ΠΌΛΗ ΔΙΕΞΑΓΩΓΉΣ Η Αθήνα είναι η ιστορική πρωτεύουσα της Ευρώπης, καθώς από τη νεολιθική εποχή έως σήμερα δεν έπαυσε ποτέ να κατοικείται. Στο μήκος της μακραίωνης, συναρπαστικής ιστορίας της, η κορύφωση ήρθε τον 5ο αι. π.χ. (ο «Χρυσός Αιώνας του Περικλή»), όταν οι αξίες και ο πολιτισμός της ξεπέρασαν τα γεωγραφικά όρια της πόλης και απέκτησαν πανανθρώπινη ακτινοβολία. Η πολιτική σκέψη, το θέατρο, οι τέχνες, η φιλοσοφία, η επιστήμη, η αρχιτεκτονική και τόσες άλλες εκδοχές της ανθρώπινης διανόησης έφτασαν στο επικό απόγειό τους σε μια μοναδική, στην παγκόσμια ιστορία, χρονική σύμπτωση και πνευματική ολοκλήρωση. Έτσι, η Αθήνα αποτέλεσε τη μήτρα του δυτικού πολιτισμού, ενώ απειράριθμες ελληνικές λέξεις και έννοιες όπως δημοκρατία, αρμονία, μουσική, μαθηματικά, τέχνη, γαστρονομία, αρχιτεκτονική, λογική, έρως, ευφορία και εκατοντάδες άλλες εμπλούτισαν πολλές γλώσσες και ενέπνευσαν διαφορετικούς πολιτισμούς. Στους αιώνες, η πόλη γνώρισε ποικίλους κατακτητές, που άφησαν τα ίχνη τους σε μνημεία με ξεχωριστή αίγλη και γοητεία, δημιουργώντας ένα σπάνιο ιστορικό παλίμψηστο. Το 1834 ανακηρύχτηκε πρωτεύουσα του νεότερου ελληνικού κράτους, με αφετηρία τον απόηχο του κλασικού παρελθόντος της, αλλά στους δύο αιώνες που μεσολάβησαν εξελίχτηκε σε σύγχρονο μητροπολιτικό κέντρο με απαράμιλλη γοητεία και υψηλό ενδιαφέρον. Σήμερα, η επίσκεψη σ αυτήν προσφέρει μια ανεπανάληπτη εμπειρία. Ένα «ταξίδι» στην ιστορία 6.000 ετών! Το «βάπτισμα» σε σπουδαία μνημεία και αριστουργήματα της τέχνης από την αρχαιότητα και τη μεσαιωνική εποχή, αλλά και στην αρχιτεκτονική κληρονομιά του 19ου και του 20ου αι. Την αίσθηση «θαλπωρής» και ανάτασης από το εκπληκτικό φως, που διαχέει απλόχερα ο αττικός ουρανός. Τη μαγεία του φυσικού τοπίου της ευρύτερης περιοχής (παραθαλάσσιο «δαντελωτό», ακτές, ορεινοί όγκοι). Την απόλαυση των σύγχρονων υποδομών και της ξεχωριστής ζωντάνιας των κατοίκων της. ήνα
ΑΘΗΝΑ ΓΎΡΩ ΑΠΌ ΤΗΝ ΑΚΡΌΠΟΛΗ Η διαδρομή ξεκινά από το ναό του Ολυμπίου Διός (6ος αι. π.χ.), έναν από τους μεγαλύτερους ναούς της αρχαιότητας και καταλήγει στην Πύλη του Αδριανού (131 μ.χ.), που αποτελεί τη συμβολική είσοδο της πόλεως των Αθηνών. Από εκεί, περπατώντας κατά μήκος της οδού Διονυσίου Αρεοπαγήτου (στη νότια πλευρά της Ακροπόλης), βρίσκεται το αρχαίο θέατρο του Διονύσου (5ος αι. π.χ.) ο χώρος όπου οι τέσσερις σημαντικότεροι αρχαίοι Έλληνες ποιητές, ο Αισχύλος, ο Σοφοκλής, ο Ευρυπίδης και ο Αριστοφάνης, είδαν τα έργα τους να παίζονται για πρώτη φορά. Στη συνέχεια της διαδρομής ακολουθούν η στοά του Ευμένους (2ος αι. π.χ.) και πάνω από αυτή τα ερείπια του Ασκληπιείου (5ος αι. π.χ.) και το Ωδείου Ηρώδου Αττικού ή Ηρώδειο όπως ονομάζεται σήμερα, που χτίστηκε το 161 μ.χ. και στις μέρες μας φιλοξενεί τις σπουδαιότερες παραστάσεις στο πλαίσιο του Ελληνικού Φεστιβάλ. α ν ή Από το σημείο αυτό μπορεί κανείς να ανέβει στον ιερό βράχο της Ακρόπολης, το μέρος όπου θα συναντήσετε μερικά από τα σημαντικότερα αριστουργήματα της παγκόσμιας τέχνης και αρχιτεκτονικής, ανάμεσα στα οποία ξεχωρίζει φυσικά ο Παρθενώνας. Εξίσου εντυπωσιακά με τον Παρθενώνα τα Προπύλαια, το Ερέχθειο και ο ναός της Αθηνάς ή Άπτερου Νίκης πρωταγωνιστούν στον ιερό βράχο. Κατά τη διάρκεια της επίσκεψής σας εδώ απολαύστε την πραγματικά μοναδική θέα και οπωσδήποτε μην παραλείψετε να επισκεφθείτε το Μουσείο, που βρίσκεται ακριβώς δίπλα από ναό του Παρθενώνα. Μόλις 300 μέτρα μακριά από τον ιερό βράχο, σας περιμένει το εντυπωσιακό Νέο Μουσείο της Ακρόπολης, ένα από τα σπουδαιότερα δείγματα σύγχρονης αρχιτεκτονικής της πόλης των Αθηνών. Φτιαγμένο από ατσάλι, γυαλί και τσιμέντο, φιλοξενεί συνολικά 4.000 ευρή-
