ΙΑΤΜΗΜΑΤΙΚΟ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΤΗ ΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΙΟΙΚΗΣΗΣ

ΙΑΤΜΗΜΑΤΙΚΟ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΤΗ ΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΟΣΤΟΛΟΓΗΣΗ ΣΕ ABC ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ «Αθανάσιος Κουτσούλας-Περικλής Κουτσούλας ΕΠΕ» ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ: ΠΟΥΛΥΜΕΝΑΚΟΥ ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΦΟΙΤΗΤΕΣ: ΑΘΗΝΑ ΙΟΥΝΙΟΣ 2000

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ Σελίδες 1. Αποσβέσεις 2 Μαγαζί 2 Φορτηγά 2 Λοιπός Εξοπλισµός 3 2. Ισολογισµός 6 3. Πίνακας Χρηµατοοικονοµικής κατάστασης 10 4. ABC στα κόστη 11 Κόστος πρώτων υλών 11 Κόστος λειτουργίας µηχανηµάτων 14 Κόστος εργατικών 16 Κόστος µεταφορικών 17 Κόστος αποθήκευσης 19 Κόστος λογιστικής παρακολούθησης, αγοράς πρώτων 20 υλών και επενδύσεων κεφαλαίων 5. ABC στις διαδικασίες 21 Αγορά πρώτων υλών 22 Αποθήκευση 23 Κορδέλα 24 Πλάνη 25 Ξεχοντριστίρας 26 Πρέσα 27 Σβούρα 28 Γωνιάστρα 29 Λείανση 30 Μοντάρισµα 31 Λούστρο 32 Αµπαλάρισµα 33 Μεταφορά 34 Λογιστική παρακολούθηση & επενδύσεις κεφαλαίων 35 Συνολικό κόστος 35 6. Ετήσιο ύψος παραγωγής & πωλήσεων 39 7. Κατάσταση Αποτελεσµάτων χρήσης (ΚΑΧ) 41 8. Κόστος Κεφαλαίου 42

1. Αποσβέσεις Προτού προχωρήσουµε στην παρουσίαση του ισολογισµού της επιχείρησης Αθανάσιος Κουτσούλας-Περικλής Κουτσούλας ΕΠΕ κρίθηκε χρήσιµο να παρουσιάσουµε αναλυτικά τις αποσβέσεις των παγίων στοιχείων της εταιρείας. Τα ποσά φαίνονται αναλυτικά στο φύλο «Αποσβέσεις» του αρχείου Excel µε τον τίτλο «Αποσβέσεις». Μαγαζί Το κόστος αγοράς είναι 20 εκατοµµύρια, αγοράστηκε πριν από 9 χρόνια και έχει διάρκεια ζωής 20. Οπότε οι αποσβέσεις κάθε χρόνου µε τη γραµµική µέθοδο υπολογίζονται ως εξής: Αποσβέσεις/ χρόνο = Κόστος αγοράς/ ιάρκεια ζωής Αποσβέσεις/ χρόνο = 20 εκατοµµύρια/ 20 χρόνια Αποσβέσεις/ χρόνο = 1 εκατοµµύριο δραχµές Άρα ως τώρα έχουν αποσβεστεί τα 9 Χ 1 εκατοµµύρια από τα αρχικά 20 και η εναποµένουσα book value είναι 11 εκατοµµύρια. Φορτηγά Μεγάλο Το κόστος αγοράς είναι 8 εκατοµµύρια, αγοράστηκε πριν από 7 χρόνια και έχει διάρκεια ζωής 10. Οπότε οι αποσβέσεις κάθε χρόνου µε τη γραµµική µέθοδο υπολογίζονται ως εξής: Αποσβέσεις/ χρόνο = Κόστος αγοράς/ ιάρκεια ζωής Αποσβέσεις/ χρόνο = 8 εκατοµµύρια/ 10 χρόνια Αποσβέσεις/ χρόνο = 800 χιλιάδες δραχµές Άρα ως τώρα έχουν αποσβεστεί τα 7 Χ 800 χιλιάδες δραχµές από τα αρχικά 8 εκατοµµύρια και η εναποµένουσα book value είναι 2,4 εκατοµµύρια. 2

Μικρό Το κόστος αγοράς είναι 4 εκατοµµύρια, αγοράστηκε πριν από 3 χρόνια και έχει διάρκεια ζωής 15. Οπότε οι αποσβέσεις κάθε χρόνου µε τη γραµµική µέθοδο υπολογίζονται ως εξής: Αποσβέσεις/ χρόνο = Κόστος αγοράς/ ιάρκεια ζωής Αποσβέσεις/ χρόνο = 4 εκατοµµύρια/ 15 χρόνια Αποσβέσεις/ χρόνο = 267 χιλιάδες δραχµές Άρα ως τώρα έχουν αποσβεστεί τα 3 Χ 267 χιλιάδες δραχµές από τα αρχικά 4 εκατοµµύρια και η εναποµένουσα book value είναι 3,2 εκατοµµύρια. Λοιπός Εξοπλισµός Το κόστος αγοράς είναι 12 εκατοµµύρια, αγοράστηκε πριν από 5 χρόνια και έχει διάρκεια ζωής 10. Οπότε οι αποσβέσεις κάθε χρόνου µε τη γραµµική µέθοδο υπολογίζονται ως εξής: Αποσβέσεις/ χρόνο = Κόστος αγοράς/ ιάρκεια ζωής Αποσβέσεις/ χρόνο = 12 εκατοµµύρια/ 10 χρόνια Αποσβέσεις/ χρόνο = 1,2 εκατοµµύριο δραχµές Άρα ως τώρα έχουν αποσβεστεί τα 5 Χ 1,2 εκατοµµύρια από τα αρχικά 6 και η εναποµένουσα book value είναι 6 εκατοµµύρια. Αναλυτικά το κόστος αγοράς του κάθε µηχανήµατος καθώς και οι συσσωρευµένες και ετήσιες αποσβέσεις φαίνονται στον πίνακα 1. 3

Πίνακας 1: Αποσβέσεις κάθε µηχανήµατος του εξοπλισµού Αποσβέσεις Είδος Κόστος αγοράς Συσσωρευµένες Εξοπλισµού 1994 Αποσβέσεις Ετήσιες Κορδέλα 700000 350000 70000 Πλάνη 600000 300000 60000 Ξεχοντριστίρα 1450000 725000 145000 Πρέσα 2170000 1085000 217000 Σβούρα 1100000 550000 110000 Γωνιάστρα 2100000 1050000 210000 Λείανση 3000000 1500000 300000 Κοµπρεσέρ 360000 180000 36000 Πιστόλια βαφής 210000 105000 21000 Τριβείο 310000 155000 31000 Σύνολο 12000000 6000000 1200000 4

Πίνακας 2: Αποσβέσεις µαγαζιού, φορτηγών και εξοπλισµού Αποσβέσεις Μαγαζί Μεγάλο Μικρό Εξοπλισµός Σύνολο Φορτηγό Φορτηγό Κόστος Αγοράς (εκατοµµύρια) 20 8 4 12 44 Έτη µετά την αγορά 9 7 3 5 ιάρκεια ζωής 20 10 15 10 Αποσβέσεις /χρόνο (εκατοµµύρια) Συσσωρευµένες Αποσβέσεις (εκατοµµύρια) 1 0,8 0,267 1,2 3,267 9 5,6 0,8 6 Book value 11 2,4 3,2 6 5

