρια τους τα χωράφια, να πουλούν στις υπαίθριες αγορές φρούτα, λαχανικά, ζώα και τα παιδιά -µε εκείνα τα γνώριµα κίτρινα µπιτόνια- να κουβαλούν το νερό από τις πηγές και τις δεξαµενές... Σε τούτη τη χώρα, τα παιδιά πέρα από τη µελλοντική γενιά αποτελούν και το µοναδικό σύστηµα ύδρευσης. Μικρά - µεγάλα το καθένα µε ανάλογου µεγέθους µπιτόνι κόβουν τα δροµολόγια ανάµεσα στο σπίτι και τη δεξαµενή Διασχίζουµε την περιοχή του ρινόκερου. Η βλάστηση πιο πυκνή αλλά δεν πιστεύουµε πως θα βρεθούµε πρόσωπο µε πρόσωπο µε αυτά τα δυνατά ζώα. Ο ήχος των αυτοκινήτων, ο κόσµος τα
αποµακρύνει. Ένα άλλο γεγονός που τα καθηλώνει πιο βαθιά και µακριά είναι η υλοτοµία. Το κάρβουνο είναι µια πηγή εσόδων για τους κατοίκους και τα δέντρα καθηµερινά κόβονται, καίγονται και πουλιούνται χωρίς να υπάρχει ένα σχέδιο προστασίας ή αναδάσωσης από την κυβέρνηση. Εδώ ο καθένας κόβει ανεξέλεγκτα, πουλά όσες ποσότητες κάρβουνο µπορεί να παράγει, σε όποια τιµή θέλει και φτάσανε στη άλλη άκρη, του να είναι αναγκασµένοι να κόβουν και τα δένδρα του µάνγκο για να παράγουν κάρβουνο. Ένα τσουβάλι κάρβουνο κοστίζει 10 χιλιάδες ουγκαντέζικα σελίνια, που αντιστοιχούν στα 3 ευρώ περίπου, πολλά λεφτά αν αναλογιστεί κανείς πως ο µισθός, για όσους έχουν την τύχη να εργάζονται, κυµαίνεται από 30-45 ευρώ τον µήνα. Φυτείες µε πεύκα κάνουν την εµφάνισή τους, ιδιωτικά δάση προς εκµετάλλευση, λέει ο παπα - Αντώνης, που έχουν αλλάξει το οικολογικό σύστηµα, έχουν φέρει αρρώστιες στα τροπικά δέντρα και κανείς δεν ξέρει πώς να τις αντιµετωπίσει. Η παρουσία µιας µεγάλης οικογένειας πιθήκων στον δρόµο που απολαµβάνουν µάνγκο και µπανάνες, σηµατοδοτεί το πέρασµα από τους καταρράκτες του Νείλου. Μια δύσκολη δύσβατη περιοχή, στρατιωτικά ελεγχόµενη µια και αποτελεί κρησφύγετο ανταρτών. Οι στρατιωτικοί φύλακες µας δηλώνουν πως απαγορεύεται η φωτογράφηση και πως µόνο µετά από αίτηση ειδικής άδειας µπορούµε να τραβήξουµε αυτό το υγρό, θαµπό από τους υδρατµούς τοπίο. Αρνηθήκαµε ευγενικά τη υπόδειξή τους και τραβήξαµε τον δρόµο µας που κοντεύει πια στο τέλος µετά από 4 ώρες, χωρίς τα απρόοπτα, ταξιδιού. Το Gulu είναι πια στα πόδια µας. Η πόλη του Βορρά που έχει υποστεί τις πιο τραγικές συνέπειες του πολέµου: Σφαγές, διωγµούς -τα στρατόπεδα συγκέντρωσης