Θέμα: Ισχύον Νομικό Πλαίσιο Ελέγχου Κανόνων Υγείας στα Σχολεία Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας & Κοινωνικής Μέριμνας Περιφερειακής Ενότητας Έβρου Κοσμαδάκη Ευαγγελία Προϊσταμένη Δ/νσης
7 ΑΠΡΙΛΙΟΥ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΜΕΡΑ ΥΓΕΙΑΣ
Η υγεία είναι το σημαντικότερο αγαθό στη ζωή του ανθρώπου. Όταν μάλιστα αφορά τη ζωή των παιδιών μας, τότε αποκτά μεγαλύτερη σημασία και πρέπει με κάθε τρόπο να τη διαφυλάξουμε. Ο υγιεινός τρόπος ζωής μας βοηθάει να απολαμβάνουμε τη ζωή μας και να ικανοποιούμε τους στόχους, τις ανάγκες και τις επιθυμίες μας.
Πολιτικές ανάπτυξης υγείας στα σχολεία και ο ρόλος της υπηρεσίας μας Αντικείμενο της Δ/νσης Δημ.Υγείας & Κοιν.Μέριμνας Η υπηρεσία μας έχει ως κύριο σκοπό τη διασφάλιση της Δημόσιας υγείας. Ένα ευρύ φάσμα των αντικειμένων της κατά την υλοποίηση έχει εφαρμογή στα σχολεία. 4
οι υγειονομικοί έλεγχοι και η εφαρμογή τους στα σχολεία Οι υγειονομικοί έλεγχοι διενεργούνται σε όλα τα σχολεία : - Ημερήσια & νυχτερινά - Όλων των βαθμίδων και όλων των κατηγοριών - Βρεφονηπιακούς-παιδικούς σταθμούς δημόσιους & ιδιωτικούς 5
Οι έλεγχοι αφορούν: Α) Την τήρηση των κανόνων υγιεινής Β) Τα σχολικά κυλικεία Γ) Το κάπνισμα στους χώρους του σχολείου 6
Α) Τήρηση των κανόνων υγιεινής - Στους κύριους, βοηθητικούς και κοινόχρηστους χώρους των σχολείων και των παιδικών σταθμών -Στα συστήματα ύδρευσης -Στα συστήματα αποχέτευσης & -Στη διαχείριση απορριμμάτων Σκοπός είναι να αποφεύγεται η δημιουργία ανθυγιεινών εστιών και να προστατεύεται η Δημόσια Υγεία 7
ΜΕΤΡΑ ΠΡΟΦΥΛΑΞΗΣ ΑΠΟ ΙΟΓΕΝΕΙΣ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ Τα σχολεία αποτελούν χώρο μαζικής συνάθροισης πολλών ατόμων με αποτέλεσμα να αυξάνεται ο κίνδυνος μετάδοσης νοσημάτων. Ατομική υγιεινή: Μας προστατεύει ώστε να μην μολυνθούμε από διάφορους ιούς και μικρόβια, αλλά και να μην τα μεταδώσουμε στους άλλους Περιβαλλοντική υγιεινή: Προστατεύει όλους μας, ώστε να μην μολυνθούμε ατομικά και ομαδικά 8
ΚΑΝΟΝΕΣ ΑΤΟΜΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ Πλύσιμο χεριών Κόψιμο και καθάρισμα νυχιών Συχνό μπάνιο, λούσιμο και αλλαγή εσωρούχων 9
ΜΕΤΡΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΚΑΘΑΡΙΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΥΓΙΕΙΝΗΣ Σωστός αερισμός: Αερισμός των αιθουσών σε κάθε διάλλειμα ιδιαίτερα τους χειμερινούς μήνες. Τουαλέτες: Επιμελής και τακτικός καθαρισμός της τουαλέτας. Απαραίτητη είναι η ύπαρξη χαρτιού υγείας, επαρκούς ποσότητας σαπουνιού για πλύσιμο των χεριών καθώς και χειροπετσετών για το σκούπισμα αυτών. Τα καλαθάκια απορριμμάτων επιβάλλεται να είναι κλειστά, κατά προτίμηση ποδοκίνητα και τα παράθυρα να έχουν σίτες για αποφυγή εισόδου εντόμων. Ακόμη να αποφεύγεται η διαρροή λυμάτων και η ύπαρξη στάσιμων υδάτων. 10
Δίκτυο ύδρευσης - Ο χώρος στον οποίο βρίσκονται οι βρύσες πόσιμου ύδατος πρέπει να διατηρείται πάντα καθαρός - Ο τοίχος να είναι επενδυμένος με πλακίδια πορσελάνης για εύκολο καθαρισμό - Να αποφεύγονται τα στάσιμα ύδατα Αύλειος χώρος - Πρέπει να υπάρχουν διάσπαρτα καλάθια σκουπιδιών - Συχνός καθαρισμός για αποφυγή συσσώρευσης σκουπιδιών -Εφαρμογή εντομοκτονίας & μυοκτονίας 11
ΠΡΟΣΟΧΗ! ΣΩΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΧΛΩΡΙΝΗΣ 1. Για την παρασκευή και χρήση της χλωρίνης θα πρέπει να χρησιμοποιούνται γάντια. 2. Να μην προστίθεται απορρυπαντικό ή σαπούνι στο διάλυμα χλωρίνης. 3. Το διάλυμα χλωρίνης να χρησιμοποιείται μέσα σε λίγες ώρες από την παρασκευή του. 4. Να αποφεύγεται η χρήση ζεστού νερού για την ετοιμασία της χλωρίνης, γιατί αδρανοποιείται και δημιουργούνται αναθυμιάσεις χλωρίνης. 5. Το διάλυμα να φυλάγεται σε σκιερό και δροσερό μέρος, γιατί η χλωρίνη χάνει τη δράση της με το φως και την αυξημένη θερμοκρασία. 12
6. Πάντοτε το διάλυμα χλωρίνης να χρησιμοποιείται εφόσον καθαριστεί ο χώρος με άφθονο νερό και σαπούνι και να απομακρυνθούν τα βιολογικά υγρά (αίμα, ούρα, κόπρανα κ.α.) που αδρανοποιούν τη χλωρίνη. 7. Οι λεκάνες των αποχωρητηρίων και οι νιπτήρες πρέπει πρώτα να πλένονται με απορρυπαντικό, να ξεπλένονται με νερό και μετά να χρησιμοποιείται η χλωρίνη. 8. Να χρησιμοποιούνται ξεχωριστά πανιά καθαρισμού και σφουγγαρίστρες για τα αποχωρητήρια και ξεχωριστά για τις τάξεις. 9. Μετά το γενικό καθαρισμό τα χέρια να πλένονται καλά με σαπούνι και νερό. 13
Β) Σχολικά κυλικεία Το σχολείο είναι ο χώρος που το παιδί αφιερώνει αρκετό μέρος του χρόνου του. Μέσα σ αυτό το περιβάλλον βάζει τις βάσεις του για το μέλλον της πνευματικής του ανάπτυξης αλλά και διαμορφώνει σωστές ή όχι συνήθειες αν του δοθούν κατάλληλα ερεθίσματα. Η περίοδος αυτή χαρακτηρίζεται από την υιοθέτηση σωστών διατροφικών επιλογών. Σύμφωνα με παγκόσμιες μετρήσεις στην Ελλάδα αυτό δεν το έχουμε καταφέρει.
