ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ ΟΜΑΔΑ Α

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Πρόλογος συγγραφέων... 7 Εισαγωγή... 9 Πώς να διαβάσετε αυτό το βιβλίο... 11 Απλές συμβουλές για την ώρα των εξετάσεων... 13 Κατάλογος ερωτήσεων... 15 Ομάδα Α... 15 Ομάδα Β... 83

ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ ΟΜΑΔΑ Α 1. Ποια είναι η δομή του κυττάρου; Ένα τυπικό, ευκαρυωτικό κύτταρο αποτελείται από τον πυρήνα και το κυτταρόπλασμα, διαθέτει δε τα εξής κυτταρικά οργανίδια: Κυτταρική μεμβράνη Ενδοπλασματικό δίκτυο, το οποίο διακρίνεται σε αδρό και λείο Πυρήνας Πυρηνίσκος Σωμάτιο Golgi Μικροϊνίδια και μικροσωληνίσκοι, τα οποία αποτελούν τον κυτταρικό σκελετό

16 ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΕΠΙΣΚΕΠΤΗΣ Ριβόσωμα Κυστίδιο Μιτοχόνδρια Κενοτόπιο Λυσόσωμα Κεντροσωμάτιο (μόνο σε ζωικά κύτταρα) Πλαστίδια (μόνο σε φυτικά κύτταρα) 2. Ποια είναι τα όργανα του αναπνευστικού συστήματος και σε τι χρησιμεύουν; Τα όργανα που σχηματίζουν το αναπνευστικό σύστημα του ανθρώπου είναι η μύτη, ο ρινοφάρυγγας, ο λάρυγγας, η τραχεία, οι βρόγχοι και οι πνεύμονες. Η μύτη, ο ρινοφάρυγγας και ο λάρυγγας αποτελούν την ανώτερη αναπνευστική οδό ή ανώτερο αναπνευστικό σύστημα, ενώ η τραχεία και οι βρόγχοι την κατώτερη αναπνευστική οδό. Οι πνεύμονες είναι το κατεξοχήν όργανο της ανταλλαγής των αερίων, όπου ο αέρας έρχεται σε ά- μεση επαφή με το αίμα, ενώ τα υπόλοιπα όργανα βοηθούν στη μεταφορά του αέρα από το εξωτερικό περιβάλλον στους πνεύμονες. 3. Ποιες είναι οι βαλβίδες της καρδιάς και πού βρίσκονται; Οι βαλβίδες της καρδιάς είναι οι εξής: Τριγλώχινα βαλβίδα Πνευμονική βαλβίδα Μιτροειδής βαλβίδα Αορτική βαλβίδα Ο δεξιός κόλπος συγκοινωνεί με τη δεξιά κοιλία μέσω του δεξιού κολποκοιλιακού στομίου. Εκεί υπάρχει η δεξιά κολποκοιλιακή βαλβίδα πού ονομάζεται και τριγλώχινα επειδή αποτελείται από τρία τριγωνικά βαλβιδικά τμήματα (γλωχίνες). Η λειτουργία της βαλβίδας είναι να επιτρέπει τη δίοδο του αίματος από τον κόλπο στην κοιλία και να εμποδίζει την επαναφορά του αίματος από την κοιλία στον κόλπο. Η δεξιά κοιλία και η πνευμονική αρτηρία επικοινωνούν μέσω της πνευμονικής βαλβίδας η οποία εμποδίζει το αίμα να επιστρέψει από την πνευμονική αρτηρία στη δεξιά κοιλία. Μεταξύ αριστερής κοιλίας και αριστερού κόλπου υπάρχει μια βαλβίδα, η μιτροειδής βαλβίδα, όπως ονομάζεται, που αποτελείται από δύο μόνο τριγωνικά βαλβιδικά τμήματα. Η βαλβίδα αυτή λέγεται μιτροειδής ε- πειδή έχει σχήμα επισκοπικής ανεστραμμένης μίτρας.

ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ 17 Μεταξύ αριστερής κοιλίας και αορτής υπάρχει μια βαλβίδα που ονομάζεται αορτική βαλβίδα και επιτελεί την ίδια λειτουργία με τη βαλβίδα της πνευμονικής αρτηρίας, δηλαδή εμποδίζει την επιστροφή του αίματος από την αορτή στην κοιλία. 4. Ποιες είναι οι διαφορές μεταξύ αρτηριών και φλεβών; Οι διαφορές αρτηριών και φλεβών είναι οι εξής: Οι αρτηρίες μεταφέρουν αίμα πλούσιο σε οξυγόνο, ενώ οι φλέβες μεταφέρουν αίμα πλούσιο σε διοξείδιο του άνθρακα. Οι αρτηρίες μεταφέρουν αίμα από την καρδιά προς την περιφέρεια, ενώ οι φλέβες μεταφέρουν αίμα από την περιφέρεια προς την καρδιά. Οι φλέβες έχουν πολύ λεπτότερο τοίχωμα από τις αρτηρίες. Οι φλέβες διαθέτουν βαλβίδες, ενώ οι αρτηρίες όχι. 5. Ποια είναι τα όργανα του πεπτικού συστήματος; Τα όργανα του πεπτικού συστήματος είναι τα εξής: Στόμα Φάρυγγας Οισοφάγος Στομάχι Λεπτό έντερο (δωδεκαδάκτυλο, νήστιδα, ειλεός) Παχύ έντερο (ανιόν, εγκάρσιο, κατιόν, απευθυσμένο) Πρωκτός Ήπαρ Πάγκρεας Σπλήνας

18 ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΕΠΙΣΚΕΠΤΗΣ 6. Πώς διακρίνονται οι μυϊκές ίνες ανάλογα με τη λειτουργία, τη μορφολογία και τη διάταξή τους και πού τις συναντάμε; Οι μυϊκές ίνες διακρίνονται βασικά σε σκελετικές (γραμμωτές), σε λείες και σε καρδιακές μυϊκές ίνες. Οι σκελετικοί μύες πραγματοποιούν μια σειρά από διαφορετικές λειτουργίες. Κάποιοι σκελετικοί μύες είναι υπεύθυνοι για τη διατήρηση της στάσης, άλλοι για την αντοχή και άλλοι για τη δύναμη και την ταχύτητα. Γι αυτόν τον λόγο έχουν δημιουργηθεί εξειδικευμένοι τύποι μυϊκών ινών, προσαρμοσμένοι σε συγκεκριμένες λειτουργίες. Οι μυϊκές ίνες διακρίνονται σε ερυθρές ή οξειδωτικές και λευκές ή γλυκολυτικές. Η κύρια διαφορά τους είναι ο μηχανισμός στον οποίο στηρίζονται για την παραγωγή ATP. Οι ερυθρές στηρίζονται στον αερόβιο μηχανισμό και οι λευκές στον αναερόβιο. Επίσης, χωρίζονται σε γρήγορες ή φασικές και αργές ή τονικές. Οι περισσότεροι μύες του σώματος περιέχουν συνδυασμούς αυτών των μυϊκών ινών. Οι λείοι μύες εκτελούν τις ακούσιες κινήσεις. Ο μηχανισμός τους ελέγχεται από το αυτόνομο νευρικό σύστημα. Ο λείος μυϊκός ιστός βρίσκεται στα τοιχώματα των σπλαχνικών οργάνων και είναι τοποθετημένος σε στοιβάδες. Τα λεία μυϊκά κύτταρα σχηματίζουν διαφορετικές ίνες από τα σκελετικά. Η σύσπαση στον λείο μυ πραγματοποιείται με αύξηση στη συγκέντρωση του ενδοκυτταρικού ασβεστίου. Ο καρδιακός μυς συναντάται στην καρδιά και ελέγχει τις συσπάσεις της. Είναι υπεύθυνος για ακούσιες κινήσεις, όπως και ο λείος μυς, και επομένως ελέγχεται από το αυτόνομο νευρικό σύστημα. Μοιάζει όμως αρκετά στη δομή με τον σκελετικό μυ. Τα καρδιακά μυϊκά κύτταρα είναι και αυτά γραμμωτά, αποτελούμενα από ινίδια ακτίνης και μυοσίνης. Ωστόσο, είναι πολύ μικρότερα, αποτελούνται μόνο από έναν πυρήνα και είναι στενά συνδεδεμένα.

ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ 19 7. Τι είναι το νευρικό σύστημα και σε ποια τμήματα υποδιαιρείται; Το νευρικό σύστημα αποτελεί το σύστημα που ρυθμίζει και ελέγχει τη λειτουργία όλων των οργάνων του ανθρωπίνου σώματος, καθώς επίσης και τη μεταξύ τους αρμονική συνεργασία. Αποτελεί επίσης την έδρα των ψυχικών λειτουργιών και επιπλέον συμβάλλει, μέσω των αισθητήριων οργάνων, στην αντίληψη του περιβάλλοντος από τον άνθρωπο. Αποτελείται κυρίως από εξειδικευμένα κύτταρα, τους νευρώνες, των ο- ποίων η λειτουργία είναι να υποδέχονται αισθητικά ερεθίσματα και να τα μεταφέρουν στα εκτελεστικά όργανα, δηλαδή τους μυς και τους αδένες. Το ανθρώπινο νευρικό σύστημα διαιρείται σε δύο μεγάλα τμήματα, το κεντρικό και το περιφερικό. Το κεντρικό νευρικό σύστημα αποτελείται από τον εγκέφαλο και τον νωτιαίο μυελό, οι οποίοι προστατεύονται από το κρανίο και τη σπονδυλική στήλη αντίστοιχα, και αποτελούν τα κύρια κέντρα όπου γίνεται η επεξεργασία, η συσχέτιση και η ολοκλήρωση των νευρικών πληροφοριών. Το περιφερικό νευρικό σύστημα αποτελείται από τα νεύρα που ξεκινούν από τον εγκέφαλο και τον νωτιαίο μυελό και καταλήγουν στα διάφορα όργανα του ανθρώπινου σώματος. Ένα άλλο τμήμα του νευρικού συστήματος είναι το αυτόνομο. Το νευρικό σύστημα λειτουργεί ακούσια και ρυθμίζει τις καθημερινές ανάγκες χωρίς τη συνειδητή συμμετοχή του νου. Το αυτόνομο νευρικό σύστημα ελέγχει όργανα, ιστούς και αδένες στο σώμα. Διακρίνεται σε: Συμπαθητικό σύστημα, το οποίο προετοιμάζει το σώμα για αυξημένες απαιτήσεις ετοιμότητας. Παρασυμπαθητικό σύστημα, που έχει σκοπό την εξοικονόμηση και εναποθήκευση ενέργειας. 8. Ποια είναι τα δύο κύρια τμήματα του ουροποιητικού συστήματος και από ποια όργανα αποτελείται το καθένα από αυτά; Τα δύο κύρια τμήματα του ουροποιητικού συστήματος είναι το ανώτερο και το κατώτερο ουροποιητικό σύστημα. Στο ανώτερο ουροποιητικό σύστημα ανήκουν οι νεφροί και οι ουρητήρες. Στο κατώτερο ουροποιητικό σύστημα ανήκουν η ουροδόχος κύστη και η ουρήθρα. 9. Τι ονομάζεται επιχείρηση και σε ποιες βασικές νομικές μορφές διακρίνεται; Επιχείρηση ονομάζεται ο οικονομικός οργανισμός, που αναλαμβάνει τον κίνδυνο τη παραγωγής αγαθών ή και υπηρεσιών, καθώς και τη διάθεσή τους, με σκοπό την πραγματοποίηση του μέγιστου οικονομικού

