INTRODUCTION À LA GRAMMAIRE DE L'ÉNONCIATION

Σχετικά έγγραφα
Grammaire de l énonciation

ΚΕ-ΓΛΩ-21 Αξιολόγηση δεξιοτήτων επικοινωνίας στις ξένες γλώσσες. KE-GLO-21 Évaluation des compétences de communication en langue étrangère

ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΤΩΝ ΞΕΝΩΝ ΓΛΩΣΣΩΝ

Εκκλησιαστικό Δίκαιο. Ενότητα 10η: Ιερά Σύνοδος της Ιεραρχίας και Διαρκής Ιερά Σύνοδος Κυριάκος Κυριαζόπουλος Τμήμα Νομικής Α.Π.Θ.

Ιστορία της μετάφρασης

Grammaire de l énonciation

INTRODUCTION À LA GRAMMAIRE DE L'ÉNONCIATION

Γενικά Μαθηματικά Ι. Ενότητα 15: Ολοκληρώματα Με Ρητές Και Τριγωνομετρικές Συναρτήσεις Λουκάς Βλάχος Τμήμα Φυσικής

Θεσμοί Ευρωπαϊκών Λαών Ι 19 ος -20 ος αιώνας

ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΙIΙ

ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΙIΙ

ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΙIΙ

Γενικά Μαθηματικά Ι. Ενότητα 12: Κριτήρια Σύγκλισης Σειρών. Λουκάς Βλάχος Τμήμα Φυσικής ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ

Εκκλησιαστικό Δίκαιο

Χώρος και Διαδικασίες Αγωγής

Θεσμοί Ευρωπαϊκών Λαών Ι 19 ος -20 ος αιώνας

Εκκλησιαστικό Δίκαιο

Ιστορία της μετάφρασης

Παράκτια Τεχνικά Έργα

Αξιολόγηση μεταφράσεων ιταλικής ελληνικής γλώσσας

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους

Λογιστική Κόστους Ενότητα 12: Λογισμός Κόστους (2)

INTRODUCTION À LA GRAMMAIRE DE L'ÉNONCIATION

Γενικά Μαθηματικά Ι. Ενότητα 14: Ολοκλήρωση Κατά Παράγοντες, Ολοκλήρωση Ρητών Συναρτήσεων Λουκάς Βλάχος Τμήμα Φυσικής

Θεσμοί Ευρωπαϊκών Λαών Ι 19 ος -20 ος αιώνας

Εκκλησιαστικό Δίκαιο

Λογισμός 3. Ενότητα 19: Θεώρημα Πεπλεγμένων (γενική μορφή) Μιχ. Γ. Μαριάς Τμήμα Μαθηματικών ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ

Οικονομία των ΜΜΕ. Ενότητα 7: Μορφές αγοράς και συγκέντρωση των ΜΜΕ

Θερμοδυναμική. Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα. Πίνακες Νερού σε κατάσταση Κορεσμού. Γεώργιος Κ. Χατζηκωνσταντής Επίκουρος Καθηγητής

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους

Φ 619 Προβλήματα Βιοηθικής

Διεθνείς Οικονομικές Σχέσεις και Ανάπτυξη

ΓΕΝΙΚΗ ΚΑΙ ΑΝΟΡΓΑΝΗ ΧΗΜΕΙΑ

Εργαστήριο Χημείας Ενώσεων Συναρμογής

Γεωργική Εκπαίδευση Ενότητα 9

Μηχανολογικό Σχέδιο Ι

Εργαστήριο Χημείας Ενώσεων Συναρμογής

Επιμέλεια μεταφράσεων και εκδοτικός χώρος

Διοικητική Λογιστική

Διπλωματική Ιστορία Ενότητα 2η:

Θεσμοί Ευρωπαϊκών Λαών Ι 19 ος -20 ος αιώνας

Εισαγωγή στην Διοίκηση Επιχειρήσεων

Οδοποιία IΙ. Ενότητα 14: Υπόδειγμα σύνταξης τευχών θέματος Οδοποιίας. Γεώργιος Μίντσης ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Επιμέλεια μεταφράσεων και εκδοτικός χώρος

Λογιστική Κόστους Ενότητα 8: Κοστολογική διάρθρωση Κύρια / Βοηθητικά Κέντρα Κόστους.