(Υγειονομική διάταξη ΔΥ1γ/Γ.Π./ΟΙΚ.93828/06) Ιδιαίτερη προσοχή δίνουμε στα κυλικεία των σχολείων Κυρίως για την εφαρμογή των υγειονομικών Διατάξεων σχετικά με την λήψη μέτρων για την : -ασφάλεια των τροφίμων που καταναλώνονται από το σχολικό πληθυσμό & την -αντιμετώπιση της παχυσαρκίας με την εφαρμογή αρχών υγιεινής διατροφής 15
1.ΑΠΛΑ ΑΡΤΟΣΚΕΥΑΣΜΑΤΑ Κουλούρι σησαμένιο Κριτσίνια Φρυγανιές Φραντζολάκια 16
2.ΔΙΑΦΟΡΑ ΑΡΤΟΣΚΕΥΑΣΜΑΤΑ Σταφιδόψωμο Μουστοκούλουρα Μπισκότα απλά χωρίς γέμιση Τυρόπιτα σπανακόπιτα (200γρ). 17
3. ΣΑΝΤΟΥΙΤΣ-ΤΟΣΤ Μπορούν να παρασκευάζονται με: Ψωμί ολικής αλέσεως ή λευκό. Τυρί ή και γαλοπούλα. Επιτρέπεται η προσθήκη ντομάτας Όχι μαγιονέζα. 18
4. ΓΑΛΑΚΤΟΚΟΜΙΚΑ Γάλα χαμηλό σε λιπαρά, γάλα πλήρες και γάλα σε κακάο χωρίς γλυκαντικές ουσίες. Γιαούρτι χωρίς συνθετικές γλυκαντικές ουσίες. Συνιστάται γιαούρτι χαμηλό σε λιπαρά. Ρυζόγαλο απλό, κρέμα απλή 19
5. ΦΡΟΥΤΑ Φρέσκα φρούτα (π.χ. μήλο, αχλάδι, κλπ), καλά πλυμένα και συσκευασμένα σε ατομική μερίδα. Ξερά φρούτα (π.χ. βερίκοκα, δαμάσκηνα, σύκα). Συσκευασμένα σε ατομική μερίδα έως 50γρ. Φυσικοί χυμοί φρούτων (100%) χωρίς πρόσθετη ζάχαρη, σε ατομική συσκευασία έως 330 ml 20
6. ΥΓΡΑ ΤΡΟΦΙΜΑ Εμφιαλωμένο νερό Καφές και αφεψήματα μόνο για το προσωπικό Δεν επιτρέπεται η διάθεση αναψυκτικών Δεν επιτρέπεται η διάθεση άλλων προϊόντων που δεν περιλαμβάνονται στα ανωτέρω 21
Στα κυλικεία των Γυμνασίων, Λυκείων και Νυχτερινών σχολείων προστίθενται και τα παρακάτω είδη: Μέλι σε ατομική συσκευασία Χαλβάς και παστέλι σε ατομική συσκευασία εως 50γρ. Σοκολάτα υγείας και γάλακτος χωρίς γέμιση σε μικρή συσκευασία (50 γρ) 22
Γ) ΓΙΑ ΜΙΑ ΖΩΗ ΧΩΡΙΣ ΤΣΙΓΑΡΟ ΠΡΟΣ ΜΙΑ ΕΥΡΩΠΗ ΧΩΡΙΣ ΤΣΙΓΑΡΟ Η συνειδητοποίηση των κινδύνων της υγείας από το κάπνισμα οδήγησε πολλές χώρες στο σχεδιασμό και την εφαρμογή προγραμμάτων για τον περιορισμό του καπνίσματος. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει καταστήσει τον αγώνα κατά του καπνίσματος μία από τις βασικές προτεραιότητες στον τομέα της δημόσιας υγείας. Οι παθήσεις που σχετίζονται με το κάπνισμα αποτελούν σήμερα από μόνες τους τις πιο διαδεδομένες αιτίες θανάτου στην Ευρώπη. Το κάπνισμα ευθύνεται για περισσότερους από 650.000 θανάτους κάθε χρόνο στην Ευρωπαϊκή Ένωση, εκ των οποίων οι 19.000 θάνατοι είναι από παθητικό κάπνισμα. 23
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ HELP Το 2009 η Ε.Ε. ξεκίνησε στις 27 χώρες μέλη της μεγάλη διαφημιστική εκστρατεία για: - την πρόληψη και τη διακοπή του καπνίσματος - πληροφόρηση για τους κινδύνους από το παθητικό κάπνισμα Κύριος στόχος της ήταν τα νεαρά άτομα. Υπήρξε μία από τις μεγαλύτερες εκστρατείες ευαισθητοποίησης για τη δημόσια υγεία στον κόσμο.