2. Ισολογισµός Μετά την ανάλυση των αποσβέσεων µπορούµε πλέον να αναφερθούµε στα µέρη του ισολογισµού της Α. Κουτσούλας-Π. Κουτσούλας ΕΠΕ. Το πάγιο ενεργητικό αποτελείται από τέσσερις µεγάλες κατηγορίες: 1. Το οικόπεδο επί του οποίου κτίστηκε το µαγαζί της εταιρείας µε τιµή αγοράς 4.500.000 ρχ. το 1988. 2. Το µαγαζί το οποίο αποπερατώθηκε το 1990 µε κόστος 20.000.000. Η διάρκεια ζωής του ήταν 20 έτη και άρα η αναπόσβεστη αξία του ανέρχεται σε:20.000.000-9x1.000.000=11.000.000 δρχ. 3. Τον εξοπλισµό στον οποίο έχουµε ήδη αναφερθεί αναλυτικά µε κόστος αγοράς 12.000.000 δρχ. και αναπόσβεστη αξία 6.000.000 δρχ. 4. Τέλος τα µεταφορικά µέσα: ένα µεγάλο φορτηγό που είχε αγοραστεί πριν 7 έτη και ένα µικρό φορτηγό που είχε αγοραστεί πριν 3 έτη για τα οποία αναλυτικά στοιχεία υπάρχουν στο φύλλο αποσβέσεων του αρχείου Excel. Η book value αυτών των παγίων είναι σήµερα 5.600.000 δρχ. Το κυκλοφορούν ενεργητικό αποτελείται από έξι στοιχεία: 1. Έτοιµα Προϊόντα αξίας 2.000.000 δρχ. τα οποία η επιχείρηση θα απέστειλε σε πελάτες λίγες µέρες µετά την έλευση του 2000. 2. Ηµικατεργασµένα προϊόντα επίσης αξίας 2.000.000 µε βάση το κόστος παραγωγής τους (Α ύλες, εργατικά και ΓΒΕ). Τα ηµικατεργασµένα προϊόντα είναι κοµµάτια που έχει τελειώσει η επεξεργασία του ξύλου και αποµένει το µοντάρισµα και το λούστρο. 3. Ξύλα (Α ύλες) αξίας 10.000.000 δρχ. στην αποθήκη. 4. Οι λογαριασµοί πελατών στους οποίους έχει χορηγηθεί ανοικτή πίστωση είναι 10.000.000 δρχ. 6

5. Επίσης ορισµένοι πελάτες, και κυρίως ο λιανέµπορος Futton που είναι ο κύριος πελάτης τυποποιηµένων προϊόντων της εταιρείας, έχουν υπογράψει µεταχρονολογηµένες επιταγές αξίας 10.000.000 δρχ. 6. Τέλος µε προτροπή του λογιστή η εταιρεία έχει επενδύσει από το 1998 10.000.000 δρχ. σε οµόλογα του Ελληνικού δηµοσίου µε επιτόκιο 8%. (Περισσότερα στον πίνακα 2). Τα διαθέσιµα στοιχεία τέλος είναι δύο κατηγοριών: 1. Καταθέσεις σε τρεχούµενο λογαριασµό αξίας 2.000.000 δρχ. µε επιτόκιο 4%. 2. 500.000 δρχ. στο ταµείο για µικροέξοδα. Το σύνολο του ενεργητικού της εταιρείας ανέρχεται όπως βλέπουµε σε 73.600.000 δρχ. Στο Παθητικό της εταιρείας συναντάµε τρεις µόνο λογαριασµούς: 1. Χρέη µε ανοικτή πίστωση στους προµηθευτές (Ξυλέµπορους κτλ.) 10.000.000 δρχ. 2. Ένα δάνειο που είχε συναφθεί για την ανανέωση του εξοπλισµού και κάποιες διορθώσεις που έγιναν στο µαγαζί. Το ανεξόφλητο τµήµα του κεφαλαίου ανέρχεται σε 20.000.000 δρχ. Το δάνειο έχει κυµαινόµενο επιτόκιο το οποίο ήταν 12% κατά µέσο όρο το 1999. 3. Τέλος η εισφορά των εταίρων ανέρχεται σε 43.600.000 δρχ. Το 60% δηλαδή 26.160.000 δρχ. ανήκει στον Κο Αθανάσιο Κουτσούλα ενώ το 40% στον Κο Περικλή Κουτσούλα 7

Πίνακας 3: Ενεργητικό επιχείρησης ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ Πάγια Οικόπεδο 4500000 Μαγαζί 20000000 (-) Αποσβέσεις 9000000 Αναπόσβεστο 11000000 Εξοπλισµός 12000000 (-) Αποσβέσεις 6000000 Αναπόσβεστο 6000000 Μεταφορικά Μέσα 12000000 (-) Αποσβέσεις 6400000 Αναπόσβεστο 5600000 Σύνολο Παγίων 27100000 Κυκλοφορούντα Έτοιµα προϊόντα 2000000 Ηµικατεργασµένα 2000000 Ξύλα 10000000 Πελάτες 10000000 Επιταγές Εισπρακτέες 10000000 Χρεόγραφα 10000000 Σύνολο Κυκλοφορούντων 44000000 ιαθέσιµα Τράπεζες 2000000 Ταµείο 500000 Σύνολο ιαθεσίµων 2500000 Σύνολο Ενεργητικού 73600000 8

Πίνακας 4: Παθητικό επιχείρησης ΠΑΘΗΤΙΚΟ Ίδια Κεφάλαια 43600000 Υποχρεώσεις Προµηθευτές 10000000 άνειο 20000000 Σύνολο Υποχρεώσεων 30000000 Σύνολο Παθητικού 73600000 9

3. Πίνακας Χρηµατοοικονοµικής κατάστασης Ο παρακάτω πίνακας συνοψίζει τα χρηµατοοικονοµικά έσοδα και δαπάνες της εταιρείας Α. Κουτσούλας-Π. Κουτσούλας ΕΠΕ. Πίνακας 5: Πίνακας Χρηµατοοικονοµικής κατάστασης Χρηµατοοικονοµικά Έσοδα Είδος Επιτόκιο Αξία Τόκοι Χρεόγραφα 8% 10.000.000 800.000 Τράπεζες 4% 2.000.000 80.000 Χρηµατοοικονοµικά Έξοδα Είδος Επιτόκιο Αξία Τόκοι άνειο 12% 20.000.000 2.400.000 10

4. ABC στα κόστη Με βάση την θεωρία του ABC, επιµερίζουµε ανά προϊόν τα διάφορα κόστη της παραγωγής και της διοίκησης: Κόστος πρώτων υλών Κόστος λειτουργίας µηχανηµάτων Κόστος εργατικών Κόστος µεταφορικών Κόστος αποθήκευσης Κόστος λογιστικής παρακολούθησης & αγοράς πρώτων υλών Κόστος πρώτων υλών Η επιχείρηση «Αθανάσιος & Περικλής Κουτσούλας ΕΠΕ» κατασκευάζει ξύλινα έπιπλα τριών ειδών: τραπέζια, καρέκλες, και κρεβάτια. Οι ποικιλίες ξύλου που χρησιµοποιούνται είναι οι εξής: ξύλο καρυδιάς, ξύλο οξιάς, και σουηδικό ξύλο. 11