Γενικά Μαθηματικά Ι. Ενότητα 16: Ολοκλήρωση Τριγωνομετρικών Συναρτήσεων, Γενικευμένα Ολοκληρώματα Λουκάς Βλάχος Τμήμα Φυσικής

Ιστορία της Αρχιτεκτονικής και των Στυλ

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΙIΙ Ενότητα 6

Εκκλησιαστικό Δίκαιο

Στρατηγικό Μάρκετινγκ

Grammaire de l énonciation

Οικονομία των ΜΜΕ. Ενότητα 9: Εταιρική διασπορά και στρατηγικές τιμολόγησης

Διαγλωσσική μεταφορά και διαμεσολάβηση

Γενικά Μαθηματικά Ι. Ενότητα 9: Κίνηση Σε Πολικές Συντεταγμένες. Λουκάς Βλάχος Τμήμα Φυσικής ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ

Φ 619 Προβλήματα Βιοηθικής

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους

Συμπεριφορά Καταναλωτή

Γενικά Μαθηματικά Ι. Ενότητα 1: Συναρτήσεις και Γραφικές Παραστάσεις. Λουκάς Βλάχος Τμήμα Φυσικής ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ

Τίτλος Μαθήματος: Μαθηματική Ανάλυση Ενότητα Γ. Ολοκληρωτικός Λογισμός

Γενικά Μαθηματικά Ι. Ενότητα 13: Ακτίνα Σύγκλισης, Αριθμητική Ολοκλήρωση, Ολοκλήρωση Κατά Παράγοντες. Λουκάς Βλάχος Τμήμα Φυσικής

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΑΝΟΙΚΤΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Γενικά Μαθηματικά Ι Ενότητα 11 : Ακολουθίες και Σειρές Λουκάς Βλάχος Τμήμα Φυσικής

Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Αθήνας. Βιοστατιστική (Ε) Ενότητα 3: Έλεγχοι στατιστικών υποθέσεων

Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Αθήνας. Βιοστατιστική (Ε) Ενότητα 1: Καταχώρηση δεδομένων

Διδακτική της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΓΕΝΙΚΩΝ ΚΕΙΜΕΝΩΝ Ι

Εργαστήριο Χημείας Ενώσεων Συναρμογής

Διαγλωσσική μεταφορά και διαμεσολάβηση

Συγκριτικό Εκκλησιαστικό Δίκαιο

Dramaturgie française contemporaine

Γενικά Μαθηματικά Ι. Ενότητα 5: Παράγωγος Πεπλεγμένης Συνάρτησης, Κατασκευή Διαφορικής Εξίσωσης. Λουκάς Βλάχος Τμήμα Φυσικής

Συνταγματικό Δίκαιο Ενότητα 11:Εκτελεστική Λειτουργία

Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Αθήνας. Βιοστατιστική (Ε) Ενότητα 2: Περιγραφική στατιστική

Γενικά Μαθηματικά Ι. Ενότητα 17: Αριθμητική Ολοκλήρωση, Υπολογισμός Μήκους Καμπύλης Λουκάς Βλάχος Τμήμα Φυσικής ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Μάθηση σε νέα τεχνολογικά περιβάλλοντα

Αξιολόγηση και ανάλυση της μυϊκής δύναμης και ισχύος

Εκκλησιαστικό Δίκαιο Ι (Μεταπτυχιακό)

Γενικά Μαθηματικά Ι. Ενότητα 19: Υπολογισμός Εμβαδού και Όγκου Από Περιστροφή (2 ο Μέρος) Λουκάς Βλάχος Τμήμα Φυσικής

Εκκλησιαστικό Δίκαιο ΙΙΙ (Μεταπτυχιακό)

Μεθοδολογία Έρευνας Κοινωνικών Επιστημών Ενότητα 2: ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ Λοίζου Ευστράτιος Τμήμα Τεχνολόγων Γεωπόνων-Kατεύθυνση

Μάρκετινγκ Εξαγωγών. Ενότητα 3 : Το Περιβάλλον και το Διεθνές Μάρκετινγκ Κοινωνικο-Πολιτιστικό Περιβάλλον

Εκκλησιαστικό Δίκαιο Ι (Μεταπτυχιακό)

Διπλωματική Ιστορία. Ενότητα 12η: Ο Β Παγκόσμιος Πόλεμος Η Ευρώπη. του Hitler Ιωάννης Στεφανίδης, Καθηγητής Τμήμα Νομικής Α.Π.Θ.