20 ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΕΠΙΣΚΕΠΤΗΣ κέρδους. Οι βασικές νομικές μορφές περιλαμβάνουν την ατομική επιχείρηση, την ομόρρυθμη εταιρεία, απλή και κατά μετοχές ετερόρρυθμη εταιρεία, ανώνυμη εταιρεία, εταιρεία περιορισμένης ευθύνης συνεταιρισμούς, συμμετοχική ή αφανή εταιρεία. 10. Ποια είναι τα οφέλη από τη λειτουργία του προγραμματισμού μιας επιχείρησης; Τα οφέλη από τη λειτουργία του προγραμματισμού περιλαμβάνουν: Την αντιστάθμιση της αβεβαιότητας και των μεταβολών των επιχειρηματικών συνθηκών Την ελαχιστοποίηση του κόστους λειτουργίας της επιχείρησης Τη διευκόλυνση του ελέγχου της επιχειρηματικής δράσης 11. Ποιοι είναι οι βασικοί τύποι προγραμμάτων μιας επιχείρησης; Οι βασικοί τύποι προγραμμάτων μιας επιχείρησης σχετίζονται με τη δραστηριοποίησή της σε τέσσερις βασικούς τομείς, που είναι οι ακόλουθοι: Εκμετάλλευσης και τεχνολογίας ή παραγωγής Οικονομικός Εμπορικός Προσωπικού ή διοικητικός Οι τομείς αυτοί, με την ίδια ή διαφορετική ονομασία, είναι κοινοί για όλες τις επιχειρήσεις. Υπάρχει όμως μια διαφοροποίηση ως προς τις δραστηριότητες του κάθε τομέα, η οποία προέρχεται από δύο βασικούς λόγους: Τον τομέα παραγωγής στον οποίο ανήκει η επιχείρηση (πρωτογενής, δευτερογενής, τριτογενής) Το μέγεθος και τις δυνατότητες της επιχείρησης 12. Ποια είναι τα στάδια της διαδικασίας λήψης διοικητικών αποφάσεων σε μια επιχείρηση; Τα στάδια της διαδικασίας λήψης διοικητικών αποφάσεων σε μια επιχείρηση περιλαμβάνουν: Τον προσδιορισμό των εναλλακτικών λύσεων Την ανάλυση των εναλλακτικών λύσεων Την επιλογή της καλύτερης εναλλακτικής λύσης

ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ 21 13. Τι εννοούμε με τον όρο «οργάνωση» σε μια επιχείρηση και ποια είναι τα βασικά επίπεδα της ιεραρχικής πυραμίδας των στελεχών της; Η λέξη οργάνωση καθορίζει τον τρόπο ύπαρξης, τη συναρμογή των διαφόρων στοιχείων ενός συγκεκριμένου σώματος ή το σύνολο των ενεργειών, που καθιστούν τα στοιχεία αυτά ικανά να εκτελούν τις λειτουργίες τους και να συντονίζουν τις ιδιαίτερες δραστηριότητές τους. Έτσι, η οργάνωση των επιχειρήσεων είναι επιστήμη και ταυτόχρονα μια τέχνη. Ως επιστήμη είναι μια φιλοσοφία της δημιουργικής δραστηριότητας, που αντλεί από εμπειρικούς κανόνες αποδοτικής χρησιμοποίησης της εργασίας και των διατεθέντων κεφαλαίων. Είναι επίσης μια οικονομία που αποβλέπει στην εναρμόνιση των συντελεστών παραγωγής και ένα σύστημα γνώσεων με αμετάβλητους και αντικειμενικούς κανόνες. Η ιεραρχική πυραμίδα αφορά την κατάταξη των ατόμων που συμμετέχουν στην παραγωγική διαδικασία σε διάφορες θέσεις (βαθμοί) με ανοδική τάξη και με ταυτόχρονη ποσοτική και ποιοτική κατανομή αρμοδιοτήτων (εξουσία) και υπευθυνοτήτων (καθηκόντων). Μια ιεραρχική δομή είναι δυνατό να παρουσιασθεί ως εξής: Επίπεδο Ιεραρχίας ΕΞΟΥΣΙΑ ΥΠΕΥΘΥΝΟΤΗΤΑ 1 ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ Καθορίζει τους αντικειμενικούς σκοπούς ή επιχειρηματικούς στόχους. Δίνει εντολές γενικής φύσης. 2 ΑΝΩΤΕΡΑ ΣΤΕΛΕΧΗ Εφαρμόζουν τις γενικές εντολές. Κάνουν καταμερισμό της εργασίας με ανάλυση των γενικών εντολών. Ελέγχουν τη σωστή εκτέλεση των εντολών. 3 ΜΕΣΑΙΑ ΣΤΕΛΕΧΗ Εφαρμόζουν τις επιμέρους εντολές. Δίνουν εξειδικευμένες εντολές εργασίας. Ελέγχουν τη σωστή εκτέλεση των εντολών. 4 ΚΑΤΩΤΕΡΑ ΣΤΕΛΕΧΗ Εφαρμόζουν τις εντολές. Δίνουν εντολές ρουτίνας. Ελέγχουν τη σωστή εκτέλεση των εντολών. 5 ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΕΚΤΕΛΕΣΗΣ Εκτελούν τις εντολές