Στον πίνακα που ακολουθεί παρουσιάζονται οι ποικιλίες ξύλων που χρησιµοποιούνται ανά προϊόν. Πίνακας 6: Χρησιµοποιούµενες ποικιλίες ξύλου ανά προϊόν τραπέζι καρέκλα κρεβάτι καρυδιά οξιά σουηδικό Κάθε ένα προϊόν αποτελείται από τις εξής πρώτες ύλες: καπλαµάς (πρόκειται για επιφάνεια ξύλου, η οποία έχει συγκεκριµένο πάχος 0,5 cm και αποτιµάται σε m 2 ). Στις καρέκλες δεν χρησιµοποιείται καπλαµάς. µασίφ (πρόκειται για δοκούς ξύλου, οι οποίοι αποτιµούνται σε m 3 ) βοηθητικό ξύλο (πρόκειται για δοκούς φθηνότερου σε σχέση µε τα προαναφερθέντα είδη ξύλου (MDF), οι οποίοι χρησιµοποιούνται σε σηµεία του επίπλου που δεν είναι ορατά, από εξωτερική άποψη, και αποτιµούνται σε m 3 ). Στις καρέκλες δεν χρησιµοποιείται βοηθητικό ξύλο. λούστρο (αποτιµάται σε lt) ύφασµα (αποτιµάται σε m 2 ). Χρησιµοποιείται µόνο στις καρέκλες. Στον ακόλουθο πίνακα εµφανίζονται οι πρώτες ύλες που χρησιµοποιούνται ανά προϊόν. 12

Πίνακας 7: Χρησιµοποιούµενες πρώτες ύλες ανά προϊόν τραπέζι καρέκλα κρεβάτι µονάδα µέτρησης καπλαµάς 1,5-2 m 2 µασίφ 0,02 0,033 0,02 m 3 βοηθητικό ξύλο (MDF) 0,0697-0,1481 m 3 λούστρο 0,45 0,25 0,45 lt ύφασµα - 0,7 - m 2 Οι τιµές των προαναφερθέντων πρώτων υλών παρουσιάζονται στους πίνακες 8α και 8β: Πίνακας 8α: Τιµές καπλαµά µασίφ ανά είδος ξύλου καρυδιά οξιά σουηδικό µονάδα µέτρησης καπλαµάς 3000 700 - δρχ/m 2 µασίφ 700.000 180.000 150.000 δρχ/m 3 Πίνακας 8β: Τιµές υπολοίπων πρώτων υλών βοηθητικό ξύλο (MDF) 80.000 δρχ/m 3 λούστρο 20.000 δρχ/lt ύφασµα 8.000 δρχ/m 2 13

Έτσι, το κόστος των πρώτων υλών ανά παραγόµενο προϊόν εµφανίζεται στον επόµενο πίνακα: Πίνακας 9: Κόστος των πρώτων υλών ανά τεµάχιο προϊόν υλικό βοηθητικό ΣΥΝΟΛΟ καπλαµάς µασίφ λούστρο ύφασµα κατασκευής ξύλο (δρχ/τεµάχιο) καρυδιά 4500 14000 33080 Τραπέζι οξιά 1200 3600 5580 9000-19380 σουηδικό 4125 18705 Καρέκλα οξιά - 5940-5000 5600 16540 καρυδιά 6000 14000 40850 Κρεβάτι οξιά 1600 3600 11850 9000-26050 σουηδικό 4500 25350 Κόστος λειτουργίας µηχανηµάτων Τα µηχανήµατα που εµπλέκονται στην επεξεργασία του ξύλου είναι τα ακόλουθα: κορδέλα, πλάνη, ξεχοντριστίρας, πρέσα, σβούρα, γωνιάστρα, τριβείο, και λούστρο. Το κόστος λειτουργίας τους ανά ώρα εµφανίζεται στον πίνακα 10: 14

Πίνακας 10: Κόστος λειτουργίας µηχανηµάτων ανά ώρα λειτουργίας κορδέλα 367,7 σβούρα 267,9 πλάνη 160,7 γωνιάστρα 250 ξεχωντριστίρας 160,7 τριβείο 250 πρέσα 5000 λούστρο 1000 Εδώ, πρέπει να αναφερθεί ότι η «Αθανάσιος & Περικλής Κουτσούλας ΕΠΕ» κατασκευάζει είτε τυποποιηµένα έπιπλα, είτε κατά παραγγελία. Υπολογίζεται ότι, κατά µέσο όρο, το κάθε µηχάνηµα χρειάζεται 50% περισσότερο χρόνο για να επεξεργαστεί τα κατά παραγγελία έπιπλα, σε σχέση µε τα τυποποιηµένα, µε µοναδική εξαίρεση το µηχάνηµα του λούστρου, που χρησιµοποιείται την ίδια ώρα, ανεξαρτήτως παραγγελίας ή τυποποίησης. Ο χρόνος που απαιτεί κάθε µηχάνηµα για να επεξεργαστεί το κάθε προϊόν παρουσιάζεται στον πίνακα που ακολουθεί: Πίνακας 11: Χρόνος λειτουργίας µηχανηµάτων ανά τεµάχιο, σε ώρες τραπέζι καρέκλα κρεβάτι παρ. τυπ. παρ. τυπ. παρ. τυπ. κορδέλα 3 2 0,75 0,5 0,75 0,5 πλάνη 3 2 0,75 0,5 1,5 1 ξεχοντριστίρας 4,5 3 0,75 0,5 3 2 πρέσα 0,25 0,17 - - 0,25 0,17 σβούρα 4,5 3 0,75 0,5 1,5 1 γωνιάστρα 3 2 0,25 0,17 0,75 0,5 τριβείο 3 2 1,5 1 1,5 1 λούστρο 1 1 1 1 1 1 15

Συνδυάζοντας τους δύο τελευταίους πίνακες, προκύπτει ο πίνακας 12, στον οποίο παρουσιάζεται το κόστος λειτουργίας των µηχανηµάτων ανά επεξεργασθέν τεµάχιο: Πίνακας 12: Κόστος λειτουργίας µηχανηµάτων ανά τεµάχιο προϊόν Τραπέζι Καρέκλα Κρεβάτι είδος ξεχωντρι- ΣΥΝΟΛΟ κορδέλα πλάνη πρέσα σβούρα γωνιάστρα τριβείο λούστρο παραγγελίας στίρας (δρχ/τεµάχιο) παραγγελία 1101 480 720 1250 1206 750 750 1000 7257 τυποποίηση 734 320 480 833 804 500 500 1000 5171 παραγγελία 275 120 120 0 201 63 375 1000 2154 τυποποίηση 183 80 80 0 134 42 250 1000 1769 παραγγελία 275 240 480 1250 402 187 375 1000 4209 τυποποίηση 183 160 320 833 268 125 250 1000 3139 Κόστος εργατικών Στην επιχείρηση «Αθανάσιος & Περικλής Κουτσούλας ΕΠΕ» απασχολείται το ακόλουθο εργατικό δυναµικό: τρεις µηχανοξυλουργοί, τρεις λουστραδόροι, και 2 βοηθοί. Οι µηχανοξυλουργοί εκτελούν όλες τις εργασίες κοπής, µορφοποίησης και µονταρίσµατος του ξύλου, µέχρι την διαδικασία του λούστρου, την οποία αναλαµβάνουν οι λουστραδόροι. Η µοναδική συµβολή των βοηθών στην κυρίως παραγωγική διαδικασία αφορά το αµπαλάρισµα των τελικών προϊόντων. Οι µηχανοξυλουργοί και οι λουστραδόροι αµείβονται µε 3750 δρχ./ώρα, ενώ οι βοηθοί µε 2500 δρχ./ώρα. Οι ώρες εργασίας που χρειάζονται ανά επεξεργαζόµενο τεµάχιο εµφανίζονται στον ακόλουθο πίνακα. Ακολουθείται ο κανόνας του +50% στην περίπτωση της παραγγελίας, κάτι που επηρεάζει µόνο την εργασία των µηχανοξυλουργών. 16