προσφύγων γύρω από την πόλη µόλις φέτος άδειασαν και ο κόσµος επέστρεψε στα σπίτια- της αρπαγής των παιδιών από τους αντάρτες, που ακόµη 20 χιλιάδες παιδιά αγνοούνται και άλλα τόσα κάθε απόγευµα περπατούσαν ώρες µέχρι να φτάσουν σε έναν καταυλισµό - µοναστήρι για να περάσουν το βράδυ σε ασφάλεια και το πρωί να πάρουν πάλι τον δρόµο για τα σπίτια τους, της παρατεταµένης
ξηρασίας και της πείνας Για όλα αυτά η πόλη έχει χαρακτηριστεί η πόλη των ΜΚΟ, (των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων), που δραστηριοποιούνται σε διάφορους τοµείς. Μπορείς εύκολα να καταλάβεις πώς και ίσως και πότε αυτή η κοινωνία θα επιστρέψει στους κανονικούς ρυθµούς, αν θα βγει ο κόσµος άφοβα στον δρόµο, αν και πότε θα γεµίσουν οι αγορές µε αγαθά και αν η ανεξαρτησία του νότιου Σουδάν θα επηρεάσει τη περιοχή. Αυτό είναι πράγµατι ένα µεγάλο θέµα.. το νότιο Σουδάν αποτελεί πια κράτος αυτόνοµο και εδώ η φυλή Ατσιόλι έχει τις ρίζες της εκεί, πολλοί είναι αυτοί που επιθυµούν να προσαρτηθούν στο νέο αυτό κράτος και όπως λένε δεν τους χωρίζουν περισσότερα από εκείνα που τους ενώνουν µε την Καµπάλα, ούτε καν η γλώσσα τους είναι η ίδια. Είναι η τραγική πραγµατικότητα ότι η κεντρική διοίκηση την περιφέρεια και κυρίως αυτή εδώ τη ζώνη που εξέφρασε µε ένοπλο τρόπο την αντίδρασή της προς την κυβέρνηση του επανεκλεγέντος προέδρου, (µε νοθεία όπως λέγεται έντονα) Μουσεβένι, που πρόσφατα ορκίστηκε και σύµφωνα µε ξένα ειδησεογραφικά πρακτορεία οι πανηγυρισµοί της νίκης του θα κοστίσουν πάνω από ένα εκατοµµύριο δολάρια, τη στιγµή που η χώρα βρίσκεται στο χείλος της οικονοµικής εξαθλίωσης. Ο ηγέτης της αντιπολίτευσης, Κίζα Μπεσίτζιε, βρέθηκε στο Νοσοκοµείο, αφού τραυµατίστηκε από τις Αρχές και αργότερα τέθηκε σε κατ οίκον περιορισµό, ενώ οι οπαδοί του συνεχίζουν τις διαµαρτυρίες για την επιβάρυνση του κόστους διαβίωσης µε τις τεράστιες αυξήσεις σε τρόφιµα και καύσιµα, εξαπολύοντας κατηγορίες κατά κυβερνητικών στελεχών για φαινόµενα διαφθοράς. Ναι, η διαφθορά είναι µεγάλη κάτι ξέρουµε που σε αυτό παροµοιάζουµε τη χώρα µας µε την Ουγκάντα- οι αυξήσεις είναι τεράστιες το κόστος ζωής πολύ υψηλό και ο κόσµος σε ποσοστό 90% έχει γονατίσει. Δεν γίνεται να διατηρηθεί ένα τέτοιο κόστος ζωής όταν η τιµή τους ενός λίτρου βενζίνης ξεπερνά το ένα ευρώ, όταν η ζάχαρη αγαθό καθηµερινής χρήσης αλλά και ντόπιας παραγωγής να αγγίζει το ένα ευρώ. Δεν αντέχεται αυτή η κατάσταση, ο κόσµος θα αντιδράσει και φοβάµαι πως σύντοµα η χώρα θα βιώνει έναν άλλο πόλεµο. Προς
