ΣΧΟΛΗ ΓΕΩΠΟΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΠΟΝΙΑΣ ΦΥΤΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΑΓΡΟΤΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙ G ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΠΝΙΑΣ ΦΥΤΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ & ΑΓΡΤΙΚΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΝΤΣ Αριθμ. Πηι : -U.-------------------------------- Η- Μ - ΣΧΛΗ ΓΕΩΠΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΠΝΙΑΣ ΦΥΤΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΑΓΡΤΙΚΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΝΤΣ Αξιλόγηση απτελεσματικότητας - εκλεκτικότητας τριών δόσεν σε δύ χρόνυς εφαρμγής τυ clomazone σε καλλιέργεια καρπυζιύ με μεταφύτευση και με σπρά Γνιάς Ευάγγελς Πτυχιακή διατριβή πυ υπβλήθηκε στ Τμήμα Γεπνίας Φυτικής Παραγγής και Αγρτικύ Περιβάλλντς ς μερική υπχρέση για την λήψη τυ πτυχίυ τυ Γεπόνυ Βόλς, 2002

Πανεπιστήμι Θεσσαλίας ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΒΙΒΛΙΘΗΚΗΣ & ΠΛΗΡΦΡΗΣΗΣ Ειαικη Συλλγή «Γκρίζα Βιβλιγραφία» Αριθ. Εισ.: 103/1 Ημερ. Εισ.: 11-09-2003 Δρεά: Ταξιθε-πκός Κδικός: ΠΤ-ΦΠΑΠ 2002 ΓΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΣΧΛΗ ΓΕΩΠΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΠΝΙΑΣ ΦΥΤΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΑΓΡΤΙΚΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΝΤΣ Εργαστήρι Ζιζανιλγίας Πτυχιακή Διατριβή Αξιλόγηση απτελεσματικότητας - εκλεκτικότητας τριών δόσεν σε δύ χρόνυς εφαρμγής τυ clomazone σε καλλιέργεια καρπυζιύ με μεταφύτευση και με σπρά Γνιάς Ευάγγελς Εξεταστική επιτρπή Π. Λόλας I. Μήτσις (Επιβλέπν) (Μέλς) Α. Χα (Μέλς) Βόλς, 2002

Στυς γνείς μυ

Ευχαριστίες Ευχαριστίες εκφράζνται στν επιβλέπντα καθηγητή τυ Τμήματς Γεπνίας Φυτικής Παραγγής και Αγρτικύ Περιβάλλντς κύρι Λόλα Π. για την υπόδειξη τυ θέματς, τη βήθεια και καθδήγησή τυ στην εκτέλεση τυ πειραματισμύ και σύνταξη της πτυχιακής. Ιδιαίτερες ευχαριστίες εκφράζνται στα μέλη της εξεταστικής επιτρπής, κύρι Μήτσι I. Καθηγητή τυ Πανεπιστημίυ Θεσσαλίας και κύρι Χα Α. Λέκτρα τυ Πανεπιστημίυ Θεσσαλίας, για τις υπδείξεις - διρθώσεις της πτυχιακής εργασίας. Τέλς, πλλές ευχαριστίες εκφράζνται στην ικγένειά μυ και στυς φίλυς μυ για την συμπαράσταση, βήθεια και κατανόησή τυς.

1 ΠΕΡΙΕΧΜΕΝΑ ΠΕΡΙΛΗΨΗ... 2 σελ. 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ... 4 2. ΑΝΑΣΚΠΗΣΗ ΒΙΒΛΙΓΡΑΦΙΑΣ 2.1. Τ ζιζανικτόν clomazone (Centium 36CS)... 7 2.1.1. Φυσικές και χημικές ιδιότητες 2.1.2. Χρήση τυ ζιζανικτόνυ 2.1.3. Συμπεριφρά στα φυτά 2.1.4. Συμπεριφρά στ έδαφς 2.1.4.1. Πρσρόφηση 2.1.4.2. Μετατρπές 2.2. Ειδική βιβλιγραφία... 11 2.2.1. Έλεγχς ζιζανίν 2.2.2. Εκλεκτικότητα - Ανθεκτικότητα 2.2.3. Υπλειμματικότητα 3. ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚ ΜΕΡΣ 3.1. Υλικά και μέθδι... 17 3.1.1. Γενικά 3.1.2. Έδαφς 3.1.3. Παρατηρήσεις 4. ΑΠΤΕΛΕΣΜΑΤΑ 4.1. Απτελεσματικότητα τυ Centium 36 CS... 22 4.2. Εκλεκτικότητα τυ Centium 36 CS... 25 4.3. Υπλειμματικότητα τυ Centium 36 CS... 28 5. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ... 34 6. ΒΙΒΛΙΓΡΑΦΙΑ... 35 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 38

2 ΠΕΡΙΛΗΨΗ Η εργασία αναφέρεται σε πείραμα αξιλόγησης τυ ζιζανικτόνυ Gentium 36 CS, σκεύασμα της δραστικής υσίας clomazone, σε καλλιέργεια καρπυζιύ. Τ πείραμα πραγματπιήθηκε τ 2001 στ Αγρόκτημα τυ Πανεπιστημίυ Θεσσαλίας στν Βελεστίν. Τ ζιζανικτόν δκιμάστηκε σε τρεις δόσεις, 18 g δ../στρ. (50 ml σκεύασμα / στρ.), 25,2 g δ../στρ. (70 ml σκεύασμα / στρ.) και 36 g δ../στρ. (100 ml σκεύασμα / στρ.) και με δύ τρόπυς εφαρμγής, πρσπαρτικά / πρφυτευτικά με ενσμάτση (ΡΡΙ) και πρφυτρτικά / μεταφυτευτικά (PRE / POST-OT) ακλυθύμενη από εφαρμγή άρδευσης. Για την σύγκριση τν απτελεσμάτν χρησιμπιήθηκε ένας μάρτυρας, πίς δέχτηκε ένα σκάλισμα στις 30 μέρες μετά την εφαρμγή (MAE) τυ ζιζανικτόνυ, Η αξιλόγηση πυ πραγματπιήθηκε είχε ς σκπό να εκτιμηθεί: α) η απτελεσματικότητα τυ ζιζανικτόνυ (% έλεγχς τν ζιζανίν), β) η εκλεκτικότητα τυ σκευάσματς (επίδραση στην αύξηση τν φυτών καρπυζιύ) και γ) η υπλειμματικότητα τυ στ έδαφς (χλρό-ξηρό βάρς φυτών φακής και βρώμης σε βιδκιμές). ι παρατηρήσεις πυ πάρθηκαν ήταν: α) επί τις % έλεγχς τν ζιζανίν στις 30 MAE, β) αύξηση και ανάπτυξη τν φυτών καρπυζιύ με μέτρηση της διαμέτρυ φυτκόμης στις 60 MAE και τυ αριθμύ καρπών ανά φυτό στις 90 και 100 MAE, γ) υπλειμματικότητα τυ ζιζανικτόνυ. Για την υπλειμματικότητα τυ ζιζανικτόνυ πάρθηκαν εδαφδείγματα στις 0, 30, 60, 90, 120 MAE και πραγματπιήθηκαν βιδκιμές με φυτά φακής και βρώμης. To Centium 36 CS κατάφερε να ελέγξει σε πλύ καλό βαθμό (>85%) τα ζιζάνια Λυβυδιά (Chenopodium album), Βλήτ Τραχύ (Amaranthus retroflexus), Αγριτμάτα (Solarium nigrum), Χρζφόρα (Chrozofora tinctoria), Γλιστρίδα (Portulaca oleracea), Ηλιτρόπι (Heliotropium eu rope urn) και Τάτυλας (Datura stramonium) και στις τρεις δόσεις και στυς δύ χρόνυς εφαρμγής τυ σκευάσματς. Ικανπιητικός ήταν έλεγχς (80-85%) και για τα ζιζάνια περικκλάδα (Convovulus arvensis) και Αγριμελιτζάνα (Xanthium strumarium). Σε

3 μικρότερ βαθμό (60-85%) επιτεύχθηκε έλεγχς τυ ζιζανίυ Βλήτ Λευκό (Amaranthus albus). Τ ζιζανικτόν φαίνεται ότι είναι εκλεκτικό στ καρπύζι καθώς δεν επηρέασε την αύξηση τν φυτών καρπυζιύ (διάμετρς φυτκόμης, αριθμός καρπών ανά φυτό). Για τις συνθήκες τυ πειράματς τ Gentium 36 CS φαίνεται να έχει περιρισμένη υπλειμματική δράση.

4 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Στην γεργική παραγγή της Ελλάδας ένα σημαντικό μέρς καταλαμβάνει η καλλιέργεια λαχανκμικών φυτών. Από αυτές μια από τις σημαντικότερες καλλιέργειες είναι η καλλιέργεια καρπυζιύ, η πία βρίσκεται στην τρίτη θέση σε καλλιεργύμενη έκταση με 169 χιλιάδες στρέμματα, μετά την πατάτα (426.000 στρέμματα) και την τμάτα (366.000 στρέμματα; στιχεία 1992; 25). Η παραγγή καρπυζιύ στην Ελλάδα ανήλθε για τ έτς 1998 σε 671 χιλιάδες μετρικύς τόνυς, πσστό πυ αντιστιχεί στ 1,4 % της παγκόσμιας παραγγής και κατατάσσει την χώρα μας στην 9η θέση σε παγκόσμι επίπεδ και στην 2η θέση μεταξύ τν χρών της Ευρπαϊκής Ένσης. Τ έτς 1996 πραγματπιήθηκαν εξαγγές καρπυζιύ από την Ελλάδα της τάξες τν 127.487 μετρικών τόνν, αξίας 36.978 χιλιάδν δλαρίν (25, 26). Ένα μεγάλ μέρς της καλλιέργειας τυ καρπυζιύ πραγματπιείτε στην περιχή της Θεσσαλίας, με συνλική καλλιεργύμενη έκταση σε υπαίθρια και υπό χαμηλή κάλυψη καλλιέργεια 30,135 στρεμμάτν και παραγγή 111.675 τόνν για τ έτς 1997 (26). Από όλα τα παραπάν καταδεικνύεται η σπυδαιότητα της καλλιέργειας τυ καρπυζιύ για την Ελλάδα και κατά επέκταση η ανάγκη για την πρστασία της καλλιέργειας από κάθε παράγντα πυ θα μπρύσε να επιδράσει αρνητικά πάν της (ζιζάνια, εχθρί, ασθένειες). Τα ζιζάνια και η αντιμετώπισή τυς είναι ένα από τα σβαρότερα θέματα πρακτικύ ενδιαφέρντς στην σημερινή γεργία. Σε αντίθεση με τα έντμα και τις ασθένειες εμφανίζνται στα αγρικσυστήματα κάθε χρόν. Με την παρυσία τυς πρκαλύν σβαρές πστικές και πιτικές απώλειες στα καλλιεργύμενα φυτά και η αντιμετώπισή τυς απτελεί σημαντικό στιχεί στη διαμόρφση τυ κόστυς παραγγής. Ζιζάνια είναι όλα τα φυτά, αυτφυή ή καλλιεργύμενα, όσα φυτρώνυν εκεί πυ δεν τα σπέρνυν ή με άλλα λόγια πιδήπτε φυτό έξ από την θέση τυ, δηλαδή μεγαλώνει εκεί πυ δεν χρειάζεται ή μεγαλώνει στη θέση ενός άλλυ χρήσιμυ φυτύ. Η ζιζανιλγία, η επιστήμη πυ έχει ς αντικείμεν μελέτης τα φυτά πυ απτελύν ζιζάνια, τυς μηχανισμύς επιβίσης τυς,