Πίνακας 13: Χρόνος επεξεργασίας ανά τεµάχιο, σε ώρες τραπέζι καρέκλα κρεβάτι παρ. τυπ. παρ. τυπ. παρ. τυπ. Μηχανοξυλουργός 24,25 16,17 5,5 3,67 10 6,67 Λουστραδόρος 3 3 2 2 3 3 βοηθός 0,17 0,17 0,17 0,17 0,17 0,17 Έτσι, το κόστος των εργατικών υπολογίζεται ως εξής: Πίνακας 14: Κόστος εργατικών ανά τεµάχιο προϊόν Τραπέζι Καρέκλα Κρεβάτι είδος µηχανοξυλουργόδόρος (δρχ/τεµάχιο) λουστρα- ΣΥΝΟΛΟ βοηθός παραγγελίας παραγγελία 90960 11250 420 102630 τυποποίηση 60640 11250 420 72310 παραγγελία 20640 7500 420 28560 τυποποίηση 13760 7500 420 21680 παραγγελία 37500 11250 420 49170 τυποποίηση 25000 11250 420 36670 Κόστος µεταφορικών Η εταιρία «Αθανάσιος & Περικλής Κουτσούλας ΕΠΕ» έχει στην κατοχή της 2 φορτηγά. Το ένα είναι µεγάλων διαστάσεων (χωρητικότητας 30 τεµµαχίων περίπου) και χρησιµοποιείται σχετικά σπάνια, σε περιπτώσεις µεταφοράς προϊόντων τυποποίησης. Το άλλο είναι σηµαντικά µικρότερο (χωρητικότητα 10 τεµµαχίων περίπου) και εκτελεί µεταφορές αρκετά συχνότερα προϊόντων παραγγελίας. Σύµφωνα µε στοιχεία, προκειµένου να καλυφθεί η µεταφορά όλων των παραγόµενων τεµαχίων, απαιτούνται 11 δροµολόγια ετησίως από το µεγάλο φορτηγό και 84 από το µικρό. Σε κάθε δροµολόγιο συµµετέχουν οι δύο βοηθοί, οι οποίοι εκτελούν την φόρτωση και την εκφόρτωση των προϊόντων. Ο µέσος χρόνος κάθε δροµολογίου είναι 3 ώρες. 17

Τα συνολικά ετήσια µεταφορικά έξοδα (συντήρησης οχηµάτων, καυσίµων και βοηθών), επιµερισµένα ανά φορτίο, παρουσιάζονται στον επόµενο πίνακα: Πίνακας 15: Μεταφορικά κόστη ανά φορτίο µεγάλο φορτηγό µικρό φορτηγό συντήρηση 250000 150000 καύσιµα 33000 168000 βοηθοί 165000 1260000 ΣΥΝΟΛΟ 448000 1578000 ανά φορτίο 40727,3 18785,7 Από άποψης όγκου των τριών διαφορετικών (πακεταρισµένων) προϊόντων, ισχύει η εξής αναλογία: 1 τραπέζι = 12 καρέκλες = 3 κρεβάτια, η οποία σαφώς επηρεάζει την χωρητικότητα των φορτηγών, που παραπάνω εκφράστηκε σε καρέκλες. Επίσης, µε βάση τις ετήσιες πωλήσεις (τα οποία στοιχεία παρατίθενται σε επόµενο κεφάλαιο), η ανάγκη µεταφοράς του κάθε προϊόντος µεταφράζεται στην ακόλουθη αναλογία: 2 τραπέζια = 10 καρέκλες = 3 κρεβάτια. Κατόπιν αυτών, το κόστος µεταφοράς ανά τεµάχιο παρουσιάζεται στον πίνακα 16: 18

Πίνακας 16: Κόστος µεταφοράς ανά τεµάχιο προϊόν Τραπέζι Καρέκλα Κρεβάτι είδος παραγγελίας (δρχ/τεµάχιο) παραγγελία 7350,9 τυποποίηση 5312,3 παραγγελία 612,6 τυποποίηση 442,7 παραγγελία 2450,3 τυποποίηση 1770,8 Κόστος αποθήκευσης Οι βοηθοί εργάζονται 600 ώρες ετησίως ο καθένας συνολικά. Όπως προαναφέρθηκε, οι βοηθοί ασχολούνται µε το αµπαλάρισµα των ετοίµων προϊόντων και µε την µεταφορά. Η τρίτη ασχολία τους είναι η δραστηριότητα της αποθήκευσης των πρώτων υλών, των ετοίµων προϊόντων, καθώς και των ηµικατεργασµένων, η οποία καταλαµβάνει λίγο περισσότερο από το 1/3 των ωρών τους (218,3 έκαστος). Άρα το συνολικό κόστος αποθήκευσης ανέρχεται στις 1090834 δρχ. Οι αναλογίες αποθήκης των τριών ειδών προϊόντων είναι η εξής: 1 τραπέζι = 4 καρέκλες = 1 κρεβάτι. Άρα, το κόστος αποθήκευσης, επιµερισµένο ανά τεµάχιο, παρουσιάζεται στον πίνακα που ακολουθεί: προϊόν (δρχ/τεµάχιο) Τραπέζι 1878,3 Καρέκλα 469,6 Κρεβάτι 1878,3 Πίνακας 17: Κόστος αποθήκευσης ανά τεµάχιο 19

Κόστος λογιστικής παρακολούθησης, αγοράς πρώτων υλών και επενδύσεων κεφαλαίων Ο λογιστής της επιχείρησης εργάζεται 8 ώρες/ηµέρα. Ο χρόνος του αυτός επιµερίζεται στις εξής δραστηριότητες: λογιστική παρακολούθηση (5/8 του συνολικού χρόνου), αγορές πρώτων υλών (2/8 του συνολικού χρόνου), και επενδύσεις κεφαλαίων (1/8 του συνολικού χρόνου). Λαµβάνοντας υπ όψιν ότι ο ετήσιος µισθός του λογιστή ανέρχεται στις 5000000 δρχ, ότι οι πρώτες δύο δραστηριότητες µπορούν να επιµεριστούν ανά τεµάχιο (ανεξαρτήτως είδους προϊόντος), και ότι οι συνολικές ετήσιες πωλήσεις είναι 1162 τεµάχια, προκύπτουν τα δεδοµένα του πίνακα 18: Πίνακας 18: Κόστος λογιστικής παρακολούθησης και αγοράς πρώτων υλών ανά τεµάχιο προϊόν λογιστική παρακολούθηση αγορά πρώτων υλών επενδύσεις κεφαλαίων ετήσιο κόστος (δρχ/τεµάχιο) ετήσιο κόστος (δρχ/τεµάχιο) ετήσιο κόστος (δρχ/τεµάχιο) Τραπέζι 2689,3 1075,7 537,9 Καρέκλα 3125000 2689,3 1250000 1075,7 625000 537,9 Κρεβάτι 2689,3 1075,7 537,9 20

5. ABC στις διαδικασίες Στην «Αθανάσιος & Περικλής Κουτσούλας ΕΠΕ» λαµβάνουν χώρα οι εξής δραστηριότητες: 21

Αγορά πρώτων υλών Η αγορά πρώτων υλών συµπεριλαµβάνει το κόστος πρώτων υλών και το κόστος αγοράς πρώτων υλών του λογιστή. Προκύπτει ο ακόλουθος πίνακας: Πίνακας 19: Κόστος διαδικασίας αγοράς πρώτων υλών ανά τεµάχιο προϊόν είδος ξύλου κόστος πρώτων υλών κόστος αγοράς πρώτων υλών ΣΥΝΟΛΟ Καρυδιά 33080 1075,7 34155,7 Τραπέζι Οξιά 19380 1075,7 20455,7 Σουηδικό 18705 1075,7 19780,7 Καρέκλα Οξιά 16540 1075,7 17615,7 Καρυδιά 40850 1075,7 41925,7 Κρεβάτι Οξιά 26050 1075,7 27125,7 Σουηδικό 25350 1075,7 26425,7 22

Αποθήκευση Το κόστος της διαδικασίας αποθήκευσης αποτελείται από το κόστος των δύο βοηθών κατά το χρονικό διάστηµα στο οποίο ασχολούνται µε την συγκεκριµένη διαδικασία, και εµφανίζεται στον ακόλουθο πίνακα: Πίνακας 20: Κόστος διαδικασίας αποθήκευσης ανά τεµάχιο προϊόν είδος ξύλου κόστος αποθήκευσης Καρυδιά 1878,3 Τραπέζι Οξιά 1878,3 Σουηδικό 1878,3 Καρέκλα Οξιά 469,6 Καρυδιά 1878,3 Κρεβάτι Οξιά 1878,3 Σουηδικό 1878,3 23

Κορδέλα Έχουµε περάσει σε µια σειρά διαδικασιών που συνθέτουν την επεξεργασία του ξύλου µέχρι την τελική µορφοποίηση του. Οι περισσότερες, όπως η παρούσα, συνίστανται από το κόστος λειτουργίας του εκάστοτε εργαλείου, συν το αντίστοιχο εργατικό κόστος. Το κόστος της διαδικασίας κορδέλας παρουσιάζεται στον πίνακα 21: Πίνακας 21: Κόστος διαδικασίας κορδέλας ανά τεµάχιο προϊόν κόστος λειτουργίας κορδέλας κόστος µηχανοξυλουργού ΣΥΝΟΛΟ Τραπέζι Καρέκλα Κρεβάτι Παραγγελία 1101 11250 12351 Τυποποίηση 734 7500 8234 Παραγγελία 275 2812,5 3087,5 Τυποποίηση 183 1875 2058 Παραγγελία 275 2812,5 3087,5 Τυποποίηση 183 1875 2058 24

Πλάνη Το κόστος της διαδικασίας πλάνης, που αποτελείται από το κόστος λειτουργίας της και το κόστος του µηχανοξυλουργού, παρουσιάζεται στο επόµενο πίνακα: Πίνακας 22: Κόστος διαδικασίας πλάνης ανά τεµάχιο προϊόν κόστος λειτουργίας πλάνης κόστος µηχανοξυλουργού ΣΥΝΟΛΟ Τραπέζι Καρέκλα Κρεβάτι Παραγγελία 480 11250 11730 Τυποποίηση 320 7500 7820 Παραγγελία 120 2812,5 2932,5 Τυποποίηση 80 1875 1955 Παραγγελία 240 5625 5865 Τυποποίηση 160 3750 3910 25

Ξεχοντριστίρας Τα κόστος της διαδικασίας του ξεχοντριστίρα περιλαµβάνει το κόστος λειτουργίας του οµώνυµου µηχανήµατος και το κόστος του µηχανοξυλουργού. Ο πίνακας 23 παρουσιάζει το συγκεκριµένο κόστος. Πίνακας 23: Κόστος διαδικασίας ξεχοντριστίρα ανά τεµάχιο προϊόν κόστος λειτουργίας ξεχοντριστίρα κόστος µηχανοξυλουργού ΣΥΝΟΛΟ Τραπέζι Καρέκλα Κρεβάτι Παραγγελία 720 16875 17595 Τυποποίηση 480 11250 11730 Παραγγελία 120 2812,5 2932,5 Τυποποίηση 80 1875 1955 Παραγγελία 480 11250 11730 Τυποποίηση 320 7500 7820 26

Πρέσα Το κόστος της διαδικασίας της πρέσας απαρτίζεται από το κόστος λειτουργίας του εργαλείου, συν το αντίστοιχο εργατικό κόστος. Ο ακόλουθος πίνακας καταµερίζει το συγκεκριµένο κόστος ανά επεξεργασθέν τεµάχιο. Πίνακας 24: Κόστος διαδικασίας πρέσας ανά τεµάχιο προϊόν κόστος λειτουργίας πρέσας κόστος µηχανοξυλουργού ΣΥΝΟΛΟ Τραπέζι Καρέκλα Κρεβάτι Παραγγελία 1250 937,5 2187,5 Τυποποίηση 833 637,5 1470,5 Παραγγελία - - - Τυποποίηση - - - Παραγγελία 1250 937,5 2187,5 Τυποποίηση 833 637,5 1470,5 27

Σβούρα Το κόστος της διαδικασίας της σβούρας, που συνιστάται από το κόστος λειτουργίας τους οµώνυµου µηχανήµατος και το αντίστοιχο εργατικό κόστος, εµφανίζεται στον ακόλουθο πίνακα: Πίνακας 25: Κόστος διαδικασίας σβούρας ανά τεµάχιο προϊόν κόστος λειτουργίας σβούρας κόστος µηχανοξυλουργού ΣΥΝΟΛΟ Τραπέζι Καρέκλα Κρεβάτι Παραγγελία 1206 16875 18081 Τυποποίηση 804 11250 12054 Παραγγελία 201 2812,5 3013,2 Τυποποίηση 134 1875 2009 Παραγγελία 402 5625 6027 Τυποποίηση 268 3750 4018 28

Γωνιάστρα Το κόστος της διαδικασίας της γωνιάστρας απαρτίζεται από το κόστος λειτουργίας του εργαλείου, συν το αντίστοιχο εργατικό κόστος. Ο ακόλουθος πίνακας καταµερίζει το συγκεκριµένο κόστος ανά επεξεργασθέν τεµάχιο. Πίνακας 26: Κόστος διαδικασίας της γωνιάστρας ανά τεµάχιο προϊόν κόστος λειτουργίας γωνιάστρας κόστος µηχανοξυλουργού ΣΥΝΟΛΟ Τραπέζι Καρέκλα Κρεβάτι Παραγγελία 750 11250 12000 Τυποποίηση 500 7500 8000 Παραγγελία 63 937,5 1000,5 Τυποποίηση 42 637,5 679,5 Παραγγελία 187 2812,5 2999,5 Τυποποίηση 125 1875 2000 29

Λείανση Το κόστος της δραστηριότητας της λείανσης αποτελείται από το κόστος λειτουργίας του τριβείου, συν το αντίστοιχο εργατικό κόστος. Ο πίνακας 27 εµπεριέχει τα σχετικά αποτελέσµατα: Πίνακας 27: Κόστος διαδικασίας λείανσης ανά τεµάχιο προϊόν κόστος λειτουργίας τριβείου κόστος µηχανοξυλουργού ΣΥΝΟΛΟ Τραπέζι Καρέκλα Κρεβάτι Παραγγελία 750 11250 12000 Τυποποίηση 500 7500 8000 Παραγγελία 375 5625 6000 Τυποποίηση 250 3750 4000 Παραγγελία 375 5625 6000 Τυποποίηση 250 3750 4000 30

Μοντάρισµα Στην διαδικασία του µονταρίσµατος των επεξεργασµένων ξύλων δεν συµµετέχει κάποιο µηχάνηµα. Έτσι, το κόστος της είναι ίσο µε το κόστος του µηχανοξυλουργού που την εκτελεί. Ο χρόνος που απαιτείται για να ολοκληρωθεί (αναλόγως του τεµαχίου), καθώς και το καταµερισµένο κόστος της παρουσιάζονται στον πίνακα 28: Πίνακας 28: Κόστος διαδικασίας µονταρίσµατος ανά τεµάχιο προϊόν απαιτούµενος χρόνος (σε ώρες) ωριαία αµοιβή µηχανοξυλουργού Κόστος µονταρίσµατος Τραπέζι Καρέκλα Κρεβάτι Παραγγελία 3 11250 Τυποποίηση 2 7500 Παραγγελία 0,75 2812,5 3750 Τυποποίηση 0,5 1875 Παραγγελία 0,75 2812,5 Τυποποίηση 0,5 1875 31

Λούστρο Το κόστος της διαδικασίας του λούστρου αποτελείται από το κόστος λειτουργίας του οµώνυµου µηχανήµατος και το κόστος του λουστραδόρου. Στον ακόλουθο πίνακα εµφανίζεται το κόστος αυτό επιµερισµένο ανά τεµάχιο: Πίνακας 29: Κόστος διαδικασίας λούστρου προϊόν κόστος λειτουργίας λούστρου κόστος λουστραδόρου ΣΥΝΟΛΟ Τραπέζι Παραγγελία Τυποποίηση 11250 12250 Καρέκλα Παραγγελία Τυποποίηση 1000 7500 8500 Κρεβάτι Παραγγελία Τυποποίηση 11250 12250 32

Αµπαλάρισµα Στην διαδικασία του αµπαλαρίσµατος των δηµιουργηθέντων επίπλων δεν συµµετέχει κάποιο µηχάνηµα. Έτσι, το κόστος της είναι ίσο µε το κόστος του βοηθού που την εκτελεί. Ο χρόνος που απαιτείται για να ολοκληρωθεί, καθώς και το κόστος της παρουσιάζονται στον πίνακα 30: Πίνακας 30: Κόστος διαδικασίας αµπαλαρίσµατος προϊόν απαιτούµενος χρόνος (σε ώρες) ωριαία αµοιβή βοηθού κόστος αµπαλαρίσµατος Τραπέζι Παραγγελία Τυποποίηση Καρέκλα Παραγγελία Τυποποίηση 0,17 2500 425 Κρεβάτι Παραγγελία Τυποποίηση 33

Μεταφορά Το κόστος της διαδικασίας µεταφοράς συνίσταται, όπως είδαµε και στην παράγραφο «κόστος µεταφορικών», από τα έξοδα συντήρησης και καυσίµων των δύο φορτηγών, καθώς και από τα εργατικά των δύο βοηθών. Ο πίνακας 31 παρουσιάζει το συγκεκριµένο κόστος επιµερισµένο ανά τεµάχιο προϊόντος: Πίνακας 31: Κόστος διαδικασίας µεταφοράς ανά τεµάχιο προϊόν Τραπέζι Καρέκλα Κρεβάτι κόστος µεταφοράς Παραγγελία 7350,9 Τυποποίηση 5312,3 Παραγγελία 612,6 Τυποποίηση 442,7 Παραγγελία 2450,3 Τυποποίηση 1770,8 34

Λογιστική παρακολούθηση & επενδύσεις κεφαλαίων Ο χρόνος του λογιστή που αναλώνεται σε λογιστική παρακολούθηση και επενδύσεις κεφαλαίων συνθέτει την αντίστοιχη δραστηριότητα, το κόστος της οποίας, σύµφωνα µε την παράγραφο «κόστος λογιστικής παρακολούθησης, αγοράς πρώτων υλών και επενδύσεων κεφαλαίων», επιµερίζεται στα τεµάχια των διαφόρων ειδών επίπλων ως εξής: Πίνακας 32: Κόστος διαδικασίας λογιστικής παρακολούθησης & επενδύσεων κεφαλαίου Προϊόν κόστος λογιστικής παρακολούθησης κόστος επενδύσεων κεφαλαίων ΣΥΝΟΛΟ Τραπέζι Παραγγελία Τυποποίηση Καρέκλα Παραγγελία Τυποποίηση 2689,3 537,9 3227,2 Κρεβάτι Παραγγελία Τυποποίηση Συνολικό κόστος Εφ όσον προστεθούν τα κόστη των προαναφερθέντων διαδικασιών, προκύπτει το συνολικό κόστος επιµερισµένο ανά τεµάχιο διαφορετικού προϊόντος. Ο πίνακας 33 παρουσιάζει τα σχετικά αποτελέσµατα: Στον πίνακα 34 εµφανίζονται τα ποσοστά συµµετοχής της κάθε διαδικασίας στο συνολικό κόστος, ανά παραγόµενο είδος προϊόντος. 35

Πίνακας 33: Συνολικό κόστος ανά τεµάχιο προϊόν είδος ξύλου αγ. α υλών αποθή κευση πλάνη πρέσα γωνιά στρα κορδέλα Ξεχοντρις. σβούρα λείανση µοντά ρισµα τραπέζι παραγγελία τυποποίηση καρυδιά 34155,7 οξιά 20455,7 σουηδικό 19780,7 καρυδιά 34155,7 οξιά 20455,7 σουηδικό 19780,7 1878,3 12351 11730 17595 2187,5 18081 12000 12000 11250 8234 7820 11730 1470,5 12054 8000 8000 7500 καρέκλα παρ. οξιά 17615,7 469,6 3087,5 2932,5 2932,5-3013,2 1000,5 6000 2812,5 τυπ. 2058 1955 1955-2009 679,5 4000 1875 κρεβάτι παραγγελία τυποποίηση καρυδιά 41925,7 οξιά 27125,7 σουηδικό 26425,7 καρυδιά 41925,7 οξιά 27125,7 σουηδικό 26425,7 1878,3 3087,5 5865 11730 2187,5 6027 2999,5 6000 2812,5 2058 3910 7820 1470,5 4018 2000 4000 1875 Πίνακας 34: Συµµετοχή κάθε διαδικασίας στο συνολικό κόστος του προϊόντος Προϊόν είδος ξύλου αγ. α υλών Απόθήκευση κορδέ -λα πλάνη Ξεχοντριστιρα πρέσα γωνιά στρα σβούρα λείανση µοντά ρισµα Τραπέζι παραγγελία καρυδιά 21,8% 1,2% 7,89% 7,5% 11,2% 1,4% 11,6% 7,67% 7,67% 7,19% οξιά 14,33% 1,3% 8,65% 8,22% 12,3% 1,53% 12,7% 8,4% 8,4% 7,88% 36

σουηδικό 13,92% 1,3% 8,69% 8,25% 12,4% 1,54% 12,7% 8,44% 8,44% 7,92% καρυδιά 28% 1,54% 6,75% 6,41% 9,61% 1,2% 9,88% 6,55% 6,55% 6,14% οξιά 18,88% 1,73% 7,6% 7,22% 10,8% 1,36% 11,1% 7,38% 7,38% 6,92% σουηδικό 18,37% 1,74% 7,65% 7,26% 10,9% 1,37% 11,2% 7,43% 7,43% 6,96% Καρέκλ α παρ. 33,47% 0,09% 5,87% 5,57% 5,57% - 5,72% 1,9% 11,4% 5,34% οξιά τυπ. 38,96% 1,04% 4,55% 4,3% 4,3% - 4,44% 1,5% 8,85% 4,15% καρυδιά 40,76% 1,82% 3% 5,7% 11,4% 2,13% 5,86% 2,92% 5,83% 2,73% οξιά 30,8% 2,13% 3,51% 6,66% 13,3% 2,48% 6,84% 3,41% 6,81% 3,19% Κρεβάτι σουηδικό 30,25% 2,15% 3,53% 6,71% 13,4% 2,5% 6,9% 23,4% 6,87% 3,22% καρυδιά 47,3% 2,12% 2,32% 4,41% 8,82% 1,66% 4,53% 2,26% 4,51% 2,12% τυποποίηση παραγγελία τυποποίηση οξιά 36,74% 2,54% 2,79% 5,3% 10,6% 1,99% 5,44% 2,71% 5,42% 2,54% σουηδικό 36,14% 2,57% 2,81% 5,34% 10,7% 2,01% 5,49% 2,73% 5,47% 2,56% 37