Δομές Δεδομένων Ενότητα 1

Εισαγωγή στην Διοίκηση Επιχειρήσεων

Εισαγωγή στην Διοίκηση Επιχειρήσεων

Θερμοδυναμική. Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα. Πίνακες Νερού Υπέρθερμου Ατμού. Γεώργιος Κ. Χατζηκωνσταντής Επίκουρος Καθηγητής

Εισαγωγή στην Διοίκηση Επιχειρήσεων

Γενικά Μαθηματικά Ι. Ενότητα 8: Εφαρμογές Σειρών Taylor. Λουκάς Βλάχος Τμήμα Φυσικής ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ

Χώρος και Διαδικασίες Αγωγής

Επικοινωνία Ανθρώπου- Υπολογιστή Σχεδίαση Αλληλεπίδρασης

Άσκηση και Αποκατάσταση Νευρομυϊκών Προβλημάτων

Διεθνείς Οικονομικές Σχέσεις και Ανάπτυξη

Εισαγωγή στην Διοίκηση Επιχειρήσεων

Συμπεριφορά Καταναλωτή

Λογιστική Κόστους Ενότητα 11: Λογισμός Κόστους (1)

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους Ενότητα 9η Άσκηση - Αλγόριθμος Prim

Εκκλησιαστικό Δίκαιο

Ευαγγελικές αφηγήσεις της Ανάστασης

Λογιστική Κόστους Ενότητα 10: Ασκήσεις Προτύπου Κόστους Αποκλίσεων.

Συγκριτικό Εκκλησιαστικό Δίκαιο

Transcript:

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ INTRODUCTION À LA GRAMMAIRE DE L'ÉNONCIATION Unité 2 : De la communication à l énonciation Dr. Simos P. Grammenidis Professeur,

Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται σε άλλου τύπου άδειας χρήσης, η άδεια χρήσης αναφέρεται ρητώς. 2

Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο» έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους. 3

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Enseignement de la grammaire : mythes et réalité.

Sommaire 1. De la communication à l énonciation. 2. Les critiques du schéma de communication. 3. Les définitions de l énonciation. 4. La situation d énonciation. 5. L acte d énonciation. 6. Conclusion. 7. Bibliographie. 5

Objectif de l unité Révéler la dimension énonciative de la communication. Définir les paramètres du phénomène énonciatif. 6

De la communication à l énonciation La prise en compte de la dimension énonciative permet d enrichir la conception de la communication telle qu elle est fixée et diffusée par le fameux schéma de Jakobson en 1963 : Destinateur Contexte Message Contact Code Destinataire 7

Les critiques de ce schéma Ce schéma dessine une communication homogène et linéaire alors qu il faudrait plutôt parler d une compréhension partielle entre le destinateur et le destinataire. Le code est situé extérieurement à la communication alors qu il est constitué des savoirs internes des sujets parlants. Rien n est dit des compétences extralinguistiques (encyclopédiques, psychiques et culturelles). Ce schéma n intègre pas de modèle production (à l encodage) et d interprétation (au décodage). 8

Communication Enonciation (1) La prise en compte de la dimension énonciative permet d enrichir la conception de la communication telle qu elle est fixée et diffusée par le fameux schéma de Jakobson en 1963 : Contexte Message Contact Code Destinataire 9

Communication Enonciation (2) Pour pallier ces manques, Kerbat-Orecchioni (1980 : 19) propose la reformulation suivante : Compétences linguistique et para-linguistique EMMETEUR Compétences idéologique et culturelle Déterminations «psy -» Contraintes de l univers de discours RÉFÉRENT Encodage-MESSAGE-décodage canal Compétences linguistique et para-linguistique RÉCEPTEUR Compétences idéologique et culturelle Déterminations «psy -» Contraintes de l univers de discours Modèle de production Modèle d interprétation 10

Les définitions de l énonciation «L énonciation est cette mise en fonctionnement de la langue par un acte individuel d utilisation» (E. Benveniste 1966 : 80). On définit l énonciation comme : L acte individuel d'utilisation de la langue : «la conversion individuelle de la langue en discours». L acte de production des énoncés par un locuteur dans une situation de communication. L acte de parler, de prendre la parole, dans chacune de ses relations particulières. L énonciation renvoie au domaine de la parole, c est à dire à quelque chose de l'individuel et du chaotique. Énonciation : acte par lequel je produis, j émets un énoncé. 11

La situation d énonciation (Sit 0 ) (1) «La situation concrète dans laquelle l énoncé est réellement produit». Exemple : «Un mardi a onze heures, j allais attendre le philosophe a la sortie du jardin [...] - Roseau pensant, me dit-il, je suis heureux de te voir car j'ai quelque chose à te montrer». Marcel Pagnol, La petite fille aux yeux sombres. Toute énonciation se place dans le cadre de la communication. 12