5 τις ζημιές πυ πρκαλύν, αλλά και τις μεθόδυς αντιμετώπισής τυς, σήμερα δέχεται όχι μόν τν παραπάν ρισμό αλλά και έναν ικλγικό ρισμό. Σύμφνα με αυτόν τν ρισμό ζιζάνια είναι όσα φυτά η χρησιμότητά τυς δεν είναι ακόμη καλά γνστή στν άνθρπ. Εξάλλυ Αρισττέλης έχει πει ότι η φύση δεν κάνει τίπτα πυ να μην είναι χρήσιμ. Σήμερα έχυν βρεθεί πάν από 30.000 διαφρετικά είδη ζιζανίν σε όλ τν κόσμ. Στην Ελλάδα έχυν καταγραφεί 200 περίπυ ζιζάνια τα πία ζημιώνυν τις καλλιέργειες. Κάθε χρόν 10 ς 50 διαφρετικά είδη ζιζανίν εμφανίζνται και μπρεί να πρξενήσυν, εάν δεν ελεγχθύν, μεγάλες ζημιές στις απδόσεις στις κύριες καλλιέργειες στην χώρα μας. Τα ζιζάνια απτελύν ένα από τα μεγαλύτερα πρβλήματα στα αγρικσυστήματα σήμερα, αφύ καμιά καλλιέργεια δεν μπρεί να αναπτυχθεί καννικά και να απδώσει ικανπιητικά εκεί όπυ μεγαλώνυν και αναπτύσσνται πλλά ζιζάνια. Η ζημιά από τα ζιζάνια κάθε χρόν είναι μεγαλύτερη από την ζημιά πυ κάνυν στις καλλιέργειες όλα τα έντμα και ι ασθένειες μαζί (18). Η πληθώρα τν ζιζανίν τα πία αναπτύσσνται σε βάρς τν καλλιεργύμενν φυτών αν δεν ελεγχθύν όχι μόν αναπτύσσνται σε βάρς τν καλλιεργύμενν φυτών αν δεν ελεγχθύν, όχι μόν μειώνυν τις απδόσεις αλλά υπβαθμίζυν και την πιότητα τν παραγόμενν γεργικών πρϊόντν. ι ζημιές πυ πρκαλύνται από τα ζιζάνια μπρύν να μειθύν στ ελάχιστ αν αντιμετπιστύν έγκαιρα και απτελεσματικά. ι διάφρες πρακτικές και τα μέτρα τα πία χρησιμπιύνται για τν έλεγχ τν ζιζανίν χρίζνται ανάλγα με την φύση τυς σε έξι μάδες τις λεγάμενες μέθδι αντιμετώπισης, ι πίες είναι καλλιεργητικές, φυσικέςμηχανικές, βιλγικές, χημικές και λκληρμένη αντιμετώπιση ζιζανίν. πι απτελεσματικός όμς και πλλές φρές πι ικνμικός τρόπς περιρισμύ τν ζημιών από τα ζιζάνια είναι έλεγχός τυς με τη χρησιμπίηση χημικών συνθετικών υσιών, τν ζιζανικτόνν. Ζιζανικτόνα είναι όλες εκείνες ι χημικές υσίες, ργανικές ή ανόργανες, ι πίες όταν ψεκάζνται είτε άμεσα στα φυτά (ζιζανικτόνα φυλλώματς), είτε έμμεσα (ζιζανικτόνα εδάφυς) και σε σχετικά μικρές πσότητες εμπδίζυν ή μεταβάλλυν την καννική αύξηση και ανάπτυξη τν φυτών, νεκρώνυν ή γενικά ζημιώνυν τα ανεπιθύμητα φυτά σε ένα αγρικσύστημα (18).

6 Η χημική ζιζανικτνία είναι σήμερα εφικτή στις περισσότερες καλλιέργειες της χώρας μας. Ανάμεσα στις ελάχιστες καλλιέργειες για τις πίες δεν υπάρχυν εγκεκριμένα ζιζανικτόνα ή αυτά είναι ελάχιστα και δεν ελέγχυν όλα τα επιβλαβή ζιζάνια είναι και εκείνη τυ καρπυζιύ (Υπυργεί Γεργίας). Σκπός της πτυχιακής εργασίας ήταν να αξιλγηθεί ένα νέ σκεύασμα τυ clomazone τ Centium 36 CS για την απτελεσματικότητα και την εκλεκτικότητά τυ στην καλλιέργεια τυ καρπυζιύ από σπόρ και μεταφύτευση. To Centium 36 CS έχει δκιμαστεί σε άλλες χώρες και έχει δώσει πλύ ενθαρρυντικά απτελέσματα.

7 2. ΑΝΑΣΚΠΗΣΗ ΒΙΒΛΙΓΡΑΦΙΑΣ 2.1. Τ ζιζανικτόν clomazone (Centium 36CS) 2.1.1. Φυσικές και χημικές ιδιότητες Τ ζιζανικτόν clomazone 2-[(2-chlorophenyl)methyl]-4,4-dimethyl-3- isoxazolidinine (C12H-14CINO2) ανήκει στην ικγένεια τν Ισξαζλιδινόνν. Σε θερμκρασία δματίυ είναι ένα άχρμ ς ελαφρά κίτριν, παχύρρευστ υγρό. Κάτ από την θερμκρασία τήξης (25 C) είναι λευκό, κρυσταλλικό στερεό. Είναι μέτρια πτητικό (1,44 χ Ι'4 mm Hg στυς 25 C) και σχετικά σταθερό στην ακτινβλία UV (36). 2.1.2. Χρήση τυ ζιζανικτόνυ To clomazone μπρεί να εφαρμστεί ς πρφυτρτικό (PRE) ή πρσπαρτικό (πρφυτευτικό) ενσματύμεν (ΡΡΙ) σε δόση 0,56-1,7 kg ai/ha στη σόγια, ς ΡΡΙ σε δόση μέχρι 1,12 kg ai/ha στις πιπεριές, ς PRE ή ΡΡΙ σε δόση μέχρι 1,12 kg ai/ha στις κλκύθες, ς PRE ή ΡΡΙ σε δόση 0,56 kg ai/ha στν αρακά και ς PRE σε δόση 0,84-1,12 kg ai/ha στην αγρανάπαυση (36). To clomazone ελέγχει διάφρα ετήσια πλατύφυλλα και αγρστώδη ζιζάνια συμπεριλαμβανμένυ της αγριβαμβακιάς, της λυβυδιάς, της μυχρίτσας, ζιζανίν τυ γένυς Panicum και τυ αιματόχρτυ. Μπρεί να εμπτιστεί σε στεγνό λίπασμα ή να εφαρμστεί με συμβατικό ψεκαστήρα (36). To clomazone κυκλφρεί στ εμπόρι ς γαλακτπιήσιμ συμπύκνμα EC (σκεύασμα Command) και ς αιώρημα μικρκαψυλών CS (σκεύασμα Centium).

8 2.1.3. Συμπεριφρά στα φυτά Συμπτώυατα Τα ευαίσθητα σπρόφυτα συνήθς εξέρχνται από τ έδαφς όπυ έχει εφαρμστεί τ ζιζανικτόν, αλλά είναι λευκά, απχρματισμένα και μετατρέπνται σε νεκρτικά μετά από μερικές μέρες. Τα ευαίσθητα είδη, σε μεγαλύτερα στάδια ανάπτυξης, μπρεί να εμφανίσυν λεύκανση τυ φυλλώματς όταν τα ζιζανικτόν εφαρμστεί μεταφυτρτικά (POST) ή όταν εκτεθύν σε ατμύς τυ clomazone πρερχόμενυς από γειτνικές περιχές εφαρμγής (18, 36). Πρόσληψη - Μετακίνηση στ (ρυτό Η πρόσληψη από τα φυτά τυ clomazone, όταν εφαρμστεί στ φύλλμα, δεν είναι υψηλή. To clomazone πρσλαμβάνεται από τα φυτά εύκλα από τις ρίζες και τις εκπτυσσόμενες κεφαλές (κλεπτύλη τν αγρστδών και τ υπκτύλι τν πλατύφυλλν) και μεταφέρεται στ ξύλμα. To clomazone φαίνεται να μετακινείται σε μικρό βαθμό στ φλίμα (4, 18, 36). Μηγανισυό δράσης μηχανισμός δράσης τυ clomazone δεν είναι απόλυτα γνστός, αλλά φαίνεται ότι παρεμπδίζει ένα ένζυμ στ isoprenoid pathway μετά τ farnesyl pyrophosphate. Παρεμπόδιση αυτής της βιχημικής διαδρμής διακόπτει την παραγγή γιββεριλίνης, α-tocopherol, πλαστκυϊνόνης, καρτενειδών και τυ phytol της χλρφύλλης (μεταξύ άλλν). Τ clomazone δεν παρεμπδίζει την βισύνθεση τυ geranyigeranyi pyrophosphate (16, 18, 36). Μεταβλισμός στα φυτά Η ξειδτική διάσπαση, η πία παράγει μεταβλίτες με μεγαλύτερη πλικότητα, ήταν η πρταρχική αντίδραση απτξικπίησης στην σόγια και

9 στην αγριβαμβακιά (Abutilon theophrasti). Διαφρές στν μεταβλισμό μεταξύ διαφόρν ειδών δεν συσχετίζεται με σχετική ευπάθεια (36). Δεν είναι γνστή καμία άλλη βιλγική ιδιότητα τυ clomazone εκτός από την ζιζανικτόν ιδιότητά τυ. Επίσης δεν είναι γνστός κανένας μηχανισμός ανθεκτικότητας τν ζιζανίν (36). 2.1.4. Συμπεριφρά στ έδαφς 2.1.4.1. Πρσρόφηση Η μέση τιμή πρσρόφησης τυ clomazone στα κλλειδή τυ εδάφυς είναι 300 ml/g (36). 2.1.4.2. Μετατρπές Φτδιάσπαση To clomazone διασπάται αργά σε υδατικό διάλυμα πυ εκτίθεται σε ηλιακό φς. Η απώλεια τυ clomazone από τ έδαφς λόγ της φτόλυσης είναι μικρότερ από ότι η μικρβιακή διάσπαση (36). Άλλες διασπάσεις To clomazone διασπάται εύκλα από μικρργανισμύς κάτ από αερόβιες συνθήκες. Η αερόβια διάσπαση πραγματπιείται με ξειδτικύς μηχανισμύς, πυ έχυν σαν απτέλεσμα την απελευθέρση C02 και τν σχηματισμό δεσμευμένν υπλειμμάτν. βαθμός και ρυθμός της αερόβιας διάσπασης διαφέρει με τν τύπ τυ εδάφυς. Η διάσπαση τυ clomazone είναι γρηγρότερη κάτ από πλημμυρισμένες (αναερόβιες) συνθήκες από ότι κάτ από αερόβιες. Η αναερόβια απσύνθεση πραγματπιείται αρχικά με αναγγικό άνιγμα τυ δακτυλίυ. Μη μικρβιακή υδρόλυση τυ clomazone δεν πραγματπιείται (36).

10 Παραυνή στ έδαφς - Υπλειυιιατικότητα Η μέση ημιπερίδς ζής τυ clomazone στν αγρό είναι 24 μέρες, αλλά διαφέρει ανάλγα με τν τύπ τυ εδάφυς. Η ημιπερίδς ζής ήταν 16 μέρες σε αμμ-πηλώδες έδαφς και 36 μέρες σε αργιλπηλώδες. Αύξηση τυ ph τυ εδάφυς από 5,5 σε 6,5 με ασβέστση, μειώνει την διάρκεια ζής. Η διάρκεια ζής τυ clomazone είναι μικρότερη σε αμμ-πηλώδη εδάφη από ότι σε αργιλ-πηλώδη (36). Μετακίνηση Σε εργαστηριακές μελέτες, τ clomazone είχε χαμηλή κινητικότητα στυς περισσότερυς τύπυς εδάφυς, αλλά μέτρια κινητικότητα στην λεπτή άμμ. Ένας μεταβλίτης πυ σχηματίστηκε κάτ από αναερόβιες συνθήκες, είχε μεγαλύτερη κινητικότητα από τ clomazone σε όλυς τυς τύπυς εδάφυς. Σε δκιμή αγρύ 60 ημερών, τ clomazone παρέμεινε στα επιφανειακά 30 cm ενός πυλαμμώδυς εδάφυς με 1,2% ργανική υσία, πυ δέχνταν υψηλά πσά νερύ (36). Εξάτιιιση Απώλειες τυ clomazone λόγ εξάτμισης μπρύν να εκδηλθύν από υγρές επιφάνειες εδάφυς (36).

11 2.2. Ειδική βιβλιγραφία 2.2.1. Έλεγχς ζιζανίν To clomazone είναι ένα απτελεσματικό ζιζανικτόν για τν έλεγχ πλλών αγρστδών και πλατύφυλλν ζιζανίν. Εφαρμγή τυ clomazone πρφυτρτικά σε δόση 280 g ai/ha, έλεγξε σε πσστό 90-100% τα ζιζάνια μυχρίτσα (barnyardgrass, Echinochloa crus-galli), σετάρια (giant foxtail, Setaria faberi), ελευσίνη (goosegrass, Eleusine Indica), αιματόχρτ (large crabgrass, Digitaria sanguinalis), βέλιυρα (johnsongrass, Sorghum halepense), prickly sida (Sida spinosa), και αγριβαμβακιά (velvetleaf, Abutilon theophrasti). To clomazone σε μειμένες δόσεις ήταν πι απτελεσματικό όταν εφαρμόστηκε πρφυτρτικά (PRE) από την πρσπαρτική εφαρμγή με ενσμάτση (ΡΡΙ) για 10 από 23 είδη ζιζανίν (33). Σε πειράματα σε θερμκήπι τ ciomazone δκιμάστηκε ς πρς τν έλεγχ τν πλυετών ζιζανίν αγριάδα (bermudagrass, Cynodon dactyion), βέλιυρα (johnsongrass, Sorghum halepense), κίρσι (Canada thistle, Cirsium arvense), common milkweed (Asclepias syriaca), common pokeweed (.Phytolacca americana), hemp dogbane (Apocynum cannabium) και horsenettle (Solanum carolinense) πρερχόμενν από σπόρ. To ζιζανικτόν έλεγξε σε πσστό μεγαλύτερ τυ 85% όλα τα ζιζάνια εκτός από τ Solanum carolinense (34). Σε καλλιέργεια καπνύ, παρατηρήθηκε ικανπιητικός (75%) ς πλύ καλός (90%) έλεγχς τν περισσότερν ετήσιν πλατύφυλλν και αγρστδών ζιζανίν με τ clomazone μόν τυ σε δόσεις μεγαλύτερες από 0,75 Kg δ../ha ή σε συνδυασμό με pendimethalin (0,38+0,83 kg δ../ha) ή peaulate (0,38+2,88 kg δ../ha) (17). Σε πειράματα πυ πραγματπιήθηκαν στν καπνό σε δύ χρόνια στ Αγρόκτημα τυ Πανεπιστημίυ Θεσσαλίας, παρατηρήθηκε έλεγχς πάν από 80% για τα ζιζάνια Λυβυδιά (Chenopodium album), Αγριτμάτα (Solanum nigrum), Χρζφόρα (Chrozofora tinctoria), Γλιστρίδα (Portulaca oleracea), Ηλιτρόπι (Heliotropium europeum), Τριβόλι (Tribolus terrestris),

12 Αγριμελιτζάνα (Xanthium strumarium) και Τάτυλας (Datura stramonium) (21, 30). Στην σόγια, στην καλλιέργεια πυ πρτχρησιμπιήθηκε τ clomazone, αύξηση της δόσης από 0,8 σε 1,4 kg/ha δεν αύξησε τν έλεγχ τν ζιζανίν. To clomazone έλεγξε σε πσστό πάν από 80% τα ζιζάνια τάτυλας (jimsonweed, Datura stramonium), αγριβαμβακιά (velvetleaf, Abutilon theophrasti) και σετάρια (giant foxtail, Setaria faberi). έλεγχς τυ ζιζανίυ αγριμελιτζάνα (common cocklebur, Xanthium strumarium) κυμάνθηκε σε πσστό 50 εώς 70 % σε σύστημα μη κατεργασίας εδάφυς και σε πσστό 80 εώς 90 % σε σύστημα συμβατικής κατεργασίας (23). Εφαρμγή τυ clomazone στν αγρό 45, 30, 15 και 0 μέρες πριν την σπρά σόγιας παρείχε έλεγχ της αγριβαμβακιάς (velvetleaf, Abutilon theophrasti) και της σετάριας (giant foxtail, Setaria faberi) για όλη την διάρκεια της καλλιεργητικής περιόδυ. Σε δύ από τα τρία έτη τυ πειράματς εφαρμγή τυ clomazone 30 και 45 μέρες πριν την σπρά απέτυχε να ελέγξει τ τραχύ βλήτ (redroot pigweed, Amaranthus retrofiexus). Η εφαρμγή τυ clomazone 45 μέρες πριν την σπρά δεν μπόρεσε να ελέγξει την λυβυδιά (common lambsquart, Chenopodium album) (15). Πρσπαρτική εφαρμγή τυ clomazone σε σόγια έλεγξε σε πσστό 86% την λυβυδιά (common lambsquart, Chenopodium album) όταν ακλυθήθηκε από μεταφυτρτική εφαρμγή 420 g ai/ha glyphosate (6). Στ ρύζι επτά μέρες μετά την μεταφυτευτική εφαρμγή τυ ciomazone η πρσπαρτική εφαρμγή με ενσμάτση (ΡΡΙ) και η μετασπαρτική εφαρμγή (PRE) τυ ζιζανικτόνυ είχαν ελέγξει την μυχρίτσα (Echinochloa crus-galli) σε πσστό μεγαλύτερ από 86%. Σε 49 μέρες μετά την μεταφυτευτική εφαρμγή, έλεγχς της μυχρίτσας για δόσεις 0,56 και 0,67 kg/ha με μεταφυτευτική εφαρμγή ήταν 92 και 93%, αντίστιχα (32). Σε σύστημα αμειψισπρά χειμερινύ σιταριύ - καλαμπκιύ, τ clomazone σε δόση 1,1 kg ai/ha δεν έλεγξε τν βρόμ (downy brome, Bromus tectorum) τ φθινόπρ, ύτε τ τραχύ βλήτ (redroot pigweed, Amaranthus retrofiexus) και τ λευκό βλήτ (tumble pigweed, Amaranthus albus) πυ φύτρσαν μετά την ανιξιάτικη εφαρμγή 0,6 kg ai/ha paraquat. Παρόλα αυτά, τ clomazone με atrazine σε δόση 0,6+2,2 kg ai/ha παρείχε έλεγχ

13 ζιζανίν στ σιτάρι σταθερά από τν κτώβρι μέχρι την συγκμιδή τυ καλαμπκιύ 12 μήνες μετά (35). Εφαρμγή πρφυτρτικά τυ clomazone σε δόση 0,6 kg ai/ha με fluometuron στ βαμβάκι έλεγξε τα ζιζάνια broadleaf signalgrass (Brachiaria platyphylla), ελευσίνη (goosegrass, Eleusine indica), αιματόχρτ (large crabgrass, Digitaria sanguinalis), prickly sida (Sida spinosa) και καλλιεργύμεν βλήτ (smooth pigweed, Amaranthus hybridus) (11). Έλεγχς σε πσστό 77 και 95% επιτεύχθηκε για τα ζιζάνια λυβυδιά (common lambsquart, Chenopodium album) και τάτυλας (jimsonweed, Datura stramonium) αντίστιχα με την πρφυτευτική και μεταφυτευτική εφαρμγή τυ Clomazone σε δόση 390 g ai/ha σε καλλιέργεια μεταφυτευμένης πιπεριάς (Capsicum frutescens) (1). Σε πειράματα στ θερμκήπι δόσεις τυ clomazone 0,07 και 0,04 kg ai/ha έλεγξαν σε πσστό 97 και 69% αντίστιχα την αγριβαμβακιά (Abutilon theophrasti). Στν αγρό όμς δόση 0,07 kg ai/ha δεν κατάφερε να ελέγξει την αγριβαμβακιά (28). Στην γλυκπατάτα (ipomoea batatas) τ clomazone έλεγξε σε πσστό πάν από 90% τα ζιζάνια broadleaf signalgrass (.Brachiaria platyphylla), αιματόχρτ (large crabgrass, Digitaria sanguinalis), μυχρίτσα (barnyardgrass, Echinochloa crus-galli) και prickly sida (Sida spinosa) για όλες τις δόσεις και τρόπυς εφαρμγής (27). Τα πλατύφυλλα ζιζάνια ελέγχθηκαν σε πσστό από 80% με clomazone σε δόση 0,14 kg/ha ς 100% με δόση 1,12 kg/ha σε καλλιέργεια αγγυριύ (Cucumis sativus) (2). Με πρφυτευτική εφαρμγή σε δόση 0,8 kg ai/ha επιτεύχθηκε έλεγχς ζιζανίν σε πσστό μεγαλύτερ τυ 80% σε καλλιέργεια διαφόρν πικιλιών (μπρόκλ, κυνυπίδι, άσπρ και κόκκιν λάχαν) τυ είδυς Brassica oleracea (29). To clomazone σε δόση 0,5 kg ai/ha έλεγξε την λυβυδιά (common iambsquart, Chenopodium album) στ φασόλι (Phaseolus vulgaris) (4) και στην αραχίδα (Arachis hypogaea) σε δόση 0,8 kg ai/ha PPI έλεγξε τα ζιζάνια common ragweed (Ambrosia artemisiifolia), prickly sida (Sida spinosa), spurred anoda (Anoda cristata) και tropic croton (Croton glandulosus var. septentrionalis) (12).

14 2.2.2. Εκλεκτικότητα - Ανθεκτικότητα διαφρετικός βαθμός ανθεκτικότητας στα ζιζανικτόνα πυ εμφανίζυν τα διάφρα φυτικά είδη επιτρέπει την εκλεκτική δράση τν ζιζανικτόνν. Τα φυτάρια σόγιας ήταν 254, 66 και 13 φρές πι ανθεκτικά στ clomazone από ότι η αγριβαμβακιά, τ καλαμπόκι και τ καλλιεργύμεν βλήτ (smooth pigweed, Amaranthus hybridus), αντίστιχα (16). Πειράματα θερμκηπίυ έδειξαν την σειρά ανθεκτικότητας στ clomazone διαφόρν καλλιεργειών ς εξής safflower (Carthamus tinctorius) > καλαμπόκι > proso millet (Panicum miliaceum) > κριθάρι > σιτάρι (3). Η βιμάζα τυ foxtail millet (Setaria italica) και η παραγγή σπόρυ τυ Panicum miliaceum και τυ ηλίανθυ (Helianthus annuus), δεν μειώθηκαν όταν ι καλλιέργειες αυτές σπάρθηκαν σε έδαφς στ πί είχε εφαρμστεί clomazone τ πρηγύμεν φθινόπρ σε δόση 1,1 kg ai/ha (20). Η απόδση, τ χλρό βάρς καπνύ και η χημική σύσταση δεν επηρεάστηκαν σημαντικά από τ clomazone όταν εφαρμόστηκε μόν τυ σε δόση μικρότερη από 1 Kg δ../ha ή σε συνδυασμό με pendimethalin ή pedulate (17). Στην σόγια σε πειράματα αγρύ, η εφαρμγή τυ clomazone σε δόση 0,56-3,36 Kg/ha, δεν πρκάλεσε ρατή ζημιά (14). Σε πειράματα δύ ετών στν καπνό, τ Centium 36 CS φαίνεται να είναι εκλεκτικό αφύ δεν επηρέασε τ χλρό και τ ξηρό βάρς ανά φυτό καπνύ. Επίσης, δεν παρατηρήθηκε καμία επίδραση τυ ζιζανικτόνυ στην επί τις % περιεκτικότητα νικτίνης στα φυτά καπνύ (21, 30). Νρίς στη καλλιεργητική περίδ η ζημιά πυ πρκλήθηκε από την εφαρμγή (ΡΡΙ) clomazone και aldicarb στ βαμβάκι σε δόση 1,12+0,5 kg ai/ha, κυμάνθηκε από 15 ς 63% (37). Στ από εφαρμγή clomazone στην μισή ς και τριπλάσια δόση από την καννική, εκτιμήθηκε πτικά χλώρση μέχρι και 39% (7). Σε πειράματα για την αντίδραση τυ ρυζιύ στ clomazone, βρέθηκε ότι δόσεις ς και 2,2 kg ai/ha δεν μείσαν την παραγγή σπόρυ σε επτά από τα δέκα πειράματα. Δόσεις κάτ από 1,7 kg ai/ha δεν μείσαν την παραγγή σε κανένα πείραμα (10). Εφαρμγή clomazone σε δόση 390 g ai/ha δεν πρκάλεσε ζημιά στην πιπεριά (1). Στη δόση 2 kg ai/ha τ clomazone ήταν εκλεκτικό όταν

15 εφαρμόστηκε στ στάδι τυ 6-8 φύλλυ της πιπεριάς (5). Σε μελέτες θερμκηπίυ, ι δόσεις τυ clomazone πυ εφαρμόστηκαν πρφυτρτικά και πρκάλεσαν 50% ρατή ζημιά στα φυτάρια πιπεριάς και την ντμάτας, δέκα μέρες μετά την εφαρμγή, ήταν 9,4 και 0,1 kg ai/ha, αντίστιχα (34). 2.2.3. Υττλειμματικότητα To clomazone είναι ζιζανικτόν εδάφυς και θα πρέπει να έχει τέτια υπλειμματικότητα πυ να εξασφαλίζει τν έλεγχ τν ζιζανίν για την κρίσιμη περίδ της κάθε καλλιέργειας. Αναφέρεται ότι χρόνς ημιζής τυ clomazone είναι από 15 ς 117 ημέρες, ανάλγα με τ έδαφς και τις συνθήκες τυ περιβάλλντς (13). Η υπλειμματικότητα τυ ζιζανικτόνυ μεταβάλλεται με τις εδαφικές συνθήκες, όπς η υγρασία, η θερμκρασία, μικρβιακός πληθυσμός, η σύσταση τυ εδάφυς, η ργανική υσία, ι ιδιότητες τν κλλειδών τυ εδάφυς, ι χημικές αντιδράσεις και τ ph τυ εδάφυς, καθώς και από την άρση, τν τρόπ εφαρμγής τυ ζιζανικτόνυ και την δόση εφαρμγής (14). Μελέτες σε 19 τύπυς εδάφυς έδειξαν ότι καλινίτης και μντμριλνίτης ασκύν μια ισχυρή έλξη στ clomazone και η πρσρόφηση αυξάνει με τ φρτί τν κατιόντν στην επιφάνεια ανταλλαγής της αργίλυ (19). Για δόση εφαρμγής τυ clomazone 2,2 kg ai/ha σε πηλώδες έδαφς μετά από τρεις μήνες τ ζιζανικτόν ανιχνεύτηκε σε επίπεδ μικρότερ τυ 0,1 mg/kg. Μετά από 6 μήνες από την εφαρμγή σε αργιλπηλώδες έδαφς με την ίδια δόση ανιχνεύτηκε ζιζανικτόν σε επίπεδ 0,2 mg/kg. χρόνς ημίσειας ζής για τυς δύ τύπυς εδάφυς ήταν 33 και 37 ημέρες αντίστιχα (9). Εφαρμγές τυ clomazone στν αγρό σε αργιλπηλώδες και πηλώδες εδάφη έδσαν εκτίμηση τ χρόνυ ημίσειας ζής από 5 ς 29 ημέρες, με μέσ τιμή τις 19 ημέρες. To clomazone σε πειράματα σε συνθήκες εργαστηρίυ είχε μέση τιμή χρόνυ ημιζής 34 ημέρες, καταδεικνύντας πι αργή απώλεια τυ ζιζανικτόνυ στ εργαστήρι από ότι στν αγρό (13). Σε πείραμα δύ ετών πυ πραγματπιήθηκε με σκπό την αξιλόγηση της παραμνής στ έδαφς τυ clomazone, την πρώτη χρνιά τ ζιζανικτόν

16 παρέμεινε βιλγικά ενεργό για περισσότερ χρνικό διάστημα σε συμβατική κατεργασία εδάφυς από ότι σε σύστημα μη κατεργασίας. χρόνς ημιζής ήταν 34 και 6 ημέρες, αντίστιχα. Την επόμενη χρνιά, για τα δύ συστήματα κατεργασίας τα απτελέσματα ήταν περίπυ τα ήδη με χρόν ημιζής 18 και 16 ημέρες. Κατά την εφαρμγή τυ ζιζανικτόνυ πάν από τ 40% τυ clomazone δεν έφτασε στην επιφάνεια τυ εδάφυς. Είτε δεσμεύτηκε από τ άχυρ τυ σιταριύ πυ βρίσκνταν στ έδαφς, είτε εξατμίστηκε ή και τα δύ. (23). ρισμένα ζιζανικτόνα εδάφυς παραμένυν στ έδαφς και πέραν τυ χρόνυ πυ χρειάζεται για τν έλεγχ τν ζιζανίν και τα υπλείμματά τυς μπρεί να βλάψυν μια καλλιέργεια πυ ακλυθεί την ίδια ή την επόμενη χρνιά. Για εφαρμγή clomazone την πρηγύμενη χρνιά από την καλλιέργεια καλαμπκιύ, βαμβακιύ και σόργυ, τ βαμβάκι ήταν η πι ευαίσθητη καλλιέργεια στ ζιζανικτόν (24). Βιδκιμές στ θερμκήπι έδειξαν ότι τ νπό βάρς της βρώμης μειώθηκε σημαντικά ακόμα και 4 μήνες μετά την εφαρμγή τυ clomazone σε δόσεις μεγαλύτερες από 1,25 Kg δ../ha σε καλλιέργεια καπνύ (17). Σε πείραμα για την επίδραση τν φυτών της καλλιέργειας στην υπλειμματικότητα τυ clomazone, η απώλεια τυ ζιζανικτόνυ δεν επηρεάστηκε από την παρυσία ή την απυσία φυτών σόγιας. χρόνς ημιζής εκτιμήθηκε σε 55 ημέρες (8).

17 3. ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚ ΜΕΡΣ 3.1. Υλικά και μέθδι 3.1.1. Γενικά Τ πείραμα πραγματπιήθηκε τ 2001 στ Αγρόκτημα τυ Πανεπιστημίυ Θεσσαλίας στ Βελεστίν, σε καλλιέργεια καρπυζιύ. Η εφαρμγή τυ σκευάσματς (Centium 36CS) έγινε σε τρεις δόσεις 18 g δ../στρ. (50 ml σκεύασμα / στρ.), 25,2 g δ../στρ. (70 ml σκεύασμα / στρ.) και 36 g δ../στρ. (100 ml σκεύασμα / στρ.) και δύ χρόνυς εφαρμγής, πρσπαρτικά / πρφυτευτικά με ενσμάτση (ΡΡΙ) και πρφυτρτικά / μεταφυτευτικά (PRE / POST-OT) και εφαρμγή άρδευσης. Για την σύγκριση τν απτελεσμάτν χρησιμπιήθηκε ένας μάρτυρας, πίς δέχτηκε ένα σκάλισμα 30 MAE. Χρησιμπιήθηκε τ πειραματικό σχέδι πλήρεις τυχαιπιημένες μάδες (RCB), με 7 επεμβάσεις (3 δόσεις σκευάσματς σε 2 χρόνυς εφαρμγής και μάρτυρας) και 4 επαναλήψεις. Η χάραξη και η εγκατάσταση τν πειραματικών τεμαχίν έγινε στις 30 Μαρτίυ 2001. Τ κάθε πειραματικό τεμάχι είχε μήκς 5m και πλάτς 3m (εμβαδόν 15m2). Η απόσταση μεταξύ τν πειραματικών τεμαχίν ήταν 1m ανάμεσα σε πειραματικά τεμάχια της ίδιας επανάληψης και 2m ανάμεσα στα πειραματικά τεμάχια τν επαναλήψεν. Η συνλική έκταση τυ πειράματς ήταν 738m2. Σε κάθε πειραματικό τεμάχι υπήρχαν 5 γραμμές φυτών με 3 φυτά ανά γραμμή (συνλικά 15 θέσεις φυτών, απόσταση μεταξύ τν θέσεν 1m). Σε 7 θέσεις φυτών ανά πειραματικό τεμάχι έγινε μεταφύτευση και στις άλλες 8 θέσεις έγινε σπρά. Την ίδια ημέρα (30 Μαρτίυ 2001) έγινε η πρφυτρτική / μεταφυτευτική (PRE / POST-OT) εφαρμγή τυ Centium. ι δόσεις τυ ζιζανικτόνυ αραιώθηκε σε όγκ 1000 ml με νερό και στην συνέχεια έγινε ψεκασμός τν πειραματικών τεμαχίν για μιόμρφη κατανμή. Μετά τν ψεκασμό εφαρμόστηκε άρδευση.

18 Η πρσπαρτική / πρφυτευτική εφαρμγή με ενσμάτση (ΡΡΙ) τυ Gentium έγινε στις 31 Μαρτίυ 2001. Κατά όμι τρόπ έγινε ψεκασμός τυ ζιζανικτόνυ στα πειραματικά τεμάχια και ενσμάτση με φρεζάρισμα. Σε όλα τα πειραματικά τεμάχια πραγματπιήθηκε ένα σκάλισμα στις 30 MAE (6 Μαίυ 2001). 3.1.2. Έδαφς Σύμφνα με την εδαφλγική μελέτη και τν εδαφλγικό χάρτη τυ αγρκτήματς τυ Πανεπιστημίυ Θεσσαλίας στ Βελεστίν (22), η περιχή στην πία έγινε τ πείραμα περιλαμβάνει εδάφη τα πία, κατά την Εδαφλγική Ταξινόμηση τυ Υπυργείυ Γεργίας τν Η.Π.Α. (Soil Taxonomy, 1992) κατατάσσνται στα Xerochepts τν inceptisols και πι συγκεκριμένα στην υπμάδα Calcic. Είναι εδάφη επίπεδα, ριζόντια, χρίς πρβλήματα διάβρσης, με κατάσταση υδρμρφίας άριστη πυ εκφράζεται με βαθμό απστράγγισης Β (εδάφη καλά απστραγγιζόμενα). Τ πρώδες είναι καλά αναπτυγμέν και εξασφαλίζει τν καλό αερισμό τυ εδάφυς και την απμάκρυνση τν πλεναζόντν υδάτν. Η περιεκτικότητα τν ανθρακικών αλάτν μειώνεται με τ βάθς και στα επιφανειακά τμήματα βρίσκεται σε πσστά πυ δεν πρκαλύν πρβλήματα στις καλλιέργειες. βαθμός ξύτητας είναι αλκαλικός, αλλά κάτ τν ρίν επικινδυνότητας για απόθεσης αλάτν και δημιυργία παθγένειας. Ειδικότερα, ι φυσικχημικές ιδιότητες τυ εδάφυς τυ αγρύ όπυ πραγματπιήθηκαν τα πειράματα φαίννται στν πίνακα 1.

19 Πίνακας 1: Φυσικές και χημικές ιδιότητες τυ εδάφυς στν πειραματικό αγρό τυ αγρκτήματς Βελεστίνυ. * Κκκμετρική Βάθς Χρώμα Όρι ρίζντας σύσταση % Υφή Δμή (cm) Υφυγρ ριζόντν S Si C 0-30 Αρ 10YR5/6 47 32 21 L 3m sbk D 30-53 Αι 10YR 5/6 47 28 25 SCL/L 3m sbk A 53-70 ΒΑ 10YR 3/4 31 30 39 CL 2m sbk G 70-99 Bw 10YR 3/4 31 8 61 C 2m sbk G 99-126 BC 10YR 4/3 27 30 43 C 1m sbk C 126-158 C 10YR5/6 29 36 35 CL If sbk ργανική υσία P Βάθς CaG03 ph (Υ) mg/kg (cm) % (H20 1:1) g/100g (Olsen) εδάφυς Ανταλλάξιμα κατιόντα IAK K Na Ca Mg me/ioog εδάφυς me/100 mg/kg me/100 me/100 me/100 g εδαφ. εδαφ. g εδαφ. g εδαφ. g εδαφ. 0-30 3,1 7,9 17 0,15 59 0,17 23,27 3,71 450 27,30 30-53 1,50 6,1 8,0 9 0,16 62 0,19 21,06 4,84 588 26,25 53-70 1,17 14,1 8,1 10 0,29 113 0,26 23,12 7,83 951 31,50 70-99 1,10 19,3 7,9 14 0,26 102 0,24 25,04 8,66 1052 34,20 99-126 0,93 10,3 8,0 5 0,23 90 0,39 27,43 9,45 1148 37,50 126-158 0,53 23,7 8,1 8 0,16 62 0,45 24,09 8,40 1020 33,10 mg/kg εδαφ. Ιχνστιχεία (mg/kg) Βάθς (cm) Fe Cu Zn Mn 0-30 3,40 1,32 0,78 7,40 30-53 4,00 1,36 0,58 4,80 * Πηγή: Μήτσις και συνεργάτες, 2000. Εδαφλγική μελέτη και εδαφλγικός χάρτης τυ αγρκτήματς τυ Πανεπιστημίυ Θεσσαλίας στην περιχή Βελεστίνυ.

20 3.1.3. Παρατηρήσεις Απτελεσματικότατα τυ ζιζανικτόνυ Για την αξιλόγηση της απτελεσματικότητας τυ Centium στην καταπλέμηση τν ζιζανίν εκτιμήθηκε % έλεγχς τν ζιζανίν σε κάθε πειραματικό τεμάχι. Η εκτίμηση τυ ελέγχυ % έγινε πτικά σαν πσστό % παρυσίας-απυσίας ζιζανίν στα πειραματικά τεμάχια σε σχέση με τν μάρτυρα. Τ 100% έλεγχς αντιστιχύσε σε πλήρη έλεγχ, ενώ τ 0% σε μηδενικό έλεγχ. Παρατηρήσεις πάρθηκαν στις 30 MAE (3 Μαίυ 2001). Εκτίμηση απτελεσματικότητα τυ Centium έγινε για τα ζιζάνια: Λυβυδιά (Chenopodium album), Βλήτ (Amaranthus retroflexus, Amaranthus albus), Αγριτματιά (Soianum nigrum), Περικκλάδα (Convolvulus arvensis), Χρζφόρα (Chrozofora tinctoria), Αγριμελιτζάνα (.Xanthium strumarium), Γλιστρίδα (Portulaca oleracea), Τριβόλι (Tribulus terrestris), Ηλιτρόπι (Heliotropium europeum) και Τάτυλας (Datura stramonium). Εκλεκτικότητα τυ ζιζανικτόνυ Για την εκτίμηση της εκλεκτικότητας - τξικότητας τυ Centium στα φυτά τυ καρπυζιύ μετρήθηκε η διάμετρς της φυτκόμης κάθε φυτύ. ι παρατηρήσεις πάρθηκαν 60 MAE (29 Μαίυ 2001). Επίσης για τν ίδι σκπό μετρήθηκε αριθμός τν καρπών κάθε φυτύ καρπυζιάς στις 90 MAE (27 ίυνίυ 2001) και στις 100 MAE (5 Ιυλίυ 2001). Υπλειμματικότητα τυ ζιζανικτόνυ Για την μελέτη της υπλειμματικότητας τυ Centium πραγματπιήθηκαν πέντε δειγματληψίες εδάφυς στις 0 MAE (31 Μαρτίυ 2001), στις 30 MAE (4 Απριλίυ 2001), στις 60 MAE (29 Μαίυ 2001), στις 90 MAE (27 Ιυνίυ 2001) και στις 120 MAE (27 Ιυλίυ 2001). Τα εδαφικά δείγματα τπθετήθηκαν στην κατάψυξη.

21 Η εκτίυηση rnc υπλειυματικότηταε ένινε υε βιδκιυέ_ ι L!C ic* m \Lf υτά βώlmc και φακής στις 15 κτβρίυ 2001 στ εργαστήρι Ζιζανιλγίας τυ Πανεπιστημίυ Θεσσαλίας. Χρησιμπιήθηκαν 140 γλαστράκια (7 επεμβάσεις χ 4 επαναλήψεις χ 5 δειγματληψίες), τα πία γεμίστηκαν με τα εδαφικά δείγματα. Στα 70 γλαστράκια (επαναλήψεις 1, 3) σπάρθηκαν από 10 σπόρυς φακής, ενώ στα άλλα 70 (επαναλήψεις 2, 4) σπάρθηκαν από 15 σπόρυς βρώμης. Μια εβδμάδα μετά την σπρά τα φυτά στα γλαστράκια αραιώθηκαν σε 5 για την φακή και 10 για την βρώμη και εφαρμόστηκε πότισμα με πλήρη θρεπτική διάλυση. Η εφαρμγή θρεπτικής διάλυσης επαναλαμβάννταν κάθε εβδμάδα. Τα φυτά πτίζνταν όπτε ήταν απαραίτητ. Τρεις εβδμάδες μετά την σπρά τα φυτά από τα γλαστράκια κόπηκαν και ζυγίστηκε τ χλρό και ξηρό τυς βάρυς. J ι

22 Λ ΑΠΛΤεΑΓΓΜΑΤΑ τ«rli ϊν ι k.# ii.kivn-1 g η 4.1. Ατττελεσματικότητα τυ Centium 36 CS Έλεγχς % ζιζανίν 30 MAE Η iipo(puituiikij εφαρμγή mu Gentium έλυ γς*. ι ijv Λυβυδιά (Chanonndium ' -, albumί / rrr - - ικπν/ηττηιητιΐίό ------ j Rnfli ιή = Τη πσστό = =----=ρλέννηυ ---! /\ κυμάνθηκε από 66-90 %. Η μετασπαρτική / μεταφυτευτική εφαρμγή τυ ζιζανικτόνυ έδσε πλύ καλό έλεγχ, 88-93 %, για όλες τις δόσεις εφαρμγής (Πίνακας 2, Διάγραμμα 5 παράρτημα). Για τ Τραχύ Βλήτ (Amaranthus retroflexus) έλεγχς κυμάνθηκε από o\j-w / και για iuucj uuu χμυνυυς ε.ψαμμυγί ς. kj ί-α^γχυζ για ιυ /Λιιμυ Αΐμυ (Amaranthus a thus) ήταν σε μικρότερ βαθμό από ότι για τ τραχύ, αλλά ήταν ικανπιητικός τόσ για την πρφυτευτική εφαρμγή (60-76 %), όσ και για την μετασπαρτική / μεταφυτευτική εφαρμγή (78-84 %) (Πίνακας 2, Διαγράμματα 6, 7 παράρτημα). έλεγχς για τα ζιζάνια Αγριτμάτα (Solanum nigrum), Περικκλάδα (Convovulus arvensis) και Χρζφόρα (Chrozofora tinctoria) ήταν πλύ καλός και παρόμις για τυς δύ χρόνυς εφαρμγής και κυμάνθηκε από 68-93 % για την αγριτμάτα, 80-89 % για την περικκλάδα και 84-93% για την χρζφόρα (Πίνακας 2, Διάγραμμα 8, 9, 10 παράρτημα). To Centium κατάφερε να ελέγξει σε ικανπιητικό βαθμό την Αγριμελιτζάνα (Xanihium strumarium), ένα από τα δυσκλεξόνττα ζιζάνια, και στυς δύ χρόνυς εφαρμγής, με πσστό ελέγχυ 81-86 % (Πίνακας 2, Διάγραμμα 11 παράρτημα). Τα ζιζάνια Γλιστρίδα (Portulaca oleracea) και Τριβόλι (Tribolus terrestris) ελέγχθηκαν από τ Centium σε πλύ καλό βαθμό για όλες τις δόσεις και χρόνυς εφαρμγής. έλεγχς κυμάνθηκε από 81-95 % για την Γλιστρίδα και 88-94 % για τ Τριβόλι (Πίνακας 2, Διαγράμματα 12, 13 παράρτημα). Πλύ καλός, για όλες τις δόσεις και χρόνυς εφαρμγής, ήταν και έλεγχς τυ Ηλιτρόπιυ (Heliotropium europeum) και Τάτυλα (Datura

23 stramonium). To πσστό ελέγχυ και για τα δύ ζιζάνια ήταν πάν από 85 % (Πίνακας 2, Διαγράμματα 14, 15 παράρτημα). Μεταξύ τν δύ χρόνν εφαρμγής, πρφυτευτική εφαρμγή με ενσμάτση (ΡΡΙ) και μετασπαρτική (PRE) / μεταφυτευτική (POST-OT) εφαρμγή, δεν υπάρχυν στατιστικώς σημαντικές διαφρές ς πρς τν έλεγχ τν ζιζανίν. Παρόμια και μεταξύ τν δόσεν εφαρμγής δεν υπάρχυν σημαντικές διαφρές (Πίνακας 2, Διαγράμματα 5-15 παράρτημα).

24 Πιν. 2: Αξιλόγηση απτέλεσμα τικότητας δόσεν και χρόνυ εφαρμγής (% έλεγχς ζιζανίν) 30 ΜΑΙΕ τυ Centium 36 CS σε καλλιέργεια καρπυζιύ. (Αγρόκτημα Πανεπιστημίυ Θεσσαλίας, Βελεστίν, 2001). E OQ CO μ 05 00 ID 00 oo 00 T Q in CD 00 03 00 00 00 03 μ CL m 1 03 CO 03 00 CO CO m χ -3 CD O) 00 CO 03 03 03 to /) il /) CD to _Q τ 00 CO CO CO % ;c to CD 03 00 03 03 03 03 1 13 c CL > CD X olerai m LU CO LO in in in CD 03 03 03 00 03 03 00 t m m m m C LU CD l CO CD 00 CD 00 CO ^r CO in x 00 00 00 00 00 > Π Κ-Γ M 05 o i LA rsi O LXJ C\ CO CO T 00 03 CO X _d CD 00 00 03 00 00 03 >- o 111 > rr m.-r c c (1) 00 CO 03 o 03 o ID GO 00 00 00 00 00 o 05 c E f r w* ro T τ 00 CO in oo T CNJ CO CD 03 CD 03 00 00 03 c C Π3 /) r c r f f r CO _Q o 00 o CD 00 03 C\J E 05 CD CD CD h- 00 h«- c CO CO CO CO XT' 05 "S3 CO 03 CD C3 03 b CD 00 00 00 00 03 00 d a E * r _Q o CO o 00 CO T c\i sz O 05 CD 00 CD 03 oo 03 03 LA σ 1 1 I C- =2_ CD >- vj D JJ icj 0. 0. 0. LL LL LL Ό 3_ Q. Q. Ol * CL CL Γ5 f. LU 1ΐί UJ σ o 9- v-' UL LL LL Ij CL CL CL LA E O LU > O Έ CL o o X CO 50 70 100 50 70 UJ UJ ljj C0 CO UJ o o u o o o b CD CO CO CO CO CO LA m CO ro Γ Γ Γ vo ecl D CL E E E E E E > "CO 13 3 3 3 3 3 3 υ!= I M +j * > * > HI σ cd o o o o O 0: Λ σ' ΙΩ Ι Ε Ε c (0 C3 α σ Ό * I > σ > =>. '(λ) 9- σ ι ώ Ι >- Κ~! ν-> Ε σ > α> * CL D D!=- - CD L-J

25 4.2. Εκλεκπκότητα τυ Gentium 36 CS Επίδραση στην αύξηση της καλλιέργειας καρπυζιύ Η διάμετρς φυτκόμης σε φυτά καρπυζιάς πυ πρέρχνται από σπόρ φαίνεται ότι δεν επηρεάστηκε από την εφαρμγή τυ Gentium και για τις τρεις δόσεις και τυς δυ χρόνυς εφαρμγής (Διάγραμμα 1, Πίνακας 7 παράρτημα). Όπς στα φυτά από σπόρ έτσι και στα μεταφυτευμένα φυτά η εφαρμγή τυ Centium για τις τρεις δόσεις και τυς δύ χρόνυς εφαρμγής δεν επηρέασε την διάμετρ φυτκόμης (Διάγραμμα 2, Πίνακας 7 παράρτημα). Καμία από τις δόσεις εφαρμγής και κανένας από τυς χρόνυς εφαρμγής δεν επηρέασε τν αριθμό τν καρπών ανά φυτό, τόσ στις 90 MAE, όσ και στις 100 MAE (Διάγραμμα 3, 4, Πίνακας 7 παράρτημα). Τα απτελέσματα τν επεμβάσεν πυ έγινε εφαρμγή τυ Centium (τρεις δόσεις και δύ χρόνι εφαρμγής) φαίνεται ότι δεν διαφέρυν και σε σχέση με τν μάρτυρα.

26 cm Επεμβάσεις Διάγραμμα 1: Διάμετρς φυτκόμης (cm) σε φυτά καρπυζιύ από σπόρ CV 38% 2 3 4 5 Επεμβάσεις Διάγραμμα 2: Διάμετρς φυτκόμης (cm) σε φυτά καρπυζιύ από μεταφύτευση

27 CV 46% Επεμβάσεις Διάγραμμα 3: Αριθμός καρπών / φυτό 90 MAE A Ρ ι Κ α θ ρ π ς ν Επεμβάσεις Διάγραμμα 4: Αριθμός καρπών / φυτό 100 MAE

28 4.3. Υττλειμματικότητα τυ Gentium 36 CS Βιδκιμές με Φακή Τα φυτά της φακής στις βιδκιμές εμφάνισαν λεύκανση, πρκαλύμενη αττό την δράση τυ ζιζανικτόνυ. βαθμός της λεύκανσης πυ εμφάνισαν τα φυτά διέφερε ανάλγα με την δειγματληψία και την δόση πυ εφαρμόστηκε. Η λεύκανση ήταν πι έντνη στα φυτά πυ αναπτύχθηκαν στις πρώτες δειγματληψίες (πι πρόσφατες στην εφαρμγή τυ ζιζανικτόνυ) και στις μεγαλύτερες δόσεις, ανεξάρτητα από τν χρόν εφαρμγής. Τ χλρό και τ ξερό βάρς τν φυτών της φακής πυ μετρήθηκε κατά την διαδικασία τν βιδκιμών για τα εδαφικά δείγματα πυ πάρθηκαν από τις επαναλήψεις 1 και 3 δεν φαίνεται να διαφέρυν μεταξύ τυς, ανάλγα με την δόση και τν χρόν εφαρμγής, αλλά ύτε και σε σχέση με τν μάρτυρα (Πίνακας 3, 4).

29 in _ι Πιν. 3: Χλρό βάρς φυτών φακή στις βιδκιμές.. m LU LU CD LU LU CD >. CM X χ CO CD X X O ' CD r^. CD N- N- r- CD o O O O 0 O LU * 3 θ- υ; LU C/' 00 CD CD h- to co CD O o 0 0 O O -τ' ""«Ν "V. "L "L. D GO. CD τ CD ID LD CNJ CO CD h- r^ CD CD CD CD 1D,» /» /--» / * t» / 1 /-i 3 - > T T LU CNJ Έ C0 CD o CO CD CO CO h- I'*- LU LU LU LU O o O O O 0 LU Έ nj- h- nt CD r^- CD 1^- CD CO h- 0 CO o O O O o 0 7-X 1-1- 1-2. cd CD CD b o 0 0 Q- π σ - Q. CL CL r> n 0. CL Q_ 0 1 1 1 ZL _ Η- UJ LU UJ b Η- U) D D C-Λ Hj 2 UnI Ε > Q. LU b oc DC DC CL CL Q. X r-λ r-» O r~* f > O O CO ID LU ID h- LU CD CD CD CD CD CD ( > ( *) f Ϊ ( Ϊ f ^ ( ^ D CD CD CD CD CD CD σ C/' CO CO CO σ) CO CO s? 0Ω_ o F F F F F F 3 3 3 3 3 3 3 I- 1 43 _ 3 -* *-> b Q_ C C C c LI c_ LLJ Ό D (U φ υ d (D LJ 0 0 u o l_j CNJ CO LD CD h- h- Ι F»-\ c (0 C 3 α α l σ α» σ D > D CL θ ά ι "» (. >- Ι -_ι t= α > CD * α. α D Ό CD

30 s Η- 3 III 5 Tt CM T- in n CN CO ID ' T t t T T τ o O O o o o T"_ 111 UJ V >1 vv la-» IV V V N T T o T T o o o o O o o»- m CD CQ CQ oa S LU ν' 5 U. ^5 CQ. CD CO CM h- CM T o T T- i ; o o o o o o C" 111 CD CM h- θ' un ι_) θ' ί= c C0 C Q σ σ ι > > 3 Q. >!=V σ Ι % LJJ o CO CM CM CM o o o τ T ^ ^ t T o O o o o o o T Ι 3. 3. σ -> ιτί Πιν. 4: Ξηρό βάρς φυτών φακή στις βιόκιμές. CQ CD CQ CQ CQ sr LU CO Έ τ o CM ID CM CM O CM CM τ T t ^ τ O O O O o O o 1 μ- 1 3Γ CO CO co Q- π o o O O - Q. 0. CL CL r\ r\ r\ 1 CL 1 CL 1 ZL Q. Θ- LU LU LU D t CO D QC QC QC ϋ b ν' CL a Q. Ij o 5 E o LU κι Q_ X i r~\ o r-\ r~\ o o CO ID C_J ID h- V) co co co CO CO CO ( *> ( Ϊ Τ') ( Ϊ f Ί (Ϊ D CO CD CD CD CD CD σ LP CO CO O') O') CO CO s 0Ω. O 0s o P P P P P P ΖΪ 3 _3 _3 _3 _3 _3 _3 o P LU CL C C C C C C Ό Q) OJ ΰ CD (U a) U CJ u u u u τ CM CO ID CO 1^ 1_> t= > 3 *. C 'CT CD

31 Βιδκιμές με Βρώμη Όπς με τα φυτά της φακής έτσι και στην βρώμη τα φυτά εμφάνισαν λεύκανση πυ πρκλήθηκε από την δράση τυ ζιζανικτόνυ. βαθμός της λεύκανσης διέφερε και στα φυτά της βρώμης ανάλγα με την δειγματληψία και την δόση πυ εφαρμόστηκε. Μεγαλύτερη λεύκανση παρατηρήθηκε στις πρώτες δειγματληψίες και στις μεγαλύτερες δόσεις εφαρμγής, ανεξάρτητα από τν χρόν εφαρμγής τυ ζιζανικτόνυ. Παρόμια με τις βιδκιμές με φακή έτσι και στις βιδκιμές με βρώμη (επαναλήψεις 2, 4) δεν υπάρχυν διαφρές στ χλρό και ξερό βάρς ανά δειγματληψία, ανάλγα με την δόση εφαρμγής, τν χρόν εφαρμγής και σε σχέση με τν μάρτυρα (Πίνακας 5, 6).

32 Ι ι_) Πιν. 5: Χλρό βάρς φυτών βρώμης στις βιδκιμές.. III CM 11 1 Έ n- CO t T O Ν' CD o 00 o O) O o o T o T CD CD CQ AB AB CD co CO o o co CD 00 CO o h- h- 00 h- o - o o o O o rr* τ CN τ 1 3 e- ) LU C/' Ν' CL λ σ CLL CD CM o co h- CO CO CN Q. 3 CD o o t CD 03 O O T τ T_ O O T LLi Έ ltj r*- u_> V > i"~ u; N CN 'T Ν CN CO CO T T τ τ T T_ LU *^C lo CNJ O o CO O CO CO CN CN T T_ T i i i Z2_ CO CO co r> C) C) o Q_ D- CL 0. CL CL CL V-/ w ZL _ θ- 3 CL CL CL 1 1 1 LU LU LU I U) D DC DC DC D co CL 0. CL» IaJ Ε > O Q_ LU X o r~» r-> o o LO Is- 10 > CO CD CO CO CO co CO ( 3 ( > (3 C 3 ( 3 (3 CO T D CO CO CD CO CO CO α CO CO CO C^) CO CO CO 5? 0Ω_ σ o p F F F F F 3 =3 h* -* > b Q_ LU C c C c c a D D D 0) Q) CJ LJ o o u o Cvi CO Ν 10 CO CN ι ί= -> c C0 C α σ y Ό y 1- :> >. 'W Ω- D Ι to Ό _ 5» U~1 ~Ι Ε σ > CD y α/. σ > C" - CD Μ

33 LU o CM Μ- Μ- Μ" LO LO c o o o o rv; τ θ' ίω ι_> θ' Ι ϊ= c (0 C 3 Πιν. 6: Ξηρό βάρς φυτών βρώμης πτις βιδκιμές..» Έ CM o σ) 'Μ' V- Τ CD τ CD τ OO T- 00 CM o T o o o o >-/ ) LU Q_ D α *v-> Q_ C" III o CD CM Μ- Μ- CD LO LO CM Τ-- ^ τ o o o o III o O τ 'Μ' τ o IN LO CD X Τ τ T T * T- o O o O T CM O CM m m m m m LU LU LO O 00 CD 00 LO LO CM OO τ * τ o o o o 1 I i ZL CD CD CD r> o C) () ci * CL CL CL CL CL CL V-» ZL ci & Ό. CL CL 1 1 1 LU LU LU t> 1 DC DC DC σ D ν' CL 0- CL IaJ E > LU Cl X Έ ί~» r > o r~) r-> o LO h- V) LO h- > 00 CD CD CD CD CD CD ( 1 n o o o D co CO CO CD CD CD σ ν' 00 00 oo O0 00 CO. D Ρ Ρ P P P P 3 3 3 3 3 3 1- I -* 3 b. C C C C C C UJ σ (D CD CD D D CJ u u 3 u u CM OO io CD σ σ χi ;> σ 3. CT > 3. 9- D Ι -» ι 3. Ό. > LO 'yj α > CD 3 χ 3CD Ql σ ό Φ Ό Ιλ

34 5. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ To Centium 36 CS κατάφερε να ελέγξει σε πλύ καλό βαθμό (>85%) τα ζιζάνια Λυβυδιά (Chenopodium album), Βλήτ Τραχύ (Amaranthus retroflexus), Αγριντμάτα (Solarium nigrum), Χρζφόρα (Chrozofora tinctoria), Γλιστρίδα (Portulaca oleracea), Ηλιτρόπι (Heliotropium QuropGum) και Τατυλας (Datura stramonium) και για τις τρεις δόσεις και για τυς δύ χρόνυς εφαρμγής τυ σκευάσματς. Ικανπιητικός (80-90%) ήταν έλεγχς και για τα ζιζάνια περικκλάδα (Convovulus arvensis) και Αγριμελιτζάνα (Xanthium strumarium). Σε μικρότερ βαθμό (60-85%) επιτεύχθηκε έλεγχς τυ ζιζανίυ Βλήτ Λευκό (Amaranthus albus). έλεγχς τν ζιζανίν ήταν εξίσυ απτελεσματικός στην πρφυτευτική εφαρμγή με ενσμάτση (ΡΡΙ) και στην μετασπαρτική (PRE) / μεταφυτευτική (POST-OT) εφαρμγή τυ ζιζανικτόνυ. Δεν παρατηρήθηκαν μεγάλες διαφρές στην απτελεσματικότητα μεταξύ τν δόσεν εφαρμγής (50, 70, 100 ml σκευάσματς ανά στρέμμα). To Centium ήταν εκλεκτικό ς πρς την καλλιέργεια τυ καρπυζιύ, σε AXr*/~ τι/.xa/rrir \/λλ\/λι!/ rmr'.oi ιλν«f Χγι.» rtpri^a/y/rr τη\/ ΓίηΡη/τη τ/ = \\/ ν/\ν,! IV, υυσν, ινλλι αψνλρμν^ γ ι υν 11 ι jpov^wo iijv jw i j iwv φυτών τυ καρπυζιύ (διάμετρς φυτκόμης, αριθμός καρπών). To Centium για όλες τις δόσεις και χρόνυς εφαρμγής, δεν παρυσίασε σημαντική επίδραση στα φυτά-δείκτες τν βιδκιμών (φακή, βρώμη). Η υπλειμματικότητα τυ Centium ήταν μικρή και η βιλγική τυ δράση 30, 60, 90 και 120 μέρες μετά την εφαρμγή τυ περιρισμένη.