Η ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΗ ΤΟΥ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Η ανάδειξη της χώρας μας ως πρώτη χώρα στην κατανάλωση προϊόντων καπνού (Ευρωβαρόμετρο 2009/10) και Η εκδοθείσα σύσταση της Ε.Ε. στα ζητήματα ελέγχου του καπνού καθώς και η συλλογή διογκούμενων ανησυχητικών στοιχείων στη χώρα μας οδηγούν στην ανάληψη αντικαπνιστικής εκστρατείας και στην πλήρη απαγόρευση του καπνίσματος σε δημόσιους χώρους, με στόχο την αποτελεσματικότερη προστασία της Δημόσιας υγείας. 25
Κατά κεφαλή ετήσια κατανάλωση τσιγάρων από. ενήλικες στην Ελλάδα Χρονικό διάστημα Κατά κεφαλή ετήσια Κατ/ση Τσιγάρων από ενήλικες Κατάταξη της χώρας μας παγκοσμίως 1970-72 2.640 16η 1980-82 3.440 4 η 1990-92 3590 2 η
Η Απαγόρευση καπνίσματος γίνεται βάσει του Ν.3868/10 Αρμοδιότητα της υπηρεσίας μας είναι ο έλεγχος για την πιστή εφαρμογή των διατάξεων του παραπάνω νόμου, αλλά και η ενημέρωση των πολιτών, ιδίως των παιδιών και νέων, για τις βλαβερές συνέπειες του καπνίσματος για τους ίδιους και για τη δημόσια υγεία. Γραμμή Καταγγελιών 1142 27
Τα παιδιά μεγαλώνουν με την εικόνα του τσιγάρου ως αντικείμενο της καθημερινότητας Πολλές φορές τα μηνύματα που λαμβάνουν τα παιδιά από το σπίτι και το σχολείο είναι αλληλοσυγκρουόμενα Οι περισσότεροι καπνιστές ξεκινούν στην εφηβεία Η σημασία της προστασίας των ανηλίκων είναι πολύ μεγάλη Θα πρέπει να αναπτυχθούν και να ενσωματωθούν στο εκπαιδευτικό σύστημα στρατηγικές πρόληψης κατά του καπνίσματος των νέων Είναι πολύ σημαντικός ο ρόλος των σχολικών προγραμμάτων αγωγής υγείας. 28
Τα εκπαιδευτικά προγράμματα κατά του καπνίσματος Προσφέρουν γνώσεις σχετικά με τις επιπτώσεις του καπνίσματος στην υγεία, αλλά και γενικότερα στη ζωή του ανθρώπου (επιπτώσεις οικονομικές, επιπτώσεις στην κοινωνική ζωή, επιπτώσεις στο περιβάλλον). Αναπτύσσουν υγιείς στάσεις και συμπεριφορές. Αποκτούν δεξιότητες που χρειάζεται κάποιος νέος της ηλικίας του για να αντισταθεί στην πρόκληση να καπνίσει.
Πρόταση της Υπηρεσίας μας Η έκδοση ενός εντύπου με αντικαπνιστικό περιεχόμενο, που θα σχεδιαστεί από τα παιδιά για τα παιδιά. Διαγωνισμός για την επιλογή της καλύτερης πρότασης του εντύπου με συμμετοχή των σχολείων.
«Ασφάλεια εστί το προνοείν και προλαμβάνειν, το δε προνοείν και προλαμβάνειν κρείττον εστί του θεραπεύειν» Ιπποκράτης 31
Ισχύουσα Νομοθεσία Υγειονομική διάταξη αναφορικά με κανόνες υγιεινής και καθορισμό προϊόντων που διατίθενται από τα κυλικεία δημόσιων και ιδιωτικών σχολείων Υ1γ/ΓΠ/ΟΙΚ.93828/31-7-2006(ΦΕΚ 1183/06 β ) Μέτρα για την ολική απαγόρευση του καπνίσματος στους Δημόσιους χώρους. Ν.3868/10(φεκ 129/3-8-10 α ) τροποπ. Νόμων 3730/08 & 3370/05 Υπουργική απόφαση περί απαγόρευσης κυκλοφορίας πλαστικών γομολαστίχων σε σχήμα ή χρώμα ή άρωμα τροφίμου. Α2/οικ133 (ΦΕΚ 38/84 Β ) 32
Εφαρμογή ελέγχου Οι επόπτες Δημόσιας Υγείας είναι οι αρμόδιοι υγειονομικοί υπάλληλοι της υπηρεσίας μας για την εφαρμογή της παραπάνω νομοθεσίας. Είναι εξειδικευμένοι, άριστα καταρτισμένοι και έμπειροι υπάλληλοι. Είναι στη διάθεση των πολιτών για ενημέρωση είτε σε επίπεδο ατομικό, είτε σε ομαδικό. τηλ. Επικοινωνίας Αλεξ/πολη: 25513-55323 25513-55322 25510-26471 τηλ.τμήματος Ορεστιάδας: 25520-23333 e-mail: epoptes.evrou@pamth.gov.gr Ιστοσελίδα: http://www.peevrou.eu
Ευχαριστώ για την προσοχή σας 34