το παρόν οι πορείες, το κάψιµο ελαστικών και οι διαδηλώσεις καθηµερινά στην πρωτεύουσα αντιµετωπίζονται µε καταστολή και συλλήψεις πολλές συλλήψεις. Φτάσαµε στο ιατρείο καθυστερηµένοι, εδώ είναι σύνηθες φαινόµενο να µην µπορείς να υπολογίσεις σωστά τον χρόνο, µια το λάστιχο, µια η βενζίνη, µια η λακκούβα παράγοντες αστάθµητοι αλλά υπαρκτοί... Ο κόσµος µας περιµένει, η αυλή είναι γεµάτη, άλλοι κάθονται κάτω από τα δέντρα να αποφεύγουν τον καυτό ήλιο που µεσουρανεί, άλλοι χάµω στον διάδροµο, τα παιδιά αποκαµωµένα άλλα έχουν κοιµηθεί στην αγκαλιά των µανάδων και άλλα απολαµβάνουν το µητρικό γάλα, όλοι περιµένουν αθόρυβα, ήσυχα χωρίς εκνευρισµό και το µόνο που αισθάνεσαι είναι να ζητήσεις συγγνώµη αυθόρµητα. Η οµάδα πιάνει αµέσως δουλειά, βοηθούν όλοι να ξεφορτώσουµε τα 2 αυτοκίνητα και να τοποθετηθούν τα φάρµακα στο φαρµακείο. Ευτυχώς η Κλειώ, φαρµακοποιός, µας απαλλάσσει από αυτή τη διαδικασία και ξεκινάµε αµέσως ιατρείο. Εδώ είµαστε µακριά από την περιοχή που έχει χτυπήσει ο Εµπολα, αλλά δεν ξεχνούµε ότι το 2007 εδώ ακριβώς υπήρξαν 270 νεκροί από τον Εµπολα και δεν µπορείς να είσαι απολύτως σίγουρος για τίποτα. Οι αναπνευστικές λοιµώξεις έχουν την πρωτιά ανάµεσα στους εξεταζόµενους, µετά οι έγκυες µε εµφανή αναιµία και αβιταµίνωση, η δε γνωστή σε όλους malaria (ελονοσία) µας απασχόλησε µόνο δυο φορές για σήµερα. Άρχισε να νυχτώνει και χωρίς φως η εξέταση δεν µπορεί να συνεχιστεί. Αφήνουµε τις νοσοκόµες Σούζαν και Εύα να κλείσουν το ιατρείο και συνεχίζουµε για το ξενοδοχείο που θα αποτελεί τη βάση, το σπιτικό µας για τις επόµενες µέρες. Είναι γεγονός πως κάθε άνθρωπος έχει και από ένα χάρισµα και αν δεν µπορεί να ονοµαστεί έτσι, είναι τουλάχιστον µια ικανότητα στους χειρισµούς, ικανότητα στις διαπραγµατεύσεις Μια τέτοια ικανότητα έχει και η Κική, που ως ειδικός για τα οικονοµικά της αποστολής, καταφέρνει να κλείσει τα δωµάτια σε µια πολύ καλή και συµφέρουσα τιµή και εµείς θα µπορούµε να απολαύσουµε ένα ντουζ µε ζεστό τρεχούµενο νερό... ναι, ναι!