35 6. ΒΙΒΛΙΓΡΑΦΙΑ 1. ACKLEY, J.A., HP. WILSON and T.E. HINES. 1998. Weed management in transplanted bell pepper (Capsicum frutescens) with clomazone and rimsulfuron. Weed Technology 12: 458-462. 2. AL-KHATIB K., S. KADIR and C. LIBBEY. 1995. Broadleaf weed control with clomazone in pickling cucumber (Cucumis sativus). Weed Technology 9: 166-172. 3. ANDERSON R.L. 1990. Tolerance of safflower (Carthamus tinctorius), corn (Zea mays), and proso millet (Panicum miliaceum) to clomazone. Weed Technology 4: 606-611. 4. BLACKSHAW R.E. and R. ESAU. 1991. Control of annual broadleaf weeds in pinto bean (Phaseolus vulgaris). Weed Technology 5:532-538. 5. CAVERO J C. ZARAGOZA and R. GIL-ORTEGA. 1996. Tolerance of direct-seeded pepper (Capsicum annuum) under plastic mulch to herbicides. Weed Technology 10: 900-906. 6. CORRIGAN K.A. and R.G. HARVEY. 2000. Glyphosate with and without residual herbicides in no-till glyphosate-resistant soybean (Glycine max). Weed Technology 14: 569-577. 7. CURRAN W.S., E.L. KNAKE and R.A. LIEBL. 1991. Corn (Zea mays) injury following use of clomazone, chlorimuron, imazaquin, and imazethapyr. Weed Technology 5: 539-544. 8. GALLAHER K. and T.C. MUELLER. 1996. Effect of crop presence on persistence of atrazine, metribuzin, and clomazone in surface soil. Weed Science 44: 698-703. 9. GALLANDT E.R., P.K. FAY and W.P. INSKEEP. 1989. Clomazone dissipation in two Montana soils. Weed Technology 3: 146-150. 10. JORDAN D.L. 1998. Rice (Oryza sativa) response to clomazone. Weed Science 46: 374-380. 11. JORDAN D.L., A.C. YORK, M.R. MCCLELLAND and R.E. FRANS. 1993. Clomazone as a component in cotton (Gossypium hirsutum) herbicide programs. Weed Technology 7: 202-211.

36 12. JORDAN D.L., J.W. WILCUT and L.D. FORTNER. 1994. Utility of clomazone for annual grass and broadleaf weed control in peanut (Arachis hypogaea). Weed Technology 8: 23-27. 13. KIRKSEY K.B., R.M. HAYES, W.A. KRUEGER, C.A. MULLINS and T.C. MUELLER. 1996. Clomazone dissipation in two Tennessee soils. Weed Science 44: 959-963. 14. KRAUSZ R.F., G. KAPUSTA and E.L. KNAKE. 1992. Soybean (Glycine max) and rotational crop tolerance to chlorimuron, clomazone, imazaquin, and imazethapyr. Weed Technology 6: 77-80. 15. LANGTON S.J., R.G. HARVEY and J.W. ALBRIGHT. 1997. Efficacy of clomazone applied at various timings in soybean (Glycine max). Weed Technology 11: 105-109. 16. LIEBL R.A. and M.A. NORMAN. 1991. Mechanism of clomazone selectivity in corn (Zea mays), soybean (Glycine max), smooth pigweed (,Amaranth us hybridus), and velvetleaf (Abutilon theophrasti). Weed Science 39: 329-332. 17. ΛΛΑΣ Π. 1996. Έλεγχς ζιζανίν με clomazone στν καπνό (Nicotiana tabacum), Ζιζανιλγία 3:1-9, 18. ΛΛΑΣ Π. 2002. Ζιζανιλγία. Ζιζάνια - ζιζανικτόνα. Σημειώσεις. 19. LOUX Μ.Μ., R.A. LIEBL and F.W. SLIFE. 1989. Absorption of clomazone on soils sediments, and clays. Weed Science 37: 440-444. 20. LYON D.J. and R.L. ANDERSON. 1993. Crop response to fallow applications of atrazine and clomazone. Weed Technology 7: 949-953. 21. ΜΑΝΗΣ Δ. 2000. Αξιλόγηση νέυ σκευάσματς Centium 36 CS ς πρς την απτελεσματικότητα και εκλεκτικότητα στν καπνό. Πτυχιακή διατριβή. 22. ΜΗΤΣΙΣ Ι.Κ. και συνεργάτες. 2000. Εδαφλγική μελέτη και εδαφλγικός χάρτης τυ αγρκτήματς τυ πανεπιστημίυ Θεσσαλίας στην περιχή Βελεστίνυ. 23. MILLS J.A., W.W. WITT and Μ. BARRETT. 1989. Effects of tillage on the efficacy and persistence of clomazone in soybean (Glycine max). Weed Science 37: 217-222.

37 24. MONKS C.D. and P.A. BANKS. 1991. Rotational crop response to chlorimuron, clomazone, and imazaquin applied the previous year. Weed Science 39: 629-633. 25. ΛΥΜΠΙΣ X.M. 1996. Στιχεία γενικής και ειδικής λαχανκμίας. 26. ΛΥΜΠΙΣ Χ.Μ. 2001. Η τεχνική της καλλιέργειας τν κηπευτικών στα θερμκήπια. 27. PORTER W.C. 1990. Clomazone for weed control in sweet potatoes (Ipomonea batatas). Weed Technology 4: 648-651. 28. RENNER K.A. and G.E. POWELL. 1991. Velvetleaf (Abutilon theophrasti) control in sugarbeet (Beta vulgaris). Weed Technology 5: 97-102. 29. SCOTT J.E., L.A. WESTON and R.T. JONES. 1995. Clomazone for weed control in transplanted cole crops (Brassica oleracea). Weed Science 43: 121-127. 30. ΤΑΤΣΗ E. 2000. Αξιλόγηση νέυ σκευάσματς Centium 36 CS ς πρς την απτελεσματικότητα και εκλεκτικότητα στν καπνό. Πτυχιακή διατριβή. 31. VANGESSEL M.J. 1999. Control of perennial weed species as seedling with soil-applied herbicides. Weed Technology 13: 425-428. 32. WEBSTER E.P., F.L. BALDWIN and T.L. DILLON. 1999. The potential for clomazone use in rice (Oryza sativa). Weed Technology 13: 390-393. 33. WESTBERG D.E., L.R. OLIVER and R.E. FRANS. 1989. Weed control with clomazone alone and with other herbicides. Weed Technology 3: 678-685. 34. WESTON L.A. and M. BARRETT. 1989. Tolerance of tomato (,Lycopersicon esculentum) and bell pepper (Capsicum annum) to clomazone. Weed Science 37: 285-289. 35. WICKS G.A., G.W. MAHNKEN and G.E. HANSON. 1996. Weed control in ecofallow corn (lea mays) with clomazone. Weed Technology 10: 495-501. 36. WSSA Herbicide Hankbook - 8th Edition, 2002. 37. YORK A.C. and D.L. JORDAN. 1992. Cotton (Gossypium hirsutum) response to clomazone and insecticide combinations. Weed Technology 6: 796-800.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Πιν. 7: Επίδραση δόσεν και χρόνυ εφαρμγής τυ Centium 36 CS στην αύξηση καλλιέργειας καρπυζιύ cm ~ > 'ι- - ui CQ θ σ 'll cr I b P u) > D c o CL >- O D. CD Q_ Διάμετρς (cm) Διάμετρς (cm) Σκεύασμα καρττυζιών / φυτό ίρυτκόμης (μεταφ.) φυτκόμης (σπόρς) ml/στρ. LU 90 MAE 60 MAE 60 MAE Χρόνς εφαρ. V 8Z 0 0,57 A 43,6 ABC 17,6 AB 30 MAE 1 σκάλισμα 1,19 A 0,63 A 51,7 AB 20,3 AB 50 PPI V 66 0 CD CD O CQ CO r-~ CM 17,8 AB 70 PPI CO 0,72 A 52,7 A 21,75 AB Idd 001. 1,35 A V L 80 37,3 ABC CM 50 PRE-POST 0,63 A 0,77 A 40,8 ABC 15,9 B 1 co O ι LU DC Cl. O r^- 0,92 A 0,56 A 26,5 C 14,65 B 100 PRE-POST CO CO CO CO CO CO O o O O a a CD CO o CD CD co Π CO CO CO CO CO CO o Cl 45 46 CO 25 0Ω_ r~ H. C= E E E E E > 'CO d 13 13 D _3 13 =3 f ^3 o -*-» Z3 4-* CL C C C C C c 3 Φ φ φ Φ φ Φ Έ o o o o o o CM CO LO CO s lo O o" O K3 wp 10 P b d TOoc 3 Q D 'b *i > a n. cr b > D O Q. '10 9- b M3 > M3 'b CL >- O M3 a > o CD z> o ov: b o =L CD Q. b δ b -o cr - cr CD 'b vc W

CV 22% Επεμβάσεις Διάγραμμα 5: Έλεγχς % στην Λυβυδιά X 1 2 3 4 5 6 7 Επεμβάσεις Διάγραμμα 6: Έλεγχς % στ Τραχύ Βλήτ 1 2 3 4 5 6 7 Επεμβάσεις Διάγραμμα 7: Έλεγχς % στ Λευκό Βλήτ

CV 21% 3 4 5 Επεμβάσεις Διάγραμμα 8: Έλεγχς % στην Αγριτμάτα CV 14% Επεμβάσεις Διάγραμμα 9: Έλεγχς % στην Περικκλάδα CV 12% % Έ λ ε Υ X ς Επεμβάσεις Διάγραμμα 10: Έλεγχς % στην Χρζφόρα

CV 16% Επεμβάσεις Διάγραμμα 11: Έλεγχς % στην Αγριμελιτζάνα CV 18% % Έ λ ε Υ X ς Επεμβάσεις Διάγραμμα 12: Έλεγχς % στην Γλυστρίδα 1 2 3 4 5 6 7 Επεμβάσεις Διάγραμμα 13: Έλεγχς % στ Τριβόλι

CV 14% Επεμβάσεις Διάγραμμα 14: Έλεγχς % στ Ηλιτρόπι CV 13% Επεμβάσεις Διάγραμμα 15: Έλεγχς % στν Τάτυλα