6. Ετήσιο ύψος παραγωγής & πωλήσεων Η αναλογία που ισχύει µεταξύ προϊόντων κατά παραγγελία και προϊόντων τυποποίησης εµφανίζεται στον ακόλουθο πίνακα: Πίνακας 35: Ποσοστά προϊόντων παραγγελίας και τυποποίησης Παραγγελία 72% Τυποποίηση 28% Η αναλογία προϊόντων από το κάθε είδος ξύλου (καρυδιά οξιά και σουηδικό) που παράγονται παρουσιάζεται στον επόµενο πίνακα: Πίνακας 36: Ποσοστά προϊόντων από το κάθε είδος ξύλου προϊόν είδος ξύλου αναλογία καρυδιά 25% τραπέζι και κρεβάτι οξιά 50% σουηδικό 25% καρέκλα οξιά 100% Η ποσότητα των µονάδων που παράγονται ετησίως, η τιµές πώλησής τους, καθώς και ο ετήσιος τζίρος παρουσιάζονται στον πίνακα 37: 38

Πίνακας 37: Στοιχεία παραγωγής και πωλήσεων προϊόν Τραπέζι Καρέκλα Κρεβάτι ΣΥΝΟΛΟ είδος παραγγελίας είδος ξύλου ετήσιες µονάδες τιµή πώλησης ανά τεµάχιο ετήσιος τζίρος καρυδιά 28 330000 9240000 παραγγελία οξιά 55 255000 14025000 σουηδικό 28 225000 6300000 καρυδιά 11 220000 2420000 τυποποίηση οξιά 22 170000 3740000 σουηδικό 11 150000 1650000 παραγγελία οξιά 555 90000 49950000 τυποποίηση οξιά 220 60000 13200000 καρυδιά 42 300000 12600000 παραγγελία οξιά 82 225000 18450000 σουηδικό 42 195000 8190000 καρυδιά 17 200000 3400000 τυποποίηση οξιά 32 150000 4800000 σουηδικό 17 130000 2210000 1162 150175000 39

7. Κατάσταση Αποτελεσµάτων χρήσης (ΚΑΧ) Πίνακας 38: Κατάσταση αποτελεσµάτων χρήσης ΚΑΧ Έσοδα από πωλήσεις 150175000 Κόστος Πωληθέντων 73591871,0 Μικτό κέρδος 76583129,0 Προµήθειες Αρχιτέκτονα 17813250 Αµοιβές λογιστή 5000000 Μεταφορικά 2010685,6 Αποσβέσεις 3266667 ΓΒΕ (Φως, νερό, τηλέφωνο) 1560000 29650602,23 Λειτουργικό κέρδος 46932526,8 (+) Χρηµατοοικονοµικά έσοδα 880000 (-) Χρηµατοοικονοµικά έξοδα 2400000 Ακαθάριστο κέρδος 45412526,8 (-) Φόρος Εισοδήµατος 18165010,7 Καθαρό κέρδος 27247516,1 Για τον υπολογισµό του φόρου εισοδήµατος, έχουµε υποθέσει φορολογικό συντελεστή 40%. 40

8. Κόστος Κεφαλαίου Το πρώτο βήµα στην ανάλυσή µας είναι να καθορίσουµε το κεφάλαιο της εταιρείας. Το κεφάλαιο θα προκύψει αφαιρώντας από το Ενεργητικό ή το Παθητικό της εταιρείας τα κονδύλια εκείνα που δεν υπόκεινται σε συνυπολογισµό τόκων. Όπως βλέπουµε από τον Ισολογισµό της εταιρείας Αθανάσιος Κουτσούλας-Περικλής Κουτσούλας ΕΠΕ όλοι οι λογαριασµοί υπόκεινται σε συνυπολογισµό τόκων εποµένως θα συµπεριληφθούν στον υπολογισµό του ύψους του κεφαλαίου. Το δεύτερο βήµα είναι να υπολογισθεί η Market αξία των Παγίων στοιχείων δεδοµένου το ετήσιο κόστος κεφαλαίου θα υπολογισθεί µε βάση τρέχουσες αξίες κεφαλαίου κι όχι ιστορικά κόστη και book values. Το σχετικό φύλλο του Excel παρέχει στοιχεία σχετικά µε τις τρέχουσες αξίες των παγίων στοιχείων. Συγκεκριµένα: 1. Το οικόπεδο αξίζει πλέον 10.000.000 δρχ. λόγω αναπροσαρµογών στην τιµή ζώνης της περιοχής και στην αντικειµενική του αξία. 2. Το µαγαζί αξίζει 40.000.000 αντί 11.000.000 δρχ. επειδή πλέον ενσωµατώνει υψηλή Φήµη και Πελατεία λόγω της υψηλής ποιότητας των επίπλων αλλά και λόγω των αυξήσεων των τιµών των κτισµάτων στη γύρω-περιοχή. 3. Ο εξοπλισµός έχει υπολογισθεί χοντρικά ότι µε βάση την κατάσταση του αξίζει γύρω στα 4.000.000 δρχ αντί 6.000.000 δρχ που είναι η book αξία του λόγω χρήσης. 4. Η αξία πώλησης των µεταφορικών µέσων ανέρχεται σε: 2.500.000 δρχ. για το µεγάλο φορτηγό 3.000.000 δρχ. για το µικρό φορτηγό Σύνολο αξίας µεταφορικών µέσων:5.500.00 δρχ. 5. Τα υπόλοιπα στοιχεία του ενεργητικού λόγω της βραχυχρόνιας µεταβολής τους έχουν ίδια market και book value. 41

Η συνολική market αξία του κεφαλαίου της εταιρείας ανέρχεται σε 106.000.000 δρχ. Θεωρούµε ότι το κεφάλαιο έχει ωφέλιµη ζωή ακόµα για περίπου 20 έτη και προεξοφλούµε µε ένα προ φόρων κόστος χρήµατος 15%. Το 15% βγήκε λαµβάνοντας υπ όψιν το βαθµό κινδύνου της εταιρείας Α. Κουτσούλας-Π. Κουτσούλας ΕΠΕ που είναι χαµηλός τόσο γιατί η εταιρεία παρουσιάζει µία σταθερή αύξηση Τζίρου και Κερδών κοντά στο 8% τα τελευταία χρόνια 1 όσο και λόγω των σταθερών σχέσεων που έχει µε τους πελάτες της. Με δεδοµένο το φορολογικό συντελεστή στο 40% έχουµε Κόστος Κεφαλαίου µετά φόρων 15(1-0.4)=9%. Ο συντελεστής της ράντας είναι περίπου 9,1285 και το ετήσιο κόστος ανέρχεται σε 11.611.984,4 δρχ. Η συµµετοχή του κάθε λογαριασµού στο ετήσιο κόστος κεφαλαίου είναι ανάλογη της συµµετοχής του στην market αξία του κεφαλαίου. Παραδείγµατος χάριν το µαγαζί που αξίζει 40 10 6 από τα 106.000.000 ή 37.7% θα λάβει µερίδιο 0,377 11.611.984,4= 4.381.188,1 δρχ. Το επόµενο βήµα ήταν να προσδιορίσουµε τι κοµµάτι αυτού του κόστους κεφαλαίου καταλαµβάνει κάθε δραστηριότητα. Το στάδιο αυτό ήταν το δυσκολότερο διότι αναγκαστήκαµε να προβούµε σε υποθέσεις προκειµένου να κάνουµε την κατανοµή όσο γίνεται πιο πιστά στην πραγµατικότητα. Παρακάτω αναλύουµε πως βγήκαν οι συντελεστές για κάθε λογαριασµό σε σχέση µε τις 14 δραστηριότητες της επιχείρησης. 1. Οικόπεδο-Μαγαζί: Εδώ κριτήριο απετέλεσε τι µέρος εµβαδού καταλαµβάνει η κάθε δραστηριότητα εφόσον το κόστος αυτό έχει κυρίως φυσική υπόσταση εµβαδού. Η αποθήκη καταλαµβάνει περίπου το 1/5 του χώρου (55 από τα 256 m 2 ) οπότε πήρε συντελεστή 0.2 ενώ οι υπόλοιπες δραστηριότητες καταλαµβάνοντας περίπου τον ίδιο χώρο έλαβαν 7%. Εξαίρεση απετέλεσαν η µεταφορά που δεν σχετίζεται µε το Κεφάλαιο Οικόπεδο-Μαγαζί, το λουστράρισµα που καταλαµβάνει αρκετό χώρο λόγω της χρήσης 3 µηχανηµάτων (γύρω στα 40 m 2 ) ενώ ο λογιστής εργάζεται σε ένα µικρό γραφείο. 2. Το κεφάλαιο εξοπλισµός απαρτίζεται από τα τρέχοντα κόστη αγοράς των µηχανηµάτων της επιχείρησης οπότε το κριτήριο κατανοµής 1 Ο Τζίρος του 1998 ανήλθε σε 137.530.000 και τα κέρδη µετά φόρων σε 25.157.400 δρχ. 42