ΘΑ µπορέσουµε, όταν θα υπάρχει ρεύµα για να γεµίσει η δεξαµενή νερό,... Ας είναι,.. τέλος για απόψε το όνειρο ζεστού µπάνιου αύριο έχει ο Θεός. αύριο no problem... θα λειτουργεί η γεννήτρια... Την εποµένη βρήκαµε στο ιατρείο περισσότερο κόσµο, έκανε τον γύρο της περιοχής πως musungu γιατροί (λευκοί) ήλθαν στην πόλη και άφησαν τα χωράφια και τα σπίτια, άλλοι οδηγούµενοι τις περισσότερες φορές από περιέργεια παρά από πόνο και άλλοι πράγµατι να σέρνονται από πυρετό και κακουχία. Πολλά παιδιά, µαθητούδια, που βρίσκονται ακόµη σε διακοπές, τα σχολεία ανοίγουν την ερχόµενη Δευτέρα, συνωστίζονται µπροστά στην πόρτα σε µια µη αναµενόµενη ταραχή που εξηγείται όταν φαίνεται η Κική µέσα στο πλήθος να µοιράζει τετράδια και στυλό. Τα µικρότερα παιδιά και µωρά προσπαθούν να κρύψουν το κλάµα και τον φόβο στο θερµόµετρο και στο ακουστικό αλλά δεν τα καταφέρνουν πάντα και ξεσπούν σε λυγµούς γραπώνοντας το χαλαρό στήθος της µάνας Είµαστε 4 γιατροί και δυστυχώς έχουµε 2 νοσοκόµες για µετάφραση οπότε επιστρατεύονται όσοι µιλούν αγγλικά για να βοηθήσουν. Ευτυχώς που εδώ πολλά παιδιά αλλά και ενήλικοι µιλούν αγγλικά -πράγµα σπάνιο για το Μόντε- και µας διευκολύνουν στο έργο µας. Το βράδυ µας βρίσκει στο εστιατόριο του ξενοδοχείου να περιµένουµε µε υποµονή -ατέλειωτη αλήθεια είναι- να ψηθεί το φαΐ... Για τη σαλάτα στείλαµε δικό µας άνθρωπο να την ετοιµάσει... έτσι, για να µειωθεί ο χρόνος αναµονής αλλά και η πείνα µας Η βροχή όλη νύχτα κράτησε τον δικό της ρυθµό και συχνότητα και το πρωί η µόνη ένδειξη της παρουσίας της ήταν τα βαθιά ρυάκια στον χωµάτινο δρόµο και οι νερολακκούβες έξω από το ιατρείο. Σήµερα δεν υπάρχει πολύς κόσµος να µας περιµένει. Γνωρίζουν ότι θα παραµείνουµε στην πόλη για τρεις µέρες ακόµη και έτσι υπάρχει ένας οµαλός ρυθµός προσέλευσης, που µας αφήνει χρόνο για ένα διάλειµµα, απολαµβάνοντας ένα νοστιµότατο αρωµατικό ντόπιο τσάι. Οι
µικροί µας πελάτες παρέµειναν στο ιατρείο και µετά την εξέτασή τους, περιµένοντας να ανοίξουν οι σακούλες µε τις καραµέλες και τα γλυκά, που τα κορίτσια είχαν προµηθευτεί, αφού τα τετράδια και τα στυλό είχαν τελειώσει χθες, ενώ οι µεγαλύτερης ηλικίας ασθενείς έφτασαν αργότερα. Μια ηλικιωµένη κυρία ψήνεται στον πυρετό και η ανησυχία µεγάλη, όταν το τεστ ελονοσίας βγαίνει αρνητικό και καµιά άλλη σαφής ένδειξη για την ερµηνεία του, πέρα από λίγα ευρήµατα από το αναπνευστικό, που κατά την κρίση µας δεν εξηγούν το 41 και κάτι πυρετό. Όλο το ιατρικό team ασχολείται µε το περιστατικό. Η ερµηνεία των συµπτωµάτων, η µετάφραση στα αγγλικά, είναι κάτι