ματα από τα μνημεία της Ακρόπολης, ανεκτίμητης αρχαιολογικής σπουδαιότητας και σημασίας, που αντιπροσωπεύουν την ιστορία και τα έθιμα του πιο σημαντικού θρησκευτικού χώρου σε ολόκληρη την αρχαία Αθήνα. Κατεβαίνοντας από την Ακρόπολη συναντάμε τον Άρειο Πάγο, το αρχαιότερο δικαστήριο του κόσμου. Απέναντι ακριβώς, ο λόφος του Φιλοπάππου, με τους πανέμορφους λιθόστρωτους δρόμους και το ρωμαϊκό μνημείο που φέρει το ίδιο όνομα, αποζημειώνει πάντα με την ιδιαίτερη ομορφιά του τους εκάστοτε επισκέπτες, ενώ λίγο πιο κάτω βρίσκεται η Πνύκα, το μέρος όπου οι αρχαίοι Αθηναίοι πολίτες συνήθιζαν να συναθροίζονται προκειμένου να ασκήσουν τα δημοκρατικά τους καθήκοντα. Συνεχίζοντας τον περίπατο κατά μήκος του πεζόδρομου φθάνουμε στην Αρχαία Αγορά, το εμπορικό, πολιτικό, πολιτιστικό αλλά και θρησκευτικό κέντρο της αρχαίας Αθήνας. Μια επίσκεψη στον αρχαιολογικό χώρο δίνει στον επισκέπτη τη δυνατότητα και την ευκαιρία να πάρει μια γεύση από την ιδέα της Κλασικής Αθηναϊκής Δημοκρατίας. Από εδώ, δια μέσου της οδού Ερμού, συναντάμε το νεκροταφείο του Κεραμεικού, το μεγαλύτερο της αρχαίας πόλης, με εντυπωσιακές επιτύμβιες στήλες, αγάλματα και γλυπτά. Ο Ιριδανός, ιερός ποταμός κατά την αρχαιότητα, διαπερνά τον αρχαιολογικό χώρο. Η διαδρομή μας όμως στη μαγευτική πόλη των Αθηνών δεν τελειώνει με την επίσκεψη στους μοναδικούς αυτούς αρχαιλογικούς χώρους. ΟΙ ΠΕΡΙΟΧΈΣ ΓΎΡΩ ΑΠΌ ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΌ ΚΈΝΤΡΟ Η γειτονιά της Πλάκας (στην ανατολική πλευρά της Ακρόπολης), που κατοικείται αδιάκοπα από την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα, αποτελεί την «καρδιά» του ιστορικού κέντρου της Αθήνας. Κάνοντας μια βόλτα μέσα στα στενά, δαιδαλώδη δρομάκια, ανάμεσα στα σπίτια και τις επαύλεις από την εποχή της Τουρκοκρατίας και της Νεοκλασσικής περιόδου (19ος αι.) έχει κανείς την αίσθηση ότι ταξιδεύει πίσω στο χρόνο. Εδώ θα συναντήσετε μια σειρά από αρχαία μνημεία, όπως το μνημείο του Λυσικράτη χτισμένο από γενναιόδωρη δωρεά του ίδιου, όταν το 334 π.χ. νίκησε ως χορηγός σε θεατρικούς αγώνες. Ακολουθούν η Ρωμαϊκή αγορά, ο φημισμένος Πύργος των Ανέμων ή των Αέρηδων (1ος αι. π.χ.) και η Βιβλιοθήκη του Αδριανού (132 μ.χ.), στην αυλή της οποίας ανεγέρθηκε μια παλαιοχριστιανική εκκλησία, που αργότερα καταστράφηκε και στη θέση της χτίστηκαν μια τρίκλιτη (7ος αι.) και μια μονόκλιτη βασιλική (1ος αι.) αληθινά αριστουργήματα Βυζαντινής αρχιτεκτονικής. Εδώ θα δείτε και δείγματα από την αρχιτεκτονική της Οθωμανικής περιόδου όπως το Φετιχιέ τζαμί, το τζαμί Τζισταράκη, το Λουτρό των Αέρηδων, το Μουσουλμανικό Διδασκαλείο κ.