των συντελεστών ανάµεσα στις δραστηριότητες ήταν η market τιµή του κάθε µηχανήµατος. 2 3. Τα µεταφορικά µέσα αναλώνονται φυσικά εξ ολοκλήρου στη δραστηριότητα της µεταφοράς (συντελεστής 1). 4. Τα έτοιµα προϊόντα περνούν συνήθως 5-10 µέρες στην αποθήκη µέχρι να παραδοθούν οπότε η δραστηριότητα αυτή έχει βαρύνουσα σηµασία το κόστος κεφαλαίου τους. Μεγάλη σηµασία έχει επίσης η διαδικασία αγοράς Α υλών που δεσµεύει κεφάλαιο κίνησης. Μικρό ποσοστό παίρνει η λογιστική παρακολούθηση καθώς το µικρό ύψος του αποθέµατος δεν την επιβαρύνει υπερβολικά. Το υπόλοιπο ποσοστό κατανεµήθηκε στις παραγωγικές δραστηριότητες ανάλογα του χρόνου επεξεργασίας που κατά µέσο όρο απαιτεί κάθε φάση (πίνακας ποσοστών απασχόλησης σε σχέση µε σύνολο ωρών λειτουργίας σε φύλλο Production cost σελίδα 1). 5. Ανάλογο ισχύει και για τα ηµικατεργασµένα προϊόντα µόνο που αυτά δεν έχουν επιβαρύνει τις φάσεις Μονταρίσµατος και λούστρου οπότε τα ποσοστά έχουν αυξηθεί στις υπόλοιπες δραστηριότητες πλην της λογιστικής παρακολούθησης αναλογικά. 6. Οι Α ύλες επιβαρύνουν φυσικά σε µεγάλο βαθµό τη διαδικασία αγοράς τους (60%) που περιλαµβάνει από το τηλεφώνηµα στον προµηθευτή µέχρι και την τελική τους έλευση στην αποθήκη. Επιβαρύνουν φυσικά σε µεγάλο βαθµό την αποθήκευση (30%) αλλά και τη λογιστική παρακολούθηση που πρέπει να ελέγξει αν το βάρος και το είδος του ξύλου συµφωνούν µε την παραγγελία και το τιµολόγιο αγοράς. 7. Οι χρηµατοοικονοµικές δραστηριότητες της εταιρείας επιβαρύνουν φυσικά αποκλειστικά τη λογιστική παρακολούθηση που περιλαµβάνει εκτός από τις αµιγώς λογιστικές εργασίες και τις επενδύσεις των διαθεσίµων της εταιρείας γι αυτό και ασχολείται µε επενδύσεις σε οµόλογα του δηµοσίου και τραπεζικές καταθέσεις. 2 Βλέπε πληροφορίες σελ 42 Για τρέχουσες τιµές αγοράς εξοπλισµού 43

Οι συντελεστές του εσωτερικού του πίνακα πολλαπλασιασµένοι µε το ετήσιο κόστος κεφαλαίου κάθε κατηγορίας λογαριασµού µας δίνουν το κόστος κεφαλαίου κάθε δραστηριότητας. Μια σύντοµη επισκόπηση των: Κόστος Κεφαλαίου, Λειτουργικό Κόστος, Συνολικό Κόστος, Ποσοστό πίνακας 49: Κόστος Κεφαλαίου Λειτουργικό κόστος µας δίνει ο Πίνακας 49: Κόστος Κεφαλαίου, Λειτουργικό Κόστος, Συνολικό Κόστος, Ποσοστό Κόστος Κεφαλαίου Λειτουργικόκόστος ραστηριότητες Κόστη Λειτουργικό Συνολικό Ποσοστά Κεφαλαίου Κόστος Κόστος κεφαλαίου/λειτουργικό Αγορά Α' Υλών 705482,8 24455875,0 25161357,8 2,88 Αποθήκη 1494221,4 1090833,3 2585054,7 136,98 Κορδέλλα 442669,1 4558935,0 5001604,1 9,71 Πλάνη 442422,6 4936299,1 5378721,7 8,96 Ξεχωντριστίρα 487626,7 6991379,5 7479006,2 6,97 Πρέσσα 480850,2 766354,2 1247204,4 62,75 Σβούρα 463581,1 5917299,1 6380880,2 7,83 Γωνιάστρα 435887,1 3015666,7 3451553,8 14,45 Λείανση 605961,4 7154000,0 7759961,4 8,47 Μοντάρισµα 399222,8 4142812,5 4542035,3 9,64 Λούστρο 864083,2 11328250,0 12192333,2 7,63 Αµπαλάρισµα 386185,8 484166,7 870352,5 79,76 Μεταφορά 602508,6 2026000,0 2628508,6 29,74 Λογιστική Παρακολούθηση 3801281,7 3750000,0 7551281,7 101,37 Σύνολα 11611984,4 80617871,0 92229855,5 14,40 44

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η πέµπτη στήλη του πίνακα αυτού που µας δίνει τα ποσοστά του κόστους κεφαλαίου ως προς το λειτουργικό κόστος. Ενώ λοιπόν 11611984,4 η µέση τιµή είναι 14.4%= βλέπουµε ότι δραστηριότητες όπως η 80617871,0 λογιστική παρακολούθηση που ασχολείται µε τους λογαριασµούς της εταιρείας και αποκλειστικά µε όλο το χρηµατοοικονοµικό της κύκλωµα έχει ποσοστό 101.36%. Πρώτη σε ποσοστό ωστόσο έρχεται η αποθήκη η οποία και απασχολεί τους βοηθούς µόνο 437 ώρες το χρόνο (περίπου 2 ώρες τη µέρα) ενώ σε αυτήν φυλάσσονται στοιχεία µεγάλης κεφαλαιακής αξίας. Μεγάλο ποσοστό έχει επίσης το αµπαλάρισµα που χαρακτηριστικό του είναι ότι απαιτεί µόλις 10 χρόνο για κάθε προϊόν έχοντας πολύ µικρό λειτουργικό κόστος 484.167 δρχ. Αντίθετα µικρό κόστος κεφαλαίου σε σχέση µε το τεράστιο λειτουργικό της κόστος έχει η αγορά Α υλών ως δραστηριότητα έχοντας έτσι το ελάχιστο ποσοστό ως λόγο (2.88%). 45