που παίρνει ώρα πέρα από του ότι µπορεί χρήσιµες πληροφορίες να διαφύγουν ή να παραβλεφθούν από τους µεταφραστές. Μάθαµε, λοιπόν, µε καθυστέρηση ότι η ασθενής είχε επισκεφτεί και το Νοσοκοµείο προ 5ηµέρου, υποβλήθηκε και σε ακτινολογικό έλεγχο που µας προσκοµίζει η κόρη και που αναγνωρίζεται µια πνευµονία χωρίς, όµως, να υποβληθεί σε αγωγή µια και δεν υπήρχε οικονοµική δυνατότητα αγοράς των φαρµάκων. Εδώ µπορείς να πεθάνεις µε πολλούς τρόπους (πέρα των τροχαίων) ο ένας είναι να µην γνωρίζεις την αιτία, ο άλλος να γνωρίζεις την αιτία, αλλά να είναι ανίατη, αλλά ο πιο τραγικός είναι να γνωρίζεις την αιτία, να είναι ιάσιµη, αλλά να µην µπορείς να αγοράσεις τα φάρµακα για τη θεραπεία Κάτι τέτοιο ζει τώρα και αυτή η κυρία, γνωρίζει, περιµένει το τέλος και το να έλθει στο ιατρείο των musungu είναι η τελευταία ελπίδα να προµηθευτεί την κατάλληλη θεραπεία και που ευτυχώς και για εκείνη αλλά και εµάς τα φάρµακα υπάρχουν. Ένα στρώµα για κρεβάτι νοσηλείας κατάχαµα και έξω για να έχουµε φως µια και η µπαταρία του πάνελ δεν έχει φορτιστεί αρκετά και δεµένος ο ορός στο παραθυρόφυλλο αντί για στατό, µας ταρακουνούν, µας φέρνουν αρκετά µακριά από τα δεδοµένα και αυτονόητα της ιατρικής που γνωρίζουµε, όµως και ετούτη εδώ είναι ιατρική, µια άλλη ιατρική... Πολλά και σήµερα τα περιστατικά και δουλέψαµε µέχρι να σκοτεινιάσει. Το βράδυ µας βρήκε να συζητάµε για το Εµπολα αναλύοντας όλες τις πληροφορίες που είχαµε από το Υπουργείο
της χώρας, αλλά και από τους MSF Ισπανούς ειδικούς στους αιµορραγικούς πυρετούς που έχουν κατέβει για βοήθεια και που εδώ και µέρες µας επαναλαµβάνουν εφαρµόζουµε τους κανόνες WHO είστε safe..., ασφαλείς O υπεύθυνος του Υπουργείου Υγείας µας ενηµερώνει ότι υπάρχει ένα ύποπτο περιστατικό σε µια άλλη περιοχή κοντά στην Τζίντζα, αλλά δεν έχει επιβεβαιωθεί ακόµη... περιµένουν... και περιµένουµε και εµείς... Είναι κοµµάτι δύσκολο αυτή τη στιγµή να βρεις τον κατάλληλο άνθρωπο στην κατάλληλη θέση, µια και όχι µόνο οι βουλευτικές, αλλά και δηµοτικές εκλογές, έγιναν µαζί και ακόµη δεν έχουν τοποθετηθεί οι νεοεκλεγµένοι στις θέσεις τους και να αναλάβουν καθήκοντά τους.. Η οµάδα γύρω από το τραπέζι αναλύει τη φοβερή αυτή θανατηφόρο ασθένεια και το φόβο που δικαίως σκορπά ανάµεσα στα µέλη µας. Ως αρχηγός αποστολής οφείλω να ακούσω και να ασπαστώ τους προβληµατισµούς των συναδέλφων και κυρίως να εξασφαλίσω τη ασφάλεια των µελών και τη λειτουργία της αποστολής γενικότερα. Η πρόταση που κατατέθηκε στο να αποχωρήσουν τα µέλη που επιθυµούν έγινε αποδεκτή από όλους Προέχει η ασφάλεια και η υγεία των µελών..