ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ ΜΑΘΗΜΑ: ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: ΤΑΞΗ: Β ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΩΡΑ: 10:45 π.μ. ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 2.30 ώρες Ονοματεπώνυμο μαθητή/μαθήτριας: Τμήμα: Αριθμός: Όνομα Καθηγητή/τριας: Βαθμός:. ΜΕΡΟΣ Α Να απαντήσετε σε ΟΛΕΣ τις ερωτήσεις 1 μέχρι 6. Κάθε σωστή απάντηση βαθμολογείται με 5 μονάδες. 1. Να γράψετε δύο πιθανές πηγές ενέργειας για τη δημιουργία της ζωής. (μον.5) 2. α) Γιατί ο Παστέρ στο πείραμα του χρησιμοποίησε φιάλη με ειδικό λαιμό, όπως τον λαιμό κύκνου; β) Τι απέδειξε με το πείραμα του ο Παστέρ; 3. α) Να αναφέρετε τρεις τρόπους με τους οποίους εκμεταλλεύεται ο άνθρωπος την αλκοολική ζύμωση. β) Να αναφέρετε δύο τρόπους με τους οποίους εκμεταλλεύεται ο άνθρωπος τη γαλακτική ζύμωση. 1
4. a) Να αναφέρετε δύο προσαρμογές που παρουσιάζουν τα φυτά της μεσογειακής ζώνης, για να αντιμετωπίσουν την έλλειψη νερού. β) Να αναφέρετε τρεις προσαρμογές που παρουσιάζουν τα ομοιόθερμα ζώα για να αντιμετωπίσουν τις χαμηλές θερμοκρασίες. 5. α) Ποιος είναι ο ρόλος των αποικοδομητών σε ένα οικοσύστημα; β) Ποιοι οργανισμοί ονομάζονται καταναλωτές Ι τάξης; 6. α) Να γράψετε δύο επιπτώσεις στον πλανήτη μας από το φαινόμενο του θερμοκηπίου. β) Να ονομάσετε δύο από τα αέρια που ευθύνονται για τη δημιουργία του φαινόμενου του θερμοκηπίου. (μον.1) ΜΕΡΟΣ Β 2
Να απαντήσετε μόνο στις ΤΕΣΣΕΡΙΣ από τις ΕΞΙ ερωτήσεις. Κάθε ερώτηση βαθμολογείται με 10 μονάδες. 1. α) Ποιες είναι οι κύριες χρωστικές για την φωτοσύνθεση; β) Ποια είναι η σημασία της παρουσίας των συμπληρωματικών χρωστικών στα φυτά; γ) Πως λειτουργεί ένα φωτοσύστημα; δ) Ποιος είναι ο ρόλος των θυλακοειδών; 2. α) Με ποιο τρόπο εκμεταλλεύεται ο άνθρωπος τις ακόλουθες ζώνες βλάστησης: Ζώνη των κωνοφόρων Δάση φυλλοβόλων της εύκρατης ζώνης Λιβάδια της εύκρατης ζώνης 3
β) Με ποιο τρόπο η παρουσία πέρμαφροστ επηρεάζει το είδος της βλάστησης στις Αρκτικές περιοχές; γ) Να αναφέρετε δύο λόγους για τους οποίους η παραγωγικότητα είναι μεγαλύτερη στα τροπικά δάση. δ) Γιατί τα δέντρα στα τροπικά δάση αποκτούν μεγάλο ύψος; 3. Το σχήμα παρουσιάζει το πείραμα του Miller. α) Τι αντιπροσωπεύει στη συσκευή του πειράματος: Ο ατμοσφαιρικός θάλαμος Ο ωκεάνιος θάλαμος β) Να αναφέρετε δύο από τις ουσίες που χρησιμοποίησε ο Miller στον ατμοσφαιρικό θάλαμο. 4
γ) Ποιες συνθήκες επέλεξε να επικρατούν: Στον ατμοσφαιρικό θάλαμο Στον ωκεάνιο θάλαμο δ) Τι σχηματίστηκε στον ωκεάνιο θάλαμο μετά από μια βδομάδα κυκλοφορίας των αερίων; 4. α) Να αναφέρετε δύο διαφορές ανάμεσα σε ένα προκαρυωτικό και ένα ευκαρυωτικό κύτταρο. β) Με ποιο τρόπο δημιουργήθηκαν οι πρώτοι ευκαρυωτικοί οργανισμοί; γ) Πως ξεχώρισαν οι ζωικοί από τους φυτικούς οργανισμούς με βάση αυτή τη θεωρεία; δ) Ποιο γεγονός υποστηρίζει αυτή τη θεωρεία; 5
5. α) Να εξηγήσετε πως δημιουργήθηκε ο Πενταδάκτυλος. β) Να γράψετε τι είδους πετρώματα συναντιούνται: Στον Πενταδάκτυλο Στο Τρόοδος γ) Ποια είναι τα αποτελέσματα από: Τη σύγκρουση δύο λιθοσφαιρικών πλακών Την απομάκρυνση δύο λιθοσφαιρικών πλακών 6. α) Να αναφέρετε τέσσερεις λόγους για τους οποίους μπορεί να ανταγωνίζονται οργανισμοί του ίδιου είδους. β) Τι είναι οι φερορμόνες και ποιος ο ρόλος τους; 6
γ) Να αναφέρετε δύο πλεονεκτήματα της ακουστικής επικοινωνίας σε σχέση με την οπτική επικοινωνία. δ) Να εξηγήσετε το βιολογικό φαινόμενο της παραβίωσης και να αναφέρετε ένα παράδειγμα. ΜΕΡΟΣ Γ Να απαντήσετε μόνο σε ΔΥΟ από τις ΤΡΕΙΣ ερωτήσεις. Κάθε απάντηση βαθμολογείται με 15 μονάδες. 1. Το σχήμα που ακολουθεί αναφέρεται στην φωτοσύνθεση. α) Τι αντιπροσωπεύουν τα γράμματα α, β, γ, δ, ε, ζ. β α γ Φωτεινή Φάση δ ε Σκοτεινή Φάση ζ (μον.6) β) Εξηγήστε τον λόγο για τον οποίο η σκοτεινή φάση γίνεται κατά την διάρκεια της ημέρας. 7
γ) Να γράψετε σε ποιο μέρος του χλωροπλάστη γίνεται: Η φωτεινή φάση της φωτοσύνθεσης Η σκοτεινή φάση της φωτοσύνθεσης δ) Να αναφέρετε τέσσερεις παράγοντες που επηρεάζουν το ρυθμό της φωτοσύνθεσης. 2. α) Ποιες ουσίες ονομάζονται αναπνευστικά υποστρώματα; β) Να αναφέρετε δύο διαφορές ανάμεσα στην αερόβια αναπνοή και τις ζυμώσεις. γ) i) Σε ποιο μέρος του ευκαρυωτικού κυττάρου γίνεται η αερόβια αναπνοή; (μον.1) ii) Ποιο είναι το ενεργειακό κέρδος (ΑΤΡ) από την πλήρη διάσπαση ενός μορίου γλυκόζης; (μον.1) δ) i) Πότε και σε ποια κύτταρα γίνεται αναερόβια αναπνοή στον άνθρωπο; ii) Ποιο είναι το προϊόν στην περίπτωση αυτή και τι προκαλεί στον άνθρωπο; 8
2. Στο οικοσύστημα ενός κόλπου ζουν φύκη, γαρίδες, σουπιές και δύο καρχαρίες. Πάνω στους καρχαρίες υπάρχουν πολλά παράσιτα. α) Να σχηματίσετε την τροφική αλυσίδα του οικοσυστήματος. β) i) Ποιοι είναι οι παραγωγοί σε αυτή την τροφική αλυσίδα; ii) Ποιος είναι ο ρόλος των παραγωγών σε μια τροφική αλυσίδα; (μον.1) γ) Να κατασκευάσετε την πυραμίδα της ενέργειας. δ) Να κατασκευάσετε την πυραμίδα των αριθμών. ε) Να αναφέρετε δύο λόγους για τους οποίους η διαθέσιμη ενέργεια μειώνεται ενώ προχωρούμε από τα κατώτερα προς τα ανώτερα τροφικά επίπεδα. Ο Διευθυντής Συντονιστής Εισηγητές Κωνσταντίνου Έλενα Χρίστος Παπαχριστοδούλου Χρ. Αργυρίδης Χατζηπέτρου Μαρία 9