α. Η περιοχή της Πλάκας διαθέτει και αρκετά σημαντικά και ενδιαφέροντα μουσεία (Μουσείο Ελληνικής Λαϊκής τέχνης, Μουσείο Ελληνικής Παιδικής Τέχνης, Μουσείου Ελληνικών Λαϊκών Μουσικών οργάνων, Μουσείο Φρυσίρα κ. α), γραφικές ταβέρνες, καφέ, μπάρ καθώς και μαγαζάκια με σουβενίρ και ελληνικά παραδοσιακά προϊόντα. Συνεχίζοντας από την Πλάκα, φθάνουμε στο Μοναστηράκι, μία από τις πλέον χαρακτηριστικές περιοχές με άρωμα «παλιάς» Αθήνας, με στενούς ακανόνιστους δρόμους και μικρά κτήρια. Σήμα κατατεθέν το παραδοσιακό παζάρι με τους υπαίθριους πάγκους των μικροπωλητών, όπου μπορεί κανείς να βρει ό,τι επιθυμεί. α
ΜΟΝΑΣΤΗΡΑΚΙ Ωστόσο, η καρδιά του ιστορικού κέντρου της πόλης χτυπά στο παραδοσιακό εμπορικό κομμάτι της, που διαθέτει περισσότερα από 2.500 χιλιάδες καταστήματα όλων των ειδών και αναπτύσσεται στους δρόμους και τα στενά που περιστοιχίζουν την οδό Ερμού (τον πιο δημοφιλή εμπορικό δρόμο της πόλης). Το δυτικό σύνορο του εμπορικού κέντρου είναι η οδός Αθηνάς, με μια μεγάλη αγορά τροφίμων, που θυμίζει πολύ έντονα παζάρι της Μέσης Ανατολής. Εδώ, μεταξύ άλλων, βρίσκονται τα νεοκλασικά κτήρια του Δημαρχείου των Αθηνών και της Βαρβακείου Αγοράς (όπου πωλούνται κρέας, ψάρια και λαχανικά) αλλά και η μεγάλη και πανέμορφη πλατεία Κοτζιά. Στα όρια του ιστορικού κέντου της πόλης μπορεί κανείς συναντήσει κι άλλες χαρακτηριστικές και ιδιαίτερα γραφικές συνοικίες όπως την περιοχή Μακρυγιάννη (κοντά στην Ακρόπολη και δίπλα στο εντυπωσιακό Μουσείο), τα Άνω Πετράλώνα και το Θησείο (όπου θα βρείτε πολλά μικρά μουσεία αλλά και καφέ, μπαρ και εστιατόρια). Χαρακτηριστική ομορφιά διαθέτουν επίσης οι περιοχές του Κεραμεικού και του Μεταξουργείου, αλλά και το πασίγνωστο Γκαζι, η περιοχή που λειτουργούσε το παλιό εργοστάσιο φωταερίου, το κτήριο που σήμερα στεγάζει το πολιτιστικό κέντρο του Δήμου Αθηναίων, γνωστό και ως «Τεχνόπολις». ήνα
ΑΘΗΝΑ ΤΟ ΚΈΝΤΡΟ ΤΗΣ ΠΌΛΗΣ Οι πλατείες του Συντάγματος και της Ομόνοιας αποτελούν τις κεντρικότερες πλατείες της πόλης. Συνδέονται μεταξύ τους με τις οδούς Πανεπιστήμιου και Σταδίου, όπου βρίσκονται μερικά από τα πιο όμορφα και επιβλητικά νεοκλασικά κτήρια ολόκληρης της Αθήνας. Στην πλατεία Συντάγματος δεσπόζει το κτήριο της Βουλής των Ελλήνων και ακριβώς μπροστά το μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη, που φρουρείται 24 ώρες το 24ωρο από επίλεκτους φρουρούς, του Ευζώνους, με τη χαρακτηριστική παραδοσιακή στολή. Από το σημείο αυτό ξεκινά ο πανέμορφος Εθνικός Κήπος, που καλύπτει μια έκταση 160 στρεμμάτων και στη νότια πλευρά του βρίσκεται το εντυπωσιακό Ζάππειο Μέγαρο (που οικοδομήθηκε την περίοδο 1874-1888). Δίπλα συναντάμε το κτήριο του Προεδρικού Μεγάρου (1897) και λίγο πιο κάτω το Παναθηναϊκό Στάδιο (Καλλιμάρμαρο), όπου πραγματοποιήθηκαν οι πρώτοι Ολυμπιακοί Αγώνες της νεότερης ιστορίας (1896). Από την πλατεία της Ομόνοιας ξεκινά η οδός Πατησίων, ένας πολυσύχναστος δρόμος στολισμένος με πανέμορφα κτήρια, ανάμεσα στα οποία εντυπωσιακά νεοκλασικά, όπως εκείνο του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου και του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, που συγκαταλέγεται ανάμεσα στα καλύτερα του κόσμου, καθώς φιλοξενεί σπάνια αρχαιολογικά ευρήματα από τη Νεολιθική εποχή μέχρι τη Ρωμαϊκή Περίοδο.