ακόµη δεν ξέρω ποιος πήρε τη πιο σωστή απόφαση, εκείνοι που έφυγαν η εκείνοι που έµειναν χωρίς τα κατάλληλα εφόδια και χωρίς υποδοµές. Η ελπίδα και οι ευχές ότι όλα θα πάνε κατ ευχή προστεθήκαν στο θάρρος των µελών και συνεχίσαµε τη αποστολή στο Βορρά.. Έχει σκοτεινιάσει όταν επιστρέψαµε στο ξενοδοχείο και η πόλη µας δείχνει µια άλλη όψη. Στους σκοτεινούς δρόµους δειλά - δειλά ανάβουν κεριά και λυχνάρια, δεκάδες µικροπωλητές παραµένουν στους πάγκους τους µέχρι να πουλήσουν και τον τελευταίο ανανά, ενώ άλλοι πάνω σε υπαίθριες ψησταριές τηγανίζουν σαµούσες, ψωµάκια και µπανάνες... Λίγο πιο κάτω ετοιµάζουν γλέντι γάµου..., κορδέλες παρδαλές, φιόγκοι και φραµπαλάδες και τα µεγάφωνα φουλ ένταση µιας έντονης ρυθµικής αφρικανικής µουσικής, θα γιορτάζουν τρεις µέρες µας λένε, θα γλεντήσουν για τους φίλους
και συγγενείς που θα έλθουν από µακριά... εµείς δεν έχουµε παρά να τους ευχηθούµε να ζήσουν Αύριο µια άλλη µέρα ξηµερώνει για αυτούς αλλά και για εµάς. Mια άλλη πράγµατι µέρα είναι σήµερα µε τις ορέξεις του καιρού να κυµαίνονται από δροσερό σε συχνά βροχερό που µετά το µεσηµέρι µετατράπηκε σε καταιγίδα και σχεδόν µας κλείδωσε µέσα στο ιατρείο. Βρεθήκαµε όλοι, ασθενείς γιατροί και νοσηλευτές στο σκοτεινό προθάλαµο κλείσαµε πόρτες και παράθυρα για να µην µπαίνει µέσα το νερό περιµένοντας να περάσει η µπόρα. Οι πιο τολµηροί πήραν στα χέρια τα ποδήλατα και χαθήκαν µέσα στη καταχνιά και τη βροχή. Δεν φοβήθηκαν που θα έβρεχαν τα ρούχα τους είχαν βραχεί ήδη από χθεσινή µπόρα οπότε το στέγνωµα αναβάλλεται για αύριο.. είναι αυτό που λέµε ο βρεγµένος τη βροχή δεν την φοβάται. Ναι το στέγνωµα γίνεται πάνω τους για ένα µοναδικό λόγο πως δεν έχουν άλλα ρούχα για να αλλάξουν και έτσι µου λύθηκε η απορία σήµερα, πως γιατί όλα τα παιδιά που εξέταζα, τα ρούχα τους ήταν υγρά, ήταν βρεγµένα.. Είχαν βραχεί χθες και σήµερα δεν υπήρχε διαθέσιµη στεγνή αλλαξιά.αυτό µου λύνει και τη απορία, του γιατί αναφέρουν πως κρυώνουν µόνο τα βράδια Μου έρχονται στο νου όλα αυτά τα ρούχα που οι Χανιώτες µας έχουν δωρίσει και σκέπτοµαι πως αν ήταν δυνατόν η δωρεάν µεταφορά τους εδώ θα ήταν ένα δώρο το ίδιο άξιο και σηµαντικό όσο το φάρµακο για τη ελονοσία η το αντιπυρετικό. Η τελευταία µέρα µας στη πόλη σήµερα θα αφιερωθεί εκτός ιατρείου και σε µια επίσκεψη των καταστηµάτων του κέντρου. Μαγαζάτορες και πελάτες µου φάνηκε πως είχαν την ίδια αγοραστική δυνατότητα,,,,., µε λίγα λόγια δεν είχαν.. Οι µόνοι καλοί(για τους µαγαζάτορες) αγοραστές είναι τα µέλη των ΜΚΟ που εδρεύουν στη πόλη και οι καµιά δεκαριά τουρίστες που έσκασαν µύτη µε τα σακίδια στη πλάτη..µα που ήλθαν? γνωρίζουν? Μάλλον είναι της περιπέτειας και του δύσκολου προορισµού.. Το πρωί κανονίσαµε τους λογαριασµούς αποχαιρετήσαµε τους φίλους και συνεργάτες και πήραµε το δρόµο της επιστροφής για Μόντε. Εκεί οι κάτοικοι της περιοχής µας περίµεναν, µόνο βαγιά δεν
έστρωσαν στο διάβα µας, πάντως τα µάνγκο τα εκτιµήσαµε δεόντως..και όπως µου είπαν, εσείς µας δίνεται φάρµακα εµείς µπορούµε να δώσουµε µόνο µάνγκο. Ένα κοριτσάκι πλησιάζει το πάγκο που καθόµουνα απολαµβάνοντας το νυχτερινό καφέ, γονατίζει, και µε ενωµένες τις παλάµες σκύβει το κεφάλι ψιθυρίζοντας κάτι στη γλώσσα της και πριν προλάβω να συνέρθω µου προσφέρει ένα µάνγκο.., ευτυχώς που η κραυγή µου παρέµεινε σιωπηλή, βουβή Πρωινό ξύπνηµα σηµατοδοτεί εκτός από τη αποτύπωση στη µνήµη της φωτογραφικής µηχανής των δεκάδων χρωµάτων που βάφεται ο ουρανός, ενώ ανατέλλει ο ήλιος και πολύ πρωινή έναρξη του ιατρείου.. Σήµερα είναι η µέρα που γυρνούν από τις διακοπές τα παιδιά στο σχολείο και ορφανοτροφείο και θα έχουµε πολύ δουλειά.. Πράγµατι κατά τις 11 η αίθουσα αλλά και η αυλή γεµίζουν από τις ροζ φορεσιές των κοριτσιών και τα πρασινολαδι πουλόβερ των αγοριών. Αγόρια και κορίτσια µε πολύ κοντά µαλλιά, στη κυριολεξία γουλί, µας διευκολύνει στο να βλέπουµε την tinea που τα ταλαιπωρεί. Εντύπωση προκαλεί το γεγονός πως µαζί µε τα παιδιά ήλθαν και οι δάσκαλοι, που µας βοήθησαν στη µετάφραση µιας και οι µαθητές δεν τα πάνε και τόσο καλά στα αγγλικά... Στη σειρά λοιπόν οι µαθητές και οι µαθήτριες χωρίς φωνές, χωρίς σπρωξίµατα, χωρίς χωρατά και αστεία που έχουµε συνηθίσει να κάνουν τα παιδιά...κυρία δεν είµαι καλά το µόνο που ξέρω είναι ότι δεν είµαι καλά, λέει µια µαθήτρια και ξαπλώνει στο εξεταστηριο....αν και χωρίς πυρετό, χωρίς εµετό, χωρίς διάρροια πάρα µόνο καταβολή, το τεστ ελονοσίας, (τελευταία µας ελπίδα,) βγαίνει θετικό.. Η νοσηλεύτρια στη διαλογή στη αυλή ανακαλύπτει 2 ήσυχα αγόρια που ψήνονται στο πυρετό και ένα µωράκι σχεδόν σε κώµα από τις διάρροιες του προηγούµενου πενταήµερου. Όλοι ασχοληθήκαµε µε αυτά τα περιστατικά που τα 2 είχαν ελονοσία και το να εισαχθούν στη κλινική ήταν επιβεβληµένο. Μέχρι να νυχτώσει είχαµε 15 εισαγωγές κυρίως παιδιά µε τους γονείς, µια και η µητέρα και εδώ όπως και σε εµάς µένει δίπλα στο παιδί της, αλλά και ο πατέρας
πολύ τρυφερός κουβαλά στη σύζυγο φαγητό και ρούχα.. και όταν δεν µπορούν να µείνουν οι γονείς, τη φύλαξη και φροντίδα αναλαµβάνουν τα µεγαλύτερα αδέλφια.. Στη κλινική στο Μόντε µείναµε άλλες τρείς µέρες και µετά πήραµε το δρόµο για Καµπάλα και για την ακρίβεια στο Wakisso, µια περιοχή στα περίχωρα της πρωτεύουσας. Την εποµένη πήγαµε σε µια κοινότητα κοντά στη Τζίντζα. Ένα µικρό ιατρείο και µια γυναικολογική µικρή κλινική µαιευτήριο χρηµατοδοτούµενο από µια άλλη ελληνική ΜΚΟ µας περίµενε από καιρό. Μείναµε µέχρι το µεσηµέρι και για τη επιστροφή µας χρειάστηκαν 5 ώρες επιβεβαιώνοντας το πόσο χαοτικό ήταν το κυκλοφοριακό. Πάλι πίσω στο Wakisso.., η βροχή και τα γαυγίσµατα των σκύλων µας εµπόδισαν να κοιµηθούµε.. Το πρωί αν και άυπνοι, καταστρώσαµε το πλάνο εργασίας. Το σχέδιο αρχικά ήταν να δουλέψουµε στο νοσοκοµείο της περιοχής αλλά στο τέλος η εκκλησία της Παναγίας έγινε για εµάς ιατρείο και φαρµακείο. Εδώ οι παθολογίες διαφέρουν λίγο, εκτός από ελονοσία, έχουµε αρρύθµιστο διαβήτη (σάκχαρο), υπέρταση και φοβερές ωτίτιδες.. Μέχρι το µεσηµέρι στις 2 είχαµε δει 115 περιστατικά και για µεταφραστές είχαµε 2 παιδιά της ενορίας που χωρίς γνώση ιατρικής ορολογίας πράγµατι προσπάθησαν πολύ και µας βοήθησαν στο µέγιστο. Το µεσηµέρι µας περίµεναν γεµιστά αχνιστά στο τραπέζι από τα χέρια της παπαδιάς και ένα µανούρι τυρί από τα χέρια του παπά Αντώνη ενώ ένας γευστικότατος ανανάς ήταν φυλαγµένος για το τέλος Το απολαυστικό γεύµα διακόπηκε από επισκέπτες,τους άρχοντες της περιοχής που ήλθαν να µας συγχαρούν. Ο νεοεκλεγµένος δήµαρχος, ο επί των θεµάτων υγείας της νοµαρχίας και του δήµου, µας ευχαρίστησαν για τη προσφορά µας και τη συνεχή παρουσία µας στη χώρα τα 3 τελευταία χρόνια ζητώντας επίσης να ενηµερωθούν για τα προβλήµατα που αντιµετωπίζουν οι συµπολίτες τους και πως µπορούν να βοηθήσουν. Ακόµη και εδώ, Ουγκάντα θα µου πεις είναι, διόλου παράξενο, τα ΘΑ και τα ΘΑ και τα ΕΜΕΙΣ και ΕΜΕΙΣ των
πολιτικών και πολιτικάντηδων δίνουν και παίρνουν.. σαν να έχουν όλοι αυτοί το ίδιο DNA, (κατά τη γνώµη µου,) της µεταλλαγµένης ηθικοπολιτικής και µικροπολιτικής. Φαντάζοµαι όµως ότι του να χλωριώσουν τις δεξαµενές νερού δεν θα επιβαρύνει και τόσο το προϋπολογισµό του δήµου και δίδοντας τα χέρια µε το δήµαρχο για συνέχιση καλής συνεργασίας, πιστεύω ότι θα το εντάξει στο σχέδιο της θητείας του Ήρθε η νύχτα και λιγοστεύουν οι ώρες παραµονής µας στη χώρα ετούτη. Η αντίστροφη µέτρηση είναι πια γεγονός και εµείς ετοιµάζουµε τις βαλίτσες µας, αποθηκεύουµε στο µυαλό και στη καρδιά εµπειρίες, εικόνες και πρόσωπα και σιωπηλά ο κάθε ένας δίνει µια υπόσχεση που για όλους είναι τελικά η ίδια θα ξανάρθουµε σύντοµα.... Ελευθερία Μουλουδάκη Χειρούργος Γενική Γραµµατέας του ΔΣ των Γιατρών του Κόσµου Ελλάδας