22 ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΕΠΙΣΚΕΠΤΗΣ 14. Τι είναι το οργανόγραμμα μιας επιχείρησης και ποιες πληροφορίες μπορούμε να αντλήσουμε από αυτό; Το οργανόγραμμα μιας επιχείρησης αποτελεί την τυπική, γραφική α- πεικόνιση της επίσημης σχεδίασης της δομής της επιχείρησης, όπου αποτυπώνονται οι ρόλοι στους οποίους έχει κατατμηθεί η επιχειρηματική λειτουργία. Το οργανόγραμμα δείχνει: Την κατανομή της εργασίας σε μέρη Τις σχέσεις ιεραρχίας Το επίπεδο διοίκησης με βάση διαδοχικά επίπεδα Τη διαίρεση της επιχείρησης σε κεντρικές και περιφερειακές μονάδες Τις υπηρεσιακές και τυπικές οδούς επικοινωνίας Το οργανόγραμμα δεν δείχνει: Την άτυπη οργάνωση που αποτελεί προέκταση και συμπλήρωμα της τυπικής Όλες τις οδούς επικοινωνίας, τυπικές και άτυπες Τον βαθμό εξουσίας και ευθύνης των διαφόρων ατόμων 15. Πώς αντιλαμβάνεστε τον όρο «κίνητρο» για έναν εργαζόμενο σε μια επιχείρηση και ποια είναι τα σπουδαιότερα κίνητρα; Τα κίνητρα σύμφωνα με τον Vroom (1964) είναι οι διαδικασίες που κατευθύνουν τις επιλογές που κάνει το άτομο μεταξύ διαφορετικών εναλλακτικών τύπων εκούσιας δράσης. Επίσης, σύμφωνα με τους Steers & Porter (1991) τα κίνητρα εκλαμβάνονται ως η δύναμη που εξυπηρετεί τρεις λειτουργίες: ενεργοποιεί ή προκαλεί τα άτομα να δράσουν στον εργασιακό τους χώρο, κατευθύνει τη συμπεριφορά τους στην επίτευξη συγκεκριμένων στόχων και διατηρεί την προσπάθεια που απαιτείται για την επίτευξή τους. Σημαντικό ρόλο για την κινητοποίηση του πωλητή διαδραματίζουν τα εξωτερικά κίνητρα. Η θετική στάση του άμεσα προϊστάμενου σε συνδυασμό με τα διαφημιστικά προγράμματα, την εικόνα της διοίκησης στις αγορές, την εξειδικευμένη βοήθεια σε περιπτώσεις πώλησης, τα νέα, αξιόπιστα και ποιοτικά προϊόντα και το ποσοστό προμήθειας ενδυναμώνουν τον ρόλο του πωλητή.

ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ 16. 23 Τι εννοούμε με τον όρο «έλεγχος» σε μια επιχείρηση και ποια είναι τα βήματα εφαρμογής ενός συστήματος ελέγχου; Έλεγχος είναι η μέτρηση και αξιολόγηση των αποτελεσμάτων μιας εργασίας για να προβλεφθούν και προληφθούν τυχόν αποκλίσεις από καθιερωμένα πρότυπα. Οι παράμετροι εργασίας που προσφέρονται για έλεγχο είναι: Ο χρόνος αποπεράτωσης των επιμέρους δραστηριοτήτων και όλου του έργου Το κόστος του έργου Η ποσότητα της εργασίας Η ποιότητα των παραγομένων προϊόντων ή παρεχομένων υπηρεσιών Υπάρχουν τρία βήματα εφαρμογής συστήματος ελέγχου: Καθορισμός των επιθυμητών αποτελεσμάτων, που χρησιμεύουν ως μέτρα αναφοράς (είναι τα πρότυπα ή προδιαγραφές ή standards) Μεθοδολογία σύγκρισης επιθυμητών αποτελεσμάτων (προτύπων) και πραγματικών εξελίξεων (ή αποτελεσμάτων) Διόρθωση τυχόν διαφοράς μεταξύ επιθυμητών και πραγματικών αποτελεσμάτων