L acte d énonciation (1) L acte d énonciation peut être décrit comme : = Un événement situé dans le temps et dans l espace. = Une petite scène inscrite dans un lieu et dans un temps donnés et exécutés par des acteurs que nous appellerons des actants. Temps, lieu et actants sont les éléments principaux de Sit 0. 13

L acte d énonciation (2) Le locuteur (ou énonciateur) adresse un énoncé à un allocutaire, dans des circonstances spatiotemporelles particulières. Éléments constitutifs : Les protagonistes fondamentaux, acteurs de la communication, le locuteur (So) et l allocutaire (Co- So). Un temps et un lieu spécifique. Des objets présents, qui constituent l environnement perceptible des protagonistes. 14

L acte d énonciation (3) L acte d énonciation suppose un émetteur, un récepteur, un temps et un espace. Il est un événement unique, supporté par un énonciateur et destinataire particuliers dans le cadre d'une situation particulière, c est ce qu on appelle : Les coordonnées énonciatives : MOI ICI MAINTENANT 15

La situation de l énonciation Les éléments de la situation de l énonciation sont évidents pour ceux qui participent. Celui qui parle dispose de moyens économiques pour évoquer ces éléments. 16

Exemple Imaginons que la jeune Zoé veuille signifier à son ami Gaspar qu elle ira le voir le jour même, que ce jour soit le 3 janvier 1994, et qu elle reviendra ensuite chez elle, d où elle est en train de lui téléphoner. Elle n aura pas à lui dire : Zoé va aller Gaspard le 3 janvier 1994 mais elle reviendra dans sa maison ensuite. puisqu il lui est possible de dire, plus simplement : J irai te voir aujourd hui, mais je reviendrai ensuite ici. je = celui qui parle. tu = celui à qui on parle. ici = le lieu de l énonciation. aujourd hui = le jour / moment de l énonciation. 17

Remarques L énonciation se distingue de l énoncé comme l acte de fabrication du produit fabriqué. L énoncé est le produit, oral ou écrit, de l acte de l énonciation. L étude de la langue doit prendre en compte l énonciation, dans la mesure où celle-ci laisse des traces dans l énoncé. Ceci conduit à ne plus voir la langue comme une organisation formelle fermée sur elle-même : elle est préconstruite en vue de son utilisation effective en situation de communication. 18

Conclusion Énonciation : acte par lequel je produis, j émets un énoncé. Situation d énonciation : la situation concrète dans laquelle l énoncé est réellement produit. Les éléments constitutifs de la situation d énonciation : Les individus qui communiquent: le locuteur et le destinataire. Le moment précis de l énonciation et les objets que ce locuteur et ce destinataire peuvent percevoir. Les coordonnées énonciatives : MOI ICI MAINTENANT. 19

Bibliographie Benveniste Emile, (1996, t1, 1974, t2), Problèmes de linguistique générale, Paris : Gallimard. Culioli Antoine, (1990), Pour une linguistique de l énonciation, Paris : Ophrys. Kerbrat-Orecchioni Catherine, (1980), L énonciation. De la subjectivité dans le langage, Paris : Armand Colin. Lévy Maurice, (2000), Grammaire de français. Approche énonciative, Paris : Ophrys. Maingueneau Dominique, (1981), Approche de l énonciation en linguistique française, Paris : Hachette. Maingueneau Dominique, (1994), L énonciation en linguistique française, Paris : Hachette. Perret Michèle, (1994), L énonciation en grammaire du texte, Paris : Nathan. Νενοπούλου Τώνια, (2006), Εκφώνηση, Γλωσσικές διεργασίες και Μετάφραση, Θεσσαλονίκη: University Studio Press. 20

Σημείωμα Αναφοράς Copyright:, Συμεών Γραμμενίδης. «Introduction à la Grammaire d Énonciation. De la communication à l énonciation». Έκδοση: 1.0. Θεσσαλονίκη 2014. Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση: http://eclass.auth.gr/courses/ocrs213/

Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά - Παρόμοια Διανομή [1] ή μεταγενέστερη, Διεθνής Έκδοση. Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων π.χ. φωτογραφίες, διαγράμματα κ.λ.π., τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο «Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων». Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση, εφόσον αυτό του ζητηθεί. [1] http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Fin de l unité Επεξεργασία: <Βασιλική Φούφη> Θεσσαλονίκη, <Εαρινό Εξάμηνο 2013-2014>

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Σημειώματα

Διατήρηση Σημειωμάτων Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει: το Σημείωμα Αναφοράς το Σημείωμα Αδειοδότησης τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει) μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους.